Darmkanker: Het openbaren van het onbekende. Vasilios Kousoulas MDL-arts ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten

Transcriptie

1 Darmkanker: Het openbaren van het onbekende Vasilios Kousoulas MDL-arts ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten

2 Wanneer kun je spreken van een normale dikke darm? (1)

3 Wanneer kun je spreken van een normale dikke darm? (2) Ontlastingspatroon: Normale frequentie: tussen 2 keer daags en 4 keer wekelijks Normale consistentie: stevige stoelgang zonder bijmenging van bloed of slijm Normale en regelmatige aandrang voor de ontlasting Geen pijngevoel voor, tijdens en na de ontlasting

4 Wanneer kun je spreken van een normale dikke darm? (3) Normale werking van de klep in de overgang tussen dunne en dikke darm Normale werking van de endeldarm Normale werking van de kringspier

5 De dikke darm is uniek: Bacteriële flora

6 De dikke darm is uniek: Afweersysteem

7 Dikke darmkanker Darmkanker komt vooral voor in de dikke darm en endeldarm (het laatste deel van de dikke darm vlak voor de anus) Bij kanker is de celdeling verstoord Cellen blijven zich in snel tempo delen, terwijl er geen behoefte is om de verouderde cellen te vervangen

8 Symptomen (1) Bij kanker in het laatste deel van de dikke darm: veranderingen in de stoelgang, bijvoorbeeld verstopping of afwisselend verstopping en vaak kleine beetjes sterk ruikende diarree zichtbaar bloed en/of slijm bij de ontlasting krampende buikpijn loze aandrang

9 Symptomen (2) Bij kanker in het begin van de dikke darm: vermoeidheid en duizeligheid door bloedarmoede langdurig bloedverlies in de dikke darm. Dit veroorzaakt de bloedarmoede. Het bloedverlies zelf merkt u niet. Dat komt doordat het bloed zich door de ontlasting mengt

10 Wat hoort NIET bij darmkanker Klachten die op jongere leeftijd starten Klachten die bij vlagen opkomen Buikpijn zonder afwijkende ontlasting Gasvorming, winderigheid en een opgeblazen gevoel Slikklachten, zuurbranden en een brok in de keel

11 Wanneer moet ik naar mijn huisarts? Als u ouder bent dan 50 jaar: bij buikklachten Bij aanhoudende vermoeidheid Bij rectaal bloedverlies Bij een wisselend ontlastingspatroon Bij aanhoudende buikpijn

12 Waarom is onderzoek naar darmkanker zo belangrijk? (1)

13 Waarom is onderzoek naar darmkanker zo belangrijk? (2)

14 Waarom is onderzoek naar darmkanker zo belangrijk? (3)

15 Wanneer is er meer kans op darmkanker? (1)

16 Wanneer is er meer kans op darmkanker? (2)

17 Wanneer is er meer kans op darmkanker? (3)

18 Darmkanker en erfelijkheid (1) In 2011 werd er bij ongeveer Nederlanders darmkanker vastgesteld Bij ongeveer 5 10 % van hen gaat het om een erfelijke vorm van darmkanker De meest voorkomende erfelijke vormen van darmkanker zijn het Lynch syndroom (het Lynch syndroom is ook bekend onder de naam HNPCC- Lynch) en FAP

19 Darmkanker en erfelijkheid (2) Hoe meer van onderstaande kenmerken voorkomen binnen één familie, hoe groter de kans dat er sprake is van erfelijkheid: als er tenminste drie familieleden, in twee opeenvolgende generaties, darmkanker hebben (gehad). Minstens één van hen is een eerstegraads familielid (één van de ouders, broer, zus of kinderen) als er behalve darmkanker ook baarmoederkanker in uw familie voorkomt als darmkanker (en/of baarmoederkanker) wordt vastgesteld voor het 50e levensjaar bij u of een naast familielid

20 Wat kan ik doen om darmkanker te voorkomen? (1)

21 Wat kan ik doen om darmkanker te voorkomen? (2)

22 Bevolkingsonderzoek Darmkanker

23 Κρείττον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν Beter voorkomen dan genezen Hippocrates (6 de eeuw VC)

24 Waarom het Bevolkingsonderzoek Darmkanker? (1) Darmkanker Veelvoorkomend Hoge sterftekans pas laat klachten 90% vijfjaarsoverleving bij diagnose in een vroeg stadium < 20% bij uitzaaiingen

25 Waarom het Bevolkingsonderzoek Darmkanker? (2) In meer dan 90% van de gevallen begint darmkanker met een kleine poliep Met darmonderzoek kunnen we de poliepen volledig verwijderen

26 Het bevolkingsonderzoek en darmkanker (1) Met het bevolkingsonderzoek kan darmkanker worden voorkomen of in een vroegtijdig stadium worden ontdekt en behandeld Als darmkanker vroegtijdig wordt ontdekt, is de kans op genezing groter en de behandeling minder zwaar

27 Het bevolkingsonderzoek en darmkanker (2) Het bevolkingsonderzoek kan over de periode een gemiddelde van sterfgevallen aan darmkanker per jaar voorkomen Op de langere termijn kan een gemiddelde van sterfgevallen aan darmkanker per jaar worden voorkomen

28 Feces Occult Bloed Test (FOBT) Het onderzoek bestaat uit een ontlastingstest Elke deelnemer verzamelt zelf een kleine hoeveelheid ontlasting in een buisje en stuurt dit op naar een laboratorium Het buisje en een envelop voor het opsturen hiervan ontvangt de deelnemer bij de uitnodiging In het laboratorium wordt onderzocht of er bloed in de ontlasting zit

29 Darmonderzoek Bij een afwijkende uitslag van de ontlastingstest wordt de deelnemer aangeraden om een darmonderzoek te laten doen Het onderzoek moet in een speciaal voor het bevolkingsonderzoek geselecteerd ziekenhuis plaatsvinden (zoals Nij Smellinghe) en wordt uitgevoerd door een MDL-arts De patiënt krijgt tijdens een intakegesprek toelichting over de procedure en de mogelijke complicaties

30 Het bevolkingsonderzoek in Nij Smellinghe Het Bevolkingsonderzoek Darmkanker startte in Nij Smellinghe in februari 2014 Op dit moment houden twee MDL-artsen zich bezig met het bevolkingsonderzoek Mensen die geboren zijn in de periodes 1938/1939 en hebben tot nu toe deelgenomen

31 Deelnemers 178 mensen (97 mannen en 81 vrouwen) kwamen voor een intakegesprek Bij het darmonderzoek is de gehele dikke darm onderzocht

32 Behandeling Bij alle patiënten zijn de poliepen volledig verwijderd tijdens het eerste darmonderzoek

33 Conclusie (1)

34 Conclusie (2) Gezond eten Sporten Geniet van het leven Luisteren naar uw lichaam

35 Bedankt!