Is jouw regio al een Vitale Zone? 6 December 2018

Transcriptie

1 Is jouw regio al een Vitale Zone? 6 December 2018 Jim van den Beuken (Vital Zone Instituut, jim@vitalzone.eu) Marlies Kampschreur (Vital Zone Instituut, marlies@vitalzone.eu en Annemieke Wiercx

2 Vital Zone Instituut Het Vital Zone instituut is een maatschappelijke onderneming zonder winstoogmerk die werkt aan gezondheid en geluk in een vitale omgeving. Onze meerwaarde is het grootste als we koplopers coachen, coalities verder helpen of als denktank perspectief bieden bij lastige vraagstukken. We leiden of steunen coalities zoals VitalZone Brabant waarin wijken, professionals en deelnemende organisaties samenwerken. Met een inspirerende benadering vanuit de leefwereld, gedeeld eigenaarschap en energie zorgen we samen voor zinnig resultaat. 1. GEZONDHEID & GELUKSWINST: VAN WILLEN NAAR DOEN (coaching) 2. VITALE OMGEVING (denktank) 3. COALITIES (vooruit helpen) powered by

3 Van Blue naar Vital Zone Gebieden waar mensen gelukkig en gezond leven, werken en ouder worden in een vitale omgeving

4 Directe relatie omgeving / klimaat en gezondheid

5 HOEDAN?! MET WIE? COALITIE WAT DAN? CHALLENGE WAAR DAN? VITALE ZONES

6 Ter inspiratie: initatieven op juiste schaal Gezond water & drinkbare rivieren & medicijnresten (Burger) initiatief & participatie regio Omgevingskaart voor en met de wijk Aantrekkelijke werkgever: gezondheid als strategie Vitale medewerkers Stoepgesprekken & pop up activiteiten Vital Zone Instituut

7 Gezond water en medicijnresten

8

9 Water meting in de wijk als bron aanpak Gezonde leefstijl & zorgwekkende stoffen in rioolwater Werkzame stof Metformine Diclofenac Oxazepam Carbamazepine Clarithromycine Ibuprofen Metoprolol Sulfamethoxazol 17α-ethinylestradiol Gebruikt bij: Diabetes Pijnstiller Antidepressiva Epilepsie Antibiotica Pijnstiller Bloeddrukverlager, bètablokker Antibiotica Anticonceptie Waterkwaliteit als indicator en katalysator voor gezondheid en geluk

10 6 positieve pijlers als streefbeeld én impact beoordeling Vitale Zones zijn gebieden waar mensen gezond en gelukkig leven, werken, opgroeien en ouder worden in een vitale omgeving. De pijlers zijn gemakkelijk over te nemen en vanuit het perspectief van inwoners direct relevant. 1 op 8 depressief of angstig 1 op 4 rookt Verkort leven met 13 jaar 1 op 2 Volwassenen heeft overgewicht 1 op 2 1,2 miljoen Nederlanders hebben diabetes Beweegt < 2,5u p/w 1 op 2 mensen is chronisch ziek. Stress is beroepsziekte nr 1. 1 op 6 van jonge medewerkers heeft een burn-out. 1 op 5 heeft geldproblemen Vital Zone Instituut 1 x per maand contact ouderen Lucht: vroegtijdige sterftes per jaar door fijnstof en stikstofdioxide Hittestress: sterfte stijgt met 12% (2000 mensen) tijdens hittegolven. Schadelijk geluid: > mensen Verschil per wijk: Jaren korter leven =

11 Zin in het leven Voldoende vrijwilligers Zorgzaam voor omgeving Opgeruimd Mee kiezen/eigenaarschap Gemakkelijk samen werken aan Interesses/hobby s Vitale voeding Eetbare openbare groenvoorzieningen Toegankelijke gezonde voeding Drinkbaar water is toegankelijk (Super)markten die het eenvoudig maken goede voeding te kiezen Beweging Voorzieningen op loopafstand Variatie in sport-, speel- en verblijfsplekken Toegankelijke sport- en speelvoorzieningen Zinnig werk & inkomen Beschut werk Talenten erkennen & actief vrijwilligerswerk Sociaal ondernemerschap Geldzorgen aanpakken Thuis voelen & erbij horen Enthousiast eigenaarschap & regie Zitmeubilair langs wandelroutes, bij parken en speelplekken Verblijfkwaliteit van de openbare ruimte Dubbelgebruik/shared spaces Goed onderhouden huizen Drukbezocht huis van de wijk Goede buren Gezonde omgeving Bruikbaar, gevarieerd en voldoende groen Veilige, aantrekkelijke, aaneengesloten loop- en fietsroutes 30km zones?/autoluwe zones (mobiliteitsdoelstelling gemeente?) Toegankelijk openbaar vervoer Geen geluidoverlast Klimaatbestendige maatregelen/watervriendelijke tuinen Gezonde luchtkwaliteit Groene schoolpleinen Gasloze wijk Goede zorg in de wijk

12 Samen verder brengen 15 (1 van de 2 kiezen) Wat zet meeste zoden aan de dijk om +3 jaar te winnen in goed ervaren geestelijke en lichamelijke gezondheid? En wat is het eerste stapje? Hoe weten we dat het lukt? Hoe is het merkbaar? Conclusies creatief pitchen (2 )

13 Inzicht & succesfactoren Ontwikkelen van gebieden waar mensen gezond en gelukkig leven, werken, opgroeien en ouder worden in een vitale omgeving. Vanuit en met de ervaring van de gebruiker en belanghebbenden. Erkennen en gebruiken wat er is. Creatief engagement. Werken met vitale zones. Bottum up én top top. Energie en middelen bundelen en mensen te mixen op basis behoeften, wensen en mogelijkheden. Challenges en goede coalities. Feedback om te bepalen wat werkt en wat er te leren of verbeteren valt. Lerende gemeenschap. Engagement en social design thinking met bewezen en unieke methodes zoals WilDoe, focusgroepen, krachtbaan, Ja en Nee, Theory U, opstellingen en keurmerken. Vital Zone Instituut

14 Wat wil en kun je zelf of als GGD/GHOR doen om Vitale Zones te realiseren?

15 Op naar een vitale zone in jouw regio! Doe mee, sluit aan, steun of vind een route die past bij je eigen mogelijkheden en prioriteiten Ṇeem gerust contact op voor vragen of wensen rondom regio samenwerking, challenges, concretisering van eigen ambities of stakeholderengagement / marlies@vitalzone.eu

16 Slim samenwerken met Vitale Zones, mede-eigenaarschap en cofinanciering. coalities *challenges * * * * * * * Challenges helpen om snel concreet te worden. Challenges vanuit coalitie zijn effectiever en creëren mede-eigenaarschap. Vital Zone Instituut

17