Samenvatting van de standaard Reumatoïde artritis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap
|
|
- Henriette Karolien van den Pol
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Voor de praktijk Samenvatting van de standaard Reumatoïde artritis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap tj.wiersma, s.flikweert en w.j.h.m.van den bosch In 2002 publiceerde het Nederlands Huisartsen Genootschap de eerste herziening van de standaard Reumatoïde artritis. 1 De essentie van de standaard is te vinden in de hierbij afgedrukte samenvatting (figuur 1-4). De standaard opent met richtlijnen voor het diagnostisch handelen van de huisarts bij min of meer pijnlijke gewrichten zonder voorafgaand trauma, met speciale aandacht voor het herkennen van reumatoïde artritis (RA). Essentieel voor het herkennen van RA is het onderscheid tussen artritis en andere vormen van gewrichtsklachten. Artritis of gewrichtsontsteking wordt klassiek gekenmerkt door pijn, zwelling, warmte, roodheid en beperkte functie en kan septisch of aseptisch zijn. Artritis bij RA berust op aseptische synovitis en gaat bijna altijd gepaard met de klassieke symptomen, alleen roodheid ontbreekt. De diagnose RA wordt primair gesteld op basis van de bevindingen bij anamnese en lichamelijk onderzoek. Laboratorium- en röntgenonderzoek zijn in de beginfase voor het vaststellen van RA van ondergeschikte betekenis. Tenslotte wordt in de standaard aandacht besteed aan de behandelingsmogelijkheden en begeleiding bij RA, alsmede aan de taakverdeling tussen huisarts en reumatoloog in de verschillende fasen van de ziekte. Het belangrijkste verschil met de vorige standaard betreft de keus van het moment van verwijzing naar de reumatoloog. Destijds zag men weinig redenen om spoedig met behandeling met disease modifying antirheumatic drugs (DMARD s) te beginnen, omdat deze middelen het beloop op termijn niet leken te beïnvloeden. 23 Derhalve werd geadviseerd tenminste 4 maanden te proberen de klachten onder controle te krijgen met hooggedoseerde NSAID s. Bovendien werd de huisarts aangemoedigd patiënten met RA en onvoldoende reactie op NSAID s zelf hydroxychloroquine of sulfasalazine voor te schrijven, beide middelen waarvan het effect pas na verloop van tijd goed beoordeeld kan worden. Het spreekt voor zich dat de reumatoloog met een dergelijk beleid pas laat in het vizier komt. De nieuwe standaard verwoordt een actiever beleid, waarbij patiënten met RA (of serieuze aanwijzingen daarvoor) bij wie de artritis niet tot rust komt met NSAID s, binnen 6 tot 12 weken na het begin van de Nederlands Huisartsen Genootschap, Domus Medica, Postbus 3231, 3502 GE Utrecht. Hr.dr.Tj.Wiersma, hr.s.flikweert en hr.prof.dr.w.j.h.m.van den Bosch, huisartsen. Correspondentieadres: hr.dr.tj.wiersma. Zie ook de artikelen op bl. 556 en 557. samenvatting Bij één of meer pijnlijke gewrichten zonder voorafgaand trauma is het zaak onderscheid te maken tussen artritis en andere vormen van gewrichtsklachten. Artritis bij reumatoïde artritis (RA) berust op aseptische synovitis en gaat bijna altijd gepaard met pijn, zwelling, warmte en beperkte functie, maar niet met roodheid. De diagnose RA wordt primair gesteld op grond van bevindingen bij anamnese en lichamelijk onderzoek. Laboratoriumen röntgenonderzoek zijn van ondergeschikt belang. Als eerste behandeling van patiënten met RA of serieuze aanwijzingen daarvoor wordt het gebruik van NSAID s geadviseerd. Als de artritis dan niet tot rust komt binnen 6 tot 12 weken na het begin van de klachten, dient de patiënt naar een reumatoloog te worden verwezen voor instelling op disease modifying antirheumatic drugs (DMARD s). DMARD s onderdrukken de ziekteactiviteit en kunnen gewrichtsschade voorkomen. Welke DMARD s het effectiefst zijn, is nog niet bekend. klachten voor verwijzing naar de reumatoloog in aanmerking komen voor instelling op DMARD s, terwijl het voorschrijven van hydroxychloroquine of sulfasalazine door de huisarts zelf niet meer wordt geadviseerd. Deze beleidsmatige ommezwaai is primair ingegeven door het feit dat er in de afgelopen jaren onderzoeksgegevens beschikbaar zijn gekomen waaruit blijkt dat snelle onderdrukking van de ziekteactiviteit met DMARD s bij patiënten met RA op korte en middellange termijn gewrichtsschade kan uitstellen of voorkomen. 4-7 Het effect is groter bij gebruik van meerdere DMARD s tegelijkertijd Omdat de mate van gewrichtsschade samenhangt met de cumulatieve ziekteactiviteit, hoopt men met dit nieuwe beleid ook de prognose op langere termijn gunstig te beïnvloeden. Bijkomende overweging bij deze beleidswijziging vormde het feit dat huisartsen weinig geneigd bleken om op eigen initiatief DMARD s voor te schrijven en daarmee vanwege de relatief lage prevalentie van RA ook weinig ervaring kunnen opdoen. 11 De aanbeveling om bij aanhoudende ziekteactiviteit spoedig over te stappen op behandeling met DMARD s is in overeenstemming met actuele internationale richtlijnen Welk behandelregiem de voorkeur verdient, is nog geen uitgemaakte zaak. Er lopen momenteel diverse Ned Tijdschr Geneeskd maart;148(12) 559
2 figuur 1. Samenvatting van de standaard Reumatoïde artritis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap (het vervolg staat in figuur 2-4). 560 Ned Tijdschr Geneeskd maart;148(12)
3 figuur 2. Vervolg van de samenvatting van de standaard Reumatoïde artritis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap (zie ook figuur 1, 3 en 4). Ned Tijdschr Geneeskd maart;148(12) 561
4 figuur 3. Vervolg van de samenvatting van de standaard Reumatoïde artritis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap (zie ook figuur 1, 2 en 4). 562 Ned Tijdschr Geneeskd maart;148(12)
5 figuur 4. Vervolg van de samenvatting van de standaard Reumatoïde artritis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap (zie ook figuur 1-3). klinische trials die hierover opheldering moeten verschaffen. Eveneens is nog niet bewezen dat de gunstige resultaten op de korte termijn daadwerkelijk resulteren in een substantiële verbetering van de prognose op de lange termijn. 14 In sommige commentaren wordt gewaarschuwd voor overbehandeling: door gebruik van DMARD s in een vroege fase van de ziekte loopt men het risico ook diegenen met deze middelen te behandelen bij wie de ziekte ook zonder dergelijk ingrijpen een gunstig beloop zou hebben gehad. 15 Desalniettemin levert de standaard een adequate vertaling van de wetenschappelijke kennis anno 2002 in richtlijnen voor het handelen bij patiënten met RA, waarmee de huisarts de eerste jaren vooruit kan. In het verlengde van de standaard ligt een Landelijke transmurale afspraak (LTA) over RA die gelijktijdig met de standaard is gepubliceerd. 16 Deze bevat aanwijzingen voor de samenwerking tussen huisarts en reumatoloog. Een belangrijke afspraak gaat over het moment van verwijzen en de snelheid waarmee de patiënt vervolgens door de reumatoloog wordt gezien. Bij (het vermoeden van) RA en onvoldoende effect van NSAID s verwijst de huisarts naar de reumatoloog. Deze ziet de patiënt binnen drie weken op de polikliniek ter bevestiging van de diagnose en voor behandeling met DMARD s. Daarnaast geeft de LTA enkele aanbevelingen voor terugverwijzen en gedeelde zorg. Voor wat betreft de voorlichting aan patiënten met RA is afgesproken dat degene die behandelt ook de voorlichting verzorgt. Omdat de behandeling van RA in de regel jaren duurt en de patiënt soms voor klachten die niet direct aan (de behandeling van) RA zijn gerelateerd een beroep doet op de reumatoloog, suggereert de LTA tenslotte om over de omgang met comorbiditeit onderling goede afspraken te maken. Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld. abstract Summary of the practice guideline Rheumatoid arthritis (first revision) from the Dutch College of General Practitioners The guideline covers the evaluation of patients with one or more painful joints without previous injury and focuses on the distinction between rheumatoid arthritis and other joint complaints. In the case of rheumatoid arthritis, the arthritis is based on aseptic synovitis and is nearly always associated with tenderness, warmth, swelling, and impaired function. Redness is not present in most cases. The diagnosis is primarily made on the basis of the case Ned Tijdschr Geneeskd maart;148(12) 563
6 history and physical examination. Laboratory tests and X-rays are only of secondary importance. NSAIDs are recommended as the initial treatment for patients with rheumatoid arthritis or serious indications for this. If the arthritis does not settle within a period of 6 to 12 weeks after the onset of the complaints, the patient should be referred to a rheumatologist to start treatment with one or more disease-modifying antirheumatic drugs (DMARDs). DMARDs suppress the activity of the disease and can prevent joint damage. However, which combination of DMARDs gives the best results is still unclear. literatuur 1 Lagro HAHM, Bosch WJHM van den, Bohnen AM, Boogaard H van den, Flikweert S, Wiersma Tj. NHG-standaard Reumatoïde artritis (eerste herziening). Huisarts Wet 2002;45: Kushner I, Dawson NV. Changing perspectives in the treatment of rheumatoid arthritis. J Rheumatol 1992;19: Gøtzsche PC, Pødenphant J, Olesen M, Halberg P. Meta-analysis of second-line antirheumatic drugs: sample size bias and uncertain benefit. J Clin Epidemiol 1992;45: Heide A van der, Jacobs JWG, Bijlsma JWJ, Heurkens AH, Booma- Frankfort C van, Veen MJ van der, et al. The effectiveness of early treatment with second-line antirheumatic drugs. A randomized, controlled trial. Ann Intern Med 1996;124: Egsmose C, Lund B, Borg G, Pettersson H, Berg E, Brodin U, et al. Patients with rheumatoid arthritis benefit from early 2nd line therapy: 5 year follow-up of a prospective double blind placebo controlled study. J Rheumatol 1995;22: Tsakonas E, Fitzgerald AA, Fitzcharles MA, Cividino A, Thorne JC, M Seffar A, et al. Consequences of delayed therapy with secondline agents in rheumatoid arthritis: a 3 year follow-up on the hydroxychoroquine in early rheumatoid arthritis (HERA) study. J Rheumatol 2000;27: O Dell JR, Paulsen G, Haire CE, Blakely K, Palmer W, Wees S, et al. Treatment of early seropositive rheumatoid arthritis with minocycline: four-year follow-up of a double-blind, placebo-controlled trial. Arthritis Rheum 1999;42: Boers M, Verhoeven AC, Markusse HM, Laar MAFJ van de, Westhovens R, Denderen JC van, et al. Randomised comparison of combined step-down prednisolone, methotrexate and sulphasalazine with sulphasalazine alone in early rheumatoid arthritis. Lancet 1997;350: Boers M, Verhoeven AC, Linden Sj van der. Combinatietherapie bij vroege reumatoïde artritis: het COBRA-onderzoek. Ned Tijdschr Geneeskd 1997;141: Mottonen T, Hannonen P, Leirisalo-Repo M, Nissila M, Kautiainen H, Korpela M, et al. Comparison of combination therapy with single-drug therapy in early rheumatoid arthritis: a randomised trial. FIN-RACo trial group. Lancet 1999;353: Pollemans MC, Gorter SL, Rethans JJ, Linden Sj van der, Grol R. Verschillende visies van huisartsen en reumatologen op de zorg voor patiënten met reumatoïde artritis. Ned Tijdschr Geneeskd 1996;140: Emery P, Breedveld FC, Dougados M, Kalden JR, Schiff MH, Smolen JS. Early referral recommendation for newly diagnosed rheumatoid arthritis: evidence based development of a clinical guide. Ann Rheum Dis 2002;61: American College of Rheumatology Subcommittee on Rheumatoid Arthritis Guidelines. Guidelines for the management of rheumatoid arthritis: 2002 update. Arthritis Rheum 2002;46: Treatment of rheumatoid arthritis: unknown long-term effects. Prescrire Int 2001;10: Langzaamwerkende antireumatica. Geneesmiddelenbulletin 2001; 35: Flikweert S, Heijde DMFM van der, Wiersma Tj, Bohnen AM, Bosch WJHM van den, Hissink Muller W, et al. Landelijke transmurale afspraak Reumatoïde artritis. Huisarts Wet 2002;45: Aanvaard op 20 februari 2003 Voor de praktijk Genetisch onderzoek met opgeslagen lichaamsmateriaal: een coderingsprocedure met optimaal gebruik van informatie bij behoud van privacy m.k.schmidt, f.e.van leeuwen, h.m.klaren, r.a.e.m.tollenaar en l.j.van t veer Met de opheldering van het humane genoom zijn nieuwe mogelijkheden gecreëerd om genetische mechanismen als onderliggende oorzaak van ziekte te begrijpen. In combinatie met klinische gegevens en (opgeslagen) tumormateriaal kan deze informatie gebruikt worden om verbeterde behandelingsstrategieën te ontwikkelen. 1 Een voorbeeld hiervan is de ontdekking van borstkankerrisicoverhogende mutaties in de BRCA1- en BRCA2- genen 2 en vervolgens onderzoek naar het ziekteverloop bij borstkankerpatiënten met deze mutaties. 3 BRCA1- Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, Plesmanlaan 121, 1066 CX Amsterdam. Afd. Pathologie: mw.dr.ir.m.k.schmidt, epidemioloog; mw.h.m. Klaren, arts-epidemioloog; mw.dr.l.j.van t Veer, moleculair bioloog. Afd. Epidemiologie: mw.prof.dr.ir.f.e.van Leeuwen, epidemioloog. Leids Universitair Medisch Centrum, afd. Heelkunde, Leiden. Hr.dr.R.A.E.M.Tollenaar, chirurg. Correspondentieadres: mw.dr.l.j.van t Veer (l.vt.veer@nki.nl). Samenvatting: zie volgende bladzijde. en BRCA2-mutatieanalysen kunnen inmiddels ook uitgevoerd worden op in paraffine ingebed weefsel. Hierdoor kan in opgeslagen weefsel van borstkankerpatiënten, dat eerder is afgenomen tijdens klinische procedures, achteraf bepaald worden of deze vrouwen draagster van een BRCA1- of BRCA2-kiembaanmutatie zijn. Dit soort retrospectief onderzoek, bij ongeselecteerde patiënten met een bepaald gemeenschappelijk kenmerk, is veelal de beste manier om een eerste inzicht te krijgen in het klinische verloop van een ziekte. 4 Bij genetisch onderzoek is het uitermate belangrijk om de privacy van de patiënt te waarborgen. In geval van retrospectieve bepaling van genetische kenmerken die een verhoogd risico op ziekte en mogelijk een ander 564 Ned Tijdschr Geneeskd maart;148(12)
Genetisch onderzoek met opgeslagen lichaamsmateriaal: een coderingsprocedure met optimaal gebruik van informatie bij behoud van privacy
history and physical examination. Laboratory tests and X-rays are only of secondary importance. NSAIDs are recommended as the initial treatment for patients with rheumatoid arthritis or serious indications
Nadere informatieOpvattingen en attitudes van Nederlandse reumatologen over de COBRA- strategie voor behandeling van vroege RA
Opvattingen en attitudes van Nederlandse reumatologen over de COBRA- strategie voor behandeling van vroege RA L. van Tuyl, A.M.C. Plass, W.F. Lems, A.E. Voskuyl, B.A.C. Dijkmans en M. Boers Samenvatting
Nadere informatieRICHTLIJNEN REUMATISCHE ZIEKTEN EN SYNDROMEN: LANDELIJKE TRANSMURALE AFSPRAAK REUMATOÏDE ARTRITIS. Juni 2002
NVR map Landelijke Transm. 12-03-2003 09:40 Pagina 1 RICHTLIJNEN REUMATISCHE ZIEKTEN EN SYNDROMEN: LANDELIJKE TRANSMURALE AFSPRAAK REUMATOÏDE ARTRITIS Juni 2002 NVR map Landelijke Transm. 12-03-2003 09:40
Nadere informatieHerkenning van reumatoïde artritis
Stand van zaken Herkenning van reumatoïde artritis Hoe vroeg is op tijd? Annette H.M. van der Helm-van Mil en Marcel D. Posthumus In de beginfase van reumatoïde artritis (RA) lijkt het ziekteproces het
Nadere informatieSamenvatting van de standaard Fluor vaginalis (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap
gaan. Fluorklachten hebben invloed op de seksualiteit en vrouwen kunnen bang zijn dat de klachten door een seksueel overdraagbare aandoening (soa) veroorzaakt worden. Bij de meeste vrouwen die zich bij
Nadere informatieProgramma RIOG reumatologie d.d. 23 november 2005
Programma RIOG reumatologie d.d. 23 november 2005 Programmacommissie: Organisatie: B.A.C. Dijkmans en A.E. Voskuyl P.W.B. Nanayakkara Voordrachten Doel: onderwijs en state of the art Voorzitter B.A.C.
Nadere informatieReumatoïde Artritis. Prof Dr Patrick Verschueren UZ Gasthuisberg Leuven. Trefpunt Zelfhulp 27 maart 2010
Reumatoïde Artritis Prof Dr Patrick Verschueren UZ Gasthuisberg Leuven Trefpunt Zelfhulp 27 maart 2010 Allemaal tijdverlies! George, 46 jaar, zegt dat ze niet moet zagen... Paul, reumatoloog Ik zal even
Nadere informatieChapter 9 Samenvatting
Samenvatting Marcel D. Posthumus SAMENVATTING Reumatoïde artritis (RA) is een aandoening die voorkomt bij 0,5-1% van de bevolking en die gekenmerkt wordt door een chronische ontsteking van meerdere gewrichten
Nadere informatieNieuwsbrief EAC/PSI 2013
Nieuwsbrief EAC/PSI 2013 Geachte mevrouw of meneer, Voor u ligt de nieuwsbrief over de Early Arthritis Clinic (EAC) ook wel genoemd het Parelsnoer initiatief (PSI) van de polikliniek reumatologie in het
Nadere informatieNieuwsbrief EAC/PSI 2017
Nieuwsbrief EAC/PSI 2017 Beste deelnemer aan het Early Arthritis Clinic (EAC) onderzoek, Met deze nieuwsbrief brengen wij u weer graag op de hoogte over de ontwikkelingen van het wetenschappelijk onderzoek
Nadere informatieRichtlijn. Diagnostiek en behandeling van reumatoïde artritis
Richtlijn Diagnostiek en behandeling van reumatoïde artritis Richtlijn Diagnostiek en behandeling van reumatoïde artritis Colofon Richtlijn Diagnostiek en behandeling van reumatoïde artritis ISBN 978-90-8523-178-3
Nadere informatieArtritis Psoriatica. Cathelijne Appels 18-9-2013
Artritis Psoriatica Cathelijne Appels 18-9-2013 Spondylartropathieën Reactieve artritis Artritis Bechterew psoriatica Artritis bij een inflammatoire darmziekte Ongedifferentieerde spondylartropathie Musculoskeletaal
Nadere informatieCardioVasculair Risicomanagement bij Reumatische Ziekten. Inger Meek, MD, PhD Reumatoloog Radboudumc Nijmegen
CardioVasculair Risicomanagement bij Reumatische Ziekten Inger Meek, MD, PhD Reumatoloog Radboudumc Nijmegen Disclosure belangen spreker Als voorzitter Stichting Reumarun sponsoring ontvangen van Abbvie,
Nadere informatieSTANDPUNTEN ANAKINRA (VOORLOPIGE BEHANDELRICHTLIJN) Oktober 2002
NVR map Anakinra 12-03-2003 09:36 Pagina 1 STANDPUNTEN ANAKINRA (VOORLOPIGE BEHANDELRICHTLIJN) Oktober 2002 NVR map Anakinra 12-03-2003 09:36 Pagina 2 De door de gepubliceerde richtlijnen en standpunten
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL REUMATOLOGIE
TRANSMURAAL PROTOCOL REUMATOLOGIE Doelstellingen Vroege opsporing van chronische destructieve gewrichtsziekte om door vroegtijdige behandeling schade te beperken Verbetering van de service aan huisartsen
Nadere informatieREUMATOLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
REUMATOLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN April 2004 Inleiding De werkafspraak Reumatologie is in 2004 gepubliceerd, aansluitend op de bestaande NHG standaard en
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatie75-jaar afdeling reumatologie GEFELICITEERD! Een verhaal van samenwerking
75-jaar afdeling reumatologie GEFELICITEERD! Een verhaal van samenwerking Tom Huizinga Leiden, The Netherlands Programma 15 minuten: Welkom en introductie wat de dag verder brengt: Zaal 5: Reumatoide Artritis
Nadere informatieReumatoïde Artritis (1/2)
Reumatoïde Artritis (1/2) chronische inflammatoire gewrichtsaandoening prevalent (1%, elke leeftijd, vrouwen>mannen) symptomen: pijn, stramheid, zwelling schade: anatomisch, functioneel, sociaal & economisch
Nadere informatieOsteonecrosis of the jaw (ONJ)
INLEIDING Welkom 1 2 Osteonecrosis of the jaw (ONJ) Hoe kunnen we dit voorkomen en als het toch optreedt, hoe kunnen we het managen? 3 Complication of bisphosphonate and denosumab use 1 Dit ga je echter
Nadere informatieFarmacovigilantie. een voorbeeld voor arbovigilantie? Prof. dr. A.C. van Grootheest. Rijksuniversiteit Groningen.
Farmacovigilantie een voorbeeld voor arbovigilantie? Prof. dr. A.C. van Grootheest Rijksuniversiteit Groningen www.lareb.nl Casus Vrouw, 52 jaar Voorgeschiedenis: Carcinoïd van de long Hypothyreoidie Symptomen
Nadere informatieMedicamenteuze behandeling van patiënten met (beginnende) reumatoïde artritis
Farmacotherapie Medicamenteuze behandeling van patiënten met (beginnende) reumatoïde artritis j.w.g.jacobs, a.a.m.blaauw, b.a.c.dijkmans, p.l.c.m.van riel en j.w.j.bijlsma Reumatoïde artritis (RA) is een
Nadere informatieDe oudere patiënt met comorbiditeit
De oudere patiënt met comorbiditeit Dr. Arend Mosterd cardioloog Meander Medisch Centrum, Amersfoort Dr. Irène Oudejans klinisch geriater Elkerliek ziekenhuis, Helmond Hartfalen Prevalentie 85 plussers
Nadere informatieNieuwsbrief CSA 2013
Nieuwsbrief CSA 2013 2 Nieuwsbrief over het CSAonderzoek (Clinically Suspect Artralgia cohort) Geachte mevrouw of meneer, Afgelopen jaar heeft u toegestemd om mee te doen aan het CSA onderzoek. In deze
Nadere informatieNonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands
Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands Behandeling OCS bij kinderen Cognitieve gedragstherapie (CGT) Combinatie CGT
Nadere informatieBehandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar
Behandeling van een trigger finger Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Overzicht Inleiding PICO Zoekstrategie & Flowchart Artikelen Chirurgie Anatomie Open vs percutaan Conclusie Inleiding Klinische symptomen
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatieLOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY GENERAL PRACTICE
LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY IN GENERAL PRACTICE A.W. Graffelman LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY IN GENERAL PRACTICE
Nadere informatieWelke scores zijn voor een patiënt het belangrijkste?
Welke scores zijn voor een patiënt het belangrijkste? Maarten de Wit 31 mei 2013 Lokatie Tilburg University Overzicht 1. Wat is het patiëntenperspectief? 2. Hoe krijg je als onderzoeker toegang tot de
Nadere informatieDe NHG-Standaard Traumatische knieproblemen (eerste herziening): samenvatting
Richtlijnen De NHG-Standaard Traumatische knieproblemen (eerste herziening): samenvatting L. Willem Draijer, Janneke N. Belo, Hans F. Berg, Roeland M.M. Geijer en A.N. Lex Goudswaard Gerelateerd artikel:
Nadere informatieChapter Protocollen voor de behandeling van supraventriculaire tachycardieën bij de foetus
Chapter 8 Protocollen voor de behandeling van supraventriculaire tachycardieën bij de foetus Martijn A. Oudijk Barbara Ambachtsheer Philip Stoutenbeek Erik J. Meijboom 140 141 Chapter 8 Abstract Protocols
Nadere informatieCURRICULUM VITAE. Curriculum Vitea
DANKWOORD Alle reumatologen verbonden aan de stichting toegepast reuma onderzoek (STRO), en in het bijzonder de stuurgroep van het BeSt onderzoek, zou ik willen bedanken voor hun enthousiasme en grote
Nadere informatieAzathioprine. (Imuran)
Azathioprine (Imuran) Bij reumatische aandoeningen In overleg met uw reumatoloog heeft u besloten om azathioprine (Imuran) te gaan gebruiken of u overweegt dit te gaan doen. Deze folder geeft informatie
Nadere informatieREUMATOLOGIE achtergronden casusschetsen
REUMATOLOGIE achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. REUMATOLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN
Nadere informatieZorgnormen voor mensen met reumatoïde artritis
Zorgnormen voor mensen met reumatoïde artritis Vertaling in het: Ingevuld door: E mail: SOC 1 Mensen met symptomen van RA moeten tijdig toegang hebben tot een klinisch specialist/zorgprofessional die bekwaam
Nadere informatie10.00-10.40 state of the art SPA dr I.E. van der Horst (30 min spreektijd)
Aan: Opleiders Inwendige Geneeskunde Regio Amsterdam II Geachte collegae, Op 27 juni is de ROIG over reumatologie gepland. Bij deze ontvangt u het programma. Het is de bedoeling dat een AIOS uit het genoemde
Nadere informatieBewegingstherapie bij Reumatoïde Artritis
Bewegingstherapie bij Reumatoïde Artritis Valentin Schroyen, PT Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie Faculteit Geneeskunde en Levenswetenschappen Universiteit Hasselt Wetenschappelijke weetjes RA-specifieke
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/23762
Nadere informatieReumatoïde Artritis en Biologicals. Blik vanuit eerste lijn.
Reumatoïde Artritis en Biologicals. Blik vanuit eerste lijn. Patrik Vankrunkelsven, Huisarts, docent ACHG KU Leuven Directeur CEBAM Februari 2018 FAGG, Brussel 0/06/1 EBM in de praktijk 1 R/ R.A. snel
Nadere informatieOnderwijsprogramma Het Patient Partners onderwijsprogramma is vooral gericht op het leren herkennen van reumatoïde artritis in een vroeg stadium.
De patiënt-docenten van de Stichting Onderwijsprogramma Patient Partners zetten zich in voor een vroege herkenning en behandeling van reumatoïde artritis (RA). Hierdoor kan onherstelbare gewrichtsschade
Nadere informatieHydroxychloroquine (Plaquenil ) Voorgeschreven door de reumatoloog
Hydroxychloroquine (Plaquenil ) Voorgeschreven door de reumatoloog Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2014 pavo 0902 Inleiding De reumatoloog heeft met u besproken dat u hydroxychloroquine gaat gebruiken.
Nadere informatieCognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety
Cognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety Uitgave in de RGOc-reeks, nummer 12 Copyright 2006 Peter C.A.M. den Boer, Groningen Cognitive self-therapy. A contribution
Nadere informatieMarlies Peters. Workshop Vermoeidheid
Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren
Nadere informatieRecente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek
Recente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek Prof dr JJM van Delden Julius Centrum, UMC Utrecht j.j.m.vandelden@umcutrecht.nl Inleiding Medisch-wetenschappelijk
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/87/44019 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Steenbergen, H.W. van Title: The course of clinically suspect arthralgia and early
Nadere informatieSurvivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.
Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. INhoud Toename overleving meer patienten leven langer met kanker Effecten en behoeften na kankerbehandeling? Survivorship
Nadere informatieDenken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten
Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten met diabetes mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk Thinking
Nadere informatieNederlandse Health Assessment Questionnaire (HAQ)
Nederlandse Health Assessment Questionnaire (HAQ) Beschrijving: De Health Assessment Questionnaire meet moeilijkheden bij het uitvoeren van activiteiten in het dagelijks leven. De vragenlijst is primair
Nadere informatieOpleiding Orthopedische Manuele Therapie. 18 april 2013
Opleiding Orthopedische Manuele Therapie 18 april 2013 Opleiding Orthopedische Manuele Therapie Is Orthopedische Manuele Therapie nog Orthopedische Manuele Therapie? Zijn de huidige paradigma shifts wenselijk?
Nadere informatieSamenvatting van de standaard Constitutioneel eczeem (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap
voor de praktijk Samenvatting van de standaard Constitutioneel eczeem (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap F.S.Boukes, Tj.Wiersma, J.P.Cleveringa, P.C.Dirven-Meijer en A.N.Goudswaard
Nadere informatieMelatonin treatment and light therapy for chronic sleep onset insomnia in children van Maanen, A.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Melatonin treatment and light therapy for chronic sleep onset insomnia in children van Maanen, A. Link to publication Citation for published version (APA): van Maanen,
Nadere informatieREUMATOÏDE ARTRITIS FRANCISCUS GASTHUIS
REUMATOÏDE ARTRITIS FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Uw reumatoloog heeft u verteld dat u reumatoïde artritis (RA) heeft, een vorm van reuma. Er komen ongetwijfeld veel vragen in u op. Vragen over de aandoening
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieIs de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015
Is de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015 Wat is de invloed van tractie op een lumbale
Nadere informatieReumapoli. Havenziekenhuis. Diagnose en behandeling
Reumapoli Diagnose en behandeling Vroeg opsporen en behandelen van reuma is belangrijk. Mensen met klachten die de huisarts of specialist verdacht vindt voor gewrichtsontsteking/reuma, zien we daarom graag
Nadere informatieType Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
Nadere informatieMethotrexaat. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Bij reumatische aandoeningen
Methotrexaat Bij reumatische aandoeningen In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten dat u in verband met reumatische klachten, Methotrexaat zult gaan gebruiken. Deze folder geeft informatie over
Nadere informatieUITKOMSTEN WAT IS EEN UITKOMST? 30/04/2013. A is beter dan B? C is goedkoper dan D? Uitkomst = Het effect van een bepaalde interventie op
UITKOMSTEN WAT IS EEN UITKOMST? A is beter dan B? C is goedkoper dan D? Mijn innovatie is beter dan de concurrentie Uitkomst = Het effect van een bepaalde interventie op Bijvoorbeeld: Mortaliteit Kwaliteit
Nadere informatieDe Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS
Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering
Nadere informatieLaboratoria Nieuwsbrief December 2015 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium
Laboratoria Nieuwsbrief December 2015 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: - Laboratorium aanvraagformulier huisartsen - Mededeling referentiewaarden
Nadere informatiePersbericht. CIMZIA TM doeltreffend voor het verminderen van de tekens en symptomen van reumatoïde artritis
UCB S.A. Allée de la Recherche 60, B-1070 Brussels (Belgium) Persbericht doeltreffend voor het verminderen van de tekens en symptomen van reumatoïde artritis Nieuwe gegevens voorgesteld op EULAR bevestigen
Nadere informatieRob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische Farmacoepidemiologie Universiteit Utrecht
Hoe vertaal ik resultaten uit de medische literatuur en richtlijnen naar de dagelijkse praktijk? Interpretatie van resultaten van geneesmiddelenonderzoek Rob Heerdink Universitair Hoofddocent Klinische
Nadere informatieLangzaamwerkende antireumatica
Langzaamwerkende antireumatica Nr 6 2001 (35) Pagina 59-65 Thema-artikel Tags reumatoïde artritis langzaamwerkende antireumatica combinatietherapie corticosteroïden voorzorgsmaatregelen Dit artikel is
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra
Nadere informatiePlaquenil. (Hydroxychloroquine) Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Bij reumatische aandoeningen
Plaquenil (Hydroxychloroquine) Bij reumatische aandoeningen U heeft in overleg met uw behandelend arts besloten dat u in verband met reumatische klachten Plaquenil gaat gebruiken of u overweegt dit te
Nadere informatieReuma Café: CHRONISCHE PIJN. Leven met chronische pijn vanuit het oogpunt van de reumatologie. Philippe Carron Dienst Reumatologie UZ Gent
Reuma Café: CHRONISCHE PIJN Leven met chronische pijn vanuit het oogpunt van de reumatologie Philippe Carron Dienst Reumatologie UZ Gent Chronische pijn vanuit reumatologie: overview Pijn en anamnese Pijn
Nadere informatiePrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen
Effectiviteit kortdurende behandeling PrOP model 1 PrOP Tussen Je Oren Effectiviteit van een Kortdurende Psychologische Behandeling bij Kinderen en Jongeren gebaseerd op het PrOP-model Effectiveness of
Nadere informatiePositieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen
Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic
Nadere informatieBehandeling ziekte van Bechterew
20/12/2018 Behandeling ziekte van Bechterew 1 Afspraken op de polikliniek Tijdens de afspraak op de polikliniek Reumatologie van de Sint Maartenskliniek spreken wij uitgebreid met u over uw aandoening,
Nadere informatie161 Samenvatting L L sub01-bw-spaetgens - Processed on: Processed on:
Samenvatting 161 162 Samenvatting 163 Samenvatting Jicht is een gewrichtsontsteking, ook wel artritis genoemd, en is wereldwijd de meest voorkomende reumatische aandoening. Jicht komt vaker voor bij mannen
Nadere informatieTegelijkertijd meerdere aandoeningen bij Reuma Comorbiditeit
Tegelijkertijd meerdere aandoeningen bij Reuma Comorbiditeit Dr. Mike Nurmohamed, reumatoloog *,** *Jan van Breemen Research Instituut Reade & **VU medisch centrum, Amsterdam Comorbiditeit Bijkomende ziekte
Nadere informatieImpact van de ingebruikname van de DSM-5
Impact van de ingebruikname van de DSM-5 Eetstoornissen als casus Frédérique Smink Daphne van Hoeken H. Wijbrand Hoek Lunchbijeenkomst NIVEL 18 maart 2014 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieVerschillen in Persoonlijkheidstrekken en Persoonlijkheidsorganisatie tussen Groepen Eetstoornispatiënten.
Verschillen in Persoonlijkheidstrekken en Persoonlijkheidsorganisatie tussen Groepen Eetstoornispatiënten. Differences in Personality Traits and Personality Structure between Groups of Eating Disorder
Nadere informatiePolymyalgia reumatica (PMR), niet altijd wat het lijkt. C. De Gendt
Polymyalgia reumatica (PMR), niet altijd wat het lijkt C. De Gendt Diagnose In 1964 moest US Supreme Court rechter Potter Stewart, gewiekst met woorden, toegeven dat een definitie van harde pornogafie
Nadere informatieCOGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS
COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking
Nadere informatieSulfasalazine (Salazopyrine ) Voorgeschreven door de reumatoloog
Sulfasalazine (Salazopyrine ) Voorgeschreven door de reumatoloog Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2011 pavo 0909 Inleiding De reumatoloog heeft met u besproken dat u sulfasalazine gaat gebruiken.
Nadere informatieEVALUATIE REGIONALE TRANSMURALE AFSPRAKEN COPD
EVALUATIE REGIONALE TRANSMURALE AFSPRAKEN COPD Mari-Liis Päeva Begeleiders: dr. I. Looijmans, A. Borgdorff, prof. dr. N. de Wit Stageperiode P6 P7 2017 Inhoud Regionale transmurale afspraken (RTA) RTA
Nadere informatieSulfasalazine. (Salazopyrine) Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Bij reumatische aandoeningen
Sulfasalazine (Salazopyrine) Bij reumatische aandoeningen U heeft in overleg met uw behandelend arts besloten dat u in verband met reumatische klachten sulfasalazine gaat gebruiken of u overweegt dit te
Nadere informatiePersbericht. Röntgendata hebben een significante vermindering in gewrichtsbeschadiging aangetoond
UCB S.A. Allée de la Recherche 60, B-1070 Brussels (Belgium) Persbericht Significante positieve resultaten van CIMZIA TM in reumatoïde artritis Röntgendata hebben een significante vermindering in gewrichtsbeschadiging
Nadere informatiePARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN KWETSBARE OUDEREN & TRAINING. Brochure
2017 PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN KWETSBARE OUDEREN & TRAINING Brochure OPLEIDINGSINSTITUUT CIVA B.V. Organisatie cursus Organiserende instelling CIVA B.V. Adresgegevens Rumpenerstraat 9 / Postbus
Nadere informatiePeer review EBM. Ontwikkeld door WVVK in opdracht van Pro-Q-Kine
Peer review EBM Inleiding Doelstellingen? Attitude: bereid zijn om evidence based te handelen, om expertise te delen, om evidentie te bespreken Kennis: wat is EBM, wat is evidentie, wat is een richtlijn,
Nadere informatieSulfasalazine (Salazopyrine ) Voorgeschreven door de reumatoloog
Sulfasalazine (Salazopyrine ) Voorgeschreven door de reumatoloog Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De reumatoloog heeft met u besproken dat u sulfasalazine gaat
Nadere informatieSulfasalazine (Salazopyrine )
Sulfasalazine (Salazopyrine ) Voorgeschreven door de reumatoloog Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De reumatoloog heeft met u besproken dat u sulfasalazine gaat
Nadere informatieChapter 11. Samenvatting en bespreking
Chapter 11 Samenvatting en bespreking 1 2 DE WEG NAAR BEHANDELING OP MAAT VOOR PATIENTEN MET BEGINNENDE REUMATOIDE ARTRITIS In dit proefschrift wordt de effectiviteit van verschillende behandelstrategieën
Nadere informatieSporten met reuma. Reade, 11 oktober 2013. Irene EM Bultink, MD PhD. Reumatoloog, VU Medisch Centrum, Amsterdam
Sporten met reuma Reade, 11 oktober 2013 Irene EM Bultink, MD PhD Reumatoloog, VU Medisch Centrum, Amsterdam Topsport met reuma? Annamarie Thomas Oud-wereldkampioen schaatsen Diagnose: Ziekte van Bechterew
Nadere informatieRichtlijn screening op diabetes type 2 goedgekeurd door ALV op 17 september 2015
Richtlijn screening op diabetes type 2 goedgekeurd door ALV op 17 september 2015 VSG2267-1 - Goedgekeurd door ALV op 17-09-2015 Inhoudsopgave Inleiding 3 Algemeen 3 Meting en nauwkeurigheid 3 Interpretatie
Nadere informatieIk voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie. I feel nothing though in essence everything:
Ik voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie I feel nothing though in essence everything: Associations between Alexithymia, Somatisation and Depression
Nadere informatieDe Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen
De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider
Nadere informatieDe knie van diagnostiek naar behandeling
De knie van diagnostiek naar behandeling Marienke van Middelkoop Afdeling Huisartsgeneeskunde, Erasmus MC Rotterdam Knieklachten In 2012: 6.4% in fysiotherapie praktijk 13.7 per 1000 patiënten per jaar
Nadere informatieDe Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior
De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:
Nadere informatieStress en Psychose 59 Noord. Stress and Psychosis 59 North. A.N.M. Busch
Stress en Psychose 59 Noord Stress and Psychosis 59 North A.N.M. Busch Prevalentie van Subklinische Psychotische Symptomen en de Associatie Met Stress en Sekse bij Noorse Psychologie Studenten Prevalence
Nadere informatiePub u l b ic i at a i t e i s
Internationale publicaties (Peer ( Peer-reviewed reviewed journal articles) Castelein S, Gaag M van der, Bruggeman R, Busschbach JT van, Wiersma, D. Empowerment in People with Psychotic Disorders: A Comparison
Nadere informatieHet Parelsnoer Initiatief: Parel Reumatoïde artritis / artrose Biobank Reumatoïde artritis / artrose. Patiënten Informatiebrief
Het Parelsnoer Initiatief: Parel Reumatoïde artritis / artrose Biobank Reumatoïde artritis / artrose Patiënten Informatiebrief 1 INLEIDING...2 2 HET PARELSNOER-INITIATIEF...2 3 VRIJWILLIGE DEELNAME...3
Nadere informatieVereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde
Vereniging voor Ziekenhuisgeneeskunde SHELLEY METSELAAR AIOS SOZG Achtergrond Incidentie - 5-11 per 1000 per jaar 1 Diagnose - Combinatie kliniek, lab, X-thorax Sensitiviteit X-thorax 2 - Pneumonie +/-
Nadere informatieRICHTLIJNEN MEDICIJNEN: SULFASALAZINE. November 2002
RICHTLIJNEN MEDICIJNEN: SULFASALAZINE November 2002 De door de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie gepubliceerde richtlijnen en standpunten zijn met name bedoeld ter ondersteuning van de dagelijkse
Nadere informatieDe waarde van echografisch diagnostisch onderzoek. Marc Weyts, huisarts-echografist April 2018
De waarde van echografisch diagnostisch onderzoek Marc Weyts, huisarts-echografist April 2018 Geen Geen Geen Geen NHG standaard schouderklachten (2 e heriene versie 2008) Eenvoudig, pragmatisch en stapsgewijs
Nadere informatieReumatoïde Artritis. Fred Habraken, Master Physician Assistant Reumatologie
Reumatoïde Artritis Fred Habraken, Master Physician Assistant Reumatologie Inhoud Inleiding Geschiedenis Incidentie/prevalentie Pathofysiologie van RA Diagnostiek Behandeling REGIONAAL REUMACENTRUM ZUIDOOST-BRABANT
Nadere informatieDe reumatoloog. Ziekenhuis Gelderse Vallei
De reumatoloog Ziekenhuis Gelderse Vallei Inhoud Inleiding 3 Reumatische ziekten 3 Artritis 3 Bindweefselziekten of systeemziekten 3 Artrose 3 Weke delen-reuma 3 Pijnsyndromen 4 De reumatoloog 4 Onderzoek
Nadere informatiePalliatieve zorg en dementie zorg Stellingen
Palliatieve zorg en dementie zorg Stellingen prof.dr. Cees Hertogh en dr.ir. Jenny van der Steen EMGO Instituut voor onderzoek naar gezondheid en zorg afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde
Nadere informatieNieuwe inzichten in de behandeling van reumatoïde artritis. Dr. C. F. Allaart
Nieuwe inzichten in de behandeling van reumatoïde artritis Dr. C. F. Allaart Onderwerpen Wat is reumatoïde artritis? Hoe behandel je dat? Wat is je doel en hoe meet je het resultaat? Wat is de beste aanpak?
Nadere informatie