DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE PEUTERSPEELZAAL OP DE RODE PADDESTOEL

Transcriptie

1 VVE-RAPPORT DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE PEUTERSPEELZAAL OP DE RODE PADDESTOEL Locatie : Peuterspeelzaal Op de Rode Plaats : Haarlem Reg.nr. : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : Datum vaststelling rapport : VVE Rapport Onderzoeksdatum: Pagina 1 van 5

2 1. INLEIDING Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. In dit rapport worden de volgende onderwerpen besproken: De voorwaarden van VVE De ouders De kwaliteit van de educatie Het VVE-programma, zoals dat wordt aangeboden Het pedagogisch klimaat Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van VVE Elk van de VVE-kwaliteitsaspecten is uiteengelegd in indicatoren. Als een indicator beoordeeld wordt, gebeurt dat doorgaans met de volgende oordelen: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Opbouw van het rapport Hoofdstuk 2 beschrijft het totaalbeeld van het onderzoek. De beoordeelde onderwerpen (indicatoren) staan in hoofdstuk 3, met eerst de oordelen en daarna een toelichting als dat nodig is. Als er op basis van dit onderzoek afspraken gemaakt zijn, staan die in hoofdstuk 4. Groepsinformatie peutergroepen: Aantal peuters in groep a: 27, waarvan 18 doelgroeppeuters VVE Rapport Onderzoeksdatum: Pagina 2 van 5

3 2. HET TOTAALBEELD Op de Rode is een SKOS-peuterspeelzaal en gevestigd in een basisschool. De leidsters en de basisschool waarmee de peuterspeelzaal samenwerkt, zijn nog volop bezig VVE te implementeren. De school is nauw betrokken bij de VVE-ntwikkeling van de peuterspeelzaal. De basisschool is echter nog geen koppel en in die zin ook niet bezocht door de inspectie. De basisschool is haar VVE-programma nog aan het ontwikkelen. De leidsters zijn enthousiast bezig met Puk en het uitvoeren van het VVE-programma. Er wordt veel taal aangeboden en binnen een thema zit er een duidelijke opbouw in. In de loop van de thema weken wordt de klas gevuld met meer thema gebonden materiaal en woorden. De leidsters weten goed waar ze mee bezig zijn en ook waar nog meer winst te behalen valt. De observaties en de kwaliteitscyclus zijn nog niet voldoende aan bod gekomen binnen de uitvoering van VVE. Ook de ouders kunnen nog meer betrokken worden. Samen met SKOS kan de peuterspeelzaal hier meer invulling aan gaan geven. De inspectie heeft vertrouwen in de groeimogelijkheden van deze peuterspeelzaal. A CONDITIES A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar 2 A0.2 In het rapport zijn de basisvoorwaarden voor voorschoolse educatie getoetst A1 Een integraal VVE-programma A1.1 Naam/namen van programma(s) Puk en Ko. A1.2 Wat is de kwaliteit van het programma? A2 De groepsgrootte voldoet aan de lokale maximumeisen A3 Leidster - kind ratio ("dubbele bezetting") A4 VVE-tijd A4.1 De peuters bezoeken de voorschool gedurende voldoende tijd (per week) Nee A4.2 Wat is doorgaans de beginleeftijd voor VVE? 2 jaar oud. A5 Kwaliteit beroepskrachten A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend geschoold (voor het VVEprogramma) A5.5 Er is een jaarlijks VVE-opleidingsplan Het GGD-rapport is van maart De OKE-wet geeft aan dat er door de GGD jaarlijks toezicht uitgevoerd wordt (A0.1). De doelstelling van tien uur VVE-tijd wordt niet gehaald per week. De peuters komen niet allemaal drie dagdelen of meer naar de peuterspeelzaal (A4.1). B OUDERS B1 Gericht ouderbeleid 2 B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd 2 B3 Intake 3 B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen 2 B5 Participatie in VVE-activiteiten in de voorschool 2 B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind 2 B7 Rekening houden met de thuistaal 3 Op de Rode (SKOS) heeft nog geen gericht ouderbeleid in het kader van VVE opgesteld. Er ontbreekt een VVE-jaarplan met concrete doelstellingen (B1). Ouders zijn tevreden over de peuterspeelzaal, echter aan de ouders is niet duidelijk gemaakt wat er verwacht wordt van ouders met betrekking tot ouderbetrokkenheid op de peuterspeelzaal en activiteiten om thuis met VVE Rapport Onderzoeksdatum: Pagina 3 van 5

4 het kind te doen (B2). De leidsters doen er veel aan om de ouders uit te nodigen mee te spelen met het kind en ook thuis met taal bezig te zijn. De opkomst is echter nog te laag en niet naar tevredenheid van de leidsters. Binnenkort wordt gestart met de logeerkoffer van Puk (B4-B5). De ontwikkeling van het kind wordt minimaal bijgehouden en niet op regelmatige basis met de ouders besproken (B6). C KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE (= PROCESKWALITEIT) C1 Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal VVE-programma 3 C1.2 Werken met een doelgerichte planning 3 C1.3 Het aanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend 3 C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd 2 C2 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de leidsters is respectvol 3 C2.2 De leidsters hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen 3 C2.3 De leidsters stimuleren de sociale vaardigheden en competenties van de 3 kinderen C2.4 De leidsters stimuleren de zelfstandigheid van de kinderen 3 C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taaluitlokkend 3 C3 Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C3.1 Het educatief handelen van beide leidsters is goed op elkaar afgestemd 3 C3.2 Er worden effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling 3 uitgevoerd C3.3 De leidsters bevorderen de interactie met en tussen kinderen 3 C3.4 De leidsters stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en 2 verrijken het spelen en werken C3.5 De leidsters bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) 3 bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de leidsters met de kinderen is responsief 3 C3.7 De leidsters stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling 3 van het individuele kind De leidsters weten goed het thema op te bouwen en pedagogisch en educatief uit te voeren. In de loop van het thema bouwt de moeilijkheidsgraad op. Er ontbreekt een concrete uitwerking op papier, waarin vermeld staat voor wie welke activiteit bestemd is. Daardoor maakt de peuterspeelzaal niet inzichtelijk dat zij rekening houdt met verschillen in leeftijd en ontwikkeling tussen kinderen. In die zin wordt er onvoldoende ingespeeld op de voorkennis en voorkeuren van de kinderen. Het is jammer dat de activiteiten voor VVE pas actief aangeboden worden op de leeftijd van drie jaar (C1.4). De leidsters kunnen nog meer de actieve betrokkenheid van alle kinderen stimuleren. De leidsters pakken nog niet elke mogelijkheid aan om het spel te verrijken (C3.4). D ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG D1 Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen 2 D1.2 Bepalen van de begeleiding voor: de hele groep, de kleine/ tutor groep, 2 het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg 3 D2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 Kinderen die zorg nodig hebben die de voorschool niet kan leveren, zijn 3 bij de leidsters bekend D2.2 Leidsters melden kinderen aan voor externe zorg, wanneer de voorschool 3 de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De leidsters blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg 3 bijhouden VVE Rapport Onderzoeksdatum: Pagina 4 van 5

5 Er ontbreekt een observatie-instrument gericht op de taal ontwikkeling (D1.1). In de planning komt niet duidelijk terug voor wie welke activiteit gepland staat (D1.2). Van zorgkinderen zijn verslagen terug te vinden en korte evaluaties. Over alle kinderen wordt niet teruggekoppeld hoe de ontwikkeling is verlopen en hoe activiteiten zijn verlopen. Er kan zodoende niet ingegaan worden op het bijsturen van het programma en ontwikkelingsgericht werken (D1.3). E Kwaliteitszorg binnen de voor- c.q. vroegschool E1 Er is VVE-coördinatie in de voorschool 3 E2 De vroegschool evalueert de kwaliteit van haar VVE 2 E3 De voorschool evalueert de opbrengsten van alle kinderen - E4 De voorschool formuleert op basis van evaluaties verbetermaatregelen en 2 voert die aantoonbaar en planmatig uit E5 De voorschool borgt de kwaliteit van haar educatie 2 De leidsters bespreken achteraf de thema s. Er wordt echter niet schriftelijk gerapporteerd over de kwaliteit van VVE (E2). Het evalueren van de opbrengsten wordt nog niet beoordeeld omdat de voor- en vroegschool zelf nog geen beoogde opbrengsten voor VVE geformuleerd hebben (E3). De voorschool formuleert geen verbeteringen en borgt niet de kwaliteit van haar educatie. Resultaat bepaling van VVE is wel noodzakelijk om te weten of het aanbod van het VVEprogramma effecten heeft op de taalontwikkeling van de peuters. Vervolgens kan de peuterspeelzaal op basis van de evaluaties de verbeteractiviteiten planmatig uitvoeren (E4-E5). F Doorgaande lijn F1 Er is VVE-coördinatie tussen de voor- en vroegschool 3 F2 Voldoende kinderen stromen door naar de bijbehorende vroegschool 3 F3 De voorschool zorgt voor een warme overdracht 3 F4 Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd - F5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en - vroegschool is op elkaar afgestemd F6 De voor- en vroegschool gaan op een vergelijkbare manier met ouders om - F7 De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op een - gelijke wijze georganiseerd De inspectie heeft de doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool niet beoordeeld, omdat de bijbehorende basisschool niet beoordeeld wordt op VVE. Peuterspeelzaal Op de Rode heeft maandelijks overleg met de contactpersoon van de basisschool over de vele peuters die doorstromen naar de kleutergroepen (F1-F3). G OPBRENGSTEN VAN VVE G1 De resultaten worden gemeten conform de afspraken - G2 De resultaten zijn van voldoende niveau - De inspectie doet geen uitspraken over de resultaten wanneer er op gemeentelijk niveau nog geen afspraken gemaakt zijn over de opbrengst van VVE (G1 en G2). 4. AFSPRAKEN Het bezoek heeft geen aanleiding gegeven voor het maken van vervolgafspraken. VVE Rapport Onderzoeksdatum: Pagina 5 van 5