Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad,

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Griffiersnummer: B22 Onderwerp: Raadsvoorstel Werk is de Uitkomst Datum B&W-vergadering: 24 februari 2015 Datum raadsvergadering: 26 maart 2015 Datum carrousel: 19 maart 2015 Portefeuillehouder: S. Fleuren Ambtenaar: F. Hatzman adres: Zaaknummer: Z Documentnummer: VB/Raad/15/00032 Aan de gemeenteraad, Voorstel 1. Het Strategisch arbeidsmarktbeleid Rijk van Nijmegen Werk is de uitkomst vast te stellen; 2. Het Groesbeeks maat- en meerwerk vast te stellen. 3. Werkbedrijf opdracht te geven de resultaten van het maat- en meerwerk te monitoren op het rendement voor de werkkansen van kandidaten. 4. Maat- en meerwerk te financieren uit het maatwerkbudget, de meeneemregeling (naar 2015) in het kader van het participatiebudget en het door de raad beschikbaar gestelde extra budget ter bevordering van de uitstroom. 5. Bij het Werkbedrijf er op aan te dringen dat de methode Nieuw Werk uitgangspunt blijft en er uitgegaan wordt van gebiedsgerichte en werkgeversgerichte benadering. 6. Een Samenwerkingsovereenkomst met het Werkbedrijf voor te bereiden uitgaand van Sterke Werkwoorden, Werk is de Uitkomst en de bovenstaande Groesbeekse wensen voor maaten meerwerk. 1. Inleiding Eerst wordt kort geschetst wat de geschiedenis is van het Werkbedrijf. Hierna een beschrijving van de verschillende documenten waar al door voorgaande (MUG) gemeenteraden positief op besloten is. Vervolgens wat de betekenis is van het document Werk is de Uitkomst waarover nu een besluit moet worden genomen en op basis waarvan een samenwerkingsovereenkomst kan worden aangegaan. Geschiedenis Door Sociale partners en het Rijk is een Sociaal Akkoord afgesloten. Hierin is afgesproken dat werkgevers zich inspannen om banen voor mensen met een arbeidsbeperking te realiseren. Deze banen worden ook wel de garantiebanen genoemd en zijn specifiek bedoeld voor mensen met een arbeidsbeperking. De uitvoering is een samenspel van overheid, onderwijs en sociale partners. Het gaat uiteindelijk om de realisering van de match tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt en in het verlengde hiervan het positioneren van werkgevers als een belangrijke partner voor de re-integratie van werkzoekenden (met arbeidsbeperkingen).

2 In de toekomst zal de bemiddeling de start van de werkwijze moeten zijn in plaats van het sluitstuk. In MUG verband heeft zich dit vertaald in de methode Nieuw Werk. Een gebiedsgerichte benadering waarbij eerder de nadruk ligt op het benaderen van werkgevers en het opbouwen van een relatie dan het bemiddelen van werkzoekenden. Deze methode is succesvol gebleken en is ook meegenomen bij de oprichting van het regionale Werkbedrijf. Om de verbinding tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt te realiseren zijn ook werkgevers en kennisinstellingen nodig. Het Werkbedrijf is een belangrijke uitvoerder om die verbinding te realiseren. Wij richten een samenwerkingsverband in dat bestaat uit de sociale partners, UWV, kennisinstellingen en gemeenten; hiermee voldoen we aan de opdracht van de rijksoverheid. De grootste uitdaging voor het samenwerkingsverband ligt namelijk in de opdracht om de garantiebanen uit het Sociaal Akkoord te realiseren. Het is onze ambitie om aandacht te hebben voor en te werken vanuit het idee dat er voor iedereen een plek is om te participeren in de maatschappij en onderschrijven daarmee de visie die het Rijk heeft verwoord: Wie kan werken hoort niet afhankelijk te zijn van een uitkering. Werk is meer dan een inkomensvoorziening; het is de sleutel naar een zelfstandig en zelfredzaam bestaan. Wie werkt, participeert. Kortom: Werk is de uitkomst! Participatiewet Eind 2011 spraken de gemeenteraden van alle regiogemeenten de intentie uit om een regionale samenwerking te verkennen. Aanleiding hiervoor was onder meer de komst van de Wet Werken naar Vermogen WWnV, inmiddels de Participatiewet, en de daarin specifiek geformuleerde opdracht aan gemeenten om zorg te dragen voor een bovenlokale werkgeversdienstverlening. Sterke Werkwoorden In februari 2013 is het voornemen om één regionaal werkbedrijf te bouwen uitgesproken door alle colleges in de regio Rijk van Nijmegen. In dat voornemen verwoord in het document Sterke Werkwoorden wordt beschreven wat de functies zijn van dit nieuwe bedrijf. Het werkbedrijf wordt verantwoordelijk voor de hele participatieketen (van mensen die veel ondersteuning nodig hebben om te participeren (beschut werk, arbeidsmatige dagbesteding) tot mensen die bijna werkfit zijn). Het geeft vorm aan de bedrijfsdienstverlening, de kandidaatsbenadering en de verbindingsfunctie. Dit document is ook door de drie gemeenteraden in de MUG gemeenten in 2013 vastgesteld. Strategisch kader re-integratie in de P(articipatie)-wet in 2015 In november 2014 is door de drie raden in de MUG gemeenten dit document vastgesteld om een strategisch kader te bepalen omdat de Participatiewet op 1 januari 2015 (ook datum herindeling) inging. Het lokaal strategisch kader bevat een aantal onderdelen: Het lokale kader op basis van de regionale afspraken uit Sterke werkwoorden ; Het specifieke kader van de MUG; Het financiële kader; Bij de oprichting van de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling (MGR) Werkbedrijf Rijk van Nijmegen werd door de gemeenteraden in de regio besloten dat de gemeenteraden verantwoordelijk blijven voor het strategisch kader. Het strategisch kader legt op hoofdlijnen vast wat de gemeente wil bereiken op het gebied van de re-integratie in het kader van de Participatiewet. Pagina 2 van 8

3 Met het Werkbedrijf worden afspraken gemaakt over: Basisdienstverlening, Maatwerk en Meerwerk: Basisdienstverlening Het Werkbedrijf gaat alle gemeenten in ieder geval de afgesproken basisdienstverlening leveren. Deze omvat in ieder geval een screening van het hele kandidatenbestand, begeleiding en bemiddeling van de nieuwe instroom en alle jongeren. Verder worden niet alle kandidaten even intensief met deze basisdienstverlening bediend. Maatwerk Wanneer de gemeente een bepaalde doelgroep intensiever wil bedienen of specifieke afspraken wil maken kan de gemeente maatwerk dienstverlening inkopen. Zo kan het dienstverleningsniveau afgestemd worden op de eigen gemeentelijke wensen en de beschikbare middelen. Meerwerk Naast de Basisdienstverlening en het Maatwerk (waar de door het Rijk beschikbaar gestelde Participatiebudgetten, werkdeel en inkomensdeel aan besteed worden) is er nog de mogelijkheid extra inspanning bij het Werkbedrijf in te kopen. Dat is het zogenaamde Meerwerk. De keuzeruimte zit hem dus vooral in de Meerwerkdienstverlening. De gemeente kan meerwerkdienstverlening afspreken, omdat bovenop het participatiebudget extra middelen beschikbaar zijn gesteld. Werk is de Uitkomst Het document Werk is de uitkomst is de regionale versie van het in november 2014 Groesbeeks (drie MUG gemeenten) aangenomen lokale strategisch kader. Het is op uitgangspunten en denkrichting vergelijkbaar met het al aangenomen document. Dit beleidskader geeft namelijk ook richting en inhoud aan de opgaven op de regionale arbeidsmarkt in het Rijk van Nijmegen. Ook de andere gemeenteraden van het Rijk van Nijmegen hebben dit document al vastgesteld of gaan het regionale beleidskader vaststellen. De regionale versie gaat ook uit van het vaststellen van het beleid zoals vastgelegd in het werkboek Sterke Werkwoorden. Hierin hebben de gemeenten in de regio Rijk van Nijmegen gekozen voor uniformiteit van de uitvoering van de taken en activiteiten door het nieuw op te richten Werkbedrijf. Het document Werk is de Uitkomst is ook een vervolg op het februari 2014 vastgestelde werkboek Sterke werkwoorden en te beschouwen als een nadere invulling in de context van de arbeidsmarkt Rijk van Nijmegen. Ter herinnering: In het werkboek Sterke werkwoorden is de inhoudelijke koers op het domein werk beschreven en is de komst van een regionaal Werkbedrijf Rijk van Nijmegen bekrachtigd. Werk is de Uitkomst verschilt vooral van het Groesbeeks kaderdocument door de toevoeging van de hoofdstukken Sturing en Verantwoording waarin de inhoud en de totstandkoming van de Samenwerkingsovereenkomst (SWO) tussen gemeente en Werkbedrijf wordt beschreven. Plus staat in Werk is de Uitkomst een voorstel over algemene punten van verantwoording waaronder de Planning en Control Cyclus en de rapportages en evaluaties. Het Werkbedrijf heeft zich als doel gesteld Kritische Prestatie Indicatoren te monitoren en ééns per kwartaal een tussentijdse rapportage naar de gemeenteraden te sturen over de voortgang. Een en ander wordt Pagina 3 van 8

4 vastgelegd in een Informatieprotocol. Dit protocol stelt de gemeenteraden in staat om goed toezicht uit te oefenen op het functioneren van het Werkbedrijf. Als laatste te noemen belangrijke toevoeging is het overzicht van de bevoegdheden en mandaten van de MGR en de bestuursorganen: Gemeenteraden, Agendacommissie, Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur, Bestuurscommissie en de Directie van het Werkbedrijf. Uitgangspunt is dat alle bevoegdheden van de gemeenteraad die uitvoeringstechnisch van aard zijn (dat is het vaststellen van één re-integratieverordening) worden gemandateerd aan de MGR. De Raad behoudt de volgende bevoegdheden: beoordelen van het functioneren van de MGR, de bevoegdheid over toe- of uittreding bij regelingen, wijziging of opheffing van de MGR en tenslotte de bevoegdheid om een Module toe te voegen aan de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling. Vanuit Werk is de Uitkomst wordt gestart met een tweetal pilots. Pilot Beschut Werken We willen meer zicht op de mogelijkheden voor mensen die aangewezen zijn op structurele ondersteuning. Het realiseren van beschut werken legt een relatief groot en structureel beslag op de beschikbare budgetten. We willen daarnaast juist ook mensen met een arbeidsbeperking een volwaardige kans geven op de (inclusieve) arbeidsmarkt. We starten daarom in 2015 met een pilot beschut werken op beperkte schaal. Op die manier kunnen we onderzoeken hoe we beschut werken kunnen inzetten, wat de gemiddelde arbeidsproductiviteit van de groep mensen is, welke werkplekaanpassingen nodig zijn om uiteindelijk een oordeel te vellen over 2016 en verder. Het Werkbedrijf krijgt de opdracht dit nader uit te werken en uit te voeren. Pilot Flexibilisering We willen onze plaatsingsmogelijkheden zo goed mogelijk laten aansluiten bij behoeften bij werkgevers Eén van de trends op de arbeidsmarkt is flexibilisering. We constateren dat steeds meer werk op flexibele wijze wordt aangeboden. Met de pilot willen we aansluiten op deze trend. Daarnaast is er ook een opdracht voor de gemeentelijke afdelingen Inkomen om de uitkeringsverstrekking beter aan te laten sluiten op flexibele arbeid. In deze voeren we dus een twee sporenbeleid. De pilot flexwerk moet in principe binnen de financiële kaders van het Werkbedrijf worden uitgevoerd. In principe, omdat we als arbeidsmarktregio een aanvraag bij de Provincie Gelderland hiervoor willen indienen. Als deze wordt gehonoreerd, is dat het financiële kader. Het Werkbedrijf krijgt de opdracht de pilot uit te werken en te bezien of het haalbaar is dit binnen de beschikbare financiële kaders uit te voeren. Samenwerkingsovereenkomst Het strategisch kader (lokaal en regionaal) vormt de input voor het college van Groesbeek om in de loop van 2015, met het Werkbedrijf een dienstverlenings-overeenkomst (DVO) of een Samenwerkingsovereenkomst (SWO) af te sluiten. In de SWO wordt de dienstverlening van het Werkbedrijf aan de Gemeente Groesbeek geregeld. Naast de Basisdienstverlening worden ook afspraken gemaakt over het Maatwerk en het Meerwerk. 2. Beoogd effect Het vast leggen van de kaders waarbinnen het college met het Werkbedrijf een Samenwerkingsovereenkomst kan afsluiten. Pagina 4 van 8

5 3. Argumenten 1.1 Beleidsnota heeft onze instemming onder volgende voorwaarden: a. Het samenwerkingsverband Rijk van Nijmegen pakt de regionale arbeidsmarktvraagstukken op en in het bijzonder de baanafspraken c.q. garantiebanen uit het Sociaal Akkoord; b. Het Werkbedrijf de pilot beschut werken in 2015 start en voor maximaal 15 mensen beschut werken realiseert, de effecten te monitoren ten behoeve van een besluit over voortzetting in 2016; c. Het Werkbedrijf opdracht te geven voor inrichting voor een pilot voor flexwerk. Op jaarbasis 100 werkzoekenden een arbeidsovereenkomst van 2 jaar aan te bieden en deze op flexibele basis bij werkgevers inzetten en scholing aanbieden; d. Social return en aanbestedingsbeleid regionaal oppakken en gericht inzetten voor werk aan de onderkant van de arbeidsmarkt; e. Met het Werkbedrijf in het eerste kwartaal van 2015 een informatieprotocol op te stellen waarin beschreven staat wanneer welke informatie naar de deelnemende gemeenten wordt verstuurd vanuit het Werkbedrijf. 2.1 Beschikbaar gestelde middelen van totaal ,- geoormerkt. a. Afronding van trajecten die doorlopen na 1 januari 2015; b. Onderbrenging van extra kandidaten bij het Werkbedrijf; c. Plaatsing en begeleiding in participatieprojecten op Groesbeeks grondgebied; d. Specifieke ondersteuning van asielmigranten door het Werkbedrijf ten behoeve van inburgering; e. Organiseren van 10 Prettige Gesprekken (Werkgevers en kandidaten rond de tafel). 4. Kanttekening 1.1 BREED wordt later toegevoegd In dit document wordt de term MGR gebruikt. MGR staat voor Modulaire Gemeenschappelijk Regeling, de wettelijke constructie waarbij de Gemeenteraad bevoegdheden kan overdragen. In dit geval modulair omdat we beginnen met het Re-integratiedeel waar later ook de Gemeenschappelijke Regeling Breed (WSW) aan kan worden toegevoegd. Het streven is dat Breed per 1 januari 2016 toegevoegd wordt aan de MGR. De MGR is sinds 1 juli 2014 operationeel. 5. Financiële onderbouwing Hieronder treft u een overzicht aan van de middelen (uitgezonderd de loonkosten subsidies die het Rijk ter beschikking stelt) zoals deze in de begroting 2015 zijn gereserveerd voor reintegratie. Onder de tabel worden de bedragen toegelicht. Budget Bedrag Participatiebudget: basisdienstverlening/ maatwerk Pagina 5 van 8

6 Eigen middelen + extra vanuit Perspectiefnota 2015: voor meerwerk Inkomensdeel: loonkostensubsidie * Inkomensdeel: beschutwerk * *Bedrag op gemeente niveau nog niet definitief bekend Eigen middelen: voor tegenprestatie/participatietrajecten Budget basisdienstverlening Dit is het budget dat het werkbedrijf van ons vraagt om de basisdienstverlening te kunnen uitvoeren. Als gemeente kunnen we kwaliteitsafspraken maken over deze inzet. Het participatiebudget zijn gelden die door het Rijk ter beschikking worden gesteld en doorgegeven worden aan het werkbedrijf. 4.1 Maatwerk budget (in relatie tot verplichtingen) Het maatwerkbudget is een deel van het participatiebudget dat over is voor lokale keuzes naast de basisdienstverlening. Basisdienstverlening is namelijk voor alle gemeenten gelijk. Wat betreft de inhoudelijke keuzes maken wij geen onderscheid tussen maatwerk- en meerwerkbudget. De vraag is, hoe groot dit maatwerkbudget uiteindelijk zal blijken te zijn. Groesbeek heeft nog ,- aan jaarlijkse verplichtingen voor ID en WIW banen (Dit bedrag neemt jaarlijks af). Deze ,- ligt ongeveer ,- boven het regionale gemiddelde. 4.2 Meerwerkbudget Groesbeek zet structureel extra middelen in voor re-integratie het gaat om op jaarbasis. Dit zijn de middelen die werden ingezet voor personele kosten op het gebied van reintegratie. De colleges en raden van de voormalige MUG gemeenten hebben zich, bij de behandeling van de MGR en de oprichting van het Werkbedrijf, uitgesproken voor behoud van dit budget voor re-integratie door het Werkbedrijf. Dit betekent dat we dit kunnen inzetten voor Meerwerk binnen het Werkbedrijf. Daarnaast hebben we de afgelopen twee jaar in het kader van het project Nieuw Werk extra geïnvesteerd in re-integratie. Om deze investeringen op peil te kunnen houden heeft de stuurgroep Herindeling (in de Perspectiefnota) besloten ,- toe te voegen aan de structurele middelen voor re-integratie. Uitgangspunt hierbij is dat investeringen in re integratie leiden tot tenminste even grote besparingen op de kosten voor de uitkeringen. Totaal is er voor Meerwerk dus Budget vrijwillige tegenprestatietrajecten Dit zijn middelen die in de Perspectiefnota opgenomen zijn om de vrijwillige tegenprestatie die in 2014 in Groesbeek gestart is, in de nieuwe gemeente voort te zetten. Deze middelen gaan níet Pagina 6 van 8

7 over naar het Werkbedrijf maar worden in de gemeente zelf uitgevoerd. Met dit bedrag zetten we deze aanpak in 2015 voort op hetzelfde niveau als in Inkomensdeel loonkostensubsidie en beschut werk Het rijk heeft middelen aan het inkomensdeel van de participatiewet toegevoegd voor de categorieën: loonkostensubsidie en subsidie beschutwerk. Deze middelen zijn bedoeld om de loonkosten of uitkeringslasten voor de nieuwe doelgroep in de participatie-wet te financieren. Deze middelen nemen jaarlijks toe omdat de doelgroep steeds groter wordt. Omdat het werkbedrijf deze subsidies gaat verstrekken zullen wij deze middelen overhevelen naar het werkbedrijf. 6.1 Vastleggen afspraken Over Basisdienstverlening Maatwerk en Meerwerk moeten afspraken gemaakt worden met het Werkbedrijf. Deze worden vastgelegd in een Samenwerkingsovereenkomst(SWO). In het voorjaar van 2015 zal deze SWO worden afgesloten. 6. Communicatie De gemeentelijke inspanningen al dan niet samen met de MGR en het Werkbedrijf krijgen veel publicitaire aandacht. 7. Uitvoering De uitvoering wordt conform uw besluiten opgepakt. Burgemeester en wethouders van Groesbeek De secretaris, J.W. Looijen De burgemeester, H.W.C.G. Keereweer Bijlagen digitaal ter inzage 1. Beleidsnota Werk is de uitkomst 2. Strategisch kader re-integratie 3. Sterke Werkwoorden Bijlagen ter inzage fractiekamer Bijlage ter inzage griffier Pagina 7 van 8

8 Raadsbesluit De raad van de gemeente Gemeente Groesbeek; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Groesbeek van 24 februari 2015; overwegende dat Beleidsnota onze instemming heeft onder de voorwaarden dat: 1. Het samenwerkingsverband Rijk van Nijmegen de regionale arbeidsmarktvraagstukken oppakt in het bijzonder de baanafspraken c.q. garantiebanen uit het Sociaal Akkoord; 2. Het Werkbedrijf de pilot beschut werken in 2015 start en voor maximaal 15 mensen beschut werken realiseert, daarbij de effecten monitort voor een besluit over voortzetting in 2016; 3. Het Werkbedrijf zorgt voor inrichting van een pilot voor flexwerk met als uitgangspunt op jaarbasis 100 werkzoekenden een arbeidsovereenkomst van 2 jaar aan te bieden en deze op flexibele basis bij werkgevers inzetten en scholing aanbieden; 4. Social return en aanbestedingsbeleid regionaal op worden opgepakt en deze gericht inzetten voor werk aan de onderkant van de arbeidsmarkt; 5. Met het Werkbedrijf in het eerste kwartaal van 2015 een informatieprotocol wordt opgesteld waarin beschreven staat wanneer welke informatie naar de deelnemende gemeenten wordt verstuurd vanuit het Werkbedrijf. b e s l u i t : 1. Het Strategisch arbeidsmarktbeleid Rijk van Nijmegen Werk is de uitkomst vast te stellen; 2. Het Groesbeeks maat- en meerwerk vast te stellen; 3. Werkbedrijf opdracht te geven de resultaten van het maat- en meerwerk te monitoren op het rendement voor de werkkansen van kandidaten; 4. Maat- en meerwerk te financieren uit het maatwerkbudget, de meeneemregeling (naar 2015) in het kader van het participatiebudget en het door de raad beschikbaar gestelde extra budget ter bevordering van de uitstroom; 5. Bij het Werkbedrijf er op aan te dringen dat de methode Nieuw Werk uitgangspunt blijft en er uitgegaan wordt van gebiedsgerichte en werkgeversgerichte benadering; 6. Een Samenwerkingsovereenkomst met het Werkbedrijf voor te bereiden uitgaande van Sterke Werkwoorden, Werk is de Uitkomst en de bovenstaande Groesbeekse wensen voor maat- en meerwerk. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Gemeente Groesbeek op 26 maart 2015, De raadsgriffier, De voorzitter, J.A.M. van Workum H.W.C.G. Keereweer Pagina 8 van 8