Vormgeving binnenwerk: DBD design/ruurd de Boer, omslag: Tekst in Beeld/Hubi de Gast

Transcriptie

1 project:

2 Colofon Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Postbus KB Meppel Tel.: Fax: Internet: Suzanne Lagerweij en ROC Mondriaan Auteurs Titel Vormgeving binnenwerk: DBD design/ruurd de Boer, omslag: Tekst in Beeld/Hubi de Gast ISBN Copyright 2011 Uitgeverij Edu Actief b.v. Eerste druk/eerste oplage Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.

3 > Over dit project Aan dit project werk je samen met een medestudent. Daarbij werk je aan de volgende doelstellingen: Doelstellingen Je kunt uitleggen wat fraude inhoudt. Je kunt aangeven wat het onderscheid is tussen verschillende vormen van fraude en de gevolgen hiervan. Je kunt uitleggen hoe je fraude kunt voorkomen. Je kunt vertellen wat het doel is van de Wet werk en bijstand (Wwb). Je kunt de voorwaarden noemen die gelden voor een bijstandsuitkering. Je kunt uitleggen voor welke voorzieningen een beroep op bijzondere bijstand kan worden gedaan. Je kunt uitleggen op welke manier eigen inkomen of eigen vermogen invloed heeft op een bijstandsuitkering. Je kunt voorlichting geven over de wet- en regelgeving betreffende de Wwb. Je kunt uitleggen wat de rol van de gemeente en het E-loket is met betrekking tot het recht op een uitkering. Je kunt uitleggen wat 'informatieplicht' inhoudt. Je kunt het begrip 'sociaal minimum' omschrijven. Je kunt uitleggen wat een langdurigheidstoeslag is. Je kunt advies geven over het zoeken naar werk en het wegnemen van belemmeringen om te gaan werken. Je kunt cliënten doorverwijzen naar de juiste instanties. Naast de producten die de opdrachtgever vraagt, lever je bij je docent ook een persoonlijk verslag in. In dit persoonlijk verslag is opgenomen: het plan van aanpak de takenlijstjes het logboek de reflectie volgens de STARR-methode. Taal Taal Taal Taal Neem dit project door en onderstreep de woorden die je niet kent. Neem deze woorden over in je woordenlijst en zet de betekenis erbij. Nieuwe, onbekende woorden die je tegenkomt tijdens dit project voeg je toe aan de woordenlijst. Na afloop van de cursus neem je dit overzicht op in je taalportfolio. Woordenlijst op Uitgeverij Edu Actief b.v. 3

4 > Casus Uitgangspunt van de Wet werk en bijstand (Wwb) is dat iedere Nederlander zo veel mogelijk moet proberen om in zijn eigen levensonderhoud te voorzien. Betaald werk is daarvoor het belangrijkste middel. Alleen wanneer het niet lukt om snel een baan te vinden en er geen andere inkomsten zijn, heb je recht op een bijstandsuitkering. Zo n uitkering is er voor iedereen die deze echt nodig heeft. De gemeente Haaglanden controleert regelmatig of iedereen die een uitkering ontvangt, hiervoor daadwerkelijk in aanmerking komt. Helaas komt het wel eens voor dat mensen ten onrechte een beroep doen op bijstand. Gebeurt dit moedwillig, dan is er sprake van fraude. plegen is verwijtbaar, niet toegestaan en niet gewenst gedrag. De gemeente Haaglanden is een nieuwe gemeente (de opdrachtgever). Zij heeft op het terrein van fraude nog geen folder geformuleerd. Aan jullie wordt gevraagd een folder te ontwikkelen waarin uitkeringsgerechtigden worden geïnformeerd over hun rechten en plichten. De opdracht > Opdrachtgever De opdrachtgever is de gemeente Haaglanden. De opdrachtgever wil een duidelijke folder, waarin omschreven staat wat de rechten en plichten zijn van cliënten die een uitkering in het kader van de Wet werk en bijstand ontvangen. > Omschrijving opdracht Aan jullie de vraag om de folder te ontwikkelen. Je gaat op zoek naar informatie over fraude, uitkeringen en rechten en plichten van uitkeringsgerechtigden. Dit doe je zowel vanuit de theorie (wet- en regelgeving) als vanuit de praktijk. 4

5 Daarnaast schrijf je drie casusopdrachten waarin verschillende soorten fraudes worden belicht en uitgewerkt (minimaal één A4 tje per casus). Je interviewt drie ambtenaren die in hun werk met fraude te maken hebben (gehad). > Producteisen Folder De folder is een kort verslag waarin je uitkeringsgerechtigden informeert over hun rechten en plichten. Maak hiervoor gebruik van het werkmodel 'Folder'. De folder moet voldoen aan de volgende eisen: is opgesteld volgens het werkmodel 'Folder' is een compleet overzicht van alle rechten en plichten van de uitkeringsgerechtigde je houdt rekening met de doelgroep: let op woordkeuze en taalgebruik de toon is vriendelijk en respectvol cliënten weten waar ze met vragen terechtkunnen. Casussen Bedenk drie casussen waarin verschillende soorten fraudes worden belicht. De casussen moeten geloofwaardig zijn. Dat wil zeggen dat er sprake moet zijn van een bepaalde mate van complexiteit. Folder Tips Hoe schrijf je een goede casus? Zie De casussen moeten voldoen aan de volgende eisen: De casussen belichten drie verschillende soorten fraudes. Elke casus beschrijft een complexe situatie: verschillende probleemfactoren moeten een rol spelen. De beschrijving is een objectieve weergave van de situatie, er mogen dus geen waardeoordelen in voorkomen. De omvang is per casus minimaal één A4'tje. Uitgeverij Edu Actief b.v. 5

6 > Het project Plan van aanpak Lees eerst het project helemaal door. Begin daarna met de uitwerking van het project zoals in dit boek beschreven wordt. Stel samen een plan van aanpak op voor het hele project. Zorg dat het werkplan niet meer dan twee A4 tjes lang is. Werk de volgende punten uit: 1. Aanleiding of probleemstelling Hierbij geef je antwoord op de volgende vraag: waar loopt de opdrachtgever tegenaan? 2. Doelstellingen van de opdrachtgever Behandel hier de vraag: wat wil de opdrachtgever bereiken met het product dat je voor hem maakt? 3. Beschrijving van de opdracht Ga in op de vragen: welk resultaat wordt verwacht, hoe moet de opdracht worden opgeleverd, aan welke eisen moet de opdracht voldoen? 4. Betrokken partijen Je werkt in de projectgroep samen met verschillende mensen. Maak afspraken over de werkwijze en leg deze vast in een samenwerkingscontract. 5. Planning en afspraken Maak een planning voor de activiteiten die jullie gaan doen en verdeel daarbij de taken. Houd de opleverdatum goed in de gaten en maak afspraken over wie wat wanneer klaar moet hebben. Samenwerkingscontract op Laat jullie plan van aanpak goedkeuren door jullie docent/begeleider. Maak een begin met het schrijven van je logboek: Hoe is het samenwerken verlopen? Wat ging goed en niet goed? Heb je een voldoende bijdrage geleverd? Hoe is het samenwerken verlopen? Hebben jullie duidelijke afspraken gemaakt? Hoe is dit gegaan? Logboek op Vooronderzoek Het vooronderzoek heeft als doel meer inzicht te krijgen in de wet- en regelgeving. Je gaat je verdiepen in de wet- en regelgeving op het gebied van werk en inkomen. Je doet onderzoek naar fraudezaken in de praktijk en zoekt hiervoor contact met verschillende instanties die met fraude te maken hebben. Voordat je met het vooronderzoek start, vul je eerst de takenlijst in. Deze laat je vooraf goedkeuren door je docent. 1. Wat is fraude? Verdiep jullie in de beeldvorming van fraude. Ga op zoek naar informatie over uitkeringen en uitkeringsinstanties. In de bibliotheek kun je zoeken naar boeken over sociale zekerheid, maar je kunt natuurlijk ook op internet kijken. Geef vervolgens antwoord op de volgende vragen: Wat is fraude? Wanneer is er sprake van fraude? Wat kunnen de gevolgen van fraude zijn? Welke soorten uitkeringen zijn er (minimaal vijf)? Zie voor meer informatie 6

7 Wanneer kom je in aanmerking voor deze uitkeringen? Welke instanties houden zich bezig met uitkeringen? Aan welke voorwaarden moet je voldoen om in aanmerking te komen voor de Wet werk en bijstand? Bedenk zelf nog meer vragen om de beeldvorming hiervan helder te krijgen. 2. zaken in de praktijk Je voert een praktijkonderzoek uit naar fraudezaken. Het is de bedoeling dat je een indruk krijgt van hoe je fraudezaken in de praktijk kunt tegenkomen. Hiervoor benader je verschillende instanties die met fraude te maken hebben, zoals (semi)overheidsinstellingen, bijvoorbeeld het UWV of de Belastingdienst. Je interviewt drie ambtenaren die in hun werk met fraude te maken hebben gehad. In het interview besteed je aandacht aan de praktijkervaringen met het signaleren en voorkomen van fraude. Bedenk hiervoor zelf de vragen. Interview houden op 3. Notitie Maak nu een koppeling tussen de theorie en de praktijk. Op basis van je verzamelde gegevens kom je tot een uitvoerige analyse en conclusie. Deze informatie verwerk je in een notitie. In de notitie leg je ook uit waarom het belangrijk is om te werken. 4. Casus Werk de volgende casus 'Een vermoeden van bijstandsfraude' verder uit. Een notitie is een kort verslagje waarin je een bepaald onderwerp verder uitwerkt. Casus 'Een vermoeden van bijstandsfraude' Mariska de Bruin is 51 jaar. Ze woont in een huurwoning aan de Bergenstraat 1 in Den Haag, samen met haar 16-jarige zoon Basje en 13-jarige dochter Alicia. Na een huwelijk van dertien jaar is Mariska vier jaar geleden gescheiden. Beide kinderen komen voort uit dit huwelijk. Mariska en de kinderen hebben geen contact met de vader en ook financieel heeft hij zich direct aan alle verplichtingen onttrokken. Sindsdien krijgt Mariska een bijstandsuitkering voor een alleenstaande moeder met twee kinderen. Het is nu de vraag of ze hier wel recht op heeft. Direct na de scheiding is Mariska met de kinderen naar een huurwoning verhuisd. Het was een hectische periode, waaraan Mariska niet graag terugdenkt. Als gevolg van de scheiding kreeg Mariska een burn-out, die bijna een jaar heeft geduurd. In die periode kreeg ze begeleiding van een maatschappelijk werkster. Zij was in die tijd voor Mariska de enige met wie ze over haar gevoelens kon praten. De gesprekken gingen in het begin voornamelijk over haar ex, die er met een jongere collega vandoor ging. Later gingen de gesprekken ook over de problemen die Mariska in de thuissituatie ondervond. Mariska had veel moeite om financieel rond te komen. En ook had ze veel problemen met de opvoeding van haar zoon. Na ongeveer een jaar kreeg Mariska een nieuwe relatie, met Jan. Mariska en Jan kenden elkaar al jaren via de hockeyclub waarvan Alicia lid was. Jan was zelf ook gescheiden en woonde met zijn twee dochters een paar straten verderop. De relatie met Jan deed Mariska goed. Ze kreeg weer energie om dingen aan te pakken en ging zelfs een cursus nagelstyling volgen, met het idee om een eigen nagelstylingshop te beginnen. Helaas liep de relatie met Jan na ruim een halfjaar op de klippen en kreeg Mariska opnieuw een burn-out. Uitgeverij Edu Actief b.v. 7

8 Ook met Basje ging het in die tijd niet zo goed. Hij spijbelde veel en werd op school regelmatig geschorst vanwege incidenten met andere leerlingen. Uiteindelijk werd hij van school getrapt vanwege een combinatie van wangedrag en wanprestaties. Sindsdien is Basje thuis, wat de sfeer in huis niet bepaald ten goede komt. Mariska vindt ook dat Basje weer naar school moet, maar er is geen enkele school in de buurt die Basje wil toelaten vanwege zijn problematische schoolverleden. Basje staat nu op de wachtlijst voor een speciaal leerproject voor drop-outs. Tot die tijd blijft Basje thuis, in afwachting van een plek bij het leerproject. Een maand geleden deed de politie onverwacht een inval bij Mariska vanwege het vermoeden van een in werking zijnde hennepplantage in de schuur. Verschillende buurtbewoners hadden zich beklaagd over een vreemde stank in de buurt. Mariska verklaarde in het politieverhoor niet verantwoordelijk te zijn geweest voor de hennepplantage. Wie wel van de schuur gebruik had gemaakt, kon ze niet zeggen. Ten gevolge hiervan heeft Mariska nu een strafblad voor het overtreden van de Opiumwet. Ook loopt er een procedure tegen haar voor terugvordering van een gedeelte van de bijstandsuitkering die ze in deze periode heeft ontvangen. Sinds enkele maanden zijn er anonieme meldingen binnengekomen bij de Sociale Dienst van de gemeente Haaglanden. Mariska zou een nieuwe relatie hebben met een man die min of meer bij haar is ingetrokken. Hoewel hij op een ander adres staat ingeschreven, schijnt zijn auto vrijwel iedere nacht bij Mariska voor de deur te staan. Beantwoord nu de volgende vragen: Waarom is er sprake van een vermoeden van bijstandsfraude? Motiveer je antwoord. Welke instellingen zijn in de sociale kaart van de gemeente Haaglanden opgenomen op het gebied van fraude? Kun je uitleggen wat deze instellingen met elkaar te maken hebben? 8