Darmkankeronderzoek vanaf 2014 bij 1,9 miljoen Vlamingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Darmkankeronderzoek vanaf 2014 bij 1,9 miljoen Vlamingen"

Transcriptie

1 Kabinet Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 3 februari 2012 Darmkankeronderzoek vanaf 2014 bij 1,9 miljoen Vlamingen Stoelgangtest kan op termijn 400 kankerdoden per jaar voorkomen. Jo Vandeurzen, minister van Volksgezondheid, n.a.v. de Wereldkankerdag van 4 februari De Vlaamse overheid organiseert vanaf 2014 een grootschalige darmkankerscreening. Uit proefonderzoek blijkt dat meer dan 40% van de bevolking bereid is mee te werken aan zo n screening, zegt minister van Volksgezondheid Jo Vandeurzen. Jaarlijks krijgen meer dan Vlamingen de diagnose darmkanker. Daarmee is het de tweede meest voorkomende kanker bij vrouwen en de derde meest voorkomende kanker bij mannen. Er overlijden ieder jaar tot Vlamingen aan de ziekte. Bij een goed screeningsprogramma daalt het sterftecijfer met 20%. Jaarlijks zal men op die manier in Vlaanderen zo n 400 sterfgevallen kunnen voorkomen, zegt minister Vandeurzen. Vandaar het belang van een brede screening bij de bevolking. Communicatie.vandeurzen@vlaanderen.be Pagina 1

2 De grote lijnen van dit onderzoek zijn de volgende: - Op kruissnelheid zullen alle Vlamingen tussen 50 en 74 jaar uitgenodigd worden om een staal van hun stoelgang te laten onderzoeken. Concreet gaat het in totaal om meer dan mensen, ofwel bijna 1 Vlaming op 3. - Dit onderzoek wordt gefaseerd uitgerold. De doelgroep zal vanaf 2014 over een periode van 2 jaar een uitnodiging ontvangen. Waarom deze doelgroep? Elk jaar krijgen meer dan Vlamingen te horen dat ze darmkanker hebben. Darmkanker is de op 1 na meest voorkomende kanker bij vrouwen (na borstkanker) en de derde meest voorkomende bij mannen (na prostaat- en longkanker). Elk jaar overlijden tot Vlamingen aan de ziekte. Als dikkedarmkanker in een vroeg stadium wordt vastgesteld, stijgen de overlevingskansen van de patiënt en kunnen jaarlijks 400 sterfgevallen voorkomen worden. Het risico op dikkedarmkanker is niet voor iedereen gelijk: sommige mensen hebben een verhoogd risico doordat ze erfelijk of familiaal belast zijn, of doordat ze lijden aan bepaalde chronische aandoeningen zoals colitis ulcerosa (chronische darmontsteking) of de ziekte van Crohn. Voor deze mensen zijn andere opvolgingsmethoden beter geschikt dan de test die in het bevolkingsonderzoek zal worden aangeboden. Bij de uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek zal informatie gegeven worden over de factoren die maken dat iemand een verhoogd risico kan hebben, en wat die persoon dan best kan doen. Ook de huisartsen en gastro-enterologen zullen uitgebreid geïnformeerd worden over het opzet en het verloop van de screening. Communicatie.vandeurzen@vlaanderen.be Pagina 2

3 Darmkanker: vroeg opspoorbaar en geneesbaar Darmkanker is jaren vooraf opspoorbaar en geneesbaar. De kans op overleving hangt heel erg af van het tijdstip waarop de tumor wordt ontdekt. In de meeste gevallen is dikkedarmkanker een traag ontwikkelende ziekte, het duurt gemiddeld tot 10 jaar vooraleer een poliep, een uitstulping in de wand van de dikke darm, zich ontwikkelt tot een kwaadaardig gezwel. Hoe vroeger in zijn ontwikkeling de kanker ontdekt wordt, hoe groter de kans op genezing: als de kanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, heeft 95% van de patiënten uitzicht op een minimumoverleving van 5 jaar. Voordelen wegen op tegen nadelen Systematische vroegtijdige opsporing via een bevolkingsonderzoek kan dus veel gezondheidswinst opleveren. Toch zijn er ook nadelen verbonden aan een bevolkingsonderzoek. Het is zo dat in een aantal gevallen het resultaat van de test afwijkend zal zijn zonder dat er iets aan de hand is. Ook zullen tijdens de colonoscopie, het kijkonderzoek in de dikkedarm, soms poliepen worden weggenomen die nooit tot kanker zouden leiden. De personen waarbij dit voorkomt worden dan ten onrechte ongerust gemaakt of behandeld. Het probleem is echter dat de evolutie van darmpoliepen moeilijk vooraf ingeschat kan worden en dat ze daarom vaak preventief worden verwijderd. Ook komt er bij een colonoscopie af en toe een verwikkeling voor, bijvoorbeeld een inwendige bloeding. Conclusie: ondanks een aantal nadelen wegen de voordelen van een dergelijk onderzoek duidelijk zwaarder door. Communicatie.vandeurzen@vlaanderen.be Pagina 3

4 Hoe gebeurt de screening concreet? Elke Vlaming tussen 50 en 74 jaar zal een brief in de bus krijgen, samen met de test, de immonochemische Fecaal Occult Bloedt Test (ifobt), die momenteel de meest geschikte test is voor darmkankerscreening. De ifobt-test is heel hygiënisch en ziet eruit als een cilindervormig potje met een soort mascaraborsteltje. Iedereen kan dit thuis doen. Als je naar het toilet gaat, leg je een soort plastic doek in de pot om de stoelgang op te vangen. Dan neem je met de borstel een staal, stopt dat in het doosje en stuurt het in een voorgefrankeerde enveloppe naar het laboratorium voor analyse. Na tien dagen ken je het resultaat. De stalen zullen onderzocht worden op bloedsporen, die niet met het blote oog zichtbaar zijn. Bij een afwijkend resultaat wordt een preventief onderzoek of zogenaamde colonoscopie uitgevoerd. Bij personen die eerstegraadsverwanten hebben met dikkedarmkanker, zal zo n onderzoek meteen gebeuren. Tijdens een colonoscopie gaat de specialist met een flexibele minicamera via de aars de darm binnen en onderzoekt de darmwand. De precieze werkwijze bij het uitnodigen van de doelgroep tot deelname zal nog worden vastgelegd. Ofwel zal men de test krijgen opgestuurd, ofwel zal men deze op vraag kunnen bestellen. Proefproject: meer dan 1 op 4 neemt deel Een van de voorwaarden voor een succesvol bevolkingsonderzoek is een grote deelname van de doelgroep. Recent liep er een experiment in Borgerhout, Schilde en Vosselaar. In de drie proefgemeenten zijn twee methodes uitgeprobeerd. De helft van de vijftigplussers kreeg een test met uitleg in de brievenbus. Communicatie.vandeurzen@vlaanderen.be Pagina 4

5 De andere helft kreeg een uitnodiging om zich bij de huisarts te melden voor een preventieve test. De uitnodiging via de post sloeg het best aan. Dat had vooral te maken met praktische bezwaren. Veel mensen zagen op tegen een extra verplaatsing naar de huisarts. In totaal heeft 44% de test uitgevoerd. Dat is een erg goed resultaat. Tussenperiode De Vlaamse overheid plant dit bevolkingsonderzoek vanaf In de periode van nu tot 2014 zal de praktische organisatie van het bevolkingsonderzoek voorbereid worden. Hier komen verschillende zaken bij kijken, zoals het ontwikkelen van de uitnodigings- en sensibiliseringsmaterialen die gebruikt zullen worden in het bevolkingsonderzoek, het leggen van contacten met partners die de organisatie van het bevolkingsonderzoek op zich zullen nemen, en het onderzoeken van manieren om de kwaliteit van het aangeboden bevolkingsonderzoek te garanderen. De Vlaamse overheid zal binnen deze periode ook verder afstemmen met de federale overheid o.a. over de rol van het RIZIV. En tot slot zullen ook de huisartsen en de maag-darmspecialisten grondig worden geïnformeerd. Pagina 5

Bevolkingsonderzoeken. baarmoederhalskanker, borstkanker en darmkanker naar kanker

Bevolkingsonderzoeken. baarmoederhalskanker, borstkanker en darmkanker naar kanker Bevolkingsonderzoeken baarmoederhalskanker, borstkanker en darmkanker naar kanker In deze algemene folder leest u over de bevolkings onderzoeken baarmoederhalskanker, borstkanker en darmkanker. Wat is

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker

Bevolkingsonderzoek darmkanker Dokter op Dinsdag Bevolkingsonderzoek darmkanker Dr. Anneke De Schryver, MDL arts 25 maart 2014 Het slijmvlies van de dikke darm Het ontstaan van poliepen Poliepen + Goedaardig + Maar: kunnen kwaadaardig

Nadere informatie

Colorectale kanker Eerste resultaten van het bevolkingsonderzoek voor darmkanker in Vlaanderen

Colorectale kanker Eerste resultaten van het bevolkingsonderzoek voor darmkanker in Vlaanderen Colorectale kanker Eerste resultaten van het bevolkingsonderzoek voor darmkanker in Vlaanderen Prof. Dr. Hendrik Reynaert MD, PhD Dienst gastroenterologie-hepatologie UZBrussel Vakgroep basis medische

Nadere informatie

Preventie en vroegtijdige opsporing van darmkanker

Preventie en vroegtijdige opsporing van darmkanker Preventie en vroegtijdige opsporing van darmkanker Oncologisch centrum Preventie en vroegtijdige opsporing van darmkanker Inhoud Screening...4 Wie heeft een verhoogd risico?...5 Is dikkedarmkanker erfelijk?...5

Nadere informatie

Medische Publieksacademie

Medische Publieksacademie Medische Publiekacademie Medisch Centrum Leeuwarden Leeuwarder Courant Dinsdag 20 januari 2015 Welkom! #mclmpa 1 Programma 19:30 Welkom door moderator Hans Willems, redacteur gezondheidszorg Leeuwarder

Nadere informatie

Informatie. 3 e screeningsronde. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. FOBT, 3e ronde

Informatie. 3 e screeningsronde. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. FOBT, 3e ronde Informatie 3 e screeningsronde Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond FOBT, 3e ronde Inhoudsopgave Darmkanker 3 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker 5 Het ontlastingsonderzoek

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker

Bevolkingsonderzoek darmkanker Bevolkingsonderzoek darmkanker 2014 Bevolkingsonderzoek darmkanker In deze folder leest u meer over het bevolkingsonderzoek darmkanker en wat dit voor u kan betekenen. Waarom een bevolkingsonderzoek? Darmkanker

Nadere informatie

Informatie. herhalingsonderzoek. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. FOBT - Groep D 2 e ronde

Informatie. herhalingsonderzoek. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. FOBT - Groep D 2 e ronde Informatie herhalingsonderzoek Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond FOBT - Groep D 2 e ronde Inhoudsopgave Darmkanker 3 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker

Nadere informatie

Reeks 12: De eeuwige mens

Reeks 12: De eeuwige mens Reeks 12: De eeuwige mens Hoe proberen we darmkanker in de toekomst te voorkómen Rogier de Ridder MDL-arts, MUMC+ r.de.ridder@mumc.nl Introductie 1. Waarom bevolking onderzoek naar darmkanker 2. Hoe ontstaat

Nadere informatie

Informatie. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. FOBT - vervolg 1 jr.

Informatie. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. FOBT - vervolg 1 jr. 280311 IKR Infoboekje FBT - 2e ronde 06-03-2008 11:41 Pagina 1 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond 8 Informatie FOBT - vervolg 1 jr. 280311 IKR Infoboekje FBT - 2e

Nadere informatie

Als er bloed in uw ontlasting is gevonden

Als er bloed in uw ontlasting is gevonden Als er bloed in uw ontlasting is gevonden januari 2014 2 3 Als er bloed in uw ontlasting is gevonden U heeft meegedaan aan het proefbevolkingsonderzoek darmkanker. De uitslag is dat er bloed in uw ontlasting

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK DIKKEDARMKANKER: BASISTEKST VOOR BEROEPSGROEPEN

BEVOLKINGSONDERZOEK DIKKEDARMKANKER: BASISTEKST VOOR BEROEPSGROEPEN BEVOLKINGSONDERZOEK DIKKEDARMKANKER: BASISTEKST VOOR BEROEPSGROEPEN Inleidend: Elk jaar krijgen ongeveer 5.000 Vlamingen te horen dat ze dikkedarmkanker (DDK) hebben. Dikkedarmkanker is de tweede meest

Nadere informatie

Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. Informatie FOBT - 1

Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. Informatie FOBT - 1 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond 8 Informatie FOBT - 1 Inhoudsopgave Darmkanker 3 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker 4 Het ontlastingsonderzoek 6 Vervolgonderzoek:

Nadere informatie

DEF IKR Boekje B :35 Pagina 1. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond.

DEF IKR Boekje B :35 Pagina 1. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. 260749 DEF IKR Boekje B 01-11-2006 15:35 Pagina 1 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond 8 Informatie FOBT 260749 DEF IKR Boekje B 01-11-2006 15:35 Pagina 2 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Nieuwsbrief Bacteriologie

Nieuwsbrief Bacteriologie Nieuwsbrief Bacteriologie Geachte dokter, Betreft: - Nieuw analysemateriaal fecaal occult bloed (ifob test) (p1-5) Introductie nieuwe ifob test Vanaf vandaag zal u bij de bestelling van tubes voor immunochemisch

Nadere informatie

Vlaams bevolkingsonderzoek: + ifobt - St. Andriesziekenhuis Tielt

Vlaams bevolkingsonderzoek: + ifobt - St. Andriesziekenhuis Tielt Vlaams bevolkingsonderzoek: + ifobt - St. Andriesziekenhuis Tielt Dr. S. De Coninck Mede namens: Dr. J. Beyls Dr. C. Baertsoen E. Rysman Dienst interne gastro-entero 24/11/2015 Darmkanker = gezondheidsprobleem!

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK DIKKEDARMKANKER: BASISTEKST VOOR BEROEPSGROEPEN

BEVOLKINGSONDERZOEK DIKKEDARMKANKER: BASISTEKST VOOR BEROEPSGROEPEN BEVOLKINGSONDERZOEK DIKKEDARMKANKER: BASISTEKST VOOR BEROEPSGROEPEN Inleidend: Elk jaar krijgen ongeveer 5.000 Vlamingen te horen dat ze dikkedarmkanker (DDK) hebben (2010: 5248). Dikkedarmkanker is de

Nadere informatie

COLOSCOPIE EN PREVENTIE VAN DARMKANKER. Hoe kan darmkanker voorkomen worden? - Patiëntinformatie -

COLOSCOPIE EN PREVENTIE VAN DARMKANKER. Hoe kan darmkanker voorkomen worden? - Patiëntinformatie - COLOSCOPIE EN PREVENTIE VAN DARMKANKER Hoe kan darmkanker voorkomen worden? - Patiëntinformatie - Wat is darmkanker? Kanker van de darm (colorectale kanker) is de 3de meest voorkomende kanker bij mannen,

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker

Bevolkingsonderzoek darmkanker Bevolkingsonderzoek darmkanker 2018 Waarom deze folder? In deze folder vindt u informatie over het bevolkingsonderzoek darmkanker. De folder is bedoeld om u informatie te geven over het onderzoek, zodat

Nadere informatie

Informatiefolder Een proefbevolkingsonderzoek naar darmkanker

Informatiefolder Een proefbevolkingsonderzoek naar darmkanker Verstuur uw test niet op vrijdag na 17.00 uur, zaterdag, zondag of een feestdag!! Informatiefolder Een proefbevolkingsonderzoek naar darmkanker Proefbevolkingsonderzoek darmkanker Colofon Deze brochure

Nadere informatie

Als er bloed in uw ontlasting. is gevonden. Bevolkingsonderzoek

Als er bloed in uw ontlasting. is gevonden. Bevolkingsonderzoek Als er bloed in uw ontlasting 2014 is gevonden Bevolkingsonderzoek Als er bloed in uw ontlasting is gevonden U heeft meegedaan aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. De uitslag is dat er bloed in uw ontlasting

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker

Bevolkingsonderzoek darmkanker Bevolkingsonderzoek darmkanker 2015 Waarom een bevolkingsonderzoek darmkanker? Darmkanker is een ernstige ziekte. Van elke 100 mensen zullen vier tot vijf mensen in hun leven darmkanker krijgen. Elk jaar

Nadere informatie

260748 DEF IKR Boekje A 01-11-2006 16:01 Pagina 1. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond.

260748 DEF IKR Boekje A 01-11-2006 16:01 Pagina 1. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond. 260748 DEF IKR Boekje A 01-11-2006 16:01 Pagina 1 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio Groot-Rijnmond 8 Informatie SIGMO 260748 DEF IKR Boekje A 01-11-2006 16:01 Pagina 2 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker

Bevolkingsonderzoek darmkanker Bevolkingsonderzoek darmkanker 2017 Waarom deze folder? In deze folder vindt u informatie over het bevolkingsonderzoek darmkanker. De folder is bedoeld om u informatie te geven over het onderzoek, zodat

Nadere informatie

Herkenrode. Website : Huisartsen HAK vzw. 22/03/14 Dr. M. Van den Broeck 1

Herkenrode. Website :  Huisartsen HAK vzw. 22/03/14 Dr. M. Van den Broeck 1 Website : www.herkenrodehuisartsen.be 22/03/14 Dr. M. Van den Broeck 1 De aanpak van screening in eerste lijn Dr. Mark Van den Broeck 22/03/14 Dr. M. Van den Broeck 2 Inschatten risicoprofiel patiënt Organisatie

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker

Bevolkingsonderzoek darmkanker Bevolkingsonderzoek darmkanker 2016 Waarom een bevolkingsonderzoek darmkanker? Darmkanker is een ernstige ziekte. Van elke 100 mensen zullen vier tot vijf mensen in hun leven darmkanker krijgen. In 2014

Nadere informatie

Samenvatting van dr. J.J. Koornstra (maag-darm-leverarts) en prof. dr. R.M.W.Hofstra

Samenvatting van dr. J.J. Koornstra (maag-darm-leverarts) en prof. dr. R.M.W.Hofstra Medische Publieksacademie UMCG Thema: Dikkedarmkanker Samenvatting van dr. J.J. Koornstra (maag-darm-leverarts) en prof. dr. R.M.W.Hofstra (moleculair geneticus). Dikkedarmkanker is één van de meest voorkomende

Nadere informatie

Dikke darm kanker is een veelvoorkomende vorm van kanker. Enkele feiten op een rij:

Dikke darm kanker is een veelvoorkomende vorm van kanker. Enkele feiten op een rij: COLOgen-Test Dikke darmkanker Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De COLOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op dikke darmkanker te bepalen. In deze

Nadere informatie

DE DIKKE DARM DE DIKKE DARM

DE DIKKE DARM DE DIKKE DARM DE DIKKE DARM DE DIKKE DARM Om te begrijpen wat dikkedarmkanker is, wordt eerst het spijsverteringsstelsel en de werking van de spijsvertering uitgelegd. Om te begrijpen wat dikkedarmkanker is, wordt eerst

Nadere informatie

Darmkanker opsporen? Poepsimpel!

Darmkanker opsporen? Poepsimpel! Darmkanker opsporen? Poepsimpel! Dokter Luc Colemont was enkele maanden geleden te gast bij LM Limburg om zijn missie uit te dragen. Want de missie van de liberale mutualiteit en de dokter is dezelfde.

Nadere informatie

Als er bloed in uw ontlasting is gevonden

Als er bloed in uw ontlasting is gevonden Als er bloed in uw ontlasting is gevonden 2015 Als er bloed in uw ontlasting is gevonden U heeft meegedaan aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. De uitslag is dat er bloed in uw ontlasting (poep) is

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker. Vervolgonderzoek in het ziekenhuis. Polikliniek maag-, darm-, leverziekten

Bevolkingsonderzoek darmkanker. Vervolgonderzoek in het ziekenhuis. Polikliniek maag-, darm-, leverziekten Bevolkingsonderzoek darmkanker Vervolgonderzoek in het ziekenhuis Polikliniek maag-, darm-, leverziekten Over Alrijne Zorggroep Het Diaconessenhuis Leiden en Rijnland Zorggroep (Rijnland Ziekenhuis en

Nadere informatie

Darmkanker: Het openbaren van het onbekende. Vasilios Kousoulas MDL-arts ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten

Darmkanker: Het openbaren van het onbekende. Vasilios Kousoulas MDL-arts ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten Darmkanker: Het openbaren van het onbekende Vasilios Kousoulas MDL-arts ziekenhuis Nij Smellinghe, Drachten Wanneer kun je spreken van een normale dikke darm? (1) Wanneer kun je spreken van een normale

Nadere informatie

Geneeskundige Dagen van Antwerpen

Geneeskundige Dagen van Antwerpen Antwerpen, 11 september 2014 Prof. dr. Guido Van Hal, Centrum voor Kankeropsporing, Afdeling Antwerpen Sarah Hoeck, Projectcoördinator bevolkingsonderzoek dikkedarmkanker Geneeskundige Dagen van Antwerpen

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker Uitnodiging

Bevolkingsonderzoek darmkanker Uitnodiging Bevolkingsonderzoek darmkanker Uitnodiging Wat houdt het bevolkingsonderzoek in? Met het bevolkingsonderzoek darmkanker onderzoeken we of er bloed in uw ontlasting (poep) zit. Bloed in uw ontlasting kan

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoeken naar kanker: stand van zaken in Tremelo

Bevolkingsonderzoeken naar kanker: stand van zaken in Tremelo Bevolkingsonderzoeken naar kanker: stand van zaken in Tremelo Dit rapport bundelt informatie over de bevolkingsonderzoeken naar kanker. Je vindt er de participatiegraad van Tremelo in terug. Ter vergelijking

Nadere informatie

Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald

Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 4 oktober 2012 Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald De kans dat Vlamingen

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker Vervolgonderzoek

Bevolkingsonderzoek darmkanker Vervolgonderzoek Bevolkingsonderzoek darmkanker Vervolgonderzoek 2 Waarom deze folder? U heeft meegedaan aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. We hebben bloed in uw ontlasting gevonden Bloed in uw ontlasting kan verschillende

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker Vervolgonderzoek

Bevolkingsonderzoek darmkanker Vervolgonderzoek Bevolkingsonderzoek darmkanker Vervolgonderzoek 2 Waarom deze folder? U heeft meegedaan aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. We hebben bloed in uw ontlasting gevonden Bloed in uw ontlasting kan verschillende

Nadere informatie

Darmkanker en het bevolkingsonderzoek (en klein stukje erfelijkheid)

Darmkanker en het bevolkingsonderzoek (en klein stukje erfelijkheid) Darmkanker en het bevolkingsonderzoek (en klein stukje erfelijkheid) Huisartsen nascholing en GIO-keten Marleen de Leest (MDL-arts), Arnhem, 28 mei 2013 Marcel Spanier (MDL-arts), Zevenaar, 11 juni 2013

Nadere informatie

Dikke darmpoliepen. MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis. www.mdlcentrum.nl

Dikke darmpoliepen. MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis. www.mdlcentrum.nl Dikke darmpoliepen MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Inhoudsopgave 1. Wat zijn darmpoliepen? 2 2. Darmpoliepen en darmkanker 2 3. Wat kunnen de klachten zijn bij dikke darmpoliepen? 3

Nadere informatie

Jaarrapport bevolkingsonderzoeken. Dr. Patrick Martens, Directeur CvKO Isabel De Brabander, Belgian Cancer Register

Jaarrapport bevolkingsonderzoeken. Dr. Patrick Martens, Directeur CvKO Isabel De Brabander, Belgian Cancer Register Jaarrapport bevolkingsonderzoeken Dr. Patrick Martens, Directeur CvKO Isabel De Brabander, Belgian Cancer Register Bevolkingsonderzoek Borstkanker Algemeen BVO Borstkanker Vrouwen 50-69 jaar Screeningsmammografie

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker

Bevolkingsonderzoek darmkanker Bevolkingsonderzoek darmkanker vervolgonderzoek in het ziekenhuis polikliniek maag-, darm-, leverziekten U bent doorverwezen naar Rijnland Ziekenhuis omdat er bloed in uw ontlasting is gevonden bij het

Nadere informatie

Informatie. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio s Amsterdam en Rotterdam. Inhoudsopgave

Informatie. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio s Amsterdam en Rotterdam. Inhoudsopgave Informatie Inhoudsopgave Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio s Amsterdam en Rotterdam Inleiding 3 Darmkanker 3 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker 4 De coloscopie 5 Deelname

Nadere informatie

Alles wat je altijd over darmkanker wou weten (maar niet durfde vragen)

Alles wat je altijd over darmkanker wou weten (maar niet durfde vragen) Alles wat je altijd over darmkanker wou weten (maar niet durfde vragen) Tim Rondou Gastroenteroloog Sint-Jozefkliniek Bornem-Willebroek Bijscholing 2013 vóórkomen ontstaan voorkómen en preventie symptomen

Nadere informatie

Spreker Functie. Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker Vlaanderen

Spreker Functie. Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker Vlaanderen Spreker Functie Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker Vlaanderen Inhoud De baarmoederhals en baarmoederhalskanker Preventie en vroege opsporing Bevolkingsonderzoek Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker

Nadere informatie

De kosteneffectiviteit van de bevolkingsonderzoeken in Vlaanderen. Baarmoederhalskanker, Borstkanker en Dikkedarmkanker

De kosteneffectiviteit van de bevolkingsonderzoeken in Vlaanderen. Baarmoederhalskanker, Borstkanker en Dikkedarmkanker De kosteneffectiviteit van de bevolkingsonderzoeken in Vlaanderen. Baarmoederhalskanker, Borstkanker en Dikkedarmkanker Maaike Fobelets Lore Pil Koen Putman Lieven Annemans 5 oktober 2015 1 Algemene principes

Nadere informatie

VROEGER NU LATER DEZE STUDIE ONDERZOEKT DE BATEN VAN INNOVATIES BIJ MDL ZIEKTEN TERUGKIJKEND NAAR MAAGZWEREN EN VOORUITKIJKEND NAAR DARMKANKER

VROEGER NU LATER DEZE STUDIE ONDERZOEKT DE BATEN VAN INNOVATIES BIJ MDL ZIEKTEN TERUGKIJKEND NAAR MAAGZWEREN EN VOORUITKIJKEND NAAR DARMKANKER DEZE STUDIE ONDERZOEKT DE BATEN VAN INNOVATIES BIJ MDL ZIEKTEN TERUGKIJKEND NAAR MAAGZWEREN EN VOORUITKIJKEND NAAR DARMKANKER FOCUS OP BATEN VAN INNOVATIES KAN HELPEN BIJ BESLISSING DARMKANKERSCREENING

Nadere informatie

Darmkankerscreening ook een taak voor de apotheker!

Darmkankerscreening ook een taak voor de apotheker! Darmkankerscreening ook een taak voor de apotheker! Wat is darmkanker juist? Is het genetisch? Hoe vaak komt het voor? Heb ik een groter risico? Kom ik in aanmerking voor een onderzoek? En wat is de rol

Nadere informatie

Dr Michel Ferrante AZ Sint Maarten Mechelen - Duffel. Screening voor colon kanker in Vlaanderen in 10 stappen VLK dag 18 september 2014

Dr Michel Ferrante AZ Sint Maarten Mechelen - Duffel. Screening voor colon kanker in Vlaanderen in 10 stappen VLK dag 18 september 2014 Dr Michel Ferrante AZ Sint Maarten Mechelen - Duffel Screening voor colon kanker in Vlaanderen in 10 stappen VLK dag 18 september 2014 CRCancer een gezondheidsprobleem wereldwijd M, 3 e V, 2 e 1,2 miljoen

Nadere informatie

zittingsjaar Handelingen Commissievergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid

zittingsjaar Handelingen Commissievergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid vergadering C215 WEL17 zittingsjaar 2012-2013 Handelingen Commissievergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid van 28 mei 2013 2 Commissievergadering nr. C215 WEL17 (2012-2013)

Nadere informatie

Dr Michel Ferrante AZ Sint Maarten Mechelen - Duffel. Screening voor colon kanker in Vlaanderen in 10 stappen VLK dag 18 september 2014

Dr Michel Ferrante AZ Sint Maarten Mechelen - Duffel. Screening voor colon kanker in Vlaanderen in 10 stappen VLK dag 18 september 2014 Dr Michel Ferrante AZ Sint Maarten Mechelen - Duffel Screening voor colon kanker in Vlaanderen in 10 stappen VLK dag 18 september 2014 CRCancer een gezondheidsprobleem wereldwijd M, 3 e V, 2 e 1,2 miljoen

Nadere informatie

Spreker Functie. Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen

Spreker Functie. Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen Spreker Functie Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen Inhoud 1. De dikke darm en dikkedarmkanker 2. Preventie en vroege opsporing 3. Bevolkingsonderzoek 4. Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker

Nadere informatie

Borstkanker is een kwaadaardig gezwel in de borst. Dit kan levensbedreigend zijn.

Borstkanker is een kwaadaardig gezwel in de borst. Dit kan levensbedreigend zijn. WELOVERWOGEN BESLISSEN OF U EEN SCREENINGSMAMMOGRAFIE LAAT NEMEN. DE INFORMATIE IN DEZE FOLDER HELPT U DAARBIJ. 1. WAT IS BORSTKANKER? Borstkanker is een kwaadaardig gezwel in de borst. Dit kan levensbedreigend

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op... (datum);

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op... (datum); Voorontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van artikel 2 en artikel 5 van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 betreffende bevolkingsonderzoek in het kader van ziektepreventie

Nadere informatie

Vragen en antwoorden naar aanleiding van het online vragenuur

Vragen en antwoorden naar aanleiding van het online vragenuur Vragen en antwoorden naar aanleiding van het online vragenuur Inleiding Tijdens het online vragenuur op 21 januari zijn vragen gesteld per mail, telefoon en via #bvodarmkanker op Twitter. Een deel van

Nadere informatie

Heist-op-den-Berg 27 maart 2018 Dr Krista De Bondt. Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen

Heist-op-den-Berg 27 maart 2018 Dr Krista De Bondt. Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen Heist-op-den-Berg 27 maart 2018 Dr Krista De Bondt Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen Inhoud 1. De dikke darm en dikkedarmkanker 2. Preventie en vroege opsporing 3. Bevolkingsonderzoek 4. Bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

Spreker Functie. Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen

Spreker Functie. Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen Spreker Functie Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker Vlaanderen Inhoud 1. De dikke darm en dikkedarmkanker 2. Preventie en vroege opsporing 3. Bevolkingsonderzoek 4. Bevolkingsonderzoek Dikkedarmkanker

Nadere informatie

PREVENTIE VAN DARMKANKER. Dr G Deboever gastroenteroloog-digestief oncoloog AZ Damiaan

PREVENTIE VAN DARMKANKER. Dr G Deboever gastroenteroloog-digestief oncoloog AZ Damiaan PREVENTIE VAN DARMKANKER Dr G Deboever gastroenteroloog-digestief oncoloog AZ Damiaan Wat is kanker? Ongecontroleerde woekering van abnormale cellen die alle omgevende organen aantasten en kunnen uitzaaien

Nadere informatie

Behandelwijzer kwaadaardige poliepen.

Behandelwijzer kwaadaardige poliepen. Behandelwijzer kwaadaardige poliepen www.nwz.nl Inhoud 1 Waarom deze behandelwijzer? 3 2 Het behandelteam 4 3 Een kwaadaardige poliep in de darmen 5 4 Controles 8 5 Registratie van kanker 9 6 Meer informatie,

Nadere informatie

1 jaar Zoet Zwanger: Vlaanderen in actie tegen diabetes

1 jaar Zoet Zwanger: Vlaanderen in actie tegen diabetes Kabinet Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 11 oktober 2010 1 jaar Zoet Zwanger: Vlaanderen in actie tegen diabetes Het project Zoet Zwanger moet vrouwen die zwangerschapsdiabetes

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Kanker van de dikkedarm en endeldarm (darmkanker of colorectaal carcinoom) is een zeer belangrijke doodsoorzaak in de westerse wereld. Jaarlijks worden in Nederland meer dan 12.000

Nadere informatie

Samenvatting. Advies. Darmkanker is een belangrijk gezondheidsprobleem

Samenvatting. Advies. Darmkanker is een belangrijk gezondheidsprobleem Samenvatting Advies De commissie constateert dat er voldoende bewijs is om te beginnen met bevolkingsonderzoek naar darmkanker. De meest geëigende screeningsmethode is een immunochemische Fecaal Occult

Nadere informatie

Waarom een bevolkingsonderzoek naar darmkanker?

Waarom een bevolkingsonderzoek naar darmkanker? Bevolkingsonderzoek darmkanker RvA, Kwaliteit en zorg 9 juni 2016 Monique van Wieren Programmacoördinator bevolkingsonderzoek darmkanker Waarom een bevolkingsonderzoek naar darmkanker? Afname morbiditeit

Nadere informatie

Samenvatting Inleiding In veel landen is dikke-darmkanker een belangrijk volksgezondheidsprobleem; zo werden in 1997 ongeveer 8.500 nieuwe gevallen van dikke-darmkanker geconstateerd in Nederland en meer

Nadere informatie

Total Body Scan Je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden. René Sprangers Cardioloog

Total Body Scan Je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden. René Sprangers Cardioloog Total Body Scan Je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden René Sprangers Cardioloog Openbaarmaking belangen R. Sprangers Zelfstandig gevestigde medisch specialist o.a. werkzaam voor Prescan in Medisch

Nadere informatie

Borstkankeropsporing in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)

Borstkankeropsporing in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Borstkankeropsporing in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Borstkankeropsporing in de BBC Situering Het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker is een initiatief van de Vlaamse

Nadere informatie

Deze folder bevat informatie over het Lynch-syndroom. Het beschrijft:

Deze folder bevat informatie over het Lynch-syndroom. Het beschrijft: Lynch-syndroom Deze folder bevat informatie over het Lynch-syndroom. Het beschrijft: Wat Lynch-syndroom is. Hoe het Lynch-syndroom te herkennen is. Wat te doen als het Lynch-syndroom is vastgesteld. Wat

Nadere informatie

Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld

Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP) Informatie over het ziektebeeld Wat is FAP? Familiaire adenomateuze polyposis (FAP) is een erfelijke ziekte die zich kenmerkt door het ontstaan van honderden poliepen

Nadere informatie

Informatie. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio s Amsterdam en Rotterdam COCOS CTC. Inhoudsopgave

Informatie. Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio s Amsterdam en Rotterdam COCOS CTC. Inhoudsopgave Informatie Inhoudsopgave Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker in de regio s Amsterdam en Rotterdam Inleiding 3 Darmkanker 3 Een proef-bevolkingsonderzoek naar darmkanker 4 De CT-colografie 5 Vervolgonderzoek:

Nadere informatie

belangrijke cijfers over darmkanker

belangrijke cijfers over darmkanker belangrijke cijfers over darmkanker Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van darmkanker, gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie darmkanker in Nederland Deze

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 20787 15 oktober 2012 Regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van 5 oktober 2012, PG/OGZ 3126268,

Nadere informatie

Dikke-darmkanker. vrijdag 24 april 2015. Bas van Balkom MDL-arts

Dikke-darmkanker. vrijdag 24 april 2015. Bas van Balkom MDL-arts Dikke-darmkanker Bas van Balkom MDL-arts Inhoud Darmkanker en risicofactoren Lichamelijke klachten bij darmkanker Endoscopie (inwendig darmonderzoek) Vervolgonderzoeken Behandeling 2 Darmkanker 13.000

Nadere informatie

Screening op prostaatkanker

Screening op prostaatkanker Screening op prostaatkanker Informatie voor mannen die een PSA-test overwegen of aanvragen. Wat we weten en wat we niet weten: zaken om over na te denken alvorens te besluiten een PSA-test te laten uitvoeren.

Nadere informatie

Jaarrapport bevolkingsonderzoeken2015. Dr. Patrick Martens Directeur CvKO vzw

Jaarrapport bevolkingsonderzoeken2015. Dr. Patrick Martens Directeur CvKO vzw Jaarrapport bevolkingsonderzoeken2015 Dr. Patrick Martens Directeur CvKO vzw Bevolkingsonderzoeken In Vlaanderen 3BVO naar kanker Borstkanker Baarmoederhalskanker Dikkedarmkanker 2668000 Vlamingen Goede

Nadere informatie

Darmkanker, fase van controle

Darmkanker, fase van controle Supplement informatiewijzer oncologie Darmkanker, fase van controle Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Controle na de operatie 3. Controle bij de stomaverpleegkundige 4. Controle bij de internist-oncoloog /

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek. borstkanker 15 feiten

Bevolkingsonderzoek. borstkanker 15 feiten Bevolkingsonderzoek borstkanker 15 feiten Vrouwen van 50 tot en met 75 jaar krijgen elke twee jaar een uitnodiging om zich gratis te laten onderzoeken op borstkanker. Er worden dan röntgenfoto s gemaakt

Nadere informatie

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 5: PREVENTIE Stefaan Demarest, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat

Nadere informatie

SCREENING NAAR COLORECTALE KANKER

SCREENING NAAR COLORECTALE KANKER SCREENING NAAR COLORECTALE KANKER Screenen POEP-SIMPEL? Achtergrond - epidemiologie Aanbeveling Domus Medica Het Vlaams bevolkingsonderzoek Waarom? Epidemiologie Klinische studies Epidemiologie: incidentie

Nadere informatie

Darmstoma Een kunstmatige uitgang van de darm

Darmstoma Een kunstmatige uitgang van de darm Darmstoma Een kunstmatige uitgang van de darm U heeft van uw arts gehoord dat u een stoma krijgt of dat de kans op een stoma bij uw operatie aanwezig is. Het is een ingrijpende verandering in uw leven

Nadere informatie

Het opsporen van prostaatkanker

Het opsporen van prostaatkanker Het opsporen van prostaatkanker Welke informatie moet men de patiënt verschaffen alvorens een PSA-bepaling of een rectaal toucher uit te voeren? Prostaatkanker : natuurlijke evolutie kanker. Enkel een

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek darmkanker In de (huisartsen)praktijk. februari 2014 Alice Olde Reuver of Briel projectleider darmkankerscreening

Bevolkingsonderzoek darmkanker In de (huisartsen)praktijk. februari 2014 Alice Olde Reuver of Briel projectleider darmkankerscreening Bevolkingsonderzoek darmkanker In de (huisartsen)praktijk februari 2014 Alice Olde Reuver of Briel projectleider darmkankerscreening Inhoud Inleiding en achtergrondinformatie Proces van uitnodigen tot

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 22 894 Preventiebeleid voor de volksgezondheid Nr. 261 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek naar dikke darmkanker: September 2013? Prof. dr. J.B.M.J. Jansen

Bevolkingsonderzoek naar dikke darmkanker: September 2013? Prof. dr. J.B.M.J. Jansen Bevolkingsonderzoek naar dikke darmkanker: September 2013? Prof. dr. J.B.M.J. Jansen INTRODUCTIE 2003: EU adviseert lidstaten te gaan screenen op dikkedarmkanker. 2005: Consensus meeting in Zwolle. Criteria

Nadere informatie

Darmkanker komt veel voor. In Nederland krijgt één op de twintig mensen er mee te maken. DARMKANKER

Darmkanker komt veel voor. In Nederland krijgt één op de twintig mensen er mee te maken. DARMKANKER Darmkanker komt veel voor. In Nederland krijgt één op de twintig mensen er mee te maken. 14 Hoofdstuk 1 Darmkanker 1.1 Hoe vaak komt darmkanker voor? Darmkanker komt veel voor. In Nederland krijgt één

Nadere informatie

Hoe werkt de dikke darm?

Hoe werkt de dikke darm? Sigmoïdoscopie Inleiding Uw arts heeft voorgesteld om bij u een sigmoïdoscopie te laten doen. Dit is een onderzoek, waarbij met een kijkinstrument (de endoscoop) de binnenkant van het laatste deel van

Nadere informatie

Behandeling van dikke

Behandeling van dikke Behandeling van dikke Item 1 Item 2 Item 3 darmkanker Annelies Holvoet Donderdag 24/05/2018 > DD/MM/JJJJ Titel van d Dikke darmkanker Ontstaan Behandeling Preventie Dikkedarmkanker in Vlaanderen Jaarlijks

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Uitnodiging Waarom dit bevolkingsonderzoek? Elk jaar krijgen ongeveer 700 vrouwen baarmoederhalskanker. Jaarlijks overlijden 200 vrouwen aan deze ziekte. Baarmoeder

Nadere informatie

Spreker Functie. Bevolkingsonderzoek Borstkanker Vlaanderen

Spreker Functie. Bevolkingsonderzoek Borstkanker Vlaanderen Spreker Functie Bevolkingsonderzoek Borstkanker Vlaanderen Inhoud 1. De borst en borstkanker 2. Preventie en vroege opsporing 3. Bevolkingsonderzoek 4. Bevolkingsonderzoek Borstkanker 5. Deelnemen: stap

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Uitnodiging Waarom dit bevolkingsonderzoek? Elk jaar krijgen ongeveer 700 vrouwen baarmoederhalskanker. Jaarlijks overlijden 200 vrouwen aan deze ziekte. Baarmoeder

Nadere informatie

Programma voor de opsporing van dikkedarmkanker

Programma voor de opsporing van dikkedarmkanker Programma voor de opsporing van dikkedarmkanker Prof Jean-Luc Van Laethem Hoofd van digestieve oncologie Erasmus ziekenhuis Dr. Jean-Benoît Burrion Hoofd van de dienst Preventie en Opsporing - Jules Bordet

Nadere informatie

Supplementary webappendix 1

Supplementary webappendix 1 Supplementary webappendix 1 This webappendix formed part of the original submission and has been peer reviewed. We post it as supplied by the authors. Supplement to: Stoop EM, de Haan MC, de Wijkerslooth

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek Darmkanker

Bevolkingsonderzoek Darmkanker Bevolkingsonderzoek Darmkanker In verband met deelname aan het Bevolkingsonderzoek Darmkanker heeft u ontlasting afgestaan voor onderzoek. Uit dit onderzoek is gebleken dat in uw ontlasting sporen van

Nadere informatie

Kankerscreening. Jean Tafforeau

Kankerscreening. Jean Tafforeau Kankerscreening Jean Tafforeau Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 71 E-mail : jean.tafforeau@iph.fgov.be

Nadere informatie

Darmkanker screening zin of onzin? Lisette Saveur, Verpleegkundig specialist MDL-oncologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam

Darmkanker screening zin of onzin? Lisette Saveur, Verpleegkundig specialist MDL-oncologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Darmkanker screening zin of onzin? Lisette Saveur, Verpleegkundig specialist MDL-oncologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Agenda Colorectaal carcinoom algemeen Voortraject darmkanker screening Bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 16 februari 2010 Betreft Standpunt darmkankerscreening

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 16 februari 2010 Betreft Standpunt darmkankerscreening > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

(MAP) Informatie over het ziektebeeld

(MAP) Informatie over het ziektebeeld MUTYH-geassocieerde polyposis (MAP) Informatie over het ziektebeeld Wat is MAP? Polyposis coli is een erfelijke aandoening die wordt D gekenmerkt door de ontwikkeling van poliepen in de dikke darm. De

Nadere informatie

VWS beleid screening & bevolkingsonderzoek

VWS beleid screening & bevolkingsonderzoek VWS beleid screening & bevolkingsonderzoek NACGG Utrecht, 27 juni 2013 Maaike Prins Publieke gezondheid Ministerie van VWS overheidsbeleid Preventie en vroegopsporing van belang voor een goede gezondheid

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Uitnodiging Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Uitnodiging Waarom dit bevolkingsonderzoek? Elk jaar krijgen ongeveer 700 vrouwen baarmoederhalskanker. Jaarlijks overlijden 200 vrouwen aan deze ziekte. Baarmoeder

Nadere informatie

Geschreven door Diernet Team zaterdag, 11 december 2010 15:44 - Laatst aangepast vrijdag, 17 december 2010 13:16

Geschreven door Diernet Team zaterdag, 11 december 2010 15:44 - Laatst aangepast vrijdag, 17 december 2010 13:16 Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Chronische diarree is een verandering in de frequentie, consistentie, of het volume van de stoelgang (ontlasting) voor meer

Nadere informatie