Functionele buikklachten

Transcriptie

1 Functionele buikklachten

2 Achtergronden Behandeling Nieuwe medicamenten Discussie

3 Signalen wijzend op somatisch substraat Acute klachten Algemene ziekteverschijnselen (koorts/ hemodynamiek) Ongewenst gewichtsverlies Comorbiditeit( buiten het abdomen) Alarmsymptomen (braken / bloed bij de ontlasting) Fysische diagnostische afwijkingen Laboratoriumafwijkingen

4 Signalen wijzen op functionele klachten Langer bestaande klachten met variërende ernst Klachten variëren met de evacuatie van faeces Diffuse lokalisatie van buikpijnklachten Herhaaldelijk acute hulpvraag waarbij negatieve substraatbevindingen Stabiel gewicht In het algemeen jongere leeftijd Ontbreken van alarmsymptomen, fysisch diagnostische of laboratoriumafwijkingen Aspecifiek angstgevoel

5 Rome III criteria 1. Patiënten moeten recidiverende buikpijn of een ongemakkelijk gevoel in de buik* hebben gedurende minstens 3 dagen per maand in de afgelopen drie maanden, terwijl de klachten tenminste 6 maanden vóór de diagnose zijn begonnen 2. Deze klachten moeten gepaard gaan met ten minste twee van de volgende criteria: a. De klachten verminderen na de defecatie. b. De klachten zijn geassocieerd met een verandering in de frequentie van defecatie. c. De klachten zijn geassocieerd met een verandering in de consistentie van de ontlasting.

6 Initial assessment Consider assessment for IBS if anyof these symptoms have been present for at least 6 months Abdominal pain or discomfort Bloating Change in bowel habit

7 Bristol Stool Form Scale

8 PDS obstipatietype: >25% harde of keutelige ontlasting < 25% brijige of waterige ontlasting PDS diarreetype: >25% brijige of waterige ontlasting <25% harde of keutelige ontlasting PDS gemengde type: >25% brijige of waterige ontlasting >25% harde of keutelige ontlasting

9 Epidemiologie % van de vrouwen 5-20 % van de mannen 33-50% zoekt hulp 90 % wordt in de eerste lijn behandeld

10 Pathofysiologie Biopsychosociale aandoening: - Verhoogde sensitiviteit van de darmen - Veranderde beweging en doorstroming van de darmen - Psychosociale factoren (viscerale hypersensitiviteit na heftige darminfectie)

11 Diagnostiek 1 e lijn Anamnese en lichamelijk onderzoek Niet pluis symptomen Relatie met voedingsmiddelen Rome III criteria

12 Niet pluissymptomen -rectaal bloedverlies (bloed vermengd met ontlasting en/of niet te verklaren door bijvoorbeeld hemorroïden/fissuren) - medicatiegebruik (vooral de combinatie van verschillende - bloedverdunners of een bloedverdunner met een NSAID) -een verandering in de stoelgang naar een dunnere consistentie en/of meer frequente ontlasting (3 maal of vaker per dag) of diarree gedurende meer dan 2 weken -onbedoeld en onverklaard gewichtsverlies (meer dan 5% in 1 maand, of meer dan 10% in 6 maanden) -afwijkingen bij lichamelijk onderzoek: peri-analeafwijkingen; abnormale weerstand in abdomen, rectum of bekken

13 Risicofactoren - (begin van de klachten bij een) leeftijd > 50 jaar - een eerstegraadsfamilielid met een inflammatoire darmziekte, coeliakie, colorectaal-, ovarium-of endometriumcarcinoom < 70 jaar

14 Diagnostic tests The following tests are not necessary to confirm a diagnosis where IBS diagnostic criteria are met: ultrasound rigid/flexible sigmoidoscopy colonoscopy; thyroid function test faecal ova and parasite test faecal occult blood test hydrogen breath test (for lactose intolerance and bacterial overgrowth).

15 Criteria voor verwijzing naar tweede lijn - niet bij PDS passende symptomen/factoren (nietpluissymptomenen risicofactoren) en onderzoeksbevindingen; - onzekerheid bij de huisarts over de juistheid van de diagnose PDS; - onzekerheid bij de patiënt over de juistheid van de diagnose PDS. - Aangezien de therapeutische mogelijkheden in de tweede lijn niet anders zijn dan in de eerste lijn, vormt een onvoldoende respons van de PDS-symptomenop de in de eerste lijn ingestelde behandeling geen valide grond voor verwijzing.

16

17 Behandeling Vele behandelingen: vezels, water, beweging, eliminatiedieet, psychotherapie, geruststelling Vezels ook bij diarree Amitriptyline bij pijn Medicamenteus (zie verder) Hypnotherapie (Cochrane) FODMAP dieet (van der Waaij, NTvG2014)

18 FODMAP Wat zijn FODMAPs? FODMAPs zitten van nature in voedingsmiddelen die we dagelijks eten en de basis vormen voor een gezonde voeding F O D M A P Fermenteerbare Oligosachariden (fructanen en galactanen). Disachariden (lactose). Deze komen voor in melkproducten. Monosachariden (fructose). Deze komen voor in fruit en groenten. And Polyolen (suikeralcoholen). Deze komen voor in zoetstoffen, fruit en groenten.

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38 IBS ontzettend veel voorkomend probleem Goede afstemming tussen 1 e en 2 e lijn PDS project Casuïstiek