Dag van wiskunde. eerste en tweede graad. KU Leuven Kulak Kortrijk. zaterdag 24 november Doelgroep. Datum. Plaats. Prijs.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dag van wiskunde. eerste en tweede graad. KU Leuven Kulak Kortrijk. zaterdag 24 november Doelgroep. Datum. Plaats. Prijs."

Transcriptie

1 Leraren wiskunde eerste en tweede graad Datum Zaterdag 24 november 2012 Van u. tot u. (onthaal vanaf u.) Plaats KU Leuven Kulak Kortrijk E. Sabbelaan Kortrijk Wegbeschrijving op Prijs 35 per deelnemer Inschrijven Online inschrijven via Helpdesk: Evaluaties en attesten Het evalueren van de nascholingen en de attestering gebeurt enkel online en binnen een termijn van 30 dagen. Betaling en annulatie Pas betalen ná ontvangst van de factuur. Annulatievoorwaarden: zie Bevestiging Je ontvangt een elektronische bevestiging. Dag van wiskunde eerste en tweede graad KU Leuven Kulak Kortrijk zaterdag 24 november 2012

2 WERKWINKEL 12 Computergebruik in wiskundelessen eerste graad Beste collega Twaalf werkwinkels vullen de Dag van de Wiskunde In een vijftal daarvan is ICT-integratie in het wiskundeonderwijs de rode draad. In vijf andere gaat het o.a. over werkblaadjes, gezelschapspellen, puzzelstukjes, schatten (niet die van op zolder, maar hoe je het doet) en goocheltrucs. Op het laatste na lijkt tastbaarheid hier de band. In één werkwinkel wordt zowel de digitale als de kartonnen kaart getrokken. In een sessie buiten categorie leer je meer over de peiling van mei 2011 over de beheersing van de eindtermen (tweede graad aso). We hopen dat iedereen in dit aanbod zijn gading vindt. Tot zaterdag 24 november! Chris Standaert, voorzitter van de stuurgroep André Snijers, leraar en ict-coördinator in de Middenschool Sint-Jan, Beringen Alle leraren eerste graad A De deelnemers krijgen zicht op hoe computergebruik zinvol kan geïntegreerd worden in de lessen wiskunde eerste graad. De deelnemers worden, via de interactieve momenten in de nascholing, bekwamer in het zelf hanteren van ICT in hun lessen wiskunde. Afwisselend zijn er demonstratiemomenten (ppt s, applets) en interactieve momenten waarbij de deelnemers zelf applets kunnen bekijken en oefeningen m.b.v. de computer kunnen oplossen. We tonen de deelnemers hoe leerstof uit het eerste en het tweede jaar aangebracht kan worden via PowerPoint, GeoGebra Ook tonen we via een voorbeeld hoe de leerstof en eventuele correctiemodellen voor de leerlingen bereikbaar kunnen gemaakt worden via de elektronische leeromgeving. Beginsituatie Elementaire kennis van computervaardigheden en van het gebruik van Geo- Gebra. Geert Delaleeuw en Luc Gheysens, vakbegeleiders en alle leden van de stuurgroep

3 WERKWINKEL 11 Desmos - werken met een gratis grafische rekentool Björn Carreyn, leraar in het Sint-Pieterscollege / Sint-Jozefshandelsschool, Blankenberge Alle leraren eerste graad A en tweede graad aso-kso-tso en Je ontdekt de mogelijkheden van de gratis tool. Je kan de leerlijn ICT meer vorm geven. Demo In deze werkwinkel maak je kennis met de gratis online tool Desmos. Aan de hand van deze tool ondersteunen we de leerlijn functies. We leggen de verschillende mogelijkheden van de tool uit: coördinaten, evenredige verbanden, eerstegraadsfuncties, tweedegraadsfuncties, ongelijkheden Voorbeelden uit de lespraktijk worden gedemonstreerd en toegelicht. Een aanrader voor elke leraar die aan ICT-integratie in zijn lessen wil doen u. onthaal met koffie en frisdrank didactische leermiddelenbeurs u. werkwinkels beurt u. pauze met koffie en frisdrank didactische leermiddelenbeurs u. werkwinkels beurt u. einde

4 WERKWINKEL 1 Een onbekende in wiskundeland: Yenka WERKWINKEL 10 Pythagoras ontleed en weer bijeen gepuzzeld Paul Decuypere, projectleider elov (elektronisch leerplatform van het VVKSO) Alle leraren eerste en tweede graad Een kennismaking met het computerprogramma Yenka voor wiskunde De deelnemers kunnen het programma aan de pc in een computerlokaal uitproberen. We voorzien een handleiding. Het pakket Yenka (gratis voor thuisgebruik) bestaat uit verschillende modules. Naast onderdelen voor informatica en wetenschappen zijn er ook enkele modules voor wiskunde: meetkunde, ruimtemeetkunde, gebruik van coördinaten, statistiek en kansrekening. Het pakket is vrij eenvoudig in gebruik en heeft bovendien een aantrekkelijke lay-out. Het is ook mogelijk om oefeningen te maken voor de leerlingen. Hoewel ook enkele toepassingen voor de derde graad mogelijk zijn (in statistiek bijvoorbeeld) richt het pakket zich vooral op leerlingen van de eerste en de tweede graad. Vooral het onderdeel ruimtemeetkunde biedt hier ruime mogelijkheden die niet in andere (gratis) programma s voorkomen. Rudy Briers, lector wiskunde Katho Reno lerarenopleiding en derdejaarsstudenten wiskunde Alle leraren eerste graad A en tweede graad We presenteren en bestuderen verrassende en uitdagende voorbeelden van bewijzen van de stelling van Pythagoras. Ook voor de leraar uit de eerste graad zijn er mogelijkheden. Actieve werkwinkel Volgens de leerplannen duikt Pythagoras op in de tweede graad. Als de stelling enkel aan bod komt als gevolg van een projectiestelling in een rechthoekige driehoek, wordt haar te weinig eer aan gedaan. Waarschijnlijk probeert elke leraar op zijn manier de stelling meer glans te geven door de leerlingen uit te dagen met alternatieve, soms puzzelachtige bewijzen. Een aantal leerboeken probeert de verrassing en inzetbaarheid nog te verhogen door Pythagoras naar voor te halen in het jaarplan. Zelfs in de eerste graad zijn er mogelijkheden om de stelling aan te kaarten zonder daarmee het gras voor de voeten van de leraar in de tweede graad weg te maaien. Derdejaarsstudenten wiskunde werkten een aantal voorbeelden uit die de grote diversiteit en creativiteit van de vele bewijzen illustreren. Je krijgt de kans de bewijzen te ontleden en weer in elkaar te puzzelen en het materiaal mee naar huis te nemen.

5 WERKWINKEL 9 Tablets in de wiskundeklas WERKWINKEL 2 Beheersen de leerlingen uit de tweede graad aso de eindtermen wiskunde? Resultaten van de peiling van mei 2011 Chris Standaert, lector wiskunde Katho Reno lerarenopleiding en derdejaarsstudenten wiskunde Alle leraren eerste graad A en tweede graad Hands-on werkwinkel waarbij de deelnemers kennismaken met de ervaringen van een jaar experimenteren met ipad s in de wiskundeklas. De deelnemers maken kennis met een aantal didactische scenario s i.v.m. tabletgebruik in de wiskundeles. In november 2012 deed de tablet zijn intrede in KATHO RENO Torhout. Binnen de vakken Engels en wiskunde werd een pilootproject opgezet om de mogelijkheden en de valkuilen van het nieuwe hulpmiddel te ontdekken. Dit academiejaar is het aantal vakken waarbinnen geëxperimenteerd wordt sterk uitgebreid. In deze sessie krijgt elke deelnemer een RENO-iPad in bruikleen en onder begeleiding van derdejaarsstudenten wiskunde worden een aantal voorbeelden van didactisch gebruik van de ipad in de wiskundeles aan den lijve ondervonden. We hopen te laten zien hoe het nieuwe hulpmiddel een duidelijk meerwaarde is, maar zullen zeker de moeilijkheden en de beperkingen niet uit de weg gaan. Eén onverwacht maar interessant effect is alvast dat de papierloze tablet de studenten kan aanzetten om hun schetsen, redenering en oplossingen op een betere manier op papier te zetten. Johan Deprez, docent wiskunde aan HU Brussel (handelswetenschappen) en praktijklector wiskunde aan de KU Leuven (lerarenopleiding) Alle leraren tweede graad Na de sessie kennen de deelnemers de resultaten van de peiling wiskunde tweede graad aso en kunnen deze situeren in hun context. Uiteenzetting, ruimte voor reacties van de deelnemers. Tijdens de sessie bespreken we de resultaten van de peiling in detail: Hoe zijn de resultaten in het algemeen? Op welke domeinen scoren leerlingen goed/minder goed? Welke eindtermen beheersen de leerlingen wel/niet? Welke verschillen zijn er tussen groepen leerlingen? Verder gaan we kort in op de opzet van dergelijke peilingsonderzoeken: doel, opstellen van de opgaven, bepalen van de cesuur We situeren de resultaten ook in een ruimere context, bv. hoe verhouden de resultaten zich tot die van de peilingsonderzoeken wiskunde van de eerste graad A- en B-stroom en het basisonderwijs en tot het PISA-onderzoek? We laten tot slot ook ruimte voor reacties van de deelnemers op de resultaten. Op zoek naar boeiende illustraties bij je lessen of naar interessante onderwerpen voor onderzoeksopdrachten? Misschien is deze werkwinkel dan iets voor jou.

6 - 6 - WERKWINKEL 3 Probleemoplossend denken in de tweede graad van het secundair onderwijs: het oplossen van een viertal problemen, zowel op papier als met ICT Roger Van Nieuwenhuyze, hoofdlector wiskunde HU Brussel Alle leraren tweede graad aso-kso-tso Verschillende heuristieken gebruiken om een aantal wiskundeproblemen uit de leerstof van de tweede graad aso-kso-tso op te lossen. Dit is een doe-sessie. De ICT-ondersteuning van de problemen gebeurt door de lesgever zelf. Het op papier oplossen van de problemen gebeurt door de ganse groep. Een viertal problemen worden samen opgelost. De lesgever ondersteunt elk probleem zo mogelijk met ICT WERKWINKEL 8 Over de algebrastreep Willem Beeuwsaert, leraar wiskunde en ICT in Sint-Rembert Torhout Alle leraren eerste graad A Presentatie van een mogelijke aanpak bij het aanleren van rekentechnieken en aanvankelijke algebra. Uiteenzetting en presentatie van materiaal met kans op vraagstelling. Soms lijkt het wel of iedereen moppert over wat leerlingen maar kennen of onthouden van het vorige jaar. Vooral de rekenvaardigheid met getallen en met letters is/zou ondermaats zijn. Als 55-jarige leraar wiskunde ervaar ook ik dat de leerlingen rekentechnieken en algebra moeizaam opnemen en uitvoeren: een vaardigheid lijkt 'in no time' weer 'verdwenen of instabiel-onzeker. Drill and practice als enige oplossing voor alle problemen lijkt voltooid verleden tijd. Vraag blijft hoe we onze leerlingen over de algebrastreep kunnen trekken. In het eerste leerjaar A gebruik ik het (computer)programma 'Rekenen in Z' om de broodnodige inoefening te organiseren op een aantrekkelijke manier. Voor het tweede leerjaar van de eerste graad trek ik niet de digitale maar de goeie ouderwetse kaart van karton. Rekenen met letters of algebra wordt een 'kaart'-'spel. Wélke kaart trek je 'wanneer? Algebra-manillen? Voor de deelnemers voorzien we een exemplaar van 'Rekenen in Z' en van het algebrakaartspel (zowel digitaal als in echte kaartvorm).

7 WERKWINKEL 7 Schatten en niet alleen op zolder WERKWINKEL 4 Leerplandoelen realiseren met Kangoeroe Kris Verstraete, leraar wiskunde in Sint-Rembert Torhout Alle leraren eerste graad B en tweede graad bso. Geïnteresseerde leraren uit de A-stroom zijn ook welkom. De zin van het schattend rekenen en schattend meten bij leerlingen uit het bso verduidelijken met gerichte voorbeelden uit de praktijk. Docerend; de deelnemers denken mee en maken oefeningen. Aan de hand van een aantal praktische voorbeelden verduidelijken we het nut van het schattend rekenen. Waarom, wanneer en hoe we schatten bij berekeningen, wordt uit de doeken gedaan. We proberen ook te verduidelijken hoe we de techniek van het schatten bij de leerlingen kunnen bijbrengen en hoe we er een systematische gewoonte kunnen van maken. We geven ook wat voorbeelden van schattend meten en het nut van referentiematen. en Bart Windels, lerarenopleider aan de Karel de Grote-Hogeschool in Antwerpen. Daarnaast is hij bestuurslid van de Vlaamse Wiskunde Olympiade, coördinator van Kangoeroe in Vlaanderen en de leider van het Belgisch team op de Internationale Wiskunde Olympiade. Stefanie Ribbens, student-leraar aan de Karel de Grote-Hogeschool in Antwerpen. Alle leraren eerste graad A en B Via klasklare thematische blaadjes met opgaven uit Kangoeroe en de JWO werken aan probleemoplossende vaardigheden in de eerste graad. Presentatie Korte voorstelling van Kangoeroe, in wereldwijde puzzel-, reken- en denkwedstrijd die in 48 landen wordt georganiseerd. Ontdekkingstocht over hoe de wedstrijden Kangoeroe en Junior Wiskunde Olympiade in verband kunnen worden gebracht met het leerplan in de eerste graad. Voorstelling van enkele thematische blaadjes met opgaven uit Kangoeroe en de JWO; met dit klasklaar materiaal kunnen leraren vlot Kangoeroe en JWO integreren in de klaspraktijk.

8 - 8 - WERKWINKEL 5 Wiskunde kan megaleuk en leerrijk zijn! Spelvormen voor wiskunde in het eerste jaar WERKWINKEL 6 Goochelen in de wiskundeles Lisa Ketsman, leraar Sint-Bernarduscollege Oudenaarde Alle leraren eerste jaar A-stroom Een overzicht aanbieden van (zelfontworpen) gezelschapsspelen en praktische didactische tips; het nut aantonen om leerstof wiskunde in een spelvorm aan te bieden a. d. h. v. onderzoeken en enquêtes. De cursisten worden geconfronteerd met onderzoeken die het nut van spelvormen in lessen wiskunde aantonen. Verder presenteren we een aantal eenvoudige spelvormen. De cursisten spelen zelf ook 1 spel en krijgen verschillende didactische tips om de spellen in hun lessen te hanteren. Wiskunde is saai en te theoretisch Deze uitspraak hoor je vaak. Het vak wiskunde is bij veel jongeren niet zo populair. Velen houden niet van formules, definities en bewijzen. Wiskunde is voor jongeren liefst een ver-vanmijn-bed-show. Volgens hen is het een vak waarvoor je oefeningen en vraagstukken oplost en waarvoor je formules moet van buiten leren. Deze verkeerde visie over het vak wiskunde moet dan ook eens grondig worden aangepakt. Want wiskunde is gewoon tof en kan heel leuk en boeiend zijn! Laten we wiskunde in een positief daglicht plaatsen, gebruikmakend van gezelschapsspelen! Deze werkwinkel biedt een uitgebreide handleiding voor leraren bij bestaande / zelfontworpen gezelschapsspelen. en Michel Roelens, docent Katholieke Hogeschool Limburg en Maria Boodschaplyceum Brussel en Gilberte Verbeeck, docent Universiteit Antwerpen en Sint- Jozefinstituut Essen Alle leraren eerste en tweede graad Een goocheltruc trekt altijd de aandacht. Hé, hoe is dat mogelijk? Heel wat goocheltrucs steunen op wiskundige principes. Deze workshop wil een aanzet geven om te goochelen in de wiskundeles, als inleiding tot een wiskundig probleem of onderwerp van het leerplan. We starten met het samen belichten van één truc. Vervolgens splitsen we op in groepen die elk een verschillende truc inoefenen en onder de loep nemen. We eindigen met het actief uitwisselen van de verschillende trucs. We bieden in deze workshop een aantal goocheltrucs aan en tonen hoe je ze kunt inzetten in een wiskundeles. Enerzijds zijn er heel wat trucs die aanzetten zijn om met leerlingen te werken rond probleemoplossend denken, anderzijds sluiten er een aantal rechtstreeks aan bij onderwerpen van de leerplannen. Het goochelen kan een teaser zijn voor de leerlingen, een motiverend element: Hoe zit de truc in elkaar? Hoe werkt hij? Is er onderliggend een wiskundig model op te stellen dat de truc verklaart? Zonder een goochelaar te zijn, kan je met je leerlingen op zoek gaan, je leerlingen uitdagen en zo de magie breken die de goochelaar tot een bovenaards wezen verheft. We leren enkele goocheltrucs aan, zoomen in op de wiskundige achtergrondinformatie en bespreken aan welke leerinhoud de truc gekoppeld kan worden. Na deze workshop kan je de volgende dag de klas instappen en je leerlingen verrassen met een smaakmakertje! Meebrengen Pen, papier en boek kaarten

Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde DPB - Bisdom Brugge

Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde DPB - Bisdom Brugge Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde DPB - Bisdom Brugge Schooljaar 2013-2014 November 2013 Nr. 2 1. Dagen van de Wiskunde Naar jaarlijkse traditie vinden in november onze Dagen

Nadere informatie

Dag van de wiskunde, 24 november Kangoeroe en het leerplan. Kangoeroe nu. Kangoeroe vroeger. Kangoeroe Vlaanderen

Dag van de wiskunde, 24 november Kangoeroe en het leerplan. Kangoeroe nu. Kangoeroe vroeger. Kangoeroe Vlaanderen Kangoeroe en het leerplan Bart Windels Stefanie Ribbens Dag van de Wiskunde 24 november 2012 Kangoeroe vroeger ontstaan in jaren '80 in Australië meerkeuzevragen die gecorrigeerd werden met computer van

Nadere informatie

DAG VAN DE WISKUNDE. 6 november 2013 13.15 u. tot 17.30 u. SINT-MARTINUSSCHOLEN Campus Ursula Ursulinenstraat 2 3540 HERK-DE-STAD

DAG VAN DE WISKUNDE. 6 november 2013 13.15 u. tot 17.30 u. SINT-MARTINUSSCHOLEN Campus Ursula Ursulinenstraat 2 3540 HERK-DE-STAD DAG VAN DE WISKUNDE 6 november 2013 13.15 u. tot 17.30 u. SINT-MARTINUSSCHOLEN Campus Ursula Ursulinenstraat 2 3540 HERK-DE-STAD INLICHTINGEN EN INSCHRIJVINGEN DiNAC vzw, Tulpinstraat 75, 3500 Hasselt

Nadere informatie

Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde DPB - Bisdom Brugge

Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde DPB - Bisdom Brugge Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde DPB - Bisdom Brugge Schooljaar 2013-2014 Januari 2014 Nr. 3 Bron: schoolpastoraal DPB Brugge. Onze hartelijke wensen voor een gezond, uitdagend

Nadere informatie

LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d

LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d 1 Leerplannen Eerste graad A-stroom (D/2009/7841/003) In voege sinds 1 september 2009 Tweede graad KSO/TSO (D/2002/0279/048) In voege sinds 1 september 2002

Nadere informatie

Peiling wiskunde secundair onderwijs 1 ste graad A-stroom. Duiding van de resultaten. Johan Deprez Brussel, 12/06/19

Peiling wiskunde secundair onderwijs 1 ste graad A-stroom. Duiding van de resultaten. Johan Deprez Brussel, 12/06/19 Peiling wiskunde secundair onderwijs 1 ste graad A-stroom Duiding van de resultaten Johan Deprez Brussel, 12/06/19 Wie ben ik? wiskundige docent wiskunde in het hoger onderwijs serviceonderwijs wiskunde

Nadere informatie

WISKUNDE. Luc De Wilde en Guy Reyntjens. voor leraren wiskunde

WISKUNDE. Luc De Wilde en Guy Reyntjens. voor leraren wiskunde WISKUNDE Luc De Wilde en Guy Reyntjens voor leraren wiskunde 1 Leerplannen Het leerplan is het uitgangspunt voor het werk van de leraar en de vakgroep. Het is het belangrijkste document bij de lesplanning.

Nadere informatie

PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO. 1 De resultaten

PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO. 1 De resultaten PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO 1 De resultaten Op 9 mei 2012 werden door de overheid de resultaten meegedeeld van de peilproeven over (een deel van) de eindtermen wiskunde van de tweede graad aso

Nadere informatie

DAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015

DAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015 DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE jan.bonne@vsko.be SECUNDAIR ONDERWIJS VAKBEGELEIDING PAV Brugge, 30-01-2015 Ter kennisgeving aan alle directies van scholen met PAV Gelieve een kopie

Nadere informatie

VOET EN WISKUNDE. 1 Inleiding: Wiskundevorming

VOET EN WISKUNDE. 1 Inleiding: Wiskundevorming Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat, 00 Brussel VOET EN WISKUNDE Inleiding: vorming Een actuele denkwijze over wiskundevorming gaat uit van competenties. Het gaat om een

Nadere informatie

REKENEN WORDT WISKUNDE

REKENEN WORDT WISKUNDE REKENEN WORDT WISKUNDE Tine Wijnants Actieonderzoek Bachelor Secundair Onderwijs, KHLim Waarom haken sommige leerlingen af tijdens de lessen wiskunde? Wat maakt het Secundair Onderwijs zo anders dan het

Nadere informatie

PERSBERICHT Peiling wiskunde in de tweede graad algemeen secundair onderwijs

PERSBERICHT Peiling wiskunde in de tweede graad algemeen secundair onderwijs PERSBERICHT Peiling wiskunde in de tweede graad algemeen secundair onderwijs een onderzoek in opdracht van Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Contactgegevens -

Nadere informatie

Goochelen. in de wiskundeles

Goochelen. in de wiskundeles Goochelen in de wiskundeles Gilberte Verbeeck, Sint Jozefinstituut Essen, Antwerp School of Education SLO, Uitwiskeling Michel Roelens, UC Leuven-Limburg, Mabo Brussel, Uitwiskeling www.uitwiskeling.be

Nadere informatie

Beheersen de leerlingen uit de 3de graad aso-kso-tso de eindtermen en specifieke eindtermen wiskunde? Resultaten van de peiling van mei 2014.

Beheersen de leerlingen uit de 3de graad aso-kso-tso de eindtermen en specifieke eindtermen wiskunde? Resultaten van de peiling van mei 2014. Wie ben ik (JD)? Beheersen de leerlingen uit de 3de graad aso-kso-tso de eindtermen en specifieke eindtermen wiskunde? Resultaten van de peiling van mei 2014. Johan Deprez Dirk Janssens Dag van de wiskunde,

Nadere informatie

ICT-implementatieplan 1e graad - wiskunde

ICT-implementatieplan 1e graad - wiskunde ICT-implementatieplan 1e graad - wiskunde 1) Het gebruik van rekenmachine a) Visie correct gebruik van de rekenmachine Tijdens de lessen wiskunde willen we het gebruik van de rekenmachine correct aanleren:

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

ICT-LEERLIJN (met GeoGebra) Luc Gheysens WISKUNDIGE COMPETENTIES

ICT-LEERLIJN (met GeoGebra) Luc Gheysens  WISKUNDIGE COMPETENTIES ICT-LEERLIJN (met GeoGebra) Luc Gheysens www.gnomon.bloggen.be WISKUNDIGE COMPETENTIES 1 Wiskundig denken 2 Wiskundige problemen aanpakken en oplossen 3 Wiskundig modelleren 4 Wiskundig argumenteren 5

Nadere informatie

Welke wiskunde in de bovenbouw havo op het Mondriaan College?

Welke wiskunde in de bovenbouw havo op het Mondriaan College? Welke wiskunde in de bovenbouw havo op het Mondriaan College? - 1 - EXAMENPROGRAMMA WISKUNDE A, B, D In het examenprogramma staan drie verschillende varianten van wiskunde. In de onderstaande tabel staat

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep economie en handelsvakken

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep economie en handelsvakken Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep economie en handelsvakken In kolom 1 vind je 70 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep economie en handelsvakken. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

2017: VERNIEUWING PIENTER 3 TSO

2017: VERNIEUWING PIENTER 3 TSO 4 Tso 2017: VERNIEUWING PIENTER 3 TSO 2018: VERNIEUWING PIENTER 4 TSO WAT HOUDT DE VERNIEUWING JUIST IN? Indeling Concept Structuur Aanbod oefeningen Aanbod taken en toetsen Leren leren Basis en uitbreiding

Nadere informatie

ENGELS. Zijn er nog vragen?

ENGELS. Zijn er nog vragen? ENGELS Zijn er nog vragen? Als begeleider talen krijgen we dagelijks vragen en bedenkingen rond leerplannen, ondersteunende documenten, extra informatie over het vak, evaluatie, didactiek, zorg en taalpedagogiek.

Nadere informatie

Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde Pedagogische begeleiding West-Vlaanderen

Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde Pedagogische begeleiding West-Vlaanderen Informatie voor de Wiskundeleerkrachten Vakbegeleiding Wiskunde Pedagogische begeleiding West-Vlaanderen Schooljaar 2017-2018 November 2017 Nr. 2 1. Dagen van de Wiskunde schooljaar 2017-2018 Naar jaarlijkse

Nadere informatie

Achtergrond:uitgangspunt 11/20/2012. ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs

Achtergrond:uitgangspunt 11/20/2012. ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs 1 ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs Prof. dr. T. Schellens Leen Casier Veerle Lagaert Prof. dr. B. De Wever Prof. dr. M. Valcke 2 ENW-project Professionaliseringspakket

Nadere informatie

Nascholing voor leerkrachten is tijdig inschrijven

Nascholing voor leerkrachten is tijdig inschrijven Nascholing 27 november 2012 NAS-121127-DOC-GCO Boudewijnlaan 20/21 1000 Brussel Nascholing voor leerkrachten is tijdig inschrijven Beste leerkracht Begin juni kondigden we het POV-nascholingsaanbod aan

Nadere informatie

Het flexibele informaticapakket

Het flexibele informaticapakket MS6727/1/2 Het flexibele informaticapakket 4 GEACTUALISEERDE LEERWERKBOEKEN www.uitgeverijaverbode.be/stem www.uitgeverijaverbode.be/desktopper ( ( evolueert Desktopper Windows 10/Office 2016 is een informaticapakket

Nadere informatie

VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS WISKUNDE. Derde graad BSO Derde leerjaar: 1 of 2 uur/week

VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS WISKUNDE. Derde graad BSO Derde leerjaar: 1 of 2 uur/week VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS WISKUNDE Derde graad BSO Derde leerjaar: 1 of 2 uur/week Licap - Brussel - september 1995 INHOUD 1 BEGINSITUATIE... 5 2

Nadere informatie

Beheersen de leerlingen uit de 2de graad aso de eindtermen wiskunde? Resultaten van de peiling van mei 2011. Situering. kennismaking.

Beheersen de leerlingen uit de 2de graad aso de eindtermen wiskunde? Resultaten van de peiling van mei 2011. Situering. kennismaking. kennismaking Beheersen de leerlingen uit de 2de graad aso de eindtermen wiskunde? Resultaten van de peiling van mei 2011. Johan Deprez Dag van de wiskunde, Kortrijk 17&24/11/12 mijn achtergrond: vakdidacticus

Nadere informatie

PTA VWO wiskunde A 1518

PTA VWO wiskunde A 1518 PTA VWO wiskunde A 1518 Inleiding Wiskunde A is wiskunde waarin vooral gewerkt wordt vanuit realistische contexten. Vaak is het lastig om de wiskundige inhoud uit de context te halen en daar wordt dan

Nadere informatie

Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen

Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen Léon Tolboom Vaardigheden Algebra en tellen Verbanden Verandering Statistiek en kansrekening Keuzeonderwerpen Hier gaat het voornamelijk over het kunnen vertalen van een probleem naar de wiskunde, het

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Wiskunde (3de graad ASO) Leerlingprofiel Ben je een leerling die goed is in het rekenen en redeneren met getallen? die gemotiveerd is om elke dag voor wiskunde te

Nadere informatie

In deze bijdrage geven we enkele ideeën over mogelijke leerlijnen i.v.m. rekenvaardigheden en probleemoplossend denken.

In deze bijdrage geven we enkele ideeën over mogelijke leerlijnen i.v.m. rekenvaardigheden en probleemoplossend denken. WISKUNDE WORD LEERLIJNEN Leerlijnen beschrijven de weg die leerlingen afleggen bij het leren. Leerlijnbeschrijvingen vormen een vrij nieuw verschijnsel in het onderwijs en zijn bedoeld om leraren houvast

Nadere informatie

Efficiënt presenteren Nederlands Vlot presenteren Frans Vlot presenteren Engels

Efficiënt presenteren Nederlands Vlot presenteren Frans Vlot presenteren Engels Efficiënt presenteren Nederlands Vlot presenteren Frans Vlot presenteren Engels Een voordracht geven, een toespraak houden voor collega s, een kritisch publiek overtuigen of een lezing verzorgen voor vakgenoten,

Nadere informatie

Pedagogische begeleiding wiskunde oktober 2016 Pagina 1

Pedagogische begeleiding wiskunde oktober 2016 Pagina 1 Pedagogische begeleiding SO Vakbegeleiding wiskunde ONDERZOEKSCOMPETENTIES WISKUNDE DERDE GRAAD AS0 Specifieke eindtermen i.v.m. onderzoekscompetenties (SETOC) Wat? Leerplan a derde graad aso VVKSO De

Nadere informatie

DAG VAN DE WISKUNDE. 20 november 2010 DE ACTUALITEIT VAN ONS WISKUNDEONDERWIJS GEVARIEERD AANBOD WISKUNDE-IMPULSDAG

DAG VAN DE WISKUNDE. 20 november 2010 DE ACTUALITEIT VAN ONS WISKUNDEONDERWIJS GEVARIEERD AANBOD WISKUNDE-IMPULSDAG DAG VAN DE WISKUNDE 20 november 2010 DE ACTUALITEIT VAN ONS WISKUNDEONDERWIJS 1 GEVARIEERD AANBOD 1. Hoogbegaafdheid: achtergronden - aanpak 2. Digitaal bord: didactisch gebruik 3. Statistiek met GeoGebra

Nadere informatie

Programma. USolv IT / Vlaamse Wiskunde Olympiade 1. USolv IT vandaag. Toekomst USolv IT. USolv IT financieel. We solve it! Wat is USolv IT?

Programma. USolv IT / Vlaamse Wiskunde Olympiade 1. USolv IT vandaag. Toekomst USolv IT. USolv IT financieel. We solve it! Wat is USolv IT? Paul Igodt Wim Van Hoof Michiel Dumon Nascholing 29 november 2014 Dag van wiskunde 1 Programma USolv IT vandaag Toekomst USolv IT USolv IT financieel We solve it! 2 USolv IT vandaag Wat is USolv IT? USolv

Nadere informatie

Zomercursussen Wiskunde en Chemie 2016

Zomercursussen Wiskunde en Chemie 2016 FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN Campus Geel Zomercursussen Wiskunde en Chemie 2016 Voor de opleidingen Industrieel Ingenieur: Bachelor en Master in de biowetenschappen Bachelor en Master

Nadere informatie

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)? Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 7 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 8 5 De cursus bestuderen 9 6 Studiebegeleiding 10 7 Huiswerkopgaven 10 8 Het tentamen

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Wiskunde (3de graad ASO) Leerlingprofiel Ben je een leerling die: goed is in het rekenen en redeneren met getallen? gemotiveerd is om elke dag voor wiskunde te studeren?

Nadere informatie

Workshops voor Scholengemeenschappen. PE-DIC-idee PE-DIC-initiatief PE-DIC-in orde!

Workshops voor Scholengemeenschappen. PE-DIC-idee PE-DIC-initiatief PE-DIC-in orde! Ines Vandoorne (Beeldopvoeding) - Bernadette De Geest (Muzikale Opvoeding) Kathleen Pisman (Dramatisch Spel - Bewegingsexpressie) - Liliane Steppe (Muzisch taalgebruik) Muzo - Workshops voor scholengemeenschappen

Nadere informatie

Faculteit Industriële Wetenschappen

Faculteit Industriële Wetenschappen Faculteit Industriële Wetenschappen Campus Geel Vakantiecursussen Wiskunde en Chemie 2013 Algemene informatie De vakantiecursussen zijn opgesplitst in modules. Je hoeft niet voor al deze modules in te

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding.

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding. Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep TO. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan

Nadere informatie

Informatica WORD. ICT-competenties: van kleuter tot student

Informatica WORD. ICT-competenties: van kleuter tot student Informatica WORD ICT-competenties: van kleuter tot student In het curriculum van een leerling zijn er twee scharniermomenten waarbij het belangrijk is de ICT-competenties van de lerende te kennen namelijk

Nadere informatie

Tekenen. Het zijn natuurlijk de extra tools die het tekenen op een digitaal bord heel krachtig maken:

Tekenen. Het zijn natuurlijk de extra tools die het tekenen op een digitaal bord heel krachtig maken: 1 Inleiding In deze korte sessie kan je kennismaken met een aantal mogelijkheden die een digitaal bord biedt in lessen wiskunde. Het is niet de bedoeling om alle toeters en bellen van digitale borden te

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Techniek 3D. Michel Bommerez Koen Goossens Els Verhaeghe

Techniek 3D. Michel Bommerez Koen Goossens Els Verhaeghe Techniek 3D Michel Bommerez Koen Goossens Els Verhaeghe Techniek 3D Denken Doen -Duiden Drie dimensies Denken: - inzicht verwerven - probleemoplossend denken stimuleren en ontwikkelen - onderzoeksvaardigheden

Nadere informatie

Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen

Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen Opleiding van leraren in de informaticawetenschappen Studienamiddag Informaticawetenschappen in het leerplichtonderwijs Paleis der Academiën, Brussel, 2015-04-29 Bern Martens Lerarenopleiding Sec. Onderwijs

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Jozefsinstituut te Geraardsbergen

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Jozefsinstituut te Geraardsbergen Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Ipad in wiskunde. dag van de wiskunde 1/2. Björn Carreyn 26 november 2011. Björn Carreyn pagina 1

Ipad in wiskunde. dag van de wiskunde 1/2. Björn Carreyn 26 november 2011. Björn Carreyn pagina 1 Ipad in wiskunde dag van de wiskunde 1/2 Björn Carreyn 26 november 2011 Björn Carreyn pagina 1 Inhoud 1 Situering 2 De mogelijkheden van ipad binnen wiskunde. (online) 3 10 Apps in de wiskundeles (online)

Nadere informatie

NIEUWE WISKUNDE-IMPULSEN VANAF HET SCHOOLJAAR 2012-2013

NIEUWE WISKUNDE-IMPULSEN VANAF HET SCHOOLJAAR 2012-2013 WISKUNDE NIEUWE WISKUNDE-IMPULSEN VANAF HET SCHOOLJAAR 2012-2013 Tijdens de voorbije twee schooljaren hebben we vanuit de vakbegeleiding wiskunde per scholengemeenschap een Impulsdag wiskunde georganiseerd.

Nadere informatie

Welkom. Uitkomst. Uitkomst. J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede

Welkom. Uitkomst. Uitkomst. J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede Welkom J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede Uitkomst Uitkomst Methode wiskunde voor B-stroom en tweede graad BSO Decennialang: jarenlange ervaring met bso-leerlingen 1 Uitkomst Remediërend

Nadere informatie

Wiskunde. Lesmateriaal optimaal benutten

Wiskunde. Lesmateriaal optimaal benutten Wiskunde Lesmateriaal optimaal benutten Heel wat materiaal ter beschikking leerplan leerwerkschrift handboek/werkschrift bordboek ICT oefeningenbank aanvullend oefeningenmateriaal/ taken en toetsen handleiding

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek.

Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Techniek. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items

Nadere informatie

MEDEDELINGEN PERSONENZORG

MEDEDELINGEN PERSONENZORG MEDEDELINGEN PERSONENZORG REGIO WEST-VLAANDEREN Baron Ruzettelaan 435, 8310 Brugge-Assebroek 050 37 26 75 www.kobrugge.be www.katholiekonderwijs.vlaanderen Geachte directeur Beste collega Het schooljaar

Nadere informatie

Apps in de wiskundeles

Apps in de wiskundeles Annegreet Poelman en Silke Vangheluwe Apps in de wiskundeles Nascholing over het gebruik van ipads tijdens de lessen wiskunde in het secundair onderwijs UGent - Onderwijstechnologie INLEIDING Technologie

Nadere informatie

BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN

BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN - Situering - Lkr over binnenklasdifferentiatie - Binnenklasdifferentiatie? - Leerplannen - Binnenklasdifferentiatie in wiskunde Hilde De Maesschalck 8 oktober

Nadere informatie

Noordhoff Uitgevers bv. Inhoudelijke verbeterpunten Moderne Wiskunde 10e editie

Noordhoff Uitgevers bv. Inhoudelijke verbeterpunten Moderne Wiskunde 10e editie Noordhoff Uitgevers bv Inhoudelijke verbeterpunten Moderne Wiskunde 10e editie Inhoudelijke verbeterpunten Moderne Wiskunde 10e editie De 10e editie van Moderne Wiskunde is vrijwel volledig vernieuwd.

Nadere informatie

PEDIC-NASCHOLINGSAANBOD 2014-2015

PEDIC-NASCHOLINGSAANBOD 2014-2015 PEDIC Coupure Rechts 314 te 9000 Gent tel. 09 225 37 34 fax 09 269 14 88 pedic@vsko.be www.pedic.be PEDIC-NASCHOLINGSAANBOD 2014-2015 Techniek Wetenschappen Wiskunde INHOUD NASCHOLINGEN 2014-2015 Een schooleigen

Nadere informatie

De kracht van sociale media in het onderwijs

De kracht van sociale media in het onderwijs De kracht van sociale media in het onderwijs Maak onderwijs effectiever met sociale media Tweedaagse leergang en eendaagse workshop Uw studenten maken volop gebruik van sociale media. Ze ontmoeten er hun

Nadere informatie

Sessie 2: Hoe werk je aan de eindtermen Nederlands, ook in andere vakken?

Sessie 2: Hoe werk je aan de eindtermen Nederlands, ook in andere vakken? Sessie 2: Hoe werk je aan de eindtermen Nederlands, ook in andere vakken? Vorm groepjes en verdeel de volgende rollen: groepsleider, verslaggever en tijdbewaker. 1. Eindtermen Nederlands: een verkenning

Nadere informatie

PTA VWO wiskunde B 1518

PTA VWO wiskunde B 1518 PTA VWO wiskunde B 1518 Inleiding Bij het vak wiskunde B leren leerlingen parate kennis en vaardigheden aan om daarmee wiskundige denkactiviteiten te ontplooien en te ontwikkelen. Met dit wiskundig denkvermogen

Nadere informatie

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 3 B 2 TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 L.A. Reichard J.H. Dijkhuis C.J. Admiraal G.J. te Vaarwerk J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de Waal J. van Braak J.H.M. Liesting-Maas

Nadere informatie

Enquête noden van de scholen. Eerste verwerking

Enquête noden van de scholen. Eerste verwerking Enquête noden van de scholen Eerste verwerking Verwerking van formulieren ingediend op 27/9/16 46 enquêtes werden ingediend/verwerkt Achtergrond mooi verspreid over de 4 componenten van STEM Man/vrouw

Nadere informatie

Quickies. Meetkundeleerstof van de tweede graad kort, snel en leuk inoefenen en herhalen. 22 november 2014 Heleen Van Maldeghem Kortrijk

Quickies. Meetkundeleerstof van de tweede graad kort, snel en leuk inoefenen en herhalen. 22 november 2014 Heleen Van Maldeghem Kortrijk Quickies Meetkundeleerstof van de tweede graad kort, snel en leuk inoefenen en herhalen. Dag van de wiskunde Dominque La Grange 22 november 2014 Heleen Van Maldeghem Kortrijk Inleiding Sommige leerlingen

Nadere informatie

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE Geachte directeur Beste collega DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE SECUNDAIR ONDERWIJS MEDEDELINGEN Met deze mededelingen willen we al even vooruitblikken op de agenda van volgend

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep informatica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke

Nadere informatie

olvp ieder1 telt Kies voor jouw talent juiste accent! het

olvp ieder1 telt Kies voor jouw talent juiste accent! het olvp Beste ouder(s) Een school en studiekeuze maken na zesde leerjaar is niet gemakkelijk. U krijgt heel wat informatie en wilt met zoveel mogelijk zaken rekening houden. In deze kleine brochure maken

Nadere informatie

Atheneum Boom en ICT. Inleiding

Atheneum Boom en ICT. Inleiding Inleiding Vermits computers niet meer weg te denken zijn uit onze maatschappij, doet onze school dan ook haar uiterste best om onze leerlingen vaardigheden en attitudes bij te brengen op het gebied van

Nadere informatie

Samengevat door Lieve D Helft ICT-coördinator Scholengemeenschap InterEssen

Samengevat door Lieve D Helft ICT-coördinator Scholengemeenschap InterEssen Samengevat door ICT-coördinator Scholengemeenschap InterEssen Eindtermen ICT Vanaf het schooljaar 2007-2008 zijn er eindtermen voor ICT in het lager onderwijs, dus zal men ICT meer en meer moeten integreren

Nadere informatie

AARDRIJKSKUNDE - INFORMATICA MAVO - TOERISME- WETENSCHAPPEN - WISKUNDE

AARDRIJKSKUNDE - INFORMATICA MAVO - TOERISME- WETENSCHAPPEN - WISKUNDE AARDRIJKSKUNDE - INFORMATICA MAVO - TOERISME- WETENSCHAPPEN - WISKUNDE Vorm geven aan zorg vanuit Handelingsgericht Werken 1 Inleiding In het pedagogisch project van veel scholen vind je de intentie terug

Nadere informatie

Samen slaan we de brug naar het onderwijs van morgen.

Samen slaan we de brug naar het onderwijs van morgen. Samen slaan we de brug naar het onderwijs van morgen. Pienter 3DE GRAAD TSO 2017-2018 en 2018-2019 Vernieuwing Pienter 2 de graad tso 2019-2020 Vernieuwing Pienter 3 de graad tso (deel 1) Wat houdt de

Nadere informatie

KIJKWIJZER VOOR PAV-BUNDELS

KIJKWIJZER VOOR PAV-BUNDELS KIJKWIJZER VOOR PAV-BUNDELS Inleiding Uitgeverijen brengen heel wat publicaties op de markt die nuttig kunnen zijn voor leraren PAV en hun leerlingen. Daarnaast verkiezen veel leraren om volledig of gedeeltelijk

Nadere informatie

Reflectiedag Godsdienstleerkracht: kleur (h)erkennen?

Reflectiedag Godsdienstleerkracht: kleur (h)erkennen? V L A A M S V E R B O N D V A N K A T H O L I E K E H O G E S C H O L E N Sainte-Adresseplein 12, B-1070 Anderlecht Tel. 02 529 04 29 Fax 02 529 04 93 vvkho@vsko.be ond.vsko.be Reflectiedag Godsdienstleerkracht:

Nadere informatie

HOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.

HOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe. HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep personenzorg (component huishoudkunde)

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep personenzorg (component huishoudkunde) Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep personenzorg (component huishoudkunde) In kolom 1 vind je 71 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep wiskunde. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

Sessie 1.1 Scholing i.v.m. taalinitiatie het vroeg leren van talen

Sessie 1.1 Scholing i.v.m. taalinitiatie het vroeg leren van talen Sessie 1.1 Scholing i.v.m. taalinitiatie het vroeg leren van talen Liesbeth Martens liesbeth.martens@ucll.be Korte kennismaking Op het menu in deze sessie Op het menu Opmerking vooraf Vroeg vreemdetaalonderwijs:

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Nederlands. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan met

Nadere informatie

ZOEK BIJ ONS TE VER! START JE HET NIET STEM SPORT. Latijn MODERNE MIDDELBAAR STEM. Maatschappij en welzijn TECHNIEKEN WETENSCHAPPEN

ZOEK BIJ ONS TE VER! START JE HET NIET STEM SPORT. Latijn MODERNE MIDDELBAAR STEM. Maatschappij en welzijn TECHNIEKEN WETENSCHAPPEN Latijn Maatschappij en welzijn MODERNE STEM TECHNIEKEN SPORT ZOEK HET NIET TE VER! START JE MIDDELBAAR BIJ ONS STEM WETENSCHAPPEN Beste ouder, beste zesdeklasser Straks wordt de stap gezet naar de middelbare

Nadere informatie

WISKUNDE. Jef De Langhe, Hilde De Maesschalck, Luc De Wilde. voor alle leraren

WISKUNDE. Jef De Langhe, Hilde De Maesschalck, Luc De Wilde. voor alle leraren WISKUNDE Jef De Langhe, Hilde De Maesschalck, Luc De Wilde voor alle leraren Didactiek van de wiskunde Dit is de titel van een boek geschreven door G. Janssens en F. Stoffelen en dat in 1956 (!) werd uitgegeven

Nadere informatie

1 Extra-murosactiviteiten: Een vat vol opportuniteiten

1 Extra-murosactiviteiten: Een vat vol opportuniteiten HUMANE WETENSCHAPPEN 1 Extra-murosactiviteiten: Een vat vol opportuniteiten Inleiding Vanuit de pedagogische begeleidingsdienst pleiten we om leerlingen mee te voeren in rijke en gevarieerde leeromgevingen.

Nadere informatie

De 10 e editie havo-vwo OB

De 10 e editie havo-vwo OB De 10 e editie havo-vwo OB Presentatie havo/vwo onderbouw 10 e editie 1 HAVO/VWO 1 VWO 2 HAVO 2 HAVO/VWO 2 VWO De delen 10 e editie onderbouw 3 HAVO deel 1 3 HAVO deel 2 3 VWO deel 1 3 VWO deel 2 Presentatie

Nadere informatie

Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL

Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht

Nadere informatie

Rekenen en wiskunde in het ziekenhuis

Rekenen en wiskunde in het ziekenhuis Rekenen en wiskunde in het ziekenhuis Verhoudingen, procenten en exponentiële functies bij geneesmiddelen Dag van de wiskunde, Kortrijk, 17/11/18 Kennismaking 2 Wie ben ik? verantwoordelijke voor de Specifieke

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode In kolom 1 vind je 68 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep mode. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items je reeds

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum wiskunde (2008) 1 Situering van het vak In onze huidige lessen wordt wiskunde aangeboden

Nadere informatie

Reactie op Notitie t.b.v. de Resonansgroep Wiskunde over de Syllabi Wiskunde voor Motivatie. Notitie. ü Inleiding. Resonansreac1.

Reactie op Notitie t.b.v. de Resonansgroep Wiskunde over de Syllabi Wiskunde voor Motivatie. Notitie. ü Inleiding. Resonansreac1. Resonansreac1.nb 1 Reactie op Notitie t.b.v. de Resonansgroep Wiskunde over de Syllabi Wiskunde voor 2007-2010 Mijn reactie bestaat uit twee stukken: eerst wat algemene opmerkingen en daarna een aantal

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK TEKENEN

WETENSCHAPPELIJK TEKENEN WETENSCHAPPELIJK TEKENEN TWEEDE GRAAD TSO TECHNIEK-WETENSCHAPPEN COMPLEMENTAIR LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL (Vervangt leerplan D/1998/0279/021A vanaf 1 september 2013) Vlaams Verbond van

Nadere informatie

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 3K TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 L.A. Reichard J.H. Dijkhuis C.J. Admiraal G.J. te Vaarwerk J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de Waal J. van Braak J.H.M. Liesting-Maas

Nadere informatie

Dag van de wiskunde 2003

Dag van de wiskunde 2003 Sint-Pieterscollege Sint-Jozefshandelsschool Weststraat 86 8370 BLANKENBERGE tel. 050 4 79 9 info@demare.be Dag van de wiskunde 2003 Begeleid Zelfstandig Leren BLANKENBERGE Computeropdrachten in BZL Differentiatie

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Lagere School te Paal

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Lagere School te Paal Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Pythagoras Docenten gids

Pythagoras Docenten gids Pythagoras Docenten gids Vak: Wiskunde Voortgezet Onderwijs Lengte (aantal lessen): 4-6 lessen Doelstelling: De leerlingen kunnen geometrische relaties uitleggen, metingen berekenen en de stelling van

Nadere informatie

Pedagogische Begeleidingsdienst. contactdag leerkrachten informatica 24 februari 2011 namiddaggedeelte

Pedagogische Begeleidingsdienst. contactdag leerkrachten informatica 24 februari 2011 namiddaggedeelte Pedagogische Begeleidingsdienst contactdag leerkrachten informatica 24 februari 2011 namiddaggedeelte agenda namiddag INFORMATICA 1 info nieuwe leerplan(nen) 2de graad > kritische groepsbespreking > plenum

Nadere informatie

Wanneer moeten we dat nog doen? We hebben vandaag, tijdens een andere vergadering, ons de vraag gesteld : waar moeten we naar toe om te melden dat

Wanneer moeten we dat nog doen? We hebben vandaag, tijdens een andere vergadering, ons de vraag gesteld : waar moeten we naar toe om te melden dat Wanneer moeten we dat nog doen? We hebben vandaag, tijdens een andere vergadering, ons de vraag gesteld : waar moeten we naar toe om te melden dat het programma in het eerste leerjaar te zwaar is We raken

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013

TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 3 TIENDE EDITIE EERSTE OPLAGE, 2013 L.A. Reichard J.H. Dijkhuis C.J. Admiraal G.J. te Vaarwerk J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de Waal J. van Braak J.H.M. Liesting-Maas

Nadere informatie

INTERDIOCESANE PROEVEN

INTERDIOCESANE PROEVEN INTERDIOCESANE PROEVEN 25-26 Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs Guimardstraat 1, 14 Brussel Ges. Vrije Basisschool (Gemengd) straat 4 1 Brussel 1 VVKBaO, 26 Deze brochure is een intern document.

Nadere informatie

AABOD VORMING

AABOD VORMING NIEUWE SESSIES muzische vorming frans zorg ict AABOD VORMING 2009-2010 NIEUW AANBOD BASISSCHOOL!! CREATIEVE MUZISCHE VORMING!!! WIJ SPREKEN FRANS!!!! WERKEN MET FRANSE VERTELBOEKEN!! CREATIVITEIT IN FORMEEL!

Nadere informatie

Naam: Sara Michels. Vakkencombinatie: Wiskunde Aardrijkskunde. Stagebegeleider: Mevr. Ann Schellemans

Naam: Sara Michels. Vakkencombinatie: Wiskunde Aardrijkskunde. Stagebegeleider: Mevr. Ann Schellemans LESONTWERP BaSO Naam: Sara Michels UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie: Wiskunde Aardrijkskunde Stagebegeleider:

Nadere informatie

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN

WISKUNDIGE TAALVAARDIGHEDEN WISKUNDIGE TLVRDIGHEDEN Derde graad 1 Het begrijpen van wiskundige uitdrukkingen in eenvoudige situaties (zowel mondeling als 1V4 2V3 3V3 (a-b-c) schriftelijk) 2 het begrijpen van figuren, tekeningen,

Nadere informatie

Bijlage 11 - Toetsenmateriaal

Bijlage 11 - Toetsenmateriaal Bijlage - Toetsenmateriaal Toets Module In de eerste module worden de getallen behandeld: - Natuurlijke getallen en talstelsels - Gemiddelde - mediaan - Getallenas en assenstelsel - Gehele getallen met

Nadere informatie