Leraren Frans S.O. Danny Van den wouwer

Transcriptie

1 Begeleidingsdienst Regio Antwerpen Noorderlaan Antwerpen Informatieve mededeling Bestemd voor Informatief voor Leraren Frans S.O Directies S.O. Datum Begeleider Danny Van den wouwer Verdere informatie Initiatieven voor leraren Frans (actualisering) / De vakcoördinatoren hebben op vrijdag 12 oktober het startsein gegeven voor het 15 de werkjaar van het NETWERK van LERAREN FRANS. Een jubileumjaar! Meer dan 50 vakcoördinatoren hebben op de stuurvergadering een actief steentje bijgedragen tot de optimalisering van ons dierbaar netwerk. Tegelijk hebben nagenoeg alle leden (vakgroepen) van het netwerk inspiratie doorgeseind via het digitaal enquêteformulier. Twee indrukwekkende getallen! Zij vertalen een effectieve participatie van onze deelnemers. Geen vanzelfsprekend feit en daarom zo lovenswaardig! U vindt in deze echo een korte memo. Het effect van de stem van onze leden blijft niet uit. Zo hebben Alex, Wendy, Mariella, Karen, Lieve, Lode (Leen was verontschuldigd), de coördinatoren van de deelgroepen, op donderdag 8 november de resultaten van de zelfreflectie en - evaluatie vertaald in heel concrete acties. Zie verder. Ondertussen bolt de onderwijstrein ongeremd richting het station van modernisering. Meerdere initiatieven trachten u, als reiziger, een aangename reis te garanderen. Deze mededeling actualiseert de reeds eerder aangekondigde ondersteuning. Aarzel niet om hiervoor tijdig in te tekenen. Voor meer details verwijs ik graag naar onze websites: en

2 Inhoudstafel 1. Netwerk van leraren Frans één sturende vergadering 1.2 drie effectieve netwerkontmoetingen (één per trimester) Donderdag 15 november 2018 ( u.) Maandag 18 februari 2019 ( u.) Dinsdag 7 mei 2019 ( u.) 2. Introductie leerplannen Frans 1 ste graad A- en B- stroom 3. Ter herinnering 3.1 beginnende leraren ROK FORT: actuele richtingwijzers voor kwaliteitsvolle lessen Frans 3.3 Begeleiding op maat van de individuele vakgroep of collega Frans klassiek overleg met de vakgroep / collega( s) Frans op uw school meeloop- dag op uw school service- dag op uw school co- teaching: vakleraar + pedagogisch begeleider 4. Hoe inschrijven? 2

3 1. Netwerk van leraren Frans DSKO, Noorderlaan Antwerpen Een feestelijke jaargang: we blazen 15 kaarsjes uit! Alle leraren Frans krijgen hier de kans om samen via overleg, vorming en concrete uitwisseling- een doeltreffend antwoord te vinden op de vele boeiende uitdagingen van het vak Frans belooft als 15 de jaargang een bijzondere editie te worden! Dankzij de meer dan honderd leden blikken we fier terug en kijken we vol verwachtingen vooruit! Een pluim op de hoed van de deelnemende vakgroepen. Chapeau! Het programma van volgt de hervorming van ons netwerk zoals beschreven in de echo van 16 oktober 2017 (zie doc?dl=0 ) 1.1 één sturende vergadering Reeds achter de rug: Memo: Een bijzonder geëngageerd team van 51 vakcoördinatoren hebben op 12 oktober het feestelijk netwerkjaar geopend. De barometer tijdens de inleiding kleurde meteen unaniem positief. Geen vanzelfsprekendheid. En daarom een terechte pluim op de hoed van de vakcoördinatoren! 3

4 De vergadering van vakco s garandeert telkens een kwaliteitsvolle bewaking en optimalisering van ons kostbaar netwerk. Zo hebben zij het 15 de netwerkjaar concreet ingevuld naar inhoud en vorm (zie verder: agenda s van de netwerkontmoetingen van 18-19). Na de fundamentele hervorming van ons netwerk in konden de specifieke verbeteracties zich dit jaar beperken tot: sterktes (zoals verwoord door de leden) van het netwerk borgen; blijvende aandacht voor een ontmoeting in de Kempen: locatie onderzoeken; onderzoeken of een samenwerking in mei (3 de trimester) wenselijk blijft: opnemen in de enquête van juni 2019; werken met (ex-)okan- LLN als themagroep op Tegelijk heeft de namiddag van 12 oktober inspiratie gegeven om de specifieke vakgroep-werking op school effectief en efficiënt te organiseren. De volgende krachtlijnen stonden in de focus: - Een coördinator is niet verantwoordelijk voor de collega s. Hij/Zij spreekt de verantwoordelijkheid van alle collega s aan. - Maak plannen en stel doelen. Houd tegelijk rekening met haalbaarheid (draagkracht): een SMARTi- formulering van de doelen kan hierbij helpen. - Werk systematisch en cyclisch: stel doelen / ontwikkel acties / verifieer of de acties effectief en efficiënt het doel dienen / volg op: borg of stuur bij. De deelnemers hebben deze richtingwijzer meteen verkend binnen de uitdaging van een leerplanimplementatie op maat van de school. Zij verkenden hierbij twee concrete strategieën: o een gefaseerde aanpak met zeven stappen Bepaal je beginsituatie en zet dan een volgende stap op maat van je vakgroep (inhoud-actie-tijdpad) o Zorg voor vijf sleutelfactoren bij de implementatie van een leerplan! 4

5 1.2 drie effectieve netwerkontmoetingen (één per trimester) Donderdag 15 november 2018 ( u.) DSKO, Noorderlaan Antwerpen Plenair onderwerp ( u.): leerplangerichte LEES- vaardigheid Pauze: informele netwerking ( uur) Werking in specifieke deelgroepen ( u.): krachten bundelen! In een deelgroep naar keuze zetten de collega s de plenaire input rond leesvaardigheid om naar een doeltreffende en haalbare klaspraktijk. Zij doen dit via reflectie (zelfevaluatie), uitwisseling van ervaring (delen), gezamenlijke ontwikkeling van concrete toepassingen (plannen en uitvoeren) Bovendien kan elke deelgroep eigen leervragen/noden formuleren. Deze bestellingen zullen een opvolging op maat kennen via het netwerk of andere initiatieven Maandag 18 februari 2019 ( u.) inschrijven vanaf 20 november 2018! DSKO, Noorderlaan Antwerpen We kunnen deze netwerkontmoeting opnieuw reserveren voor een samenwerking in richting- en graad-overschrijdende THEMA-groepen We reserveren alle tijd voor het zelfgekozen thema: van tot u. (onthaal met koffie vanaf u.). Zo beantwoorden we de oproep naar extra comfort voor verbreding en verdieping van een specifiek item op maat van elke deelnemer. Deze 5

6 netwerkontmoeting kent dus geen samenkomst in de traditionele deelgroepen per graad en studierichting. Concreet: We voorzien zes deelgroepen voor vier thema s (met twee deelgroepen voor het eventueel ontdubbelen van de meest populaire thema s). De evaluatie van het netwerk heeft tot de volgende selectie geleid: Strategieën (input + uitwisseling) (ex-)okan- LLN (input + uitwisseling) Zelfverantwoordelijke LLN (input + uitwisseling) Evaluatie en rapportering (praktijkuitwisseling) Met inzet van de specifieke evaluatieroosters versie 2017 De niet geselecteerde voorstellen kennen een alternatieve opvolging: o Cursorische lectuur: netwerk van specifieke nascholing o Vaardigheden: regulier netwerk: telkens concrete inzet op een vaardigheid o Beheersingsniveaus: regulier netwerk: telkens concrete inzet op een vaardigheid o Nieuwe leerplannen: zie verder: implementatie leerplannen Frans (januari en februari 2019) o ROK: zie verder: ROK Fort (29 januari 2019) o Internationalisering: specifieke vraag: hiervoor contact opnemen met danny.vandenwouwer@katholiekonderwijs.vlaanderen o Didactiek grammatica: specifieke vraag: hiervoor contact opnemen met danny.vandenwouwer@katholiekonderwijs.vlaanderen 6

7 Andere thema s stonden reeds recentelijk in de focus van netwerkontmoetingen en/of specifiek nascholingen. Een herhaling op 18 februari zou te snel zijn. Co- teaching Activerende werkvormen Taakgerichte werking (taaltaken) Remediëring Feedback geven Leerstoornissen Differentiatie De vakgroepen die een inhaalbeweging wensen op vakgroep-niveau (in de eigen school) kunnen hiervoor contact opnemen met danny.vandenwouwer@katholiekonderwijs.vlaanderen Dinsdag 7 mei 2019 ( u.) inschrijven vanaf 1 maart 2019! DSKO, Noorderlaan Antwerpen Plenair onderwerp ( u.): leerplangerichte SPREEK- en GESPREKSvaardigheid Pauze: informele netwerking ( uur) Werking in specifieke deelgroepen ( u.): krachten bundelen! In een deelgroep naar keuze zetten de collega s de plenaire input rond spreek- en gespreksvaardigheid om naar een doeltreffende en haalbare klaspraktijk. Zij doen dit via reflectie (zelfevaluatie), uitwisseling van ervaring (delen), gezamenlijke ontwikkeling van concrete toepassingen (plannen en uitvoeren) 7

8 Bovendien kan elke deelgroep eigen leervragen/noden formuleren. Deze bestellingen zullen een opvolging op maat kennen via het netwerk of andere initiatieven. We nodigen alle collega s Frans (vakcoördinatoren, vergezeld door maximum één collega per graad en per studierichting) uit om zich algemeen te informeren (in plenum) en vervolgens meer concreet te (ver)werken in specifieke deelgroepen. We tellen zes subgroepen: per graad en dan nog eens opgedeeld in taalsterk en taalzwak. 8

9 2. Introductie leerplannen Frans 1 ste graad A- en B- stroom Hiervoor kan u zich inschrijven via zie onderstaande links Op 1 september 2019 starten er nieuwe leerplannen Frans voor de eerste graad A- en B- stroom. Geen reden tot bezorgdheid! Immers, zowel Vlaanderen- brede als regionale initiatieven zullen de implementatie van deze nieuwe leerplannen in uw school systematisch ondersteunen. De leerplanvoorstellingen zullen school- en scholengemeenschap-overstijgend georganiseerd worden. We verwachten ALLE leraren die Frans zullen geven in de eerste graad so. Andere collega s (andere graden, vakcoördinatoren) zijn eveneens van harte welkom. U hebt de keuze tussen vier data en locaties: LP A- stroom (alleen Frans): Onze regio voorziet vier centrale locaties, telkens op een woensdagnamiddag ( uur). Data onder voorbehoud: 16 januari: Moretus, Ekeren 23 januari: VTI, Zandhoven 6 februari: St.-Ursulamiddenschool, Lier 13 februari: Rozenberg, Mol Klik hier om in te schrijven en meer info LP B- stroom (MVT: Frans en Engels): Onze regio voorziet één centrale locatie op een woensdagnamiddag ( uur). 30 januari: St.-Ursulamiddenschool, Lier Klik hier om in te schrijven en meer info 9

10 3. Ter herinnering Ik herinner u graag aan de initiatieven/info die u reeds in de mededeling van augustus 2018 kon terugvinden. 3.1 beginnende leraren hiervoor kan u zich inschrijven via beginnende leraren Frans Sessie één en twee: Kempen, Thomas More Lepelstraat Vorselaar: o Donderdag 8 november 2018 ( u.) o Donderdag 17 januari 2019 ( u.) Of (de deelnemers kunnen kiezen tussen twee locaties) Antwerpen, DSKO Noorderlaan Antwerpen: o Donderdag 15 november 2018 ( u.) o Donderdag 14 februari 2019 ( u.) De derde sessie is individueel en gaat door op de school van de beginnende leraar zelf o In de loop van het tweede of derde trimester Datum en uur af te spreken met de individuele beginnende leraar De beginnende collega s Frans maken kennis met de werking van de pedagogische begeleiding in het algemeen en met de vakbegeleider Frans in het bijzonder. Zij ontdekken referentiekaders op het vlak van visie, inhoud, didactiek en evaluatie van het vak Frans. De sessies trachten een proces van reflectie en zelfreflectie op gang te brengen i.v.m. persoonlijke groei in leraarschap. 10

11 3.2 ROK FORT: actuele richtingwijzers voor kwaliteitsvolle lessen Frans inschrijven vanaf 20 november 2018! Datum: dinsdag 29 januari 2019 ( u.) DSKO, Noorderlaan Antwerpen In opdracht van Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits heeft de Vlaamse onderwijsinspectie samen met alle belanghebbenden een Referentiekader voor OnderwijsKwaliteit (ROK) ontwikkeld. Tot de belanghebbenden behoren: leerlingen en cursisten, ouders, leraren, directies, pedagogisch begeleiders, onderwijsinspecteurs, onderwijsdeskundigen, vakbonden Wetenschappelijk onderzoek over kenmerken van effectieve klas- en schoolpraktijken, praktijkgerichte literatuur en de inbreng van de belanghebbenden vormen de basis van dit referentiekader. Het ROK formuleert minimale kwaliteitsverwachtingen die de vakgroep Frans kunnen stimuleren om een eigen (kwaliteit)beleid te ontwikkelen en een eigen weg uit te stippelen. Deze sessie nodigt vakcoördinatoren en geïnteresseerde leraren Frans uit om - rekening houdend met de specifieke input en context van de eigen school- hun actuele praktijk te toetsen aan de beschreven kwaliteitsverwachtingen. De deelnemers ontdekken hierbij haalbare kansen op een eventuele optimalisering. Zij kunnen rekenen op de pedagogische begeleiding om hiervoor samen een ondersteunend traject op maat te ontwikkelen. 11

12 3.3 Begeleiding op maat van de individuele vakgroep of collega Frans Schooloverstijgende initiatieven betekenen een surplus. Zij vervangen geenszins de ondersteuning ter plekke, op uw school zelf. M.a.w.: een bestelling à la carte (schoolbezoek) blijft een belangrijke optie. Bij uw zoektocht naar antwoorden, op maat van u / uw vakgroep, blijf ik met even groot plezier tot uw dienst! Aarzel dus niet om me te contacteren om een interventie op maat te bestellen klassiek overleg met de vakgroep / collega( s) Frans op uw school Een begeleiding op maat van de vakgroep (collega( s)): de vakcoördinator / collega Frans stelt een concrete begeleidingsvraag; de vakcoördinator / collega Frans stelt een moment (dag + uur) voor; ik stel meerdere data voor die aan het voorgestelde moment beantwoorden; de vakcoördinator / collega Frans kiest een datum; het overleg betekent een maximale bundeling van krachten: de specifieke expertise van de interne professional(s) plus de brede expertise van de externe begeleider; deze samenwerking kan leiden naar nieuwe inspiratie om haalbare en doeltreffende acties te ontwikkelen; de vakgroep / collega( s) Frans bepaalt/bepalen zelf inhoud en vorm (o.a. tijdpad) van het ondersteuningstraject. Opmerking: voor sommige (eenvoudige) begeleidingsvragen kan een antwoord via mail danny.vandenwouwer@katholiekonderwijs.vlaanderen of telefoon volstaan meeloop- dag op uw school 12

13 Opnieuw dankbaar voor de bijzonder positieve ervaringen in een zestal scholen tijdens het schooljaar , benadruk ik graag de winstkansen van een meeloop-dag. Zoals het woord het zelf zegt, kom ik een hele dag meelopen met de collega s Frans. Enerzijds geeft deze samenwerking me de kans om het actuele werkveld concreet te ervaren. Een voorwaarde voor een effectieve begeleiding. Anderzijds nodigt de school me uit om de specifieke schoolcontext en cultuur van binnenuit te ontdekken en te ervaren. Dit leermoment kan me helpen om mijn toekomstige interventies nog beter af te stemmen op de bijzondere noden en verwachtingen van de school. Concreet: tijdens een lesdag naar keuze ben ik van 10 tot 17 u. (dit mag ook ingekort worden) beschikbaar op uw school. de vakgroep kiest een datum; de vakgroep stelt zelf mijn programma op; O.a.: bij voorkeur: lesactiviteiten bijwonen en daarna ervaringen uitwisselen; de gastheer/-vrouw kiest zelf de focus van de observatie: bepaalde klas bepaalde doelstelling / lesstrategie / liefst bij zoveel mogelijk collega s; de gastheer/-vrouw kan me ook inzetten als assistent. samen toezicht houden; samen een vervanging doen; de meeloop- dag biedt tegelijk kansen voor een concrete samenwerking buiten de klas: een jaarplan / leertraject / toets / rapportering / opstellen; samen een gedifferentieerd traject ontwikkelen; 13

14 feedback op materiaal geven; Overleggen (informatie / inspiratie / ) rond specifieke items; Vb.: klasmanagement / motivatie van LLN / de vakgroep seint het programma een week op voorhand door; we sluiten de dag af met een uitwisseling van onze ervaringen; we onderzoeken (eventueel) op welke manier ik de vakgroep verder concreet kan ondersteunen; we maken (eventueel) een concrete planning (actieplan) op: op maat van de vakgroep: haalbaar attractief / relevant service- dag op uw school Meerdere scholen hebben tijdens het schooljaar gebruik gemaakt van een gedifferentieerde ondersteuning via een service-dag. In tegenstelling tot een meeloop-dag neem ik niet actief deel aan de concrete onderwijspraktijk. Geen klasbezoeken dus. De nadruk ligt op maximale ondersteuning op maat van de vakgroep, deelgroepen of individuele leraren. Hiervoor stel ik me tijdens een lesdag ter beschikking van de vakcollega s. De organisatie kent gelijkenissen met een meeloop-dag Concreet: tijdens een lesdag naar keuze ben ik van 10 tot 17 u. (dit mag ook ingekort worden) beschikbaar op uw school. de vakgroep kiest een datum; de vakgroep stelt zelf mijn programma op. Dit kan van uur tot uur wisselen. Met de hele vakgroep / met een deelgroep / met een individuele leerkracht; Concrete samenwerking op maat: zeer specifieke, context-gebonden vragen. O.a.: 14

15 Samen een jaarplan / leertraject / toets / rapportering / opstellen; Samen een gedifferentieerd traject ontwikkelen; Een concrete remediëring uitwerken; Feedback op materiaal geven; Overleggen (informatie / inspiratie / ) rond specifieke items; Vb.: klasmanagement / motivatie van LLN / De vakgroep seint het programma een week op voorhand door. We sluiten de dag af met een uitwisseling van onze ervaringen. We onderzoeken op welke manier ik de vakgroep (eventueel) verder concreet kan ondersteunen. We maken (eventueel) een concrete planning op: Op maat van de vakgroep: Haalbaar Attractief / relevant Opm.: Verschillende scholen hebben voor de combinatie meelopen en service gekozen: - eerst een leerkans voor mij: de school zo goed mogelijk leren kennen tijdens een meeloop- dag; - daarna met deze kennis een betere ondersteuning op maat aanbieden tijdens een service- dag co- teaching: vakleraar + pedagogisch begeleider Op vraag van meerdere collega s wil ik graag vanaf het schooljaar een extra samenwerkingsvorm aanbieden: een co- teaching. Het samen leren staat hierbij centraal: een win-win- situatie zowel voor de betrokken collega Frans als voor mezelf. Net zoals bij een meeloop- dag grijp ik de kans om enerzijds mijn praktijkervaring uit te breiden en te actualiseren, anderzijds biedt deze intense samenwerking een kans op de meest concrete vorm van professionalisering door SAMEN een les te ontwerpen, uit te voeren, te onderzoeken en bij te sturen. 15

16 Opnieuw benadruk ik graag de meerwaarde van een bundeling van de expertise van de interne professional met die van de externe begeleider. Concreet: de collega Frans stelt een co- teaching voor met een specifieke leervraag rond o de ontwikkeling van een leerplangericht leertraject: motiverend attractief haalbaar gericht op een zelfverantwoordelijke leerling o activerende werkvormen; o binnenklasdifferentiatie; o we plannen samen een voorbereidingsmoment; we geven samen de les; we organiseren achteraf een bespreking: o terugblik op het lesverloop en bijsturing waar nodig; de collega Frans gaat zelfstandig aan de slag met de opgedane ervaring; we organiseren een opvolgmoment: o de collega Frans beschrijft zelf ontworpen leertrajecten; successen eventuele minpunten o ik onderzoek samen met de collega Frans mogelijke optimaliseringskansen. Wilt u gebruik maken van deze kansen tot concrete begeleiding en ondersteuning op uw maat, geef dan zo snel mogelijk een seintje. Mijn agenda laat maar een beperkt aantal meeloop- / service- / co- teaching- dagen toe. 16

17 Ik hoop van harte dat de hoger beschreven initiatieven een fijn perspectief mogen bieden. Ik wens u allen een fijn trimestereinde met maximale voldoening en waardering. Danny Van den wouwer Ontvangt u graag Echo in uw mailbox? U kan inschrijven via onze website - Begeleidingsdienst 17

18 4. Hoe inschrijven? geeft u alle info rond het inschrijven voor hogergenoemde initiatieven. Belangrijke wijzingen: iedere deelnemer kan voortaan zichzelf inschrijven! de inschrijvingsmodule voorziet een expliciete bestelling van de syllabus. Wie geen syllabus bestelt, zal geen syllabus ontvangen (en uiteraard hiervoor ook niet betalen). 18