HPV En Cervix Carcinoma
|
|
- Esmée ter Linde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 HPV En Cervix Carcinoma Primaire Screening en/of ASCUS Triage Vaccinatie wereldwijd???
2 Enkele gegevens sterfgevallen per jaar Tweede meest voorkomende kanker in vrouwen nieuwe gevallen per jaar 80% in ontwikkelingslanden In 99,7% aanwezigheid van HPV HPV is een carcinogeen agens Cervikale kanker is een ziekte van de second class people
3 Enkele gegevens ~1 jaar HR HPV infectie > 2 jaar transiënte infectie persisterende infectie LG dysplasie CIN 1 Invasieve kanker 2-5 jaar 4-5 jaar 9-15 jaar HG dysplasie CIN 2/3
4 HPV types Moleculaire basis voor het verschil tussen hoog- risico en laag-risico types
5 Genotypes > 120 genotypes 40tal infecteert de genitale mucosa (epitheliale cellen) na sexuele overdracht 15 tot 18 sterk carcinogeen = high risk (HR) HPV 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 82 and new HPV 26, 53 en 66 Wratten (condylomata( condylomata) ) worden veroorzaakt door de low risk (LR) types zoals HPV6 en 11, met massieve productie van virus partikels HR letsels initieel hetzelfde als LR HR en LR verschil door biochemische eigenschappen van de virale genproducten E6 en E7
6 HPV: dsdna virus P-early: E6, E7, E1 en E2 via TF van de cel P-late: E1, E2, E4, E5 en L1 en L2 Verhoogde E6/E7 expressie door E2 disruptie of chromatine veranderingen
7 Infectiecyclus HPV Creatie van een HPV tolerante omgeving: ontwijking van de aangeboren en humorale immuunrespons
8 HPV infectie cyclus
9 Bosch, F X et al. J Clin Pathol 2002;55:
10 Levenscyclus HPV Lowy, D. R. et al. J. Clin. Invest. 2006;116:
11 Normale Levenscyclus HPV: Latente (normale cytologie) en replicatieve (CINI): episomale HPVs
12 Persisterende, gedereguleerde HPV: Copyright 2006 American Society for Clinical Investigation
13 HPV epidemiologie Voorkomen in normale en afwijkende cytology Overdraagbaarheid van HPV
14 Normale cytology Meta-analyse analyse door S. De Sanjose : 78 studies wereldwijd vrouwen getest positief voor HPV (10,41%) 30% HPV16 en 7% HPV18 Op wereldvlak (6,59 miljard mensen, 51% vrouwen): 290 miljoen HPV+ 105 miljoen HPV16/18
15 Normale cytology IARC prevalentie groep (Clifford vrouwen (15-74 jaar) GP5/6+ EIA Clifford GM, Lancet 2005) Voorkomen HPV regio afhankelijk: 1,4% Spanje 25,6% Nigeria HPV type regio afhankelijk: HPV16 Europa > Zuid-Amerika > Afrika sub-sahara Verschillen belangrijk: Soort van screening test Effect van vaccins op de incidentie
16 Sexuele overdraagbaarheid STI = sexual transmittable infection Via computer simulatie techniek (Burchell 2006) Per daad overdraagbaarheidsprobabiliteit HPV: 5-100%, mediaan 40% HIV: 0,1% HPV vergelijkbaar met bacteriele STI s Vaccins moeten dus heel erg effectief zijn!!!
17 HPV detectiesystemen Hybrid Capture versus PCR technieken
18 Hybrid Capture technologie DNA/RNA hybridisatie techniek RNA proben >1kb HPV RNA L1 13 HR-HPV HPV types (16/18/31/33/35/39/45/51/52/56/58/59 en 68) Gevalideerd voor Digene, ThinPrep en Surepath In house minimale technische validatie voor Seroa en EasyFix LaboNord Cross-reactiviteit reactiviteit met LR en IR/HR HPV (10-15% 15% bijna altijd in CIN) Lage inter-labo variabiliteit Klinische relevante gevoeligheid: 5000 kopijen per reactie (1pg HPV DNA/ml)
19 Hybrid Capture technologie
20 Hybrid Capture technologie Klinische gevoeligheid CIN2+ bij ASCUS: 81,8% tot 100% (gemiddeld 94%, 16 studies, Arbyn 2005) Lörincz (Digene) 31 grote studies HC2 versus PCR : 94% HC2 versus 83% PCR Klinische validatie via grote studies (o.a. ALTS, Kaiser,, etc )
21 HC2 in ASCUS triage (CIN2+) HC2 bijsluiter Arbyn 2005 (16 studies ) Aantal Sensitiviteit 93% 82% 100% (94%) Specificiteit 61% 37 80% (62%) NPV 99% 28% - 100% (99%) PPV 17% 8% - 69% (22%) prevalentie 8% 4% - 37% (10%) % positief 43% 29% - 100% (45%)
22 PCR-technieken Klein gedeelte van genoom getest: L1-gebaseerde technieken (SPF1/2, GP5+/6+ en MY11/MY9) Variatie in gevoeligheid naargelang HPV type E6/7 gebaseerde technieken (type specifiek) Varianten kunnen gemist worden Bij maximum 5% L1 disruptie na integratie Genotypering door direct sequencing, type specifieke hybridisatie of restrictie digest. Uitsluiten inhibitie via interne controle: vb. beta-globin globin: correcte cut-off voor slecht staal? Eerste commercieel systeem: Roche Amplicor: 13 HR types FDA approval 2007 CE markering
23 PCR in klinische setting Niet te gevoelig!! (tot 10 kopijen/reactie) Geen standaardisatie behalve bij GP5/GP6+ in Meijer s s labo en nu Roche Validatie van de afname systemen (DNA stabiliteit) Klinische evaluatie Analytische versus klinische sensitiviteit Alleen HC2 en GP5/6+ PCR klinisch gevalideerd Monsonego: Roche Amplicor ~ HC2 en PCR voor triage, voor screening meer evaluaties nodig Sensitiviteit CIN % Mediaan 82% (31 studies) Sterk afhankelijk expertise labo Internationale standaard en proficiency testing nodig: via WHO op komst voor analytische gevoeligheid
24 HPV in primaire screening Nuttig en/of betaalbaar?
25 Detectie van CIN2+ via primaire HPV screening 20-30% gevoeliger dan cytology,, of zelfs tot 50% 6% minder specifiek dan cytology HC2 + ASCUS: : 4% gevoeliger dan HC2 alleen 16 studies HART studie 2003 (Cuzick( Lancet) HC2 VUSABOB studie Utrecht vrouwen HPV+ cytologie versus cytologie HC2, 2 jaar FU POBASCAM studie Amsterdam HPV+ cytologie versus cytologie (+ blinded HPV) GP5/6+ EIA, 5 jaar FU Alle studies cytologie + HPV
26 Screening: : HART study Lancet 2003 CIN2+ Sensitiviteit specificiteit PPV PAP afwijkend 76,6% 95,8% 34% HPV positief 97,1% 93,3% 12,8% Beide 100% 94% 14,4% vrouwen (30-60 jaar) 15 verschillende centra
27 Screening POBASCAM (stop 2007) Normaal 96,5% BMD 2,5% > BMD 1% HR - 96% 8-10 jaar Screening interval HR + 4% Nood FU + Revisie cytologie HR - 65% 5 jaar Screening interval HR + 35% colposcopie HR - 10% HR + 90% Fractie CIN3
28 Specificiteit verhogen Virale load (DNA) Genotypering Detectie van integratie Biomerkers Detectie van HPV mrna E6/E7 Virale persistentie self-sampling herhaling HPV Cytology
29 Virale load Weinig evidentie voor een goede correlatie tussen virale load en risico voor CIN3 of kanker: Oorzaak: cut-off verschillend bij elk HPV type Cut-off belangrijk voor klinische bruikbaarheid HC2 cut-off voor primaire screening waarschijnlijk iets te laag, beter RLU/CO 2-5 Enkel een iets hoger risico bij hoger virale load van HPV16 in cytology negatieve PAPs (aanwezig letsel dat werd gemist) POBASCAM trial (Snijders 2006 Int. J. Cancer): GP5/6+ PCR positief voor HPV16, 18, 31 en 33 Via real-time type specific PCR (light cycler) Voor 33% van de vrouwen, minder aggressieve behandelingsschema kan worden voorzien Niettemin toch boodschap virale load te variabel als triage methode, standaardisatie nodig
30 Genotypering technieken Linear Array HPV genotyping test Roche (37 types) InnoLipa (Innogenetics) PreTect HPV-Proofer Proofer (Norchip,, nu Biomerieux) PCR + sequencing Type specific PCR PCR GP5+/GP6+ with type specific probe and enzyme immuno assay (EIA) GP5+/GP6+ RLB assay Luminex technologie (bead( bead-basedbased multiplex genotyping) PapilloCheck (Greiner) Clinical Array HPV (Genomica( Genomica)
31 Genotypering in ASCUS triage Kaiser study (ASCUS triage, Khan JNCI 2005) : cumulative incidence rate over 10 jaar voor CIN3 HPV16: 17,2% (95% CI = 11,5%-22,9%) HPV18: 13,6% (95% CI = 3,6%- 23,7%) HC2HR+ other: 3,0% (95% CI = 1,9%- 4,2%) HC2neg: 0,8% (95% CI = 0,6%- 1,1%) Zelfde tendens bij normale cytology Castle JNCI 2005:2 jaar cumulatief absolute risico voor CIN3 ASCUS of LSIL HPV16+: 32,5% en 39,1% ASCUS other HR+: 8,4% ~ ASCUS alleen LSIL other HR+: 9,9% < LSIL alleen 15%
32 Genotypering Schiffman (Virology 2005) : Guanacasta primaire screening vrouwen in Costa-Rica HPV16 meer persistent HPV16 indien persistent, meer CIN3 19,9% HPV16 binnen 5 jaar CIN3 of meer HPV16: nood voor verschillend management Andere HPVs, als ze persisteren, geven ook CIN3 maar minder
33 Genotypering Cross-sectional sectional meta-analyse analyse van specifiek voorkomen van HPV types (Franceschi and Clifford JNCI 2005) LSIL (8308, 50 studies), HSIL (4338, 52 studies) en SCC (10058, 85 studies) HPV16/18: SCC > HSIL >>LSIL Andere HPVs: LSIL <= HSIL HPV 33/45: SCC = LSIL HPV 31, 52 en 58: SCC < LSIL HPV16, 18, 31, 33, 45, 52 en 58 beste voor goede sensitiviteit en specificiteit in DNA assay en 90% van SCC worden teruggevonden HPV 39, 51, 56, 59, 68 en de nieuwe HPV 26, 53, 66, 73 en 82 komen voor in minder dan 1% van SCC
34 Genotypering conclusies Nuttig voor risico stratifiering zowel in ASCUS als in normale cytology Opgepast: beperkte data over andere HPVs dan HPV16/18 kan het risico maskeren. HPV genotypering is duidelijk één n van de belangrijkste potentiele triage testen in primaire screening,, maar zelfs ook in ASCUS triage. HPV16/18: noodzaak voor extra klinische aandacht ongeacht de cytology. HPV18 sterke associatie met ACC
35 HPV mrna detectie waarom?
36 HPV mrna detectie waarom?
37 HPV mrna techniek
38 HPV mrna techniek Biomerieux
39 HPV mrna techniek NASBA
40 HPV mrna techniek
41 HPV mrna prevalentie
42 mrna voor opsporen CIN2+
43 HPV mrna Cross-sectional sectional data to detect any lesion Sensitiviteit specificiteit DNA 90,6% 58,5 RNA 69,1% 88,3
44 HPV mrna detection DNA-test kan geen onderscheid maken tussen een transiënte nte of transformerende (naar kanker leidende) HPV infectie lagere specificiteit Nog geen grote, gerandomiseerde trials Kleinere studies: goede resultaten ivm specificiteit en sensitiviteit Commerciele kit: PreTect HPV Proofer,, werkt enkel op ThinPrep stalen!!!! mrna negatief in CIN2/3: meestal regressie
45 HPV persistentie Kjaer BMJ 2002 Regressie wordt gezien tussen maand Beste tijd voor herhalingstest 12 maand
46 Reflex cytologie HPV negatief 5 jaar HPV positief, cytologie normaal/borderline herhaal HPV en Cyto na maand HPV positief, HSIL CIN2+ HPV positief, LSIL/ASCUS transiente HPV infectie, regressie CIN1 letsel
47 Biomerkers voor proliferatie Surrogate markers or proliferation markers including p16ink4a, p14, survivin, cdc2, cdc6, mcm5, mcm2, ki-67 etc. Unspecific and low analytical sensitivity Cytologische criteria voor positiviteit en standaardisatie van cel bewaring en cellulariteit van stalen nodig Mogelijks nuttig in triage, maar niet in alle categoriën van cytologie Klinische validaties ontbreken nog
48 HPV primaire screening Internationale erkenning van de superioriteit van de HPV test alleen of + cytology: Sensitiviteit HPV (88-98%) tov cytology (51-86%) Gecombineerde sensitiviteit en NPV 100% Specificiteit wel lager: HPV (83-94%) tov cytology (92-99%) HPV test zeker veel beter voor adenocarcinoma (wordt gemist op cytologie)
49 HPV preventie HPV infecties vermijden?
50 HPV preventie Condoom gebruik lijkt niet altijd effectief Anionische polysacchariden zoals heparine kunnen infectie blokkeren CARRAGEENANs meer dan 3 log beter dan heparine IC50 = 2 ng/ml Extractie uit zeewier (rode zee algen) Genitale HPV s gevoelig, cutane veel minder, HPV5 zelfs resitent Verhinderd aanhechting van het virus, maar ook gedeeltelijk post-infectie bescherming Wordt gebruikt als voedsel adjunctief (stabilisator en food thickener/gelling agent)
51 HPV vaccinatie Niet-opgeloste zaken en toekomstige verwachtingen
52 Voorkomen (prevalentie) 70% van de cervicale kankers veroorzaakt door HPV16 (50-60%) en HPV18 (10-20%) HPV16 meer prevalent, hogere incidentie HPV16 meer persisterend HPV16 meer kans voor ontwikkeling van kanker 18% door HPV31, 33, 35, 45, 52 en 58 90% van de externe cervicale wratten door HPV6 en 11
53 Vaccins Eerste testen met mono (HPV16) of bi-valente (HPV16-18) 18) HPV VLP vaccins door MSD en GSK Bivalent (HPV16-18) 18) GSK (The Lancet 2004) Cervarix Drie dosissen (0, 1 maand en 6 maand) ASO4 adjuvant 1113 naïeve vrouwen (15-25 jaar) Incidentie infectie: 91,6% Persisterende infectie: 100% gedurende 4 jaar Monovalent (HPV16) MSD (NEJM 2002)
54 Vaccins 2 HPV VLP vaccins: Cervarix (GSK)) en Gardasil (MSD) Cervarix: HPV16 en HPV18 Gardasil: HPV16, HPV18 en HPV6, HPV11 100%, of bijna 100%, type-specifieke effectiviteit tegen de vooropgestelde eindpunten van de studies: Persisterende cervicale infecties (94%) cervicale wratten CIN % 45% bescherming tegen ASCUS
55 Resultaten quadrivalent MSD Munoz N. en Villa L for the Future II study group 3 trials, vrouwen (16-26 jr), Amerika/Europa/Asia Asia 99% effectief voor genitale wratten
56 Niet-opgeloste zaken Bescherming tegen andere types Langdurige bescherming: Tot nu toe slechts studies tot 4,5 jaar na vaccinatie screening programma s nog voor lange tijd belangrijk
57 Bescherming tegen andere types 4,5 jaar FU (GSK trial bivalent) HPV45: bijna 100% HPV31: 50% Andere types: geen bescherming Verklaring: HPV18 en 45 sterk verwant HPV16 en 31 tamelijk verwant 4 jaar FU (MSD trial monovalent) Geen bescherming tegen andere types 100% bescherming tegen HPV16 Verklaring verschil GSK en MSD: MSD geen HPV18 MSD kijkt naar dysplasie, GSK naar infectie Verschillend adjuvant (ASO4-Th1 of Alum-Th2) Verschillende productiesystemen (insect cellen of gist) of de invitro assemblage
58 Vaccinatie: wie, wanneer en hoeveel Vrouwen en mannen beter (klein verschil) 90% van de vrouwen VOOR sexuele activiteit 91% vermindering van HPV16 positieve cervicale kankers Na begin sexuele activiteit verminderde impact van het vaccin Vaccin moet minstens 3 tot 4 decennia bescherming bieden Programma s s moeten gepaard gaan met goed gedocumenteerd data van HPV prevalentie, Ab productie, kanker prevalentie, etc NOOD aan goede databank zoals bv.. in Zweden.
59 Vaccins Conclusies Effectiviteit > 90% voor persisterende infectie 100% voor kanker (5 jr FU) ) bij personen naïef voor de vaccin types Immunogeniciteit Duur van de bescherming veiligheid Hoge antilichaam concentraties tot 1000 x > dan bij natuurlijke infecties Antilichaam titers blijven hoog tot 5 jaar na vaccinatie Nog geen serieuze nadelige effecten waargenomen in de verschillende trials (70000 vrouwen)
60 Algemene conclusies
61 Algemene conclusies HPV test gebruiken als primaire screening in combinatie met cytologie Genotypering en/of mrna detectie als bijkomende test Gebruik van klinisch gevalideerde test Vaccins zijn type specifiek, screening protocols blijven nodig Nood aan een goede registratie van vaccinaties en screenings Type-specifieke HPV test nodig voor vaccin monitoring In toekomst, verminderde validiteit van screening testen
62 Vaccinatie is het antwoord voor de vrouwen die nu worden geboren HPV screening is het antwoord voor de vrouwen die vandaag leven
Chapter 9. Nederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door een infectie met een virus, het zogenaamde hoog-risico humaan papillomavirus (hrhpv).
Nadere informatieHuman Papillomavirus EQA Pilot Program (QCMD HPVDNA09/10/11/12)
Human Papillomavirus EQA Pilot Program (QCMD HPVDNA09/10/11/12) Ed Schuuring Pathology, UMCG, Groningen, NL Scientific expert and advisor for QCMD HPV Program Lid SKML-beleid, sector Pathologie Presentatie
Nadere informatieBaarmoederhalskanker screening: update. Dr. F. Claerhout
Baarmoederhalskanker screening: update Dr. F. Claerhout Inhoud HPV infectie Pathofysiologie Cervixcarcinoom Preventieve strategiën: Primaire preventie Vaccinatie Secundaire preventie Screening voor cervicale
Nadere informatieHPV test volgens landelijke richtlijn. Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009
HPV test volgens landelijke richtlijn Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009 HPV-vaccinatie Het kan je leven redden, maar ook voor niks zijn NRCnext, dd 03-03-09 1.Wat heeft baarmoederhalskanker
Nadere informatieBaarmoederhalskanker screening
Baarmoederhalskanker screening Wat gaat er veranderen? Lex Makkus, Patholoog PAL Geschiedenis BVO-BMHK Huidige BVO - hrhpv Triage Sterfte cervix carcinoom absolute aantallen/cohort 45 40 35 30 25 20 15
Nadere informatieEvoluties in de primaire en secundaire preventie van baarmoederhalskanker. Koen Traen
Evoluties in de primaire en secundaire preventie van baarmoederhalskanker Koen Traen Baarmoederhalskanker Baarmoederhalskanker Baarmoederhalskanker Life-time risico in België 1 2% 600 nieuwe gevallen/jaar
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse Samenvatting
Chapter 9 Nederlandse Samenvatting Summary and Nederlandse samenvatting SAMENVATTING Baarmoederhalskanker is de vierde meest voorkomende kanker bij vrouwen wereldwijd. Deze ziekte wordt gedurende een periode
Nadere informatieHPV nu en in de toekomst. Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink
HPV nu en in de toekomst Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink 15000 HPV HPV2 HPV4 HPV6 HPV11 High risk HPV (hr-hpv) Hr HPV 80 % van alle vrouwen maakt eens
Nadere informatieDe Promiscuïteit van Primaire HPV-Screening:
De Promiscuïteit van Primaire HPV-Screening: een Klinisch-Biologische of een Anatoom-Pathologische Vrijage? Ramses FORSYTH, MD, PhD, MBA, IFCAP Histopathological & Molecular Laboratories Doel van deze
Nadere informatieOns doel is de wereld helpen te bevrijden van baarmoederhalskanker
Ons doel is de wereld helpen te bevrijden van baarmoederhalskanker QIAGEN is wereldwijd een toonaangevende producent van moleculaire diagnostische producten voor preventie, testen op besmettelijke ziekten,
Nadere informatieAnale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog
Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog Humaan papilloma virus (Anogenitale) wratten Pre-maligniteiten: CIN = Cervicale intraepitheliale neoplasie VIN = Vulvaire intraepitheliale
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
159 Het humaan papillomavirus (HPV) is één van de meest voorkomende seksueel overdraagbare ziekteverwekkers wereldwijd. Ongeveer 80% van de bevolking zal eens in zijn leven een HPV infectie oplopen en
Nadere informatie9 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker. preventie Oost
9 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker preventie Oost 2 e lustrum HPV, het begin of het einde? Maandag 12 november 2007 Nationaal Sportcentrum Papendal, Arnhem Mede onder auspiciën Microsymposium
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Hende, Muriel van den Title: Human papillomavirus clade A9 specific cellular immunity
Nadere informatieEpigenetische veranderingen betrokken bij het ontstaan van baarmoederhalskanker
Epigenetische veranderingen betrokken bij het ontstaan van baarmoederhalskanker Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door infectie met hoog-risico types van het humaan papillomavirus (hrhpv). Echter,
Nadere informatie5 JAAR HPV-VACCINATIE IN VLAANDEREN
5 JAAR HPV-VACCINATIE IN VLAANDEREN Dr. Geert Top Infectieziektebestrijding en vaccinatie 5 JAAR HPV-VACCINATIEPROGRAMMA IN VLAANDEREN Kader en start vaccinatieprogramma Methode Resultaten Discussie Conclusies
Nadere informatieTriage van vrouwen met lichte cytologische afwijkingen in het uitstrijkje mbv de HPV test
Triage van vrouwen met lichte cytologische afwijkingen in het uitstrijkje mbv de HPV test CJLM Meijer, DC Rijkaart, J Berkhof, FJ van Kemenade, L Rozendaal, ME Herreilers, S Bulk, WM Verweij, GAMA Balfoort,
Nadere informatieEfficiënter screenen naar baarmoederhalskanker. dunne laag cervixcytologie screening met voorkennis van HPV type en lading
Efficiënter screenen naar baarmoederhalskanker door geautomatiseerde dunne laag cervixcytologie screening met voorkennis van HPV type en lading Christophe Depuydt AML - Labo Lokeren Campus RIATOL LABORATORY
Nadere informatieChapter 8 S U M M AR Y / S AM E N V AT T IN G
S U M M AR Y / S AM E N V AT T IN G Chapter 1 In the group of women with equivocal cytology (Pap II) 15-30% have high-grade CIN or even cervical carcinoma. This high percentage underlines the importance
Nadere informatieBAARMOEDERHALSKANKER Wat u moet weten over baarmoederhalskanker
2007 VAC 47 VU : GlaxoSmithKline, Rue du Tilleul 13, 1332 Genval BAARMOEDERHALSKANKER Wat u moet weten over baarmoederhalskanker Wenst U hierover meer te weten, contacteer Uw arts of surf naar : BAARMOEDERHALSKANKER
Nadere informatieHPV als ziekteverwekker
HPV als ziekteverwekker Nathalie Reesink-Peters 27 februari 2009 Inhoud Introductie HPV Levenscyclus HPV, ziekte verwekker Oncogenese Therapie (van HPV gerelateerde ziekte) Indicaties moleculaire diagnostiek
Nadere informatieWat is de betekenis van HPV-testen in de cervixscreening anno 2004?
G0680N_2004 Willy Poppe De kennis over humane papillomavirussen (HPV) in het ontstaan van baarmoederhalskanker en de ontwikkeling van HPV-testen hebben de screening naar voorloperletsels en beginnende
Nadere informatieSamenvatting en toekomstperspectief
Samenvatting In Nederland krijgen meer dan 550 patiënten per jaar een orofarynxtumor. Belangrijke risicofactoren in de etiologie van orofarynxtumoren zijn roken en overmatig alcoholgebruik. De laatste
Nadere informatieVaccinatie tegen baarmoederhalskanker, een belangrijke stap voorwaarts en toch veel verzet. Jaarcongres MPA Alumni, 15 april 2011, Den Haag
Vaccinatie tegen baarmoederhalskanker, een belangrijke stap voorwaarts en toch veel verzet Jaarcongres MPA Alumni,, Den Haag Roel A. Coutinho 1 Center for Infectious Disease Control National Institute
Nadere informatieOVERZICHT 2/07/2013 HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Dr. Stefan Teughels KANKERSCREENING IN VLAANDEREN EPIDEMIOLOGIE BMHKS
HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Dr. Stefan Teughels OVERZICHT KANKERSCREENING IN VLAANDEREN EPIDEMIOLOGIE BMHKS HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK NAAR BMHK OVERZICHT KANKERSCREENING IN
Nadere informatieDetectie van occulte Hepatitis B bij bloeddonoren
Detectie van occulte Hepatitis B bij bloeddonoren Marco Koppelman 1, Theo Cuypers 2, Harry Bos 1, Maarten Koot 2, Hans Zaaijer 3 1 afdeling Nationaal Screening laboratorium Sanquin (NSS), divisie Diagnostiek
Nadere informatieProgramma. Inleiding Aanpak in de huisartspraktijk. Algemene conclusies Evaluatie
Programma Inleiding Aanpak in de huisartspraktijk Oplossen casuïstiek in kleine groepen Bespreken casuïstiek in plenum en toetsing aan de richtlijn Algemene conclusies Evaluatie Inleiding Jaarlijks sterfte
Nadere informatieNieuwe bevolkings onderzoek baarmoederhalskanker
Nieuwe bevolkings onderzoek baarmoederhalskanker 13-april-2016 Dorry Boll, gynaecoloog Lizette Nollen, patholoog Rob Beumer, huisarts In samenwerking met: Els Bovy, Bevolkingsonderzoek Zuid Programma Baarmoederhalskanker
Nadere informatieNederlandse samenvatting van het proefschrift van Edyta Catalina Pirog MD, getiteld:
Nederlandse samenvatting van het proefschrift van Edyta Catalina Pirog MD, getiteld: Molecular markers and HPV detection in the diagnosis of lower genital tract lesions HPV detectie en genotypering in
Nadere informatieCasuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten. Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt
Casuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt Infectieuse serologie Borrelia-serologie (Lyme) Toxoplasma gondii
Nadere informatieValidatie van IHC testen - aanpak in UZA -
Validatie van IHC testen - aanpak in UZA - K Zwaenepoel, klinisch wetenschappelijk medewerker Stappen van validatie/verificatie - proces 1. Optimalisatie Reagentia (antilichaam ) selecteren Protocols uittesten
Nadere informatieCERVIXCARCINOOM. Nascholingsavond voor assistenten en poh ers DINSDAG 13 NOVEMBER ROTTERDAM
CERVIXCARCINOOM Nascholingsavond voor assistenten en poh ers DINSDAG 13 NOVEMBER ROTTERDAM Nascholing Diagnostiek en behandeling van het Cervixcarcinoom Programma 1. Ontvangst en Welkom 2. Cytologische
Nadere informatieVeranderingen in HPV seroprevalentie van 7 hoogrisico HPV typen tussen en
Veranderingen in HPV seroprevalentie van 7 hoogrisico HPV typen tussen 1995-96 en 2006-07 Mirte Scherpenisse, Madelief Mollers, Rutger Schepp, Hein Boot, Chris Meijer, Guy Berbers, Fiona van der Klis and
Nadere informatieIs er evidentie voor point of care testen voor de diagnose van occulte ernstige bacteriële infecties bij ambulante kinderen met koorts zonder focus?
Is er evidentie voor point of care testen voor de diagnose van occulte ernstige bacteriële infecties bij ambulante kinderen met koorts zonder focus? Critically appraised topic Leuven 10 mei 2011 Dr. Apr.
Nadere informatieProgramma. Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk. Algemene conclusies Evaluatie
Programma Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk Oplossen casuïstiek in kleine groepen Bespreken casuïstiek in plenum en toetsing aan de richtlijn Algemene conclusies Evaluatie Inleiding Jaarlijks sterfte
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Baarmoederhalskanker en het humaan papillomavirus
Nederlandse samenvatting Baarmoederhalskanker en het humaan papillomavirus Baarmoederhalskanker is de op een na meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Elk jaar krijgen wereldwijd ongeveer 500.000
Nadere informatieChapter 7 Nederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Chapter 7 Nederlandse samenvatting 157 Chapter 7 Samenvatting Alhoewel door cytomorfologie-gebaseerde screening voor baarmoederhalskanker de incidentie van baarmoederhalskanker
Nadere informatieSamenvatting deel 1 deel 2
Samenvatting Chlamydia trachomatis (Ct) is de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoening. In Nederland worden jaarlijks 60.000 personen geïnfecteerd met Ct. Een groot gedeelte van deze infecties
Nadere informatieValidatiedossier van een IHC onderzoeksmethode HER2 -
Validatiedossier van een IHC onderzoeksmethode HER2 - K Zwaenepoel, klinisch wetenschappelijk medewerker, dienst pathologie, UZ Antwerpen 17 NOV 2018 HER2 IHC klinisch belang HER2 IHC als (pre)screen voor
Nadere informatieSamenvatting. De ziekte en het bevolkingsonderzoek
Samenvatting Nederland heeft een goed bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker ( het uitstrijkje ). Er zijn echter kansen om de preventie van baarmoederhalskanker verder te verbeteren. Zo is er een
Nadere informatieComplexe genetische analyse of accurate screening voor Down syndroom?
NIPT Complexe genetische analyse of accurate screening voor Down syndroom? Algemeen Medisch Laboratorium Antwerpen Dr. M. Berth Trisomie 21 - Down Roizen NJ, Patterson D. Lancet 2003;361 (9365):1281-9
Nadere informatieDevelopment of simplified molecular tools for the diagnosis of kinetoplast diseases
Development of simplified molecular tools for the diagnosis of kinetoplast diseases Thesis by: Claire M. Mugasa Promotores: Prof. Dr. P.A. Kager & Prof. Dr. George W. Lubega Copromotor: Dr. Henk D.F.H.
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
9 Chapter Nederlandse samenvatting Baarmoederhalskanker kost in Nederland jaarlijks aan 200 vrouwen het leven. Het aantal sterfgevallen als gevolg van baarmoederhalskanker is de afgelopen decennia gelukkig
Nadere informatieDe kosteneffectiviteit van de bevolkingsonderzoeken in Vlaanderen. Baarmoederhalskanker, Borstkanker en Dikkedarmkanker
De kosteneffectiviteit van de bevolkingsonderzoeken in Vlaanderen. Baarmoederhalskanker, Borstkanker en Dikkedarmkanker Maaike Fobelets Lore Pil Koen Putman Lieven Annemans 5 oktober 2015 1 Algemene principes
Nadere informatieWelkom. Basisscholing. Colofon. Programma. Presentatie dag 2 BSC Hand-out - V Cervixscreening. Tweede bijeenkomst
Welkom Basisscholing Cervixscreening Colofon Uitgave NHG NVDA NVOG NVVP RIVM Screeningsorganisaties VAP Bilthoven, 2017. De Basisscholing Cervixscreening mag worden gebruikt door iedereen die beroepsmatig
Nadere informatie8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker. preventie Oost
8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker preventie Oost Diagnostiek en etiologie van endocervicale afwijkingen Donderdag 9 november 2006 Nationaal Sportcentrum Papendal, Arnhem Mede onder auspiciën
Nadere informatieCytologische en histologische afwijkingen van de cervix door HPV infectie
Cytologische en histologische afwijkingen van de cervix door HPV infectie Dr. M-J Vanstapel PhD Centrum voor Medische Analyse Medisch Labo Kempen Vosselaar 24/10/06 Cervixcytologie en Humaan Papilloma
Nadere informatieSneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie
Sneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie Andrea Bruning, MD PhD AIOS Medische Microbiologie Overzicht Introductie - Point-of-care
Nadere informatieASO: Toon Schiemsky Supervisor: Prof. Dr. X. Bossuyt Datum: 15 maart Optimalisatie van de pneumokokken polysacharide antistoffen test
ASO: Toon Schiemsky Supervisor: Prof. Dr. X. Bossuyt Datum: 15 maart 2016 Optimalisatie van de pneumokokken polysacharide antistoffen test Inleiding pneumokokken polysacharide antistoffen test Inleiding
Nadere informatieSamenvatting en Algemene Discussie
Samenvatting en Algemene Discussie Samenvatting en Algemene Discussie 104 In dit proefschrift worden studies gepresenteerd die tezamen beoogden de waarde van implementatie van de hoog-risico humaan papillomavirus
Nadere informatieWelkom. Vervolgscholing. Colofon. Programma. Vervolgscholing Cervixscreening - Versie Cervixscreening
Welkom Vervolgscholing Cervixscreening Colofon Uitgave NHG NVDA NVOG NVVP RIVM Screeningsorganisaties VAP Bilthoven, 2018. De Vervolgscholing Cervixscreening mag worden gebruikt door iedereen die beroepsmatig
Nadere informatieGoedgekeurd 26 mei 2015 GARDASIL varatie IB/058 BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Gardasil suspensie voor injectie in een voorgevulde injectiespuit Humaan papillomavirusvaccin [typen 6, 11, 16, 18] (recombinant,
Nadere informatieHET NUT VAN HPV TYPERING IN DE SCREENING EN PREVENTIE VAN BAARMOEDERHALSKANKER
FACULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN Academiejaar 2008-2009 HET NUT VAN HPV TYPERING IN DE SCREENING EN PREVENTIE VAN BAARMOEDERHALSKANKER Leen DE VOS Promotor: Prof. Dr. C. Cuvelier Scriptie
Nadere informatieCHAPTER 9. Samenvatting
CHAPTER 9 Samenvatting Samenvatting SAMENVATTING In dit proefschrift evalueren we de rol van het immuunsysteem in (het ontstaan van) baarmoederhalskanker, oftewel cervixcarcinoom. Ondanks de beschikbaarheid
Nadere informatieHoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofd- stuk 4
S a m e n vat t i n g Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar de relatie tussen betapapillomavirussen (betapv) en het cutane plaveiselcelcarcinoom (PCC) en diens voorloper actinische keratose (AK).
Nadere informatieTrichomonas vaginalis, ontmaskering van een onderschatte pathogeen? Philippe Willems Promotor: Dr. R. Cartuyvels
Trichomonas vaginalis, ontmaskering van een onderschatte pathogeen? Philippe Willems Promotor: Dr. R. Cartuyvels Laboratoriumdiagnostiek T. vaginalis Inleiding Literatuurstudie: opties laboratoriumdiagnostiek
Nadere informatieValkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC
Valkuilen bij diagnostiek hepatitis ABC Streeklab GGD Amsterdam, 30 okt 2009 Hans L. Zaaijer, arts-microbioloog AMC - Klinische Virologie / Sanquin - Bloedoverdraagbare Infecties leverontsteking chemisch/toxisch
Nadere informatieCMV, EBV, Toxoplasma. Diagnostiek. Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog
CMV, EBV, Toxoplasma Diagnostiek Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog Man, 50 jaar Sinds 8d uit Thailand, 1 maand verblijf (nieuwe partner aldaar) Branderig gevoel ter hoogte van
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
201 Hoofdstuk 9 NEDERLANDSE SAMENVATTING Verbeterd moleculair inzicht in het ontstaan van baarmoederhalskanker De ontwikkeling van baarmoederhalskanker verloopt via een lang traject van goed behandelbare
Nadere informatieProf. dr. Lieven Annemans Gezondheidseconomische aspecten van bevolkingsonderzoek naar kanker UGent & VUB
Prof. dr. Lieven Annemans Gezondheidseconomische aspecten van bevolkingsonderzoek naar kanker UGent & VUB Een systematische review van de kosteneffectiviteit van bevolkingsonderzoek naar baarmoederhals,
Nadere informatieDe rol van 16S rrna gen PCR in de diagnose van gewrichtsprothese-infecties
De rol van 16S rrna gen PCR in de diagnose van gewrichtsprothese-infecties Dorien Van den Bossche ASO Klinische Biologie 05 mei 2015 De rol van 16S rrna gen PCR in de diagnose van gewrichtsprothese-infecties
Nadere informatieNieuwe Richtlijn Cervixcytologie (2016)
(2016) Inleiding, praktisch gebruik Herhalingsadviezen & HPV-test Stand van zaken na 1 jaar BVO Hans Bulten 13 April 2018, Veenendaal Symposium VAP/NVVP Disclosure Hans Bulten (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatiePrimaire preventie Behandeling P(rimaire p)reventie Secundaire preventie
1 Screening en gezondheidsbeleid Voorkomen is altijd beter dan genezen? Leuven, 24 april 2015 Prof. Dr. Joost Weyler Epidemiologie en Sociale Geneeskunde Screening en preventie Schema 2 Screening en preventie
Nadere informatieRapportering voor het jaar 2016 Referentiecentrum voor NOROVIRUS.
Coördinator referentiecentrum Naam: N. Botteldoorn Tel 02 642 51 83 Fax: 02 642 52 40 Rapportering voor het jaar 2016 Referentiecentrum voor NOROVIRUS. Instelling: WIV Straat: J. Wijtsmanstraat Stad: Brussel
Nadere informatiePRIMAIRE HPV-SCREENING
PRIMAIRE HPV-SCREENING niet of, maar wanneer Kristof Cokelaere 20-3-2013 Gynecologen stafvergadering JYZ Quinn M et al. BMJ 1999;318:904 2011 USPSTF Review: Whitlock Ann Intern Med 2011 nov 15 2011 USPSTF
Nadere informatieCHAPTER 9. Summary & Samenvatting
CHAPTER 9 Summary & Samenvatting Chapter 9 SUMMARY Genital human papillomavirus (HPV) infections are responsible for a range of benign, premalignant and malignant diseases in both women and men. This thesis
Nadere informatieWMDP-richtlijn Het gebruik van moleculaire HPV testen in het BVO in het kader van de HPV diagnostiek bij preventie van baarmoederhalskanker.
WMDP-richtlijn Het gebruik van moleculaire HPV testen in het BVO in het kader van de HPV diagnostiek bij preventie van baarmoederhalskanker. In 2007 heeft de werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie
Nadere informatieVaccineren tegen pneumokokken: Dweilen met de kraan open? Karin Elberse
Vaccineren tegen pneumokokken: Dweilen met de kraan open? Karin Elberse 1 Kolonisatie (dragerschap) Invasieve ziekte (IPD) 2 Dragerschap en infectie Dragerschap: - 47-67% van de kinderen 1-2 jr (Spijkerman
Nadere informatieHigh-risk human papillomavirus testing in cervical screening. which assay? Albertus Theodorus Hesselink
High-risk human papillomavirus testing in cervical screening which assay? Albertus Theodorus Hesselink The work described in this thesis was performed at the Department of Pathology (head prof.dr. C.J.L.M.
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Moleculaire analyse van sputum voor de diagnostiek van longkanker Motivering van dit proefschrift Longkanker kent de hoogste mortaliteit van alle kankers. Dit komt doordat de ziekte
Nadere informatieHumaan papillomavirus: van infectie tot kanker
Humaan papillomavirus: van infectie tot kanker Human papilloma virus: from infection to cancer Auteurs Trefwoorden Key words D.A.M. Heideman, R.D.M. Steenbergen, P.J.F. Snijders en C.J.L.M. Meijer anogenitale
Nadere informatiePreventie van. Wat u moet weten over. baarmoederhalskanker. Deze brochure bevat informatie over baarmoederhalskanker,
Preventie van baarmoederhalskanker Wat u moet weten over baarmoederhalskanker Deze brochure bevat informatie over baarmoederhalskanker, een ziekte die kan voorkomen worden. Spreek er over met uw arts,
Nadere informatieHUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN
HUIDIGE BEHANDELING VAN CHRONISCHE HEPATITIS-B-VIRUSINFECTIE VOLGENS DE RICHTLIJNEN Nederlandse richtlijn? (2008 en 2012) AASLD richtlijn? (2009) EASL richtlijn? (2012) Met dank aan Erik Buster en de overige
Nadere informatieVaccinatie 2018 Annelien Coppens Herman Fivez
Vaccinatie 2018 Annelien Coppens Herman Fivez 1 Meningococ B Bexsero 2 Invasieve meningokokkeninfecties: Serogroep vnl A/B/C/W135/X en Y Meningitis 50% Bacteriemie/ sepsis (purpura fulminans) 40% hoger
Nadere informatieRapportering voor het jaar 2014 Referentiecentrum voor NOROVIRUS.
Coördinator referentiecentrum Naam: N.Botteldoorn Tel 02 642 51 83 Fax: 02 642 52 40 Rapportering voor het jaar 2014 Referentiecentrum voor NOROVIRUS. Instelling: WIV Straat: J. Wijtsmanstraat Stad: Brussel
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
Nederlandse Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Hoe epitheelcellen onsterfelijkheid worden: Moleculaire karakterisering van in vitro immortalisatie door verschillende HPV types Baarmoederhalskanker,
Nadere informatie(Chemo-)immunotherapie bij cervixcarcinoom. Symposium 05-06-2014 Drs. S. Samuels & Prof. Dr. G.G. Kenter
(Chemo-)immunotherapie bij cervixcarcinoom Symposium 05-06-2014 Drs. S. Samuels & Prof. Dr. G.G. Kenter Cervixcarcinoom: een klinisch relevant probleem Cervixcarcinoom (CxCa) is de 4 e meest voorkomende
Nadere informatieHumaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie
Humaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie Humaan Papilloma Virus (HPV) Inleiding Als u nog nooit van het HPV (Humaan Papilloma Virus) gehoord heeft, is dat niet raar: want ondanks dat het virus
Nadere informatieHiv in België, hiv-tests, HelpCenter Eerste bilan nieuwe hiv-patiënt
Hiv in België, hiv-tests, HelpCenter Eerste bilan nieuwe hiv-patiënt Kristien Wouters Instituut voor Tropische Geneeskunde Cursus hiv en aids, de multi-disciplinaire aanpak Les 3 4 maart 2008 www.itg.be
Nadere informatieCalcitonine en PCT als tumormerker
Calcitonine en PCT als tumormerker Marlies Oostendorp Symposium Genetische endocriene ziekten 2 SKML Sectie Endocrinologie 10 december 2014 PCT en calcitonine: fysiologie Calcitonine 32 aminozuren Productie
Nadere informatieHoge Gezondheidsraad. vaccinatie tegen infecties veroorzaakt door het humaan papillomavirus. HGR Nr. 8367 - herziening Nr. 8204
Hoge Gezondheidsraad vaccinatie tegen infecties veroorzaakt door het humaan papillomavirus DECEmBER 2007 HGR Nr. 8367 - herziening Nr. 8204 Hoge Gezondheidsraad vaccinatie tegen infecties veroorzaakt
Nadere informatieVoor het eerst is er een vaccin dat baarmoederhalskanker kan voorkomen
Samenvatting Voor het eerst is er een vaccin dat baarmoederhalskanker kan voorkomen In Nederland bestaat al decennia een succesvol programma voor bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Daarmee
Nadere informatieVernieuwing bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
Vernieuwing bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Presentatie voor professionals April 2016 1 Disclaimer Hoewel deze presentatie met de grootst mogelijke zorgvuldigheid is opgesteld en wordt onderhouden,
Nadere informatieMaligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie
Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Annemie Rutten Medische Oncologie AZ St. Augustinus Maligne melanoma 10% van alle huidkankers, maar meest agressieve. Incidentie van maligne melanoma neemt
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/18632 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18632 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Joosse, Simon Andreas Title: Prediction of "BRCAness" in breast cancer by array
Nadere informatieHEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP. Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch 04-11-2014
HEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch 04-11-2014 INTRODUCTIE HBV = dsdna virus, hoge viremie, zeer infectieus (50-100x infectieuzer dan HIV) Transmissie door contact met
Nadere informatieHet Hepatitis probleem in NL
Bewustwording Identificatie-Behandeling HEPATITIS B en C Het Hepatitis probleem in NL Virale hepatitis A-E : Wat is er aan het veranderen? Chronische hepatitis B & C: Sterfte, Impact behandeling Uitdaging
Nadere informatie«JAAN» mr. I.S. Feenstra). Zowel Hologic als Qiagen gaan in spoedappel bij het hof.
137 «JAAN» 137 Gerechtshof Den Haag 9 juni 2015, nr. 200.168.079/01, ECLI:NL:GHDHA:2015:1456, nr. 200.168.377/01, ECLI:NL:GHDHA:2015:1457 (mr. Van den Bergh, mr. Bonneur, mr. Van Waesberghe) Noot mr. B.J.H.
Nadere informatieVVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013
VVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013 Congenitale Toxoplasmose: Hoe gebruik je de diagnostische informatie op een zinvolle manier? Filip Cools, MD, PhD Neonatologie, UZ Brussel Scenario
Nadere informatieBevolkingsonderzoek darmkanker. Jochim Terhaar sive Droste Anneke De Schryver MDL-arts Jeroen Bosch Ziekenhuis
Bevolkingsonderzoek darmkanker Jochim Terhaar sive Droste Anneke De Schryver MDL-arts Jeroen Bosch Ziekenhuis Inhoud Mogelijkheden BVO - Doel screening - Ratio o.b.v. literatuur - Kwaliteit coloscopie
Nadere informatieWhole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering. Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog
Whole genome sequencing op direct materiaal voor virus detectie en typering Janette Rahamat-Langendoen, arts-microbioloog Acute luchtweginfecties Belangrijke oorzaak van ziekenhuis opnames bij kinderen
Nadere informatieMoleculaire diagnostiek
Moleculaire diagnostiek van infectieziekten Arjan de Jong 8 december 2015 Moleculaire diagnostiek Diagnostiek op basis van moleculair biologische (DNA/RNA) technieken Moleculaire diagnostiek van infecties
Nadere informatieNieuwe strategieën voor soa-testing in België IRITH DE BAETSELIER
Nieuwe strategieën voor soa-testing in België IRITH DE BAETSELIER Epidemiologie België KCE richtlijnen Nieuwe strategieën Overzicht presentatie Pooling strategie Point of care, rapid, zelftest en e-sti
Nadere informatieDr E.B. Cornel, uroloog. PSA: To Screen or Not to Screen
, uroloog PSA: To Screen or Not to Screen Belangen verstrengelingen 1. wetenschappelijk onderzoek met: UMC Radboud & Erasmus Telomerix Spectrum pharmaceuticals AMS 2. www.deprostaatkliniek.nl PSA: To Screen
Nadere informatieMRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie
MRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie Department of Pediatrics / Child Neurology Center for Childhood White Matter Disorders VU University Medical Center Amsterdam, NL Hersenen en
Nadere informatieWelkom. Basisscholing. Colofon. Programma. Praktijkavond 2 BSC Hand-out - V Cervixscreening. Tweede bijeenkomst
Welkom Basisscholing Cervixscreening Colofon Uitgave NHG NVDA NVOG NVVP RIVM Screeningsorganisaties VAP Bilthoven, 2016. De Basisscholing Cervixscreening mag worden gebruikt door iedereen die beroepsmatig
Nadere informatieDe rol van screening door middel van anaal uitstrijkje bij risicopersonen voor het ontstaan van anale dysplasie en anaal carcinoom.
FACULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN Academiejaar 2010-2011 De rol van screening door middel van anaal uitstrijkje bij risicopersonen voor het ontstaan van anale dysplasie en anaal carcinoom.
Nadere informatieWoord vooraf. Sharon, juni 2009. Onderzoek van cervicale intra-epitheliale neoplasie aan de hand van HPV, p16 en Ki67 1
Woord vooraf Als laatstejaarstudente in de biomedische laboratoriumtechnologie kreeg ik de opdracht een eindwerk te maken. Ik heb mijn stage gevolgd in AZ Onze-Lieve- Vrouw Ter Linden (Knokke) op de dienst
Nadere informatieVaccinatie tegen Humaan papillomavirus
Vaccinatie tegen Humaan papillomavirus dr D. Bijl Nr 7 2009 (43) Pagina 69-76 Thema-artikel Tags Humaan papillomavirus quadrivalent vaccin bivalent vaccin Gardasil Cervarix vaccinatieprogramma cervixcarcinoom
Nadere informatie