Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog"

Transcriptie

1 Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog

2 Humaan papilloma virus (Anogenitale) wratten Pre-maligniteiten: CIN = Cervicale intraepitheliale neoplasie VIN = Vulvaire intraepitheliale neoplasie AIN = Anale intraepitheliale neoplasie PIN = Intraepitheliale neoplasie penis Anogenitale carcinomen Cervix, vulva, anus, penis

3 Wat is HPV? (vervolg) 15-50% van de seksueel actieve populatie heeft subklinische / latente infectie Meesten vlak na 1 e seksueel contact HPV meestal binnen 6-8 maanden door immuniteit opgeruimd Als het virus persisteert, kunnen afwijkingen ontstaan: Vaak: genitale wratten (incidentie /jaar in NL) Soms: dysplasie (voorstadia van carcinoom) Zelden: carcinoom Persisterende HPV infecties geassocieerd met: roken, wisselende seksuele partners, zwangerschap, OAC, immuunsuppressie Meer dan 100 genotypen, waarvan: Mucosale / genitale typen: Oncogene typen: 13

4 Anogenitale maligniteiten en HIV Hoge incidentie Cervixcarcinoom: Aidsdefiniërende ziekte NVAB Jaarlijkse screening Anuscarcinoom, peniscarcinoom, vulvacarcinoom

5 Anogenitale maligniteiten en HAART - Incidentie anuscarcinoom onder MSM: - 0/ in / in 2000 Diamond C, Sex Transm Dis Geen daling incidentie anogenitale maligniteiten - Ondanks betere klaring van HPV bij immuunrestoratie tgv CD4 stijging - Extra risico tgv hiv - bij MSM: RR 352 (95% CI ) - bij: RR 7 (95% CI ) Clifford GM, J Natl Cancer Inst. 2005

6 Anuscarcinoom Overeenkomst met cervixcarcinoom: Oncogene HPV typen Overgangsepitheel Voorstadia Cytologie Histologie: AIN I-AIN III (lichte, matige of ernstige dysplasie)

7 Hoge Resolutie Anoscopie Proctoscoop + Colposcoop

8 Hoge resolutie anoscopie na azijnzuur applicatie AIN 0 AIN 1

9 Intra anaal biopteren

10 AIN progressie

11 Hoge resolutie anoscopie AIN II

12 Hoge resolutie anoscopie AIN II/III

13 Subtiele verschillen in presentatie AIN II AIN III

14 Peri-anale AIN

15 AIN en HIV Ca. 40% AIN bij HIV+ MSM 80 % hoog risico HPV in HIV+ MSM Progressie: 50 % van AIN I AIN II/III (2-4 yr) AIN II/III: zelden regressie 23% AIN III Anusca.

16 Screening op AIN Belangrijk om juiste (moment van) behandeling vast te stellen want: HIV+ in NL, wv MSM at risk voor anuskanker Prognose: 5 jaars overleving anusca. 50% Screening?

17 Is There a Proven Link Between Anal Cancer Screening and Reduced Morbidity or Mortality? KA Katz and CA Clarke, 17 February 2009 Annals of Internal Medicine

18 Behandeling van AIN Ablatieve poliklinische therapieën: Electrocauterisatie (standaard) Infrarood coagulatie Koude staal Fotodynamische therapie ROANCO studie, van der Snoek, EUR, Rotterdam Lokale eenvoudige door de patiënt toepasbare therapieën: Imiquimod (met name voor perianale AIN) Efudix?

19 TRAIN trial AMC TReatment of AIN Cauterisatie vs Efudix vs Imiquimod

20 Methoden - Samenwerking afd. Dermatologie en Inwendige geneeskunde (infectieziekten) AMC - Screening HIV+ MSM en (resp. 400 en 100) - Hoge Resolutie Anoscopie - Biopteren verdachte afwijkingen peri en intra-anaal - HPV moleculaire biologie - Behandelen AIN I-III (4 mnd) - Cauterisatie (n=50) - Imiquimod (n=50) - Efudix (n=50)

21 Geen AIN: na 1 jaar retour Uitkomsten I Progressie: Ablatieve therapie en vervolgen Anus carcinoom: chirurgie/radiotherapie Primaire eindpunten: PA, HPV load Kosten effectiviteit Quality of life 388 HIV+ MSM patiënten gescreend 246 hebben AIN (63%) Waarvan 52% highgrade (AIN II/III)

22 Geen AIN: na 1 jaar retour Uitkomsten II Progressie: Ablatieve therapie en vervolgen Anus carcinoom: chirurgie/radiotherapie Primaire eindpunten: PA, HPV load Kosten effectiviteit Quality of life 388 HIV+ MSM patiënten gescreend 246 hebben AIN (63%) Waarvan 128 (52%) highgrade (AIN II/III) Uiteindelijk 148 patiënten in de studie (43% lowgrade en 57% highgrade)

23 Uitkomsten III Overall na 72 weken 67% recidief Intra-anaal beste resultaat cauterisatie, 47% complete remissie, imiquimod 22%, fluoruracil 17%. Peri-anaal beste resultaat imiquimod,100% complete remissie, cauterisatie 75%, fluoruracil 57%,

24 Wie: alle HIV+ MSM en Wanneer: jaarlijks? Waar: HIV behandelcentra? Screening Door wie: Dermatologen/MDL artsen/internisten? Beleid bij afwijkingen: Zelfbehandeling/Lokale behandeling?

25 Met dank aan Henry de Vries en Karien Gosens

HPV als ziekteverwekker

HPV als ziekteverwekker HPV als ziekteverwekker Nathalie Reesink-Peters 27 februari 2009 Inhoud Introductie HPV Levenscyclus HPV, ziekte verwekker Oncogenese Therapie (van HPV gerelateerde ziekte) Indicaties moleculaire diagnostiek

Nadere informatie

Anale intra-epitheliale neoplasie (AIN)

Anale intra-epitheliale neoplasie (AIN) Anale intra-epitheliale neoplasie (AIN) Anale intra-epitheliale neoplasie of afgekort AIN zijn veranderingen in het anale slijmvlies die een voorstadium kunnen zijn van anuskanker. Hoe ontstaat AIN AIN

Nadere informatie

HPV nu en in de toekomst. Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink

HPV nu en in de toekomst. Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink HPV nu en in de toekomst Nynke de Boer Magda van Oven Britt van Etten Debruijn Jorien Helder-Woolderink 15000 HPV HPV2 HPV4 HPV6 HPV11 High risk HPV (hr-hpv) Hr HPV 80 % van alle vrouwen maakt eens

Nadere informatie

AIN 1: Alleen de oppervlakkige slijmvlieslaag bevat afwijkende cellen. AIN 1 wordt laaggradige AIN genoemd.

AIN 1: Alleen de oppervlakkige slijmvlieslaag bevat afwijkende cellen. AIN 1 wordt laaggradige AIN genoemd. Controle op Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Patiënten informatie folder U bent gevraagd voor controle op AIN. Wat is AIN? Met AIN (Anale Intraepitheliale Neoplasie) wordt een verandering bedoeld

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Anal intraepithelial neoplasia in HIV+ men Richel, Olivier. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Anal intraepithelial neoplasia in HIV+ men Richel, Olivier. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Anal intraepithelial neoplasia in HIV+ men Richel, Olivier Link to publication Citation for published version (APA): Richel, O. (2014). Anal intraepithelial neoplasia

Nadere informatie

Nieuwe bevolkings onderzoek baarmoederhalskanker

Nieuwe bevolkings onderzoek baarmoederhalskanker Nieuwe bevolkings onderzoek baarmoederhalskanker 13-april-2016 Dorry Boll, gynaecoloog Lizette Nollen, patholoog Rob Beumer, huisarts In samenwerking met: Els Bovy, Bevolkingsonderzoek Zuid Programma Baarmoederhalskanker

Nadere informatie

deelnemersinformatie ROANCO-onderzoek

deelnemersinformatie ROANCO-onderzoek deelnemersinformatie ROANCO-onderzoek ROANCO: Rotterdams anusonderzoek cohort Geachte lezer, Uw behandelend arts heeft u geïnformeerd over bovengenoemd medischwetenschappelijk onderzoek. Hij/zij heeft

Nadere informatie

Welkom. Basisscholing. Colofon. Programma. Presentatie dag 2 BSC Hand-out - V Cervixscreening. Tweede bijeenkomst

Welkom. Basisscholing. Colofon. Programma. Presentatie dag 2 BSC Hand-out - V Cervixscreening. Tweede bijeenkomst Welkom Basisscholing Cervixscreening Colofon Uitgave NHG NVDA NVOG NVVP RIVM Screeningsorganisaties VAP Bilthoven, 2017. De Basisscholing Cervixscreening mag worden gebruikt door iedereen die beroepsmatig

Nadere informatie

HPV test volgens landelijke richtlijn. Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009

HPV test volgens landelijke richtlijn. Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009 HPV test volgens landelijke richtlijn Heleen Doornewaard, Patholoog Gelre ziekenhuizen, 11 maart 2009 HPV-vaccinatie Het kan je leven redden, maar ook voor niks zijn NRCnext, dd 03-03-09 1.Wat heeft baarmoederhalskanker

Nadere informatie

Welkom. Basisscholing. Colofon. Programma. Praktijkavond 2 BSC Hand-out - V Cervixscreening. Tweede bijeenkomst

Welkom. Basisscholing. Colofon. Programma. Praktijkavond 2 BSC Hand-out - V Cervixscreening. Tweede bijeenkomst Welkom Basisscholing Cervixscreening Colofon Uitgave NHG NVDA NVOG NVVP RIVM Screeningsorganisaties VAP Bilthoven, 2016. De Basisscholing Cervixscreening mag worden gebruikt door iedereen die beroepsmatig

Nadere informatie

Behandeling van anale intra-epitheliale neoplasie (AIN)

Behandeling van anale intra-epitheliale neoplasie (AIN) Behandeling van anale intra-epitheliale neoplasie (AIN) Anale intra-epitheliale neoplasie (AIN) is een verandering in het slijmvlies in en rond de anus. Bij AIN is er sprake van onrustige cellen van het

Nadere informatie

April 2016 Volume 1, Issue I

April 2016 Volume 1, Issue I Beste lezer, Voor u ligt de eerste nieuwsbrief van de HIV polikliniek van het AMC. Op deze wijze willen wij u 2 keer per jaar op de hoogte houden van de laatste ontwikkelingen op onze polikliniek. U kunt

Nadere informatie

PRAKTIJKCONSENSUS CERVIXKANKERSCREENING Dr. Ive Talboom Medisch Centrum voor Studenten K.U. Leuven

PRAKTIJKCONSENSUS CERVIXKANKERSCREENING Dr. Ive Talboom Medisch Centrum voor Studenten K.U. Leuven PRAKTIJKCONSENSUS CERVIXKANKERSCREENING Dr. Ive Talboom Medisch Centrum voor Studenten K.U. Leuven INLEIDING Ondanks de dalende incidentie (8,9/100.000)* en mortaliteit (3,38/100.000)* van cervixkanker

Nadere informatie

Baarmoederhalskanker screening

Baarmoederhalskanker screening Baarmoederhalskanker screening Wat gaat er veranderen? Lex Makkus, Patholoog PAL Geschiedenis BVO-BMHK Huidige BVO - hrhpv Triage Sterfte cervix carcinoom absolute aantallen/cohort 45 40 35 30 25 20 15

Nadere informatie

Vaccinatie tegen HPV. Aan: de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Nr. 2019/09, Den Haag, 19 juni 2019

Vaccinatie tegen HPV. Aan: de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Nr. 2019/09, Den Haag, 19 juni 2019 Vaccinatie tegen HPV Aan: de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Nr. 2019/09, Den Haag, 19 juni 2019 Inhoud Vaccinatie tegen HPV pagina 2 van 66 inhoud Samenvatting 4 01 Inleiding 6

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitoring Het Bevolkingsonderzoek (BVO) Baarmoederhalskanker wordt gecoördineerd door het RIVM. De jaarlijkse Landelijke Monitoring van het Bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

Tumoren van het anaal kanaal

Tumoren van het anaal kanaal 7.1.8. Tumoren van het anaal kanaal 1. Inleiding 1.1. Incidentie Aparte entiteit! Incidentie uitzonderlijk (2% van de digestieve tumoren) Incidentie 3v - 2m Gem. 65 jaar 2. Klinische presentatie De meeste

Nadere informatie

Chapter 9. Nederlandse samenvatting

Chapter 9. Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door een infectie met een virus, het zogenaamde hoog-risico humaan papillomavirus (hrhpv).

Nadere informatie

De rol van screening door middel van anaal uitstrijkje bij risicopersonen voor het ontstaan van anale dysplasie en anaal carcinoom.

De rol van screening door middel van anaal uitstrijkje bij risicopersonen voor het ontstaan van anale dysplasie en anaal carcinoom. FACULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN Academiejaar 2010-2011 De rol van screening door middel van anaal uitstrijkje bij risicopersonen voor het ontstaan van anale dysplasie en anaal carcinoom.

Nadere informatie

Anuscarcinoom en voorstadia hiervan bij HIV-positieve mannen die seks hebben met mannen

Anuscarcinoom en voorstadia hiervan bij HIV-positieve mannen die seks hebben met mannen Net als bij het cervixcarcinoom vormen persisterende HPVinfecties een belangrijke risicofactor voor anale maligniteicapita selecta Anuscarcinoom en voorstadia hiervan bij HIV-positieve mannen die seks

Nadere informatie

Epidemiologie van HIV/HCV coinfectie. Moleculair epidemioloog, GGD Amsterdam

Epidemiologie van HIV/HCV coinfectie. Moleculair epidemioloog, GGD Amsterdam Epidemiologie van HIV/HCV coinfectie Thijs van de Laar Moleculair epidemioloog, GGD Amsterdam 19 januari 2010 19 januari 2010 Epidemiologie van HIV/HCV coinfectie 2 Risicogroepen Injecterende drugsgebruikers

Nadere informatie

Gynaecologisch-oncologische Studies. Gynaecongres 11 november Focus Radiotherapie. R.A. Nout Radiotherapeut-Oncoloog Namens LPRGT

Gynaecologisch-oncologische Studies. Gynaecongres 11 november Focus Radiotherapie. R.A. Nout Radiotherapeut-Oncoloog Namens LPRGT Gynaecologisch-oncologische Studies Gynaecongres 11 november 2010 Focus Radiotherapie R.A. Nout Radiotherapeut-Oncoloog Namens LPRGT Overzicht: Focus Radiotherapie Cervix Lopend EORTC Embrace Nieuw Outback

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting van het proefschrift van Edyta Catalina Pirog MD, getiteld:

Nederlandse samenvatting van het proefschrift van Edyta Catalina Pirog MD, getiteld: Nederlandse samenvatting van het proefschrift van Edyta Catalina Pirog MD, getiteld: Molecular markers and HPV detection in the diagnosis of lower genital tract lesions HPV detectie en genotypering in

Nadere informatie

(Chemo-)immunotherapie bij cervixcarcinoom. Symposium 05-06-2014 Drs. S. Samuels & Prof. Dr. G.G. Kenter

(Chemo-)immunotherapie bij cervixcarcinoom. Symposium 05-06-2014 Drs. S. Samuels & Prof. Dr. G.G. Kenter (Chemo-)immunotherapie bij cervixcarcinoom Symposium 05-06-2014 Drs. S. Samuels & Prof. Dr. G.G. Kenter Cervixcarcinoom: een klinisch relevant probleem Cervixcarcinoom (CxCa) is de 4 e meest voorkomende

Nadere informatie

Baarmoederhalskanker screening: update. Dr. F. Claerhout

Baarmoederhalskanker screening: update. Dr. F. Claerhout Baarmoederhalskanker screening: update Dr. F. Claerhout Inhoud HPV infectie Pathofysiologie Cervixcarcinoom Preventieve strategiën: Primaire preventie Vaccinatie Secundaire preventie Screening voor cervicale

Nadere informatie

Vaccinatie tegen Humaan papillomavirus

Vaccinatie tegen Humaan papillomavirus Vaccinatie tegen Humaan papillomavirus dr D. Bijl Nr 7 2009 (43) Pagina 69-76 Thema-artikel Tags Humaan papillomavirus quadrivalent vaccin bivalent vaccin Gardasil Cervarix vaccinatieprogramma cervixcarcinoom

Nadere informatie

Hans-Erik Nobel Consulent seksuele gezondheid

Hans-Erik Nobel Consulent seksuele gezondheid Hans-Erik Nobel Consulent seksuele gezondheid In het kader van mijn opleiding als consulent seksuele gezondheid heb ik een onderzoek uitgevoerd waarbij ik voor het volgende onderwerp heb gekozen. Welke

Nadere informatie

Wat de huisarts moet weten over de HPV-vaccinatie

Wat de huisarts moet weten over de HPV-vaccinatie Nascholing Wat de huisarts moet weten over de HPV-vaccinatie Joyce Nouwens, Doreth Teunissen, Toine Lagro-Janssen Al bijna tien jaar krijgen twaalfjarige meisjes in Nederland de HPV-vaccinatie aangeboden

Nadere informatie

Beste lezer, Via deze brief met bijlagen willen wij je informeren over het ontstaan en het opsporen van voorstadia van anuskanker.

Beste lezer, Via deze brief met bijlagen willen wij je informeren over het ontstaan en het opsporen van voorstadia van anuskanker. Afdeling Interne Geneeskunde Arne van Eeden, internist De Lairessestraat 99 1071 NX Amsterdam t (020) - 573 0315 email: wbrokking@dcklinieken.nl www.dcklinieken.nl Amsterdam, 2014 Betreft: Informatie over

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Hende, Muriel van den Title: Human papillomavirus clade A9 specific cellular immunity

Nadere informatie

Wat is de betekenis van HPV-testen in de cervixscreening anno 2004?

Wat is de betekenis van HPV-testen in de cervixscreening anno 2004? G0680N_2004 Willy Poppe De kennis over humane papillomavirussen (HPV) in het ontstaan van baarmoederhalskanker en de ontwikkeling van HPV-testen hebben de screening naar voorloperletsels en beginnende

Nadere informatie

CMV, EBV, Toxoplasma. Diagnostiek. Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog

CMV, EBV, Toxoplasma. Diagnostiek. Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog CMV, EBV, Toxoplasma Diagnostiek Inge Gyssens Dienst infectieziekten Internist infectioloog Man, 50 jaar Sinds 8d uit Thailand, 1 maand verblijf (nieuwe partner aldaar) Branderig gevoel ter hoogte van

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Vulvaire intra-epitheliale neoplasie (VIN) is een relatief weinig voorkomende afwijking aan de schaamlippen met vaak een langdurig beloop en recidiverend karakter. VIN is een voorstadium

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting. Baarmoederhalskanker en het humaan papillomavirus

Nederlandse samenvatting. Baarmoederhalskanker en het humaan papillomavirus Nederlandse samenvatting Baarmoederhalskanker en het humaan papillomavirus Baarmoederhalskanker is de op een na meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Elk jaar krijgen wereldwijd ongeveer 500.000

Nadere informatie

Chapter 9. Nederlandse Samenvatting

Chapter 9. Nederlandse Samenvatting Chapter 9 Nederlandse Samenvatting Summary and Nederlandse samenvatting SAMENVATTING Baarmoederhalskanker is de vierde meest voorkomende kanker bij vrouwen wereldwijd. Deze ziekte wordt gedurende een periode

Nadere informatie

Welkom. Vervolgscholing. Colofon. Programma. Vervolgscholing Cervixscreening - Versie Cervixscreening

Welkom. Vervolgscholing. Colofon. Programma. Vervolgscholing Cervixscreening - Versie Cervixscreening Welkom Vervolgscholing Cervixscreening Colofon Uitgave NHG NVDA NVOG NVVP RIVM Screeningsorganisaties VAP Bilthoven, 2018. De Vervolgscholing Cervixscreening mag worden gebruikt door iedereen die beroepsmatig

Nadere informatie

Voorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER

Voorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER Voorspellende waarde van HE4 bij een complexe ovarium cyste ROELIEN VAN DE VRIE ARTS ONDERZOEKER 16-06-2016 INHOUD Achtergrond Ovarium carcinoom HE4 Retrospectieve studie AvL & AMC Opzet van prospectieve

Nadere informatie

Dienst Gynaecologie. Verloskunde. Waartoe dient een uitstrijkje? Informatie voor de patiënte Afwijkend uitstrijkje

Dienst Gynaecologie. Verloskunde. Waartoe dient een uitstrijkje? Informatie voor de patiënte Afwijkend uitstrijkje Dienst Gynaecologie Informatie voor de patiënte Afwijkend uitstrijkje Verloskunde Waartoe dient een uitstrijkje? Een uitstrijkje wordt ook wel de PAPsmeartest genoemd. Het dient om een voorstadium van

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor 2015

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor 2015 a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor

Nadere informatie

Vaccineren tegen HPV? ONTDEK HIER ALLES over het humaan PapillomaVirus

Vaccineren tegen HPV? ONTDEK HIER ALLES over het humaan PapillomaVirus Test Doe de quiz en je kennis! Vaccineren tegen HPV? ONTDEK HIER ALLES over het humaan PapillomaVirus HPV staat voor humaan papillomavirus Ontdek in deze brochure hoe je jezelf kan beschermen tegen HPV-infecties

Nadere informatie

Geneesmiddelen bulletin

Geneesmiddelen bulletin Geneesmiddelen bulletin oktober 2016 jaargang 50, nummer 10 111 In dit nummer ook: Vaccinatie tegen humaan papillomavirus (HPV). Einde papieren editie van het Geneesmiddelenbulletin? Redactieadres: Geneesmiddelenbulletin,

Nadere informatie

Hoge Gezondheidsraad VACCINATIE TEGEN INFECTIES VEROORZAAKT DOOR HET HUMAAN PAPILLOMAVIRUS JULI 2017 HGR NR 9181

Hoge Gezondheidsraad VACCINATIE TEGEN INFECTIES VEROORZAAKT DOOR HET HUMAAN PAPILLOMAVIRUS JULI 2017 HGR NR 9181 Hoge Gezondheidsraad VACCINATIE TEGEN INFECTIES VEROORZAAKT DOOR HET HUMAAN PAPILLOMAVIRUS JULI 2017 HGR NR 9181 Hoge Gezondheidsraad VACCINATIE TEGEN INFECTIES VEROORZAAKT DOOR HET HUMAAN PAPILLOMAVIRUS

Nadere informatie

OVERZICHT 2/07/2013 HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Dr. Stefan Teughels KANKERSCREENING IN VLAANDEREN EPIDEMIOLOGIE BMHKS

OVERZICHT 2/07/2013 HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Dr. Stefan Teughels KANKERSCREENING IN VLAANDEREN EPIDEMIOLOGIE BMHKS HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Dr. Stefan Teughels OVERZICHT KANKERSCREENING IN VLAANDEREN EPIDEMIOLOGIE BMHKS HET VLAAMS BEVOLKINGSONDERZOEK NAAR BMHK OVERZICHT KANKERSCREENING IN

Nadere informatie

Nieuwsbrief MAART - APRIL 2014. Jaargang 3 - Editie 14

Nieuwsbrief MAART - APRIL 2014. Jaargang 3 - Editie 14 Nieuwsbrief MAART - APRIL 2014 Jaargang 3 - Editie 14 In deze editie: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Een aantal mededelingen... Rainbow Café + foto s Zumba workshop Rainbow Café + foto s Carnaval / steun Coming Inn

Nadere informatie

8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker. preventie Oost

8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker. preventie Oost 8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker preventie Oost Diagnostiek en etiologie van endocervicale afwijkingen Donderdag 9 november 2006 Nationaal Sportcentrum Papendal, Arnhem Mede onder auspiciën

Nadere informatie

Hoge Gezondheidsraad. vaccinatie tegen infecties veroorzaakt door het humaan papillomavirus. HGR Nr. 8367 - herziening Nr. 8204

Hoge Gezondheidsraad. vaccinatie tegen infecties veroorzaakt door het humaan papillomavirus. HGR Nr. 8367 - herziening Nr. 8204 Hoge Gezondheidsraad vaccinatie tegen infecties veroorzaakt door het humaan papillomavirus DECEmBER 2007 HGR Nr. 8367 - herziening Nr. 8204 Hoge Gezondheidsraad vaccinatie tegen infecties veroorzaakt

Nadere informatie

Afwijkend uitstrijkje

Afwijkend uitstrijkje Afwijkend uitstrijkje Gynaecologie Inleiding U heeft een afspraak gekregen bij een gynaecoloog van Medisch Spectrum Twente omdat u een afwijkend uitstrijkje heeft. Wij willen u graag voorbereiden op uw

Nadere informatie

Anuscarcinoom. Landelijke richtlijn, Versie: 1.1. Datum Goedkeuring: 27-08-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: LW GE-tumoren

Anuscarcinoom. Landelijke richtlijn, Versie: 1.1. Datum Goedkeuring: 27-08-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: LW GE-tumoren Anuscarcinoom Landelijke richtlijn, Versie: 1.1 Datum Goedkeuring: 27-08-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: LW GE-tumoren Inhoudsopgave Algemeen...1 Screening...2 Diagnostiek...3 Medisch technisch...3

Nadere informatie

Humaanpapillomavirusinfectie met de nadruk op anogenitale

Humaanpapillomavirusinfectie met de nadruk op anogenitale Humaanpapillomavirusinfectie met de nadruk op anogenitale wratten A63 Condyloma acuminatum 1. Algemeen Anogenitale wratten (AGW), condylomata acuminata (letterlijk spitse wratten ; maar er zijn ook vlakke),

Nadere informatie

Inleiding... 2. Procedure... 2. Wat is een colposcopie?... 2. Verloop van het onderzoek... 2. Voorbereiding... 2. Het onderzoek... 2. Biopten...

Inleiding... 2. Procedure... 2. Wat is een colposcopie?... 2. Verloop van het onderzoek... 2. Voorbereiding... 2. Het onderzoek... 2. Biopten... Colposcopie H15.021-01 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Procedure... 2 Wat is een colposcopie?... 2 Verloop van het onderzoek... 2 Voorbereiding... 2 Het onderzoek... 2 Biopten... 3 Endocervicale curettage...

Nadere informatie

Anoscopisch onderzoek

Anoscopisch onderzoek Anoscopisch onderzoek Het doel van het anoscopisch onderzoek is het opsporen van een voorstadium van anuskanker, de anale intra-epitheliale neoplasie (AIN). Meer over AIN kunt u lezen in een aparte folder.

Nadere informatie

Afwijkend uitstrijkje

Afwijkend uitstrijkje Afwijkend uitstrijkje colposcopie en behandeling Gynaecologie alle aandacht Inleiding U heeft gehoord dat er in uw uitstrijkje afwijkende cellen gevonden zijn. Dit betekent in de meeste gevallen niet dat

Nadere informatie

30 microgram 40 microgram 60 microgram. 20 microgram

30 microgram 40 microgram 60 microgram. 20 microgram Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Daardoor kan snel nieuwe veiligheidsinformatie worden vastgesteld. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33005 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Vos van Steenwijk, P.J. de Title: Immunology and immunotherapy of high grade cervical

Nadere informatie

Lichen sclerosus. Inleiding. Epidemiologie. Dr. W.I. van der Meijden

Lichen sclerosus. Inleiding. Epidemiologie. Dr. W.I. van der Meijden 148 15 Samenvatting Richtlijnen Dermatologie 2015 Lichen sclerosus Dr. W.I. van der Meijden Onderstaande samenvatting is herzien in 2014, zonder dat de essentie van de richtlijn is gewijzigd. De richtlijn

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor 2016

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor 2016 a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor

Nadere informatie

Samenvatting en toekomstperspectief

Samenvatting en toekomstperspectief Samenvatting In Nederland krijgen meer dan 550 patiënten per jaar een orofarynxtumor. Belangrijke risicofactoren in de etiologie van orofarynxtumoren zijn roken en overmatig alcoholgebruik. De laatste

Nadere informatie

Artsformulier DES-dochter (B2)

Artsformulier DES-dochter (B2) Artsformulier DES-dochter (B2) Toestemmingsverklaring inzage en kopiëren medisch dossier (in te vullen door de aanvraagster (DES-dochter)) In onderstaande periode werd ik in uw ziekenhuis/op uw afdeling

Nadere informatie

Een patiënt met perianale morbus Bowen: een diagnostisch en therapeutisch dilemma

Een patiënt met perianale morbus Bowen: een diagnostisch en therapeutisch dilemma Een patiënt met perianale morbus Bowen: een diagnostisch en therapeutisch dilemma A patient with perianal Bowen s disease: a diagnostic and therapeutic dilemma Auteurs Trefwoorden Key words H.J.G.D. van

Nadere informatie

Gardasil suspensie voor injectie in een voorgevulde injectiespuit Humaan papillomavirusvaccin [typen 6, 11, 16, 18] (recombinant, geadsorbeerd)

Gardasil suspensie voor injectie in een voorgevulde injectiespuit Humaan papillomavirusvaccin [typen 6, 11, 16, 18] (recombinant, geadsorbeerd) 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Gardasil suspensie voor injectie in een voorgevulde injectiespuit Humaan papillomavirusvaccin [typen 6, 11, 16, 18] (recombinant, geadsorbeerd) 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE

Nadere informatie

Goedgekeurd 26 mei 2015 GARDASIL varatie IB/058 BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

Goedgekeurd 26 mei 2015 GARDASIL varatie IB/058 BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Gardasil suspensie voor injectie in een voorgevulde injectiespuit Humaan papillomavirusvaccin [typen 6, 11, 16, 18] (recombinant,

Nadere informatie

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Monitor 2017 EERSTE RESULTATEN VAN HET VERNIEUWDE

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Monitor 2017 EERSTE RESULTATEN VAN HET VERNIEUWDE a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor

Nadere informatie

Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek

Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek M. Lacko KNO-arts/Hoofd-hals oncoloog Oncologie symposium, Maastricht 21 mei 2015 Indeling presentatie 1. Incidentie en epidemiologie

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofd- stuk 4

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofd- stuk 4 S a m e n vat t i n g Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar de relatie tussen betapapillomavirussen (betapv) en het cutane plaveiselcelcarcinoom (PCC) en diens voorloper actinische keratose (AK).

Nadere informatie

op anogenitale maligniteiten

op anogenitale maligniteiten op anogenitale maligniteiten Screening of HIV-infected patients for anogenital malignancies Auteurs Trefwoorden Key words E. Jong, J.W. Mulder, E.C.M. van Gorp, K. Brinkman en P.H.M. Smits anogenitale

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Marra, E. (2018). Anal HPV infection & disease: Common and preventable, but hard to treat

Citation for published version (APA): Marra, E. (2018). Anal HPV infection & disease: Common and preventable, but hard to treat UvA-DARE (Digital Academic Repository) Anal HPV infection & disease Marra, E. Link to publication Citation for published version (APA): Marra, E. (2018). Anal HPV infection & disease: Common and preventable,

Nadere informatie

Richtlijn Anuscarcinoom Versie: 2.0 Datum: juni 2012 Richtlijn Anuscarcinoom Versie 2.0

Richtlijn Anuscarcinoom Versie: 2.0 Datum: juni 2012 Richtlijn Anuscarcinoom Versie 2.0 Richtlijn Anuscarcinoom Versie: 2.0 Datum: juni 2012 Richtlijn Anuscarcinoom Versie 2.0 Pagina 1 van 57 Richtlijn anuscarcinoom Inhoudsopgave 1. ALGEMEEN 4 1.1 Epidemiologie 6 2. SCREENING EN PREVENTIE

Nadere informatie

Cervixpoli. Gynaecologie. Beter voor elkaar

Cervixpoli. Gynaecologie. Beter voor elkaar Cervixpoli Gynaecologie Beter voor elkaar 2 3 Inhoudsopgave Inleiding 4 Waarom is er een uitstrijkje gemaakt? 4 Bij wie wordt een colposcopie verricht? 5 Het Humaan papillomavirus (HPV) 5 De baarmoeder

Nadere informatie

CHAPTER 9. Samenvatting

CHAPTER 9. Samenvatting CHAPTER 9 Samenvatting Samenvatting SAMENVATTING In dit proefschrift evalueren we de rol van het immuunsysteem in (het ontstaan van) baarmoederhalskanker, oftewel cervixcarcinoom. Ondanks de beschikbaarheid

Nadere informatie

Waarom zowel mannen als vrouwen de afkorting HPV zouden moeten kennen

Waarom zowel mannen als vrouwen de afkorting HPV zouden moeten kennen Waarom zowel mannen als vrouwen de afkorting HPV zouden moeten kennen Sofie De Niet Lifestylejournalist, massagetherapeut en oprichtster van naturalhighmag.be 14/08/17 om 15C47 - Bijgewerkt om 17C04 Ongeveer

Nadere informatie

ANOGENITALE WRATTEN CONDYLOMATA ACUMINATA

ANOGENITALE WRATTEN CONDYLOMATA ACUMINATA ANOGENITALE WRATTEN CONDYLOMATA ACUMINATA Inleiding Zoals u van uw uroloog heeft vernomen, heeft u last van anogenitale wratten. In deze folder kunt u de informatie die uw uroloog met u heeft besproken

Nadere informatie

Peniscarcinoom in Nederland, voorbeeld van gecentraliseerde zorg? Simon Horenblas. Afdeling urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam

Peniscarcinoom in Nederland, voorbeeld van gecentraliseerde zorg? Simon Horenblas. Afdeling urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Peniscarcinoom in Nederland, voorbeeld van gecentraliseerde zorg? Simon Horenblas Afdeling urologie Antoni van Leeuwenhoek Amsterdam Prostaatkanker: 11.000 Oncologie Nederland Borstkanker: 14.000 Peniscarcinoom

Nadere informatie

Medische Publieksacademie. 9 juli 2018 Welkom!

Medische Publieksacademie. 9 juli 2018 Welkom! Medische Publieksacademie 9 juli 2018 Welkom! 1 HPV en seksueel gedrag Mirjam Apperloo, gynaecoloog Ellen Lammerink, gynaecoloog Goos Bies, redacteur gezondheidszorg LC, moderator HPV en Seksueel gedrag

Nadere informatie

Vruchtbare alternatieven voor platte bezuinigingen

Vruchtbare alternatieven voor platte bezuinigingen IVF-BEHANDELING dr. Jesper Smeenk gynaecoloog Elisabeth-Twee Steden Ziekenhuis, Tilburg dr. Sjaak Wijma gynaecoloog Martini Ziekenhuis, Groningen prof. dr. Frank Broekmans hoogleraar voortplantingsgeneeskunde,

Nadere informatie

Vaccinatie tegen baarmoederhalskanker, een belangrijke stap voorwaarts en toch veel verzet. Jaarcongres MPA Alumni, 15 april 2011, Den Haag

Vaccinatie tegen baarmoederhalskanker, een belangrijke stap voorwaarts en toch veel verzet. Jaarcongres MPA Alumni, 15 april 2011, Den Haag Vaccinatie tegen baarmoederhalskanker, een belangrijke stap voorwaarts en toch veel verzet Jaarcongres MPA Alumni,, Den Haag Roel A. Coutinho 1 Center for Infectious Disease Control National Institute

Nadere informatie

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Daardoor kan snel nieuwe veiligheidsinformatie worden vastgesteld. Beroepsbeoefenaren in de

Nadere informatie

De baarmoedermond. Uitstrijkje, colposcopie, lis-excisie en conisatie

De baarmoedermond. Uitstrijkje, colposcopie, lis-excisie en conisatie De baarmoedermond Uitstrijkje, colposcopie, lis-excisie en conisatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Er zijn verschillende onderzoeken van de baarmoedermond:

Nadere informatie

Evoluties in de primaire en secundaire preventie van baarmoederhalskanker. Koen Traen

Evoluties in de primaire en secundaire preventie van baarmoederhalskanker. Koen Traen Evoluties in de primaire en secundaire preventie van baarmoederhalskanker Koen Traen Baarmoederhalskanker Baarmoederhalskanker Baarmoederhalskanker Life-time risico in België 1 2% 600 nieuwe gevallen/jaar

Nadere informatie

Herpes genitalis en condylomata acuminata: kennistoets

Herpes genitalis en condylomata acuminata: kennistoets 1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M82 Het soa-consult van december 2004. Met behulp van de kunnen de deelnemers hun kennis van de onderwerpen herpes genitalis en condylomata acuminata

Nadere informatie

Disseminatiediagnostiek bij locoregionaal recidief van mammacarcinoom: klinische praktijk en perspectief voor PET

Disseminatiediagnostiek bij locoregionaal recidief van mammacarcinoom: klinische praktijk en perspectief voor PET Disseminatiediagnostiek bij locoregionaal recidief van mammacarcinoom: klinische praktijk en perspectief voor PET F.J. van Oost 1, J.J.M. van der Hoeven 2,3, O.S. Hoekstra 3, A.C. Voogd 1,4, J.W.W. Coebergh

Nadere informatie

Richtlijnen Gynaecologie

Richtlijnen Gynaecologie Laarbeeklaan 101 1090 Brussel Oncologisch Handboek Richtlijnen Gynaecologie Vulva-Vagina V2.2011 Inhoudstafel 1 Inleiding... 2 2 Evidentieniveau... 2 3 Epidemiologie... 2 4 Histologie en 5-jaars overleving...

Nadere informatie

Gynaecologie. Het uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie

Gynaecologie. Het uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie Gynaecologie Het uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie Algemeen Bij een uitstrijkje neemt de arts met een borstel of spatel cellen van de baarmoedermond af. Aan het uitstrijkje is te zien

Nadere informatie

De Gezondheidsraad heeft de minister

De Gezondheidsraad heeft de minister Meer aandacht voor risicofactoren HPV-vaccinatie weinig zinvol Louwrens Boomsma, huisarts, wetenschappelijk medewerker NHG dr. Ton Drenthen, senior wetenschappelijk medewerker NHG Kees in t Veld, huisarts,

Nadere informatie

Inclusie criteria Ja Nee. 2. Lower (distal) border of adenoma between dentate line 15cm ab ano?

Inclusie criteria Ja Nee. 2. Lower (distal) border of adenoma between dentate line 15cm ab ano? In- en exclusie criteria Visite datum: In- en exclusie criteria Inclusie criteria Ja Nee 1. Non-pedunculated rectal adenoma 3cm 2. Lower (distal) border of adenoma between dentate line 15cm ab ano? 3.

Nadere informatie

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Nina Bijker, radiotherapeut AMC BBB symposium 7 september 2017 No conflict of interest Focus op postmastectomie radiotherapie (PMRT)

Nadere informatie

27/06/2019 Pagina 1 van 10

27/06/2019 Pagina 1 van 10 HPV-vaccinatie buiten het Rijksvaccinatieprogramma Factsheet Samenvatting Profylactische vaccinatie tegen humaan papillomavirus (HPV) kan voor twee indicaties gegeven worden. Enerzijds ter voorkoming van

Nadere informatie

Uitstrijkjesspreekuur Bernhoven: afwijkend uitstrijkje, colposcopie en lisexcisie

Uitstrijkjesspreekuur Bernhoven: afwijkend uitstrijkje, colposcopie en lisexcisie Uitstrijkjesspreekuur Bernhoven: afwijkend uitstrijkje, colposcopie en lisexcisie U heeft een verwijzing gekregen naar het uitstrijkjespreekuur omdat u een afwijkende uitslag heeft van het uitstrijkje

Nadere informatie

ANOGENITALE WRATTEN CONDYLOMATA ACUMINATA

ANOGENITALE WRATTEN CONDYLOMATA ACUMINATA ANOGENITALE WRATTEN CONDYLOMATA ACUMINATA 17611 Inleiding Zoals u van uw uroloog heeft vernomen, heeft u last van anogenitale wratten. In deze folder kunt u de informatie die uw uroloog met u heeft besproken

Nadere informatie

Intra-epitheliale neoplasieen van de vulva (VIN)

Intra-epitheliale neoplasieen van de vulva (VIN) Intra-epitheliale neoplasieen van de vulva (VIN) Landelijke richtlijn, Versie: 1.2 Datum Goedkeuring: 02-10-2004 Methodiek: Consensus based Verantwoording: Wergroep Oncologische Gynaecologie (WOG) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Naar aanleiding van een adviesvraag betreffende de classificatie van humane papillomavirussen deelt de COGEM u het volgende mee.

Naar aanleiding van een adviesvraag betreffende de classificatie van humane papillomavirussen deelt de COGEM u het volgende mee. Aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus 20901 2500 EX Den Haag DATUM 16 december 2015 KENMERK ONDERWERP CGM/151216-02 Advies classificatie van humane papillomavirussen

Nadere informatie

Een afwijkend uitstrijkje

Een afwijkend uitstrijkje Een afwijkend uitstrijkje Aan een uitstrijkje is te zien of er aanwijzingen zijn voor (een voorstadium van) baarmoederhalskanker. Als in het uitstrijkje afwijkende cellen worden gezien, wordt een nieuw

Nadere informatie

479a. Hiv, de behandeling en relevante informatie

479a. Hiv, de behandeling en relevante informatie Hiv, de behandeling en relevante informatie Wat is hiv? Hiv is een infectieziekte (hiv is de afkorting voor human immunodeficiency virus). Hiv is een virus dat het immuunsysteem (het afweersysteem tegen

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36504 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Esch, Edith van Title: Clinical implications of immune cell infiltration in vulvar

Nadere informatie

Diathermische Lis Excisie (DLE)

Diathermische Lis Excisie (DLE) Diathermische Lis Excisie (DLE) Polikliniek Gynaecologie gemini-ziekenhuis.nl Inhoud Wat is een uitstrijkje 3 Waarom wordt een uitstrijkje gemaakt 3 Een afwijkende uitslag 4 Hoe ontstaan de de afwijkingen

Nadere informatie

Programma. Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk. Algemene conclusies Evaluatie

Programma. Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk. Algemene conclusies Evaluatie Programma Inleiding Aanpak in de huisartsenpraktijk Oplossen casuïstiek in kleine groepen Bespreken casuïstiek in plenum en toetsing aan de richtlijn Algemene conclusies Evaluatie Inleiding Jaarlijks sterfte

Nadere informatie

Humaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie

Humaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie Humaan Papillomavirus (HPV) Polikliniek Gynaecologie Humaan Papilloma Virus (HPV) Inleiding Als u nog nooit van het HPV (Humaan Papilloma Virus) gehoord heeft, is dat niet raar: want ondanks dat het virus

Nadere informatie

Uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie Gynaecologie

Uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie Gynaecologie Uitstrijkje, colposcopie, lisexcisie en conisatie Gynaecologie Beter voor elkaar 2 Inhoudsopgave Algemeen 4 Een uitstrijkje 4 Wanneer wordt een uitstrijkje gemaakt? 6 De uitslag 7 Colposcopie 9 Biopsie

Nadere informatie

CONDYLOMATA. Dr. Stragier Jo - Dr. Dilen Kurt

CONDYLOMATA. Dr. Stragier Jo - Dr. Dilen Kurt CONDYLOMATA Dr. Stragier Jo - Dr. Dilen Kurt Condylomata Beste, U raadpleegde ons i.v.m. de aanwezigheid van wratjes ter hoogte van de genitaalstreek, in ons vakjargon bekend als condylomata. We geven

Nadere informatie

Chapter 5. Samenvatting. Fear and Cervical cancer screening

Chapter 5. Samenvatting. Fear and Cervical cancer screening Chapter 5 Samenvatting Fear and Cervical cancer screening 115 Samenvatting Samenvatting Angst en cervixkankerscreening Angst en screening voor baarmoederhalskanker: Een onderzoek naar risicogedrag, angst

Nadere informatie