Docentenhandleiding bij Basiscursus Marokkaans-Arabisch iq s-salama!

Transcriptie

1 Docentenhandleiding bij Basiscursus Marokkaans-Arabisch iq s-salama! Ankie van Pel u i t g e v e r ij c o u t i n h o c bussum 2005

2 2005 Uitgeverij Coutinho b.v. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgeverij Coutinho Postbus AH Bussum Noot van de uitgever Wij hebben alle moeite gedaan om rechthebbenden van copyright te achterhalen. Personen of instanties die aanspraak maken op bepaalde rechten, wordt vriendelijk verzocht contact op te nemen met de uitgever. ISBN NUR 110 Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 2 van 24

3 Tips voor docenten Marokkaans bij Basiscursus Marokkaans-Arabisch iq s-salama Dit boek is in de eerste plaats geschreven om een zo groot mogelijke doelgroep kennis te laten maken met en te enthousiasmeren voor het Marokkaans-Arabisch. Het boek is opgebouwd uit zes hoofdstukken. Uitgaande van een groep van niet meer dan vijftien cursisten kunnen deze zes hoofdstukken behandeld worden in 24 lessen van ongeveer anderhalf uur. In dit tijdsbestek is ruimte gelaten voor het uitleggen van grammatica, het behandelen, toelichten en beantwoorden van vragen bij de oefeningen, het overhoren en het herhalen van conversatie. Cursisten die individueel les hebben, zullen sneller door de lesstof heen gaan. HOOFDSTUK 1 Het eerste hoofdstuk geeft een algemeen inzicht in het Arabisch en het Arabische taalgebied. Hierna wordt overgegaan op het Marokkaans-Arabisch en worden enkele essentiële basisprincipes van de grammatica behandeld. Voorafgaand aan ieder nieuw hoofdstuk wordt telkens kort een aantal woorden, zinnen of dialogen uit de voorgaande les herhaald en is ruimte gereserveerd voor conversatie. LES-SUGGESTIE: De docent laat het verschil en de overeenkomsten tussen Standaardarabisch en de Arabische dialecten zien. Daarnaast wordt de transcriptieproblematiek toegelicht aan de hand van voorbeelden. De naam Mohammed kun je bijvoorbeeld schrijven als: Mhamed, Muhammad, Mohmed en Mahammed. Er kan natuurlijk ook voor een andere naam of een ander woord worden gekozen. Hierna neemt de docent het hele klankenstelsel van het Marokkaans-Arabisch door en behandelt de verdere grammatica. Alle uitspraakoefeningen en voorbeeldzinnen worden eerst door de docent uitgesproken en herhaald. De docent laat vervolgens de cursisten de woorden uitspreken. Thuis kan alles nageluisterd worden op de cd. Aan de cursisten wordt gevraagd de nieuwe woorden te leren die de volgende les worden overhoord. Het geschatte aantal lessen is drie. De cursisten hebben een algemeen inzicht gekregen in het Arabisch. De cursisten hebben kennisgenomen van het Marokkaanse klankenstelsel en kunnen losse woordjes uitspreken. HOOFDSTUK 2 De docent behandelt eerst de woorden van dialoog 1, vervolgens wordt dialoog 1 diverse keren voorgelezen en beluisterd. Naar aanleiding hiervan worden de persoonlijke voornaamwoorden behandeld en wordt de overige grammatica toegelicht. Daarna krijgen de cursisten één voor één een beurt bij het lezen van de dialoog. De begroetingen en beleefdheden worden toegelicht en uit- en nagesproken. Hierna kan een rollenspel worden gespeeld waarbij zij elkaar vragen hoe het met iemand gaat. Het geschatte aantal lessen is twee. De oefeningen kunnen over twee lessen verdeeld worden. Oefening 1 en 2 in de eerste les en 3 en 4 in les 2. De cursisten kunnen zelfstandig iemand begroeten en vragen hoe het gaat met iemand. HOOFDSTUK 3 Dit hoofdstuk kan het best over 3,5 lessen worden verdeeld. De docent begint met het uitleggen van de in dialoog 2 voorkomende grammatica, waarna dialoog 2 als boven behandeld kan worden. Korte zinnen zonder werkwoord kunnen worden samengesteld met behulp van de bijvoeglijke naamwoorden. Bijvoorbeeld: Is dat meisje blij? Naar aanleiding van de landen en het kaartje op p. 52 kan de docent een aantal hoofdsteden op het bord schrijven en een eventuele Arabische naam noemen. Bijvoorbeeld: de stad Amsterdam ligt in Nederland, de stad Casablanca ligt in Marokko. Hij kan ook eenieder vragen waar hij of zij vandaan komt. De achtervoegsels bij 3.4 kunnen geoefend worden door middel van vragen. Is dit boek van jou? Et cetera. De studenten kennen het begrip zinnen zonder werkwoord, kunnen deze ontkennend maken en hebben geleerd hoe achtervoegsels worden gebruikt. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 3 van 24

4 HOOFDSTUK 4 In hoofdstuk vier komen de werkwoorden en de vervoegingen aan bod. Dit zal meer tijd vergen. Eerst worden het werkwoordsysteem en de vervoegingen uitgelegd; hierbij zal niet te diep worden ingegaan op de diverse stammen. Tevens wordt de ontkenning behandeld. De diverse tijden zullen worden toegelicht. Alvorens met dialoog 3 te beginnen, worden de woordjes doorgenomen en kan hierna worden gelezen. Naar aanleiding van de tekst worden de actieve en passieve deelwoorden behandeld en geoefend. Dialoog 4 kan op dezelfde wijze behandeld worden. De woordenlijst onder 4.17 is facultatief. Ter ondersteuning kan de docent een aantal mannelijke woorden op het bord schrijven en naar de vrouwelijke variant vragen. De docent kan de cursisten als huiswerk vragen de dialogen goed voor te bereiden, zodat hiermee in de volgende lessen een rollenspel kan worden gespeeld. De cursist kent het werkwoordsysteem en kan zelfstandig een werkwoord vervoegen en ontkennen. De woordenschat van de cursist is verder uitgebreid. Aantal lessen: 4 à 5. HOOFDSTUK 5 In hoofdstuk vijf wordt de spreekvaardigheid verhoogd. Drie dialogen bieden nieuwe woorden aan en als extra woordenschat zijn er lijsten van groente en fruit, vleessoorten en kruideniersartikelen opgenomen (facultatief). Nieuwe werkwoorden zoals kopen, geven en vergeten worden geoefend rond de dialogen. Daarnaast komen kleuren en tijdsbestekken aan bod. Alle getallen, alsmede het (af)rekenen, worden schematisch behandeld met bijbehorende oefeningen. Door een aantal woorden op het bord te schrijven worden de cursisten geprikkeld zelfstandig zinnen te maken. De cursist is aan het einde van dit hoofdstuk in staat zelfstandig boodschappen te doen, af te rekenen en te bestellen. Geschat aantal lessen: 5. HOOFDSTUK 6 In hoofdstuk zes worden twee dialogen aangeboden die de cursist stimuleren om de weg te vragen, de tijd te vragen en handelingen in het verleden te plaatsen. De tijdsaspecten bieden ruime keuze tot oefenen. De extra woordenschat die wordt aangeboden bij 6.9 en 6.13 is facultatief. Geschat aantal lessen: 5. Alle oefeningen zijn primair gericht op het zelfstandig toepassen van de grammatica. Cursisten dienen zelf het initiatief te nemen om woorden op te zoeken en terug te bladeren (indien vereist). Er wordt veel aandacht geschonken aan het converseren met elkaar. De docent stimuleert en corrigeert de spreker. Op de cd is bij het uitspreken van woorden, voorbeeldzinnen en dialogen bewust enige ruimte ingebouwd, zodat de cursist de gelegenheid heeft de woorden en zinnen rustig na te spreken. Succes! Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 4 van 24

5 Basiscursus Marokkaans Arabisch iq s-salama. ANTWOORDEN BIJ DE OEFENINGEN De volgende woorden ontbreken in de woordenlijst van het cursusboek Bed-fraç (mv. = fraçat) of namusiya (mv. = nwames). Café/koffiehuis-l-qehwa (mv. = qhawi) HOOFDSTUK 2 1 Schrijf de zinnen in het Marokkaans 1 ßba l-xi a sidi. 2 ki(f) dayer? 3 kull çi la bas, ba ek ahu fi-k. 4 kull çi bi-xi, l- emdu li-llah! 5 ntuma bi-xi? 6 na bi-xi 7 ki(f) dayra l-πa ila? 8 be-s-slama. 9 sellem l-i πel d-drari. 10 fe-l-mekteb. 11 f-le-mdina. 12 fe-z-zenqa. 13 fe- - a. 14 ki(f) dayrin fa ima u driss? 15 huma bi-xi. 16 fe-s-suq. 17 fe-l-ma. 18 l-πa ila bi-xi! 19 fe- - umubil. 20 msa l-xi ki dayer driss? 21 ki(f) dayra ß-ße a? 22 kull çi mezyan? 23 ya ah be-s-slama! 24 be-s-slama, sellem l-i πel xadiωa! 25 fe-l-me aßa. 26 ki(f) dayra l-walida? 2 suq s-suq zenqa z-zenqa sarut s-sarut a - a bit l-bit kursi l-kursi bab l-bab e biya - e biya weld l-weld bent l-bent aωel - aωel m a le-m a derri d-derri xubz l-xubz ma l-ma atay atay qehwa l-qehwa kas l-kas lib le- lib din d-din ktab le-ktab mekteb l-mekteb beg a l-beg a ewli l- ewli ubb - ubb malik l-malik πeyn l-πeyn yedd l-yedd aß - aß çka a ç-çka a Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 5 van 24

6 3 De juiste volgorde is: 1 ßba l-xi a s-si driss. 2 ßba l-xi lalla fa ima aç xba -ek? 3 la bas l- emdu li-llah, wa nta ki dayer? 4 bi-xi l- emdu li-llah! ki dayra l-πa ila? 5 kull çi bi-xi ba ek ahu fi-k, iwa be-s-slama. 6 be-s-slama, sellem πel d-drari. 7 le- lib fe-l-kas u s-sarut fe-l-bab. 8 fa ima u d-drari fe- - a. 9 - e biya fe-l-bit. 10 jan u driss fe- - a. HOOFDSTUK 3 1 Vertaalzinnen 1 çkun nti? ana fa ima. 2 waç huwa men f anßa? la, huwa men a manya. 3 mnayn nta? ana men l-ωaza ir. 4 waç nta men l-me ib? la, ana ma-çi men l-me ib, ana men maß. 5 ana men hu an a. huma men inglaterra. 6 na men l-me ib. ntuma men ß-ßin. 7 çkun huma? haduk amrikiyin. 8 kif dayer, huwa la-bas? huwa la-bas!, huwa bi-xi! 9 hada muderris. hadik muderrisa. 10 had - a u dak l-bit. had - a kbira. 11 mnayn - aωel? huwa men l-me ib. 12 huma hu an iyin. na ma-çi yunaniyin. 13 hada/hadi dyal-na. hadak dyal-hum. 14 çnu smiyt-ha? smiyt-ha raçida. 15 çnu smiyt-u? smiyt-u driss. 16 bent-i u weld-ek. weld-ha u xt-u/l-uxt dyal-u. 17 waç l-magana dyal-ek? iyeh hadi dyal-i umubil ma-çi dyal - aωel. le-ktab dyal l-muderris. 19 huwa aleb dyal l-ingliziya. hiya aleba dyal l-yunaniya. 20 umubil a maniya u bit me ibi. magana swisriya u ktab πe bi. 2 Invuloefening 1 hada suq u hadi zenqa. (f) 2 hadi zenqa u hadi umubil. (h) of hadik bent u hadi m a. (b) 3 hadi a u hada kursi. (i) 4 hada lib u hadi qehwa. (c) 5 hadik bent u hadi m a. (b) of hadi zenqa u hadi umubil. (h) 6 hadik m a u hada aωel. (g) 7 hada weld u hadi bent. (d) 8 haduk walidin u hada xu. (e) 9 hadak ktab u haduk drari. (j) 10 hadi gem a u hadak ma. (a) Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 6 van 24

7 1 dak l-weld u had - aωel. (d) 2 dik z-zenqa u had s-suq. (c) 3 dik - a u duk d-drari. (b) 4 had l-ma u had l-kas. (f) 5 duk l-walidin u duk le-ktub. (a) 6 had le-ktub u duk d-drari. (h) 7 dak - aωel u dik le-m a. (j) 8 duk s-saπudiyin u dik t-tunsiya. (i) 9 had s-sarut u had l-bit. (g) 10 had l-amriki u dak l-meß i. (e) 3 Vertaalzinnen 1 een klein boek het boek is klein het kleine boek 2 een groot huis het huis is groot het grote huis 3 een grote stad de stad is groot de grote stad 4 een gesloten kamer de kamer is gesloten de gesloten kamer 5 een goede naam de naam is goed de goede naam 6 goede ouders de ouders zijn goed de goede ouders Met de ontkenning: 1 le-ktab ma-çi ß i. 2 - a ma-çi kbira. 3 le-mdina ma-çi kbira. 4 l-bit ma-çi mesdud. 5 l-ism ma-çi mezyan. 6 l-walidin ma-çi mezyanin. 4 Combinatiezinnen l-xubz ldid. le-m a fe ana. le-ktab zwin. l-bab me lul. l-bent wi a. l-kas ß i. - a mesduda. l-weld mezyan. l-bit mesdud. le-mdina kbira. - e biya nqiya. l-kelb mwessex. 5 Een bijvoeglijk naamwoord 1 e biya ß i a 2 a nqiya 3 mekteb mesdud 4 ktab zwin 5 m a hu an iya 6 bab mesdud 7 bent me ibiya 8 xubz mezyan 9 mdina kbira 10 magana kbira 11 bit mesdud 12 bit mwessex 13 bab me lul 14 zenqa wi a 15 kursi kbir 16 aωel kbir/ wil Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 7 van 24

8 HOOFDSTUK 4 1 Vertaalzinnen 1 ka nωi. 2 ma-ka yωi-ç. 3 Ωaw. 4 ka temçiw. 5 ka nemçiw le- - a. 6 ka yemçiw le-l-me aßa! 7 s-sarut ma-kayen-ç. 8 (ntuma) ka temçiw le-s-suq. 9 ka nseknu f-amsterdam. 10 huma men f anßa. 11 ka nçuf-u. 12 ka yçuf-ni. 13 b ina kull çi 14 b at l-xubz. 15 çnu b iti? 16 b it atay. 17 huwa fe- - a /(huwa) kayen fe- - a. 18 (huma) kaynin. 19 ( na) ka ndexlu. 20 (hiya) dexlet/dexlat le-l-bit. 21 l-weld ka yedxul le-l-me aßa. 22 l-bent ka teç eb le- lib. 23 (hiya) ka teskun f-utrecht. 24 (ntuma) ka tseknu fe- - ba. 25 (huwa) kla l-xubz. 26 (huma) ka yçe bu le- lib. 27 ( na) ka naklu bezzaf. 28 (ntuma) ka taklu çwiya. 2 Vul een voorzetsel in. 1 πend-u ktab. 13 l-bent πend-ha ktab. 2 - aωel πend-u weld. 14 da-ya u da-kum. 3 πend-kum a zwina 15 l-kas dyal-u. 4 πend-ek bit ß i umubil dyal walid-i. 5 waç πend-u a zwina? 17 πend-ek kas. 6 d-derri mπa-ha. 18 πend-na kelb. 7 - a dyal-i. 19 waç πend-ha çka a? 8 l-magana da-ya. 20 waç πend-ha (l-)xubz? 9 πend-i umubil xayba. 21 ç-çka a dyal-na. 10 πend-hum bent. 22 da-hum u da-na. 11 πend-ha umubil kbira. 23 le-ktab dyal-ha. 12 waç πend-ek kas? 24 çuf quddam-ek! 3 Ontkenning 1 ma-ka nçuf-walu. 2 ma-ka nçufu-ç l-bent. 3 ma-b a walu. 4 ma-b ina-ç le- lib. 5 ma-πend-i-ç umubil. 6 dik - a ma-çi zwina. 7 bent-i ma-πend-ha-ç l-weqt. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 8 van 24

9 8 ma-πend-kum-ç umubil? 9 ma-πend-hum-ç abi. 10 ma-πend-ha-ç drari. 11 ma-ka yçuf-na-ç. 12 ma-πend-kum-ç le-flus? 13 ma-πend-kum walid. 14 ma-klitu-ç l-l em. 15 ma-kayen muçkil. 16 ma-πend-ek-ç l-weqt? 17 hiya ma-çi fe ana. 18 hadak/hadik ma-çi mezyan/mezyana. 19 ma-ka tçufu-ç l-weld. 20 ma-çefti-ç - a. 21 ma-πend-hum-ç l-weqt. 22 ma-πend-na-ç ktub. 23 ma-ka yemçiw-ç le-l-me aßa. 24 ma-ka tçuf-ç dak s-sarut? 25 la, ma-πend-na-ç umubil. 26 le- lib ma-kayen-ß. 27 ma-πend-u he. 28 ma-ka nçuf-hum-ç. 29 ma-ka neç eb-ç l-qehwa. 30 ma-ka yaklu-ç bezzaf. 31 ntuma ma-çi m a. 32 ma-πend-i weqt. 33 la, ma-πend-i-ç l-weqt. 34 huma ma-çi bi-xi. 35 l-weld ma-çi kbir. 36 l-bent ma-çi ß i a. 37 huma ma-çi fe anin. 38 d-derrri ma-çi fe-z-zenqa. 39 dak s-sarut ma-çi mezyan. 40 ma-çeft walu. 41 xu-ha, smiyt-u ma-çi samir. 42 uxt-na ma-çi meß iya. 43 xal-i ma-çi a mani. 44 huwa ma-çi yunani. 45 huma ma-çi m a ba. 46 ma-ka yçe bu-ç l-ma. 47 ma-b ina walu a, ma-πend-ha-ç bab. 49 bent-i ma-çi aleba. 50 hadak ma-çi muderris. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 9 van 24

10 4 Vervoegingen 1 hiya ka teç eb le- lib. 16 a xadiωa, çefti l-kelb? 2 ntuma ka tçe bu l-qehwa. 17 na ka nketbu fe-l-kunnaç. 3 mm-ek ka tegles fe-l-bit. 18 ntuma ka tgelsu fe-z-zenqa. 4 ana ma-ka nçuf-ç s-sak dyal-i. 19 huma, ma ka yçe bu-ç le- lib? 5 waç le-bnat dyal-ek ka ygelsu fe-l-bit? 20 na ka ngelsu fe-l-qehwa. 6 huwa ka yçuf - a. 21 waç huwa ka yekteb f-le-ktab? 7 çnu ktebti, a Ωamila? 22 le- ma ma-ka yeç eb-ç l-ma. 8 na ka naklu l-makla. 23 l-kelb ka yakul l- ut. 9 l-ba e f-le-πçiya klina f-me πem. 24 bent-i le-kbira ma-ka teç eb-ç atay. 10 huwa ka yekteb f-le-ktab. 25 ana ka nçuf xt-i fe-z-zenqa. 11 bba (bu-ya) ka ygles πel l-kursi fe-l-bit. 26 (i)tfe li gelsi πel l-kursi a zuleyxa! 12 ntuma ka tçufu l-ka le-kbir. 27 (i)tfe lu kulu çi aωa (iets). 13 ana ka nekteb smiyt-i f-le-ktab. 28 hiya ka teç eb bezzaf dyal l-muna a. 14 huwa ma-ka yakul-ç l-xubz. 29 na ka nçufu s-se Ωem l-me lul. 15 karim ka yedxul fe- - umubil dyal-u. 30 a, le-wlad kulu ut-kum/l- ut dyal-kum! 5 Bijvoeglijk naamwoord 1 huwa kbir. 2 karim u driss af. 3 l-bab mesdud. 4 huma bπad. 5 waç - a xawya? 6 ntuma fe anin. 7 huma ß a. 8 le- lib lu. 9 ç-çems sxuna. 10 xt-i qwiya. 11 l-ma bared yu q ab. 13 le-ktub Ωdad. 14 l-me aßa mesduda. 15 l-weqt eyyeq. 16 l-makla mu a. 17 na fe anin umubil mesduda. 19 na q ab. 20 ana zina. 21 l-xubz xayeb/ma-çi ldid. 22 xal-i m i. 23 huma ma-çi xaybin. 24 na zan. 25 xu-ya πif. 26 l-yum sxun. 27 n-nas ab. 28 le-wlad fe anin. 29 l-maryu tqil. 30 l-makla ldida. 31 huma la. 32 huwa πeyyan. 33 huma πeyyanin. 34 z-zenqa eyyqa. 35 r-rωal kba. 36 le-bnat m a. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 10 van 24

11 37 mm-i ifa. 38 l-qehwa xißa. 39 l-xubz ali. 40 ç-çka a πam a. 41 xalt-i ß i a. 42 l- anut bπid. 43 l-biban me lulin. 44 d-drari ß a a xawya. 46 le-mdina bπida. 6 De antwoorden zijn: 1 çkun huwa? hadak xu-ya. 2 waç l-muderris mezyan? la, huwa qbi. 3 çkun duk n-nas? haduk muπellimin. 4 waç d-drari fe anin? iyeh huma fe anin. 5 waç l-maryu xfif? la, huwa tqil. 6 waç l-makla ldida? la, hiya ma-çi ldida. 7 waç huma af? iyeh, huma af. 8 çkun hiya? hadik bent xal(t)-i/πemm(t)-i/xu-ya/xt-i. 9 waç le-ktab xiß? la, le-ktab ali. 10 waç z-zenqa eyyqa? iyeh, z-zenqa eyyqa. 11 waç r-rωal kba? la, huma ß a. 12 waç le-bnat fe-l-bit? la, huma fe-z-zenqa. 13 fayn mama-k? mm-i fe-s-suq. 14 çkun huma? huma m a ba. 15 waç hiya meß iya? la, hiya a maniya. 16 waç ç-çka a ß i a? la, hiya kbira. 17 waç xal-ha if? iyeh, huwa if. 18 çkun mπa-ha? xt-i mπa-ha. 19 waç l-biban meftu in? iyeh, huma meftu in. 20 waç le-πyalat zan? ha, huma fe anin. 21 waç had - a xawya? la, hiya πam a. 22 fayn - ba? - ba fe-l-me ib. 7 Actief deelwoord 1 mm-i sakna f-haarlem. 2 d-drari naπsin. 3 bba/bu-ya saken f- anωa. 4 huma saknin fi-f anßa. 5 xt-i sakna f- etwan. 6 ntuma saknin f- a Ωdida. 7 huwa daxel le-l-bit. 8 hiya galsa fe-l-bit. 9 ntuma saknin f-zenqat xayba. 10 hiya πa fa le-mdina. 11 huma xayfin men l-kelb. 12 ana πa ef/πa fa çkun huwa. 13 huwa naπes f-le-fraç dyal-u. 14 hiya sakna fe-mdina zwina. 15 huma maçiyin fe-z-zenqa. 16 le-bnat gelsin fe- - a. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 11 van 24

12 8 Passief deelwoord 1 ya bnat, fhemtu kull çi? mezyan! daba kull çi mefhum! 2 l-bab me lul dexli ya abibt-i! 3 sem i-li a lalla, - a mekriya daba. 4 Ωa wa ed - aωel u daba had - umubil mebyuπa! 5 l-l em l-meçri ldid bezzaf! 6 had le-ktub meπrufin bezzaf! 7 waç ktebti le-b a l-bare? iyeh hiya mektuba! 8 l-bab mesdud u-ma-πend-i-ç s-sarut. 9 Vervoegingen werkwoord neπ ef nπe fu π eft π efna teπ ef tπe fu π efti π eftu/π eftiw tπe fi yπe fu π efti πe fu yeπ ef π ef teπ ef πe fet/at nekteb nketbu ktebt ktebna tekteb tketbu ktebti ktebtu/ktebtiw tketbi yketbu ktebti ketbu yekteb kteb tekteb ketbet/ketbat 10 A of B? 1 aωi mπa-ya le-s-suq. b ma-πend-i-ç l-weqt. 2 waç ka yekteb mezyan? b la, huwa ma-ka yekteb-ç mezyan! 3 waç hiya meß iya? b iyeh, warda men maß. 4 ana ma-ka nçuf-ç s-sak dyal-i a hiya fe-l-bit le-kbir. 5 nqeddem l-ek xt-i fa ima. b hiya ma-sakna-ç f-hu an a. HOOFDSTUK Oefening bij tellen van twee tot en met tien. Pagina πend-i ebπa dyal le-ktub. 2 πend-u tesπud dyal d-drari. 3 πend-hum tlata dyal - yu. 4 πend-ha tmenya dyal d-drahem. 5 πend-u ΩuΩ dyal le-qluma/de-s-stiluwat. 6 πend-na setta de l-kisan. 7 πend-ek sebπa dyal le-beg at. 8 πend-kum πeç a de-ç-çkaye. 9 πend-i ΩuΩ d-le-bnat. 10 πend-hum xemsa de- - umubilat. Pagina 114 tlata de-l-kisan ebπa dyal l-kuttab setta dyal z-znaqi tesπud dyal le-ktub ΩuΩ dyal d-drari ebπa dyal le-m a eß sebπa d-le-bnat setta de-l-muderrisin ΩuΩ dyal le-mdun aωel wa ed xemsa dyal s-swaret sebπa dyal le-byut tlata dyal l-ki an ebla we da tmenya dyal t-teffa at aliba we da xemsa dyal - yu ebπa dyal z-znaqi Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 12 van 24

13 setta dyal l-biban πeç a dyal le-klab tmenya de- - umubilat tesπud dyal le-mwagen xemsa de-ç-çkaye tmenya dyal - abi telt iyyam πeç a dyal le-πyalat 5.12 Oefening bij de tientallen. Pagina 116. wa ed u πeçrin aωel tlata u sebπin kilu tnayn u πeçrin m a xemsa u tmanin zenqa tseπ açe bent tlata u tlatin weld xemß açe suq wa ed u tmanin derhem tesπud u settin derri setta u tlatin yum tesπud u πeçrin a sebπa u tesπin sana ebπa u xemsin kursi setta u ebπin umubil tle açe me a açe kas settin sarut tmen açe katib sebπa u πeçrin ktab tmenya u sebπin aleb tesπud u tesπin ka sebπa u sebπin se Ωem tmenya u ebπin bit xemsa u πeçrin me aßa wa ed u tlatin bab ebπa u tesπin fraç sebπa u settin kelb sbeπ açe zenqa setta u tmanin çka a tnayn u ebπin e biya setta u tesπin magana tseπ açe mdina wa ed u xemsin ebla setta u settin bi a tnayn u tmanin berrad ebπa u ebπin anut tmenya u settin xubza tlata u πeçrin beg a ebπa u xemsin çhe wa ed u sebπin yum 5.12 Oefening op pagina 117. Hoe oud ben je? 1 ç al πend-ha fe-l-πem? πend-ha ebπa u πeçrin sana. 2 l-bent, ç al πend-ha fe-l-πem? l-bent πend-ha sett snin. 3 ç al f-πem -ek? πend-i tesπud u xemsin sana. 4 l-weld, ç al men πam πend-u? l-weld, πend-u ebπ snin. 5 m at-ek, ç al πend-ha fe-l-πem? m at-i, πend-ha tlata u settin sana. 6 aωl-ek, ç al men πam πend-u? aωl-i, πend-u tmenya u ebπin sana. 7 d-drari, ç al f-πem -hum? huma f-πem -hum temn snin u tesπ snin. Hoeveel zijn er? Oefening: 1 ç al kayen men se Ωem fe- - a dyal-ek? 2 kaynin sebπa dyal s-s aωem fe- - a dyal-i. 3 ç al kayen men bab fe- - a dyal-ha? 4 kayen naçe bab fe- - a dyal-ha. 5 ç al kayen men e biya fe- - a dyal-u? 6 kayna tlata u πeçrin e biya fe- - a dyal-u. 7 ç al kayna men sinima f-had le-mdina? 8 kaynin xemsa de-s-sinimat f-had le-mdina. 9 ç al kayen men kas fe-l-kuzina? 10 kayen xemsa u tmanin kas fe-l-kuzina. 11 ç al kayna men umubil fe-l-ga aω? 12 kaynin ΩuΩ de- - umubilat fe-l-ga aω Oefening bij de rangtelwoorden. Pagina hadak huwa l-weld l-lewwel. 2 çra umubil anya. 3 smiyt-u iskander t-talet. 4 assan t-tani. 5 gles πel l-kursi l-xames! 6 hiya galsa πel l-kursi l-πaçe. 7 hadi l-me a - abπa. 8 me a tanya. 9 waç hadi l-me a l-lewwla? 10 - a s-sadsa fe-z-zenqa t-tamna. 11 l-bent sbaπ aç fe- - a t-talta e ß tmanin fe-l-me aßa l-lewwla. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 13 van 24

14 Overige oefeningen: 1 Vul de juiste persoonsvorm van het werkwoord in dat tussen haakjes staat. 1 bba çra le-ktab f-had l- anut. 2 mm-i çrat l-magana fe-s-suq. 3 waç çritu le-b a a? 4 b it neçri a Ωdida. 5 l-bent π at le-flus dyal-ha/flus-ha l-uxt-ha. 6 nsitu ktub-kum fe-l-mektaba. 7 le-wlad nsaw s-sarut dyal-hum fe- - a. 8 le-bnat ka yeçriw wayeω Ωdida/Ωdidin. 9 xu-ya π a le-flus l-πemmt-i. 10 π aw-na - abi dyal-hum. 11 çnu çriti a s-si karim? 12 πlaç π itu l-kisan li-l-xu a? 13 aωi mπa-ya nsit le-xya fe-l- anut. 14 ka teçri bezzaf dyal le- wayeω. 15 mçit li-l- anut u çrit l-xux. 16 nsaw 17 π itu 18 ka neπ i 19 çra 20 ka yeçriw 21 ka tensa 22 çritu/çritiw 23 ka nensa 24 ka teπ i 25 ka neπ iw 26 çriti 27 π at 28 nsina 29 nsat 30 ka teπ i 2 Vertaal de volgende zinnetjes. 1 be-ç al le-b a a? 2 πafak, b it çwiya dyal le-b a a Ω-Ωdida. 3 ma-b at-ç l-ma iça. 4 ç al ka yeswa l-limun/l-letçin l-kilu? 5 meπlum Ω-Ωelban Ωdid! 6 ç al ka yeswa t-teffa l-kilu? 7 men fe -ek tlata kilu u nußß dyal l-meçmaç. 8 b it ΩuΩ kilu dyal l-meçmaç. 9 ßba l-xi, aç ebb l-xa e? 10 l-yum l-xux ma-çi ali. 11 ma-b aw-ç l-banan lakin b aw t-teffa u l-buπwid. 12 πend-ek ß-ße f? 13 ç al ka yeswa l-ke muß Ω-Ωdid? 14 la çukran, hadak/hadik ali/ alya. me a x a! 15 çnu b iti takul? l-bu u aw/wella l-left? 16 ka yaklu ç-çla a u çi fawakih. 17 b a yakul ir banana we da. 18 ma-b ina-ç a Ωdida. 19 ma-πend-i drari. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 14 van 24

15 20 had - aωel ka yeçri bezzaf dyal l-xubz. 21 l-beqqula dyal-u mu a. 22 had l-xu e xiß/had l-xu a xißa. 23 kayen l-ful? 24 ebb le-mluk ma-çi ldid. 25 had l-bettixa luwa. 26 klina bezzaf dyal l-beßla. 27 le-πyalet ka yeçriw le- lib. 28 b iti banana? 29 ma-kayen-ç xizzu aleb ka yeçri l-ma. 31 nsiti atay be-n-neπnaπ. 32 ma-b ina-ç d-della. 33 π it le-flus le- - aωel. 34 ka nçufu ç-çlada u l-πineb u l-buπwid. 35 ka takul ebb le-mluk. 36 sme li, ma-πendi-ç l-bu u. 37 aωi takul u teç eb çi aωa! 38 l-yum ma-πendi-ç l-weqt. 39 ma-kayen muçkil, aωi edda! 40 waxxa edda mezyan. 3 Vertaal de zinnen en verwerk hierin een tijdsbegrip. 1 çnu l-yum? 2 waç l-yum yum le-xmis? 3 la, l-yum yum l-a beπ. 4 ma-tωi-ç l-yum, aωi edda! 5 fayn suq le-xmis? 6 l-yum b it nakul l-banan. 7 l-lil bared of fe-l-lil kayen l-berd. 8 n-nha sxun. 9 l-bare klit l- ut u l-xubz. 10 beπd edda adi nemçi l-me akeç. 11 imta nha s-suq? 12 s al men yum kayen fe-s-simana? 13 çeft xalt-i/πemmt-i s-simana lli fatet. 14 fe-ß-ßba ka neç eb atay. 15 f-le-πçiya ka naklu l-xubz u l-l em. 16 beπd - hu ka yçe bu l-qehwa. 17 çnu kliti l-yum? 18 fe-l-lil n-nas ka yneπsu. 19 fe-n-nha ka negles fe-ç-çems. 20 be-s-slama nçuf-ek edda! 4 Vul de ontbrekende woorden in. 1 π a-ni le-flus l-bare. 2 çnu ka yakul f-weqt le- da? 3 waç le-m?a ba ka yçe bu le- lib bezzaf? 4 l-weld ka yeskun fe-l-me ib. 5 r-rωal saknin f-le-mdina le-qdima. 6 l-xu a xißa f-had s-suq. 7 le-m?a ba lli saknin fi-f anßa ma-ka yaklu-ç l-makla le-f anßawiya. 8 duk d-drari ka yeçriw l-xubz. 9 waç πend-kum a kbira? Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 15 van 24

16 10 l-bare çrit umubil Ωdida. 11 waç l-qehwa alya fe-l-me ib? 12 mm-i nsat le- lib fe-l- anut. 13 farid ka yeskun f-zenqa kbira. 14 zahra ma-πend-ha-ç flus bezzaf. 15 ma-kayna felfla. 5 Wat is de betekenis? 1 Ω-Ωellaba Ω-Ωdida ma-çi xißa. De nieuwe djellaba is niet goedkoop. 2 l-me aßa Ω-Ωdida ma-çi q iba. De nieuwe school is niet dichtbij. 3 - umubil le-kbira ma-çi alya. De grote auto is niet duur. 4 waç - e biya kbira bezzaf? Is het tapijt erg groot? 5 had s-sarut ma-çi dyal l-bab. Deze sleutel hoort niet bij de deur. of s-sarut ma-çi dyal had l-bab 6 l-bab dyal l-bit ma-çi mesdud. De deur van de kamer is niet dicht. 7 l-bab l-mesdud ma-çi mwessex. De dichte deur is niet vuil. 8 ka nçuf l-kelb n-nqi f-had z-zenqa. Ik zie de schone hond in deze straat. 9 huma saknin f- a kbira. Zij wonen in een groot huis. 10 d-drari ka yçe bu bezzaf dyal l-ma. De kinderen drinken veel water. 11 le- lib ma-çi fe-l-kas. De melk is niet in het glas. 12 waç - e biya fe-l-bit le-kbir? Is het tapijt in de grote kamer? 13 waç l-magana fe-ç-çka a? Is het horloge in de tas? 14 la, hiya fe-ω-ωib. Nee, het is in de zak aωel le-kbir waç huwa fe an? Is de grote/oude man blij? 16 πend-i weld kbir u bent ß i a. Ik heb een grote zoon en een kleine dochter. 17 ma-πend-u-ç berrad atay. Hij heeft geen theepot. 18 klina ut ldid f-me πem l-bare. Wij aten gisteren lekkere vis in een restaurant. 19 daba adi nemçi le-s-suq. Nu ga ik naar de markt. 20 la ifa bent πemmt-i. Latifa is mijn nicht. 6 Wat hoort bij elkaar? berrad-atay ßba -msa kelb- ma a -bit m a- aωel kebbu -Ωellaba bab-sarut mektaba-ktub lib-qehwa bent-weld nha -lil 7 Vorm de meervouden 1 mdun 10 rωal 19 kuttab 28 ixwan/xut 2 m akez 11 znaqi 20 katibat 29 walidin 3 muπellimin 12 snin 21 bnat 30 ki an 4 bali/ eblat 13 m a eß 22 byut 31 q ab 5 wlad 14 yu 23 ktub 32 mi 6 alebat 15 swaret 24 muderrisin 33 mluk 7 klab 16 çkaye 25 biban 34 muderrisat 8 nisa/πyalat 17 umubilat 26 iyyam 35 πeynin 9 mwagen 18 abi 27 kisan 36 yeddin Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 16 van 24

17 8 Vertaalzinnen 1 waç kayna l-kefta - iya bla πe iya? 2 ßba l-xi, πafak b it kilu dyal l-kefta u nußß kilu dyal ç-çe ma. 3 waç kayna le-kniya l-yum? 4 be-ç al l-πeωli? 5 nadia ma-ka takul-ç l-l em dyal l- elluf. 6 ma ka yaklu-ç l-mux u l-qelb. 7 fa ima ka teçri l- elmi, l-beßla/l-bßel u xizzu le-l-kesksu. 8 waç πend-ek etta l-mux u l-kebda? 9 kull çi muωud u ma-çi ali! 10 waç ka taklu d-dωaω f-le-πçiya? 11 ka yeçriw nußß kilu dyal l-kefta kull yum. 12 haki a lalla, xemsa u sebπin derhem. 13 hak le-flus dyal-ek, sem i l-i ma-πend-i ße f! 14 çukran a lalla, etta li-l-me a l-x a. 15 be-s-slama! 9 Bij dialoog 7. Vragen bij de tekst. 1 çrat beπ dyal z-zebda l-beldiya u bakiya de-l-margarin u li u dyal le- lib u stilu k el u qlem - ßaß. 2 l-bi ma-kayen-ç. 3 l-yum l-bi ma-kayen-ç, edda muωud in ça ah! çnu b iti axu? 4 weld-ha b a qlem - ßaß. 5 çrat stilu k el. 6 xe ßat telt myat ryal. 10 Kleuren 1 atay x e kursi eq abi ßufe bit bye 2 kelb ßme Ωellaba ßef a ktab me biban ßufe 3 ebla xe a kisan u eq w aq ßume brared ku el 4 yu ume umubil ke la ßabun k el ßna eq xu e 11 Vertaal onderstaande zinnen. 1 l-yum ka nakul l-xubz u l-l em. 2 ka nçe bu atay f-dik l-qehwa. 3 xt-i ka teçri le-b ar u l-mel a. 4 dak - aωel πend-u f umaω mezyan. 5 ka neçri l-xubz πend l-beqqal. 6 π i-ni ga u! 7 klina danun b-le-πsel. 8 b it neçri beπ kilu dyal z-zubda. 9 ka yaklu bezzaf dyal ç-çeklat. 10a l-f anßawiyin ka yaklu bezzaf dyal l-f umaω u ka yçe bu bezzaf dyal l-xme. 10b l-f anßawiyin ka yaklu l-f umaω bezzaf u ka yçe bu l-xme bezzef. 11 ma-πend-i-ç le-wqid. 12 d-drari ka yçe bu l-muna a. 13 qehwa bla sukka. 14 waç πend-kum ß-ßabun? 15 ç ebt wa ed l-kas dyal le- lib. 16 b a çwiya dyal le-πdes. 17 naxud l-xubz mπa-ya/ka nωib l-xubz mπa-ya. 18 Ωib l- elwa mπa-k! 19 bezzaf dyal l-mel a ma-çi mezyan. 20 men fe lek, bakiya dyal l-margarine. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 17 van 24

18 12 1 men fe lek π i-ni xubza u bakiya dyal s-sukka. 2 πend-ha telt myat ryal f-ωib-ha. 3 a sidi, waç πend-ek le- lib u s-sanida? 4 ç-çems bezzaf fe-l-me ib. 5 n-nas ka yaklu l-makla s-sxuna. 6 dak - azel πend-u ma iça mezyana. 7 aωi takul u teç eb fe- - a dyal-i! 8 nqeddem l-ek πa ilt-i hada weld-i ß-ß i smiyt-u açraf. 9 πend-kum sukna kbira f-zenqa zwina. 10 weld-i le-kbir m i çwiya. 11 waç nti sakna mπa πa ilt-ek fe-l-me ib? 12 adi nçuf xt-i u aωel-ha fe- - a l-bi a. HOOFDSTUK 6 1 Druk een gewoonte uit. 1a ka neq a Ω-Ωurnal kull yum. 1b kunt ka neq a Ω-Ωurnal kull yum. 2a ka nexdem fe- - a. 2b kunt ka nexdem fe- - a. 3a walid-i ka yemçi l-dik l-qehwa. 3b walid-i kan ka yemçi l-dik l-qehwa. 4a d-drari ka yxerωu men l-me asa beπd - hu. 4b d-drari kanu ka yxerωu men l-me asa beπd - hu. 5a xt-i ka tenπes beπd - hu. 5b xt-i kanet ka tenπes beπd - hu. 6a fe-ß-ßba ka yexdem fe-l-mekteb. 6b fe-ß-ßba kan ka yexdem fe-l-mekteb. 7a ka nemçiw l-le-mdina kull simana. 7b kunna ka nemçiw l-le-mdina kull simana. 8a ka taklu bezzaf dyal l-l em. 8b kuntu/kuntiw ka taklu bezzaf dyal l-l em. 9a mm-i galsa fe-l-bit. 9b mm-i kanet galsa fe-l-bit. 10a dima ka tqul l-i ßba l-xi. 10b dima kanet ka tqul l-i ßba l-xi. 2 Ad. dialoog 8 1 karim fi-m e et l-ki an. 2 karim ka ysewwel: men fe lek qul l-i aç men ubis xeßß-ni nerkeb fi-h baç nemçi l-le-mdina. 3 mul ç-çebbak qal l-u xud n-nemra ebπa. 4 xeßß-u yenzel πend l-mesωid ß-ß i u xeßß-u yaxud n-nemra ebπa. 5 karim b a yeπ ef fuq-aç ka yemçi l-ka d-me akeç. 6 kayen wa ed l-ka ka yemçi fe-t-tmenya u nußß u kayen wa ed ka yemçi fe-l-πeç a de-l-lil. 7 t-taman dyal l-we qa bi-tmanin derhem. 8 xeßß-u ΩuΩ dyal le-b ayeß. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 18 van 24

19 3 Vertaalzinnen 1 aç men ubis xeßß-ni nerkeb fi-h baç nemçi l-le-mdina? 2 xudi n-nemra tnayn u πeçrin u nezli πend m e et l-qi a! 3 πafak b it neπ ef fuq-aç ka yemçi l-ka d- anωa? 4 kayen wa ed ka yemçi fe-t-tesπud de-ß-ßba u kayen wa ed ka yemçi fe-t-tlata d-le-πçiya. 5 fayn l-weqfa dyal - ubis n-nemra xems açe? 6 m e et l-ki an q iba men s-suq le-kbir. 7 ΩuΩ dyal l-b ayeß fe-l-ka dyal l-πeç a de-l-lil πafak! 8 kaynin bezzaf de- - ubisat f-le-mdina. 9 b it nemçi mπa l-ka dyal l-πeç a u nußß. 10 ah yπawn-ek u iq s-salama! 4 rkeb-instappen Tegenwoordige tijd ka nerkeb ka terkeb ka trekbi ka yerkeb ka terkeb ka nrekbu ka trekbu ka yrekbu nzel-uitstappen Tegenwoordige tijd ka nenzel ka tenzel ka tnezli ka yenzel ka tenzel ka nnezlu ka tnezlu ka ynezlu sewwel-vragen Tegenwoordige tijd ka nsewwel ka tsewwel ka tsewwli ka ysewwel ka tsewwel ka nsewwlu ka tsewwlu ka ysewwlu Verleden tijd rekebt rekebti rekebti rkeb rekbet/rekbat rkebna rkebtu/rkebtiw rekbu Verleden tijd nzelt nzelti nzelti nzel nezlet/nezlat nzelna nzeltu/nzeltiw nezlu Verleden tijd sewwelt sewwelti sewwelti sewwel sewwlet/sewwlat sewwelna sewweltu/sewweltiw sewwlu Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 19 van 24

20 ßafe -reizen Tegenwoordige tijd ka nßafe ka tßafe ka tßaf i ka yßafe ka tßafe ka nßaf u ka tßaf u ka yßaf u h e -praten Tegenwoordige tijd ka neh e ka teh e ka the i ka yeh e ka teh e ka nhe u ka the u ka yhe u Verleden tijd ßafe t ßafe ti ßafe ti ßafe ßaf et/ßaf at ßafe na ßafe tu/ßafe tiw ßaf u Verleden tijd h e t h e ti h e ti h e he et/he at h e na h e tu/h e tiw he u 5 Bezitsconstructie 1 bab - a 2 bab le-mdina 3 mul l- anut 4 bit l-ma 5 mul l-xu a 6 bab l-ωameπ 7 ßen uq l-barid 8 nha t-tlata 9 mul - a 10 nha s-suq 11 iyyem ß-ßif 12 ßa at - hu 6 1 xeßß-ni we qa. 10 xeßß-ni nerkeb - ubis. 2 xeßß-u fen eq. 11 xeßß-u yenzel men - ubis. 3 xeßß-na l-xubz. 12 xeßß-kum txe ßu l-we qa. 4 xeßß-hum le-flus. 13 xeßß-na neçriw l-xubz. 5 xeßß-ha umubil. 14 xeßß-hum yemçiw. 6 xeßß-u a. 15 kif-aç xeßß-ni nemçi? 7 ç al xeßß-ek men b aßa? 16 xeßß-ni neπ ef çnu smiyt-u! 8 xeßß-ni ΩuΩ dyal l-b ayeß! 17 xeßß-ha teπ i le-flus le-l-walida dyal-ha. 9 xeßß-ek çi aωa? 18 xeßß-ek tekteb le-ktab. 7 Wat moet er gebeuren? 1 Ik moet olie en uien nemen. 2 Jullie moeten iets goeds kopen. 3 Hij moet naar de winkel gaan. 4 Mijn zoon, je moet goede appels nemen. 5 Ik moet naar de eerste markt gaan. 6 Mijn vader moet vlees zonder kruiden eten. 7 De kinderen moeten de school ingaan. 8 Zij moet op de stoel zitten. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 20 van 24

21 8 1 Waar kom je vandaan? 2 Ik kom uit Nederland. 3 Uit welke stad in Nederland? 4 Ik (vr.) woon met de ouders in een kleine stad die Haarlem heet. Het is dicht bij Amsterdam. 5 Ben je per trein of per vliegtuig naar Marokko gekomen? 6 Ik ben per vliegtuig gekomen! 7 Waar ben je opgestapt? 8 Ik ben in Amsterdam opgestapt, van vliegveld Schiphol. 9 Hoe was je reis? 10 De reis verliep gelukkig goed, maar het vliegtuig was afgeladen (vol met mensen). 11 Ja, veel Marokkanen gaan in hun vakantie naar Marokko. 12 Ik ga nu. Er is een bus die vanmiddag om vijf uur naar Tanger vertrekt! 13 Tot ziens. 14 Dag! 9 Maak van de in stukken geknipte zinnen weer een hele! 1 waç adi temçi le-l-me ib l-πam Ω-Ωay? 2 fuq-aç adi terωeπ le-l-me ib? 3 rkebt fe- - eyya a men ma a schiphol. 4 aç men ubis xeßß-ni nerkeb fi-h baç nemçi l-le-mdina? 5 waç l-walidin dyal-ek Ωaw fe- - eyya a? 6 xeßß-ni te min ß-ßafa li-ß-ßafa. 7 had l-πam ma- adi-ç li-l-πu la. 8 waç l-ma a bπid men le-mdina? 9 waç πend-ek paßpu hu an i aw me ibi? 10 mekteb ç-çu a f-weßt le-mdina aωel b a yekri umubil kbira. 12 kull ßba ka nenzel men - ubis baç nemçi le-l-mekteb. 13 men fe lek weßßel-ni l-le-mdina. 14 πleç ma-rωeπti-ç fe-l-weqt? 15 kunt m i a u glest setta de-s-simanat fe-l-me ib. 10 Vertaalzinnen 1 taxi! ßba l-xi weßßel-ni le-l-ma a. 2 fayn xeßß-ni nenzel? nezli πend l-mesωid le-kbir! 3 l-yum adi nßafe mπa bent xt-i/bent xu-ya l-a manya. 4 etta l-walidin dyal-i adi yßaf u. 5 πlaç ma-taxud-ç çi taxi? l-weqfa ma-zala bπida! 6 nsit we qet - eyya a dyal-i. 7 r-rukkab nezlu fe-l-ma a beπd le-wßul dyal - eyya a. 8 imtaç adi t eωπu men ß-ßafa? 9 adi nemçiw le- - a men hna çeh ayn. 10 s-simana lli fatet u t bent xt-i/bent xu-ya f-tarudant. 11 Vertaalzinnen 1 adi ye Ωeπ men hna telt iyyem. 2 dima adi nemçi le-l-me ib fe-ç-çta. 3 men qbel kan ka yeskun fe-l-yunan. 4 le-fßul l-a beπ hum: - biπ u ß-ßif u le-xrif u ç-çta. 5 l-qe n l-πeçrin. 6 mça l- al, d-drari xeßß-hum yneπsu! 7 nçuf-ek fe-l-musteqbel in ça ah. 8 mçat fe-ß-ßba bekri. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 21 van 24

22 13 1 Ik ging naar de slager om gehakt zonder kruiden te kopen. 2 Wij kamen gisteren terug van de reis. 3 Volgende week zal ik mijn moeder bezoeken. 4 Verleden jaar bezocht ik mijn tante en haar kinderen in Amerika. 5 Kom om acht uur bij mij ontbijten*. 6 Nee, dankjewel, ik heb geen tijd. Ik moet naar het vliegveld gaan. 7 Waar was je donderdag? 8 Donderdag stapte ik in de bus en ben naar de stad gegaan. 9 Om half drie s middags gaat hij naar school. 10 Waar was je vanochtend? Ik was in de bibliotheek en om twaalf uur precies kwam ik uit de bibliotheek. 11 Stap uit (mv.) bij de Grote Markt! 12 Het busstation is niet ver van hier. *(De juiste woordvolgorde in het boek moet zijn: aωi tef e πend-i fe-t-tmanya.) 14 Een passend antwoord 1 a fa ma, waç πend-ek l-paspur dyal-ek? h. la, nsit-u. 2 a driss, ktebti smiyt-ek fe-l-kunnaç? e. la, nsit baç nekteb-ha. 3 a zubida, waç πend-ek le-knaneç dyal d-drari? g. la, nsit-hum fe-l-me aßa. 4 a mm-i, waç mçiti li-s-suq? a. iyeh, mçit l-yum fe-ß-ßba. 5 a m barka, waç ka tπe fi fuq-aç ka yemßi l-ka d-tanωa? b. la, ma-neπ ef-ç. 6 a muna, waç πend-ek bezzaf dyal le-flus? c. la, πend-i ir çwiya. 7 a zahra, waç weld-ek ka yenπes mezyan? d. iyeh, etta ka yakul mezyan. 8 a ussayn, waç nsiti le- wayeω? f. iyeh, nsit-hum fe- - a dyal-i 15 Hoe laat is het? 1 hadi Ω-ΩuΩ u qßem (de-ß-ßba ). 2 hadi l-we da (de-ß-ßba ). 3 hadi Ω-ΩuΩ u beπ (de-ß-ßba ). 4 hadi t-tlata u qeßmayn (de-ß-ßba. 5 hadi - ebπa u beπ (de-ß-ßba ). 6 hadi l-xemsa u tulut (de-ß-ßba ). 7 hadi s-setta u xemsa u πeçrin dqiqa (de-ß-ßba )/s-setta u xems qßam. 8 hadi s-sebπa u nußß (de-ß-ßba ). 9 hadi t-tmenya ir xemsa u πeçrin dqiqa (de-ß-ßba ). 10 hadi t-tesπud ir tulut (de-ß-ßba ). 11 hadi l-πeç a lla ebb (de-ß-ßba ). 12 hadi s-setta u nußß (de-ß-ßba ). 13 hadi le- aç ir πeç a de-d-daqa iq (de-ß-ßba ). 14 hadi - naç lla ebb (de-ß-ßba ). 15 hadi le- aç u nußß (de-ß-ßba ). 16 hadi - naç niçan. 17 hadi l-we da lla ebb (beπd - hu ). 18 hadi - naç u beπ (beπd - hu ). Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 22 van 24

23 16 Het is... uur! 1 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi t-tlata. 2 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi t-tmenya. 3 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi - ebπa. 4 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi s-setta. 5 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi t-tesπud. 6 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi l-πeç a. 7 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi s-sebπa. 8 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi le- aç. 9 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi l-xemsa. 10 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi Ω-ΩuΩ. 11 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi l-we da. 12 ç al (hadi) fi-s-saπa? hadi - naç. 17 Hoe laat is het precies? 1 Het is tien over drie. 7 Het is kwart voor één. 2 Het is kwart over vier. 8 Het is tien over half twee. 3 Het is tien voor half zes. 9 Het is vijf over twee. 4 Het is half acht. 10 Het is drie uur s middags. 5 Het is tien uur precies. 11 Het is kwart voor vier. 6 Het is tien voor half negen. 12 Het is tien uur s morgens. 18 Vertaaloefening 1 Ga rechtdoor en sla rechtsaf. 2 Waar is het treinstation alstublieft? 3 Is er hier een postkantoor? 4 Er is er een (een postkantoor) voor de Grote Moskee. 5 Ik woon in deze straat aan de linkerkant. 6 Hoeveel postzegels heb ik voor deze brief nodig? 7 Verleden week heb ik een brief naar mijn zuster gestuurd. 8 Bel (spreek) niet zoveel, mijn jongen! Telefoneren (het telefoongesprek) naar Frankrijk is duur. 9 Hallo? Wie is daar? Wie wilt u (spreken), mevrouw? Wie? Jamila? 10 Nee, het spijt mij. Zij is niet thuis. 19 Hoe zeg ik...? 1 ßba l-xi a sidi, fayn Ωat l-buß a πafak? 2 waç yemken l-ek twerri-ni - iq? 3 sir niçan u q eπ - iq. 4 l-buß a mesduda l-yum/l-barid mesdud l-yum. 5 b it ΩuΩ dyal t-tnaber l-hu an a. 6 le-b a f-ßen uq le-b awat. 7 aç ka tdiru/ddiru l-yum? 8 b ina n u u bent xal(t)-i/πemm(t)i/bent xt-i/bent xu-ya. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 23 van 24

24 20 Maak van de in stukken geknipte zinnen weer een hele zin. 1 π at le-b a le- - aωel. 2 l-gezzar π a l-l em le-l-bent. 3 çrit had ç-çka a fe-s-suq. 4 l-yum nωib d-drari men l-me aßa. 5 çrina had - e biya le-kbira fe-l-me ib. 6 Ωabet atay l-bare f-le-πçiya. 7 s-simana l-ma ya ktebt dik le-b a. 8 Ωebna s-swaret men l- anut. 9 kull simana ka ndir çi flus fe-l-bank. 10 waç Ωiti fe- - umubil dyal-ek? 11 Ωina fe-t-tlata wel-l-bare. 12 mm-i çrat s-sukka l-πemmt-i. 13 xwatat-i ma-b aw-ç yçe bu le- lib. 14 daru l-qehwa fe-l-kisan. 15 Ωat l-bare fe-ß-ßba. 16 ka-d ur mm-ha me a fe-ç-çhe. 17 u t xt-i f- a -ha Ω-Ωdida. 18 ka yωi l-fas me atayn fe-ç-çhe. Docentenhandleiding bij Goede reis! pagina 24 van 24