DE KWALITEIT VAN VVE IN DE GEMEENTE ST. OEDENRODE IN 2012

Transcriptie

1 DE KWALITEIT VAN VVE IN DE GEMEENTE ST. OEDENRODE IN 2012 Definitief Utrecht, februari 2013 H Pagina 1 van 22

2 Pagina 2 van 22

3 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 7 1 VVE in de gemeente St. Oedenrode Lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd Het gemeentelijk beleid 9 2 De oordelen over de voor- en vroegscholen 13 3 Conclusies 15 Bijlage 1: De antwoorden op de digitale vragenlijst door de gemeente en de bijbehorende oordelen 17 Bijlage 2: Overzicht van de aspecten en bijbehorende indicatoren op locatieniveau 21 Pagina 3 van 22

4 Pagina 4 van 22

5 Voorwoord In de Memorie van Toelichting bij de wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE-wet) wordt een zogenaamde bestandsopname voor- en vroegschoolse educatie (VVE) aangekondigd. In 2007 (en 2008 en 2009) heeft de onderwijsinspectie die al uitgevoerd in de vier grote steden en in in de middelgrote steden. Nu is doorgestart met de overige gemeenten die onderwijsachterstandmiddelen krijgen van het Rijk. In 2010 is de OKE-wet aangenomen en wordt vanuit dat kader na de bestandsopname in deze gemeente het inspectietoezicht op de kwaliteit van VVE signaalgestuurd vorm gegeven. Dat houdt in dat in principe periodiek afspraken met de gemeente gemaakt worden over de onderwerpen en de locaties waarop VVE-toezicht zal worden gehouden. De bevindingen uit dit rapport over de bestandsopname VVE kunnen daarvoor als uitgangspunt worden genomen. De hoofdinspecteur primair onderwijs, dr. A. Jonk Pagina 5 van 22

6 Pagina 6 van 22

7 Inleiding Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) in de gemeente St. Oedenrode. VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. In het rapport wordt de kwaliteit van het VVE-beleid op gemeentelijk niveau gewaardeerd. Dat is gebeurd in de vorm van een zelfrapportage (in lijn met artikel 12 van de WOT) van de gemeente over haar VVE-beleid: zie hoofdstuk 1 en bijlage 1. De inspectie heeft deze zelfevaluatie geverifieerd. In hoofdstuk 2 wordt aangegeven waarom de kwaliteit van VVE op de afzonderlijke locaties niet onderzocht is. In hoofdstuk 3 tenslotte staan de conclusies. In bijlage 2 staat een overzicht van de aspecten en bijbehorende indicatoren op locatieniveau. Bij de beoordeling wordt gewerkt met een vierpuntsschaal: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn nodig Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat anderen hiervan kunnen leren. Pagina 7 van 22

8 Pagina 8 van 22

9 1 VVE in de gemeente St. Oedenrode De gemeente St. Oedenrode heeft aan de hand van een digitale vragenlijst van de inspectie haar eigen VVE-beleid beoordeeld tegen de achtergrond van de OKE-wet en het VVE-toezichtkader van de onderwijsinspectie, dat in de Staatscourant is gepubliceerd. De digitale vragenlijst levert de volgende informatie: - De lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd. - De zelfbeoordeling van VVE-context en condities. 1.1 Lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd De inspectie ontving van de gemeente Oirschot ter toelichting op de zelfevaluatie tevens de volgende documenten: - De Lokale Educatieve Agenda in Sint-Oedenrode Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint-Oedenrode (augustus 2011) - DUO-beschikking Specifieke uitkering Onderwijsachterstandenbeleid Het gemeentelijke VVE-beleid In deze paragraaf worden de bevindingen van de inspectie over het gemeentelijk VVE-beleid weergegeven. Bijlage 1 bij dit rapport bevat de zelfevaluatie van de gemeente: vragen, antwoorden en beoordelingen van het gemeentelijke beleid, op de twee domeinen VVE-beleidscontext en VVE-condities. In onderstaande tabel wordt per beleidsindicator weergegeven op welke punten de inspectie het gemeentelijk beleid en uitvoering als voldoende ( 3 ) beoordeelt, waar nog verbeterpunten worden gezien, zowel zonder ( 2 ) als met ( 1 ) afspraken, en op welke punten de gemeente als een voorbeeld voor anderen wordt gezien ( 4 ). De inspectie baseert haar bevindingen op de uitkomsten van de zelfevaluatie en haar eigen verificatie door middel van documentenanalyse, gesprekken met betrokkenen en informatie van de locaties. Tabel 1.1 Overzicht van de oordelen over het gemeentelijk VVE-beleid VVE-beleidscontext Oordeel 1a Gemeentelijk beleid 1a1 Definitie doelgroepkind 3 1a2 Het bereik (peuters) 2 1a3 Toeleiding 2 1a4 Ouders 2 1a5 Integraal VVE-programma 2 1a6 Externe zorg 3 1a7 Interne kwaliteitszorg van de voor- en de vroegscholen 2 1a8 Doorgaande lijn 2 1a9 Gemeentelijke VVE-resultaatafspraken 1 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau 3 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau 2 VVE-condities 2a GGD-rapport 1 2b Gemeentelijk subsidiekader 3 In de gemeente St. Oedenrode kunnen VVE-geïndiceerde peuters op vier peuterspeelzalen, geëxploiteerd door een kinderopvangorganisatie, een VVE-aanbod krijgen. Recent zijn ook nieuwe aanbieders gekomen die een peuteropvang aanbieden en mogelijk ook een VVE-aanbod (gaan) realiseren. Pagina 9 van 22

10 De gemeente St. Oedenrode ontving in 2011 voor het eerst een extra bijdrage voor het onderwijsachterstandenbeleid en specifiek voor voor- en vroegschoolse educatie. In augustus 2011 is een startnotitie opgesteld waarin wordt beschreven welke eisen de Wet OKE stelt en wat de stand van zaken binnen de gemeente St. Oedenrode is. Hieronder wordt toegelicht (zie het onderdeel Bereik) dat de gemeente een onjuist uitgangspunt hanteert bij het bepalen van het aantal te realiseren VVE-plaatsen. De periode vanaf 1 augustus 2011 is aangeduid als een proefperiode. De evaluatie daarvan moet nog plaatsen. De invoering van de Wet OKE en de harmonisatie tussen peuterspeelzaalwerk en kinderopvang wordt in de gemeente St. Oedenrode vanuit de Lokale Educatieve agenda aangestuurd. Geheel of grotendeels van voldoende ( 3 ) kwaliteit. In de gemeente St. Oedenrode zijn de criteria voor het bepalen of een kind een doelgroepkind VVE (1a1) vastgelegd in de startnotitie. Deze criteria betreffen het opleidingsniveau van de ouders, het taalaanbod en taalgebruik en/of aanvullende aandachtspunten (bv op basis van het Van Wiechenschema). Afhankelijk van het criterium worden er één of twee punten gescoord. Bij een totaalscore van vier of meer punten volgt een VVE-indicatie. Dit betekent dat er sprake moet zijn van een combinatie van risicofactoren voordat een kind in aanmerking komt voor een VVEindicatie. Het zwaartepunt van de weging VVE vindt plaats bij het consult op tweejarige leeftijd. Het consultatiebureau is in de gemeente St. Oedenrode de indicerende instantie voor VVE. Volgens de gemeente is er gemeentelijk beleid over de externe zorg (1a6) voor peuters die meer nodig hebben dan VVE. Deze kinderen worden besproken in het voorschools zorgadviesteam waarin maatschappelijk werk, kinderopvang en de jeugdgezondheidszorg zijn vertegenwoordigd. Vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) wordt nader bekeken welke zorg noodzakelijk is. De VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau (1b) voor wat betreft de aansturing en uitvoering van VVE is belegd bij de Stuurgroep Lea. Onder regie van de stuurgroep zijn werkgroepen verantwoordelijk voor de verdere uitwerking en uitvoering van de verschillende plannen. De werkgroepen zijn functioneel samengesteld uit vertegenwoordigers van de betrokken organisaties. Alhoewel er geen specifieke gemeentelijke subsidiebeschikking (2b) is, staan de VVE-voorwaarden wel benoemd in de startnotitie. In de gemeente St. Oedenrode wordt de rijksbijdrage hoofdzakelijk gebruikt voor het verlagen van de ouderbijdrage voor doelgroepkinderen. Verbeterpunten zonder afspraak ( 2 ) Het bereik (1a2) wordt bepaald door te kijken of er voldoende VVE-kindplaatsen zijn en of deze worden bezet door een doelgroepkind. Volgens de gemeente St. Oedenrode moesten op basis van de onderwijsachterstandgelden van het rijk per 1 augustus 2011 zeven VVE-plaatsen worden gecreëerd. De gemeente heeft dat aantal gebaseerd op driekwart van het aantal vier- en vijfjarige kinderen met een leerlinggewicht; hierbij is de gemeente uitgegaan van tien. De berekeningswijze is de gebruikelijke, echter de gemeente heeft een fout aantal vier- en vijfjarige gehanteerd. De gemeente heeft aangenomen dat het aantal van tien, zoals vermeld in de DUO-beschikking, het aantal gewogen vier- en vijfjarigen was. Dit is echter het schoolgewicht: de som van de gewichten van de vier- en vijfjarige leerlingen verminderd met een kleine correctie. De berekening van het schoolgewicht staat beschreven in het Besluit specifieke uitkeringen gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid Per 1 oktober 2009 volgden 21 vier- en vijfjarige kinderen onderwijs in de gemeente St. Oedenrode; per 1 oktober 2011 waren dat er 32. Dit levert volgens de gehanteerde berekeningswijze respectievelijk 16 en 24 te creëren VVE-plaatsen. Pagina 10 van 22

11 Het aantal VVE-kindplaatsen ligt dan ook beduidend lager dan het aantal doelgroeppeuters waarop de rijksbijdrage is gebaseerd. Op dit moment is er voor zo n vier peuters een VVE-indicatie. Dit komt mede door de strenge criteria. Het gerealiseerd bereik is dan ook veel lager dan het vanuit landelijke regelgeving beoogde bereik. Over de toeleiding (1a3) is beleid ontwikkeld. In de gemeente St. Oedenrode speelt het consultatiebureau niet alleen bij de signalering maar ook bij de toeleiding een centrale rol. Als een VVE-indicatie is afgegeven en het consultatiebureau heeft binnen twee maanden geen terugkoppeling van inschrijving ontvangen, worden ouders en kind opgeroepen voor een extra consult. Dit extra consult heeft tot doel om ouders alsnog de motiveren om hun kind deel te laten nemen aan een voorschoolsprogramma. In de startnotitie staat aangegeven dat er met het consultatiebureau nadere afspraken worden gemaakt om het bereik van de doelgroep te verhogen. Dit moet nog gebeuren. Het tweede onderdeel van dit aspect betreft het non-bereik. De gemeente heeft tot nu toe nog geen zicht op het non-bereik, waardoor het ook niet mogelijk is om het toeleidingsbeleid en de -activiteiten gericht af te stemmen en te evalueren. Op gemeentelijk niveau is er nog geen gericht ouderbeleid (1a4) ontwikkeld. Dit beleid zou moeten ingaan op de ouderpopulatie, het informeren van ouders, de intakeprocedure, ontwikkelingsgerichte activiteiten in de gemeente, participatie van ouders, informeren over de ontwikkeling van kinderen en hoe rekening wordt gehouden met de thuistaal. Wel worden volgens de gemeente ouders bij de toeleiding door het consultatiebureau geïnformeerd over het doel van VVE. In het gemeentelijk beleid staat geformuleerd dat de Wet OKE stelt dat er een integraal VVE-programma (1a5) wordt gebruikt, waarin op een gestructureerde en samenhangende wijze de ontwikkeling wordt gestimuleerd op het gebied van taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling. Tevens staat beschreven dat de gemeente de keuze voor een programma zelf kan bepalen, mits dit voldoet aan de gestelde eisen. In de gemeente St. Oedenrode wordt de methodiek die de kinderopvang hanteert, het ontwikkelingsgerichte aanbod, gevolgd. Alhoewel een beschrijving van deze methodiek beschikbaar is, heeft de gemeente niet gecontroleerd of laten controleren of deze methodiek aan de gestelde eisen voldoet. De inspectie van het onderwijs heeft dit niet expliciet onderzocht. Een tweede verbeterpunt binnen dit aspect betreft het feit dat er geen gemeentelijk beleid is over het te hanteren kind- of volgsysteem in de voor- en vroegschool. Er is volgens de gemeente nog geen beleid geformuleerd over de invulling van de kwaliteitszorg op de voor- en vroegscholen (1a7). Volgens de OKE-wet (en het convenant Agenda Focus op vroegschoolse educatie ) dient op gemeentelijk niveau aangegeven te zijn wat binnen de voor- en vroegscholen belangrijk is met betrekking tot de kwaliteit van VVE en hoe deze kwaliteit gemeten én geborgd wordt. Over de invulling van de doorgaande lijn (1a8) van de voor- naar de vroegscholen zijn nog maar beperkt gemeentelijke afspraken of beleid gemaakt. De gemaakte afspraken zijn gericht op de te hanteren overdrachtsformulieren en de warme overdracht. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt over de bijdrage van de bibliotheek op het gebied van taalstimulering. In de voor- en vroegscholen betreft dit respectievelijk de leesbevorderingsprojecten Voortouw en De rode draad. Ook wordt er voor heel jonge kinderen gewerkt met Boekstart. Er zijn echter nog geen gemeentelijke afspraken gemaakt over de afstemming van het pedagogisch en educatief handelen, het ouderbeleid en de interne begeleiding en zorg. Pagina 11 van 22

12 Volgens de gemeente is er sprake van een systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau (1c). De inspectie oordeelt anders. In de startnotitie staat beschreven dat het van belang is om de te monitoren of gemaakte afspraken worden uitgevoerd en het gevoerde beleid het gewenste resultaat heeft. Tevens is beschreven welke informatie minimaal in de monitor zou moeten worden opgenomen. Gepland is dat de monitor in het voorjaar 2012 wordt opgesteld en eind 2012 wordt uitgevoerd. Op dit moment is er nog geen zicht op of dit ook is gerealiseerd. Er is dan ook nog geen jaarlijkse evaluatie van VVE waarin in ieder geval de doelgroepbepaling, het bereik en de toeleiding, de doorgaande lijn en warme overdracht en de opbrengsten aan bod komen. Verbeterpunten met afspraak ( 1 ) Op gemeentelijk niveau is niet bepaald wat de resultaten van VVE (1a9) moeten zijn, noch hoe deze resultaten gemeten worden. Op gemeentelijk niveau dienen afspraken gemaakt te worden over de resultaten van vve. De Memorie van Toelichting bij de OKE-wet geeft voorbeelden, zonder uitputtend te zijn: - het aantal kinderen dat een niveau stijgt; - het aantal kinderen dat bijvoorbeeld minimaal op niveau C zit; of - afspraken over de minimale woordenschat aan het einde van groep 2. Afspraak: De inspectie heeft met de gemeente afgesproken dat, in samenspraak met de betrokken partners, resultaatafspraken zijn vastgelegd vóór 1 augustus Op grond van de OKE-wet (art. 2.19, lid 1 van de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen) dient de gemeente St. Oedenrode GGD-toezicht uit te laten oefenen op de basiskwaliteit voorschoolse educatie van de peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Er zijn VVE-locaties waarbij geen recente (niet ouder dan twee jaar) GGD rapporten (2a) beschikbaar waarin de kwaliteit van de voorschoolse educatie is beoordeeld. Eind 2012 dienen volgens de afspraken die zijn gemaakt in kader van de OKE-wet alle VVE-peuterspeelzalen en VVE-kinderdagverblijven te zijn onderzocht. De gemeente moet er voor zorgen dat voor alle voorscholen een GGD rapport is, waarin ook het 8e domein (voorschoolse educatie) beoordeeld is. Met afdeling kinderopvang (TKO) van de inspectie van het onderwijs loopt een verbetertraject in kader van de uitvoering van de OKE-wet door de gemeente. Pagina 12 van 22

13 2 De oordelen over de voor- en de vroegscholen In de gemeentelijke digitale vragenlijst is gevraagd naar een overzicht van de VVEpeuterspeelzalen en kinderdagverblijven (de voorscholen) en de bijbehorende vroegscholen (de VVE-basisscholen). Door de gemeente zijn geen specifieke vooren vroegscholen doorgegeven. Na overleg is er toch een vragenlijst verstuurd naar één voorschool. Tevens heeft de inspectie, vanwege het percentage doelgroepkleuters, één vroegschool een vragenlijst gestuurd. De voorschool heeft aangegeven dat hun werkwijze dusdanig specifiek is dat de gestandaardiseerde inspectievragenlijst niet realistisch is in te vullen. De vroegschool heeft aangegeven dat zij niet tot de doelgroep behoren. Er zijn dan ook geen ingevulde vragenlijsten beschikbaar, waarin door de voor- of vroegschool de eigen kwaliteit wordt geëvalueerd. In bijlage 2 staat een overzicht van de aspecten en bijbehorende indicatoren op locatieniveau. Pagina 13 van 22

14 Pagina 14 van 22

15 3 Conclusies De inspectie heeft op het niveau van de gemeente gekeken naar de kwaliteit van de Voor- en Vroegschoolse Educatie in de gemeente St. Oedenrode. De kwaliteit van VVE op de afzonderlijke locaties is niet onderzocht. Bij het oordeel over de kwaliteit van het gemeentelijk beleid heeft de inspectie in eerste instantie gebruik gemaakt van de zelfevaluatie van de gemeente. Door middel van documentenanalyse en gesprekken heeft de inspectie de oordelen van de gemeente geverifieerd. Samenvattend concludeert de inspectie dat het gemeentelijk beleid op veel van de onderzochte onderdelen nog verder ontwikkeld moet worden. De inspectie is positief over het VVE-beleid op het gebied van de het definiëren van de doelgroep, de coördinatie op gemeentelijk niveau en de geboden externe zorg. Wat betreft de doelgroepdefinitie merkt de inspectie op dat, alhoewel de criteria vastliggen, de vraag gesteld kan worden of met deze strenge criteria de doelen van het landelijke beleid worden bereikt. Er zijn meerdere te clusteren verbeterpunten. Een eerste cluster betreft het bereik, het non-bereik en de toeleiding. De gemeente heeft onvoldoende zicht op hoeveel VVE-plaatsen op basis van de onderwijsachterstandgelden moeten worden gecreëerd. Ook is het gerealiseerd bereik laag. Het is van belang dat de doelgroepdefinitie, het (non-)bereik en de toeleiding op korte termijn worden geëvalueerd. Een tweede cluster betreft het ouderbeleid. Het informeren van de ouders gebeurt, volgens de gemeente, mondeling door de leidsters. Voor de overige in hoofdstuk 1.3 genoemde onderdelen van het ouderbeleid geldt dit nog niet. Een derde cluster betreft het onvoldoende zicht hebben op de kwaliteit van het VVEaanbod, het ontbreken van beleid over het te hanteren kind- of volgsysteem en de doorgaande lijn. De samenwerking en afspraken moeten nog verder worden vormgegeven, bijvoorbeeld binnen de Lokale Educatieve Agenda. Hierbij is het van belang dat de doorgaande lijn meer is dan het overdragen van kindgegevens. Een vierde cluster betreft de kwaliteitszorg. Er zijn nog geen gemeentelijke afspraken over de interne kwaliteitszorg van de voor- en vroegscholen. Ook de hiermee samenhangende systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau vraagt nog om ontwikkeling. Tenslotte zijn er bij twee verbeterpunten afspraken gemaakt. De eerste afspraak betreft het formuleren van de te behalen resultaten van VVE. Over de (tussen- en eind)resultaten van VVE zijn in St. Oedenrode nog geen afspraken gemaakt. Nog afgezien van het feit dat dit een wettelijke vereiste is (art. 167 WPO), is het voor de beoordeling van de kwaliteit van VVE noodzakelijk om afspraken te maken over de te bereiken VVE-resultaten van de kinderen en om die te monitoren. Pas dan is het immers mogelijk om (ook) met VVE opbrengstgericht te gaan werken. De tweede afspraak betreft het ervoor zorg dragen door de gemeente dat er voor de VVE-voorscholen een GGD rapport is, waarin het 8e domein (voorschoolse educatie) beoordeeld is. Pagina 15 van 22

16 Pagina 16 van 22

17 Bijlage 1: De beantwoording van de digitale vragenlijst door de gemeente St. Oedenrode HET GEMEENTELIJKE VVE-BELEID 1a1 Definitie doelgroepkind Antwoord Zelfevaluatie Hanteert uw gemeente een definitie van wat een doelgroeppeuter is? - Of de peuter (later) een zgn. leerlinggewicht (0,3 of 1,2) heeft Ja - Of de peuter een taal- en/of een ontwikkelingsachterstand Ja heeft (bijvoorbeeld volgens het consultatiebureau) - Of de peuter is ingeschreven op een voorschool (een Nee peuterspeelzaal of een kinderdagverblijf dat VVE-geld krijgt van de gemeente) - Of tijdens de wenperiode op de peuterspeelzaal of het Nee kinderdagverblijf blijkt dat kind een taal- en/of ontwikkelingsachterstand heeft. Heeft u een document waarin de definitie van de doelgroeppeuters is beschreven? - Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Ja Hanteert uw gemeente een definitie van wat een doelgroepkleuter is? Heeft u een document waarin de definitie van de doelgroepkleuters is beschreven? 1a2 Bereik: het aantal kindplaatsen (peuters) Weet u voor hoeveel peuters u VVE-plaatsen dient te creëren uit de onderwijsachterstandgelden van het rijk? Voor hoeveel peuters diende u VVE-plaatsen te creëren per 1 augustus 2011? Voor hoeveel peuters heeft u VVE-plaatsen gecreëerd per 1 augustus 2011? Nee Ja Weet u hoeveel doelgroeppeuters er in uw gemeente zijn per 1 Ja augustus 2011, uitgaande van uw eigen doelgroepdefinitie (als u die heeft)? Hoeveel doelgroeppeuters zijn er in uw gemeente per 1 1 augustus 2011? Hoeveel van deze doelgroeppeuters hebben VVE gehad? 1 3 Heeft u een document waarin het bereik van de doelgroeppeuters/-kleuters is beschreven? Nee 1a3 Toeleiding Is er een dekkend bestand van waaruit de doelgroeppeuters kunnen worden geïdentificeerd? (zoals het Integraal Dossier JGZ [ID-JGZ]) Heeft uw gemeente zicht op de aard en de omvang van het nonbereik, d.w.z. welke ouders hun kinderen niet naar VVE laten gaan terwijl het wel doelgroeppeuters zijn? Heeft u een document waarin is beschreven hoe het toeleidingstraject van de doelgroeppeuters naar de voorschool eruit ziet? Kunt u hieronder kort beschrijven uit welke stappen dat traject bestaat? - Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Pagina 17 van 22

18 1a4 Ouders Gericht ouderbeleid: Is er sprake van een analyse van de ouderpopulatie, waardoor duidelijk wordt waar het VVEouderbeleid zich op moet richten? Wordt in het ouderbeleid expliciet uitgewerkt dat zoveel mogelijk ouders worden bereikt? Worden de ouders vóórdat hun doelgroepkind naar de voorschool gaat adequaat geïnformeerd over het doel en de werkwijze van VVE en de voorschool? Is dat in een document te lezen? - Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Is er sprake van een vastgestelde intakeprocedure van de doelgroepkinderen? Is er gemeentelijk beleid om ouders te stimuleren thuis VVEactiviteiten met hun kind te doen? Is er gemeentelijk beleid om ouders te stimuleren op de voor(- en vroeg)school VVE-activiteiten met hun kind te doen? Is er gemeentelijk beleid om ouders te informeren over de ontwikkeling van het kind? Is er gemeentelijk beleid om rekening te houden met de thuistaal van de doelgroepkinderen? Nee Ja 1a5 Integraal VVE-programma Is er gemeentelijk beleid over het te hanteren VVE-programma in de voorschool? Is dat in een document te lezen? - Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Is er gemeentelijk beleid over het te hanteren kind- of leerlingvolgsysteem in de voor- en/of vroegschool? Is dat in een document te lezen? - Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Ja Ja 1a6 Externe zorg Is er gemeentelijk beleid over de (externe) zorg voor peuters die meer nodig hebben dan VVE? Is dat in een document te lezen? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid inhoudt? Deze kinderen worden in het voorschools zorgadviesteam besproken (maatschappelijk werk / kinderopvang/ GGD(JGZ). Vanuit het CJG wordt nader bekeken welke zorg noodzakelijk is. Nee 1a7 Interne kwaliteitszorg van de voor- en de vroegscholen Zijn er gemeentelijke afspraken over de manier waarop de vooren vroegscholen hun interne kwaliteitszorg uitvoeren? Pagina 18 van 22

19 1a8 Doorgaande lijn Is er gemeentelijk beleid over de VVE-coördinatie tussen de voor- en de vroegschool? Is dat in een document te lezen? Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Is er gemeentelijk beleid om zoveel mogelijk kinderen door te laten stromen van de voorschool naar een vroegschool? Is er gemeentelijk beleid over de zgn. warme overdracht van de voorschool naar de vroegschool? Is dat in een document te lezen? - Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van het aanbod van de voor- en de vroegschool op elkaar? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van pedagogischeducatief handelen van de voor- en de vroegschool op elkaar? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van het ouderbeleid van de voor- en vroegschool op elkaar? Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van de interne begeleiding en de zorg van de voor- en de vroegschool op elkaar? Ja Ja 1a9 Resultaten Zijn er gemeentelijke afspraken met de schoolbesturen over de te bereiken resultaten met VVE? Nee 1 1a10 Nadere VVE-afspraken op gemeentelijk niveau Zijn er nadere gemeentelijke afspraken over de voorscholen? Dus bovenop de wettelijke eisen. Zijn er nadere gemeentelijke afspraken over de vroegscholen? Bijvoorbeeld in LEA-verband. 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau Is er VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau wat betreft de aansturing van VVE? (Stuurgroep, LEA, e.d.) Is dat in een document te lezen? - De Lokale Educatieve Agenda in Sint-Oedenrode Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Is er VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau wat betreft de uitvoering van VVE? (bijv. in de werkgroep VVE, of zoiets) Is dat in een document te lezen? Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die coördinatie van de VVE-uitvoering er uit ziet? Met de uitvoerende partners (peuterspeelzaalhouder, CJG, consultatiebureau) vindt overleg plaats en worden uitvoeringsafspraken gemaakt over VVE. Nee Nee Ja Nee Pagina 19 van 22

20 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau Wordt VVE op gemeentelijk niveau systematisch geëvalueerd en verbeterd? (via een (VVE)monitor, gemeentelijk VVE-evaluaties, VVE-beleidsplannen, en dergelijke?) Is dat in een document te lezen? - Startnotitie invoering Wet OKE en VVE in de gemeente Sint- Oedenrode (augustus 2011) Ja DE VVE-CONDITIES 2a GGD-rapport Antwoord Heeft u afspraken met de GGD dat zij bij het beoordelen van de kinderdagverblijven óók de voorschoolse educatie (het zgn. 8 e domein) beoordelen? Is u bekend vanaf welke datum de GGD ook het 8e domein meeneemt in haar beoordeling van de kinderdagverblijven? Heeft u afspraken met de GGD dat zij bij het beoordelen van de peuterspeelzalen óók de voorschoolse educatie (het zgn. 8e domein) beoordelen? Is dat in een document te lezen? Is u bekend vanaf welke datum de GGD ook het 8e domein meeneemt in haar beoordeling van de peuterspeelzalen? Wat is die datum? Nee Nee Ja Zelfevaluatie b Gemeentelijk subsidiekader Is er een gemeentelijk VVE-subsidiekader voor de voorscholen (of een verordening, een beschikking, e.d.) Pagina 20 van 22

21 Bijlage 2: Overzicht van de aspecten en bijbehorende indicatoren op locatieniveau A Condities 1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar 1 2 De groepsgrootte voldoet aan de wettelijke maximumeisen 1 3 Leidster - kind ratio ("dubbele bezetting") 4 Voldoende VVE-tijd 1 5 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) 1 5 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands 1 5 Alle beroepskrachten zijn toereikend VVE-geschoold 5 Er is een jaarlijks geactualiseerd VVE-scholingsplan 1 B Ouders 1 Gericht ouderbeleid 2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd 3 Intake 4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen 5 Participatie in VVE-activiteiten in de voor/vroegschool 6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind 7 Rekening houden met de thuistaal C1 Het aangeboden programma 1 Een integraal VVE-programma 2 Werken met een doelgerichte planning 3 Het aanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend 4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd C2 Het pedagogisch klimaat 1 Het pedagogisch handelen van de leidsters/leerkrachten is respectvol 2 De leidsters/leerkrachten hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen 3 De leidsters/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen 4 De leidsters/leerkrachten tonen respect voor de autonomie van het kind 5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taaluitlokkend C3 Het educatief klimaat 1 Het educatief handelen van beide leidsters/leerkrachten is goed op elkaar afgestemd 2 Er worden effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd 3 De leidsters/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen 4 De leidsters stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken 5 De leidsters/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen 6 Het gedrag van de leidsters/leerkrachten met de kinderen is responsief 7 De leidsters/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van het individuele kind D1 Ontwikkeling, begeleiding en zorg: binnen de groep 1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen 2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind 3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg 4 Specifieke aandacht voor de taalontwikkeling Pagina 21 van 22

22 D2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg: in de bredere zorgketen 1 De leidsters/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voor-/vroegschool niet kan leveren en van de aard van die zorg 2 De leidsters/leerkrachten melden kinderen aan voor externe zorg, wanneer de voor-/vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren 3 De leidsters/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden E Ontwikkeling, begeleiding en zorg: binnen de groep 1 Er is VVE-coördinatie op de voor- resp. vroegschool 2 De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van haar VVE 3 De voor- resp. vroegschool evalueert de resultaten van VVE 4 De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan VVE-verbetermaatregelen 5 De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar educatie 6 VVE is onderdeel van de kwaliteit in de vroegschool 2 F Doorgaande lijn 1 Er is VVE-coördinatie tussen de voor- en vroegschool 2 Voldoende kinderen stromen door naar een vroegschool 1 3 De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht 4 Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd 5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd 6 De manier om met ouders om te gaan op de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd 7 De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd G Resultaten 1 De resultaten worden gemeten conform de afspraken 2 2 De resultaten zijn van voldoende niveau 2 3 Voldoende kinderen hebben geen verlengde kleuterperiode 2 ntb Niet te beoordelen op basis van de zelfevaluatie. 1 Alleen voor de voorscholen. 2 Alleen voor de vroegscholen. Pagina 22 van 22