Zorg en begeleiding geven aan ouderen

Transcriptie

1 Werkproces 1.4 begeleidt een zorgvrager Werkproces 1.6 geeft voorlichting, advies en instructie Zorg en begeleiding geven aan ouderen ~ Beroepsopdracht 12 ~ BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 1 van 15

2 Inleiding en leerdoelen Zorg en begeleiding geven aan ouderen Nederland is in toenemende mate aan het vergrijzen. Het aantal ouderen neemt toe en de ouderen worden steeds ouder. Deze doelgroep doet dan ook een groot beroep op de gezondheidszorg. In algemene ziekenhuizen vormen ouderen een aanzienlijk deel van de patiëntenpopulatie. Wanneer mensen ouder worden treden er lichamelijke en geestelijke veranderingen op. Ook gaan verschillende functies achteruit, bij ieder in een eigen tempo. Vaak is er ook sprake van meerdere aandoeningen of ziekten tegelijkertijd, dat wordt multipathologie genoemd. Een belangrijk onderdeel in de zorg voor oudere zorgvragers is de manier waarop je hen benadert. Hier zal uitgebreid aandacht aan worden besteed. In onderstaand kader vind je de doelen die je tijdens de uitvoering van deze opdracht moet behalen. Zorg en begeleiding geven aan ouderen De student: geeft zorg en begeleiding op basis van het verpleegplan houdt rekening met de mogelijke multipathologie van de zorgvrager benoemt verschillende visies t.a.v. de zorg aan ouderen beschrijft wat dementie en delier is past verschillende benaderingswijzen bij dementerenden toe legt het delierprotocol uit en kan maatregelen treffen bij (mogelijk) delirante patiënten betrekt familie en mantelzorgers bij de zorg schakelt andere disciplines in ten behoeve van de zorg aan ouderen benoemt eventuele andere instellingen waar oudere zorgvragers verblijven benoemt relevante wetgeving past de beroepscode toe past valpreventieve maatregelen toe Competenties C begeleiden D aandacht en begrip tonen I presenteren R op de behoeften en verwachtingen van de klant richten BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 2 van 15

3 Opdracht met een beschrijving van de context waarin de opdracht plaatsvindt Algemene omschrijving: In deze opdracht houd jij je gericht bezig met de doelgroep van oudere zorgvragers. Je verdiept je in mogelijke ziektebeelden, welke combinaties kunnen zijn van lichamelijke, psychische en sociale problemen. Wanneer je zorg gaat verlenen aan oudere zorgvragers is het belangrijk om informatie te verzamelen over zowel de lichamelijke als geestelijke (on)mogelijkheden van de zorgvrager. Wanneer je aan de hand van deze informatie verpleegproblemen en doelen vaststelt, zul je moeten komen tot verpleegkundige interventies, waarbij de zorg die je biedt ook de zelfredzaamheid stimuleert. Om achteruitgang zoveel mogelijk te voorkomen, is het bij de zorg die je geeft heel belangrijk dat je goed volgt (monitort) wat de situatie is en of aanpassing in de begeleiding en verzorging nodig is. Bij de zorg voor deze doelgroep is samenwerking met andere disciplines noodzakelijk. Ook heb je als verpleegkundige de taak om de familie en naasten informatie en begeleiding te geven over de omgang met de zorgvrager. Het geheugen gaat met het stijgen van de leeftijd langzaam achteruit. Bij de meeste ouderen leidt geheugenachteruitgang niet tot verstoring van het dagelijkse leven. Toch zijn er wel patiënten die ernstig verward kunnen raken. Een tijdelijke verwardheid (delier) komt regelmatig voor bij zorgvragers in het ziekenhuis. Juiste verpleegkundige interventies en begeleiding zijn dan van groot belang. Dit geldt ook bij zorgvragers met een onomkeerbare verwardheid die beter bekend is als dementie. Complexiteit: De student voert bovenstaande handelingen uit bij zorgvragers met een laag- tot middencomplexe zorgvraag. Dit betekent dat de gezondheidstoestand van de zorgvrager redelijk stabiel is. Je voert de zorg uit op basis van het bestaande verpleegplan. Verantwoordelijkheid: De student zal in overleg met de werkbegeleider zorgvragers bepalen waarbij het geschikt is om de opdracht uit te voeren. De werkbegeleider is eindverantwoordelijk. Transfer: De student kan bovenstaande handelingen uitvoeren bij verschillende soorten zorgvragers met verschillende culturele en sociale achtergronden en met verschillende opnameindicaties. De opdracht: 1. Kies een oudere zorgvrager op de afdeling. Stel voor deze zorgvrager een verpleegplan op en laat deze beoordelen door je coach. In het verpleegplan dienen te worden beschreven: o 2 verpleegkundige diagnosen volgens de PES structuur. o o 2 verpleegkundige doelen volgens de RUMBA criteria Per diagnose 4 verpleegkundige interventies, met hierbij de motivatie waarom je deze interventies hebt gekozen. Voer het opgestelde verpleegplan gedurende 2-3 dagen uit. Laat je werkbegeleider de uitvoering van het verpleegplan beoordelen met behulp van de gedragscriteria. Alle onderdelen van de gedragscriteria moeten met een zichtbaar zijn beoordeeld om de opdracht te kunnen afronden. BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 3 van 15

4 2. Schrijf een reflectieverslag over de wijze waarop je een oudere zorgvrager hebt benaderd. Schrijf het verslag volgens een van de methodieken die in de studiewijzer zijn beschreven. In het reflectieverslag beschrijf je hoe je het vond om de zorgvrager te benaderen, wat je goed vond gaan en waar je je nog verder in wilt ontwikkelen. Lever het verslag ter beoordeling in bij je coach. 3. Vul bij een oudere zorgvrager het delier-protocol in. Voer de verpleegkundige interventies uit die je mag en kan doen om het delier te helpen voorkomen en/ of te behandelen. Delegeer de overige interventies aan collega s. Bespreek na met je werkbegeleider in hoeverre jouw interventies het gewenste effect hebben gehad en welke interventies je een volgende keer zou toepassen. Om goed uitvoering te kunnen geven aan deze opdracht heb je bepaalde kennis nodig en zul je vaardigheden moeten trainen. Je zult op verschillende manieren deze kennis en vaardigheden eigen gaan maken. Deze vind je bij de ondersteunende opdrachten/ lesactiviteiten. BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 4 van 15

5 Te behalen resultaat Theorie/ Resultaat Beoordelaar Behaald Praktijk T Uitwerking van lichaamsfuncties die door Docent ouderdom worden aangetast (bijlage 1) T Presentatie van een ziektebeeld (subgroep) Docent T Presentatie benaderingswijze van een Docent dementerende zorgvrager (subgroep) T Flyer verzorgingshuis/verpleeghuis Docent P Verpleegplan Coach P Ingevulde gedragscriteria zorg en begeleiding Werkbegeleider geven aan ouderen. P Reflectieverslag Coach P Ingevuld delier-protocol Werkbegeleider BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 5 van 15

6 Oriëntatie met daaruit volgend een PAP (75 min.) Bij elke beroepsopdracht wordt van jou verwacht dat je zelf een plan schrijft hoe je de opdracht in de praktijk wil gaan behalen. In de beroepsopdracht wordt aangegeven wat van jou wordt verwacht om de opdracht af te ronden (de praktijkopdrachten). Ook bieden we opdrachten in de theorie aan die je helpen om de kennis en vaardigheden op te doen om de praktijkopdracht te gaan uitvoeren (ondersteunende opdrachten). Het is nu aan jou om te bepalen hoe je aan de praktijkopdrachten gaat werken zodat je deze kan behalen. Dit doe je door een zogenoemd POP en PAP te schrijven. Dit staat voor Persoonlijk Ontwikkelings Plan en een Persoonlijk Activiteiten Plan. In het onderstaand schema staat aangegeven welke stappen je moet doorlopen om een volledig, concreet en bruikbaar POP en PAP te schrijven. Elk POP en PAP is weer anders. Iedereen heeft immers andere kennis en ervaring opgedaan in het leven, dus het leerproces is bij iedereen anders. Het leren opstellen van een POP en PAP maakt onderdeel uit van het leren plannen van het leerproces en het gestructureerd vormgeven van het leerproces. Ook dit zijn vaardigheden die jij je tijdens de opleiding eigen gaat maken! Bij elke beroepsopdracht dien je de opgestelde POP en PAP bij de coach in te leveren. Pas wanneer het POP en PAP door de coach is goedgekeurd, mag je in de praktijk aan de opdracht gaan werken. 1. Oriëntatie Beschrijf wat nu je praktische ervaring is met het onderwerp van de beroepsopdracht. Beschrijf wat nu je kennis is aangaande het onderwerp van de beroepsopdracht 2. Te behalen resultaat Welk resultaat wil je bereiken met deze beroepsopdracht Uit welk specifiek gedrag blijkt je bekwaamheid bij de uitvoering van je werk op deze afdeling (competenties, SWOT) Welke producten kan je laten zien (zie beroepsopdracht) 3. POP: Waarin wil je jezelf nog ontwikkelen om deze beroepsopdracht te behalen (leervragen) Welke kennis Welke praktijkvaardigheden Welke persoonlijke leerdoelen 4. PAP: Stel acties op bij de leervragen die je in je POP hebt geformuleerd B.v. Ik ga.. B.v. Ik wil.. B.v. Ik doe. B.v. Ik maak.. Gebruik werkwoorden die een actie weergeven 5. Wat heb ik hiervoor nodig: B.v. -begeleiding van de werkbegeleider, mijn SLB-er, mentor. B.v -tijd B.v. -stukjes B.v. -internet/ boeken/films 6. Kortom: Je werkbegeleider moet direct kunnen zien uit je PAP en POP: WAT je al WEET over dit onderwerp WAT je WILT WETEN over dit onderwerp WAT je gaat DOEN aangaande dit onderwerp WAT je hiervoor nodig hebt tijd, stukjes, begeleiding, internet, boeken BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 6 van 15

7 Gedragscriteria Gedragscriteria * Zorg en begeleiding geven aan ouderen Voorbereiding Kiest, in overleg met de werkbegeleider, een geschikte zorgvrager voor de opdracht. Stelt een verpleegplan op met hierin 2 verpleegkundige diagnosen. Bespreekt met de werkbegeleider welke hij de zorg gaat verlenen en hoe hij dit gaat aanpakken Uitvoering Verleent de zorg zoals dit in het verpleegplan is beschreven Houdt bij de uitvoering van de zorg rekening met de multipathologie van de zorgvrager Past valpreventieve maatregelen toe Werkt methodisch in de uitvoering van zorg Houdt rekening met de (on)mogelijkheden van de zorgvrager Stimuleert de zelfredzaamheid Past benaderingswijzen toe en onderbouwt dit vanuit de theorie Betrekt familie/ naasten in de zorgverlening en geeft hen voorlichting en begeleiding Houdt zich tijdens de zorgverlening aan de beroepscode Werkt samen met andere disciplines Voorkomt machtsmisbruik, intimidatie en ongewenste intimiteiten Terugkijken Zichtbaar Niet zichtbaar De opdracht wordt mondeling geëvalueerd. Hierbij is extra aandacht voor: Gehanteerde gesprektechnieken; Beroepshouding; Paraaf begeleider BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 7 van 15

8 Ondersteunende opdrachten/ lesactiviteiten A. (45 min.) Bestudeer als voorbereiding op les B en C in de reader hoofdstuk 1 t/m 9.0, hoofdstuk 9.6 en hoofdstuk.11. Benoem minimaal 5 lichaamsfuncties die kunnen verslechteren vanwege het verouderingsproces en beschrijf kort de oorzaak, symptoom en behandeling. Beschrijf dit in bijlage 1 en neem de uitwerking mee naar les B B. (2 lesuren) Volg de les over de oudere zorgvrager. Tijdens deze les zal onder andere specifiek aandacht worden geschonken aan de lichamelijke gevolgen van het ouder worden. De docent bespreekt met jullie het schema (bijlage1) dat jullie als huiswerk hebben ingevuld. C. (2 lesuren) Volg de les over de oudere zorgvrager. In deze les bespreken jullie de gevolgen van het ouder worden op geestelijk en sociaal gebied. Een groot deel van de les wordt besteed aan een uitleg over de theorie. D. (2 lesuren) Volg de les waarin je leert hoe je de oudere zorgvrager benadert en welke gesprekstechnieken je hanteert in de communicatie. E. (2 lesuren). Volg de les met als onderwerp: valpreventieve maatregelen bij de oudere zorgvrager. F. (2 lesuren) Volg de masterclass van de neuroloog waarin de behandeling van een CVA centraal staat. Het wordt aanbevolen om als voorbereiding op de les kennis op te doen over het ziektebeeld CVA. G. (2 lesuren) Volg de masterclass van de neurologieverpleegkundige waarin zij dieper zal ingaan op de verpleegkundige zorg bij zorgvragers met een CVA. H. (30 min.) Bestudeer als voorbereiding op les I in de reader hoofdstuk 13 en beantwoordt de onderstaande vragen welke ervaring heb je met verwardheid welke ervaring heb je met demente mensen welke dilemma s heb je in de zorg voor verwarde zorgvragers ervaren en hoe ben je hier mee omgegaan? I. (2 lesuren) Volg de les over de ziekte van Alzheimer en dementie. Tijdens deze les worden ook de vragen uit opdracht H nabesproken. J. (15 min.) Bestudeer als voorbereiding op de masterclass K, hoofdstuk 9.2 en hoofdstuk 12. K. (2 lesuren) Volg de masterclass over delier en de verpleegkundige interventies die daarbij horen. L. (10 min.) Bestudeer in de reader hoofdstukken 9.1 en 9.3 t/m 9.6 als voorbereiding op les N. Zoek eventueel op internet aanvullende informatie over de verschillende benaderwijzen van dementerende zorgvragers. BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 8 van 15

9 M. (120 min.) In deze opdracht gaan jullie je in subgroepen verdiepen in de verschillende benaderingswijzen van dementerende zorgvragers. Verdeel de groep in 4 subgroepen. Elke subgroep behandelt een benaderingswijze van dementerende zorgvragers. Elke subgroep bereidt een simulatie voor die in les N zal worden uitgevoerd. Zorg er voor dat je (eventuele) benodigde hulpmiddelen voor de simulatie meeneemt naar les N. Opdracht voor de subgroep met benaderingswijze validation : - Lees de casus door in bijlage 2. - Voer een validation gesprek met deze mevrouw waarbij 1 persoon de zorgvrager en iemand anders de zorgverlener is. - De rest van de groep observeert het gesprek en geeft feedback. - Maak als groep een definitieve uitkomst (van maximaal 15 min.) hoe het gesprek eruit moet zien, gebaseerd op de theorie en presenteer dit aan de groep in les N. Opdracht voor de subgroep met benaderingswijze R.O.T. : - Simuleer een dag in het verpleeghuis met licht gedesoriënteerde psychogeriatrische zorgvragers. Twee leerlingen zijn verpleegkundige, 1 leerling een familielid en de andere leerlingen zijn de zorgvragers. - Zorg dat uit de simulatie blijkt dat de R.O.T.-methode wordt toegepast. De simulatie mag maximaal 15 min. duren. - Presenteer de simulatie aan de groep in les N. Opdracht voor de subgroep met benaderingswijze belevingsgerichte zorg : - Speel met de groep een kamer in het ziekenhuis op de afdeling Neurologie na. Er zijn 4 patiënten. - Laat in je simulatie zien dat je belevingsgerichte zorg toepast. - Presenteer je simulatie, die maximaal 15 min. mag duren aan de groep in les N. Opdracht voor de subgroep met de benaderingswijze passiviteiten van het dagelijks leven - Speel met de groep een situatie na waarin je een zwaar dementeerde passieve zorgvrager helpt met eten en drinken. - Laat in je simulatie zien dat je de PDL toepast. - Presenteer je simulatie, die maximaal 15 min. mag duren, aan de groep in les N. N. (4 lesuren) Volg de les waarin iedere subgroep de uitgewerkte benaderingswijze van opdracht N presenteert. De TSV docent zal na iedere presentatie de toepassing van de benaderwijze nader bespreken. BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 9 van 15

10 O. (120 min.) Als voorbereiding op de masterclass van de transferverpleegkundige gaan jullie de verscheidenheid in verzorgingshuizen/verpleeghuizen onderzoeken. In deze opdracht gaan jullie in 4 subgroepen op zoek naar de onderlinge verschillen tussen verzorgingshuizen en verpleeghuizen. Stem de keuze van verpleeghuis/verzorgingshuis op elkaar af en werk per subgroep 1 verzorgingshuis/verpleeghuis uit waarbij je in ieder geval onderstaande onderwerpen aan de orde moeten komen. indeling woonomgeving doelgroep zorgvragers visie geloofsovertuiging cultuur aanbod activiteiten Maak een flyer op A-4 formaat waarin bovenstaande punten zijn verwerkt en geef dit ook aan je groepsgenoten. Neem deze flyer mee naar de les van de transferverpleegkundige P. (2 lesuren) Volg de les van de transferverpleegkundige. In deze les zal worden teruggekomen op jullie bevindingen van opdracht O. Tevens zal de les zich richten op de wijze waarop de geriatrische zorgvrager met ontslag gaat in het ziekenhuis, naar welke instelling ze overgeplaatst kunnen worden en wat hiervoor geregeld moet worden. Q. (60 min.) Op de zorg aan ouderen zijn een aantal wetgevingen van toepassing. Lees de casus door en maak, met behulp van informatie van internet of uit boeken, de vragen die erbij horen: Casus: Mevrouw van Arder is gevallen en is herstellende na een heupoperatie. Voor revalidatie zal zij kort verblijven in een verpleeghuis op een revalidatieafdeling. Vraag 1: Welke relatie heeft het verblijf van mevrouw van Arder met de AWBZ? Vervolg casus: Na het revalidatieproces mag mevrouw van Arder naar huis. Omdat de wond op haar heup nog ontstoken is, zal er dagelijks een verpleegkundige van de thuiszorg langs komen voor de wondverzorging. Vraag 2: Moet mevrouw Arder voor deze zorg een eigen bijdrage betalen? Vervolg casus: Omdat het herstel van mevrouw van Arder nog niet vlot verloopt, wordt er als ondersteuning hulp in de huishouding aangevraagd. Vraag 3: Onder welke wet valt deze voorziening en leg kort uit wat deze wet inhoudt. Valt persoonlijke verzorging hier ook onder? Neem de antwoorden van deze vragen mee naar de les (R) waarin de wetgeving wat betreft de zorg voor ouderen wordt besproken. R. (2 lesuren) Volg de les over wetgeving met betrekking tot de zorg voor ouderen. BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 10 van 15

11 Bijlage 1 Lichaamsfunctie Voorbeeld: Ogen Aandoening die ontstaat vanwege veroudering Voorbeeld: Cataract Oorzaak, symptoom en eventueel behandeling Voorbeeld: Ouderdoms-aandoening van de lens, ooglens wordt troebel. Symptoom Voorbeeld: Wazig zien, dubbelzien. Behandeling Voorbeeld Een operatie of correctie door bril/ contactlens. BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 11 van 15

12 Bijlage 2 Mevrouw Hammers is een 82-jarige vrouw, die zich goed bewust is van het feit dat zij voor onderzoek is opgenomen in het ziekenhuis. Ze denkt veel na over vroeger en betrapt zichzelf er regelmatig op dat ze in de tegenwoordige tijd over haar overleden familieleden spreekt. Ze herstelt zich dan en zegt Ja, dat gebeurt soms, dan ben ik het kwijt. Ze praat erover dat ze moet accepteren dat ze niet jong meer is en niet alles meer kan doen zoals vroeger. Vaak zegt ze: Wie had dat kunnen denken, dat ik hier terecht zou komen, maar ja, je hebt verschillende fasen in het leven en dit is er één van stilstand en stilstand is achteruitgang. Mevrouw Hammers vindt het moeilijk contact te maken met de mensen om haar heen. Oude mensen zijn meestal niet erg aardig, zegt ze. Wanneer ze wat langer praat met iemand waarin zij vertrouwen heeft, valt het op dat zij steeds weer terugkomt op de slechte relatie die zij met haar moeder had, terwijl haar zusje juist zo n goede band had. Het zit haar nog dwars en tijdens het gesprek is te merken dat zij erg jaloers geweest moet zijn op haar zusje. Soms laat ze op een indirecte manier merken dat ze nog steeds boos is op haar moeder; ze moppert dan over moeders in het algemeen. Soms voelt zij zich schuldig tegenover haar. Ook praat mevrouw Hammers vaak over het feit dat zij eigenlijk haar hele leven voor haar ouders heeft gezorgd en dat dat meestal niet gewaardeerd werd. Volgens haar is dat de reden dat ze geen intieme relaties is aangegaan met anderen. Ze heeft het gevoel een echtgenoot en kinderen gemist te hebben en zegt regelmatig dat ze jaloers was op mensen met een gezin. Mevrouw Hammers worstelt met het verloop van haar leven en heeft duidelijk behoefte haar ervaringen met anderen te delen. BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 12 van 15

13 Evaluatie Beroepsopdracht: Groep: Onderstaande vragen/ opmerkingen gaan over de ondersteunende opdrachten en lessen 1. Bij de lessen en opdrachten begrijp ik wat er van me wordt verwacht: 2. De lessen en opdrachten geven me verdieping in het onderwerp: 3. De voorbereidende opdrachten (bijv. als voorbereiding op een les) zijn zinvol: 4. De studiebelastingsuren van de opdracht komen overeen met de werkelijkheid: Wanneer je ergens volledig mee oneens óf mee oneens hebt aangekruist, geef dan aan welk opdrachtnummer het betreft en wat er volgens jou veranderd kan worden: 5. Hoe heb je de studiebelasting ervaren? weinig goed te doen te veel 6. De opdrachten in de bijlagen (bijv. kennistest of vragen maken) zijn zinvol: 7. In de verpleegkunde-lessen heb ik kennis opgedaan die ik goed in de praktijk kan gebruiken: 8. Bij de skills-lessen is er voldoende tijd om de vaardigheden te oefenen: 9. Bij de TSV-lessen is er voldoende tijd om de vaardigheden te oefenen: 10. In de masterclasses heb ik kennis opgedaan die ik goed in de praktijk kan gebruiken: BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 13 van 15

14 11. Deze opdracht vond ik het meest leerzaam omdat 12. Deze opdracht vond ik het minst leerzaam omdat 13. Deze les vond ik het meest leerzaam omdat 14. Deze les vond ik het minst leerzaam omdat Onderstaande vragen gaan over de opdracht(en) die je in de praktijk moest doen 15. Bij de opdracht(en) in de praktijk begrijp ik wat er van me gevraagd wordt: 16. De opdracht(en) in de praktijk sluiten aan bij de situatie op de afdeling: 17. De opdracht(en) is/ zijn op de afdeling goed te behalen: 18. De studiebelastingsuren van de praktijkopdracht(en) komen overeen met de werkelijkheid: BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 14 van 15

15 Omcirkel een cijfer wat je geeft voor de hele beroepsopdracht: Welke opmerkingen heb je nog: Wat moet er hierbij volgens jou gebeuren: Hartelijk dank voor het invullen en lever dit formulier in bij je mentor. BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina 15 van 15