Toekomst van de arbeidsmarkt. RSC ledenbijeenkomst 24 april 2019

Transcriptie

1 Toekomst van de arbeidsmarkt RSC ledenbijeenkomst 24 april

2 Inhoud Herstel Wet werk en zekerheid Compensatie transitievergoeding bij langdurige arbeidsongeschiktheid Jurisprudentie over transitievergoeding Wet Arbeidsmarkt in balans Wijzigingen WIA MKB Verzuimontzorgverzekering Verplichte AOV voor zelfstandigen? Stand van zaken DBA Instelling van commissie regulering van werk

3 Ken je het doel van de Wet werk en zekerheid nog? Wat was het doel van deze wet? - Ontslagrecht simpeler, sneller en goedkoper - Flexwerkers sneller een vast contract

4 WWZ heeft ontslag duurder gemaakt Forse toename van afwijzing ontslagaanvragen door kantonrechter: van 9% naar 36% A. Verval arbeidsplaatsen bedrijfseconomisch (via UWV); B.Langdurig arbeidsongeschikt (>24 maanden) (via UWV); C.Frequent verzuim met onaanvaardbare gevolgen; D.Disfunctioneren; E. Verwijtbaar handelen of nalaten werknemer; F. Weigeren werk wegens gewetensbezwaar en aanpassing niet mogelijk; G.Verstoorde arbeidsrelatie (muizengaatje blijkt konijnenhol); H.Andere omstandigheden dan A tot en met G, die zodanig zijn dat voortzetting niet kan worden gevergd.

5 WAB regelt terugkeer cumulatiegrond bij ontslag Wet Arbeidsmarkt in balans (WAB) per 1 januari 2020 Cumulatiegrond bij kantonrechter - mix van gronden C tot en met H Kantonrechter kan een extra ontslagvergoeding toekennen van maximaal 50% van de transitievergoeding - bovenop de reeds bestaande transitievergoeding

6 En er zijn slapende dienstverbanden ontstaan Sinds WWZ: toestemming ontslag via UWV (a- of b-grond) werknemer ook recht op transitievergoeding Voor- en nadelen van slapende dienstverbanden?

7 Compensatie transitievergoeding bij langdurige arbeidsongeschiktheid Compensatie transitievergoeding bij ontslag langdurig zieke werknemers Financiering door verhoging uniforme Awf-premie: eenmalig 0,5% in 2019 en structureel ca. 0,1% van de loonsom Met terugwerkende kracht voor ontslagen op of na 1 juli Aanvragen tussen 1 april 2020 tot en met 30 september 2020 Doel: einde maken aan slapende dienstverbanden

8 Beperkingen aan compensatie Hoogte transitievergoeding op peildatum 104 weken en 1 dag Echter, maximaal het brutoloon (tijdens twee ziektejaren) - Periode van loonsanctie telt niet mee Geldt voor ontbinding, opzegging en beëindiging met wederzijds goedvinden op initiatief van werkgever en met reden langdurige arbeidsongeschiktheid

9 Hoge Raad: transitievergoeding bij minder uren werken Leerkracht van voltijd- naar deeltijdcontract heeft recht op gedeeltelijke transitievergoeding HR stelt: bij gedeeltelijke beëindiging is naar evenredigheid transitievergoeding verschuldigd, indien door omstandigheden werknemer gedwongen wordt om tot een substantiële (minstens 20%) en structurele vermindering van de arbeidstijd te komen EN; Blijvend gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid van werknemer Precedentwerking: werknemer kan binnen drie maanden na het (gedeeltelijke) ontslag naar de rechter gaan ECLI:NL:HR:2018:1617: 14 september 2018

10 Hoge Raad: volledige transitievergoeding voor bijna AOW-gerechtigde werknemer Er is geen pensioenplafond binnen de transitievergoeding! Docent Frans (met IVA-recht) wordt vlak voor pensioenleeftijd ontslagen zonder transitievergoeding Docent vordert via kantonrechter de volledige transitievergoeding (ca ) Kantonrechter kent gedeeltelijke transitievergoeding toe. Het Hof kent volledige vergoeding toe en vraagt Hoge Raad om duidelijkheid. De Hoge Raad bevestigt oordeel van het hof. ECLI:NL:HR:2018:1845, 5 oktober 2018

11 WAB: wijzigingen transitievergoeding Recht op transitievergoeding vanaf begin arbeidsovereenkomst Opbouw: 1/3 van maandsalaris per dienstjaar Verrekening scholing voor ander werk bij eigen werkgever mogelijk Verruiming regeling lagere transitievergoeding voor kleine werkgevers Aanvullende compensatie bij bedrijfsbeëindiging kleine werkgever i.v.m. pensionering of ziekte werkgever

12 Min-max / oproepkrachten Scherpere regels voor beschikbaarheid bij oproepcontracten / contracten met wisselende onzekere uren, zodat ze ook andere banen kunnen accepteren Vier dagen tevoren oproepen; bij intrekking van de oproep wel loondoorbetalingsplicht voor werkgever - In cao mag termijn van vier dagen verkort worden tot een dag, maar werknemer is niet verplicht dan te komen Bij elke 12 maanden heeft werknemer recht op het vastzetten van de uren zoals hij die in de afgelopen 12 maanden heeft gewerkt (werkgever moet dan daarvoor aanbod doen)

13 WAB regelt premiedifferentiatie WW Doel: vaste contract voor werkgevers aantrekkelijker maken t.o.v. flexibel contract een hogere prijs verbinden aan het hogere werkloosheidsrisico bij flexibele arbeidsrelaties Verschil hoge en lage WW premie is 5%! - Terugwerkende kracht van laag tarief naar hoog tarief door Belastingdienst mogelijk

14 Lage WW-premie Lage WW-premie alleen bij arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd waarvan de omvang van de te verrichten arbeid eenduidig is vastgelegd - overschrijding van uren door overwerk van omvang van arbeid is mogelijk voor 30% Werkgevers die vaste dienstverbanden aanbieden waarin werknemers op basis van een jaarurenmodel werken Kleine baantjes voor jongeren: lage WW-premie voor jongeren onder de 21 jaar in baan < 12 uur per week

15 Hoge WW-premie Hoge WW-premie bij flexibele krachten: oproepkrachten, bepaalde-tijd-contracten, en de contracten waar de arbeidsomvang niet eenduidig is vastgelegd 15

16 Wijziging ketenregeling Weer terug naar oude ketenregeling voor komst WWZ: keten weer 3 jaar, maar tussenpoos wel 6 maanden - Voor WWZ was tussenpoos 3 maanden (3 * 3 * 3 regel) - Tussenpoos blijft 6 maanden Verkorting tussenpoos tot 3 maanden indien in cao uitzondering geregeld is voor seizoensarbeid Ketenregeling niet geldig in primair onderwijs voor vervangende docent of vervangend ondersteunend personeel

17 Wijzigingen WIA

18 Geen herbeoordeling binnen 5 jaar o.b.v. hogere praktische verdiencapaciteit Indien WIA-gerechtigde langer dan 1 jaar tenminste 65% of meer van het oude loon heeft verdiend herbeoordeling o.b.v. praktische verdiencapaciteit Gevolg: einde WIA-recht met behoud van 1 jaar WGAloonaanvulling Wetswijziging WIA: gedurende eerste vijf jaar na toekenning WIA geen herbeoordeling o.b.v. praktische verdiencapaciteit 18

19 WGA van tien jaar terug naar vijf jaar is van tafel Wijziging Wfsv gaat niet door! - vanwege ernstige verstoring van de hybride markt - doel van de wet is gebaseerd op gevoel wat bij werkgevers leeft dat ze geen vast personeel willen aannemen - We houden dus 10 jaar WGA-risico voor werkgever Gaan delen van de plannen nog wel door? Bijvoorbeeld grens van kleine werkgevers optrekken naar 25 * gemiddelde loonsom

20 Ophogen grens kleine werkgever Grens kleine werkgever gaat van 10 werknemers naar 25 werknemers Klein valt onder sectorale premiestelling sectorale vaststelling alleen over risico van kleine werkgevers - Voorstel van gescheiden berekening van de sectorale premies en de individuele premies. - Op dit moment dragen kleine werkgevers bij aan het hogere risico van groot doordat gemiddelde premie over totale risico en totale loonsom wordt berekend.

21 Andere wijzigingen WGA ook van tafel Regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten: - Gedeeltelijk arbeidsgeschikten (35-80% arbeidsongeschikt) - Volledig, maar niet duurzaam arbeidsongeschikten (80-100% arbeidsongeschikt) Wijzigingen regeerakkoord categorie 35-80% wordt 35-99% gaat NIET door Aanpassing schattingsbesluit (in plaats van 3 * 3 banen wilden ze 1 * 9 banen) gaat NIET door Werkgroep moet met nieuwe voorstellen komen!

22 MKB-verzuim-ontzorgverzekering MKB-bedrijven houden twee jaar loondoorbetalingsplicht bij ziekte!

23 Convenant MKB-Verzuim-ontzorgverzekering Tussen Ministerie SZW, het Verbond van Verzekeraars en MKB Nederland op 20 december 2018 MKB verzuim-ontzorgverzekering per 1 januari 2020 Doel: ontzorgen van MKB-werkgevers gedurende de eerste twee jaar van ziekte en dat de ondernemer niet meer voor onverwachte kosten mag komen te staan. Dus polis inclusief alle re-integratiekosten

24 Ontzorging via casemanagers Centrale rol voor casemanagers Hoe gaat deze uitvoering worden geregeld? Werkwijzer Casemanagement is in ontwikkeling Werkgever heeft vrije keuze wat hij afsluit Wat gaat de prijs worden? 24

25 Eisen aan MKB-verzuim-ontzorgpolis Poortwachterproof: goede dossiervorming o.a.: - Re-integratieplan voor werknemer - Opstellen van het plan van aanpak - In kaart brengen van functie - Inschakelen bedrijfsarts om de belastbaarheid van de werknemer medisch te beoordelen en te adviseren over functiemogelijkheden en beperkingen; - Vertaling van advies BA naar concrete re-integratiestappen van de werknemer; - Overleg met de bedrijfsarts t.a.v. inzet van interventies - Regierol op stappen Wet verbetering poortwachter - Ondersteuning bij uitvoering concrete acties die de werkgever en de werknemer moeten uitvoeren - Financieel inzicht voor werknemer met scenario s - Advisering over DO bij UWV

26 Verplichte verzekering voor zelfstandigen?

27 Positie zelfstandig ondernemer Minister Koolmees wil nadere wetgeving wil rondom het zelfstandig ondernemerschap en dan met name ziekte en arbeidsongeschiktheid - Regeerakkoord Rutte 3 benoemde geen verplichte AOV maar discussie loopt wel Het Nibud (Nationaal instituut voor budgetvoorlichting) heeft zelfs een verplichte pensioenopbouw voor zelfstandigen voorgesteld. - geen politieke meerderheid voor een verplichte pensioenopbouw - de zelf verkozen zelfstandig ondernemers hebben het vaak prima geregeld.

28 Wet DBA nog onduidelijk DBA : deregulering beoordeling arbeidsrelatie 100 bedrijfsbezoeken door Belastingdienst - Bij 59 bedrijfsbezoeken leek sprake van in meer of mindere mate onjuist handelen. Arbeidsrelatie was niet juist gekwalificeerd. Rapport 5 maart 2019: onjuist handelen o.a.: - Er is wel een gezagsverhouding - Geen verschil tussen werk zzp er en werk als werknemer - Er lijkt sprake van fictieve dienstbetrekking - Niet werken conform modelovereenkomst 28

29 Beoogde veranderingen DBA Opdrachtgeversverklaring via webmodule (eind 2019) Verduidelijking gezagscriterium Arbeidsovereenkomst bij laag tarief (ALT) - Schijnzelfstandigheid tegen gaan en concurrentie op arbeidsvoorwaarden Opt-out aan de bovenkant van de arbeidsmarkt Nadere uitwerking ALT en opt-out volgt 29

30 Handhaving door Belastingdienst Tot 1 januari 2020 alleen handhaving door Belastingdienst bij fraude en kwaadwillenden. Voor de zomer 2019 komt er meer duidelijkheid over toezicht- en handhavingsstrategie. 30

31 Commissie Regulering van werk onder leiding van Hans Borstlap

32 Adviescommissie over toekomst van de arbeidsmarkt Adviesvraag: Hoe moet de arbeidsmarkt in brede zin, van vaste contracten tot zelfstandigen, worden gereguleerd en welke belastingheffingen passen daarbij? Beantwoording door diverse hoogleraren en twee ondernemers uit allerlei disciplines, met name uit het arbeidsrecht, maar ook uit het sociaal recht, fiscaal recht en economie Het advies wordt uiterlijk 1 november 2019 verwacht.

33 Structurele verbetering van de arbeidsmarkt Concrete oplossingen / scenario s op sociaal, arbeidsrechtelijk en fiscaal gebied - Welke ontwikkelingen zijn er t.a.v. positie van werkenden op de arbeidsmarkt? - Sluit regulering aan op behoeften en de omstandigheden van de huidige tijd en die van de toekomst? - Welke aanpassingen zijn er nodig nu en in de toekomst rekening houdend met de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid?

34 Vragen?