Jaarbericht Want zorg deel je. verbonden met. want zorg deel je

Transcriptie

1 Jaarbericht 2018 Want zorg deel je verbonden met

2 Want zorg deel je. In samenwerking met onze regiopartners dragen wij zorg voor de acute ketenzorg in de regio Noordwest. Met een toekomstgerichte visie bewaken we onder meer de kwaliteit, de beschikbaarheid en bereikbaarheid van de acute zorg in regio Noordwest. Door in verbinding te staan met de professionals en bestuurders binnen de acute zorg werken we continue om de acute zorg binnen onze regio te verbeteren. In de kaart kunt u onze primaire regiopartners vinden. Het gaat hier om de ziekenhuizen, GGD s, regionale ambulancevoorzieningen en huisartsenposten Den Helder 19 Schagen Medemblik Ziekenhuizen Amsterdam UMC, Locatie VUmc De Boelelaan HV, Amsterdam tel OLVG West Jan Tooropstraat AE, Amsterdam tel Ziekenhuis Amstelland Laan van de Helende Meesters AM, Amstelveen tel Huisartsenposten Huisartsenposten Zuid De Boelelaan HV, Amsterdam tel Spoedpost Amstelland Laan van de Helende Meesters AM, Amstelveen tel Huisartsenpost West Jan Tooropstraat AE, Amsterdam tel Huisartsenpost Schagen Grotewallerweg NM, Schagen tel Huisartsenpost Den Helder Huisduinerweg GZ, Den Helder tel Ambulancediensten RAV Noord Holland Noord Hertog Aalbrechtweg DL, Alkmaar tel Heerhugowaard Alkmaar Hoorn Enkhuizen 4 5 Spaarne Gasthuis Hoofddorp Spaarnepoort TM, Hoofddorp tel Spaarne Gasthuis Haarlem Zuid Boerhaavelaan RC, Haarlem tel Huisartsenpost Haarlemmermeer Spaarnepoort TM, Hoofddorp tel Spoedpost Zuid-Kennemerland, loc. Noord Vondelweg BW Haarlem tel RAV Kennemerland Zijlweg CK, Haarlem tel Ambulance Amsterdam Karperweg LB, Amsterdam tel Beverwijk Haarlem 4 13 Zaandam Amstelveen 3 11 Amsterdam Rode Kruis Ziekenhuis Vondellaan LE, Beverwijk tel Zaans Medisch Centrum Koningin Julianaplein DV, Zaandam tel NWZ locatie Alkmaar Wilhelminalaan JD, Alkmaar tel NWZ locatie Den Helder Huisduinerweg GZ, Den Helder tel: Spoedpost Zuid-Kennemerland Boerhaavelaan RC, Haarlem tel Huisartsenpost Midden-Kennemerland Vondellaan LE, Beverwijk tel Huisartsenpost Alkmaar (HONK) Hertog Aalbrechtweg 5a DL, Alkmaar tel Huisartsenpost Zaanstreek Koningin Julianaplein DV, Zaandam tel GGD GGD Hollands Noorden Hertog Aalbrechtweg DL, Alkmaar tel GGD Zaanstreek Waterland Vurehout EC, Zaandam tel GGD Kennemerland Zijlweg CK, Haarlem tel GGD Amsterdam Nieuwe Achtergracht WT, Amsterdam tel

3 Inhoudsopgave 1 Voorwoord 2 Missie, visie, kernwaarden 3 Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) 4 Acute Zorg 4.1 Neurologie 4.2 Psychiatrie 4.3 Verloskunde 4.4 Cardiologie 4.5 Spoedeisende hulp huisartsenposten 4.6 Kwaliteitskader Spoedzorgketen 4.7 Overige projecten 5 Traumazorg 5.1 Heupfracturen 5.2 Traumachirurgie 5.3 Overige projecten 6 Voorbereiding op rampen en crises 6.1 Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan 6.2 Landelijk Kwaliteitskader Crisisbeheersing 6.3 Regionale activiteiten 6.4 Opgeschaalde Zorg 6.5 Thema s voor crisisbeheersing binnen de zorginstellingen 7 Mobiel Medisch Team (MMT) 8 De antibiotica zorgnetwerken 9 Kenniscentrum 10 Financiële paragraaf 10.1 Financieel resultaat Netwerk Acute Zorg Noordwest 11 Colofon

4 1. Voorwoord 2. Missie, Visie, Kernwaarden Verbinden, Samenwerken en Ontwikkelen 2018 is een bewogen jaar geweest waarin veel nieuwe ontwikkelingen in het acute zorglandschap zich hebben kunnen ontplooien. Missie Een patiënt in levensnood moet direct de best mogelijke zorg krijgen. Acute zorg moet dan ook voor iedere patiënt toegankelijk en beschikbaar zijn. Netwerk Acute Zorg Noordwest staat voor goede ketenzorg, zodat onze zorgprofessionals adequaat en snel kunnen werken. Ons werk onderbouwen we met toegepast onderzoek waarin de wetenschappelijke methodiek centraal staat. Het jaar begon met een lange en heftige griepepidemie. In combinatie met het tekort aan met name gespecialiseerd verpleegkundigen, gaf dit extra druk in de keten van de acute zorg. De problemen rondom de in-, door- en uitstroom (keten) van de acute zorg zijn veelvuldig aan de orde geweest. Om crowding in de SEH-keten structureel te reduceren is er in 2018 een meetinstrument ontwikkeld waarmee een SEH inzicht krijgt in de specifieke ketenknelpunten. Visie Netwerk Acute Zorg Noordwest is de spin in het complexe web van ziekenhuizen, regionale ambulancediensten, huisartsenposten, verloskundigenpraktijken en geestelijke gezondheidsdiensten. Wij zijn een community van bestuurders en zorgprofessionals. Het delen van kennis en ervaring staat bij ons centraal. Evenals het optimaliseren van de bereikbaarheid en kwaliteit van de acute zorg (ook in geval van rampen en crises). Verder in het jaar is in het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) afgesproken om best practices op het gebied van zorg, logistiek en kwaliteit met elkaar te delen om de capaciteitsproblematiek in de keten van de acute zorg te verminderen. Tal van goede voorbeelden zijn door de primaire ketenpartners aangeleverd, verzameld en uitgewisseld. Kernwaarden Een andere mooie ontwikkeling is de gereedkoming van de Landelijke Acute Zorgkaart (LAZK). Deze kaart toont in één oogopslag de effecten van een verhuizing, concentratie of lateralisatie van het acute zorgaanbod en biedt ondersteuning bij het inzichtelijk maken van de geografische gebieden die gedekt worden door aanbieders van acute zorg. Betrokkenheid en nauwe samenwerking met alle primaire ketenpartners hebben geleid tot het completeren van de trendmonitor Acute Zorg. Hierin worden de meest recentelijke ontwikkelingen van het patiënten aanbod en patiëntenstroom over de jaren heen verzameld. Verbindend Vernieuwend Relativerend Professioneel Open Samen en in verbinding met alle ketenpartners is in 2018 hard gewerkt aan de verbetering van de acute zorg in onze regio. Dit jaarbericht biedt u een helicopterview over de verschillende ontwikkelingen in de acute zorg in regio Noordwest. Danielle Bonink Directeur NAZNW Onze kernwaarden vormen het DNA van Netwerk Acute Zorg Noordwest, het zijn de grondbeginselen waarin we geloven en waar we in ons werk op reflecteren. 5 6

5 3. Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) Het ROAZ fungeert als platform om verbeteringen in de zorg efficiënt af te stemmen en in de gehele keten door te voeren. De afgelopen jaren neemt de druk op de acute zorg toe. Dit vraagt om steeds meer gerichte en gezamenlijke oplossingen. Om ervoor te zorgen dat de acute zorg voor iedereen toegankelijk blijft is samenwerking tussen alle ketenpartners van groot belang. Bestuurders van zorgorganisaties uit de regio zijn in 2018 drie keer bijeen geweest in het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ). Het doel van het ROAZ is om de afstemming tussen de aanbieders van de acute zorg te optimaliseren zodat de acute patiënt op het juiste moment de juiste zorg door de juiste zorgverlener krijgt. ROAZ Kenniscentrum: communicatie & publicatie De thema s kwaliteit en capaciteit staan in de ROAZ bijeenkomsten centraal. Deelnemende zorginstellingen en ketenpartners in 2018 zijn: Veiligheidsregio s / Ambulancediensten, Ziekenhuizen, Huisartsenposten, GGZ, GGD en Verloskundigen. Op het gebied van kwaliteit: Implementatie Kwaliteitskader Spoedzorgketen - Digitale tool - Implementatieplan Regionaal Zorgnetwerk Antibioticaresistentie - Voortgangrapportage - Ondersteuning nieuwsbrief/communicatie Op het gebied van capaciteit: Deltaplan spoedzorgketen Arbeidsmarkt en Opleidingen (met name van verpleegkundigen) Trendmonitor Acute Zorg (het inzichtelijk maken van patiëntstromen) Regionale aanpak bij griepepidemie Crowding instrument SEH s Eerste Lijns Verblijf beschikbaarheid Een groot deel van de genoemde onderwerpen worden verderop in dit jaarbericht toegelicht. Kwaliteit van goede acute zorg is inherent aan in verbinding staan met alle professionals en bestuurders binnen de acute zorg. Acute Zorg Trauma Zorg Crisis Beheersing Mobiel Medisch Team Focusgroepen: Acute Cardiologie Acute Neurologie Acute Psychiatrie Acute Verloskunde Kwetsbare ouderen SEH-HAP Activiteiten: Acuut Zorgportaal Patiëntenstromen Procedure wijzigingen acuut zorgaanbod Kwaliteitskader Spoedzorgketen Focusgroepen: Heupfracturen Traumachirurgie Activiteiten: Bijeenkomsten & Trainingen Levelindelingen & Visitaties Stop de bloeding - red een leven Traumaregistratie Focusgroep: Opgeschaalde zorg Activiteiten: BOSZ BOTSZ Integraal Crisisplan Kwaliteitskader crisisbeheersing & OTO Focusgroep: MMT Activiteiten: MMT overleg Onderzoek & cijfers Samenstelling Frank Bloemers Voorzitter ROAZ 7 8

6 4. Acute zorg De patiënt in de keten Acute zorg gaat over alle vormen van curatieve, medische zorg die direct moet worden geboden, omdat uitstel levensbedreigend kan zijn of de gezondheid van een patiënt kan beschadigen. Acute (basis)zorg moet voor iedereen, binnen de medisch inhoudelijke normen, vierentwintig uur per dag toegankelijk zijn*. Onze ketenpartners staan 24/7 klaar voor de patiënt. Of het nu gaat om de ambulance, de traumahelikopter, de spoedeisende hulp; de zorg dat de patiënt snel beter wordt én vooral beter blijft, staat centraal. Problemen in het aanbod van acute zorg rondom de patiënt proberen we zo snel mogelijk op te lossen. Wij ondersteunen onze ketenpartners in onze regio Noordwest Nederland, zowel zorgprofessionals als bestuurders met het waarborgen van de spreiding, bereikbaarheid en kwaliteit van acute zorg (ook in het geval van rampen en crises) zodat de acute patiënt optimale zorg aangeboden krijgt. Met ons inzicht in witte vlekken en knelpunten in het aanbod van acute zorg en door deze actief aan te pakken, verbeteren we de uitkomsten van onze acute zorg. Onze kernactiviteiten voeren we overeenkomstig onze wettelijke taak en onze meerjarenbeleidsnotitie uit. Focusgroepen van Netwerk Acute Zorg Noordwest In onze focusgroepen onderzoeken we hoe we de zorg op specifieke gebieden kunnen verbeteren. Acute zorg is ketenzorg, daarom zijn er (vaak) verschillende zorgorganisaties en professionals bij betrokken. Om de kwaliteit van acute zorg te waarborgen en te verbeteren, werken we sinds 2013 in keten brede focusgroepen. Deelnemers aan deze focusgroepen zijn gemandateerde vertegenwoordigers van zorgorganisaties uit de acute keten binnen de zorgregio Noordwest Nederland. De opdracht van het ROAZ aan deze focusgroepen is: het in kaart brengen van de acute zorg en het initiëren en uitwerken van verbeteringen binnen de acute zorgketen. Het gaat daarbij vooral om het organisatorische en logistieke deel van de zorg; de samenwerking en de overdracht binnen de keten. Door: Martijn Rhebergen Adviseur Acute Zorg 4.1 Neurologie Focusgroep Acute Neurologie In 2018 heeft de focusgroep Acute Neurologie twee keer vergaderd. Hierbij zijn o.a. de volgende onderwerpen aan bod gekomen/afspraken gemaakt: Er is beleid opgesteld en geïmplementeerd voor over/terugplaatsingen CVA-patiënten tussen zieken huizen in Amsterdam. Hier bleek soms onduidelijkheid over te bestaan. Er is een start gemaakt met een regionale aanpak voor het uitwisselen van radiologiebeelden tussen ziekenhuizen (voor IVT en IAT). Dit omdat het huidige systeem dat hiervoor wordt gebruikt niet naar behoren functioneert. Er zijn verschillende nieuwe wetenschappelijke onderzoeken die zijn gestart in onze regio gepresenteerd: Mr ASAP (onderzoek of nitroglycerine pleister in de ambulance de functionele uitkomst na 90 dagen zal verbeteren) en de EEG-RAV studie (onderzoek of EEG in ambulance een betrouwbaar instrument kan zijn voor detectie van een occlusie in het grote bloedvat). Ontwikkelingen Intra-Arteriële Trombectomie (IAT) Belangrijkste thema van de focusgroep betrof (wederom) de Intra-Arteriële Trombectomie (IAT), waaronder de regionale toekomstplannen: Het regionale StrokeNet-protocol is aangepast en vanaf 1 juli ingegaan. Aanleiding voor de update van het protocol betroffen o.a. resultaten uit de DAWN-, Defuse3- en Wake-up-studies. Belangrijke nieuwe afspraak in Noord-Holland en Flevoland is dat patiënten met een verdenking CVA waarbij de symptomen tussen de 6-24 uur zijn begonnen, eerst naar het dichtstbijzijnde IVT-interventiecentrum worden ge bracht en daarna (indien zij in aanmerking komen) naar het AMC voor IAT. Er is een start gemaakt met een regionale aanpak voor het uitwisselen van radiologiebeelden tussen ziekenhuizen (voor IVT en IAT). Dit omdat het huidige systeem dat hiervoor wordt gebruikt niet naar behoren functioneert. Er zijn verschillende nieuwe wetenschappelijke onderzoeken die zijn gestart in onze regio gepresenteerd: Mr ASAP (onderzoek of nitroglycerine pleister in de ambulance de functionele uitkomst na 90 dagen zal verbeteren) en de EEG-RAV studie (onderzoek of EEG in ambulance een betrouwbaar instrument kan zijn voor detectie van een occlusie in het grote bloedvat). *Bron: Federatie Medisch Specialisten

7 Door: Martijn Rhebergen 4.2 Psychiatrie Focusgroep Acute Psychiatrie De focusgroep Acute Psychiatrie is in 2018 twee keer bij elkaar geweest. De focus lag op de (implementatie van de) Generieke module en de bouwstenen ter verbetering van de zorg voor mensen met verward gedrag. In dit kader hebben wij ook een regionale inventarisatie uitgevoerd van alle lopende initiatieven, waarvan er een aantal tijdens de focusgroep ook weer zijn gepresenteerd. In dit kader hebben wij bijvoorbeeld aandacht besteed aan: Veranderingen in de bekostiging via de GGZ-regioplannen. Vervoersinitiatieven in de verschillende regio s zoals de psycholance, Diligence en GGZ-vervoersdienst. De crisiskaart. Dit omdat onderzoek heeft aangetoond dat mensen die de kaart hebben minder vaak gedwongen opgenomen worden. Mental Health First Aid. Dit betreft een training voor burgers (en naasten/familie bijv.). De focus ligt op het belang van vroegtijdig signaleren en het verminderen van secundaire effecten. Spoedplein SEH-GGZ Aanleiding Wij hebben een werkgroep opgericht om uit te werken of het opzetten van een Spoedplein SEH-GGZ bij 1 van de Amsterdamse SEH s zinvol en haalbaar zou zijn. In de afgelopen jaren zien de Amsterdamse SEH s, RAV en GGZ de acute keten steeds vaker vastlopen; aanrij-/wachttijden nemen toe. Het lijkt daarmee misschien logisch om de capaciteit bij de verschillende ketenpartners te vergroten, financiële en personele middelen zijn echter schaars. De gedachte was dat een spoedplein SEH-GGZ (volgens het Haagse model) een oplossing kan zijn. Om dit verder uit te zoeken werd dit project gestart. Doelstelling Het doel van het project was om bepaalde acute (psychiatrische) patiënten in Amsterdam sneller de juiste zorg op de juiste plaats te bieden door de ontwikkeling en toepassing van een geïntegreerd spoed plein SEH-GGZ, waarmee de wachttijd op de GGZ-crisisdienst en doorlooptijd op de SEH worden verkort. Projectopzet Het project werd onderverdeeld in 3 fasen waarbij succesvolle afronding van een voorgaande fase nood zakelijk is om door te gaan naar de volgende. In de 1e fase (t/m deze bijeenkomst) werd gestart met een verdiepend onderzoek naar de psychiatrische patiëntenpopulatie(s) en patiëntenstromen van de SEH s, RAV en GGZ-crisisdiensten. Op basis hiervan zou mogelijk een gezamenlijk besluit genomen kun nen worden waar de eventuele pilot het beste plaats kan vinden a.d.h.v. een lijst met criteria/eisen waar de toekomstige locatie(s) aan moet voldoen. In de 2e fase zouden de partners (waar de pilot zou gaan plaatsvinden) een ZONmw-voorstel schrijven om het in de 3e fase te implementeren en te evalueren in een pilot. Bevindingen en conclusies 1 e verdiepende onderzoek Tot een 2e fase kwam het echter niet. Uit de analyses van de data bleek namelijk dat een spoedplein volgens het Haagse niet direct voor de hand ligt: het aantal patiënten dat hier voordeel uit zou kunnen halen was heel erg klein. Bovendien zou dit extra werk met zich meebrengen voor SEH-professionals en mogelijk voor overlast zorgen op de (toch al) drukke SEH s. Conclusie was daarom om nu eerst aan de slag te gaan met het regioplan en projecten en initiatieven die daar bij horen. De verwachting is dat dit ook de problematiek (wachttijden beoordeling en opname) deels kan oplossen. Ook zal er hierdoor veel meer duidelijk worden over de benodigde capaciteit en aanbod in de regio, wat mogelijke concentratie in de toekomst makkelijker kan maken. Door: Martijn Rhebergen 4.3 Verloskunde Focusgroep Acute Verloskunde In 2018 is de focusgroep Acute Verloskunde tweemaal bij elkaar geweest. Ook is er in het kader van het gebruik van het Acuut Zorgportaal een gebruikersoverleg gestart met afdelingsmanagers van de verlosafdelingen van ziekenhuizen. De focus van de bijeenkomsten lag sterk op de capaciteitsproblematiek en mogelijke oplossingen. Grootste probleem blijft het tekort aan gespecialiseerd verpleegkundigen (O&G en Neonatologie), maar daarnaast is er momenteel ook een groot tekort aan IC- en OK-personeel (NICU en OK). Hieronder de belangrijkste activiteiten en onderwerpen van Het verbeteren van het gebruik van het Acuut Zorgportaal door 1e en 2e lijn. In dit kader is eind 2018 de regionale AZP-procedure aangescherpt. Belangrijkste wijziging is doorgevoerd in afspraak voor de uitzonderlijke situatie dat er in de veiligheidsregio onvoldoende capaciteit lijkt te bestaan. In deze situatie treedt de Regeling Spoedeisende Zorg verloskamers in werking en komen de stops te vervallen. Op dit moment moeten alle ziekenhuizen weer alle eigen patiënten ontvangen. De ontwikkelingen van de verloskundige stops bij de ziekenhuizen zijn periodiek in kaart gebracht en gepresenteerd. Het totaal aantal afgekondigde stops blijkt in de zomer van 2018 lager dan in de zomer van Het aantal stops blijft echter erg hoog, de duur ervan blijkt toegenomen en de gemiddelde regionale beschikbaarheid is iets verder afgenomen. Wel was er altijd regionale beschikbaarheid in 1 van de 6 Amsterdamse ziekenhuizen. Uit de AZP-gegevens blijkt dat het nagenoeg niet is voorgekomen dat alle regionale ziekenhuizen gesloten waren. (Zelfs) in de drukke zomermaanden van 2018 waren in 98% van de tijd minimaal 2 ziekenhuizen beschikbaar

8 Alle partijen proberen het probleem ondertussen structureel op te lossen, al zal het nog enige tijd kosten voordat dit echt effect sorteert. Voorbeelden zijn: - Spreiding: roosters aanpassen aanbod, aangepast vakantiebeleid, betere planning inleidingen en procesoptimalisaties (o.a. opname en ontslag(duur)). - (Extra)personeel en functiedifferentiatie: Alle ziekenhuizen zijn extra aan het opleiden en een groot deel past steeds vaker functiedifferentiatie toe (verpleegkundige M&P, kraamzorg, schoonmaak). - Substitutie 1e lijn: Er lopen/liepen op dit vlak verschillende kleinere projecten in de regio (CTG, meconium houdend vruchtwater). Op dit zelfde vlak past de ontwikkeling van de bevalcentra. In Amsterdam loopt dit nu vast, het zou mooi zijn als hier weer schot in komt. Zowel 1e als 2e lijn zien dat dit een belangrijke oplossingsrichting betreft. Project efficiënte roosters Verpleegkundigen In het kader van de capaciteitsproblematiek is er ook een project gestart waarin onderzocht is of en hoe verpleegkundige roosters beter kunnen worden aangepast op patronen in het aanbod van patiënten, of anders of roosters flexibeler kunnen worden ingericht. Twee groepen van 5 wiskundestudenten gingen hiervoor aan de slag met data van 4 Amsterdamse ziekenhuizen. Er werden bij alle 4 de ziekenhuizen patronen in het aanbod geconstateerd. Voor 3 van de 4 ziekenhuizen zouden (kleine) aanpassingen van de roosters aan dit aanbod mogelijk kunnen resulteren tot een afname van de stops (gemiddeld tot wel 25% minder weigeringen/stops). Het ging hierbij dan veelal om +1 of -1 verpleegkundige op een bepaald druk of rustig moment of deel van de dag. Uit de modellen van beide groepen bleek vooral dat de inzet van flexibele verpleegkundigen (flexibele schil met aantal uren van contract flexibel) een aanzienlijk voordeel zou kunnen hebben op de weigeringen van alle 4 de ziekenhuizen (afhankelijk van het ziekenhuis en model/groep, gemiddeld tot meer dan 30% minder weigeringen/stops). In algemene zin zijn positieve conclusies: er lijkt verbetering mogelijk. Echter gaat het hier om wiskundige modellen. De praktijk is vaak weerbarstiger. Het is nu dan ook aan de ziekenhuizen om te kijken of zij de resultaten (patronen) herkennen en of het zinvol is om ook in de praktijk hun verpleegkundige roosters aan te passen en te testen in pilots. Wij gaan hierover met hen in gesprek. Gezien alle ontwikkelingen en voorspellingen over gespecialiseerd zorgpersoneel zal dit echt nodig zijn in de toekomst. Door: Thijs Willems Adviseur Acute Zorg 4.4 Cardiologie Focusgroep Acute Cardiologie De focusgroep is in 2018 tweemaal bij elkaar geweest. Het belangrijkste onderwerp blijft de capaciteitsproblematiek. Van alle acute afdelingen is die het grootst bij de cardiologie, met name in de regio Amsterdam. De EHH/CCU s van de drie interventiecentra in Amsterdam (VUmc, OLVG en AMC) moeten relatief vaak de deuren sluiten. Omdat het van groot belang is dat de hoog complexe acuut cardiale patiënt ten allen tijde terecht kan in één van de interventiecentra wordt binnen de focusgroep onderzocht hoe de beschikbare middelen zo optimaal mogelijk ingezet kunnen worden. Het uitwisselen van best practices moet ervoor zorgen dat verschillende centra zo veel mogelijk van elkaar kunnen leren. Voorbeelden hiervan zijn een gecombineerde Eerste-Hart-Long-Hulp en een harmonicamodel tussen de afdelingen EHH, CCU en cardiologie, om de beschikbare capaciteit zo optimaal mogelijk te benutten. Daarnaast wordt onderzocht of de instroom van de cardiale patiënt richting ziekenhuizen geoptimaliseerd kan worden. Eerder is gekeken naar het creëren van een expansievat in de stad. Het wegvallen van het MC Slotervaart heeft deze oplossingsrichting echter bemoeilijkt. In 2019 zal de focus komen te liggen op het onderzoeken of bepaalde specifieke patiëntengroepen (bijvoorbeeld patiënten met atriumfibrilleren) buiten de EHH afdelingen van interventiecentra gehouden kunnen worden. Daarnaast zullen we in 2019 kijken naar de logistiek rondom het transport van gereanimeerde patiënten van algemeen ziekenhuis naar interventiecentrum (bij PCI-indicatie). Hier is mogelijk tijdswinst te boeken. Door: Thijs Willems 4.5 Spoedeisende hulp huisartsenposten Focusgroep Spoedeisende hulp huisartsenposten De focusgroep SEH-HAP is in 2018 twee keer bij elkaar geweest. Hierbij zijn o.a. de volgende onderwerpen aan bod gekomen: Capaciteit in de regio Mogelijkheden uitwisseling personeel Inzicht in actuele drukte Voorbereiding griepseizoen Kwaliteitskader Spoedzorgketen Ook in 2019 zal het kwaliteitskader Spoedzorgketen een belangrijke leidraad blijven voor deze focusgroep

9 Door: Steffie van Schoten Adviseur Acute Zorg 4.6 Kwaliteitskader Spoedzorgketen Het Kwaliteitskader Spoedzorgketen beschrijft hoe partijen in de zorg met elkaar willen samenwerken om iedere patiënt met een acute zorgvraag 24/7 spoedzorg van goede kwaliteit te bieden. Het kwaliteitskader is een landelijk kader voor de samenwerking tussen ketenpartners en beschrijft de minimale vereisten voor de regionale organisatie van de spoedzorg. Het kwaliteitskader is gericht op de huisartsenspoedzorg, ambulancezorg, zorg geleverd door de mobiele medische teams (MMT) en de acute ziekenhuiszorg. In het voorjaar van 2018 is er een ronde gemaakt langs alle betrokken ketenpartners om het kwaliteitskader onder de aandacht te brengen en eventuele vragen te beantwoorden. Daarnaast is het Kwaliteitskader Spoedzorgketen onder de aandacht gebracht in het ROAZ, de focusgroep SEH-Hap en zijn er op veiligheidsregio niveau een aantal bijeenkomsten gehouden waarin mogelijke implementatieprojecten zijn besproken. Daarnaast was Netwerk Acute Zorg Noordwest vertegenwoordigd in een landelijke werkgroep waarin het kader is gedigitaliseerd en er een invultool ontwikkeld is waarin de voortgang van de implementatie wordt bijgehouden. Het kwaliteitskader richt zich op de kwaliteit van de spoedzorg die zorgverleners in ketenverband leveren en beschrijft normen, richtlijnen en aanbevelingen voor de samenwerking van de schakels in de keten. In totaal gaat het om 129 normen. De normen, richtlijnen en aanbevelingen zijn ingedeeld in de verschillende stappen in de keten: melding, triage, zorgcoördinatie, diagnostiek en behandeling, coördinatie uitstroom, keteninformatie en ketenevaluatie. In het Kwaliteitskader Spoedzorgketen staat beschreven op welke ketenpartner een norm betrekking heeft. Van alle betrokken ketenpartners wordt een constructieve en samenwerkingsgerichte houding verwacht bij de implementatie van de normen die op hen betrekking hebben. Het Kwaliteitskader Spoedzorgketen is in januari 2018 aangeboden aan het Zorginstituut. Naar verwachting zal het kader in het voorjaar van 2019 definitief worden opgenomen in het register van het Zorginstituut. Ondertussen worden de betrokken ketenpartners opgeroepen om alvast aan de slag te gaan met de implementatie van de punten uit het kader. Op dit moment wordt er gewerkt aan een landelijk implementatieplan waarin per norm omschreven staat welke partners trekker zouden moeten zijn voor de implementatie. Ook zal er per norm een deadline worden gesteld. Deze datum zal per norm verschillend zijn. De implementatie zal gefaseerd verlopen, met de bedoeling om het gehele kader binnen een aantal jaar te implementeren. De Netwerken zullen ondersteunen bij de implementatie op regionaal niveau. Netwerk Acute Zorg Noordwest: Faciliteert, stimuleert en bevordert de implementatie van normen en aanbevelingen uit het kwaliteitskader in regionaal verband door o.a. een regionaal implementatieplan op te stellen. Is verantwoordelijk voor inzicht in de voortgang van de regionale implementatie van het kwaliteitskader in de ROAZ-regio. Adviseert (gevraagd en ongevraagd) ketenpartners betreffende de implementatie van het kwaliteitskader. Ondersteunt en faciliteert het ROAZ bij aantoonbare PDCA-cyclus van afspraken en/of ketenprocedures voortvloeiend uit de regionale implementatie van het kwaliteitskader

10 4.7 Overige projecten 1 2 Pilotonderzoek meetinstrument crowding SEH-keten Het jaar 2018 stond voor een groot deel in het teken van de capaciteitsproblematiek in de spoedzorgketen ( crowding ). Het bleek in de praktijk moeilijk om crowding in de (lokale) SEH-keten in zijn geheel kwantitatief in kaart te brengen. Om crowding structureel te reduceren is er bovendien ook niet één afgebakende interventie voorhanden, er zullen binnen de gehele acute zorgketen (instroom, doorstroom, uitstroom) op verschillende niveaus (lokaal/regionaal/landelijk) interventies nodig zijn. Tijd en middelen zijn echter schaars. Voor SEH s en andere partners is het mede daarom essentieel om goed inzicht te krijgen in de lokale problematiek en bijbehorende structurele verbetermogelijkheden. In dit kader hebben wij met wetenschappelijke ondersteuning een meetinstrument ontwikkeld waarmee een SEH inzicht krijgt in de specifieke ketenknelpunten en bijbehorende (mogelijke) structurele oplossingen waar aan gewerkt zou kunnen worden. Het instrument is in 2018 ontwikkeld en getest binnen 4 ziekenhuislocaties in onze regio en heeft interessante resultaten opgeleverd. Het instrument bestaat uit 42 (grotendeels) meerkeuzevragen en kent 4 onderdelen. In 2019 wordt het instrument in een tweede pilot breder uitgezet in onze regio. Hierna wordt het instrument afgerond en volgt wellicht ook een landelijke uitrol. Opzet regionaal zorgcontinuïteitsmodel Grip op Griep Het griepseizoen begin 2018 was een zeer heftige. De gevolgen waren duidelijk zichtbaar: ziekenhuizen lagen overvol, en V&V organisaties waren niet altijd bij machte om de uitstroom uit de ziekenhuizen op te vangen. Daarbij is er binnen zorgorganisaties ook sprake van meer uitval onder eigen personeel. Binnen de toch al krappe arbeidsmarkt in de zorg kan een griepepidemie mogelijk vervelende gevolgen hebben. Begin 2018 gaf minister Bruins de ROAZ regio s de opdracht om regionaal voorbereidingen te treffen in aanloop naar de volgende griepepidemie. Huisartsen en huisartsenposten die naar elders moeten doorverwijzen, extra verplaatsingen door Ambulancediensten, uitstroom die stagneert, etc. Samenwerking in de keten is dan noodzakelijk om de (spoed-)zorg te garanderen in de regio. Hiervoor is regie en mogelijk escalatie noodzakelijk. Hierbij hebben instellingen een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Het model schaalt op vanuit het operationele niveau van de instellingen naar het tactisch en strategisch niveau. De basis bestaat uit het delen van informatie, via een gestructureerd format (hier wordt LCMS voor gebruikt). Op basis van deze informatie wordt gekeken of opschaling noodzakelijk is. Onderstaand wordt een fasering beschreven en per fase omschreven wat het doel is en welke maatregelen genomen worden. Wanneer de problematiek als gevolg van de griep oploopt wordt de communicatielijn geïntensiveerd. Zo nodig kunnen er vervolgens in onderlinge afstemming tijdig gepaste maatregelen genomen worden. GROEN GEEL Preventie, gezamenlijke maatregelen gericht op preventie Verzamelen en delen van (operationele) informatie tussen instellingen ORANJE Delen van tactische maatregelen van een instelling ROOD ZWART Tekortschieten van lokale maatregelen waarvoor de noodzaak tot redistributie van patiëntenstromen en waar mogelijk in gezamenlijkheid strategische keuzes maken. Bovenregionale afstemming In november is er een themabijeenkomst georganiseerd rondom het thema griep. Doel van de bijeenkomst was om de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de capaciteitsproblemen t.g.v. de griep of zorgcontinuïteit onder de aandacht te brengen, de fabels over griepvaccinatie te ontkrachten (en de feiten juist te bekrachtigen) en uitleg te geven wat griep nu eigenlijk is. Het model zal na de winter in 2019 geëvalueerd en doorontwikkeld worden. In de regio Noord-Holland/Flevoland hebben we met de twee ROAZ regio s en de 6 GHOR regio s een escalatiemodel ontwikkeld waarmee informatie-uitwisseling tussen zorginstellingen verbeterd wordt, om zodoende meer coördinatie en regie te kunnen voeren op de (acute) zorg in de regio, tijdens de griepepidemie. De doelstelling van het escalatiemodel is om op een van te voren vastgelegde, eenvoudige wijze te laten zien hoe het gezamenlijke probleem wordt gedefinieerd, hoe de informatie wordt gedeeld en welke maatregelen er nodig zijn. Dit geeft een basis om besluiten te nemen om zorgcontinuïteit te garanderen en optimaal samen te werken in de keten. Primair zijn de zorginstellingen verantwoordelijk voor de eigen bedrijfsvoering en zorg voor patiënten. In vrijwel alle gevallen worden problemen met zorgaanbod of personeelstekort intern, dus binnen de instelling, opgelost. In geval van een (griep) epidemie kan het zijn dat problemen niet zonder hulp van andere instellingen kunnen worden opgelost of dat problemen bij de individuele instellingen effecten hebben in de keten

11 5. Traumazorg 5.3 Overige projecten Door: Annelies Toor Adviseur Traumazorg Traumazorg is de medische hulp aan de patiënt die gewond is geraakt tijdens bijvoorbeeld een val in huis, een ongeluk of steekpartij. Dit kan gaan om ernstig gewonde patiënten, zogenaamde multitraumapatiënten en om patiënten met eenvoudige letsels. 5.1 Heupfracturen Focusgroep Heupfracturen De focusgroep Heupfracturen is in 2018 niet bij elkaar geweest; de jaarlijkse bijeenkomst is doorgeschoven naar januari Traumachirurgie Focusgroep Traumachirurgue De focusgroep is driemaal bij elkaar geweest. De focusgroep traumachirurgie heeft in 2018 zich vooral gericht op de visitaties traumazorg. In 2018 zijn Spaarne Gasthuis en Ziekenhuis Amstelland gevisiteerd. Spaarne Gasthuis kreeg voor de level 2 status van Haarlem Zuid enkele adviezen mee, die na 6 maanden op orde, dan wel niet meer noodzakelijk waren. Ziekenhuis Amstelland voldeed aan de criteria voor level 3. Zaans Medisch Centrum heeft na terugkoppeling de level 2 status toegewezen gekregen. De visitatie van NWZ Alkmaar is doorgeschoven naar voorjaar In 2018 is in de focusgroep gestart met het bespreken van individuele casuïstiek van multitraumapatiënten die initieel in een level 2 of 3 ziekenhuis zijn binnengebracht. De focusgroep wil meer zicht op mogelijkheden om deze patiënten zoveel mogelijk direct en secundair in een level 1 centrum binnen te krijgen Traumaregistratie De traumaregistratie 2017 is voor 31 maart 2018 aangeleverd aan de LTR (Landelijke Trauma Registratie), met wijzigingen en aanvullingen tot 1 juni. Voor het eerst is er een jaarrapportage samen met SpoedzorgNet AMC gemaakt, voor een overzicht van alle opgenomen ongevalspatiënten van heel Noord-Holland en Flevoland. De rapportage is verspreid onder traumachirurgen, SEH s en andere belangstellenden. Data uit de traumaregistratie is besproken in de Focusgroep tramachirurgie gedeeld met de Focusgroep heupfracturen en is gebruikt voor onderzoek (veelal VUmc data, tenzij de andere ziekenhuizen uitdrukkelijk zijn gevraagd te participeren). Uit de funnelplot 2017 bleek dat de Standard Mortality Ratio (SMR) van alle ziekenhuizen in regio Noordwest binnen de 95% CI valt. Stop de bloeding red een leven Stop de bloeding red een leven is een samenwerkingsverband van VUmc Academie, VUmc traumachirurgie en Netwerk Acute Zorg Noordwest. Doelstelling van dit initiatief is om zoveel mogelijk omstanders te leren hoe ze levensbedreigend bloedverlies kunnen herkennen en stoppen. In 2018 is de cursus Stop de bloeding red een leven (basis- en instructeurs cursus) verspreid naar 5 andere traumaregio s, te weten Brabant, Noord-Nederand, regio, Nijmegen en Utrecht. Netwerk Acute Zorg Noordwest ondersteunt in deze verdere uitrol, naast de steun in de campagne, communicatie en lobby. De cursus wordt steeds meer de nationale standaard, gezien de opname in het leerboek acute geneeskunde, de accreditatie van het Oranje Kruis en opname in het nieuwe ATLS boek. In maart 2018 is er een massale gratis basiscursus georganiseerd in VUmc in het kader van de internationale dag Stop de Bloeding. In 2018 zijn er 4452 mensen in Nederland opgeleid. Traumanight De Traumanight (refereeravond voor chirurgen (in opleiding) van de regio Noordwest wordt viermaal per jaar georganiseerd door de chirurgen Noordwest en eenmaal door Netwerk Acute Zorg Noordwest. Onderwerp in VUmc in 2018 was traumatische wervelfracturen. Ketencasusbespreking De ketencasusbespreking is een casuïstiekbespreking in VUmc waarin een casus van de 112-melding tot in het ziekenhuis wordt besproken. In 2018 waren er twee besprekingen, één over sepsis en één over een ernstig gewond kind en lateralisatie van de KinderIC. Onderzoek Netwerk Acute Zorg Noordwest draagt regelmatig bij aan wetenschappelijk onderzoek op het gebied van traumazorg, veelal met data uit de traumaregistratie. Aan onder andere de volgende onderzoeken is een bijdrage geleverd: Is there an association between female gender and outcome in severe trauma? A multi-center analysis in the Netherlands (M. Pape et al) en A mixed psychiatric and somatic care unit for trauma patients: 10 years of experience in an urban level I trauma center in the Netherlands (L. Dekker et al)

12 6. Voorbereiding op rampen en crises Door: Leo Notenboom Adviseur Crisisbeheersing Ruben Mikulicz Adviseur Crisisbeheersing Instellingen in de zorg zijn volgens de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz), Wet publieke gezondheid (Wpg), Wet veiligheidsregio s (Wvr), Tijdelijke wet ambulancezorg (Twaz) en de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi), zelf verantwoordelijk voor hun preparatie op rampen en crises en de bijbehorende infrastructuur. Zorginstellingen die het Convenant Opleiden, Trainen en Oefenen (OTO) met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) hebben ondertekend, kunnen een beroep doen op stimuleringsgelden ter ondersteuning van hun voorbereiding op rampen en crises. Basis voor de voorbereiding op rampen en crises binnen de regio van Netwerk Acute Zorg Noordwest vormt het Meerjarenbeleidsplan Crisisbeheersing en OTO en de jaarplannen van de individuele zorginstellingen. Daarnaast zijn er een aantal regionale projecten geïnitieerd welke door Netwerk Acute Zorg Noordwest worden gecoördineerd. 6.1 Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan Op 1 oktober 2017 is het Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan voor de ROAZ-regio s VUmc/AMC van kracht gegaan. Uit een grootschalige ketenoefening kwam naar voren dat de rolverdeling op de Meldkamer Ambulancezorg (MKA) en de processen voortkomend uit het Grootschalige Geneeskundige Bijstand (GGB) en het Bovenregionaal Gewondenspreidingsplan aandacht behoeven. In samenwerking met de MKA s (Meldkamer Ambulancediensten) zijn in 2018 de taakkaarten Aanname I, Aanname II, Uitgifte, TV Transport en Buddy MKA ontwikkeld. In 2018 is eveneens in samenwerking met de MKA s een start gemaakt met het ontwikkelen van een e-learning. De e-learning is gebaseerd op de taakkaarten en zal ingezet gaan worden bij het opleiden van de meldkamercentralisten, dit ter voorbereiding op hun taken en rollen bij een grootschalig incident

13 6.2 Landelijk Kwaliteitskader Crisisbeheersing Met de komst van het vernieuwde Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO 2.0 zijn de normen en prestaties geactualiseerd. Naast wat minimaal geregeld moet worden, beschrijft het nieuwe kader ook wie daarbij welke rol heeft. Een goede voorbereiding op rampen en crises gaat immers iedereen binnen de organisatie aan: van de Raad van Bestuur tot de medewerkers op de werkvloer. Het nieuwe kwaliteitskader bevat concrete prestaties en normen die een aantoonbare bijdrage leveren aan de voorbereiding op rampen en crises. Om effectiviteit te kunnen beoordelen worden in het kwaliteitskader twee toetsingsinstrumenten aangeboden, te weten een zelfevaluatie en een visitatie. In 2018 is de GGD Kennemerland op basis van de nieuwe normen gevisiteerd. 6.3 Regionale activiteiten Netcentrische informatiedeling Netcentrisch betekent dat informatie niet meer wordt gedeeld via rapportages binnen de hiërarchische lijn, maar dat afdelingen een actueel beeld bijhouden van de daadwerkelijke situatie. Het operationeel team en het crisisbeleidsteam kunnen daardoor sneller tot besluitvorming komen en tot actie overgaan. Een cruciale spil in het netcentrisch delen van informatie is de rol van informatiecoördinator (ICo). De ICo vervult een belangrijke plek binnen de crisisteams. Hij of zij heeft de regie over de situatie in het ziekenhuis en weet via de GHOR en de veiligheidsregio wat er speelt in de buitenwereld en bij andere partners in het geneeskundig netwerk. Hierdoor kan de focus liggen binnen operationele crisisteams en crisisbeleidsteams op datgene waar het echt om gaat: adequate beoordeling en besluitvorming, scenario denken en slagvaardig handelen ten tijde van een incident of ramp. In augustus 2018 is het brondocument Netcentrisch werken Geneeskundige Zorg Noord-Holland en Flevoland opgeleverd en verspreid binnen de regio. Het brondocument dat onder leiding van Netwerk Acute Zorg Noordwest is opgesteld beschrijft de generieke werkwijze en afspraken op het gebied van netcentrisch werken. Het nieuwe brondocument vervangt de blauwdruk informatiemanagement en overige losse documenten. Het document is dynamisch en zal bijgewerkt worden naar aanleiding van de laatste ontwikkelingen. Om de nieuwe ICo s van de zorginstellingen op te kunnen leiden zijn er in 2018 enkele regionale basisopleidingen georganiseerd. Tijdens deze basisopleidingen leert een ICo onder andere om te werken met het Landelijk Crisismanagement Systeem Geneeskundige Zorg (LCMS-GZ). Gelijktijdig met het brondocument is het programma van eisen verdiepingstraining inbedding rol van ICo in de eigen crisisorganisatie verspreid door Netwerk Acute Zorg Noordwest. Dit document levert de zorginstellingen handvatten bij het zelfstandig organiseren van verdiepende activiteiten voor de ICo. Basisopleiding Sleutelfunctionarissen Ziekenhuizen In het kader van voor en door de regio heeft Netwerk Acute Zorg Noordwest de Basisopleiding Sleutelfunctionarissen Ziekenhuizen (BOSZ) ontwikkeld. Waar in 2013 werd gestart met twee try-out dagen per jaar worden er inmiddels 10 opleidingsdagen per jaar gegeven. Op 10 april 2018 vond de 50ste editie van de dag plaats. De BOSZ is een initiële opleiding voor sleutelfunctionarissen die een rol hebben op het moment dat het continuïteitsplan wordt opgestart tijdens een incident of crisis. De sleutelfunctionarissen zijn de medewerkers SEH, IC en/of OK, leden van operationele (crisis)teams en/of (crisis)beleidsteams van de ziekenhuizen. Het ochtenddeel van de BOSZ is ingeruimd voor het opdoen van theoretische kennis over de opbouw van het integrale crisisplan, de rol van de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR) en aandachtspunten met betrekking tot CBRN. In de middag gaan de deelnemers aan de hand van scenario s flink aan de slag door het beoefenen van hun eigen rol als sleutelfunctionaris inclusief operationele crisisteam en beleidsteam overleggen. Kennisuitwisseling en leren staan centraal tijdens de BOSZ. Ervaringen over zorginstelling en eigen afspraken, processen/procedures worden onderling door de deelnemers uitgewisseld. De optimale mix van theorie en praktijk maakt dat de deelnemers de BOSZ bijzonder positief beoordelen. De deelnemers kunnen in een veilige omgeving oefenen in hun eigen rol tijdens een crisis. Crisiscommunicatie Communicatie is één van de kritische succesfactoren in de crisisbeheersing. Uit vrijwel elke crisis- en oefenevaluatie blijkt echter dat het verkeerd gaat of beter zou kunnen. Netwerk Acute Zorg Noordwest is daarom in 2016 gestart met het regionaal aanbieden van trainingen crisiscommunicatie. In 2018 hebben er 9 trainingsdagen plaatsgevonden waarin totaal 81 deelnemers van verschillende zorginstellingen uit de regio zijn opgeleid. Tijdens de opleidingsdagen stonden de onderwerpen media training, strategisch adviseren en tekstproductie onder druk centraal. App opgeschaalde ketenzorg Uit de evaluaties van de ontruiming van VUmc en een ketenoefening van SpoedZorgNet AMC kwam naar voren dat de onderlinge taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen de opgeschaalde keten voor de ketenpartners onvoldoende duidelijk waren. Gevolg hiervan is verwarring en onduidelijk binnen de keten van opgeschaalde zorg over wat er van elkaar verwacht mag worden. Gegeven de effecten hiervan op de communicatielijnen en informatieprocessen binnen de keten van opgeschaalde zorg heeft de focusgroep Opgeschaalde Zorg opdracht voor een oplossing voor dit probleem. Dit heeft geresulteerd in een app Opgeschaalde Ketenzorg. Basis voor de inrichting van de app vormt de 7 gevolgen van disbalans zijnde: 1) sluiting van (delen van) een locatie, 2) groot aanbod van patiënten, 3) verplaatsen van patiënten, 4) tekort aan personeel, 5) uitval nutsvoorzieningen, apparatuur en ICT-middelen, 6) logistieke stagnatie en 7) uitbraak infectieziekten. Binnen de app worden per ketenpartner de informatie- communicatielijnen in beeld gebracht. De app dient als naslag werk voor de ketenpartners voor of tijdens een incident

14 25 26

15 6.4 Opgeschaalde Zorg Focusgroep Opgeschaalde Zorg De Focusgroep Opgeschaalde Zorg informeert en adviseert het bestuurlijk Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) over onderwerpen op het gebied van opgeschaalde zorg. De focusgroep fungeert als linking pin tussen bestuurlijke verantwoordelijkheid en operationele uitvoering. De gezamenlijke verantwoordelijkheid van de GHOR-regio s en de Netwerken Acute Zorg op het gebied van crisisbeheersing, maakt een goede samenwerking op thema s als kwaliteit en verantwoording noodzakelijk. 31% 9% 16% 44% Ziekenhuizen Operationeel Team en/of Beleidsteam Sleutelafdelingen Sleutelfunctionarissen Overige De focusgroep is in 2018 twee keer bij elkaar gekomen, met als belangrijkste uitkomst de vaststelling van het Meerjarenbeleidsplan Crisisbeheersing en OTO Op basis van de meerjarenbeleidsdoelen is een jaarplan voor 2018 opgesteld en de voortgang hiervan is in de focusgroep besproken. Het doel om de integrale crisisplannen en het bovenregionale gewondenspreidingsplan op elkaar af te stemmen zal ook in 2018 een vervolg krijgen. De implementatie van netcentrische informatiedeling is conform plan gerealiseerd, in 2018 zullen inspanningen geleverd moeten worden om de methodiek verder te vervolmaken en te borgen. Het doel om als zorginstellingen een uniforme naamvoering te hanteren voor sleutelfunctionarissen in de rollen voor sleutelfuncties is niet gehaald en zal worden doorgeschoven naar % 8% 4% 4% 19% 37% GGD s Crisisteam MMK / GOR / IZB /PSH Sleutelfunctionarissen IZB Sleutelfunctionarissen PSH Sleutelfunctionarissen MMK Onder regie van de focusgroep wordt hard gewerkt aan de ontwikkeling van een app waarmee de onderlinge taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen de opgeschaalde keten voor elkaar helder in beeld worden gebracht. De app is ingericht op incidenttypen voortkomend uit de 7 vormen van disbalans waarbij per incident type de onderlinge taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen de keten zijn uitgewerkt. Ook zullen per incidenttype de communicatielijnen van de sleutelfunctionarissen binnen de keten worden opgenomen: welke functionaris heeft contact met wie binnen de keten. De focusgroep heeft de wens uitgesproken om de app alvast met 3 incidenttypen in januari/februari 2019 te lanceren. 25% 4% Sleutelfunctionarissen GOR Sleutelfunctionarissen JGZ Overige % Regionale Ambulancevoorzieningen 6.5 Thema s voor crisisbeheersing binnen de zorginstellingen Om zich voor te bereiden op crisisbeheersing maken zorginstellingen gebruik van Opleiden, Trainen en Oefenen (OTO). Het doel is tweeledig: 96% Crisisteam en/of beleidsteam Sleutelfunctionarissen GGB % 1. Het voorbereiden van medewerkers op een sleutelfunctie in de crisisorganisatie; 2. Het beoefenen van processen zoals beschreven in het crisisplan. Voor een juiste voorbereiding moeten de zorginstellingen de crisisorganisatie en OTO-activiteiten zo inrichten, dat de sleutelfunctionarissen hun rol zo goed mogelijk kunnen uitoefenen. Dit resulteert in een OTO-jaarplan per zorginstelling. 35% 2% 63% Huisartsenposten Crisisteam Sleutelfunctionarissen De schema s laten per type zorginstelling zien hoe de gerealiseerde Stimuleringsgelden zijn verdeeld over de crisisorganisatie. Overige 27 28

16 7. Mobiel Medisch Team (MMT) Een Mobiel Medisch Team (MMT) bestaat uit vier personen; een trauma-arts, een piloot, een verpleegkundige en een HLO/chauffeur die speciaal zijn opgeleid om op de plaats incident medische zorg te verlenen aan een acuut vitaal bedreigde (ongevals)patiënt. Het MMT van VUmc heeft hiervoor een helikopter (Lifeliner 1) en een auto tot haar beschikking. Door: Marcel de Leeuw Chief Doctor MMT Fenny Dunning Chief Nurse MMT Een patiënt of slachtoffer in levensnood moet direct de best mogelijke zorg krijgen. Een zin uit de missie van het netwerk die bij uitstek van toepassing is op de zogenaamde pre-hospitale fase. Complexe pre-hospitale hulpverlening, de core-business van het Mobiel Medische Team, is vergelijkbaar met het spelen van Champions League voetbal. Onder hoge tijdsdruk moeten er veelal majeure beslissingen worden genomen die bepalend kunnen zijn of het slachtoffer blijft leven of niet. Ongelofelijk belangrijk hier in is de samenwerking met andere partners in het veld want complexe prehospitale hulpverlening is teamwork, waarbij multidisciplinaire samenwerking tussen MMT, Ambulance, Brandweer en Politie de sleutel tot het succes is. Dit laatste heeft ertoe geleid dat wij ook weer in 2018 veel belang hebben gehecht aan het versterken van relaties met bovengenoemde partners. MMT contactpersonen ( ambassadeurs ) zijn wederom behoorlijk actief geweest in hun betreffende veiligheidsregio s en we hebben het afgelopen jaar veel gasten mogen verwelkomen als meevlieger teneinde hen te laten zien wat onze mogelijkheden en onmogelijkheden zijn. Mooie dialogen zijn dan het gevolg en wij zijn van mening dat dit de uiteindelijke team performance op straat doet verbeteren. In 2018 hebben we ook geïnvesteerd in een relatie met een nagenoeg nieuwe partner, de Dienst Speciale Interventies (DSI). De recente aanslag in Utrecht heeft laten zien dat de DSI een krachtige bondgenoot is waar wij intensief mee willen en moeten samenwerken als het gaat om extreem geweld scenario s. De wereld is veranderd, extreem geweld kan zo maar op ons pad komen en deze incidenten vereisen een grondige voorbereiding. Samen met de DSI volgen wij een strategisch plan waarin persoonlijke bescherming door middel van helmen en ballistische vesten en kennis nemen van elkaars mogelijkheden en onmogelijkheden (in een werkveld met een zogenaamd acceptabel risico, lees de warme zone) belangrijke thema s zijn. Naast veel investeren in samenwerking is het ook goed om eens in de spiegel te kijken. Kunnen we de kwaliteit van ons eigen MMT- werk naar nog een hoger level krijgen? In dat kader hebben wij een project van Standard Operating Procedures opgetuigd. Verschillende teamleden hebben zich in 2018 ingespannen om consensus en onderbouwing te genereren van onze dagelijkse werkprocessen en medische interventies

17 Dit traject is nog lang niet klaar maar enkel en alleen het praten over deze SOP s levert al een behoorlijke winst op. Daarnaast is het ook eens goed om binnen het solistische karakter van onze operatie, waarbij tunnelvisie op de loer ligt, meer aandacht te schenken aan het geven van onderling feedback. Met flinke medewerking van de afdeling HR zijn we in de afrondende fase van een custom made 360 graden multi-source-feedback tool waar we teamleden van feedback kunnen voorzien (hard- maar zeker ook soft-skills). Als laatste richten wij onze focus op het thema zuinig zijn op elkaar. De enorme groei van high impact incidenten de laatste jaren gaat een ieder vaak niet in de spreekwoordelijke koude kleren zitten. Historisch gezien hebben wij weinig instrumenten om elkaar goed in de gaten te houden voor wat betreft psychische draagkracht / draaglast issues. Samen met het peersupport programma en samenwerking met een professioneel bureau hebben wij in 2018 inspanningen verricht om dit thema meer vorm en inhoud te geven. MMT in beeld Jaaroverzicht 2018 Oproepen MMT Aantal Oproepen MMT Aantal Q1 Q2 Q3 Q Aantal oproepen per MKA ,2% 9,8% 4,8% 3,2% 4,0% 3,2% 14,7% 35,3% 10,0% ASD en ZW K'merland NHN Gooi&Vecht Flevoland Utrecht Zuid-Holland O'ijssel/G'land Overig Aantal oproepen Aantal oproepen binnen vs buiten primair inzetgebied LL ,1% 16,2% 16,6% 15,2% 18,1% buiten binnen 31 32

18 Cancels vs inzetten Aantal cancels / inzetten ,5% 55,6% 55,2% 55,6% 55,2% Geen cancel = Inzet Cancel Soort ongeval MMT oproepen % 4% 1% 2% 25% Non- trauma Verkeersongeval Hoog energetische val 7% Schiet-/steekincident 17% 32% Laag energetische val Geraakt door stomp voorwerp Ander (o.a. verdrinking/verstekking/brand) MAA-ANWB VUmc: facilitair Onbekend Aantal advanced verrichtingen MMT 2018 Prehospital blood Endotracheal intubation Thoracotomy Surgical Thoracostomy Pericardial puncture Needle Thoracostomy Chest tube CELOX Amputation Chief Docter Chief Nurse Chief Pilot Percentage 100% 80% 60% 40% 20% 0% Verdeling over de ziekenhuizen Overig/Onbekend LUMC UMCU NWZ Alkmaar AMC Vumc MMT-artsen MMT-verpleegkundigen/HCM MMT chauffeurs/hlo HEMS-vliegers 33 34

19 8. De Antibioticaresistentie Zorgnetwerken Het jaar 2018 stond voor de Regionale Zorgnetwerken Antibioticaresistente (ABR) een belangrijk deel in het teken van het opbouwen van contacten met zorgprofessionals en zorgorganisaties. Middels nieuwsbrieven, bijeenkomsten en gesprekken hebben de beide regionale zorgnetwerken antibioticaresistentie (ABR) Noord-Holland West (NHW) en Noord-Holland Oost/Flevoland (NHOF) bij zorgverleners gewerkt aan bewustwording van het thema antibioticaresistentie en aandacht gevraagd voor de noodzaak tot betere samenwerking in de regio middels de ontwikkeling van ABR-zorgnetwerken. NHW en NHOF hebben i.s.m. het RIVM onderzoek gedaan bij verpleeghuisbewoners naar de aanwezigheid van bepaalde resistente bacteriën. Het opzetten van het onderzoek bleek meer voeten in de aarde te hebben dan verwacht, waardoor er pas later in het jaar daadwerkelijk met het afnemen van testen voor het puntprevalentie-onderzoek (PPO) kon worden begonnen. De resultaten van het PPO zijn inmiddels te zien op de website: Vorig jaar is er hard gewerkt aan het schrijven van de risicoprofielen van beide zorgregio s. Helaas lukte het niet om nog in 2018 de risicoprofielen te publiceren. De documenten beschrijven een keur aan factoren die van invloed (kunnen) zijn op het ontstaan en de verspreiding van antibioticaresistentie. Deze rapporten zijn nu te vinden op de website. In 2018 zijn Streeklab Haarlem en het Tergooi-ziekenhuis gestart met hun ABR-projecten die door het ministerie van VWS gesubsidieerd worden. Streeklab Haarlem draait het project Regionaal inzicht en terugkoppeling in ABR-problematiek, waarin sprake is van supraregionale analyse van ABR data, gericht op het vereenvoudigen en versnellen van data-analyse, rapportage en visualisatie. Het Tergooi in eind 2018 begonnen met het project Verbetering van de bestrijding van bijzonder resistente micro-organismen (BRMO) door elektronische overdracht van gegevens van BRMO-dragers in de regionale ketenzorg. Beide projecten zullen naar verwachting in de tweede helft van 2019 worden afgerond. De 10 regionale ABR-zorgnetwerken in Nederland zijn in 2018 nauw gaan samenwerken. De kwartiermakers van de regio s hebben maandelijks overleg en ook de professionals in de regionale coördinatieteams weten elkaar landelijk inmiddels goed te vinden. Er is een grote behoefte aan het uitwisselen van informatie over de ontwikkelingen op ABR-gebied in de regio s. Voor veel thema s is het ook noodzakelijk om op landelijke schaal samen te werken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de uitwisseling van best practices, de ontwikkeling van nieuwe richtlijnen, de eenheid van taal die daarbij nodig is bij de verschillende zorgsectoren en de ontwikkeling van voorlichtingsmateriaal. In 2018 heeft het ministerie van VWS de beslissing genomen de ontwikkeling van de ABR-zorgnetwerken in 2 perioden nog tenminste tot eind 2022 te stimuleren. Eind 2018 zijn NHW en NHOF wederom samen gestart met het opstellen van een nieuwe subsidieaanvraag die geldt voor de periode 1 mei mei De aanvraag is onderhand ingediend en gepubliceerd op de website

20 9. Kenniscentrum Alle elf Netwerken Acute Zorg in Nederland hebben een kenniscentrumfunctie. Alle communicatieactiviteiten die gericht zijn op het informeren van de ketenpartners vinden hier plaats, ook op projectniveau. Wij verzamelen nieuws en wetenschappelijke ontwikkelingen over de acute zorg en delen die met onze ketenpartners. Website Met elke week recente nieuwsberichten houden wij onze website omtrent acute zorg up to date. Het blijvend actief adequaat voeren van goede SEO zorgt ervoor dat we steeds goed vindbaar zijn op het internet. Maandelijkse nieuwsbrief Door middel van onze maandelijkse nieuwsbrief houden wij onze ketenpartners op de hoogte van het laatste nieuws en ontwikkelingen op het gebied van acute zorg. Ook worden hier updates gegeven vanuit de focusgroepen en activiteiten. Promotiemiddelen Wederom is dit jaar een traumarapport uitgegeven met alle cijfers uit de regio. Bijeenkomst In 2018 zijn themabijeenkomsten Griep en Zuinig met Spoed georganiseerd. Media en acute zorg in de regio In 2018 is -mede doordat er een communicatie adviseur is aangesteld in meer belangstelling van de media. Zo heeft het programma Klokhuis opnames gemaakt van het gehele proces van een melding van 112, ambulance en de trauma heli, dit is in 2018 uitgezonden. Ook zijn er vragen van het TV programma Monitor over acute verloskunde gecoördineerd met de betrokken ketenpartners en het ministerie van VWS. Het bovenregionaal gewondenspreidingsplan is aan de media aangeboden middels een persbericht in samenspraak met de projectgroep en ketenpartners. De regionale media en AT5 hebben hier aandacht aan besteed. LinkedIn Via onze bedrijfspagina op LinkedIn delen wij nieuws en ontwikkelingen, waarbij wij onze partners de mogelijkheid bieden om te reageren en/of vragen te stellen

21 10. Financiële paragraaf Het overgrote deel van de zorguitgaven in het kader van de Zorgverzekeringswet (ZVW) loopt via de zorgverzekeraars. Voor een aantal zorgprestaties van zorgaanbieders is het niet mogelijk en/of wenselijk om deze rechtstreeks aan zorgproducten voor individuele consumenten toe te rekenen. Het gaat om specifieke functies of kenmerken van de zorgverlening, zoals beschikbaarheid, specifieke deskundigheid of specifieke voorzieningen. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft een aantal vormen van zorg aangewezen waarvoor de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een beschikbaarheidsbijdrage kan vaststellen. Voor de volgende specifieke functies van het Netwerk Acute Zorg Noordwest stelt de NZa een beschikbaarheidsbijdrage vast: Coördinatie traumazorg en Regionaal Overleg Acute Zorg Traumazorg voor zover het gaat om de functie van Opleiden, Trainen en Oefenen Traumazorg door Mobiel Medisch Team met helikopter Specifieke functie en deskundigheid Traumazorg voor zover het gaat om de functie van Opleiden, Trainen en Oefenen Coördinatie traumazorg en Regionaal Overleg Acute Zorg Traumazorg door Mobiel Medisch Team met helikopter Verleningsbeschikking NZa* Verantwoording NZa * Voorlopige verleningsbeschikking, vaststelling door de NZa vindt plaats op basis van de verantwoording Financieel resultaat Netwerk Acute Zorg Noordwest Zoals vermeld stelt de NZa voor de beschikbaarheid van specifieke functies en deskundigheid een beschikbaarheidsbijdrage vast. In navolging hiervan dient Netwerk Acute Zorg Noordwest jaarlijks een aanvraag verleningsbeschikking in bij de NZa voor de beschikbaarheid van haar specifieke functies en deskundigheid. Als aanvrager van de beschikbaarheidsbijdragen is Netwerk Acute Zorg Noordwest eveneens verantwoordelijk voor de verantwoording van de beschikbaarheidsbijdrage bij de NZa. Onderstaande tabel toont de verleningsbeschikkingen per specifieke functie inclusief de verantwoording. Traumazorg door Mobiel Medisch Team laat een overschrijding zien van Dit wordt veroorzaakt doordat het aantal vlieguren hoger is dan in de begroting is verwacht. Daarnaast heeft de ANWB Medical Air Asisstence in 2018 in opdracht de MMT-centra hun vloot met een nieuwe (stillere) helikopter uitgebreid. Het vlieguurtarief van dit nieuwe type helikopter valt hoger uit dan de andere helikopters in hun vloot. De vaststelling van de kosten voor en aantallen vlieguren met de NZa is op basis van nacalculatie waardoor dit verschil rechtgetrokken zal worden

22 Zorg deel je. Met dank aan onze primaire regiopartners. Colofon Uitgave van Netwerk Acute Zorg Noordwest Een patiënt in nood moet altijd zo snel mogelijk de beste zorg krijgen. Dat is onze missie. Acute zorg moet voor iedere patiënt toegankelijk en beschikbaar zijn. Netwerk Acute Zorg Noordwest staat voor goede ketenzorg, zodat de individuele zorgverlener zo goed mogelijk zijn of haar werk kan doen. Wij zijn de neutrale spin in het complexe web van onder meer ziekenhuizen, regionale ambulancediensten, huisartsenposten, verloskundigen en geestelijke gezondheidsdiensten. Netwerk Acute Zorg Noordwest is een community voor en door bestuurders en zorgprofessionals. Door het delen van kennis en ervaringen, verbeteren alle ketenpartners samen de acute zorg in regio Noordwest. Collectief en met passie voor ons vak. Want zorg deel je. Contactgegevens Bezoekadres: Van der Boechorststraat BT Amsterdam Postbus: 7057, 1007 MB Amsterdam netwerkacutezorg@amsterdamumc.nl Samenstelling en redactie: Danielle Bonink Met medewerking van: Annelies Toor, Thijs Willems, Martijn Rhebergen, Steffie van Schoten, Ruben Mikulicz, Leo Notenboom, Marcel de Leeuw, Fenny Dunning en Alfke Wesdorp-Engel Eindredactie: Danielle Bonink Coördinatie: Alfke Wesdorp-Engel Drukker: Huisdrukkerij VUmc Vormgever: Bait is Bait Netwerk Acute Zorg Noordwest Disclaimer Netwerk Acute Zorg Noordwest heeft dit rapport zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Voor eventuele onjuistheden kunnen wij niet aansprakelijk gesteld worden. Informatie en gegevens uit dit rapport mogen niet zonder onze schriftelijke toestemming worden vermenigvuldigd of gepubliceerd

23