Gelet op de aanvraag van het Agentschap Binnenlands Bestuur en het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, ontvangen op 16/12/2015;

Transcriptie

1 1/9 Sectoraal comité van het Rijksregister Beraadslaging RR nr 10/2016 van 2 maart 2016 Betreft: Aanvraag tot het verkrijgen van een bijkomende steekproef binnen de gezinsenquête waarvoor reeds een machtiging werd verleend bij beraadslaging RR nr. 43/2015 (RN-MA ) Het Sectoraal comité van het Rijksregister, (hierna "het Comité"); Gelet op de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen (hierna "WRR"); Gelet op de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (hierna WVP), inzonderheid artikel 31bis; Gelet op het koninklijk besluit van 17 december 2003 tot vaststelling van de nadere regels met betrekking tot de samenstelling en de werking van bepaalde Sectorale comités opgericht binnen de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer; Gelet op de aanvraag van het Agentschap Binnenlands Bestuur en het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, ontvangen op 16/12/2015; Gelet op de bijkomende informatie ontvangen per op 02/02/2016; Gelet op beraadslaging RR nr. 43/2015;

2 Beraadslaging RR 10 /2016-2/9 Gelet op de aanvraag van het technisch en juridisch advies gericht aan de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken op 03/02/2016; Gelet op het verslag van de Voorzitter; Beslist op 2 maart 2016, na beraadslaging, als volgt: I. VOORWERP VAN DE AANVRAAG 1. Bij beraadslaging RR nr. 43/2015 van 29 juli 2015 verleende het Comité aan het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin een machtiging. Deze stelt het Departement in staat om de 5 jaar een gezinsenquête te verrichten. Aan de hand van een schriftelijke vragenlijst zullen de geselecteerde gezinnen (steekproef) ondervraagd worden over gezinsvorming, gezinsontbinding, welbevinden, de combinatie gezin, zorg, werk en opvoeding. Men wil alzo de veranderende realiteit waarin gezinnen leven beter opvolgen. 2. Het Agentschap Binnenlands Bestuur is vanuit zijn beleidsvoorbereidende taken op het vlak van integratie en inburgering geïnteresseerd in de resultaten van deze enquête. Heikel punt is evenwel dat personen van buitenlandse herkomst ondervertegenwoordigd zijn in deze enquête. Daarenboven wordt de vragenlijst uitsluitend in het Nederlands ter beschikking gesteld, waardoor dit deel van de doelgroep meestal niet reageert. 3. Om hieraan te verhelpen wensen het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en het Agentschap Binnenlands Bestuur een bijkomende steekproef van 2000 personen van buitenlandse herkomst, bedoeld wordt niet EU-herkomst, te verkrijgen om door middel van een meer gerichte aanpak een hogere respons op de vragenlijsten te verkrijgen. 4. Het Agentschap Binnenlands Bestuur zal voor de hangende gezinsenquête deze bijkomende steekproef financieren, evenals de tussenkomst van de verwerker waarop een beroep zal worden gedaan. De aan de hand van de vragenlijsten verzamelde informatie wordt echter aan het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin bezorgd zodat deze aan dezelfde analyse wordt onderworpen als de informatie verzameld aan de hand van de initiële vragenlijsten. Het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin bezorgt de resultaten aan het Agentschap Binnenlands Bestuur. 5. Dit is echter een eenmalige situatie. Het is de bedoeling dat bij de volgende gezinsenquête (over ruim 4 jaar) het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin dit budgettair incalculeert en

3 Beraadslaging RR 10 /2016-3/9 dus naast een gewone steekproef, zoals voorzien door beraadslaging RR nr. 43/2015 ook een bijkomende steekproef kan vragen, die het voorwerp is van huidige beraadslaging. Wie de bijkomende steekproef bij de volgende bevraging over 5 jaar zal financieren is nu nog niet bepaald. 6. Dezelfde werkwijze wordt gevolgd als voor de gewone steekproef zoals vermeld in de punten 8 tot 13 van de beraadslaging RR nr. 43/2015 met 2 kleine verschillen: voor de bijkomende steekproef wordt niet gewerkt met een partnervragenlijst en de enquêteformulieren worden niet enkel in het Nederlands, maar ook in het Frans en Engels toegestuurd aan de doelgroep. 7. Gelet op het feit dat het Agentschap Binnenlands Bestuur mede-ontvanger is van de aan de hand van deze bijkomende steekproef verzamelde informatie, wordt op de hoofding van de contactbrief, die ook in de 3 talen moet worden opgesteld, best zowel het Agentschap Binnenlands Bestuur als het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin vermeld, zodat het voor de betrokkene duidelijk is dat de verzamelde gegevens voor 2 overheidsdiensten zijn bestemd. II. ONDERZOEK VAN DE AANVRAAG 8. Het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin werd reeds gemachtigd om gegevens uit het Rijksregister te ontvangen met het oog op het verrichten van een gezinsenquête (cf. beraadslaging RR nr. 43/2015). 9. Het onderzoek van het Comité kan zich bijgevolg beperken of: het benaderen van een specifieke doelgroep aan de hand van een bijkomende steekproef binnen de door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin opgezette gezinsenquête welbepaald, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigd is (artikel 4, 1, 2, WVP); die bijkomende steekproef en de bijkomende gegevens die hiertoe worden gevraagd (het gegeven nationaliteit en nationaliteit van de ouders) toereikend, ter zake dienend en niet overmatig zijn (artikel 4, 1, 3, WVP). A. DOELEINDE EN DOELGROEP 10. Aan het doeleinde zoals omschreven in de beraadslaging RR nr. 43/2015 wijzigt in wezen niets. Vraag is of het benaderen van een specifieke doelgroep aan de hand van een bijkomende steekproef binnen de door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin opgezette gezinsenquête aanvaardbaar is.

4 Beraadslaging RR 10 /2016-4/9 11. Zoals aangestipt in de hiervoor vermelde beraadslaging bestaat de missie van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin er o.a. in om het beleid van de minister op een professionele en wetenschappelijke onderbouwde manier te ondersteunen 1. Artikel 6 van dit besluit bepaalt verder dat dit Departement zijn taken vervult in samenhang met : 1 het door de Vlaamse Gemeenschap gevoerde beleid inzake welzijn, volksgezondheid en gezin; 2 het door andere beleidsdomeinen en beleidsniveaus gevoerde beleid. 12. Het Agentschap Binnenlands Bestuur behoort tot het beleidsdomein Kanselarij en Bestuur en werd opgericht voor de beleidsondersteuning en de uitvoering van het beleid inzake de binnenlandse aangelegenheden, met inbegrip van de coördinatie van het beleid met betrekking tot Brussel- Hoofdstad en met betrekking tot de Vlaamse Rand rond Brussel, van het stedenbeleid, van het integratie- en inburgeringsbeleid en voor de beleidsondersteuning, vermeld in artikel 4 van het kaderdecreet bestuurlijk beleid van 18 juli Het heeft als missie: een kader te creëren voor een kwaliteitsvol, efficiënt en samenhangend Vlaams beleid betreffende het binnenlands bestuur, met inbegrip van Brussel-Hoofdstad en de Vlaamse Rand rond Brussel, de steden en de integratie en inburgering, zodat de lokale en provinciale besturen en de uitvoerders van het integratie- en inburgeringsbeleid een kwaliteitsvolle dienstverlening aan de burger kunnen bieden Het benaderen van een specifieke doelgroep aan de hand van een bijkomende steekproef binnen de door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin opgezette gezinsenquête is aanvaardbaar, rekening houdend met het feit dat: -inzicht krijgen via de gezinsenquête in hoe het gezinsbeleid door de betrokkenen ervaren wordt, ongeacht hun herkomst, relevant is voor de opdrachten van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; -specifiek inzicht krijgen in de ervaringen dienaangaande van gezinnen van niet EU-herkomst relevant is voor de opdrachten van het Agentschap Binnenlands Bestuur; 1 Artikelen 2 en 3 van het besluit van de Vlaamse Regering van 31 maart 2006 betreffende het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, betreffende de inwerkingtreding van regelgeving tot oprichting van agentschappen in het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en betreffende de wijzigingen van regelgeving met betrekking tot het beleidsdomein. 2 Artikel 2, tweede lid, van het besluit van de Vlaamse Regering van 28 oktober 2005 tot oprichting van het intern verzelfstandigd agentschap Agentschap Binnenlands Bestuur. 3 Artikel 3 van het besluit van de Vlaamse Regering van 28 oktober 2005.

5 Beraadslaging RR 10 /2016-5/9 -het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin zijn opdracht vervult in samenhang met het door andere beleidsdomeinen gevoerde beleid, in casu het integratie- en inburgeringsbeleid gevoerd door het Agentschap Binnenlands Bestuur. 15. Door de samenwerking tussen het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en het Agentschap Binnenlands Bestuur, zal het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin over meer informatie beschikken over de gezinssituatie van personen met een niet-eu herkomst en wordt het voor het Agentschap Binnenlands Bestuur mogelijk na te gaan in hoeverre de gezinssituatie anders is voor personen van een niet-eu herkomst en hoe zij indien nodig het beleid t.a.v. die personen kan/moet aansturen. 16. De doelgroep voor de bijkomende steekproef is deze zoals omschreven in artikel 3 van het decreet van 7 juni 2013 betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid 4, maar met een focus op personen van niet-eu herkomst, aangezien uit onderzoek blijkt dat vooral deze personen minder participeren aan verschillende maatschappelijke domeinen. 17. Het is daarbij belangrijk dat er geen overlapping is tussen de initiële steekproef van 9000 personen waarvan sprake in beraadslaging RR nr. 43/2015 en de bijkomende steekproef van 2000 personen waarvan thans sprake, want anders zouden personen twee (verschillende) vragenlijsten krijgen. 18. Gelet op het voorgaande beantwoordt de aanvulling van de gezinsenquête georganiseerd door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin met een duidelijk omschreven doelgroep van niet-eu herkomst aan het finaliteitsprincipe. 4 Het Vlaamse integratiebeleid richt zich op de gehele samenleving en heeft daarbij, naargelang van het geval, speciale aandacht voor de volgende bijzondere doelgroepen : 1 personen die legaal en langdurig in België verblijven en die bij hun geboorte niet de Belgische nationaliteit bezaten of van wie minstens een van de ouders bij geboorte niet de Belgische nationaliteit bezat, in het bijzonder diegenen die zich in een vaststelbare achterstandspositie bevinden. Daarbij is een langdurig verblijf elk legaal verblijf dat niet beperkt is tot maximaal drie maanden als vermeld in titel I, hoofdstuk II, van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen; 2 personen die legaal in België verblijven en die wonen of woonden in een woonwagen als vermeld in artikel 2, 33, van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, of waarvan de ouders dat deden, met uitzondering van bewoners van campings of gebieden met weekendverblijven. Daarnaast richt het Vlaamse integratiebeleid zich ook op vreemdelingen zonder wettig verblijf, meer bepaald vreemdelingen die zich in België bevinden zonder wettig verblijfsstatuut en die wegens een noodsituatie begeleiding vragen.

6 Beraadslaging RR 10 /2016-6/9 B. PROPORTIONALITEIT B.1. Ten overstaan van de gevraagde gegevens 19. De gegevens waarvan de mededeling wordt gevraagd zijn dezelfde 5 als deze waarvoor het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin eerder werd gemachtigd bij beraadslaging RR nr. 43/2015. Voor de proportionaliteitsbeoordeling verwijst het Comité dan ook naar de vaststellingen daaromtrent in luik B.1 van voormelde beraadslaging. 20. In het kader van deze aanvraag wordt echter ook toegang gevraagd tot het gegeven nationaliteit. Om de steekproefpersonen te selecteren wordt rekening gehouden met de eerste nationaliteit van de ouders of de eerste en huidige nationaliteit van de betrokkene. De uitloting zal volgens een cascadesysteem geschieden: eerst wordt naar de geboortenationaliteit (= eerste in het Rijksregister gekende nationaliteit) van de vader van de uitgelote persoon gekeken. Is dat een niet EU-nationaliteit dan wordt de uitgelote persoon ingedeeld bij de herkomstgroep die met die nationaliteit overeenkomt; is de nationaliteit van de vader niet gekend of Belgisch, dan wordt gekeken naar de geboortenationaliteit (= eerste in het Rijksregister gekende nationaliteit) van de moeder. Is dat een niet EU-nationaliteit dan wordt de uitgelote persoon ingedeeld bij de herkomstgroep die met die nationaliteit overeenkomt; is de nationaliteit van de moeder niet gekend of Belgisch dan wordt gekeken naar de geboortenationaliteit (= eerste in het Rijksregister gekende nationaliteit) van de uitgelote persoon zelf en wordt hij bij de herkomstgroep van zijn geboortenationaliteit ingedeeld; is de geboortenationaliteit niet gekend of Belgisch, dan wordt gekeken naar de huidige nationaliteit om de uitgelote persoon in te delen bij een herkomstgroep. 21. Concreet betekent dit dat om de gewenste steekproef te trekken een toegang nodig is tot de historiek van de nationaliteit van de ouders en meer in het bijzonder de eerste gekende nationaliteit in het Rijksregister, terwijl voor de uitgelote persoon toegang wordt gevraagd tot zijn geboortenationaliteit en zijn huidige nationaliteit, in welk geval de betrokkene enkel wordt geselecteerd indien hij een niet-eu nationaliteit heeft, gezien de focus ligt op deze doelgroep. 5 De mededeling van de geboortedatum en het geslacht per volgnummer als controlemiddel om na te gaan of het formulier werd ingevuld door de bestemmeling ervan en niet door iemand anders wordt thans niet langer gevraagd.

7 Beraadslaging RR 10 /2016-7/9 22. Rekening houdend met het bepaalde in artikel 3 van het decreet van 7 juni 2013, is de uitloting volgens dit cascadesysteem gerechtvaardigd en bijgevolg de toegang tot de nationaliteit zoals hiervoor omschreven, gepast (artikel 4, 1, 3, WVP) 6. B.2. Ten overstaan van het Rijksregisternummer 23. Ook voor personen die deel uitmaken van de bijkomende steekproef wordt een koppeling met gegevens afkomstig van de instellingen van sociale zekerheid overwogen. Daarvoor zal een beroep worden gedaan op de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. 24. Voor de proportionaliteitsbeoordeling verwijst het Comité dan ook naar de vaststellingen daaromtrent in luik B.2 van beraadslaging RR nr. 43/2015. C. OPMERKING 25. Enkel punt C.3 in beraadslaging RR nr. 43/2015 wijzigt eventueel in het licht van de huidige aanvraag, omdat de onderzoekers van het Agentschap Binnenlands Bestuur de onderzoekers van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin eventueel zullen ondersteunen bij het analyseren en verwerken van de antwoorden op de aanvullende bevraging. In bevestigend geval moeten de onderzoekers van het Agentschap Binnenlands Bestuur worden toegevoegd aan de lijst waarvan sprake in punt C.3 van beraadslaging RR nr. 43/2015. Het Comité neemt er ook akte van dat het Agentschap Binnenlands Bestuur beschikt over een consulent inzake informatiebeveiliging, zoals voorgeschreven door artikel 10 WRR en over een informatiebeveiligingsbeleid. 26. Voor het overige (de frequentie van de mededeling, de duur van de machtiging, de bewaartermijn en de informatiebeveiliging (C1 en C2)), wordt eveneens verwezen naar het bepaalde in beraadslaging RR nr. 43/ Het feit dat dit artikel heden nog niet in werking is getreden (voorzien op 29/2/2016), doet geen afbreuk aan het feit dat de operationalisering van de beoogde doelgroep aan de hand van de definitie uit dit artikel relevant en gepast lijkt.

8 Beraadslaging RR 10 /2016-8/9 OM DEZE REDENEN, het Comité 1 machtigt het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en het Agentschap Binnenlands Bestuur om, voor het doeleinde vermeld onder punt A van deze beraadslaging, onder de vorm van een bijkomende steekproef die 2000 personen van niet EU-herkomst bevat, woonachtig in het Vlaams Gewest of op een Nederlandstalig adres in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en onder de voorwaarden uiteengezet in deze beraadslaging en beraadslaging RR nr. 43/2015, om de 5 jaar: mededeling te krijgen van de informatiegegevens vermeld in artikel 3, eerste lid, 1 tot 3 (niet de geboorteplaats), 4 (eerste en huidige nationaliteit, eerste nationaliteit van de ouders), 5 en 9, WRR; mededeling te krijgen van de gevraagde taal van de uitgifte van de identiteitskaart zoals opgenomen in het Register van de Identiteitskaarten en het Register van de Vreemdelingenkaarten (artikel 6bis, 1, 1, van de wet van 19 juli 1991 betreffende de bevolkingsregisters, de identiteitskaarten, de vreemdelingenkaarten en de verblijfsdocumenten en tot wijziging van WRR); het Rijksregisternummer te gebruiken. Het Comité bepaalt echter dat: gelet op het feit dat het onderzoek aan de hand van een postenquête geschiedt en met het oog op het vrijwaren van het gecodeerd karakter van de via de enquête verstrekte gegevens: o o met uitzondering van de samenstelling van het gezin per volgnummer deze informatiegegevens van het Rijksregister niet effectief aan het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin zullen worden overgemaakt, maar door de diensten van het Rijksregister worden gebruikt om ten behoeve van het Departement de steekproef te trekken en de contactbrief, het enquêteformulier, de herinneringsbrieven en bedankkaartjes te verzenden aan de geselecteerde doelgroep; de Rijksregisternummers door de diensten van het Rijksregister niet effectief aan het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin zullen worden verstrekt maar door eerstgenoemden samen met de erbij horende volgnummers tijdelijk worden bewaard onder de vorm van een concordantietabel met het oog op eventuele latere koppeling met andere gegevens.

9 Beraadslaging RR 10 /2016-9/9 de diensten van het Rijksregister aan het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin een beschrijvend overzicht zullen meedelen houdende de leeftijdsverdeling en geslachtsverdeling van de uitgelote personen, zodat laatstgenoemde eventueel conclusies kan trekken m.b.t. de non-respons en de representativiteit in functie van leeftijd en geslacht. De Wnd. Administrateur, De Voorzitter, (get.) An Machtens (get.) Mireille Salmon