Toegang om de hoek. Arthur Rijkers

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Toegang om de hoek. Arthur Rijkers"

Transcriptie

1 Toegang om de hoek Arthur Rijkers

2 opbrengst van het onderzoek???? december 2015 december 2018

3 onderzoeksvraag Wat is de samenhang tussen de manier waarop de gemeentelijke toegang tot jeugdhulp is vormgegeven en de inzet van gespecialiseerde jeugdhulp? gemeentelijke toegang tot jeugdhulp inzet van gespecialiseerde jeugdhulp

4 voorbeeld aantal verwijzingen naar jeugdhulptrajecten per jongere met jeugdhulp (bron: CBS) 1,6 1,56 1,5 1,4 1,44 1,43 1,38 1,36 1,36 1,40 1,38 Breda en Oosterhout (West-Brabant Oost) 1,3 1,33 1,32 1,29 1,30 1,28 Roosendaal en Woensdrecht (West-Brabant West) 1, Nederland Breda Oosterhout Roosendaal Woensdrecht

5 methode Realistische evaluatie (Pawson & Tilly, 2004) context mechanismen configuratie gemeentelijke toegang tot jeugdhulp outcome

6 multiple case study Data: beleidsdocumenten, persoonlijke interviews, groepsinterviews, CBS-cijfers regio West-Brabant West regio West-Brabant Oost

7 mechanismen hulp bieden (of niet) preventie en normaliseren doorverwijzen werk- en regeldruk jeugdprofessional casusregie

8 outcome uitgangspunten jeugdwet uitkomstmaten 1. eigen kracht en sociaal netwerk van gezinnen 2. de-medicaliseren, ontzorgen en normaliseren 3. eerder de juiste hulp op maat 4. integrale hulp ( 1 gezin 1 plan 1 regisseur ) 5. meer ruimte voor professionals, minder regeldruk In dit onderzoek: inzet van gespecialiseerde jeugdhulp maar ook: effecten van jeugdhulp (doelrealisatie) tevredenheid over jeugdhulp zelfredzaamheid

9 context beleid en bestuur doelstelling, uitgangspunten, kaders, budget populatie aard, omvang voorliggend veld preventie, signaleren, verwijzen gemeentelijke toegang jeugd preventie, hulp, doorverwijzen gespecialiseerde jeugdhulp inzet, kosten doelen van de transformatie zelfredzaamheid, tevredenheid, afname problematiek, etc. (om de hoek ) andere verwijzers huisartsen, GI (rechters), jeugdartsen Wmo, Participatie, Onderwijs integrale aanpak

10 relatie? Is er relatief minder inzet van gespecialiseerde jeugdhulp in West-Brabant West door resultaatsturing en het dialoogmodel?

11 conclusies Naast mechanismen binnen de toegang ook invloed van vele contextfactoren op de inzet van gespecialiseerde hulp. Versterken eigen kracht + hulp op maat + minder gespecialiseerde hulp + minder budget = haalbaar? Op bestuurlijk-/ beleidsniveau is er veel aandacht voor kosten van hulp. Op uitvoerend (casus)niveau zijn kosten echter niet doorslaggevend. Daar wordt niet expliciet op gestuurd. Hoe kosten besparen aan de achterkant? Aanbod beperken, standaardiseren, hogere drempel? Hoe waarde creëren aan de voorkant? Investeren in preventie, voorliggend veld.

12 discussie Hulp op maat bieden én kosten besparen. Op een innovatieve manier (transformeren). productleiderschap transformatie & innovatie beweging naar de voorkant voorliggend veld, preventie Kan dat? #hoedan drempelwaarde kostenleiderschap efficiëntie en effectiviteit, controle, inzicht in zorg (kosten) klantpartnerschap maatwerk, integrale aanpak sociaal domein en passend onderwijs Naar: Treacy & Wiersema (1997)

13 aanbevelingen Investeer in de voorkant van het jeugdstelsel (preventie, voorliggend veld) om de transformatie te bewerkstelligen. Investeer in kwaliteitsmonitoring (uitval, cliënttevredenheid, doelrealisatie) én een structurele dialoog met zorgaanbieders over de uitkomsten van kwaliteitsmonitoring. Breng verwijzingen naar, en de inzet van het voorliggend veld in beeld ( voorkant van het stelsel ). Onderzoek de werking van mechanismen en contextfactoren op casusniveau, om te bepalen of het jeugdstelsel in de praktijk functioneert zoals dat beleidsmatig en bestuurlijk wordt beoogd. Vergelijk de werking van het jeugdstelsel met andere gemeenten/regio s in Nederland.

14 Dank voor uw aandacht Arthur Rijkers

TOEGANG OM DE HOEK DE GEMEENTELIJKE TOEGANG EN DE INZET VAN GESPECIALISEERDE JEUGDHULP

TOEGANG OM DE HOEK DE GEMEENTELIJKE TOEGANG EN DE INZET VAN GESPECIALISEERDE JEUGDHULP TOEGANG OM DE HOEK DE GEMEENTELIJKE TOEGANG EN DE INZET VAN GESPECIALISEERDE JEUGDHULP INHOUD INHOUD 2 SAMENVATTING 3 1. INLEIDING 7 1.1 Aanleiding 7 1.2 Jeugdwet 7 1.3 Gemeentelijke toegang 8 1.4 Realistische

Nadere informatie

BESTUURLIJK TRANSFORMATIE AKKOORD JEUGD DRENTHE

BESTUURLIJK TRANSFORMATIE AKKOORD JEUGD DRENTHE BESTUURLIJK TRANSFORMATIE AKKOORD JEUGD DRENTHE 2019-2022 1 INLEIDING Binnen de jeugdhulpregio Drenthe zijn de gemeenten in 2017 geconfronteerd met een tekort op het jeugdhulpbudget. De verwachting is

Nadere informatie

Beleid Jeugdhulp. De aanpak in Stein, de Westelijke Mijnstreek en Zuid-Limburg

Beleid Jeugdhulp. De aanpak in Stein, de Westelijke Mijnstreek en Zuid-Limburg Beleid Jeugdhulp De aanpak in Stein, de Westelijke Mijnstreek en Zuid-Limburg Agenda Wie ben ik? - Sandra Raaijmakers, beleidsmedewerker jeugdzorg Wat is mijn doel voor de avond? - Informeren over stand

Nadere informatie

Raad op zaterdag 24 september 2016

Raad op zaterdag 24 september 2016 Raad op zaterdag 24 september 2016 Astrid Jansen, projectleider jeugd VNG Afke Donker, Nederlands Jeugdinstituut Gespecialiseerde jeugdhulp en meten van effecten Hoe weet u of uw beleid effect heeft? Programma

Nadere informatie

Raad op zaterdag Eindhoven 28 januari 2017 Ronde 1 van uur

Raad op zaterdag Eindhoven 28 januari 2017 Ronde 1 van uur Raad op zaterdag Eindhoven 28 januari 2017 Ronde 1 van 10.30-11.45 uur Astrid Jansen, projectleider jeugd VNG Afke Donker, Nederlands Jeugdinstituut Gespecialiseerde jeugdhulp en meten van effecten Hoe

Nadere informatie

Raad op zaterdag 30 januari 2016

Raad op zaterdag 30 januari 2016 Raad op zaterdag 30 januari 2016 Astrid Jansen, projectleider jeugd VNG Afke Donker, Nederlands Jeugdinstituut Gespecialiseerde jeugdhulp en meten van effecten Hoe weet u of uw beleid effect heeft? Programma

Nadere informatie

Kansrijk opgroeien in Lelystad

Kansrijk opgroeien in Lelystad PowerPoint presentatie Lelystad Kansrijk opgroeien in Lelystad Gemeente Lelystad dient als volgt te worden Kadernota Jeugdhulp Beeldvormende sessie 28 januari 2014 PowerPoint presentatie Lelystad Gemeente

Nadere informatie

Eerstelijnsjeugdhulp. Dr. Wim Gorissen, Directeur Efectiviteit & Vakmanschap

Eerstelijnsjeugdhulp. Dr. Wim Gorissen, Directeur Efectiviteit & Vakmanschap Eerstelijnsjeugdhulp Dr. Wim Gorissen, Directeur Efectiviteit & Vakmanschap Opbouw inleiding De jeugdwet en het jeugdveld Samenwerking in de eerstelijnsjeugdhulp Samen lerend doen wat werkt 2 De Jeugdwet

Nadere informatie

Wat is Jeugdhulp? Kaders, uitgangspunten en inkoop, directeur sociaal domein Informatiebijeenkomst Raad 11 oktober 2017

Wat is Jeugdhulp? Kaders, uitgangspunten en inkoop, directeur sociaal domein Informatiebijeenkomst Raad 11 oktober 2017 Wat is Jeugdhulp? Kaders, uitgangspunten en inkoop, directeur sociaal domein Informatiebijeenkomst Raad 11 oktober 2017 Wet Jeugdhulp; aanleiding > Sterke stijging vraag naar zorg /verwijzingen (ook indicaties

Nadere informatie

Oplegnotitie verlenging beleidsplan Jeugdhulp

Oplegnotitie verlenging beleidsplan Jeugdhulp Oplegnotitie verlenging beleidsplan Jeugdhulp 2017-2019 Midden-Limburg West: Leudal, Nederweert, Weert Midden-Limburg Oost: Echt-Susteren, Maasgouw, Roerdalen, Roermond 1. Verlenging van beleid De gemeenten

Nadere informatie

Kwaliteit in de Jeugdwet Werken met de norm van de verantwoorde werktoedeling

Kwaliteit in de Jeugdwet Werken met de norm van de verantwoorde werktoedeling Kwaliteit in de Jeugdwet Werken met de norm van de verantwoorde werktoedeling Juni 2015 Doelen van de Jeugdwet Nieuw stelsel moet ertoe leiden dat jeugdigen gezond en veilig opgroeien, hun talenten ontwikkelen

Nadere informatie

Oplegnotitie Verlenging regionale Beleidsplan Jeugdhulp voor de periode

Oplegnotitie Verlenging regionale Beleidsplan Jeugdhulp voor de periode Oplegnotitie Verlenging regionale Beleidsplan Jeugdhulp voor de periode 2017-2019 Midden-Limburg West: Leudal, Nederweert, Weert Midden-Limburg Oost: Echt-Susteren, Maasgouw, Roerdalen, Roermond 1. Verlenging

Nadere informatie

Bergen op Zoom, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Rucphen, Roosendaal, Steenbergen, Woensdrecht, Zundert. Workshop Resultaatmeting Ruut van Andel

Bergen op Zoom, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Rucphen, Roosendaal, Steenbergen, Woensdrecht, Zundert. Workshop Resultaatmeting Ruut van Andel Bergen op Zoom, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Rucphen, Roosendaal, Steenbergen, Woensdrecht, Zundert Workshop Resultaatmeting Ruut van Andel Visie WBW Leidende principes: Loslaten zonder het zicht

Nadere informatie

FACTSHEET #2. TRANSFORMATIEMONITOR JEUGD Moerdijk. Inleiding. maart 2016

FACTSHEET #2. TRANSFORMATIEMONITOR JEUGD Moerdijk. Inleiding. maart 2016 FACTSHEET #2 TRANSFORMATIEMONITOR JEUGD Moerdijk maart 2016 Inleiding Sinds 1 januari 2015 is de jeugdwet van kracht. Deze jeugdwet stelt dat gemeenten vanaf 1 januari gegevens moeten verzamelen en vastleggen

Nadere informatie

Visie/Uitgangspunten sociaal domein regio Alblasserwaard/Vijfheerenlanden

Visie/Uitgangspunten sociaal domein regio Alblasserwaard/Vijfheerenlanden Visie/Uitgangspunten sociaal domein regio Alblasserwaard/Vijfheerenlanden Inleiding De samenleving verandert De vraag naar ondersteuning verandert Nederland verandert (moet veranderen) De financiering

Nadere informatie

Het college van burgemeester en wethouders geeft in zijn reactie aan de conclusies van de rekenkamer te herkennen.

Het college van burgemeester en wethouders geeft in zijn reactie aan de conclusies van de rekenkamer te herkennen. tekst raadsvoorstel Inleiding Vanaf januari 2015 (met de invoering van de nieuwe jeugdwet) worden de gemeenten verantwoordelijk voor alle ondersteuning, hulp en zorg aan kinderen, jongeren en opvoeders.

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 6. Doetinchem, 20 september 2018 ALDUS VASTGESTELD 27 SEPTEMBER Regionale visie op inkoop Sociaal Domein vanaf 2021

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 6. Doetinchem, 20 september 2018 ALDUS VASTGESTELD 27 SEPTEMBER Regionale visie op inkoop Sociaal Domein vanaf 2021 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 6 ALDUS VASTGESTELD 27 SEPTEMBER 2018 Regionale visie op inkoop Sociaal Domein vanaf 2021 Te besluiten om: In te stemmen met de regionale visie op inkoop voor het Sociaal Domein

Nadere informatie

Zelftest Basisteam Jeugd -

Zelftest Basisteam Jeugd - Zelftest Basisteam Jeugd - Realisatie doelen van de jeugdwet 2015 Universitair Medisch Centrum Groningen Afdeling Gezondheidswetenschappen Ant. Deusinglaan 1 9713 AV Groningen Uitvoeringsteam C4Youth Contactpersoon:

Nadere informatie

Kenniscafé Utrecht Stand van Zaken Jeugdwet

Kenniscafé Utrecht Stand van Zaken Jeugdwet Kenniscafé Utrecht Stand van Zaken Jeugdwet Transitiebureau Jeugd 1 Oktober 2013 Waarom doen we dit ook al weer? Evaluatie van de Wet op de jeugdzorg & Analyse van de parlementaire werkgroep Toekomstverkenning

Nadere informatie

Kwaliteit. 1 Inleiding. 2 De wettelijke voorwaarden. 2.1 Jeugdwet

Kwaliteit. 1 Inleiding. 2 De wettelijke voorwaarden. 2.1 Jeugdwet Kwaliteit 1 Inleiding Wat is kwaliteit van zorg en wat willen we als gemeenten samen met onze zorgaanbieders ten aanzien van kwaliteit afspreken? Om deze vraag te beantwoorden vinden twee bijeenkomsten

Nadere informatie

Inkoop Jeugdhulp regio IJsselland. i-sociaal Domein 20 maart 2018

Inkoop Jeugdhulp regio IJsselland. i-sociaal Domein 20 maart 2018 Inkoop Jeugdhulp regio IJsselland i-sociaal Domein 20 maart 2018 Even voorstellen Gert Luisman Contractmanager Maatschappelijk Domein Bestuursdienst Ommen-Hardenberg Lid werkgroep contractering Jeugdhulp

Nadere informatie

Samen om de leerling vanuit onderwijs en jeugdhulp wat loopt goed en wat kan beter?

Samen om de leerling vanuit onderwijs en jeugdhulp wat loopt goed en wat kan beter? Samen om de leerling vanuit onderwijs en jeugdhulp wat loopt goed en wat kan beter? Chaja Deen (NJi) c.deen@nji.nl Opzet Verbinding onderwijs-jeugd, waar kom je elkaar tegen? Wat zien we in het land (o.a.vanuit

Nadere informatie

drs. Ap Reinders, John Nederstigt, dr. Tom Horn, dr. Derk Reneman 1 december 2015 Annette Keates ( )

drs. Ap Reinders, John Nederstigt, dr. Tom Horn, dr. Derk Reneman 1 december 2015 Annette Keates ( ) gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W drs. Ap Reinders, John Nederstigt, dr. Tom Horn, dr. Derk Reneman 1 december 2015 Annette Keates (0650814004) 2015.005622Z- Inleiding Op 1 januari 2015 is, vanwege

Nadere informatie

Sturen op resultaat

Sturen op resultaat Sturen op resultaat 10-7-2017 17-7-2017 1 Sturen op resultaat 3 thema s en 6 (sub)indicatoren Uitval cliënttevredenheid Doelrealisatie Herhaald beroep Afname problematiek Realisatie doelen behandelplan

Nadere informatie

Dilemma s in de toegang Jeugd

Dilemma s in de toegang Jeugd Dilemma s in de toegang Jeugd Inrichting Toegang In Zwolle werken we met 5 sociale wijkteams, gekoppeld aan 5 stadsdelen Deze wijkteams geven uitvoering aan de Jeugdwet, WMO en participatiewet. Dit zijn

Nadere informatie

Transformatie Jeugdzorg

Transformatie Jeugdzorg Transformatie Jeugdzorg Inhoud presentatie 1. Opdracht gemeente en besluitvorming 2. Zorgstructuur jeugd Oosterhout 3. Terugblik 2015 4. Doelen en aandachtsgebieden 2016 e.v. 5. Vragen Nieuw jeugdzorgstelsel

Nadere informatie

FACTSHEET. september 2015

FACTSHEET. september 2015 FACTSHEET TRANSFORMATIEMONITOR JEUGD Moerdijk september 2015 Inleiding Sinds 1 januari 2015 is de jeugdwet van kracht. Deze jeugdwet stelt dat gemeenten vanaf 1 januari gegevens moeten verzamelen en vastleggen

Nadere informatie

Voorlichting Dialoogtafelmethodiek. Korte versie voor de deelnemende aan de dialoogtafel professionals

Voorlichting Dialoogtafelmethodiek. Korte versie voor de deelnemende aan de dialoogtafel professionals Voorlichting Dialoogtafelmethodiek Korte versie voor de deelnemende aan de dialoogtafel professionals Academische Werkplaatsen TJ Wat? Kennisinfrastructuur waarin praktijk, beleid, onderzoek en onderwijs

Nadere informatie

Inspiratiebijeenkomst

Inspiratiebijeenkomst Inspiratiebijeenkomst Regionale inkoop Wmo en Jeugdhulp 23 november 2017 De weg naar goede en betaalbare zorg Inspiratiebijeenkomst Regionale inkoop Wmo en Jeugdhulp De weg naar goede en betaalbare zorg

Nadere informatie

Leren sturen op kwaliteit

Leren sturen op kwaliteit Leren sturen op kwaliteit Tom van Yperen Nederlands Jeugdinstituut / Universiteit Groningen 5 november 2015 E-mail: t.vanyperen@nji.nl Twitter: @tomvanyperen De verandering: oude jeugdstelsel (S)MW Vroege

Nadere informatie

Betreft: Veranderingen in de jeugdhulp en het overgangsrecht - informatie voor ouders en verzorgers van kinderen in jeugdhulp

Betreft: Veranderingen in de jeugdhulp en het overgangsrecht - informatie voor ouders en verzorgers van kinderen in jeugdhulp 10 november 2014 Betreft: Veranderingen in de jeugdhulp en het overgangsrecht - informatie voor ouders en verzorgers van kinderen in jeugdhulp Geachte heer, mevrouw, Op 1 januari 2015 gaat de nieuwe Jeugdwet

Nadere informatie

Jeugdhulp in de Regio Gooi en Vechtstreek. Regiopodium, 5 oktober 2017

Jeugdhulp in de Regio Gooi en Vechtstreek. Regiopodium, 5 oktober 2017 Jeugdhulp in de Regio Gooi en Vechtstreek Regiopodium, 5 oktober 2017 1 Agenda 1. Opening door Gerben Struik, voorzitter Stuurgroep 18-2. Opdracht vanuit de Jeugdwet 3. Aantallen en kosten + toelichting

Nadere informatie

Interventieplan sociaal domein

Interventieplan sociaal domein Interventieplan sociaal domein Opdracht Context Financiën Waar willen we vandaag bij stilstaan? Opdracht, uitgangspunten en risico s Transitie en transformatie Insteek en grondregels Meppel Ontwikkeling

Nadere informatie

Inkoopstrategie Specialistische Jeugdhulp Regio IJsselland

Inkoopstrategie Specialistische Jeugdhulp Regio IJsselland Inkoopstrategie Specialistische Jeugdhulp Regio IJsselland Vraag- en Antwoordlijst Principes en uitgangspunten 1. Wat zijn de principes die de regio hanteert bij het inrichten van de nieuwe inkoopstrategie?

Nadere informatie

Monitoring in het sociaal domein. 16 maart 2019 Hidde Boonstra Bert Roes

Monitoring in het sociaal domein. 16 maart 2019 Hidde Boonstra Bert Roes Monitoring in het sociaal domein 16 maart 2019 Hidde Boonstra Bert Roes Agenda Welkom en introductie Het woord aan ons: Over de Gemeentelijke Monitor Sociaal Domein Van smalle definitie naar breed concept

Nadere informatie

Kwaliteitssystematiek in nieuwe Jeugdwet

Kwaliteitssystematiek in nieuwe Jeugdwet Aan Van Commissie VWS Marijke Vos, voorzitter MOgroep Datum 3 september 2013 Position paper MOgroep, Kwaliteitssystematiek in nieuwe Jeugdwet Betreft Kwaliteitssystematiek in nieuwe Jeugdwet Inleiding

Nadere informatie

Het beleidsplan is tot stand gekomen door overleg met en participatie van betrokken doelgroepen, jeugdigen, ouders en professionals.

Het beleidsplan is tot stand gekomen door overleg met en participatie van betrokken doelgroepen, jeugdigen, ouders en professionals. RAADSVOORSTEL Nummer 2017/04 datum raadsvergadering : 16 Februari 2017 onderwerp : Beleidsplan preventief jeugdbeleid en jeugdhulp 2017-2020 portefeuillehouder : M. van der Weele datum raadsvoorstel :

Nadere informatie

De transformatie in de praktijk. Dennis Gerits

De transformatie in de praktijk. Dennis Gerits De transformatie in de praktijk Dennis Gerits Inhoud presentatie/workshop Stellingen Waar komen we vandaan? Transformatie in Zuid-Holland Zuid Uitdagingen voor de toekomst (gemeenten en professional) Discussie

Nadere informatie

GRIP OP DE TOEKOMST ALTERNATIEF BEZUINIGINGSVOORSTEL SAMEN LEVEN

GRIP OP DE TOEKOMST ALTERNATIEF BEZUINIGINGSVOORSTEL SAMEN LEVEN GRIP OP DE TOEKOMST ALTERNATIEF BEZUINIGINGSVOORSTEL SAMEN LEVEN GRIP OP DE TOEKOMST ALTERNATIEF BEZUINIGINGSVOORSTEL SAMEN LEVEN 1 Inleiding Gemeenten zijn per 1 januari 2015 verantwoordelijk voor de

Nadere informatie

Prestatie-indicatoren lokale zorg voor jeugd: geleerde lessen

Prestatie-indicatoren lokale zorg voor jeugd: geleerde lessen Prestatie-indicatoren lokale zorg voor jeugd: geleerde lessen Tom van Yperen Nederlands Jeugdinstituut / Rijksuniversiteit Groningen t.vanyperen@nji.nl @Tomvanyperen In deze bijdrage Waar gaat het ook

Nadere informatie

KANSRIJK OPGROEIEN IN LELYSTAD

KANSRIJK OPGROEIEN IN LELYSTAD KANSRIJK OPGROEIEN IN LELYSTAD Samenvatting Kadernota Jeugdhulp Onze ambitie Als gemeente Lelystad willen we kansen geven aan kinderen. Ons beleid is erop gericht dat onze kinderen gezond en veilig opgroeien,

Nadere informatie

Jeugdhulp in Nissewaard

Jeugdhulp in Nissewaard Jeugdhulp in Nissewaard Projectleider decentralisatie jeugdhulp Angela van den Berg Regisseur jeugd en gezin JOT kernen Jolanda Combrink Inhoud 1. Wat verandert er? 2. Beleidskaders 3. Jeugdhulpplicht

Nadere informatie

Spiegelrapportage Holland Rijnland op jaarrapportage van de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ).

Spiegelrapportage Holland Rijnland op jaarrapportage van de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ). Spiegelrapportage Holland Rijnland op jaarrapportage van de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ). Beleidsteam jeugd Holland Rijnland TWO jeugdhulp Holland Rijnland Mei 2018 Inleiding De veranderopgave in de

Nadere informatie

De jeugd-ggz in het gedecentraliseerde jeugdstelsel

De jeugd-ggz in het gedecentraliseerde jeugdstelsel De jeugd-ggz in het gedecentraliseerde jeugdstelsel Beschikbaar, bereikbaar, betrouwbaar en in beweging Peter Dijkshoorn Bestuurder Accare bestuurslid GGZNederland Amersfoort 23 april 2015 2 transformatiedoelen

Nadere informatie

De sociale staat van Nederland & het sociaal domein

De sociale staat van Nederland & het sociaal domein De sociale staat van Nederland & het sociaal domein VNG commissies Jeroen Boelhouwer @SCPonderzoek 14-2-2019 25 Jaar Nederland(ers) Hoge kwaliteit van leven Vergrijzing en migratie zetten door Stijgend

Nadere informatie

De Jeugdwet en pleegzorg: transitie en transformatie?!

De Jeugdwet en pleegzorg: transitie en transformatie?! De Jeugdwet en pleegzorg: transitie en transformatie?! mr. Renske de Boer programmaleider Masteropleiding Jeugdzorg & docent Jeugdrecht Hogeschool Leiden Pleegzorgsymposium juni 2014 Stelling Door de nieuwe

Nadere informatie

Onderwerp Voorstel tot het instemmen met de evaluatie nota Plan van aanpak transformatie jeugdhulp

Onderwerp Voorstel tot het instemmen met de evaluatie nota Plan van aanpak transformatie jeugdhulp Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder 19 november 2018 9 n.v.t. wethouder M. Blind Zaaknummer 9820-2018 Datum B&W-besluit

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst

Informatiebijeenkomst Informatiebijeenkomst Transities Jeugd en Wmo 18 september 2014 Even voorstellen Marieke Dawson sr. beleidsmedewerker Jeugd en Wmo 1 In deze presentatie Wettelijk kader: wat verandert er? Wat heeft de

Nadere informatie

Hoe staan we ervoor? Transformatie in wording. Inge Bakker Kennispunt Twente

Hoe staan we ervoor? Transformatie in wording. Inge Bakker Kennispunt Twente Hoe staan we ervoor? Transformatie in wording Inge Bakker Kennispunt Twente 1 Met Respect Versterken eigen kracht Zorg op maat Eén gezin, één plan Behoud het goede Ontwikkelen van werkwijze eigen kracht

Nadere informatie

Integrale toegang Best, Oirschot en Veldhoven

Integrale toegang Best, Oirschot en Veldhoven Integrale toegang Best, Oirschot en Veldhoven Integrale toegang vanuit perspectief inwoners Laagdrempelige toegang voor hulpvragen 1 contactpersoon (casemanager) Inwoner behoudt zelf de regie Snel hulp,

Nadere informatie

Rekenkamer. Súdwest-Fryslân. Plan van aanpak Jeugdzorg

Rekenkamer. Súdwest-Fryslân. Plan van aanpak Jeugdzorg Rekenkamer Súdwest-Fryslân Plan van aanpak Jeugdzorg Januari 2014 Rekenkamer Súdwest-Fryslân Plan van aanpak Jeugdzorg Januari 2014 Rekenkamer Súdwest-Fryslân drs. J.H. (Jet) Lepage MPA (voorzitter) dr.

Nadere informatie

Sturen op resultaten in het sociaal domein. Machteld Koelewijn en Frans Vos Driebergen, 3 november 2016

Sturen op resultaten in het sociaal domein. Machteld Koelewijn en Frans Vos Driebergen, 3 november 2016 Sturen op resultaten in het sociaal domein Machteld Koelewijn en Frans Vos Driebergen, 3 november 2016 Partners in verbetering https://www.youtube.com/watch?v=urujad- 0Bk4#action=share Vraag aan deelnemers

Nadere informatie

Stand van zaken beleidskeuzes sociaal domein. Transities & Transformatie Commissie Samenleving 7 oktober 2013

Stand van zaken beleidskeuzes sociaal domein. Transities & Transformatie Commissie Samenleving 7 oktober 2013 Stand van zaken beleidskeuzes sociaal domein Transities & Transformatie Commissie Samenleving 7 oktober 2013 Toelichting stand van zaken beleidskeuzes Januari besluitvorming beleidskeuzenota Stand van

Nadere informatie

Onderwerp : Kaderstelling beleidsplannen Jeugdzorg en Wmo (en het persoonsgebonden budget)

Onderwerp : Kaderstelling beleidsplannen Jeugdzorg en Wmo (en het persoonsgebonden budget) Nummer : 12-16.2014 Onderwerp : Kaderstelling beleidsplannen Jeugdzorg en Wmo (en het persoonsgebonden budget) Korte inhoud : De gemeenteraad wordt voorgesteld om kaders te stellen met betrekking tot de

Nadere informatie

Transitie Jeugdzorg. 2 april 2014 Ronald Buijs Directeur Yulius KJP

Transitie Jeugdzorg. 2 april 2014 Ronald Buijs Directeur Yulius KJP Transitie Jeugdzorg 2 april 2014 Ronald Buijs Directeur Yulius KJP 2 Vragen van het organisatiecomité De transities in het sociale domein, een antwoord op? Wat is de transitie Jeugdzorg precies? Hoe ziet

Nadere informatie

Inrichting sturing en bekostiging Werkgroepinzichten

Inrichting sturing en bekostiging Werkgroepinzichten Werkgroep integrale bekostiging Jeugd Inrichting sturing en bekostiging Werkgroepinzichten Deel 1. Inzichten van werkgroep Integrale bekostiging jeugd Werkgroepinzichten A. Bekostiging is slechts één element

Nadere informatie

Samen sterk in het sociaal domein

Samen sterk in het sociaal domein Samen sterk in het sociaal domein Duurzaam organiseren van het sociaal domein door intergemeentelijke samenwerking In dit artikel gaan we in op de meerwaarde van samenwerking tussen gemeenten in het sociaal

Nadere informatie

De nieuwe Jeugdwet op hoofdlijnen. André Schoorl Programma stelselherziening jeugd

De nieuwe Jeugdwet op hoofdlijnen. André Schoorl Programma stelselherziening jeugd De nieuwe Jeugdwet op hoofdlijnen André Schoorl Programma stelselherziening jeugd Aanleiding Conclusies Parlementaire werkgroep 2011: - Huidige stelsel is versnipperd - Samenwerking rond gezinnen schiet

Nadere informatie

Vrijwillige zorg in het gezin

Vrijwillige zorg in het gezin Vrijwillige zorg in het gezin Netty Jongepier Informatiebijeenkomsten Oranjefonds Februari 2018 Waarom vrijwillige zorg in gezinnen? Toenemende druk op professionele zorg Jaren 90 2015: Meer beroep op

Nadere informatie

LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ

LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ Inhoud van de presentatie 1. Achtergrond en doel van het landelijk professioneel kader 2. Inhoud Basispakket JGZ 3. Wettelijke kaders 4. Toelichting

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Gemeenteraad Utrecht. Buurtteams jeugd en gezin d.d. 22 april 2014 rob c.p. hartings, bestuurder Youké,

Informatiebijeenkomst Gemeenteraad Utrecht. Buurtteams jeugd en gezin d.d. 22 april 2014 rob c.p. hartings, bestuurder Youké, Informatiebijeenkomst Gemeenteraad Utrecht Buurtteams jeugd en gezin d.d. 22 april 2014 rob c.p. hartings, bestuurder Youké, Aanpak Utrecht algemeen Ambitieus, daadkrachtig, gedurfd; Gestoeld op een duidelijke

Nadere informatie

Zorg voor ADHD/druk gedrag in Nederland

Zorg voor ADHD/druk gedrag in Nederland Zorg voor ADHD/druk gedrag in Nederland L ISA WESSELS, PROMOVENDA CONSORTIUM ADHD EN DRUK GEDRAG WWW.PAINT-STUDIES.NL Waarom dit onderzoek? Transformatie jeugdhulp 2015 Samenwerking en evidence based werken

Nadere informatie

De doelstelling van de stichting is het bieden van jeugdhulp aan jeugdigen en gezinnen.

De doelstelling van de stichting is het bieden van jeugdhulp aan jeugdigen en gezinnen. Doelstelling stichting De doelstelling van de stichting is het bieden van jeugdhulp aan jeugdigen en gezinnen. SPRING wil een innovatieve, doelmatige, flexibele en kwalitatief hoogwaardige organisatie

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad Gemeente Langedijk Raadsvergadering : Agendanummer : Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : B.J.N Fintelman : Beleid en Projecten : J.R.A. (Nelly) Wijnker Voorstel aan de raad Onderwerp : Beleidsplan

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Gemeente

Hoofdstuk 2. Gemeente Fawzi Salih van K2 Brabants Kenniscentrum Jeugd heeft voor u een eerste screening gemaakt van hoofdstuk 2. Het resultaat van de screening is terug te vinden op de volgende pagina s. De samenvatting per

Nadere informatie

Transformatieplan West Brabant West: koersvast, op weg naar verbinden!

Transformatieplan West Brabant West: koersvast, op weg naar verbinden! Transformatieplan West Brabant West: koersvast, op weg naar verbinden! Wie is de regio West-Brabant West? In 2015 is er een nieuwe Jeugdwet in werking gegaan. Hiermee werden gemeenten verantwoordelijk

Nadere informatie

PAOG nascholing JGZ Integrale Aanpak Jeugdzorg Eerder, sneller, beter en goedkoper

PAOG nascholing JGZ Integrale Aanpak Jeugdzorg Eerder, sneller, beter en goedkoper PAOG nascholing JGZ 26-11-2013 Integrale Aanpak Jeugdzorg Eerder, sneller, beter en goedkoper Gemeenten: verantwoordelijk voor sociale domein Nieuwe verantwoordelijkheden Per 1-1-2015, invoering 3 decentralisaties

Nadere informatie

Analyse Jeugdhulp Tiel mei 2019, LPBL: Merei Lubbe en Veroni Larsen -

Analyse Jeugdhulp Tiel mei 2019, LPBL: Merei Lubbe en Veroni Larsen - Analyse Jeugdhulp Tiel - 29 mei 2019, LPBL: Merei Lubbe en Veroni Larsen - 1. Agenda 1. Vraagstelling en aanpak 2. Jeugdhulp Tiel in cijfers Context Ontwikkeling aantallen en uitgaven 3. Doelgroepanalyse

Nadere informatie

Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid:

Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid: 2 juni 2014 Sociaal Domein Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid: Jeugdzorg, AWBZ-begeleiding naar Wmo, Participatiewet. Samenhang met ontwikkelingen Publieke Gezondheidszorg en Passend

Nadere informatie

Aan de raad van de gemeente Wormerland

Aan de raad van de gemeente Wormerland RAADSVOORSTEL Aan de raad van de gemeente Wormerland Datum aanmaak 10-09-2014 Onderwerp Beleidsplan Jeugdhulp Wormerland 2015-2017 Programma en portefeuillehouder E. Fens Raadsvergadering 21 oktober 2014

Nadere informatie

Bijlage 3: Duiding financiële risico s nieuw jeugdstelsel en conversie

Bijlage 3: Duiding financiële risico s nieuw jeugdstelsel en conversie Bijlage 3: Duiding financiële risico s nieuw jeugdstelsel en conversie Risicobeheersingstabel FINANCIEEL Middel Hoog Afkeurende verklaring van de accountant; voor onderdeel Jeugdhulp en voor onderdeel

Nadere informatie

Jeugdarts en de Jeugdwet 2015

Jeugdarts en de Jeugdwet 2015 Factsheet Jeugdarts en de Jeugdwet 2015 Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor alle jeugdhulp: ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en opvoedproblemen, en geestelijke

Nadere informatie

HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS

HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS 14 juni 2017 Summersymposium Actualiteit van OGGZ en Jeugdgezondheidszorg Verwarde personen en kwetsbare kinderen De realiteit voor jeugdigen en ouders in 2017 HENRIQUE SACHSE ARTS M&G, JEUGDARTS, VERTROUWENSARTS

Nadere informatie

TransformatieSociaalDomein

TransformatieSociaalDomein . TransformatieSociaalDomein Uitgangspunten van de gemeente Eijsden-Margraten en de 5 andere Heuvellandgemeenten Behandeld door : Mevr. M.M. Aarts Uw brief van : Bijlage(n) : Geen Uw kenmerk : Ons kenmerk

Nadere informatie

Gemeenten Dongen en Gilze en Rijen in samenwerking met huisartsen, medisch specialisten en jeugdartsen in West Brabant

Gemeenten Dongen en Gilze en Rijen in samenwerking met huisartsen, medisch specialisten en jeugdartsen in West Brabant Convenant Jeugd 2018 Gemeenten Dongen en Gilze en Rijen in samenwerking met huisartsen, medisch specialisten en jeugdartsen in West Brabant Aanleiding De gemeenten zijn sinds de invoering van de Jeugdwet

Nadere informatie

Proces gespecialiseerde jeugdhulp (ZIN): Toegang door huisartsen jeugdartsen en medisch specialisten

Proces gespecialiseerde jeugdhulp (ZIN): Toegang door huisartsen jeugdartsen en medisch specialisten Proces gespecialiseerde jeugdhulp (ZIN): Toegang door huisartsen jeugdartsen en medisch specialisten Proces in schema: 1 Vraag gespecialiseerde jeugdhulp 2 Verwijzing door medisch specialist 3 Aanmeldgesprek

Nadere informatie

SAMEN AAN ZET Bouwen op eigen kracht in Leudal

SAMEN AAN ZET Bouwen op eigen kracht in Leudal SAMEN AAN ZET Bouwen op eigen kracht in Leudal 0 1. Inleiding Het vitaal houden van onze samenleving is cruciaal in het bouwen aan een solide toekomst voor onze inwoners. Het Sociaal Domein is volledig

Nadere informatie

Samen met Wmo adviesraden de plannen ontwikkelen 22 mei 2019

Samen met Wmo adviesraden de plannen ontwikkelen 22 mei 2019 Jeugdhulp in de Kempen 2020-2023 Samen met Wmo adviesraden de plannen ontwikkelen 22 mei 2019 1 22-5-2019 https://www.youtube.com/watch?v=oqt3gjdbs80 Myriam van Corler, programmamanager regionale integrale

Nadere informatie

Bekostiging jeugdhulp landelijke ontwikkelingen Rijnmond naar een nieuw model in Sturing en bekostiging sociaal domein

Bekostiging jeugdhulp landelijke ontwikkelingen Rijnmond naar een nieuw model in Sturing en bekostiging sociaal domein Bekostiging jeugdhulp landelijke ontwikkelingen Rijnmond naar een nieuw model in 2018 Verschillende typen van bekostiging Taakgerichte bekostiging Budget per aanbieder Taak of opdracht staat centraal,

Nadere informatie

Inkoop en bekostiging jeugdhulp. Informatiebijeenkomst de Kuip 16 februari 2016

Inkoop en bekostiging jeugdhulp. Informatiebijeenkomst de Kuip 16 februari 2016 Inkoop en bekostiging jeugdhulp Informatiebijeenkomst de Kuip 16 februari 2016 Doelstelling bijeenkomst vandaag Straks weet u: Wat de nieuwe, resultaatgerichte werkwijze inhoudt Wat de verschillende percelen

Nadere informatie

Beleidsinformatie in het nieuwe jeugdstelsel. Presentatie Transitiemanagers 14-3-2014

Beleidsinformatie in het nieuwe jeugdstelsel. Presentatie Transitiemanagers 14-3-2014 Beleidsinformatie in het nieuwe jeugdstelsel Presentatie Transitiemanagers 14-3-2014 Uitdagingen beleidsinformatie Jeugdwet 1. Welke beleidsinformatie heb je nodig om toe te zien op de werking van het

Nadere informatie

Jeugd en toegang in het sociaal domein

Jeugd en toegang in het sociaal domein Jeugd en toegang in het sociaal domein April 2015 Toegang is een cruciaal element in het lokale jeugdstelsel. Bij de uitvoering van het nieuwe jeugdstelsel hebben gemeenten sinds 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Medisch specialist ziekenhuis

Medisch specialist ziekenhuis Factsheet Medisch specialist ziekenhuis en de Jeugdhulp Almere 2015 Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor alle jeugdhulp: ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en

Nadere informatie

Bekostiging en opdrachtgeverschap jeugdhulp naar een nieuw model in 2018

Bekostiging en opdrachtgeverschap jeugdhulp naar een nieuw model in 2018 Bekostiging en opdrachtgeverschap jeugdhulp naar een nieuw model in 2018 Aanleiding Huidige bekostiging niet ideaal Meer samenhang gewenst in hulpverlening Integratie met Wmo wens van aantal gemeenten

Nadere informatie

Plan van Aanpak "Samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost"

Plan van Aanpak Samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost Onderwerp Volgnr. 2013-023 Portefeuillehouder wethouder R. Bergsma Ambtenaar Afdeling Datum voorstel Plan van Aanpak "Samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost" Corine Gaikhorst Samenleving Opiniërende

Nadere informatie

Onderzoek Invoering nieuwe WMO per 2015

Onderzoek Invoering nieuwe WMO per 2015 Onderzoek Invoering nieuwe WMO per 2015 Onderzoeksopzet van de Rekenkamercommissie voor Vlagtwedde en Bellingwedde Inleiding De gezamenlijke Rekenkamercommissie (RKC) van de gemeenten Vlagtwedde en Bellingwedde

Nadere informatie

Uitkomsten verbeterpunten toezichtonderzoek Venlo

Uitkomsten verbeterpunten toezichtonderzoek Venlo Uitkomsten verbeterpunten toezichtonderzoek Venlo Aanpak: Sociale wijkteams Juni 2015 Samenwerkend Toezicht Jeugd (STJ) verstaat onder een gezin met geringe sociale redzaamheid een gezin met chronische

Nadere informatie

College van burgemeester en wethouders van de gemeente Woudrichem cc gemeenteraad Postbus ZG WOUDRICHEM

College van burgemeester en wethouders van de gemeente Woudrichem cc gemeenteraad Postbus ZG WOUDRICHEM Wmo-adviesraad gemeente Woudrichem secretariaat: mevrouw A. Hogenhorst Postbus 6 4285 ZG Woudrichem tel.: 0183 308158 e-mail: ahogenhorst@woudrichem.nl College van burgemeester en wethouders van de gemeente

Nadere informatie

Bekostiging specialistische jeugdhulp naar een nieuw model in 2018

Bekostiging specialistische jeugdhulp naar een nieuw model in 2018 Bekostiging specialistische jeugdhulp naar een nieuw model in 2018 Voorlichtingsbijeenkomst 27 september 2016 Even voorstellen De GRJR is één van de 42 regio s voor jeugdhulp Verantwoordelijk voor het

Nadere informatie

Outcome-indicatoren in co-creatie November 2015

Outcome-indicatoren in co-creatie November 2015 Outcome-indicatoren in co-creatie November 2015 11/24/2015 Intro Hoe weten we of bepaalde aanpakken werken? Eerst: wat zijn de beoogde effecten en hoe meten we die? http://www.cinemasenior.nl/kijk-mijn-ogen

Nadere informatie

Datum 10 september 2013 Uw kenmerk Ons kenmerk MN/fk/ Betreft Inbreng LHV en NHG voor verslag Jeugdwet Kamerstuknummer 33684

Datum 10 september 2013 Uw kenmerk Ons kenmerk MN/fk/ Betreft Inbreng LHV en NHG voor verslag Jeugdwet Kamerstuknummer 33684 Tweede Kamer der Staten-Generaal Leden van de Vaste Kamercommissie van VWS T.a.v. de heer drs. A. Teunissen Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Datum 10 september 2013 Uw kenmerk Ons kenmerk MN/fk/433621 Betreft

Nadere informatie

Presentatie De nieuwe WMO. Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken

Presentatie De nieuwe WMO. Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken Presentatie De nieuwe WMO Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken Inhoudsopgave 1. De nieuwe WMO in Delft 2. De Delftse toegang tot zorg en ondersteuning Positie toegang: basis maatwerk vangnet Vangnet/

Nadere informatie

Factsheet Resultaatgerichte Jeugdhulp Voor de samenwerkende gemeenten GRJR. Augustus Inleiding

Factsheet Resultaatgerichte Jeugdhulp Voor de samenwerkende gemeenten GRJR. Augustus Inleiding Factsheet Resultaatgerichte Jeugdhulp 2018 2021 Voor de samenwerkende gemeenten GRJR Augustus 2017 Inleiding In 2015 zijn de Jeugdhulp taken van het Rijk overgekomen naar de gemeenten, daarbij was sprake

Nadere informatie

commissie c. We verkennen samen hoe we de onafhankelijke generalisten het beste kunnen positioneren (juridische basis)

commissie c. We verkennen samen hoe we de onafhankelijke generalisten het beste kunnen positioneren (juridische basis) voorstel aan de raad gemeente werkendam onderwerp Plan van aanpak samenwerken voor de jeugd in West Brabant Oost samenvatting Het kabinet is voornemens het stelsel van de jeugdzorg te hervormen door alle

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1110466 Datum: 28 januari 2014 Behandeld door: M. Megens Afdeling / Team: MO/BMO Onderwerp: Raadsvoorstel bij beleidsplan jeugdzorg Purmerend Samenvatting:

Nadere informatie

Praktijkvoorbeeld OpenHouse

Praktijkvoorbeeld OpenHouse Praktijkvoorbeeld OpenHouse Elementen die in iedere inkoop terug zouden moeten komen Marco van der Spek-Stikkelorum Jordy van Slooten 1 Waar gaan we het over hebben? Welke elementen maken een goede inkoop?

Nadere informatie

Dordrecht Retouradres: Postbus 8 Aan 3300 AA DORDRECHT Gemeenschappelijke Regeling Dienst Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid t.a.v. het Algemeen Bes

Dordrecht Retouradres: Postbus 8 Aan 3300 AA DORDRECHT Gemeenschappelijke Regeling Dienst Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid t.a.v. het Algemeen Bes Dordrecht Retouradres: Postbus 8 Aan 3300 AA DORDRECHT Gemeenschappelijke Regeling Dienst Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid t.a.v. het Algemeen Bestuur Postbus 166 3300 AD DORDRECHT Raadsgriffie Spuiboulevard

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Onderwerp: Beleidsplan jeugdhulp lokaal Registratienummer: 00531755 Op voorstel B&W d.d.: 18-11-2014 Datum vergadering: 27-01-2015 Portefeuillehouder: M. Schlösser Rol gemeenteraad:

Nadere informatie

Sturen in het sociale domein

Sturen in het sociale domein Rijnconsult Sturen in het sociale domein Ciska Scheidel Programmamanager Decentralisatie Jeugdzorg/ Nieuw Rotterdams Jeugdstelsel DE DECENTRALISATIES: de context 21 Mijn context 3 De decentralisaties 441

Nadere informatie

Transformatie Jeugdhulp

Transformatie Jeugdhulp 1 Inleiding Bestuurlijk Rapport Transformatie Jeugdhulp Rekenkamercommissie juni 2018 VOETTEKST 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Conclusies 9 4 Aanbevelingen 11 Bijlage 1 Bestuurlijke reactie

Nadere informatie