Jaarverslag Rekenkamer

Transcriptie

1 Jaarverslag Rekenkamer 2018 Maart 2019

2 COLOFON De Rekenkamer heeft een onafhankelijke positie binnen de gemeente. Haar doel is de gemeenteraad een extra handvat te bieden zijn controlerende taak uit te voeren. Daartoe voert zij onderzoek uit op het gebied van: Doeltreffendheid: Bij dit type onderzoek wordt nagegaan of de gewenste resultaten daadwerkelijk worden bereikt Doelmatigheid Bij dergelijk onderzoek gaan we na of de gewenste resultaten worden bereikt met zo weinig mogelijk middelen (personeel, geld) Rechtmatigheid: Bij onderzoek op dit terrein staat de vraag centraal of de uitvoering plaatsvindt volgens geldende wetten en regels. Bij de uitvoering van haar onderzoeken kijkt de Rekenkamer altijd terug (wat is besloten, wat is gedaan), met als nadrukkelijk doel daarvan te kunnen leren voor de toekomst. De wijze waarop de Rekenkamer haar onderzoeken (en overige werkzaamheden) uitvoert is vastgelegd in de Notitie Werkwijze. Samenstelling: de heer G. Backus (voorzitter) de heer H. Bekkers (lid) mevrouw B. Cornielje (lid) De Rekenkamer wordt ambtelijk ondersteund door mevrouw J. Smink (secretaris / onderzoeker). Contact: Post: Postbus HG NIJMEGEN Telefoon: Website: Twitter: rekenkamer@nijmegen.nl

3 INHOUDSOPGAVE 1. Samenstelling in Onderzoeken Grip krijgen op Veilig Thuis 1 De knop om Lessen voor de energietransitie 6 Tussentijds verzoek om onderzoek: kwaliteit openbare bekendmakingen 8 3. Overige uitgevoerde activiteiten in Nazorg uitgevoerde onderzoeken 10 Gesprekken met (delegaties uit) de gemeenteraad 13 Contact met rekenkamer(commissie)s regio Nijmegen 14 Bijdrage aan VNG belastingconferentie over lokale lastenmeter 14 Introductieprogramma nieuwe raadsleden Vereniging voor raadsleden Financiën 15 Bijlagen: Bijlage 1: Bijlage 2: Bijlage 3: Stand van zaken uitvoering aanbevelingen en toezeggingen Rekenkameronderzoek Sturen op Zorg Stand van zaken uitvoering raadsbesluit Rekenkameronderzoek Grip krijgen op Veilig Thuis Uitgebrachte onderzoeksrapporten en andere adviezen door de Rekenkamer op chronologische volgorde

4

5 Voor u ligt het jaarverslag 2018 van de (verder: de Rekenkamer). Achtereenvolgens gaan wij in op: 1. de samenstelling van de Rekenkamer in 2018; 2. de onderzoeken opgepakt in 2018; 3. de overige uitgevoerde activiteiten in 2018; 4. de financiën. 1. SAMENSTELLING REKENKAMER IN 2018 De gemeenteraad heeft bij het instellen van de Rekenkamer in zijn huidige vorm per 1 januari 2008 bepaald dat de Rekenkamer bestaat uit drie externe leden, waaronder de voorzitter. Lid van de Rekenkamer waren in 2018 de heren G. Backus (voorzitter) en H. Bekkers en mevrouw B. Cornielje. 2. ONDERZOEKEN 2018 In 2018 zijn twee onderzoeken afgerond: Onderzoek naar de inrichting en het bestuur van Veilig Thuis (samen met de rekenkamer(commissie)s van Berg en Dal, Beuningen, Heumen, West Maas en Waal en Wijchen); Onderzoek naar de lessen die uit de besluitvorming rond het warmtenet voor de Waalsprong geleerd kunnen worden voor de energietransitie in de bestaande stad. Verderop in dit hoofdstuk gaan nader in op deze onderzoeken. In het najaar van 2018 is een start gemaakt met de onderzoeken die in 2019 uitgevoerd gaan worden. De raad is op 25 januari 2019 geïnformeerd over de aanpak op hoofdlijnen. Het gaat om de onderzoeken: Lessen uit (bijna) 20 jaar Rekenkameronderzoek; Toegang tot ondersteuning Wmo. Grip krijgen op Veilig Thuis 23 april 2018 Aanpak De rekenkamer(commissie)s van de gemeenten Berg en Dal, Beuningen, Heumen, Nijmegen, West Maas en Waal en Wijchen hebben gezamenlijk een onderzoek uitgevoerd naar de wijze waarop de governance van VTGZ is ingericht en heeft gefunctioneerd, en in het bijzonder de rol die de gemeenteraden daarin hebben gespeeld. 1

6 De centrale vraag van het onderzoek was: Welke inzichten en concrete handvatten voor versterking van de kaderstellende en controlerende rol van gemeenteraden bij bestuurlijke samenwerking kunnen uit de casus VTGZ worden afgeleid? Om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden zijn regionale én lokale stukken bestudeerd. Verder is gesproken met sleutelfiguren, zowel binnen de gemeenten waar het onderzoek werd uitgevoerd, als op regionaal niveau. Het onderzoek had een lange doorlooptijd, omdat sprake was van onvolledige dossiers en stukken door personele wisselingen op de betreffende afdeling niet eenvoudig te vinden bleken. Het heeft bijna een half jaar geduurd voordat wij de stukken betreffende de voorbereidingsfase compleet hadden. In het rapport schreven wij daarover: Dat is opvallend, zeker ook gezien de opmerking uit het Voorstel Monitoring en Beheer van de hand van de regionale projectleider Veilig Thuis uit december 2014: Een compleet digitaal archief blijft voorlopig (2 jaar) beschikbaar voor de 19 gemeenten op de gemeenschappelijke schijf bij de gemeente Nijmegen. Dit ontslaat de overige 18 gemeenten van hun verplichting om de door de colleges en de bestuurlijke organen vastgestelde documenten te bewaren volgens de Archiefwet. Conclusies De bevindingen uit het onderzoek lieten zien dat sprake was van meerdere problemen, die vooral zijn ontstaan doordat verschillende actoren op verschillende momenten zaken hebben nagelaten. Dit leidde tot de volgende conclusies (samengevat): 1. De besluitvorming over Veilig Thuis is onvoldoende voorbereid en onderbouwd, zowel in de voorbereidings- als uitvoeringsfase 2. De besluitvorming over Veilig Thuis, zowel voor als na 1 januari 2015, is moeilijk traceerbaar, nagenoeg onnavolgbaar, weinig transparant en daardoor moeilijk controleerbaar. 3. Rollen en verantwoordelijkheden ten aanzien van Veilig Thuis zijn in de praktijk onvoldoende gescheiden 4. Bestuurders hadden onvoldoende oog voor de verandercapaciteit van de uitvoeringsorganisatie 5. De gemeenteraden zijn onvoldoende betrokken bij en geïnformeerd over de besluitvorming en zijn daardoor niet in staat geweest hun kaderstellende en controlerende rol goed te vervullen 2

7 Aanbevelingen De Rekenkamers hebben aanbevelingen gedaan gericht op het versterken van de kaderstellende en de controlerende rol van de raad. Samengevat waren deze: 1. Voor de versterking van de kaderstellende rol van de raad Regel zaken vooraf zodanig dat de raad erop kan vertrouwen dat de raad, de portefeuillehouder en het college hun verantwoordelijkheden kunnen waarmaken. De rekenkamers onderscheiden meerdere momenten van vooraf : a. Op het moment dat gemeenten in samenwerking een nieuwe taak moeten oppakken; b. Bij het benoemen van leden in het DB; c. Elke vier jaar in het kader van het opstellen van het beleidsplan; d. Elk jaar in het kader van het opstellen van de begroting. 2. Voor de versterking van de controlerende rol van de raad: Maak afspraken over de wijze van informatievoorziening en de manier hoe hiermee wordt omgegaan 3. Voor de versterking van de kaderstellende én controlerende rol van de raad Onderzoek de mogelijkheden voor het instellen van een intergemeentelijke werkgroep bestuurlijke samenwerking Leer van ervaringen met controle en toezicht in andere sectoren In een oplegnotitie bij het rapport heeft de Rekenkamer nog een aantal specifiek Nijmeegse bevindingen naar voren gebracht, en naar aanleiding daarvan de volgende aanbevelingen gedaan: 1. Besteed in de evaluatie Kadernota verbonden partijen die in najaar 2018 moet plaatsvinden, specifiek aandacht aan de punten genoemd in de oplegnotitie; in het bijzonder: De herzieningstermijn voor de specifieke kaders ; De vast te leggen nadere afspraken in de specifieke kaders De informatie per verbonden partij op de website 2. Agendeer naast de programma s ook de verplichte paragrafen bij behandeling begroting en jaarstukken. 3. Trek het delegatiebesluit voor het inbrengen van zienswijzen op de begroting, begrotingswijzigingen en jaarstukken van verbonden partijen in. 4. Beleg in de toekomst in de voorbereidingsfase één of meer bijeenkomsten waarin een (nieuwe) taak benaderd wordt vanuit de risico s die zich kunnen voordoen, zodat bepaald kan worden hoe die zo veel mogelijk kunnen worden voorkomen en hoe de raad tussentijds geïnformeerd wil worden. 3

8 Op 4 juli 2018 heeft de raad naar aanleiding van het rapport en de toezeggingen die het college in het kader van bestuurlijk hoor- en wederhoor deed, besloten (agendapunt 10) 1 : 1. Het college te verzoeken uiterlijk 1 oktober 2018 een voorstel voor aanpassing van de Gemeenschappelijke Regeling GGD Gelderland Zuid voor zienswijzen voor te leggen, waarin de aanbevelingen van de Rekenkamer verwerkt zijn: a. Aanpassing van de procedure voor de totstandkoming van het vierjarige beleidsplan, zodanig dat de raden daarbij actief betrokken zijn; b. Aanpassing van de procedure voor de totstandkoming van de begroting door toevoeging van een Kadernota, waarop de raden hun zienswijzen kunnen geven; c. Toevoegen van een artikel betreffende de publicatie van een besluitenlijst van de DBvergaderingen d. Toevoegen van een artikel betreffende de toezending van het concept AB verslag aan de gemeenteraden kort nadat de vergadering heeft plaatsgevonden e. Schrappen van artikel 8 Ondergeschikt belang, zodat de raden altijd in de gelegenheid moeten worden gesteld hun zienswijze naar voren te brengen bij wijzigingen in een gemeenschappelijke regeling. 2. Het college te verzoeken, gelijktijdig met het aanbieden van het voorstel voor aanpassing van de Gemeenschappelijke Regeling GGD Gelderland Zuid, verslag aan de raad uit te brengen over de gevoerde gesprekken met de regio gemeenten, daarmee bereikte resultaten en nog uit te voeren activiteiten voor alle gemeenschappelijke regelingen waarin de gemeente Nijmegen participeert, betreffende: a. De (planning van de) aanpassing van de gemeenschappelijke regelingen op de punten genoemd in beslispunt 1; b. De gehanteerde overwegingen bij de recente benoemingen van leden van het DB; 1 Beslispunt 5 uit het raadsvoorstel is niet overgenomen door de gemeenteraad: 5. De griffier te verzoeken om: a. Een werkgroep uit de raad samen te stellen die invulling gaat geven aan het systeem van raadsrapporteurs; b. in regionaal verband één of meer bijeenkomsten te beleggen voor het verkennen van de mogelijkheden en het maken van afspraken voor het instellen van een intergemeentelijke werkgroep bestuurlijke samenwerking en een regionale invulling van een systeem van raadsrapporteurs; c. uiterlijk 1 oktober 2018 verslag uit te brengen aan de raad over de resultaten van beslispunt 5a en 5b, zodat er in samenhang met de resultaten uit beslispunten 1, 2 en 3 over gesproken en waar nodig besloten kan worden door de raad. d. Bij de behandeling van de begroting en jaarstukken de paragraaf verbonden partijen te agenderen, inclusief de bevindingen van de (regionale) raadsrapporteurs; te starten vanaf de jaarstukken e. in de toekomst, in het geval nieuwe taken op de gemeente af komen, één of enkele bijeenkomsten te beleggen, waarin de nieuwe taak benaderd wordt vanuit de risico s die zich kunnen voordoen. 4

9 c. De aanpassing van de financiële verordeningen betreffende de programma-indeling van de begroting en jaarstukken; d. De te volgen procedure op het moment dat gemeenten in de toekomst in samenwerking een (nieuwe) taak moeten oppakken; e. Het opstellen van een informatieprotocol; f. Het op één centrale plek bij elkaar brengen van alle informatie betreffende de gemeenschappelijke regelingen; g. Het actueel, volledig en goed geordend hebben en houden van de onderliggende dossiers; h. De wijze waarop ervaringen met controle en toezicht uit andere sectoren hierbij zijn of nog worden meegenomen. 3. Het college te verzoeken om uiterlijk 1 oktober 2018 de evaluatie van de Kadernota verbonden partijen aan de raad voor te leggen en: a. Daarin aandacht te besteden aan alle onderdelen die in de bijlage van de Nijmeegse oplegnotitie worden genoemd en in het bijzonder aan: b. De herzieningstermijn voor specifieke kaders. c. Zaken waarover nadere afspraken gemaakt moeten worden in het specifieke kader. d. De informatie die per verbonden partij op de website gedeeld wordt. e. Naar aanleiding daarvan een voorstel aan de raad te doen voor de door te voeren aanpassingen in de Kadernota verbonden partijen. 4. Het delegatiebesluit voor het geven van zienswijzen per 4 juli 2018 in te trekken. 6. Het college te verzoeken om: a. uiterlijk 1 december 2018 de geactualiseerde Kadernota Verbonden Partijen voor de periode aan de raad ter besluitvorming aan te bieden; b. uiterlijk 1 februari 2019 de aangepaste specifieke kaders voor de verbonden partijen waarin de gemeente Nijmegen participeert ter informatie aan de raad aan te bieden. Naar aanleiding van het rapport hebben de directeur van de Rekenkamer Beuningen en de secretaris van de Rekenkamer Nijmegen een presentatie gegeven in de Kenniskring voor de decentralisaties in het sociale domein van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies. In dat overleg zijn ook afspraken gemaakt om te verkennen hoe rekenkamers en rijksinspecties elkaar kunnen ondersteunen bij het doen van onderzoek en of en hoe zij mogelijk samen onderzoek kunnen doen. Inmiddels ligt er een voorstel; dat binnenkort besproken wordt binnen de betrokken organisaties. 5

10 De knop om Lessen voor de energietransitie 17 december 2018 Aanpak Na een nadere oriëntatie op het onderwerp heeft de Rekenkamer ervoor gekozen in het onderzoek na te gaan hoe - in het licht van het doel een duurzame energievoorziening in de Waalsprong tot stand te brengen de keuze voor het warmtenet tot stand is gekomen, en wat hiervan geleerd kan worden voor de energietransitie in de bestaande stad. De Rekenkamer acht dit van belang, omdat het om grote maatschappelijke en financiële belangen gaat. Om haar te ondersteunen bij de uitvoering van dit onderzoek heeft de Rekenkamer onderzoekers ingehuurd van Rebel Energy uit Rotterdam. De centrale onderzoeksvraag was: Welke lessen kan de gemeenteraad leren uit de keuzes die gemaakt zijn rond de totstandkoming van het warmtenet in de Waalsprong voor de energietransitie in de bestaande stad, en in het bijzonder voor zijn rol daarbij? Bij het beantwoorden van de onderzoeksvraag is gebruik gemaakt van college en raadsbesluiten en onderliggende onderzoeksrapporten en adviezen. Om zicht te krijgen op de context waarin de keuzes gemaakt moesten worden, zijn ook landelijke en provinciale stukken bestudeerd. Door gesprekken te voeren met een aantal sleutelfiguren, hebben wij nader inzicht krijgen in omissies en onduidelijkheden. De uitvoering van het onderzoek naar het warmtenet is net als het onderzoek naar Veilig Thuis vertraagd door de gebrekkige dossiervorming. Waar wij bij de de uitvoering van het onderzoek ook tegenaan liepen, is dat een aantal (9) stukken niet openbaar of geheim was. Het is de taak van de Rekenkamer de bevindingen uit en oordelen naar aanleiding van onderzoek neer te leggen in een openbaar rapport (Gemeentewet, artikel 185, lid 5). Alleen gegevens en bevindingen die naar hun aard vertrouwelijk zijn worden niet opgenomen in het rapport (Gemeentewet, artikel 185, lid 1). Op de betreffende collegebesluiten en andere stukken zouden wij dus niet in kunnen gaan in het rapport. Wij hebben daarop op 18 juni 2018 aan het college gevraagd om na te gaan of het mogelijk is die stukken alsnog openbaar te maken, of de geheimhouding op te heffen. Mocht het college van oordeel zijn dat dit (nog) niet kan, dan was onze vraag om aan de hand van de Wob 2 -gronden te beargumenteren welke (onderdelen van) collegebesluiten niet openbaar gemaakt mogen worden en/of waarom de geheimhouding niet opgeheven kan worden. Wij hebben op die vraag geen antwoord gekregen; wel besloot het college dat de Rekenkamer uit de niet openbare en geheime stukken mocht citeren in haar rapport, met uitzondering van een aantal 2 Wob: Wet openbaarheid bestuur. 6

11 financiële details met betrekking tot Nuon. Na publicatie van het Rekenkamerrapport kwam het college op dit besluit terug door te besluiten de betreffende stukken niet openbaar te maken en alleen voor raadsleden ter inzage te leggen. Uiteindelijk heeft de raad de door het college gevraagde geheimhouding niet bekrachtigd en besloot hij op 30 januari 2019 dat de betreffende stukken openbaar worden met uitzondering van de bedrijfsgevoelidge (financiële) informatie 3. Conclusies Op basis van de analyse van het besluitvormingsproces, heeft de Rekenkamer de volgende conclusies getrokken (samenvatting): 1. De voorbereiding van de besluitvorming voor het (hybride) warmtenet in de Waalsprong is onvoldoende projectmatig aangepakt; 2. In de cruciale periode is de besluitvorming inconsistent, niet transparant en daardoor onnavolgbaar en niet controleerbaar 3. De gemeente is onvoldoende in staat geweest strategische belangen te borgen 4. De raad is door het college onvoldoende in de gelegenheid gesteld invulling te geven aan zijn rollen, maar is hier zelf ook onvoldoende scherp op geweest Aanbevelingen Gericht op het versterken van de invulling van de rollen van de raad, doet de Rekenkamer de volgende aanbevelingen (samenvatting): 1. Benader de energietransitie als groot project, met de wijken als deelprojecten; 2. Leg vast wat het te volgen proces is, wie daarbij betrokken worden en wat hun rol is en neem de beslismomenten op in de lange termijn agenda; 3. Stel een set afwegingscriteria (per fase) en randvoorwaarden voor de besluitvorming vast; 4. Geef in het thema-dossier op de gemeentelijke website voor de stad als geheel en per wijk inzicht in de gezette en te zetten stappen en wie daarbij zijn en worden betrokken; 5. Maak afspraken met het college over de wijze van monitoring en verantwoording, zowel voor wat betreft het proces als de inhoud. Op basis van het Rekenkamerrapport is door de griffie, na overleg met de auditcommissie en Rekenkamer een initiatief raadsvoorstel opgesteld. Dit is op 27 februari 2019 unaniem vastgesteld door de gemeenteraad (agendapunt 9). Daarmee besloot hij: 1. Kennis te nemen van de conclusies uit het Rekenkamerrapport De knop om, lessen voor de energietransitie ; 2. Het college te verzoeken om in afstemming met de raad uiterlijk in juni 2019 in een plan van aanpak Energietransitie aan te geven hoe men concreet invulling geeft aan de aanbevelingen van de Rekenkamer, en de onlangs vastgestelde Warmtevisie bij deze uitwerking te betrekken; 3 De gang van zaken tussen 18 juni 2018 en 30 januari 2019 rond het (niet) openbaar maken van de betreffende stukken, is beschreven in de beantwoording van de vragen van de raad naar aanleiding van het rekenkamerrapport. Deze zijn te vinden op de webpagina over dit onderzoek. 7

12 3. Het college te verzoeken om twee keer per jaar in maart en september een voortgangsrapportage energietransitie aan de raad aan te bieden en over de onderwerpen van deze rapportage vooraf met de raad af te stemmen; 4. Als raad eens per jaar een expertbijeenkomst te organiseren over de Nijmeegse langetermijnaanpak van energietransitie, waarbij in ieder geval aandacht wordt besteed aan de opgaven uit de energietransitie die zich moeilijker in een projectmatige aanpak laten vatten; 5. Het themadossier Aardgasvrij op aan te vullen met een themadossier Energietransitie. Verder nam de raad een amendement aan, waarmee hij besloot: 6. Een gespreksronde Energietransitie uit zijn midden in te stellen met als doel besluitvorming van de gemeenteraad voor te bereiden en met het college te overleggen over collegevoorstellen en raadsvoorstellen die de energietransitie raken waarbij gespreksronde Energietransitie de taak krijgt de transitie goed te monitoren en controleren. Tussentijds verzoek om onderzoek: kwaliteit openbare bekendmakingen Op 19 december 2017 ontving de Rekenkamer het verzoek om onderzoek te doen naar de kwaliteit van openbare bekendmakingen. De indiener van het idee gaf aan dat het meer dan eens voorkomt dat bekendmakingen in het Gemeenteblad en de Staatscourant onjuist en/of onbegrijpelijk zijn en dat dit de rechtszekerheid van betrokkenen niet ten goede komt. Hij heeft dit geïllustreerd met enkele voorbeelden 4. De Rekenkamer heeft dit verzoek besproken in haar eerste vergadering in 2018 en geconcludeerd dat op een terecht punt wordt gewezen, dat het niet nodig is hier onderzoek naar te doen en dat georganiseerd moet worden dat publicaties altijd juist en volledig zijn. In plaats van onderzoek te doen, heeft de Rekenkamer ervoor gekozen het probleem onder de aandacht van de directie te brengen en aan te geven dat de Rekenkamer in het najaar van 2018 zal nagaan in hoeverre sprake is van een verbetering. Tussentijds is een aantal keren contact geweest tussen de secretaris van de Rekenkamer en een vertegenwoordiger van het college. In oktober 2018 heeft de Rekenkamer opnieuw aandacht voor het probleem gevraagd bij de Directieraad, omdat het probleem tot dan toe niet was opgelost. Een van de redenen daarvoor is dat het probleem is aangekaart door een zogenaamde veelschrijver ; de afspraak zou zijn dat daar niet op gereageerd wordt. Echter, in de veelschrijversregeling staat ook Indien in de berichten signalen worden afgegeven die van nut zijn voor de organisatie, worden deze signalen wel opgepakt. In dit geval gaat het om een signaal dat van nut is voor de organisatie, maar vooral ook van belang is voor de informatievoorziening aan en rechtszekerheid van inwoners en bedrijven. 4 De aangereikte voorbeelden, die in de loop van 2018 zijn aangevuld, zijn in te zien bij de secretaris van de Rekenkamer. 8

13 Per 1 maart 2019 constateren wij dat een concrete fout die in eerste instantie is aangedragen 5 door de betreffende afdeling gecorrigeerd is, maar dat dit niet geldt voor andere fouten. Het komt nog steeds voor dat openbare bekendmakingen onjuist en/of onvolledig zijn en soms ook niet tijdig gepubliceerd zijn. Zolang niets wordt gewijzigd in de totstandkoming van de openbare bekendmakingen, is het risico in onze ogen groot dat dit probleem blijft bestaan. 5 Bij de beroepsmogelijkheid werd eind 2017 nog verwezen naar een artikel uit de Winkeltijdenwet dat per 1 januari 2013 is vervallen. 9

14 3. OVERIGE UITGEVOERDE ACTIVITEITEN IN 2018 In 2018 heeft de Rekenkamer verder de volgende activiteiten uitgevoerd. Nazorg uitgevoerde onderzoeken; Gesprekken met (delegaties uit) de gemeenteraad; Contact gehouden met rekenkamer(commissie)s van gemeenten uit de regio Nijmegen; Bijdrage geleverd aan VNG-belastingconferentie; Bijdrage geleverd aan het introductieprogramma voor nieuwe raadsleden van de Vereniging voor raadsleden Nazorg uitgevoerde onderzoeken In het kader van de nazorg volgt de Rekenkamer tot drie jaar na het uitbrengen van een onderzoeksprapport hoe het staat met de uitvoering van haar aanbevelingen en de toezeggingen en raadsbesluiten naar aanleiding daarvan. Voor 2018 ging het om nazorg van de onderzoeken: Strategische aan- en verkopen (Onverwachtse mogelijkheden, ongekende risico s) Informatievoorziening aan de gemeenteraad over de Wmo en Jeugdhulp (Sturen op zorg) Inrichting en bestuur Veilig Thuis (Grip krijgen op Veilig Thuis) De stand van zaken voor deze verbetertrajecten is bijgewerkt tot en met 1 maart Nazorg Strategische aan- en verkopen De Rekenkamer heeft in 2016 onderzoek naar strategische aan- en verkopen van grond en gebouwen en de strategische voorraad uitgevoerd. Uit de bevindingen en de analyse daarvan heeft de de Rekenkamer drie conclusies getrokken en zes aanbevelingen aan de raad gedaan. Met de unaniem aangenomen motie Kaders bij strategische aankopen heeft de raad het college op 21 december 2016 opgeroepen: De aanbevelingen van de Rekenkamer te verwerken in de nieuwe Kadernota Grondbeleid en de nieuwe Financiële Beheerverordening; Hierbij een beredeneerd voorstel te doen voor een maximaal te hanteren bedrag waarboven een wensen- en bedenkingenprocedure sowieso wordt toegepast; Voortaan de gemeenteraad jaarlijks een overzicht te verstrekken van strategische aan- en verkopen, inclusief een exploitatieoverzicht per object, zo nodig onder geheimhouding. In het kader van de nazorg heeft de Rekenkamer de gemeenteraad op 5 februari 2018 een brief gestuurd betreffende de uitvoering van de aanbevelingen van de Rekenkamer. In de Gespreksronde tijdens de Politieke Avond op 21 februari 2018 stond het thema grondbeleid op de agenda, daarbij is de brief van de Rekenkamer ook besproken. De raad concludeerde dat op twee aanbevelingen na, de aanbevelingen uit het Rekenkamerrapport afdoende zijn vastgelegd. Voor die twee aanbevelingen heeft de wethouder de toezegging gedaan dat het college daarover jaarlijks in het VGP verantwoording aflegt. 10

15 In het kader van de nazorg zijn wij nagegaan in hoeverre in het VGP 2019 invulling is gegeven aan de kaders uit de Nota Grondbeleid, de Financiële verordening en de toezeggingen door de wethouder naar aanleiding van onze nazorg-brief uit Wij hebben geconstateerd dat deze een plek hebben gekregen, met uitzondering van het jaarlijkse exploitatie-overzicht per object. Dit is ook niet op een andere manier aan de raad verstrekt. Bij navraag door ons is aangegeven dat dit overzicht alsnog aan de raad verstrekt zal worden, door dit op te nemen in de jaarrekening. In 2018 is de Tweede Walstraat strategisch aangekocht. Dit is vermeld in het VGP 2019 (blz 40). Op het waarom wordt in algemene termen ingegaan. Conform de nieuwe werkwijze is het voorstel tot aankoop voorafgaand aan de raad voorgelegd. Bij de behandeling van het voorstel hebben diverse fracties kritiek geuit op het proces (te korte voorbereidingstijd voor de raad) en de onderbouwing van de noodzaak het betreffende pand strategisch aan te komen (te mager). De raad heeft uiteindelijk wel ingestemd met de aankoop. Nazorg Sturen op zorg Het rapport Sturen op zorg is door de Rekenkamer in april 2017 aan de gemeenteraad aangeboden. Het college heeft in het kader van bestuurlijk hoor- en wederhoor en bij de behandeling van het rapport in de Kamerronde een aantal toezeggingen gedaan om de aanbevelingen uit te voeren. De raad vond deze toezeggingen voldoende; zij vond het niet nodig het rapport te behandelen in de Besluitenronde. In het overzicht in bijlage 1 is per aanbeveling en toezegging aangegeven wat de stand van zaken rond de uitvoering is. Samengevat is de stand van zaken dat binnen de organisatie een specifiek project is ingericht waarmee forse stappen zijn gezet voor het opstellen van een nieuwe set kerndoelen beleidsvragen indicatoren. Dit project is nog niet is afgerond met een besluit over te hanteren doelen beleidsvragen en indicatoren. In 2018 heeft de raad de toegezegde managementrapportages ontvangen in de vorm van voortgangsrapportages op het Interventieplan. Aan de lokale zorgmeter zijn geen nieuwe gegevens toegevoegd. En de totaal-evaluatie die het college had aangekondigd voor medio 2017 is ook in 2018 niet aan de raad aangeboden. De raad zelf heeft nog niet bepaald of en hoe hij de beleidsstukken en verantwoordingsinformatie meer planmatig en systematisch gaat behandelen; ook heeft hij nog geen afspraken gemaakt met het college over verantwoordingsinformatie die hij wil ontvangen. Nazorg Grip krijgen op Veilig Thuis Het rapport Grip krijgen op Veilig Thuis is eind april 2018 door de Rekenkamer aan de gemeenteraad aangeboden. Hiervoor is al ingegaan op de conclusies en aanbevelingen uit het rapport. Het college heeft in het kader van bestuurlijk hoor- en wederhoor toegezegd de aanbevelingen over te nemen; en voor de aanbevelingen die specifiek op de raad gericht zijn de voorstellen van raad en griffie af te wachten. Op 5 juli 2018 heeft de gemeenteraad een besluit genomen naar aanleiding van het rapport en de toezeggingen van het college. 11

16 Op 1 maart 2019 hebben de gezamenlijke rekenkamer(commissie)s een brief gestuurd aan de raden van de betreffende gemeenten, waarin zij op hoofdlijnen ingaan op de stand van zaken. Samengevat constateren de rekenkamer(commissie)s: Algemeen beeld: Het rapport Grip krijgen op Veilig Thuis heeft veel teweeg gebracht in de zes gemeenten en de regio. Er zijn en worden diverse overleggen en bijeenkomsten georganiseerd gericht op de thematiek van verbonden partijen (waaronder gemeenschappelijke regelingen). De rekenkamer(commissie)s beschouwen de ontstane beweging zonder meer als winst. Beeld uitvoering aanbevelingen op hoofdlijnen: De aanbevelingen uit het rapport, en in het verlengde daarvan de raadsbesluiten, hebben voor een deel betrekking op aanpassing van de tekst van de Gemeenschappelijke regeling van de GGD, bedoeld ter versterking van de positie van de raden. In hun reacties in het kader van bestuurlijk wederhoor hebben de colleges van de zes genoemde gemeenten deze aanbevelingen uit het rapport onderschreven en aangegeven in het najaar van 2018 met een voorstel voor een aangepaste Gemeenschappelijke regeling te komen. Er is hiervoor een ambtelijke werkgroep ingesteld. Deze was op 1 maart 2019 echter nog niet bij elkaar gekomen. Op 4 oktober 2018 heeft het AB, op voorstel van het DB, besloten een aantal aanbevelingen niet of anders uit te voeren. Dat is opmerkelijk, omdat de colleges van de zes gemeenten waarin onderzoek was uitgevoerd, die aanbevelingen hadden onderschreven en hadden toegezegd die op te pakken 6. De rekenkamer(commissie)s adviseren de raden waarin niet gewerkt wordt met een sluitend systeem om toezeggingen van het college te volgen, zelf na te gaan welke toezeggingen het college heeft gedaan en hoe het staat met de uitvoering. De Rekenkamer Nijmegen is in het kader van de nazorg nagegaan hoe het staat met de uitvoering van het besluit dat de raad nam naar aanleiding van de aanbevelingen uit het rapport Grip krijgen op Veilig Thuis en de toezeggingen die het college naar aanleiding daarvan deed. Het resultaat daarvan is opgenomen in bijlage 2 bij dit Jaarverslag. De conclusie daaruit is dat de uitvoering van het raadsbesluit blijft achter bij de planning. De meeste beslispunten zijn nog niet of anders uitgevoerd. Het gaat hier deels om zaken die in regionaal verband opgepakt worden, maar ook voor zaken die binnen de gemeente Nijmegen opgepakt moeten worden geldt dat deze niet of anders zijn uitgevoerd. Zo is de gevraagde evaluatie van de Kadernota verbonden partijen niet uitgevoerd. En dat terwijl het elke vier jaar uitvoeren van zo n evaluatie ook in de Financiële beheerverordening is vastgelegd. Inmiddels heeft het college wel een geactualiseerde Kadernota verbonden partijen vastgesteld (26 februari 2019) en die ter vaststelling aan de raad gestuurd. In de tabel op de volgende bladzijden heeft de Rekenkamer daarbij enkele opmerkingen gemaakt. De Rekenkamer pleit er in het verlengde van de aanbevelingen uit de Oplegnotitie voor om in de Kadernota vast te leggen dat meer stukken dan het college voorstelt worden gedeeld op de speciale webpagina s voor verbonden partijen; en dat daar zolang de informatievoorziening op de 6 Het DB heeft destijds geen gebruik gemaakt van de gelegenheid in het kader van bestuurlijk hoor- en wederhoor inhoudelijk te reageren op de conclusies en aanbevelingen uit het onderzoek. 12

17 websites van de verbonden partijen zelf te wensen over laat niet met links naar die websites te werken. Zo kunnen raadsleden zich zelfstandig een beeld vormen van de stand van zaken en ontwikkelingen rond de verbonden partijen waar de gemeente Nijmegen in participeert. De Rekenkamer heeft eerder in diverse rapporten en jaarverslagen de wijze waarop met afspraken, toezeggingen en besluiten wordt omgegaan als hardnekkig knelpunt benoemd. Ook in het kader van het constateren wij dit probleem. Met het oog op een transparante en controleerbare totstandkoming van overheidsbeleid en de controle daarop, hebben wij er in het verleden meermaals voor gepleit om: toezeggingen en afspraken vast te leggen; de uitvoering daarvan te controleren; het bereiken van resultaten systematisch en voor iedereen zichtbaar in te regelen. In 2018 is op dit vlak een belangrijke stap gezet. Sinds 22 mei 2018 worden toezeggingen die worden gedaan, vastgelegd in de digitale vergadertool van de raad en het college. Het gaat daarbij om: toezeggingen in collegevoorstellen; toezeggingen die het college aan de raad doet in brieven aan de raad, in antwoorden op schriftelijke vragen van de raad en in raadsvoorstellen. Toezeggingen die zijn opgenomen in bijlagen bij college- en raadsvoorstellen (beleidsplannen, stukken uit de P&C-cyclus en dergelijke) worden niet vastgelegd; toezeggingen die worden gedaan tijdens de Politieke Avond. Van alle typen toezeggingen wordt (in principe) bijgehouden wanneer deze moet zijn uitgevoerd, of deze is uitgevoerd en zo ja wanneer en hoe dat is gebeurd. Het overzicht van toezeggingen is inzichtelijk voor raads- en collegeleden en ambtenaren die raads- en collegevoorstellen opstellen. Gesprekken met (delegaties uit) de gemeenteraad Wij vinden het belangrijk goed contact te hebben en houden met de gemeenteraad. Hiertoe is altijd één van de leden of de secretaris aanwezig tijdens de Gespreksrondes van een Politieke Avond. Verder hebben wij gesprekken gevoerd met de auditcommissie 1) in het kader van het opstellen van het Onderzoeksplan , 2) het onderzoek Lessen uit bijna 20 jaar Rekenkameronderzoek (waarvoor de auditcommissie optreedt als klankbordgroep) en 3) over het raadsvoorstel bij het Rekenkamerrapport De knop om Lessen voor de energietransitie. Verder hebben wij kennis gemaakt met de raad die in maart 2018 is geïnstalleerd. Wij hebben een toelichting gegeven op het werk van de Rekenkamer en hoe de raad daar gebruik van kan maken op één van de introductiedagen voor de raad. Na afloop daarvan hebben wij de raadsleden de nodige informatie op papier verstrekt. Verder hebben wij kennismakingsgesprekken gevoerd met 13

18 de meeste fracties in de gemeenteraad en toen tevens geïnventariseerd welke wensen bij de raad leven voor onderzoek door de Rekenkamer in 2019 en Contact met rekenkamer(commissie)s regio Nijmegen Sinds 2015 overleggen de rekenkamer(commissie)s uit de regio Rijk van Nijmegen enkele keren per jaar met elkaar. De overleggen zijn gericht op het delen van kennis en kunde, zaken die in de regiogemeenten spelen, onderzoeksaanpakken en resultaten van de deelnemende rekenkamer(commissie)s en het verkennen van mogelijkheden voor gezamenlijk onderzoek. In 2017 heeft dit geresulteerd in het samen doen van onderzoek naar de governance bij Veilig Thuis. Na afronding van dit onderzoek hebben we de overleggen voortgezet en blijven we nagaan waar verdere mogelijkheden liggen om samen op te trekken. Zo is besloten ons te oriënteren op een gezamenlijk onderzoek naar (de resultaten van de activiteiten door) het Werkbedrijf. Bijdrage aan VNG belastingconferentie over Lokale Lastenmeter De Rekenkamer heeft in 2014 de Lokale Lastenmeter ontwikkeld en die in de jaren daarop verder door ontwikkeld. Eind 2016 is de lokale lastenmeter overgedragen aan de afdeling financiën. Met deze rekentool kunnen inwoners zien hoeveel zij aan gemeentelijke belastingen betalen en deze vergelijken met andere gemeenten. Ook kunnen zijn gebruik maken van het deel dat de Rekenkamer voor raadsleden ontwikkelde, waarin is te zien wat er gebeurt als belastingen verhoogd, verlaagd of afgeschaft worden. Inmiddels gebruiken al ruim andere 50 gemeenten de Lokale Lastenmeter. Onze secretaris heeft een presentatie verzorgd op de VNG belastingconferentie 2018 over de Lokale Lastenmeter. Introductieprogramma nieuwe raadsleden Vereniging voor raadsleden De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden heeft een digitale leeromgeving voor raadsleden. Daar wordt een breed scala aan opleidingen, trainingen, cursussen, handreikingen en filmpjes bij elkaar gebracht. Een van die filmpjes gaat over de rekenkamer als hulptroep voor de raad; de secretaris van de Rekenkamer Nijmegen heeft daar een bijdrage aangeleverd. 14

19 4. FINANCIËN Het budget van de Rekenkamer was in (exclusief de vaste niet beïnvloedbare kosten 7 ). In tabel 1 is aangegeven wat begroot was en wat gerealiseerd is. Tabel 1: Overzicht van begroting vs realisatie van de in 2018 Begroting 8 Realisatie Afwijking (onderschrijding) Voor de uitvoering van onze taken zijn wij binnen het beschikbare budget gebleven. Het resterende budget à vloeit terug naar de algemene middelen. 7 8 Vaste niet beïnvloedbare kosten van de Rekenkamer: de vergoeding van de leden, de personeelslasten voor de secretaris en de doorberekeningen van overhead. Begroting ultimo

20 16

21 Bijlage 1: Stand van zaken uitvoering aanbevelingen en toezeggingen Rekenkameronderzoek Sturen op zorg De Rekenkamer heeft haar onderzoek naar de informatievoorzieing aan de gemeenteraad over de Wmo en Jeugdhulpt afgerond met een aantal aanbevelingen. Het college heeft in het kader van bestuurlijk hoor- en wederhoor en bij de behandeling van het rapport in de Kamerronde een aantal toezeggingen gedaan aanbevelingen uit te voeren. De raad vond deze toezeggingen voldoende; zij vond het niet nodig het rapport te behandelen in de Besluitenronde. In het overzicht in voorliggende bijlage zijn de aanbevelingen en toezeggingen op een rij gezet en is aangegeven hoe het staat met de uitvoering per 1 maart In de tabel is gebruik gemaakt van de volgende afkortingen en kleurcoderingen: Afkortingen: BHW: toezeggingen gedaan in de reactie in het kader van bestuurlijk hoor- en wederhoor; KR: toezeggingen gedaan bij de behandeling van het rapport in de Kamerronde op 31 mei 2017; O: actie benoemd tijdens de bespreking in diezelfde Kamerronde, maar niet genoteerd als toezegging. Groen: de toezegging is uitgevoerd Geel: de toezegging is deels uitgevoerd Rood: de toezegging is niet uitgevoerd Blauw: de toezegging is nog niet aan de orde Samengevat is de stand van zaken dat binnen de organisatie een specifiek project is ingericht waarmee forse stappen zijn gezet voor het opstellen van een nieuwe set kerndoelen beleidsvragen indicatoren. Dit project is nog niet is afgerond met een besluit over te hanteren doelen beleidsvragen en indicatoren. In 2018 heeft de raad de toegezegde managementrapportages ontvangen in de vorm van voortgangsrapportages op het Interventieplan. Aan de lokale zorgmeter zijn geen nieuwe gegevens toegevoegd. En de totaal-evaluatie die het college had aangekondigd voor medio 2017 is ook in 2018 niet aan de raad aangeboden. De raad zelf heeft nog niet bepaald of en hoe hij de beleidsstukken en verantwoordingsinformatie meer planmatig en systematisch gaat behandelen; ook heeft hij nog geen afspraken gemaakt met het college over verantwoordingsinformatie die hij wil ontvangen. Bijlage 1, bladzijde 1

22 Aanbevelingen Rekenkamer Reactie / toezeggingen college en eventueel raad Stand van zaken per 1 maart 2019 Stel een set kerndoelen vast waarop de raad wil sturen. Stel deze kerndoelen vast in overleg met het college. Formuleer duidelijk welk maatschappelijk effect wordt nagestreefd. BHW: Deze aanbeveling delen wij inclusief het advies om de doelen die eerder als kerndoel zijn benoemd, hierbij als uitgangspunt te nemen. Er wordt gewerkt aan een set bruikbare kerndoelen beleidsvragen - indicatoren. Binnen de organisatie is hiervoor een specifiek project ingericht waarmee forse stappen zijn gezet, maar op dit moment is er nog geen nieuwe set met kerndoelen vastgesteld. Formuleer duidelijk wanneer de gemeente haar ambitie heeft bereikt. Stel per kerndoel een aantal beleidsvragen. Overweeg per kerndoel deze nader te concretiseren door er enkele beleidsvragen bij te formuleren. Geadviseerd wordt daarbij het perspectief van inwoners als uitgangspunt te hanteren. Orden de beleidsvragen naar de pijlers van beleid (kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid). BHW: Wij onderschrijven dat de kerndoelen abstract zijn en geconcretiseerd moeten worden en gebundeld per pijler (kwaliteit, toegankelijkheid, betaalbaarheid). Dit kan door het stellen van beleidsvragen, als tussenstap. Er wordt gewerkt aan een set bruikbare kerndoelen beleidsvragen - indicatoren. Binnen de organisatie is hiervoor een specifiek project ingericht waarmee forse stappen zijn gezet, maar op dit moment is er nog geen nieuwe set met bij de kerndoelen geformuleerde beleidsvragen vastgesteld. Bepaal welke indicatoren antwoord geven op de beleidsvragen. Werk met een robuuste set van indicatoren. Dat wil zeggen: indicatoren die langere tijd achter elkaar in een bepaalde frequentie gemeten worden. De indicatoren dienen samen een goed kwantitatief én kwalitatief beeld te geven van de mate van realisatie van de bijbehorende beleidsvragen en kerndoelen. BHW: Wij onderschrijven dat de kerndoelen abstract zijn en geconcretiseerd moeten worden ( ). Dit kan door het stellen van beleidsvragen, als tussenstap, maar nog belangrijker zijn meetbare indicatoren, waar de derde aanbeveling over gaat. Aan die aanbeveling hebben wij reeds invulling gegeven. ( ). We staan nu voor de opgave te komen tot één set kerndoelen met daaraan gekoppeld kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren. Er wordt gewerkt aan een set bruikbare kerndoelen beleidsvragen - indicatoren. Binnen de organisatie is hiervoor een specifiek project ingericht waarmee forse stappen zijn gezet, maar op dit moment zijn nog geen indicatoren vastgesteld. Voor een deel van de bestaande indicatoren, zijn wel nieuwe resultaten bekend geworden. Deze zijn in diverse rapportages met de raad gedeeld, maar niet opgenomen in de lokale zorgmeter (zie laatste aanbeveling). Bijlage 1, bladzijde 2

23 Aanbevelingen Rekenkamer Reactie / toezeggingen college en eventueel raad Stand van zaken per 1 maart 2019 Geef in een aantal werkbijeenkomsten invulling aan bovengenoemde aanbevelingen. Organiseer deze werkbijeenkomsten tussen vertegenwoordigers van de fracties en de portefeuillehouder met daarbij directe ondersteuning vanuit de ambtelijke organisatie (afdelingen Maatschappelijke Ontwikkeling en Onderzoek&Statistiek) en de griffie. BHW: Wij gaan graag met de raad in gesprek om gezamenlijk te komen tot één set van kerndoelen en indicatoren. Wij doen hiervoor graag een voorzet op basis van het voorwerk dat in regionaal verband reeds is gedaan met het oog op de beoogde totaalevaluatie die medio 2017 gereed moet zijn. Hierbij zullen we tevens de beleidsvragen en indicatoren betrekken die de Rekenkamer heeft benoemd, met dien verstande dat wij betaalbaarhied vanuit maatschappelijk perspectief bezien en niet vanuit de optiek van bewoners. KR: Afgesproken is dat een of meerdere werkbijeenkomsten tussen raad en college georganiseerd worden, waarin afspraken worden gemaakt over de uitvoering van de aanbevelingen. Direct na de behandeling van het rapport is een werkgroep uit de raad samengesteld om invulling te geven aan bovenstaande aanbevelingen. Die werkgroep is een aantal keren bij elkaar gekomen: 21 juni 2017: toen is gesproken over het proces en de planning voor de uitvoering van de aanbevelingen. 21 september 2017: is door betrokken ambtenaren een toelichting gegeven op het beleid en de bijbehorende doelen 31 januari 2018: is door betrokken ambtenaren een toelichting gegeven op de onderdelen die zijn opgenomen in de lokale zorgmeter (doelen, beleidsvragen, indicatoren en resultaten) en wat op dit moment beschikbaar is. Na de installatie van de nieuwe raad is een nieuwe werkgroep samengesteld. Deze is tot nu toe één keer bij elkaar gekomen: 22 augustus 2018: de toelichting die op 31 januari 2018 aan de oude werkgroep is gegeven, is toen aan de nieuwe werkgroep gegeven. Daarnaast zijn er nog meer bijeenkomst Zorg en Welzijn voor de raad georganiseerd, waaronder een technische toelichting op de voortgangsrapportage Interventieplan fase kwartaal 2 (7 november 2018). Op dit moment heeft het overleg in de werkgroep nog niet geleid tot een nieuwe set kerndoelen beleidsvragen indicatoren. 3

24 Aanbevelingen Rekenkamer Reactie / toezeggingen college en eventueel raad Stand van zaken per 1 maart 2019 Maak afspraken over de planning van de doorontwikkeling van de monitoring. Stel een agenda op voor onderzoeken die worden uitgevoerd naast het monitoringssysteem. Breid het landelijk verplichte cliëntervaringsonderzoek uit en neem ook inwoners die geen of een algemene voorziening hebben ontvangen, hierin mee. BHW: De eerder genoemde totaalevaluatie willen we jaarlijks herhalen. Daarnaast bieden we de raad minimaal halfjaarlijks een managementrapportage met hoofdzakelijk financiële informatie aan. Deze twee basisafspraken achten wij voldoende. BHW: In voorkomende gevallen zullen wij de raad informeren over eenmalige onderzoeken waarvan we de conclusies vervolgens zullen verwerken in de totaalevaluatie. BHW: Het zou goed zijn om het cliëntervaringsonderzoek ook te houden onder mensen die geen maatwerkvoorziening hebben ontvangen. Wij bezien of en op welke wijze we aan deze aanbeveling invulling kunnen geven (o.a. met het oog op beschikbaarheid van cliëntgegevens). De totaalevaluatie die medio 2017 aan de raad zou worden aangeboden, is nog niet gereed. De halfjaarlijkse informatievoorziening aan de raad is in 2018 aangepast; in plaats van halfjaarlijkse managementrapportages ontving hij voortgangsrapportages op het Interventieplan (verzenddata: 10 juli 2018, 30 oktober 2018 en 12 februari 2019). Een agenda voor geplande onderzoeken is niet opgesteld. De raad heeft wel de resultaten van een aantal onderzoeken ontvangen. Deze zijn niet verwerkt in de totaalevaluatie, die is immers nog niet verschenen. De rapporten die door het college zijn vastgesteld zijn in 2017 door de Rekenkamer opgenomen op onder achtergrondinformatie. In 2018 heeft de Rekenkamer dat niet meer gedaan; vanuit de organisatie is geen informatie aan de lokale zorgmeter toegevoegd. De cliëntervaringsonderzoeken 2017 en 2018 hadden betrekking op inwoners die een maatwerkvoorziening hebben ontvangen. Inwoners die geen of een algemene voorziening hebben ontvangen zijn niet meegenomen in de onderzoeken. Net als de Rekenkamer heeft de adviescommissie JMG 1 er in zijn advies naar aanleiding van het cliëntervaringsonderzoek 2018 voor gepleit ook inwoners die geen of een algemene voorziening hebben ontvangen, mee te nemen in het cliëntervaringsonderzoek. 1 Adviescommissie JMG: adviescommissie Jeugd-, Maarschappelijke opvang- en Gehandicaptenbeleid. 4

25 Aanbevelingen Rekenkamer Reactie / toezeggingen college en eventueel raad Stand van zaken per 1 maart 2019 Organiseer een meer planmatige en systematische behandeling van de beleidsstukken en verantwoordingsinformatie inzake de Wmo en Jeugdhulp. Een mogelijkheid is bijv. het plannen van een aantal vaste momenten per jaar tijdens de Politieke Avonden óf Het instellen van een specifieke raadscommissie De raad maakt hierbij aan het college duidelijk welke informatie hij wil hebben, en het college geeft aan wat het wanneer kan leveren. de raad ontvangt de verantwoordingsinformatie betreffende de subsidies aan de welzijnsinstellingen voor het realiseren van de basisstructuur welzijn. Actualiseer de lokalezorgmeter op basis van de uiteindelijke set kerndoelen, beleidsvragen en indicatoren en houd deze vervolgens bij. BHW: Deze aanbeveling is in onze ogen primair gericht aan de raad. Wij wachten voorstellen van de raad en griffie hieromtrent met belangstelling af. BHW: De digitale tool die u heeft ontwikkeld is een mooi hulpmiddel om overzicht te krijgen van de beschikbare informatie gekoppeld aan kerndoelen. Dit instrument zal ook ons helpen bij de ontwikkeling van een adequate monitor van het sociaal domein. O: nieuwe cijfers worden toegevoegd aan de lokale zorgmeter; de raad krijgt ook de rapportages waar deze uit voortvloeien 2. De raad heeft nog geen concrete afspraken gemaakt over het meer planmatig en systematisch behandelen van de beleidsstukken en verantwoordingsinformatie inzake de Wmo en Jeugdhulp. Ook heeft hij nog geen afspraken met het college gemaakt over de verantwoordingsinformatie die hij wil ontvangen. In de eerste bijeenkomst van de werkgroep op 21 juni 2017 is wel het belang hiervan onderschreven en zijn de volgende suggesties gedaan: Stukken meer gebundeld behandelen, door bijvoorbeeld te werken met een kwartaalagenda. Rekenkamer: De Lange Termijn Agenda waar de raad sinds 2019 mee werkt, geeft hiervoor goede mogelijkheden. Ter vergroting van het inzicht: college vragen analyse op te nemen in stukken. In de werkgroepbijeenkomsten heeft de raad het belang van actuele informatie in de lokale zorgmeter (voor de nieuwe raad) benadrukt. De Rekenkamer heeft de Lokale Zorgmeter inmiddels overgedragen aan de ambtelijke organisatie. Deze heeft hierin nog geen nieuwe (meet)gegevens opgenomen. 2 Niet genoteerd als toezegging, betreft antwoord van de wethouder op vragen hierover vanuit de gemeenteraad. 5

26 6

27 Bijlage 2: Stand van zaken uitvoering raadsbesluit Rekenkameronderzoek Grip krijgen op Veilig Thuis De Rekenkamer heeft samen met de rekenkamer(commissie)s van Berg en Dal, Beuningen, Heumen, West Maas en Waal en Wijchen onderzoek gedaan naar de inrichting en het bestuur van Veilig Thuis Gelderland Zuid. De bevindingen, conclusies en aanbevelingen zijn opgenomen in een rapport dat op 23 april 2018 aan de raden van de betreffende gemeenten is aangeboden. Het rapport is tevens ter informatie gestuurd aan de raden van de andere gemeenten in de regio Gelderland Zuid. De Nijmeegse Rekenkamer heeft naast het rapport nog een oplegnotitie gemaakt, waarin specifiek Nijmeegse zaken aan de orde komen. Op 1 maart 2019 hebben de gezamenlijke rekenkamer(commissie)s een brief gestuurd aan de raden van de betreffende gemeenten, waarin zij op hoofdlijnen ingaan op de stand van zaken. Samengevat constateren de rekenkamer(commissie)s: Algemeen beeld: Het rapport Grip krijgen op Veilig Thuis heeft veel teweeg gebracht in de zes gemeenten en de regio. Er zijn en worden diverse overleggen en bijeenkomsten georganiseerd gericht op de thematiek van verbonden partijen (waaronder gemeenschappelijke regelingen). De rekenkamer(commissie)s beschouwen de ontstane beweging zonder meer als winst. Beeld uitvoering aanbevelingen op hoofdlijnen: De aanbevelingen uit het rapport, en in het verlengde daarvan de raadsbesluiten, hebben voor een deel betrekking op aanpassing van de tekst van de Gemeenschappelijke regeling van de GGD, bedoeld ter versterking van de positie van de raden. In hun reacties in het kader van bestuurlijk wederhoor hebben de colleges van de zes genoemde gemeenten deze aanbevelingen uit het rapport onderschreven en aangegeven in het najaar van 2018 met een voorstel voor een aangepaste Gemeenschappelijke regeling te komen. Er is hiervoor een ambtelijke werkgroep ingesteld. Deze was op 1 maart 2019 echter nog niet bij elkaar gekomen. Op 4 oktober 2018 heeft het AB, op voorstel van het DB, besloten een aantal aanbevelingen niet of anders uit te voeren. Dat is opmerkelijk, omdat de colleges van de zes gemeenten waarin onderzoek was uitgevoerd, die aanbevelingen hadden onderschreven en hadden toegezegd die op te pakken 1. De rekenkamer(commissie)s adviseren de raden waarin niet gewerkt wordt met een sluitend systeem om toezeggingen van het college te volgen, zelf na te gaan welke toezeggingen het college heeft gedaan en hoe het staat met de uitvoering. 1 Het DB heeft destijds geen gebruik gemaakt van de gelegenheid in het kader van bestuurlijk hoor- en wederhoor inhoudelijk te reageren op de conclusies en aanbevelingen uit het onderzoek. Bijlage 2, bladzijde 1