Hoofdstuk 2 Internet, www en zoeksystemen technisch en functioneel verklaard / 35

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Voorwoord / 15 Lijst van afkortingen / 19 DEEL A Inleiding en feitelijk kader / 21 Hoofdstuk 1 Inleiding, vraagstelling en opbouw / Maatschappelijke achtergrond van het onderzoek / Inleiding / Spanningsveld tussen belangen van aanbieders en afnemers van content op internet / Problematisering: het maatschappelijk fenomeen in juridische context geplaatst / Belang van toegankelijkheid van informatie / Regelgeving blijft achter / Problemen bij zoeksystemen / Naar een doelmatig juridisch kader voor zoeksystemen: contractuele benadering / Vraagstelling / Afbakening / Methodologie en toetsingskader / Opbouw / 33 Hoofdstuk 2 Internet, www en zoeksystemen technisch en functioneel verklaard / Inleiding, vraagstelling en opbouw / Functionele beschrijving van zoeken en vinden via internet / Inleiding / Doelstellingen bij aanbieden en zoeken van content / Gebruik van internet / 37 7

2 2.2.2 Doelstellingen van aanbieders en afnemers / Wat is de functie van zoeksystemen in een zoekproces? / Wat is zoeken? / Zoeksystemen en hun functie in het zoekproces / Tussenconclusie / Internet, www en zoeksystemen technisch verklaard / Inleiding / Hoe werkt internet? / Internet: een netwerk van netwerken / Componenten waaruit internet is opgebouwd / Hoe werkt het www? / Hoe werkt het opvragen van een webdocument? / Webservices / Technische werking van zoeksystemen / Verzamelen van content / Interne verwerking van content / Aanbieden zoeksysteem aan publiek / Interne verwerking van zoekvraag van eindgebruiker / Presentatie van content aan eindgebruikers / Onderscheid tussen zoeksystemen / Algemene zoekmachines / Gespecialiseerde zoeksystemen / Tussenconclusie / Mogelijkheden tot controle over aangeboden content / Inleiding / Gesloten content / Open content / Inleiding / Redenen voor beperking opvragen door zoeksystemen / Technische aanwijzingen: Robots Exclusion Standard en ACAP / Zoeksystemen: interactiemodel / Inleiding / Het zoekproces en de verrichtingen van het zoeksysteem / Model van interactie / Samenvatting en technische uitgangspunten / Samenvatting / Technische uitgangspunten voor de volgende hoofdstukken / 82 8

3 DEEL B Zoeksystemen en bescherming door auteursrecht en databankenrecht / 85 Hoofdstuk 3 Zoeksystemen en bescherming door auteursrecht / Inleiding, vraagstelling en opbouw / Inleiding deel B / Vraagstelling en opbouw van dit hoofdstuk / Auteursrechtelijke begrippen en regelgeving / Relevante regelgeving: Aw en Auteursrechtrichtlijn / De maker en door auteursrecht beschermde werken / Inhoud exploitatierechten / Inleiding / Openbaarmaking / Mededeling aan het publiek / Verveelvoudiging / Reproductie / Geschriftenbescherming / Excepties op het auteursrecht / Toestemming auteursrechthebbende vereist voor verrichtingen zoeksystemen? / Inleiding / Opvragen van open content met zoeksystemen / Interne verwerking content door zoeksystemen / Inleiding / Artikel 5 lid 1 ARl / Van voorbijgaande of incidentele aard / Integraal en essentieel onderdeel van technisch procédé / Rechtmatig gebruik / Geen zelfstandige economische waarde / Tussenconclusie interne verwerking content / Presentatie zoekresultaten / Inleiding / Weergave gedeelte(n) oorspronkelijke werk als zoekresultaat / Hyperlinks / Thumbnails als beeldcitaat? / Onderscheid information portal-zoeksysteem? / Artikel 24a Aw: zoeksysteem rechtmatig gebruiker? / Impliciete toestemming / Inleiding / Reikwijdte van impliciete toestemming / Inleiding / Toestemming gericht op verrichtingen zoeksystemen / 148 9

4 5.2.3 Opvragen ter kennisname / Verwijzen naar content / Conclusie / 156 Hoofdstuk 4 Zoeksystemen en bescherming door databankenrecht / Inleiding, vraagstelling en opbouw / Databankrechtelijke begrippen en regelgeving / Inleiding / Wanneer is sprake van een databank in de zin van de Dw? / Inhoud databankenrecht / Verrichtingen zoeksystemen en databankenrecht / Inleiding / De betekenis van de definities uit de Dw / Opbouw / Het begrip opvraging in de zin van de Dw / Het begrip hergebruik / Het begrip substantieel deel / Herhaald en systematisch opvragen en hergebruik nietsubstantiële delen / Het begrip rechtmatige gebruiker / Strijd met normale exploitatie of ongerechtvaardigde schade / Toestemming producent databank vereist? / Inleiding / Opvragen van content en het sui generis-recht / Interne verwerking en het sui generis-recht / Presentatie zoekresultaten en het sui generis-recht / Impliciete toestemming / Conclusie / 194 DEEL C Contractenrecht / 197 Hoofdstuk 5 Inleiding en interactiemodel / Inleiding, vraagstelling en opbouw deel C / Het belang van contracteren / Geen auteurs- of databankenrecht, toch voorwaarden? /

5 4. Contracteren over open content in de huidige praktijk / Inleiding / Introductie 0-situatie en 1-situatie / Onderwerp van eventuele overeenkomst / Kenmerken en kwalificatie overeenkomsten over open content / Conclusie / 222 Hoofdstuk 6 Juridisch kader voor totstandkoming overeenkomsten langs elektronische weg / Inleiding, vraagstelling en opbouw / Vraagstelling / Introductie en opbouw juridisch kader / Algemene regels totstandkoming overeenkomsten / Totstandkoming rechtshandelingen / Algemene opmerkingen / Bereiken verklaring / Samenvatting / Totstandkoming overeenkomsten / Verbintenis of sociale afspraak? / Wilsovereenstemming / Moment van totstandkoming / Regels voor totstandkoming overeenkomsten langs elektronische weg / Inleiding / Andere invulling totstandkomingscriteria / Specifieke regels totstandkoming langs elektronische weg / Normatieve beoordeling verwachtingen bij totstandkoming in elektronische context / Inleiding / Inventarisatie gezichtspunten bij totstandkoming overeenkomsten / Concretisering gezichtspunten voor dit onderzoek / Bijzondere aard van afspraken over open content / Omstandigheden waaronder de transactie wordt verricht / Nadeel en geringe economische waarde van de prestatie / Hoedanigheid en deskundigheid van partijen / Bedoeling en onderzoeksplicht aan afnemerszijde / Voor de andere partij kenbare belangen / Gebruik of gewoonte / Conclusie /

6 Hoofdstuk 7 De 0-situatie: totstandkoming stilzwijgende overeenkomst? / Inleiding, vraagstelling en opbouw / Verbintenisrechtelijke kwalificatie verrichtingen interactiemodel / Nogmaals: het interactiemodel van hoofdstuk 2 / Verduidelijking interactiemodel / Fase 0: aanbieder maakt open content beschikbaar / Verrichtingen van partijen in fase 1 / Tussenconclusie / Gevolgen kwalificatie: reikwijdte impliciete toestemming / Inleiding / Gezichtspunten reikwijdte toestemming / Reikwijdte van toestemming in de jurisprudentie / Conclusie / 299 Hoofdstuk 8 Voorwaarden aan gebruik van open content / Inleiding, vraagstelling en opbouw / Enkele opmerkingen over Amerikaans recht / Inleiding / UCC en UCITA / Literatuur en jurisprudentie / Totstandkoming browse-wrap-overeenkomsten in de VS / Internet als ruimte? / Trespass to chattels-doctrine / Trespass to chattels en Nederlands recht / Tussenconclusie / Expliciete aanvaarding / Inleiding / Discussie aanvaarding bij shrink-wrap-overeenkomsten / Totstandkoming van click-wrap-overeenkomsten / Tussenconclusie / Het interactiemodel opnieuw bekeken / Inleiding en opzet van het vervolg van dit hoofdstuk / Plaats van 1-situaties in het interactiemodel / Totstandkoming en algemene voorwaarden / Kernbedingen of niet? / Totstandkoming en toepasselijkheid algemene voorwaarden /

7 4.4 Jurisprudentie over terreinrisico en bordjes in hotels / Criteria en gezichtspunten / Uitwerking interactiemodel voor afnemer-eindgebruiker / Inleiding en opbouw / Eerste 1-situatie: wegklikbare mededeling / Casus / Stilzwijgende aanvaarding bij wegklikbare mededelingen? / Tussenconclusie / Tweede 1-situatie: plaatsing voorwaarden op zelfde webpagina / Casus / Is hier sprake van een aanbod? / Slecht zichtbare verklaring / Stilzwijgende aanvaarding? / Tussenconclusie / Derde 1-situatie: verwijzing naar voorwaarden / Casus / Symbool of één woord voldoende bepaalbaar? / Langere tekst wel aanbod? / Stilzwijgende aanvaarding? / Uitstapje naar Creative Commons-licenties / Tussenconclusie / Tussenconclusie eindgebruiker als afnemer / Uitwerking interactiemodel bij zoekbot als afnemer / Inleiding en opbouw / Waarom andere uitkomst bij ander instrument? / Eerste 1-situatie: wegklikbare mededeling / Tweede 1-situatie: plaatsing voorwaarden op zelfde webpagina / Derde 1-situatie: verwijzing naar voorwaarden / Verbod op zoekbots in de voorwaarden / Voorwaarden met aanwijzingen voor zoeksystemen / Vierde 1-situatie: Robots Exclusion Standard / Vijfde 1-situatie: ACAP / Casus / Komt met ACAP een overeenkomst tot stand? / Zesde 1-situatie: combinatie machine interpretable en natuurlijke taal / Combinatie no robots clause en voorwaarden in natuurlijke taal / Machine interpretable-code bij CC-licenties / Vergelijking CC en ACAP / Tussenconclusie zoeksysteem als afnemer / Conclusie / Algemene opmerkingen / Totstandkoming overeenkomst bij eindgebruiker als afnemer / Totstandkoming overeenkomst bij zoeksysteem als afnemer /

8 DEEL D Afsluiting / 401 Hoofdstuk 9 Slotbeschouwing / Vraagstelling / Technische en functionele uitgangspunten / Auteursrecht en databankenrecht onvoldoende duidelijk / Naar een contractenrechtelijk kader? / Voorwaarden aan het gebruik van content / De 1-situaties / Wel overeenkomst mogelijk over handelingen eindgebruiker / Geen overeenkomst over verrichtingen zoeksysteem / Een volgende horizon? / 419 Samenvatting / 423 Summary / 431 Lijst van gebruikte en verkort aangehaalde literatuur / 439 Rechtspraak /