Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties. Rinkje Molenaar 29 oktober 2012

Transcriptie

1 Niet-verkeer emissies van logistiek en transport: ontwikkelingen en lokale opties Rinkje Molenaar 29 oktober 2012

2 Rijnmond: locaties Pernis en landelijk

3 Aanpak voor berekeningen Broncategorieën (transport en logistiek): - wegverkeer - zeevaart - binnenvaart - trein - luchtvaart - mobiele werktuigen Invoerbestand (emissie per broncategorie) cf RIVM (t.b.v. GCN) Concentratiebijdrage berekend met OPS Pernis en landelijk PM10 en elementair koolstof (EC)/roet 2011 en 2020

4 Voorbeelden mobiele werktuigen

5 µg/m3 Bijdrage lokale bronnen (PM10) 2011 PM10 concentratie bijdrage Pernis Landelijk verkeer uitlaat verkeer slijtage zeevaart binnenvaart luchtvaart trein mob.w erktuigen

6 PM10 EC en I: PM10 EC PM2.5/PM10 per broncategorie (RIVM) EC/PM2.5 per broncategorie (TNO) uitlaatgas slijtage zeevaart binnenvaart luchtvaart trein mob.wrkt 0,7 0 0,21 0,43 0,6 0,37 0,42-0,48 II: o.b.v. schaalfactoren RIVM (groei i.c.m. technologische verschoning) uitlaatgas zeevaart binnenvaart luchtvaart trein mob.wrkt 0,26 0,82 1,04 1,1 1,9 0,29-0,49

7 µg/m3 EC bijdrage Pernis vs landelijk en 2011 vs 2020 EC (roet) concentratie bijdrage Pernis 2011 Landelijk 2011 Pernis 2020 Landelijk 2020 verkeer uitlaat slijtage zeevaart binnenvaart luchtvaart trein mob.w erktuigen

8 Vervuiling per eenheid brandstof per sector Verhouding NOx/CO2 (ton/kton) (Data CBS en PBL/ECN) (2007) industrie/energie wegverkeer binnenvaart Zeevaart PM vergelijkbaar Sterk gereguleerde sector (EURO normen): enorme verbetering mogelijk Scheepvaart loopt achter. Nu wel in gang gezet met IMO regelgeving

9 Niet verkeer bijdrage EC (%) 2011 EC concentratie bijdrage Pernis 2011 EC concentratiebijdrage 'landelijk' % 30% 47% 14% 1% 70% 0% 1% 0% 22% zeevaart binnenvaart luchtvaart trein mob. w erktuigen zeevaart binnenvaart luchtvaart trein mob. w erktuigen

10 Emissies mobiele werktuigen op- en overslag Cornelis de Gier en Willem Jan Okkerse

11 µg/m3 Na correctie voor op- en overslagbedrijven EC conc bijdrage na correctie op- en overslag (2011) Pernis Landelijk zeevaart binnenvaart luchtvaart trein mobw erktgn extra mob w erktg

12 Impact niet verkeer bronnen op EC - concentratie bijdrage Bron Bijdrage (µg/m³) Mgl maatregel (Pernis; landelijk ) Luchtvaart < 0,001 nvt Trein *) < 0,002 nvt Binnenvaart 0,036; 0,020 LNG/GTL; walstroom Zeevaart 0,049; 0,022 LNG; walstroom Mob. werktuigen 0,621; 0,114 Versnelde invoer norm *) geldt niet nabij rangeerterrein

13 Walstroom binnenvaart: effect Maashaven o.b.v. 68 schepen per dag en 100% walstroom * < 0.02 µg/m³ winst voor EC * max 1 µg/m³ NO 2 winst in bebouwing * winst voor geluid * winst voor CO 2 * eenvoudig ( camping stekker )

14 Voorzieningen walstroom zeevaart (Of Shore Power Supply, Shore Side Electricity, Cold Ironing) * technisch gecompliceerd * duur

15 Walstroom Stena Line * EC effect in HvH max 0,03 µg/m³ * NO 2 effect in HvH tot 3 µg/m³ * winst voor geluid * winst voor CO 2

16 Walstroom zeevaart: mogelijke effecten *alle zeeschepen behalve olietankers * EC tot 0,06 µg/m³ in bebouwing * winst voor NO 2 (tot 2 µg/m³) * winst voor N-depositie (tot 30 mol/ha/jaar) * winst voor geluid * winst voor CO 2 * wel duur

17 Mobiele werktuigen: van STAGE I/II naar IIIB STAGE I/II (huidig): gem. 0,54 g PM/kWh STAGE IIIB: g PM/kWh STAGE IIIB ingevoerd (nieuwe aanschaf) PM10 emissie factor 22 omlaag Pernis: bijdrage van 0,62 µg/m³ naar 0,03 µg/m³ (winst van 0,59 µg/m3) Bedrijfseconomische consequenties

18 Vertaling naar gezondheid Uit nationale Roetconferentie (april 2012) vuistregel 0,1 µg/m³ ~ ca. 20 dagen levensverwachting Maatregel Effect (µg/m³) Levensverwachting Milieuzone vrachtverkeer tot 0,24 tot ca. 1,5 mnd 80 km Ruit Rotterdam 0,1-0, weken Walstroom binnenvaart max. 0,02 max. ~ 4 dgn Walstroom zeevaart max. 0,06 max ~ 12 dgn Mob. werktgn (op/overslag) tot 0,59 ca. 4 mnd

19 Vertaling naar gezondheid Uit nationale Roetconferentie (april 2012) vuistregel 0,1 µg/m³ ~ ca. 20 dagen levensverwachting Maatregel Effect (µg/m³) Levensverwachting Milieuzone vrachtverkeer tot 0,24 tot ca. 1,5 mnd 80 km Ruit Rotterdam 0,1-0, weken Walstroom binnenvaart max. 0,02 max. ~ 4 dgn Walstroom zeevaart max. 0,06 max ~ 12 dgn Mob. werktgn (op/overslag) tot 0,59 ca. 4 mnd

20 Conclusies Wegverkeer grootste bijdrage aan EC concentratie Bijdrage scheepvaart (ook in Rijnmond) beperkt Mobiele werktuigen momenteel sterk onderschat na correctie nabij op- en overslag aanzienlijke bijdrage Wegverkeer verschoont het snelst Regulering bij scheepvaart komt op gang Maatregelen wegverkeer effectiever dan bij scheepvaart (Snellere) verschoning van mobiele werktuigen relatief groot effect, maar realisatie lastig

21 Vragen Vanaf welke concentratie afname (oftewel verwachte levensduurverlenging) is een maatregel zinvol? EC is een betere gezondheidsindicator dan PM, maar. Uit Milieu, september 2012 Jan Fransen (St. Natuur & Milieu): Gezondheidseffecten stedelijk verkeer in nieuw perspectief Type grootte (µm) gewicht (ng) PM 10 (bovengrens fijn stof) 10 2 PM 0,1 (bovengrens UFP) 0,1 2x10-6 PM 0,02 (uit regenererend roetfilter) 0,002 2x 10-8 gaat het uiteindelijk niet om PN ( particle number )?

22 Uitstoot (gnox/kwh). Uitstootnormen Elektriciteitcentrale Scheepsmotor Mobiel werktuig na 2014 na 2016 (NECA)