Ons kenmerk U Beh. door M.A.A. Versluis Afdeling Openbare Ruimte, Advies

Transcriptie

1 Aan de leden en duoburgerleden van de gemeenteraad van Bergen op Zoom l lllll llllll lllll llll llllll lllll lllll lllll lllll lllll llll llll Uw kenmerk Uw brief Onderwerp: informatieavond afvalstoffenbeleidsplan Ons kenmerk U Beh. door M.A.A. Versluis Afdeling Openbare Ruimte, Advies Datum Doorkiesnr. Bijlage(n) - 3 DEC Geachte leden en duoburgerleden van de gemeenteraad, Tijdens de informatieavond van woensdag 12 november 2014 is een presentatie gehouden inzake het afvalstoffenbeleidsplan Tijdens deze presentatie zijn vragen gesteld die voor een volledige beantwoording nader uitgezocht dienden te worden. Graag beantwoorden wij hieronder uw vragen als volgt. Beantwoording op de gestelde vragen: Vragen PVDA 1. Is er inzichtelijk te maken hoeveel proces-verbalen er sinds het inhuren van de afval-boa en de invoering van Diftar zijn opgesteld waarbij een onderscheid wordt gemaakt in de verschillende juridische sancties die zijn opgelegd zoals proces-verbalen voor het deponeren van afval in verkeerde bakken of op verkeerde plaatsen, bestuursrechtelijke boetes, dwangsom, etc. Antwoord: Bestuursrechtelijke handhaving (spoedeisende bestuursdwang) De afval BOA is aangesteld op 2 mei 2013 als gemeentelijk toezichthouder voor het houden van toezicht op de naleving van wet- en regelgeving betreffende de openbare ruimte. Sinds zijn aanstelling is 33 keer spoedeisende bestuursdwang toegepast wegens illegale dumping van huishoudelijk afval. Van deze 33 keer is driemaal afgezien van invordering. Het betrof drie bijplaatsingen van oud papier. Dit wordt in tegenstelling tot restafval niet gezien als spoedeisend. Bij de overige 30 zaken zijn de kosten van bestuursdwang ingevorderd. Strafrechtelijke handhaving Tot nu toe zijn aan proces-verbalen (PV's) geschreven: 44 PV's voor feitcode H006: huishoudelijk afval niet op voorgeschreven wijze aanbieden. 66 PV's voor feitcode H009: huishoudelijk afval niet op voorgeschreven wijze aanbieden via inzamelvoorziening op wijkniveau. 1 PV voor feitcode H096: afval e.d. op/in bodem brengen/storten/ houden, achterlaten e.d. waardoor nadelige beïnvloeding van milieu kan ontstaan. 7 PV's voor feitcode H017: ander afval dan straatafval achterlaten in gemeentelijke afvalbakken, manden of soortgelijke voorwerpen. 3 PV's voor feitcode H022: straatafval achterlaten in openbare ruimte zonder gebruik te maken van voorgeschreven bakken, manden e.d. 121 PV's alleen voor afval (excl. APV-feiten en andere handhavingsverzoeken)

2 Vragen WD 2. Is er inzichtelijk te maken wat de verontreiniging is van de gescheiden aangeleverde stromen Kunststof (en GFT)? Is er afkeur bekend of is de verontreiniging binnen de marges? Antwoord: GFT heeft geen verontreiniging die de norm van 5% overschrijdt. Er is in 2010 binnen het hele Savergebied (Bergen op Zoom, Halderberge, Woensdrecht en Roosendaal) één keer een afkeur van een vracht geweest. Voor Kunststof (KFF+) zijn er geen afkeuringen 3. Hoe kun je gebruik maken van technologische vooruitgang in nascheiden? Antwoord: Wij mogen binnen de huidige verwerkingscontracten het restafval niet nascheiden. Bij verwerkers, waar steeds meer de overgang plaats vindt "van afval naar grondstof', nemen de innovaties toe om onder andere kunststof uit de afvalstroom te halen. Dit leidt uiteindelijk tot lagere verwerkingskosten omdat kunststof een opbrengstenstroom is. 4. Is het mogelijk inzicht te krijgen in de kosten van nascheiding? Antwoord: Nee, de kosten van nascheiding zitten in het bedrijfsproces van de verwerker. Daar hebben gemeenten geen zicht op. 5. Is nascheiding met het oog op de lopende contracten en de contracten die per 2017 ingaan wel mogelijk? Antwoord: Binnen de lopende contracten is het niet toegestaan om voorbewerking op ingezameld afval uit te voeren met als doel om stromen uit het restafval te halen. Bij nieuwe contracten die per 2017 van kracht zijn is er geen volumeplicht, maar wel een leverplicht. Voorbewerking is mogelijk (bijvoorbeeld als nascheiding), maar het te verbranden residu moet wel bij de verwerker worden aangeleverd. Er is dus alle vrijheid om het ingezamelde hoeveelheid huishoudelijk restafval (na) te scheiden. 6. Welke mogelijkheden bieden de verwerkingscontracten per 2017 met het oog op de ontwikkelingen die op ons af komen en de keuzes die we nu gaan maken voor de komende jaren? Antwoord: Hiervoor geldt hetzelfde antwoord als bij vraag 5. Bij nieuwe contracten die per 2017 van kracht zijn is er geen volumeplicht, maar wel een leverplicht. Voorbewerking is mogelijk (bijvoorbeeld als nascheiding), maar het te verbranden residu moet wel bij de verwerker worden aangeleverd. Er is dus alle vrijheid om het ingezamelde hoeveelheid huishoudelijk restafval (na) te scheiden. Het nieuwe beleidsplan Het proces om te komen tot het Afvalstoffenbeleidsplan wordt conform het IKMB-model (Informeren, Kaderstelling, Meningsvorming, Besluitvorming) doorlopen. Na afloop van de presentatie van 12 november in de beeldvormende bijeenkomst is de afspraak gemaakt dat de fracties hun ideeën en suggesties via de Griffie kunnen aanleveren. Deze input zal naar de vakafdeling worden doorgestuurd, waarna de raadsmededeling met kaderstelling kan worden opgesteld. De gegeven presentatie, die op de dagmail is geplaatst (woensdag 19 november 2014), kan voor u wellicht als leidraad dienen, net als de bijgevoegde evaluatie van het afvalstoffenbeleidsplan In de presentatie is optioneel en thematisch richting gegeven "Hoe bereiken we samen een 'afvalloze'samenleving?" (sheet 13) In samenhang hiermee kunt u voor uw input gebruik maken van de volgende denkrichtingen: Waarop zetten we in met huishoudelijk afval? Wat ziet u als de stip op de horizon in 2025? Waar staan we daarbij eind 2019 (einde nieuwe beleidsplan) Welke speerpunten/thema's moeten voor het nieuwe beleidsplan bijzondere aandacht krijgen en wat wilt u dat daarmee bereikt wordt?

3 Gelieve uw reacties uiterlijk 3 t december 2014 aan te leveren bij de Griffie. U kunt hiervoor gebruik maken van het meegeleverde format. Ik vertrouw erop hiermee de vragen die gesteld zijn tijdens de informatieavond voor het onderdeel Afvalstoffenbeleidsplan te hebben beantwoord. Mocht u over deze brief nog vragen of opmerkingen hebben dan kunt u contact opnemen met Ing. P.A.C. Bogers, bereikbaar via telefoonnummer (0164) Hoogachtend, Dhr. PAM. van der Velden

4 Afvalstoffenbeleidsplan Fractie: Ideeën en suggesties betreffende afvalstoffenbeleidsplan (Gelieve uw reactie uiterlijk 12 december 2014 aan te leveren bij de Griffie) Onderwerp (Thema) Denkrichting/ doelstelling Te maken keuze(s) Opmerkingen

5 Evaluatie Afvalstoffenbeleidsplan

6 1 Inleiding In 2009 is het afvalstoffenbeleidsplan in samenspraak met de gemeenteraad opgesteld. Op basis van de uitgangspunten en beleidskaders zijn een aantal aandachtsgebieden en doelstellingen geformuleerd. Met het verstrijken van de periode is het, mede gezien het dynamische karakter van de inzameling en verwerking van huishoudelijk afval, goed het huidige afvalstoffenbeleidsplan te evalueren en samen met de raad, maar mogelijk ook met ander vertegenwoordigingen vanuit de gemeente, te komen tot een nieuw Afvalstoffenbeleidsplan Geformuleerde thema's en gemaakte keuzes Op basis van uitgangspunten en beleidskaders zijn binnen het Afvalstoffenbeleidsplan zeven thema's geformuleerd en zijn daarbij keuzes gemaakt (RVB ): Voor deze thema's is in deze evaluatie beschreven wat de gemaakte keuzes zijn, hoe invulling is gegeven aan de gemaakte keuzes en het uiteindelijke effect. Hieruit volgen aandachtspunten voor de volgende beleidsperiode.

7 2.1 Grof huishoudelijk afval in relatie tot de milieustraat Keuze Aanscherpen acceptatie milieustraat Wat Milieustraat: In het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP2) is opgenomen dat bij gemeentelijke milieustraat voor tenminste 18 stromen bronscheiding het uitgangspunt is. De 18 stromen bestaan uit afgedankte elektrische en elektronische apparatuur, gemengd steenachtig materiaal (geen asfalt en gips), asbest, gips, C-hout, grof tuinafval, gasflessen/ brandblussers en overige drukhouders, harde kunststoffen, grond, matrassen, A-hout en B hout, metalen, banden van voertuigen, papier en karton, dakafval, textiel niet zijnde tapijt, geëxpandeerd polystyreenschuim en vlakglas Het stimuleren van recycling vergt ook wat van de inrichting van de milieustraat. In Bergen op Zoom is op de milieustraat ruimte beschikbaar om deze 18 stromen gescheiden in te zamelen. De verwachting is echter dat in de toekomst nog meer stromen gescheiden ingezameld dienen te worden waardoor de huidige inrichting en locatie van de milieustraat tegen het licht dienen te worden gehouden. Bedrijfswagens worden toegelaten op de milieustraat mits ze in het bezit zijn van een particuliere Saverpas. Met de invoering van tariefdifferentiatie in 2013, waarbij waardestromen zoals oud papier, kringloopgoederen, metaal, maar ook tuinafval in de gratis ronde van de milieustraat zijn opgenomen, is door het verminderen van het aantal tikken op de Saverpas een extra maatregel genomen om de hoeveelheid grof huishoudelijk afval te verminderen. Deze maatregel heeft er toe geleid dat het betaalde gedeelte van de milieustraat minder vaak wordt bezocht met een gemiddelde van 1,6 bezoeken per huisaansluiting in Grofvuil huis-aan-huis: Het aan huis laten ophalen van grof huishoudelijk afval was bij de invoering van diftar in 2013 alleen tegen betaling mogelijk. Rekening houdend met de mobiliteit, financiële situaties en risico tot illegale bijplaatsing is, per 2014, het makkelijker en goedkoper geworden om Grofvuil thuis te laten ophalen. Tegen inlevering van 3 milieustraattikken van de Saverpas of tegen betaling van 75,- wordt tot 1 kuub Grofvuil thuis opgehaald. Effect In 2013 werd per inwoner 216 kg huishoudelijk restafval ingezameld. Dit betreft de hoeveelheid huishoudelijk restafval die wordt ingezameld aan huis en het grof afval op de milieustraat. Ten opzichte van 2009 toen 286 kilogram per inwoner werd ingezameld betekent dit een daling van 70 kg wat neerkomt op bijna 25%. Ten opzichte van 2009 is door aanscherping van het acceptatiebeleid op de milieustraat de hoeveelheid grof huishoudelijk afval gedaald van ton in 2009 naar ton in Wel wordt er nog veel bedrijfsafval naar de milieustraat gebracht. In 2014 is Urn september 273 keer huis-aan-huis grofvuil opgehaald tegen 54 keer in Aandachtspunten voor de volgende beleidsperiode De combinatie van relatief veel tikken en het toelaten van bedrijfswagens op de milieustraat heeft geen gunstig effect op de hoeveelheid grof huishoudelijk restafval en deze manier van aanbieden verdient aandacht binnen het nieuwe afvalstoffenbeleidsplan. De milieustraat groeit, mede door landelijke afvalbeleid (LAP2), uit haar jasje. Is het de wens van Bergen op Zoom een hoger serviceniveau te kunnen bieden dan zal de huidige inrichting tegen het licht moeten worden gehouden. Een haalvoorziening tegen inlevering van 3 tikken is voor huishoudens een welkome aanvulling binnen het serviceniveau en draagt bij aan het terugdringen van illegale bijplaatsingen.

8 2.2 Inzameling oud papier en karton Keuze Invoeren minicontainers en OGC's voor oud papier. Aandacht voor rol verenigingen/scholen Wat Nadat de raad in februari 2010 had ingestemd met het afvalstoffenbeleidsplan is de raad in augustus 2010 geïnformeerd over het uitvoeringsplan "proef met minicontainers voor de inzameling van oud papier en karton". Tijdens deze proef waren in de wijken Bergse Plaat, Rode Schouw en de Schans bij de laagbouwwoningen 240 liter minicontainers uitgezet die één keer in de vier weken werden geledigd. De proef eindigde formeel in november 2011 en ruim 90% van de aan de proef deelnemende burgers hebben de inzameling via minicontainers als positief ervaren. Uit de evaluatie bleek het volgende: De uitrol van minicontainers over de gehele gemeente zal leiden tot een grotere hoeveelheid apart ingezameld.en dus herbruikbaar, oud papier en karton en een daling van het aandeel oud papier in het restafval. Bij het streven naar meer hergebruik/recyclen van afvalstoffen dan het verbranden hiervan, draagt de uitrol van minicontainers voor oud papier hier aanzienlijk toe bij en wordt een milieuwinst gerealiseerd. Er is minder zwerfafval op straat waarneembaar, wat voorheen gerelateerd was aan de inzamelmethode van het gebundeld of in dozen aanbieden van oud papier langs de kant van de weg De inzameling met papiercontainers leidde voor verenigingen en scholen met een brengvoorziening (container bij een school) in het proefgebied tot significant minder ingezameld papier dan in gebieden waar nog geen papiercontainers zijn uitgezet. Een voorziening aan huis is voor burgers niet alleen een reden om beter te gaan scheiden, maar ook vooral makkelijker waardoor de gang naar een brengvoorziening minder snel wordt gemaakt. Bij aanvang van de proef is wel voor het verlies aan inkomsten voor deze verenigingen een compensatieregeling vastgesteld aan de hand van ingezamelde hoeveelheden oud papier en karton in De ervaringen van VBOZ, die op de Bergse Plaat in samenwerking met SAVER huisaan-huis papier inzamelt, met de nieuwe inzamelsystematiek zijn goed. Het werk is lichter en verloopt beter en efficiënter. Tevens wordt consequent meer papier ingezameld dan voorheen door het gebruik van minicontainers. Ten opzichte van 2009 is er bij de huis-aan-huis inzameling een toename van 7 procent en ten opzichte van 2010 zelfs een toename van ruim 13 procent. De papierproef blijkt voor de VBOZ dus gunstig uit te pakken. Niet alleen het werk is beter te doen, er wordt ook substantieel meer papier ingezameld, en dus meer subsidie verkregen. Daartegenover dalen, als de hoeveel papier in het restafval substantieel daalt, de totale verwerkingskosten voor restafval. Deze kostenbesparing zal direct zichtbaar zijn in de begroting. Met de doorvoering van het Kostprijsallocatiemodel bij Saver komen ook de opbrengsten van oud papier aan de voorkant naar de gemeente. Zodoende kan het oud papier budgettair neutraal worden ingezameld. De gehouden proef heeft uiteindelijk geleid tot het gemeentebreed uitzetten van minicontainers bij grondgebonden woningen. Naast het beschikbaar stellen van twee verschillende volumes ( 140 liter en 240 liter) is ook de beschikbare buitenruimte per huisaansluiting die minimaal vereist is in het nieuwe beleid meegenomen. Voor hoogbouwaansluitingen binnen de gehele gemeente en woningen in het centrum van Bergen op Zoom zijn naast de bestaande ondergrondse containers voor huishoudelijk restafval ook ondergrondse papiercontainers geplaatst.

9 Verenigingen en scholen die oud papier inzamelen mogen dit blijven doen en ontvangen voor het oud papier de actuele marktprijs die aanzien hoger ligt dan de prijs die in voorgaande jaren werd uitgekeerd. Inzamelkosten komen vooralsnog voor rekening van de gemeente. Het huidige bestand aan papierinzamelende verenigingen en scholen blijft gehandhaafd, maar nieuwe aanvragen worden niet meer in behandeling genomen. Daartegenover zijn de inzamelmogelijkheden voor verenigingen en scholen in het algemeen wel uitgebreid. Zo kunnen zij extra inkomsten genereren door het inzamelen van frituurvet en textiel. Saver verschaft hiervoor inzamelmiddelen, verstrekt een vergoeding per volle container frituurvet of per kg textiel en tevens ontstaan er in de wijken hierdoor extra inzamelmogelijkheden voor de burgers om het huishoudelijk afval nog beter gescheiden aan te bieden. Effect In 2008 werd circa 64% van het herbruikbare oud papier en karton gescheiden ingezameld. Er zat dus nog zo'n 36 % van het oud papier in het restafval. Uit de meeste recente sorteeranalyse (mei 2014) bleek dat het aandeel oud papier in het restafval 20% was. Hiervan is 60% herbruikbaar papier en drankkartons. Het aandeel herbruikbaar oud papier in het restafval is daarmee feitelijk 12%. De rest is hygiënisch papier dat niet herbruikbaar is. Aandachtspunten voor de volgende beleidsperiode Het aandeel herbruikbaar oud papier in het restafval nog verder naar beneden brengen door de burgers hierover te blijven informeren Evalueren met papierinzamelende verenigingen en scholen over de huidige manier van inzamelen, de inzamelresultaten en het inzamelen van alternatieven afvalstromen.

10 2.3 Optimaliseren milieuparkjes Keuze Vaststellen van optimale locaties Wat Het huishoudelijk restafval bestaat uit vele afvalstromen die, wanneer ze gescheiden worden ingezameld, zich prima lenen voor recycling of hergebruik. Met name in de directe omgeving van winkelcentra en supermarkten zijn milieuparken geplaatst waar men glas, textiel en sinds 2009 ook kunststof verpakkingsmateriaal kan brengen. Daarnaast zijn op vier locaties, aanvankelijk bij wijze van proef, paarse E-tainers geplaatst voor de inzameling van kleine elektrische en elektronische apparaten. Vooral de inzameling van kunststof verpakkingsmateriaal heeft een groot effect gehad op het gebruik van de milieuparken. Verpakkingsmateriaal zoals, flessen, flacons, etc. bevat veel lucht en weinig gewicht. Het grote aanbod heeft extra aandacht gevraagd van transport en logistiek van Saver. Door het beter scheiden van afval en de combinatie met diftar namen bij milieuparken ook de aangeboden hoeveelheden glas en textiel toe waardoor optimalisatie van bestaande locaties een noodzaak werd. Tussen 2008 en 2014 zijn daarom de volgende maatregelen getroffen: De capaciteit bij bestaande bovengrondse milieuparken is vergroot en de inzamelfrequentie verhoogd Op de locaties waar gemiddeld meer dan 3000 kg kunststof per maand werd ingezameld en de kunststof verzamelcontainers bijna dagelijks geleegd dienden te worden zijn ondergrondse milieuparken geplaatst inclusief ondergrondse perscontainers. Het beleid om verzamelcontainers alleen bij winkelcentra en supermarkten te plaatsen is losgelaten. Daar waar mogelijk en vaak ook op verzoek van of na afstemming met burgers zijn verzamelcontainers in wijken geplaatst. Optimalisatie heeft echter nog niet overal kunnen plaatsvinden. Zo worden de bestaande milieuparken bij Vogelenzang in Halsteren meegenomen bij de herinrichting en waar mogelijk ondergronds geplaatst. Uit de recent gehouden raadpleging binnen het Burgerpanel blijkt dat burgers doorgaans de afstand naar een milieupark groot vinden. Niet in elke wijk zijn geschikte locaties in de openbare ruimte voorhanden om extra containers te plaatsen. Tevens leidt het plaatsen van meer containers ook tot hogere inzamelkosten. Hoe dichter het inzamelmiddel in de buurt van de burger is geplaatst, hoe meer er gebruik van wordt gemaakt. Er zal continue aandacht blijven voor verzoeken van burgers om in wijken extra inzamelvoorzieningen te plaatsen. Effect Door de plaatsing van ondergrondse containers is meer inzamelcapaciteit ontstaan, kan de ledigingfrequentie afnemen en verfraaid de omgeving. Ondergrondse milieuparken leiden minder snel tot bijgeplaatst afval dan bovengrondse milieuparken waar het afval makkelijk achter een container wordt geplaatst Met Saver is de afspraak gemaakt dat bijplaatsingen bij milieuparken zoals kartonnen dozen sneller gemeld en/of meegenomen worden door chauffeurs van inzamelvoertuigen van Saver. Hierdoor blijven de bijplaatsingen minder lang liggen.

11 Aandachtspunten voor de volgende beleidsperiode Bij herinrichting van gebieden met bestaande bovengrondse milieuparken worden waar mogelijk ondergrondse voorzieningen geplaatst. Uit onderzoek bij andere gemeenten, maar ook uit eigen ervaring is gebleken dat ondergrondse milieuparken minder vaak leiden tot bijplaatsingen dan bovengrondse milieuparken. Hoe dichter het inzamelmiddel bij de burger staat, hoe beter het wordt gebruikt. Suggesties vanuit burgers of wijken om een inzamelvoorziening voor bijvoorbeeld glas, textiel of kunststof verpakkingsmateriaal in een wijk te plaatsen zijn welkom en worden, uitgevoerd wanneer het haalbaar is

12 2.4 Illegale stort Keuze Handhaving op illegale stort en afval Wat Met de invoering van diftar in 2013 is extra aandacht geschonken aan het voorlichten van burgers over het illegaal bijplaatsen van afval. Illegale stort kan bewust dan wel onbewust of onbedoeld worden veroorzaakt. Bij onbedoelde illegale stort is de veroorzaker niet op de hoogte van de regelgeving of draagt een defect inzamelmiddel bij aan de bijplaatsingen. Juist voor dit soort bijplaatsingen is geïnvesteerd in het voorlichten van burgers en gebruikers van ondergrondse containers. Op zuilen is een instructie aangebracht over het gebruik van de container, hoe te handelen bij een storing en wat de gevolgen zijn als men toch afval naast de container plaatst. Wanneer het afval dan toch bewust wordt achtergelaten zal waar mogelijk handhavend worden opgetreden. Sinds mei 2013 wordt een BOA gehuurd die zich volledig richt op afvalovertredingen. De inhuur is voor de duur van twee jaar. Bij volle containers binnen de milieuparken en bij storingen van ondergrondse containers kan Saver ook buiten werktijden worden gebeld via het bij de container aangegeven storingsnummer waarna de storing door de dienstdoende monteur wordt verholpen. De illegale stort in het buitengebied is in 2012, vóór de invoering van diftar, geanalyseerd. Hieruit bleek dat het hoofdzakelijk hennepgerelateerde stortingen betrof en bedrijfsafval. Rond de invoering van diftar lag de frequentie van het ruimen van illegale stort in het buitengebied op één keer per maand, waar voorheen één keer per week werd geruimd. Afval bleef daardoor langer liggen wat ander afval aantrok en de indruk gaf dat er veel meer illegaal afval werd gestort. In 2014 is de frequentie voor de duur van een jaar weer teruggebracht naar één keer per week. Uit een analyse van 2014 bleek dat de stortingen in het buitengebied niet zijn toegenomen als gevolg van de invoering van diftar en nog steeds grotendeels bestaan uit hennepdumpingen en bedrijfsafval. Effect Het zichtbaar aanwezig zijn in de wijken, het beboeten bij overtredingen, maar ook het informeren van burgers over het correct aanbieden van afval heeft bijgedragen aan een afname van het aantal bijplaatsingen in de wijken. Gemiddeld worden per maand 15 boetes door de afval BOA uitgeschreven. Illegale stort in met name het buitengebied blijft betreft voornamelijk hennepdumpingen waar vanuit het afvalbeleid geen preventieve maatregelen voor te treffen zijn. Waar mogelijk wordt de veroorzaker achterhaald en beboet. Aandachtspunten voor de volgende beleidsperiode Handhaving op afval en vooral het verkeerd aanbieden van afval heeft een positief effect en werkt. Naast het beboeten wordt ook veel aandacht besteed aan het informeren en corrigeren van burgers. Samen met communicatie is handhaving onlosmakend met het afvalbeleid verbonden en wordt het doelgericht handhaven breed omarmd door de samenleving.

13 2.5 Afvalstoffenheffing Keuze Oriënteren op tariefdifferentiatie Wat In 2008 was de afvalstoffenheffing in Bergen op Zoom hoger ten opzichte van omliggende gemeenten. Hoewel de afvalstoffenheffing voor alle huisaansluitingen gelijk was, ongeacht het aantal bewoners per aansluiting, konden gebruikers van minicontainers maximaal 240 liter restafval per twee weken aanbieden waar dat voor gebruikers voor ondergrondse containers onbeperkt was. Ook kon op deze manier bedrijfsafval in met name het centrum van Bergen op Zoom makkelijk in de ondergrondse container worden gedeponeerd en zo vanuit de afvalstoffenheffing worden bekostigd. Een zeer onwenselijke situatie omdat bedrijfsafval niet vanuit de afvalstoffenheffing mag worden bekostigd. Wanneer het stimuleren van het scheiden van afval vanuit milieuoverwegingen niet voldoende draagvlak heeft bij de burgers kan een financiële impuls een goede motivatie worden voor burgers om bewuster met het aanbieden van restafval om te gaan. Met de gemaakte keuze om te gaan oriënteren op diftar zijn een aantal stappen ondernomen alvorens tot de daadwerkelijke invoering kon worden overgegaan. Voor elk huishouden moet een inzamelmiddel beschikbaar zijn waarmee het aanbiedgedrag per aansluiting meetbaar kan worden gemaakt. Met het chippen van de minicontainers en het gebruiken van de Saverpas voor de ondergrondse restafvalcontainer werd het aanbiedgedrag meetbaar. Hierdoor zijn inzamelmiddelen als bovengrondse cocons bij hoogbouwaansluitingen en verzamelcontainers vervangen door minicontainers of ondergrondse containers. Uit de opbouw van de afvalstoffenheffing blijkt dat de kosten waar de burger zelf invloed op heeft, het variabele deel waaronder de kosten voor het verwerken van restafval vallen, zo'n 30% van de totale afvalstoffenheffing beslaan. Door eigen inspanning kan de burger een lagere afvalstoffenheffing bewerkstelligen. In 2014 is bij de aanbesteding van de verwerking van het huishoudelijk restafval een aanzienlijk lagere verwerkingsprijs overeengekomen die per 2017 ( 47,54 per ton) zal leiden tot lagere kosten voor de burgers. De thans geldende verwerkingsprijs van 143, 72 per ton is bijzonder hoog en draagt bij aan een hoge afvalstoffenheffing. Tevens dient Brabantbreed minimaal ton restafval te worden aangeleverd waarbij elke ton huishoudelijk restafval die minder wordt aangeleverd kan leiden tot een naheffing. Het blijft echter interessant om afval te scheiden en het diftarsysteem te continueren. Gescheiden aangeleverde monostromen vertegenwoordigen immers een opbrengst en zijn daarbij aanzienlijk voordeliger dan de vermeden verwerkingskosten en de samenhangende boete bij tekorttonnen. Tevens zal per 2017 een volumeplicht niet meer van toepassing zijn waarbij alleen al het beschikbare huishoudelijke restafval moet worden aangeboden. Effect Diftar loont: gemiddelde besparing van 40,- per huishouden in 2013 door eigen inspanning van de burgers. Aandachtspunten voor de volgende beleidsperiode Het hanteren van diftar, waarbij burgers zelf invloed hebben op de hoogte van hun afvalstoffenheffing, leidt tot aanzienlijk lagere kosten en daarmee een lagere afvalstoffenheffing Vanuit financieel oogpunt blijft diftar een voordelige optie, maar de milieueffecten, waar het in basis om gaat, zijn ook gunstiger wanneer een financiële prikkel geldt voor het aanbieden van restafval en daardoor het afval beter wordt gescheiden. Communicatie over het scheiden en aanbieden van afval en het handhaven bij overtredingen zijn essentieel binnen een diftarsysteem en dienen ook de komende jaren de volledige aandacht te hebben

14 2.6 Verwerking GFT-afval Keuze Nieuw contract GFT (Brabant-breed) Wat Met het aflopen van het verwerkingscontract voor GFT-afval in 2012 is zowel regionaal als Brabant-breed de mogelijkheid van verlenging van het contract nader bekeken. In 2009 lag de verwerkingsprijs voor GFT op 80,05 per ton. Uiteindelijk is een verlenging van het aflopende contract overeengekomen met een lagere verwerkingsprijs( 46,82 per ton in 2014). In 2014 is gelijk met de aanbesteding van huishoudelijk restafval ook de verwerking van GFT-afval aanbesteed ( 38,70 per ton in 2017). Bij de invoering van diftar is de aanbieding van GFT met zowel de minicontainer als via de Milieustraat binnen het vaste tarief opgenomen. Dit is een extra prikkel om GFT gescheiden aan te leveren. In het centrum van Bergen op Zoom werd tot 2013 al het GFT samen met het restafval in de ondergrondse restafvalcontainers gedeponeerd. Met de invoering van diftar en met het oog op een betere afvalscheiding en de aanwezige grote stadstuinen is de inzameling van GFT met minicontainers op vrijwillige basis in het centrum geherintroduceerd. Effect Het composteren en/of vergisten van GFT-afval heeft een gunstiger effect op het milieu dan het verbranden waarbij energie wordt teruggewonnen. Tevens is de verwerkingsprijs voor GFT een stuk lager dan de verwerkingsprijs voor huishoudelijk restafval. Aandachtspunten voor de volgende beleidsperiode Waar mogelijk worden ook in het centrum en bij hoogbouwlocaties inzamelvoorzieningen gefaciliteerd om het GFT-afval gescheiden in te kunnen zamelen.

15 2. 7 Communicatie Keuze Extra inzetten op draagvlak door communicatieplan en voorlichting Wat De bekendheid met de in 2008 geldende inzamelsystematiek kon beter. Hieruit blijkt de noodzaakt voor een goed communicatieplan over afvalinzameling en verwerking. De invoering van de inzamelmiddelen voor oud papier, het systeem van diftar en de campagne over het scheiden van afval zijn aangegrepen om uitvoerig over huishoudelijk afval te communiceren. Sorteeranalyses van het huishoudelijk restafval gaven aan dat er nog veel stromen in het restafval zitten die prima gescheiden kunnen worden. Samen met Saver en de Savergemeenten Roosendaal, Woensdrecht en Halderberge is in 2012 de campagne Afval Scheiden gestart waarbij de burgers worden geïnformeerd hoe welk afval gescheiden kan worden en waar de burgers daarmee terecht kunnen. De informatie is overgedragen door middel van de website via folders, publicaties, huis-aan-huis, verspreidde brieven, posters etc. Ook bij het uitzetten van de papiercontainers en de invoering van diftar is uitvoerig gecommuniceerd. Elke project is door middel van een brief bij de burgers aangekondigd en uitgelegd, maar ook de gemeentepagina in de Bode is vaak gebruikt om over actuele ontwikkelingen op het gebied van huishoudelijk afval te communiceren. Via ZuidwestTV werden diverse commercials over afval uitgezonden en gaf de wethouder gedurende enkele weken in een thema-uitzending antwoorden op vragen over afval en de inzamelmogelijkheden. Bij aanvang van het jaar worden burgers geïnformeerd over de meest recente en belangrijkste wijzigingen binnen het afvalbeleid zoals tarieven, de werking van diftar, etc. Aandachtspunten voor de volgende beleidsperiode Het communiceren over afval verschaft niet alleen meer duidelijkheid aan de burgers hoe ze hun afval kunnen scheiden, maar leidt ook tot een breder draagvlak en daardoor tot betere inzamelresultaten. Communicatie over afval is een continu proces.