VALIDATIE VAN ONDERZOEKSMETHODEN

Transcriptie

1 VALIDATIE VAN ONDERZOEKSMETHODEN Van toepassing op de laboratoria voor Pathologische Anatomie Hannelien Verbeke Dienst Kwaliteit van laboratoria 17 november 2018

2 Documentaire audit Procedure validatie van onderzoeksmethoden Validatiedossier

3 Percentage laboratoria Procedure validatie van onderzoeksmethoden 100% 90% 80% 70% 60% 50% 18% 36% 66% 40% 17% 26% 23% 25% 14% 17% 40% 35% 18% 23% 22% 61% 40% 30% 20% 10% 0% 45% 36% 13% 21% 23% 57% 52% 69% 48% 12% 47% 55% 9% 30% n = 77

4 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Performantiekarakteristieken en methodologie Nauwkeurigheid / Accuraatheid Juistheid Vergelijking met gekende testresultaten van gevalideerde methode Vergelijkingsstudie met andere gevalideerde techniek, toestel, reagentia Derdelijnscontrole Populatiestudie Precisie Herhaalbaarheidsstudie (intrarun testen) Intermediaire precisie (interrun testen) Reproduceerbaarheidsstudie (interlaboratorium reproduceerbaarheid)

5 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Performantiekarakteristieken en methodologie Sensitiviteit Specificiteit Analytisch (kwantitatief) Diagnostisch (kwalitatief) Analytisch (kwanitatief) Diagnostisch (kwalitatief) LOD Positieve en zwak positieve stalen Interferentiestudie (kruisreactivitieit) Negatieve stalen Specifieke positieve aankleuring zonder achtergrondkleuring Geen aankleuring

6 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Performantiekarakteristieken en methodologie Robuustheid De warme ischemie periode vóór de fixatie Fixatieduur Soort fixatie Soort voorbehandeling van de stalen Dikte van de coupes Bepaling stabiliteit antigen Bepaling stabiliteit van reagentia... Interpersonele tuning

7 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Methodologie Performantie karakteristieken Gestandaardiseerde onderzoeksmethoden Gewijzigde onderzoeksmethoden ( off-label ) In eigen beheer ontwikkelde onderzoeksmethoden Juistheid x x x Precisie x x x Sensitiviteit x x Specitiviteit x x Robuustheid x x x Interpersonele tuning (x) (x) (x) Verificatie Validatie

8 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Methodologie Performantie karakteristieken Gestandaardiseerde onderzoeksmethoden Gewijzigde onderzoeksmethoden ( offlabel ) In eigen beheer ontwikkelde onderzoeksmethoden Juistheid x x x Precisie x x x Sensitiviteit x x Specitiviteit x x Robuustheid x x x Interpersonele tuning (x) (x) (x) Toestelvalidatie

9 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Methodologie Western Blot Negatieve controletesten In eigen beheer ontwikkelde onderzoeksmethoden Positieve controletesten Epitoop mapping Validatie

10 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Frequentie en aantal stalen Afhankelijk van methode Afhankelijk van hoeveelheid geschikt materiaal Literatuur (immunohischemische onderzoeksmethoden): Soort test Niet-predictieve immunohistochemische test Fitzgibbons et al. Arch Pathol Lab Med Predictieve immunohistochemische test Fitzgibbons et al. Arch Pathol Lab Med Aantal stalen 10 positieve en 10 negatieve 20 positieve en 20 negatieve Risicoanalyse

11 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Frequentie en aantal stalen In literatuur niet duidelijk vastgelegd hoeveel stalen per te evalueren performantiekarakteristiek 10/10 niet-predictieve merkers en 20/20 predictieve merkers Juistheid, sensitiviteit en specificiteit Precisie 1 positief staal 1 zwak positief staal 1 negatief staal X 3

12 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Hervalidatie Wijziging Lotnummer Verdunningsfactor antilichaam Incubatietijd antilichaam Voorbehandelingstijd Fabrikant/leverancier ( = kloon) Aantal stalen 1 positief 1 zwak positief (predictieve merker) 1 negatief 2 positieve 2 negatieve 2 positieve 2 negatieve 2 positieve 2 negatieve 2 positieve 2 negatieve Performantiekarakterisitek Juistheid Juistheid Juistheid Juistheid Juistheid

13 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Hervalidatie Wijziging Soort fixatief Weefeldoorvoering Voorbehandelingsmethode ( bv. ph, buffer) Antigen detectiesysteem Analysetoestel Omgevingscondities (bv. herlocatie) Watertoevoer Onderhoud/Defect toestel Upgrade/update toestelsoftware Afwijkende EKE resultaten Aantal stalen Selectief panel van predictieve en nietpredictieve merkers met verschillende expressiepatronen: 1 positief - 1 Nucleaire zwak positief x3-1 Membranaire negatief - Cytoplasmatische Risicoanalyse Performantiekarakterisitek Juistheid Juistheid Juistheid Juistheid Juistheid + precisie Juistheid + precisie Juistheid Juistheid Juistheid + precisie Optimalisatie + Juistheid

14 Procedure validatie van onderzoeksmethoden Hervalidatie Wijziging kloon Volledige hervalidatie (= initiële verificatie/validatie)

15 Percentage laboratoria Validatiedossier 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 30% 12% 58% 34% 26% 40% 10% 30% 60% 17% 23% 19% 34% 25% 27% 49% 52% 53% 12% 9% 9% 19% 82% 69% 32% 42% 26% 27% 34% 40% 29% 32% 38% 10% 19% 12% 47% 26% 36% 55% 52% 43% 32% 39% 29% 0% n = 77 1

16 Validatiedossier Initiële test

17 Validatiedossier Optimalisatietesten

18 Validatiedossier Optimalisatietesten

19 Validatiedossier Validatieplan Toestel/reagentia Acceptatiecriteria Performantiekarakteristieken Toepassingsgebied Matrix Validatieteam Tijdsbestek Soort en aantal te testen stalen Implementatie

20 Validatiedossier Doel en toepassingsgebied Doel van de validatie Toepassingsgebied van de onderzoeksmethode

21 Validatiedossier Toestel/reagentia

22 Valiatiedossier Performantiekarakteristieken en wijze Wat Hoe Criterium

23 Validatiedossier Matrix en keuze stalen

24 Validatiedossier Acceptatiecriteria

25 Validatiedossier Resultaten en tussentijdse conclusies

26 Validatiedossier Resultaten en tussentijdse conclusies

27 Validatiedossier Continue validatie Resultaten EKE Resultaten tuning

28 SISH Validatiedossier Continue validatie IHC N= non- amplified, A = amplified, E = equivocal

29 Validatiedossier Continue validatie Populatiestudie

30 Conclusie Validatieprocedure validatietesten uitvoeren volgens een vastgelegde, geharmoniseerde en efficiënte manier Validatierapport registratie van alle gegevens die de testresultaten kunnen beïnvloeden Sjabloon: harmonisatie Verzekeren van efficiënte en gestandardiseerde validatie van onderzoeksmethoden Traceerbaar bewijs voor clinici en patiënten accuraatheid van gebruikte onderzoeksmethoden voor diagnosestelling