Uw persoonlijke DNA profiel. Dhr. Voorbeeldrapport

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Uw persoonlijke DNA profiel. Dhr. Voorbeeldrapport"

Transcriptie

1 Uw persoonlijke DNA profiel Dhr. Voorbeeldrapport

2 Geachte heer Voorbeeldrapport, Bij deze willen wij u feliciteren met de belangrijke stap die u zojuist genomen heeft op de weg naar meer kennis over uw eigen lichaam. Hoe meer u van uw eigen lichaam weet, hoe makkelijker het is om invloed uit te oefenen op uw gewicht, uw uiterlijk en uw gezondheid. Omdat uw genen uw stofwisseling en spieropbouw bepalen, stelt uw persoonlijke DNA- Analyse u in staat om uw eetgewoonte en leefwijze te optimaliseren en zo uw doelen makkelijker te bereiken. Wij zijn er van overtuigd dat wij het door u in ons gestelde vertrouwen waar kunnen maken, door middel van de door ons opgestelde en gepersonaliseerde analyses en adviezen. Wij zijn vereerd dat wij u mogen begeleiden op deze spannende weg waar u, met behulp van onze persoonlijke DNA-Analyse, zult ontdekken hoe uw lichaam functioneert. De sleutel tot succes ligt in onze gepersonaliseerde voedings- en lifestyleadviezen, waarbij rekening is gehouden met uw eigen genetische informatie. Uw DNA-Analyse is uitgevoerd volgens de hoogste kwaliteitsnormen. Voor onze analyse selecteren wij alleen de genen waarvan de invloed is bewezen op basis van wetenschappelijke literatuur en waarvoor genoeg betrouwbaar bewijs en wetenschappelijk onderzoek is. De analyse wordt uitgevoerd in een gecertificeerd laboratorium waar wordt gewerkt met de hoogste kwaliteitsnormen. Uw DNA wordt geanalyseerd door zeer betrouwbare en de meest geavanceerde technologie. Onze hoogste kwaliteitsnormen garanderen betrouwbare resultaten van de DNA-Analyse. Wij zijn er van overtuigd dat onze persoonlijke DNA-Analyse zal zorgen voor gezonde eetgewoonten, een optimale levensstijl en daardoor een perfecte conditie van uw lichaam en geest. Wij willen u er nadrukkelijk op wijzen dat met onze DNA-Analyse geen fysiek onderzoek heeft plaatsgevonden. Onze analyse geeft u inzage in uw genetische informatie. Wij adviseren u dan ook, bij vragen over de resultaten van onze DNA-Analyse, uw eigen huisarts of specialist te raadplegen. Deze DNA-Analyse is dan ook niet bedoeld om u er toe aan te zetten te stoppen met uw medicijnen of met andere behandelingen die door uw eigen arts zijn voorgeschreven. U bent zelf de sleutel tot het echte succes van deze DNA-Analyse. Ons advies is dan ook om onze aanbevelingen te volgen maar ze wel op een verantwoorde manier uit te voeren. U staat op het punt om zeer verrassende informatie over uw eigen lichaam te ontdekken, wat u in staat zal stellen om uw maximale potentieel te bereiken, zoals Moeder Natuur u dat gegeven heeft. Bart van Wanrooy, Mijnlabtest.nl

3 INHOUD SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN 8 INSTRUCTIES VOOR HET LEZEN VAN UW PERSOONLIJKE DNA-ANALYSE 14 UITLEG OVER GENETICA 16 UITLEG OVER VOEDING 17 DE WEG NAAR U IDEALE GEWICHT 20 Aankomen na gewichtsverlies 22 Risico voor overgewicht 23 Reactie op verzadigde vetten 24 Reactie op enkelvoudig onverzadigde vetten 25 Reactie op meervoudig onverzadigde vetten 26 Reactie op koolhydraten 27 VOEDINGSPLAN 28 WELKE VITAMINEN EN MINERALEN HEEFT UW LICHAAM NODIG? 30 Vitamine B6 32 Foliumzuur (B9) 33 Vitamine B12 34 Vitamine D 35 IJzer 36 Natrium (zout) 37 Kalium 38 Botdichtheid 39 Zink 40 BELANGRIJKE INVLOEDEN OP UW EETGEWOONTEN 42

4 INHOUD Consumptie van zoetigheid 44 Onverzadigbaarheid en honger 45 Zoete smaakbeleving 46 Bittere smaakwaarneming 47 DE EFFECTIVITEIT VAN UW STOFWISSELING 48 Alcohol stofwisseling 50 Cafeïne stofwisseling 51 Lactose stofwisseling 52 Gluten intolerantie 53 UW GENEN, ONTGIFTEN EN ANTI-OXIDANTEN 54 Oxidatieve stress 56 Vitamine E 57 Selenium 58 Vitamine C 59 SPORT EN RECREATIE IN HARMONIE MET UW GENEN 60 Spierstructuur 62 Krachttraining 64 Blessure gevoeligheid 65 Uithoudingsvermogen (VO2max) 66 Hersteltijd na training 68 Hartcapaciteit 69 Spieromvang gen 70 Vechter of vluchter 73 Vetvrije massa 74 Spierpijn 75

5 INHOUD GENETISCH BEPAALDE VERSLAVINGEN EN VEROUDERING 76 Nicotine verslaving 78 Alcohol verslaving 79 Biologisch verouderingsproces 80 Gevoeligheid voor ontstekingen 81 Slaapritme 82 CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID 84 HDL (goed) cholesterol 86 LDL (slecht) cholesterol 87 Triglyceriden 88 Bloedsuiker 89 Omega-3 stofwisseling 90 Omega-3 en triglyceriden 91 Gevoeligheid voor insuline 92 Adinopectine 93 C-reactief proteïne 94 HUIDVERJONGING 96 Anti-oxidatieve eigenschappen van de huid 98 Bescherming tegen glycatie 99 Cellulitus 100 Huidhydratatie 101 Elasticiteit van de huid 102 Striae 103

6 INHOUD AANVULLENDE INFORMATIE OVER DE ANALYSES 104 GEANALYSEERDE GENEN 110 WOORDENLIJST 120 VOEDINGSLIJSTEN 126 WETENSCHAPPELIJKE BRONNEN 138

7 SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN DE INVLOED VAN DIEET OP LICHAAMSGEWICHT Analyse Uw resultaat Samenvatting Aankomen na gewichtsverlies MEER GENEIGD OM WEER AAN TE KOMEN Als u gewicht wilt verliezen raden wij u sterk af om uzelf uit te hongeren. Het is beter om structureel uw eetgewoonten aan te passen zodat u ze kunt blijven volhouden. Risico voor overgewicht VERLAAGD Uw risico is 32% lager dan gemiddeld. Toch wil dit niet zeggen dat u niet aan kunt komen in gewicht. We adviseren u onze aanbevelingen op te volgen. Reactie op verzadigde vetten Reactie op enkelvoudig onverzadigde vetten Reactie op meervoudig onverzadigde vetten Reactie op koolhydraten NORMAAL NORMAAL NORMAAL ONGUNSTIG Het consumeren van verzadigde vetten heeft geen extra nadelig effect voor u. Ondanks uw uitslag adviseren wij om niet meer verzadigde vetten te consumeren dan 10% van uw totale dagelijkse calorie-inname. Uw dagelijkse inname van enkelvoudig onverzadigde vetten zou op 10% van uw totale dagelijkse calorie-inname moeten zitten. We adviseren u om voldoende zuivere olijfolie te gebruiken. Uw dagelijkse inname van meervoudig onverzadigde vetten zou op 7% van uw totale dagelijkse calorie-inname moeten zitten. We adviseren u om voldoende hazelnoten, amandelen en makreel te consumeren. In verband met uw ongunstige reacie op koolhydraten adviseren wij u een verlaagde inname, beperk uw inname tot 50% van uw totale dagelijkse calorie-inname. VOEDINGSPLAN DIEET MET WEINIG KOOLHYDRATEN We adviseren u om voeding uit alle voedingsgroepen te eten en de inname van koolhydraten iets te verlagen. NUTRIËNTBEHOEFTE Analyse Uw resultaat Samenvatting Vitamine B6 Foliumzuur (B9) LAAG NIVEAU LAGER NIVEAU Probeer voedingsmiddelen te eten die meer vitamine B6 bevatten (vijgen, abrikozen, kip). Probeer er voor te zorgen dat u dagelijks 2300 mcg aan vitamine B6 consumeert. We adviseren u om dagelijks 500 mcg aan foliumzuur te consumeren. We raden u aan regelmatig appels, gedroogde abrikozen, prei, tuinbonen en broccoli te eten. Vitamine B12 HOGER NIVEAU Probeer dagelijks 3 mcg vitamine B12 te consumeren. U kunt melk en melkproducten gebruiken en mager vlees. 8

8 SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN NUTRIËNTBEHOEFTE Analyse Uw resultaat Samenvatting Vitamine D GEMIDDELD NIVEAU We adviseren u om dagelijks 25 mcg vitamine D te consumeren. We adviseren u om voldoende zuivel en vis te eten, zoals sardientjes en makreel. IJzer Natrium (zout) LAAG NIVEAU GEMIDDELDE GEVOELIGHEID We adviseren u regelmatig pompoen- en sesamzaad, pistache- en cashewnoten, zilvervliesrijst en pure chocolade te eten. U heeft behoefte aan 15 mg ijzer per dag. Probeer niet meer dan 1200 mg keukenzout per dag te consumeren. Om de smaak van uw eten te verbeteren, kunt u beter limoen, knoflook en munt gebruiken. Kalium LAGER NIVEAU We adviseren u om dagelijks 4000 mg kalium te consumeren. Abrikozen, blauwe bessen, prei, tarwekiem en pistachenoten zijn goede kalium bronnen. Botdichtheid Zink GEMIDDELDE BOTDICHTHEID GEMIDDELD NIVEAU U kunt uw botdichtheid behouden door regelmatig te bewegen en voedingsmiddelen te consumeren met veel vitaminen zoals: broccoli, kool en zwarte bessen. We adviseren u om dagelijks minimaal [table=cink_nižji] mg zink te consumeren. Er zijn verschillende groenten met hoge zinkwaarden, echter fytinezuur in groenten kan er voor zorgen dat zink minder goed wordt opgenomen. EETGEWOONTEN Analyse Uw resultaat Samenvatting Consumptie van zoetigheid KLEINERE NEIGING Als u ondanks uw gunstige genen toch behoefte heeft aan iets zoets, kies dan voor een gezondere snack, zoals een rijstwafel met yoghurtcoating. Onverzadigbaarheid en honger Zoete smaakbeleving Bittere smaakwaarneming HOGERE AANLEG MINDER INTENS MEER INTENS U kunt uw verzadigingsgevoel stimuleren door het drinken van een glas water voordat u gaat eten. Water vermindert de vrije ruimte voor voeding in uw maag. We adviseren u om minder suiker of ander zoetstoffen te gebruiken. Uw smaak receptoren zullen iets gevoeliger worden, zodat voedingsmiddelen van zichzelf zoeter gaan smaken. U heeft een meer intense bittere smaakbeleving. Daardoor kunt u de bittere smaak van broccoli, radijs en spinazie als onprettig ervaren. U kunt dit verminderen door bittere voedingsmiddelen te verwerken in soepen of sauzen. 9

9 SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN EIGENSCHAPPEN VAN DE STOFWISSELING Analyse Uw resultaat Samenvatting Alcohol stofwisseling MINDER EFFECTIEVE STOFWISSELING U heeft een iets minder effectieve alcohol stofwisseling. We adviseren u doordeweek geen alcohol te nuttigen. U kunt uw alcoholische drankjes verdunnen met (koolzuurhoudend) water of vruchtensap. Cafeïne stofwisseling SNELLE STOFWISSELING Uw cafeïne stofwisseling werkt goed. Toch is het niet verstandig om meer dan twee koppen koffie per dag te consumeren. Lactose stofwisseling Gluten intolerantie EFFECTIEVE STOFWISSELING LAGERE WAAR- SCHIJNLIJKHEID Uw heeft een effectieve lactose stofwisseling. Het consumeren van melkproducten zou voor u geen probleem moeten zijn. Gluten zouden uw stofwisseling niet moeten beïnvloeden. Als u toch regematig symptomen ervaart zoals gasvorming, diaree, constipatie na het consumeren van glutenrijke producten, kunt u een glutenvrij dieet overwegen. ONTGIFTEN VAN UW LICHAAM Analyse Uw resultaat Samenvatting Oxidatieve stress Vitamine E Selenium Vitamine C LAGE GEVOELIGHEID GEMIDDELD NIVEAU HOGER NIVEAU HOOG NIVEAU Ondanks uw gunstige genen adviseren wij u om niet te roken en niet overmatig te drinken. Roken en drinken veroorzaken vrije radicalen. Deze zijn schadelijk en verhogen de oxidatieve stress. We adviseren u om dagelijks 14 mg vitamine E te consumeren. In verschillende oliën, hazelnoten, amandelen, eieren, tarwekiemen en aardappelen zit voldoende vitamine E. We adviseren u om dagelijks 40 mcg selenium te consumeren. Behoud een gezond gewicht, omdat mensen met een verhoogde BMI mogelijk meer selenium nodig hebben. Uw dagelijkse vitamine C inname moet rond de 100 mg liggen. We raden u aan rapen, kool, erwten en zoete aardappelen in uw voedingspatroon op te nemen. 10

10 SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN Analyse Uw resultaat Samenvatting Spierstructuur Krachttraining SPORT EN RECREATIE SPIEREN ZIJN MEER GESCHIKT VOOR DUURSPORT MINDER AANBEVOLEN U heeft spieren die geschikt zijn voor duursport. We adviseren u duursporten te kiezen zoals: lange afstanden hardlopen, fietsen, aerobics, skeeleren, zwemmen of hiken. Als u spieren op wilt bouwen zonder dat u ook uw vetpercentage verhoogt raden wij u zware krachttraining af. Kies liever voor oefeningen met uw eigen lichaamsgewicht, zoals push-ups, sit-ups, optrekken etc. Uithoudingsvermogen Hersteltijd na training Blessure gevoeligheid Hartcapaciteit Spieromvang gen GROTER SNELLE HERSTELTIJD HOGERE GEVOELIGHEID GEMIDDELD POTENTIEEL KLEIN Dankzij uw gunstige genen is het aannemelijk dat u minder hard hoeft te werken om een goed uithoudingsvermogen te ontwikkelen dan mensen met ongunstige genen. U zult na een training relatief snel weer klaar zijn voor de volgende training. U maakt minder ontstekingsmarkers aan tijdens uw training en dat is gunstig voor uw herstel. U heeft meer kans op blessures van pezen en spieren. We adviseren u altijd een goede warming-up en cooling-down te doen. Niet spontaan sprinten, maar de intensiteit opbouwen. Om uw hartcapaciteit te verbeteren kunt bijvoorbeeld intensieve interval trainingen doen. 3-5 minuten zeer intensief bewegen met lange rustperioden werkt het beste. Uw genen bepalen dat u geen voordeel heeft om grote spieren op te bouwen. Mensen met één of twee A kopieën in hun IL15RA gen bouwen makkelijker grote spieren op dan u. Vechter of vluchter TUSSEN VECHTER EN VLUCHTER IN De analyse van een specifiek COMT gen wijst uit dat u een AG genotype bezit. Dit zorgt er voor dat u tussen een vechter en vluchter type in zit. Vetvrije massa Spierpijn HOGER POTENTIEEL SNELLE MELKZUUR AFBRAAK Zorg voor voldoende vetvrije lichaamsmassa door voldoende eiwitten te consumeren en genoeg water te drinken. Goede bronnen van eiwitten zijn eieren, magere zuivel, mager biefstuk, gevogelte en vis. Zelfs als u lactaat relatief snel afbreekt, heeft een actieve cooling-down gunstige effecten voor u. Het zorgt ervoor dat het lactaat sneller afgebroken wordt dan wanneer u na een training direct rust neemt. 11

11 SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN LEEFSTIJL Analyse Uw resultaat Samenvatting Nicotine verslaving LAGER RISICO Roken veroorzaakt vele gezondheidsrisico's. Ondanks uw gunstige genen raden wij u sterk af om te roken. Alcohol verslaving GEMIDDELD RISICO Ten opzichte van mensen met zeer gunstige genen heeft u meer risico op alcoholverslaving. Daarom adviseren wij u om gematigd alcohol te nuttigen. Biologisch verouderingsproces LANGZAME VEROUDERING U veroudert langzamer dan gemiddeld. Wees voorzichtig met slechte leefgewoonten, zoals roken, alcoholgebruik, overmatig eten omdat dit grote invloed heeft op uw verouderingsproces. Gevoeligheid voor ontstekingen HOGE GEVOELIGHEID Een goede darmgezondheid helpt om een laag ontstekingsniveau te bereiken. Kies voor gefermenteerde voedingsmiddelen die rijk zijn aan probiotische bacteriën zoals yoghurt, kefir, zuurkool of augurken. Slaapritme GEMIDDELDE TYPE Mensen met een gemiddeld slaaptype bereiken een piekprestatie 6,3 uur na het ontwaken. Op dit moment zou u de moeilijkste mentale of fysieke activiteiten moeten uitvoeren. CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID Analyse Uw resultaat Samenvatting HDL (goed) cholesterol GEMIDDELD NIVEAU Uw genen zorgen er voor dat u een gemiddeld HDL cholesterol niveau heeft. Uw niveau kan verbeterd worden door iedere dag voldoende te bewegen. LDL (slecht) cholesterol Triglyceriden Bloedsuiker GEMIDDELD NIVEAU HOOG NIVEAU GEMIDDELD NIVEAU Uw genen zorgen er voor dat u een gemiddeld LDL cholesterol niveau heeft. Probeer transvetten te vermijden zoals margarine, mayonnaise, gefrituurd voedsel, cake en snoep. Uw genen zorgen er voor dat u een 27% hoger triglyceriden niveau heeft dan gemiddeld. We adviseren u onze aanbevelingen in het hoofdstuk triglyceriden op te volgen. Het verminderen van voeding met veel toegevoegde suikers, zoals koffie en thee met suiker, donuts, koekjes en cake kunnen bijdragen aan het verlagen van de bloedsuikerspiegel Omega-3 stofwisseling LICHT MINDER EFFECTIEF We raden u aan zalm, tonijn of sardines te eten met een hoog gehalte aan omega-3 vetzuren, EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur). 12

12 SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID Analyse Uw resultaat Samenvatting Omega-3 en triglyceriden MEER EFFECTIEF Uw genen bepalen dat voeding rijk aan omega-3 vetzuren heel belangrijk kan zijn voor het verlagen van uw triglyceriden. Als u een hoog triglyceriden niveau heeft, is het aan te bevelen om meer omega-3 vetzuren in uw voedingspatroon op te nemen. Gevoeligheid voor insuline Adinopectine C-reactief proteïne GEMIDDELDE GEVOELIGHEID GEMIDDELD NIVEAU GEMIDDELD CRP NIVEAU Consumeer voedingsmiddelen die rijk zijn aan vezels - vooral die met oplosbare vezels, zoals peulvruchten, havermout, lijnzaad, spruitjes en sinaasappels. Uw genen bepalen een gemiddelde productie van adiponectine. Het niveau van adiponectine hangt ook af van het lichaamsgewicht. Daarom moet u proberen uw BMI onder de 25 te houden. Om uw CRP-niveau laag te houden, raden wij u aan om te kiezen voor voedingsmiddelen met een lage glycemische index. Dit helpt om insuline en suiker in het bloed te verminderen, wat gunstig is voor de algehele gezondheid. Te veel insuline en suiker in uw bloed kan ontstekingen veroorzaken. HUIDVERJONGING Analyse Uw resultaat Samenvatting Anti-oxidatieve eigenschappen van de huid Bescherming tegen glycatie Cellulitus Huidhydratatie GEMIDDELD EFFECTIEF MINDER EFFECTIEVE BESCHERMING VERHOOGD RISICO VERLAAGD Vitaminen C en E, CoQ10, resveratrol, groene thee en koffiebereidingspolyfenolen zijn allemaal belangrijke antioxidanten en helpen het beschermen van de huid tegen vrije radicalen. Probeer zo weinig mogelijk voedingsmiddelen te gebruiken die rijk zijn aan witte suikers en fructose-glucosestroop. Dit zijn populaire ingrediënten in frisdrank, fruitsmaakdranken, verpakt brood en crackers. Regelmatige lichaamsbeweging, een lage suikerinname en voldoende water drinken zijn allemaal goede maatregelen die kunnen helpen om de ontwikkeling van cellulitis te voorkomen of verminderen. Gebruik regelmatig moisturizers en nachtcrèmes. Ze moeten ingrediënten bevatten die de hydratatie van de huid bevorderen: bevochtigd, verzachtend en afsluitend. Elasticiteit van de huid Striae HOOG RISICO VERHOOGD RISICO Vermijd zonnebanken, omdat ze de huid beschadigen met intens UVA-licht. Wij raden u aan voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine A, zoals zoete aardappelen, wortels en spinazie te consumeren. Het beste wat u kunt doen om striae te voorkomen, is het handhaven van een gezond gewicht. Snelle gewichtstoename is een van de belangrijkste oorzaken van de vorming van striae. 13

13 INSTRUCTIES VOOR HET LEZEN VAN UW PERSOONLIJKE DNA-ANALYSE Voor een beter inzicht in uw persoonlijke DNA-analyse vragen wij u de volgende instructies door te lezen. Index en overzicht van de analyse met uw persoonlijk advies Een gebruikersvriendelijke index geeft u een eenvoudig overzicht van alle analyses. De index bevat resultaten van de analyses, waaruit blijkt aan welke nutriënten en lifestylefactoren u aandacht dient te schenken, gebaseerd op uw genen. De index wordt gevolgd door een analyse-overzicht met een voor u op maat gemaakt advies, met de belangrijkste bevindingen en aanbevelingen voor ieder afzonderlijk hoofdstuk. Met de uitgebreide samenvatting van aanbevelingen kunt u zich snel en eenvoudig richten op de factoren die voor u het meest van belang zijn. Hoofdstukken en analyses Uw persoonlijke DNA analyse omvat de belangrijkste elementen over uw voedingspatroon en levensstijl. Elk hoofdstuk begint met een korte samenvatting van de resultaten, gevolgd door een introductie van het onderwerp van de analyse, zodat u op een gemakkelijke manier de resultaten kunt interpreteren. Elke analyse bevat uitleg van het wetenschappelijk onderzoek en de analyse van uw genen en uw genmutaties. Elke analyse bevat een persoonlijk genetisch resultaat en persoonlijke aanbevelingen op het gebied van voeding en leefstijl. Meer gedetailleerde uitleg van de analyses is te vinden in het hoofdstuk meer over de analyse. Resultaten van uw persoonlijke DNA-analyse Uw resultaten worden gepresenteerd in een kleurenschema, waarbij elke kleur een specifieke betekenis heeft: Donkergroen: uw resultaat is optimaal. De status moet onderhouden worden. Lichtgroen: uw resultaat is niet helemaal optimaal. De status kan worden verbeterd. Geel: uw resultaat is gemiddeld. Als u de aanbevelingen opvolgt, kunt u uw status verbeteren. Oranje: uw resultaat is niet gunstig. Om een optimale status te behalen raden wij u aan actie te ondernemen Rood: uw resultaat is ongunstig. Let aandachtig op de analyse. Grijs: uw resultaat is neutraal. Het geeft geen positieve of negatieve status. Soms is het resultaat van de analyse ook grafisch weergegeven. Een grafiek toont de waarde van uw genetisch resultaat, vergeleken met de gemiddelde waarde van de bevolking. Om de analyse beter te begrijpen, raden wij u aan te kijken naar de grafiek aan de rechterkant over het voorbeeld van de LDL (slecht) cholesterol analyse (let op: deze grafiek is slechts een voorbeeld en niet uw werkelijke uitkomst in de analyse). De grafiek toont het voorbeeld van een genetisch profiel dat bepalend is voor een 20 procent hogere LDL- cholesterolwaarde in vergelijking met het gemiddelde LDL- cholesterolwaarde van de bevolking. Uw resultaten t.o.v. het gemiddelde Uw resultaat: +20% Gemiddeld (3,50 mmol/l) 14

14 UITLEG OVER VOEDING 19

15 PAS UW DIEET AAN AAN UW GENEN Onze gezondheid is direct verbonden met onze voeding en onze eetgewoonten. Een te hoge inname van calorieën die zal leiden tot gewichtstoename, maar ongezond diëten met crashdiëten heeft ook niet het juiste effect. In dit hoofdstuk zult u leren hoe uw genetische bepaling de ontwikkeling van overgewicht, oververzadiging en opnieuw aankomen na gewichtsverlies beïnvloedt en hoe uw lichaam reageert op verschillende soorten vet en koolhydraten. Aan het einde van het hoofdstuk onthullen we uw dieettype, dat volgens uw genetische bepaling het beste bij u past. Wij raden u aan onze aanbevelingen op te volgen. Het evenwicht tussen de inname en het gebruik van calorieën, lichamelijke activiteit en genetische achtergrond vormt de sleutel tot een optimaal lichaamsgewicht en welzijn. Het is in het algemeen niet aanbevolen om meer calorieën te eten dan dat er verbrand worden. Naast een gecontroleerde calorie-inname is de juiste keuze van voedingsmiddelen belangrijk, omdat bepaalde voedingsmiddelen nadelig kunnen werken, terwijl andere voedingsmiddelen uw lichamelijke conditie kunnen verbeteren. Het feit dat een dieet gebaseerd op genetische analyse effectief werkt, is bewezen door wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd aan de Stanford Universiteit. De studie ontdekte dat mensen die een dieet volgen volgens hun genetische blauwdruk 4 kg meer verloren dan degenen die hadden geprobeerd om gewicht te verliezen middels een dieet dat niet overeenkomstig was met hun genetische voorkeuren. Aankomen na gewichtsverlies Risico voor overgewicht Reactie op verzadigde vetten Reactie op enkelvoudig onverzadigde vetten Reactie op meervoudig onverzadigde vetten Reactie op koolhydraten VOEDINGSPLAN DIEET MET WEINIG KOOLHYDRATEN Inhoud hoofdstuk

16 DE INVLOED VAN DIEET OP LICHAAMSGEWICHT Aankomen na gewichtsverlies Aankomen na gewichtsverlies kan een vicieuze cirkel zijn. Statistieken laten ons zien dat ongeveer 80% van de mensen die afvallen na een jaar weer op hun oorspronkelijke gewicht zitten. Er zijn verschillende redenen waarom dit gebeurt: 1. Mensen kiezen voor beperkende, korte-termijn diëten, die moeilijk vol te houden zijn op de lange termijn; 2. De meeste mensen verliezen de motivatie om door te gaan met het dieet nadat ze hun doelen hebben bereikt. Er is echter nog een andere reden: de aanleg om weer aan te komen heeft ook een genetische achtergrond. Het ADIPQQ gen heeft diverse functies, waaronder de invloed die het heeft op succesvol gewichtsverlies. Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen met minstens één ongewone kopie van het ADIPQQ gen meer geneigd zullen zijn om success te hebben bij het vermijden van het zogenaamde jojo-effect na gewichtsverlies. Ongeveer 20% van de mensen wereldwijd heeft zo n genetische samenstelling. Omgekeerd heeft dus ongeveer 80% van de bevolking het gewone GG genotype en moet meer moeite doen om op gewicht te blijven na gewichtsverlies. MEER GENEIGD OM WEER AAN TE Uw resultaat: KOMEN De analyse van uw DNA heeft aangetoond dat u meer geneigd bent om weer aan te komen na gewichtsverlies. Aanbevelingen Uw genen bepalen dat uw lichaam meer geneigd is om aan te komen na gewichtsverlies. Onthoud dat dit niet betekent dat u niet succesvol kunt zijn in het behouden van uw gewicht. Maar maak niet de veelgemaakte fout: als u besluit om af te vallen, honger uzelf dan niet uit! Het is belangrijk dat u gezonde eetgewoonten ontwikkelt, die u kunt blijven volhouden als u uw gewenste gewicht gewicht bereikt heeft. Het wordt aanbevolen om uw gewicht eenmaal per week te controleren. Van nature varieert gewicht gedurende de week. Onderzoekers hebben ontdekt dat gewicht wegen op woensdag het meest nauwkeurig is. DNA - Is een biochemisch macromolecuul dat fungeert als belangrijkste drager van erfelijke informatie in alle bekende organismen. Een DNA-molecuul bestaat uit twee lange strengen van nucleotiden, die in de vorm van een dubbele helix met elkaar vervlochten zijn. De twee strengen zijn met elkaar verbonden door 22 zogenoemde baseparen, die steeds twee tegenover elkaar liggende nucleotiden verbinden.

17 DE INVLOED VAN DIEET OP LICHAAMSGEWICHT Reactie op verzadigde vetten Verzadigde vetten zijn voornamelijk te vinden in voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong. Ons lichaam gebruikt deze als een bron van energie. Verzadigde vetten hebben ook de eigenschap voor een verhoogde kans op overgewicht. Uit een 20 jaar lange studie hebben wetenschappers ontdekt dat een bepaald gen verantwoordelijk is voor het feit dat sommige mensen sneller zwaarder worden door de inname van verzadigde vetten dan anderen. Ze ontdekten dat de verzadigde vetten nog grotere negatieve gevolgen hebben voor mensen met een ongunstige kopie van het APOA2 gen. Dragers van een ongunstige kopie van het APOA2 gen hebben twee keer meer kans om overgewicht te ontwikkelen. Ondanks dit feit hoeven mensen met een risicovariant van het APOA2 gen zich geen zorgen te maken: door het verlagen van de verzadigde vetconsumptie kunnen ze hun BMI tot 4kg/m2 verminderen. Dergelijke verschillen zijn opgetreden tussen dragers van een ongunstige kopie van het APOA2 gen die een normale hoeveelheid verzadigde vetten gebruikten en die op een juiste wijze in beperkte hoeveelheid verzadigde vetten gebruikten. Uw resultaat: Aanbevelingen NORMALE REACTIE U bent in het bezit van een normale en een zeldzame kopie van het APOA2 gen. Verzadigde vetten hebben geen negatieve invloed op u. Ongeveer 48 procent van de bevolking heeft dezelfde genetische blauwdruk als u. Verzadigde vetten hebben effect op het transport van calcium, daarom is het niet verwonderlijk dat er verzadigde vetten in moedermelk aanwezig zijn. Verzadigde vetten zijn ontzettend belangrijk voor ons lichaam. Het probleem is dat er erg veel van aanwezig zijn in dierlijke producten. Daardoor kunnen we er makkelijk teveel van binnen krijgen. Uw genen bepalen dat verzadigde vetten niet ongunstig voor u zijn. Uw dagelijkse inname van verzadigde vetten mag iets hoger zijn dan mensen met een ongunstige variant van het gen, dus is het voor u gemakkelijker de dagelijks aanbevolen hoeveelheid op te volgen. Wij raden u aan uw dieet aanbevelingen aan het eind van het hoofdstuk op te volgen, waarbij rekening wordt gehouden met uw reactie op verzadigde vetten. Bij de planning van uw menu raden we u aan om gebruik te maken van de aanbevelingen die bij dieet type staan. Op deze wijze kunt u onze aanbevelingen eenvoudiger volgen. Handige informatie Waarom we ze nodig hebben Kan ons lichaam ze maken De voordelen Waar komen ze voor Bron van energie voor het lichaam Ja Meer geschikt voor de bereiding van warme maaltijden vormen geen transvetzuren Dierlijk vlees, melk en zuivelproducten, kokosolie en palmolie BMI - Body Mass Index. Lichaamsgewicht gedeeld door het kwadraat van de lichaamslengte (kg/m2). 24

18 DE INVLOED VAN DIEET OP LICHAAMSGEWICHT Reactie op koolhydraten Koolhydraten zijn de belangrijkste bron van energie die noodzakelijk is voor lichamelijke activiteit. Verschillende diëten benaderen ze totaal anders: sommige diëten zijn namelijk gebaseerd op koolhydraten, terwijl andere diëten aanraden de inname van koolhydraten te beperken. Sommige diëten raden aan om koolhydraten apart van eiwitten en vetten te consumeren. Deze diëten zijn niet voor iedereen succesvol omdat zij geen rekening houden met uw genen. Wij hebben een analyse gemaakt van de FTO en KCTD10 genen. Deze genen bepalen welk effect koolhydraten hebben op uw lichaam. Men heeft ontdekt dat mensen met een risico-variant van het FTO-gen 3 keer gevoeliger zijn voor overgewicht als ze niet genoeg koolhydraten verbranden. Dit vergeleken met mensen die drager zijn van de twee normale varianten van het FTO gen. Met een aangepaste inname van koolhydraten kunnen dragers van de risicovariant van het FTO gen dat risico aanzienlijk verlagen. Daarnaast bepaalt het KCTD10 gen de relatie tussen de inname van koolhydraten en het HDLcholesterolniveau. Met een verkeerde inname van koolhydraten en een risico-variant van het KCTD10 gen, is het mogelijk dat het HDL-cholesterolniveau snel kan afnemen. Appels, sinaasappelen en abrikozen eten recht na een maaltijd kan klachten veroorzaken. Deze fruitsoorten bevatten pectine. Pectine bindt aan water en zwelt dan op. Bij sommige mensen kan dit leiden tot een opgeblazen gevoel of overmatig boeren. Uw resultaat: ONGUNSTIGE REACTIE Uit uw DNA analyse is gebleken dat u drager bent van twee ongunstige kopieën van het KCTD10 gen, wat bepaalt dat uw lichaam negatief reageert op koolhydraten. Aanbevelingen Ondanks de ongunstige genetische blauwdruk hoeft u zich geen zorgen te maken. Het is alleen belangrijk dat u uw dagelijkse inname van koolhydraten beperkt. Een van de eenvoudigste manieren om uw dagelijkse inname van koolhydraten te verminderen is de bereiding van ongekruid gekookte aardappelen in plaats van volkoren rijst. Aardappelen bevatten minder koolhydraten, nog beter is het gebruik van zoete aardappelen. Meer gedetailleerde gegevens over uw optimale dieet is te vinden aan het einde van het hoofdstuk in uw dieet type. U vindt hier ook alle nodige informatie voor het opstellen van een optimaal menu. Voor een eenvoudige en efficiënte bereiding van menu's raden we een consistent gebruik van onze voedingstabellen aan. Handige informatie Waarom we ze nodig hebben Tekort Waar te vinden Bron van energie, bot- en kraakbeenopbouw Afname lichaamsgewicht en spiermassa, ondervoeding, slecht humeur Graanproducten (brood, ontbijtgranen), pasta, groenten, vruchten Koolhydraten - Afgezien van eiwitten en vetten, zijn het de belangrijkste macronutriënten en de voornaamste bron van energie. 27

19 VOEDINGSPLAN DE INVLOED VAN DIEET OP LICHAAMSGEWICHT Het is gemakkelijker om te zeggen wat ongezond is voor ons allemaal, dan antwoord te geven op de vraag welk soort dieet het meest geschikt is voor een individu. De genetische blauwdruk is mede verantwoordelijk waarom een dieet zeer succesvol voor de ene persoon is, maar niet werkt voor iemand anders en in sommige gevallen zelfs een averechts effect kan hebben. Het dieet dat wij adviseren berust niet op toeval, het dieet is gebaseerd op uw genen. Het dieet gebaseerd op uw persoonlijke DNA-analyse onderzoekt de individuele kenmerken en stelt u in staat te eten wat uw lichaam echt nodig heeft. Optimale dagelijkse calorie-inname In de onderstaande tabel wordt uw dagelijkse calorie-inname weergegeven in overeenstemming met uw genetisch profiel. Genen reguleren voornamelijk de hoeveelheid energie die uw lichaam nodig heeft in rust. Met genetische kennis kunnen we u adviseren met betrekking tot uw calorie-inname. Vergeet uw dagelijkse fysieke activiteiten niet. Uw calorieverbruik stijgt met fysieke activiteit en het verlaagt op minder actieve dagen. Leeftijd 14 tot tot tot tot 65 over-65 Veel zittend werk met weinig activiteiten in de vrije tijd Af en toe hoger energieverbruik voor loop of staande activiteit Regelmatige matige fysieke activiteit kcal/dag kcal/dag kcal/dag kcal/dag Intensieve fysieke activiteit * Onafhankelijk van de fysieke activiteit Uw dagelijks aanbevolen percentages van elementaire voedingsstoffen: Met behulp van de genetische analyse hebben we ook de verhouding van de dagelijkse calorie-inname vastgesteld. Hierin hebben we verzadigde, enkelvoudig onverzadigde en meervoudig onverzadigde vetten, koolhydraten en eiwitten opgenomen. UW DAGELIJKS AANBEVOLEN PERCENTAGES VAN ELEMENTAIRE VOEDINGSSTOFFEN: Nutriënt Uw reactie Dagelijkse inname [%] Verzadigde vetten Meervoudig onverzadigde vetten Enkelvoudig onverzadigde vetten Koolhydraten Eiwitten NORMAAL NORMAAL NORMAAL ONGUNSTIG De calorieën worden omgezet in grammen met behulp van de volgende methode: 1 gram eiwit of koolhydraten 4 kcal 1 gram vet 9 kcal Voorbeeld: 10% van enkelvoudig onverzadigde vetten bij een dagelijkse inname van 2000 kcal is 200 kcal, wat ongeveer 22 gram (200/9) aan enkelvoudig onverzadigde vetten is. 28

20 NUTRIËNTBEHOEFTE WELKE VITAMINEN EN MINERALEN HEEFT UW LICHAAM NODIG?

21 MICRONUTRIENTEN SPELEN EEN BELANGRIJKE ROL BINNEN UW GEZONDHEID Micronutriënten, zoals vitamines en mineralen zijn essentieel voor onze gezondheid. Ze zijn essentieel voor het functioneren van ons organisme, het verbeteren van ons welzijn en het voorkomen van verschillende ziekten. De opname van micronutriënten wordt bepaald door tal van factoren. Eén van deze factoren is uw genetische bepaling. Uw genen bepalen van welke vitamines en mineralen u meer of minder moet innemen, of u het niveau moet handhaven. We kunnen vrijwel alle vitamines en mineralen binnen krijgen door middel van ons dagelijks eten. Dit kan echter wat lastiger worden wanneer we gevoelig zijn voor het ontwikkelen van tekorten. In dergelijke gevallen zijn voedingssupplementen een goede optie. In dit hoofdstuk zullen we u onthullen welke niveaus van vitamine B complex, vitamine D en E en ook mineralen, zoals ijzer, zink en kalium, worden bepaald door uw genen. Bovendien zult u ook leren hoe gevoelig u bent voor keukenzout of sodium. Deze laatste kan specifiek worden aangepast met een geschikte inname van vitaminen en mineralen. Vitamine B6 Foliumzuur (B9) Vitamine B12 Vitamine D IJzer Natrium (zout) Kalium Botdichtheid Zink Inhoud hoofdstuk

22 Foliumzuur (B9) NUTRIËNTBEHOEFTE Foliumzuur, ook wel folinezuur of vitamine B9, is een in water oplosbare vitamine die noodzakelijk is voor een goede stofwisseling, gezond bloed en DNA-synthese. Het is ook een belangrijke factor die het risico van hart- en vaatziekten vermindert. Een van de meest bekende en het meest belangrijke enzym, dat zorgt voor een goed foliumzuur niveau is MTHFR. Een mutatie kan optreden binnen het gen dat bepalend is voor dit enzym. Dit kan grote invloed hebben op het foliumzuur niveau, aangetoond door vele studies. MTHFR enzym is gevoelig voor temperatuur. Het enzym is minder actief bij mensen die drager zijn van een ongunstige variant van het gen, wat resulteert in een lager foliumzuur niveau. Men heeft ontdekt dat elke ongunstige kopie van het MTHFR gen aanzienlijk het foliumzuur niveau vermindert. In geval dat u drager bent van één van de ongunstige kopieën van het gen, wordt aangeraden dat u uw dieet aanpast voor het bereiken van een optimale gezondheid. We noemen foliumzuur ook wel vitamine B9. Het woord folium komt uit het Latijn waar het blad betekend. Dit is niet vreemd want foliumzuur komt met name voor in bladgroenten. Het is sterk aanbevolen om voldoende bladgroenten te eten omdat ons lichaam niet in staat is zelf foliumzuur aan te maken. Uw resultaat: LAGER NIVEAU U bent drager van een gunstige en een ongunstige kopie van het MTHFR gen en uw enzymactiviteit is daardoor 40 procent lager. Dit is bepalend voor een lager foliumzuur niveau. Ongeveer 43 procent van de mensen hebben dergelijke genen. Aanbevelingen U heeft minder gunstige genen wat een lager foliumzuur niveau bepaalt. Er is echter geen reden tot ongerustheid, wanneer u voedsel consumeert met een hoog foliumzuur gehalte. Wij adviseren u om aan de hand van de voedingslijsten maaltijden te bereiden die u in staat stellen om voldoende 500 mcg foliumzuur inname per dag te consumeren. Grote hoeveelheden foliumzuur kunnen worden gevonden in fruit (gedroogde abrikozen, appels, sinaasappels, meloen, kiwi) en groenten (linzen, wortelen, zuurkool, prei, bonen, broccoli). U kunt bijvoorbeeld vers sinaasappelsap in de ochtend drinken en preisoep bij uw lunch nemen. Handige informatie Waarom we het nodig hebben Rode bloedcel-rijping, DNA- en RNAsynthese Het effect van een tekort Daling van het aantal bloedcellen Waarin aanwezig Groene bladgroenten, fruit, biergist DNA - Is een biochemisch macromolecuul dat fungeert als belangrijkste drager van erfelijke informatie in alle bekende organismen. Een DNA-molecuul bestaat uit twee lange strengen van nucleotiden, die in de vorm van een dubbele helix met elkaar vervlochten zijn. De twee strengen zijn met elkaar verbonden door zogenoemde baseparen, die steeds twee tegenover elkaar liggende nucleotiden verbinden. 33

23 NUTRIËNTBEHOEFTE Botdichtheid Door het meten van de botdichtheid definiëren we de vitaliteit van onze botten. Een verminderde botdichtheid is het meest kenmerkend voor oudere mensen, maar ook jongere mensen kunnen deze problemen ondervinden. We kennen twee factoren die invloed hebben op onze botgezondheid, omgevingsfactoren en genetische factoren. Zelf hebben we invloed op omgevingsfactoren. Zo kunnen we bijdragen aan de gezondheid van onze botten door middel van regelmatige beweging en een passend dieet. Een passend dieet en levensstijl zijn al op vroege leeftijd belangrijk, omdat zij bijdragen tot het behoud van de botdichtheid op latere leeftijd. Tot op heden zijn veel genen ontdekt die de botdichtheid bepalen. Het inzicht hoe de mechanismen werken waarmee deze genen invloed uitoefenen op de botstructuur is aanzienlijk verbeterd. U kunt meer lezen over deze genen in de analyse aan het einde van uw persoonlijke DNA-analyse in het hoofdstuk Geanalyseerde genen. Uw resultaten t.o.v. het gemiddelde Uw resultaat: GEMIDDELDE BOTDICHTHEID Uw resultaat: -3% De analyse van genen verantwoordelijk voor de botdichtheid heeft aangetoond dat u zowel positieve als negatieve genen heeft, wat een gemiddelde botdichtheid bepaalt. omgeving 35 % Gemiddeld (1,10 g/cm2) Genen vs. lifestyle genen 65 % Aanbevelingen In aanvulling op uw genetische opmaak zijn fysieke activiteiten en een passend dieet van invloed op de botdichtheid. We raden u aan onze aanbevelingen op te volgen. Calcium is cruciaal voor gezonde botten, daarom raden wij aan dat u 1100 mg calcium per dag consumeert. Voldoende calcium kan worden gevonden in gedroogde vijgen en sesamzaad. Sesamzaad bevat bijna 6 keer meer calcium dan melk. Mineraalwater kan ook een bron van calcium zijn. Als u geen melk lust, houd er dan rekening mee dat 1 liter mineraalwater evenveel calcium bevat als twee glazen melk. We raden u aan de instructies van de 'Vitamine D' analyse op te volgen, want vitamine D is essentieel voor de absorptie van calcium uit de darmen naar het bloed. Wij adviseren u broccoli, kool en zwarte bessen te eten. Deze voedingsmiddelen bevatten veel vitamine C, dat belangrijk is voor de collageensynthese (kraakbeen). Handige informatie De belangrijkste methode om de botdichtheid te meten is de densitometrie meting. De densitometrie meting werkt op basis van een röntgenfoto. Er wordt een ruggenwervel en een heup gemeten, bij mensen onder de 50 ook de pols. Dit onderzoek is eenvoudig, veilig en duurt slechts enkele minuten. Een ongunstige invloed op botten Een gunstige invloed op botten Roken, alcoholgebruik, overgewicht en frisdranken Oefening en een gezond dieet, zonnebaden, calcium, magnesium, mangaan, vitamine K Zeldzame gen kopie - Geanalyseerd stuk DNA waarbij een nucleotide voorkomt die meestal niet op die plaats gevonden wordt (minder dan 50% van de gevallen). 39

24 Zink NUTRIËNTBEHOEFTE Zink is een essentieel spoorelement en het is na ijzer, het meest voorkomende mineraal in het lichaam. Het is essentieel voor het functioneren van meer dan 300 enzymen, voor DNA stabilisatie en genexpressie. Één van de grootste voordelen van zink voor de gezondheid is dat het ons immuunsysteem ondersteunt. Daarom wordt het bijvoorbeeld gebruikt in de behandeling van een gewone verkoudheid, omdat het kan helpen symptomen te verlichten door ontstekingen te verminderen in de neusholte. Daarnaast speelt zink ook een belangrijke rol in eiwitsynthese, lichaamsgroei, bloedstolling, insulinefunctie, reproductie, zicht, smaak en geur. Zink ondersteunt ook in het genezen van wonden, omdat het helpt om huid en slijmvliezen samen te houden. Lage zink gehaltes kunnen een toename in gevoeligheid voor infecties veroorzaken. Een zinktekort komt vaker voor bij ouderen en vegetariërs. Rood vlees en andere dierlijke producten rijk zijn aan zink. Zink is ook te vinden in sommige planten, maar de opname van zink uit planten is minder effectief. In het wetenschappelijke onderzoek waarop onze analyse is gebaseerd is aangetoond dat genetica iemands zink bloedwaarden kunnen beïnvloeden. CA1, PPCDC en NBDY genen hebben allemaal laten zien dat ze significant gerelateerd zijn aan zink bloedwaarden. Uw resultaat: GEMIDDELD NIVEAU De DNA analyse heeft aangetoond dat u zowel gunstige als ongunstige genetische varianten heeft, wat betekent dat u in de grootste groep van mensen valt, die een gemiddelde zink opname hebben. Premenstrueel syndroom (PMS) beïnvloedt 8 tot 15 procent van de vrouwen in hun vruchtbare jaren. Onderzoekers hebben aangetoond dat een supplement van minstens 15mg zink per dag de kans op PMS verlaagt en tegelijkertijd de menstruele krampen tijdens de ongesteldheid vermindert. Aanbevelingen Een gunstige zinkwaarde helpt u om uw immuunsysteem sterk te houden en u te beschermen tegen infecties. We raden u aan om niet minder dan (tabel) mg zink per dag te consumeren. Een portie van 85g lamsvlees bevat ongeveer 6.7mg zink en een portie yoghurt bevat 1.6 mg zink. Vlees, gevogelte, zeevruchten en zuivelproducten zijn de beste bronnen van zink. Groenten, noten en zaden die rijk zijn aan zink zijn vooral bruine bonen, kikkererwten, cashewnoten, sesamzaadjes en amandelen. Biobeschikbaarheid van zink is minder in plantaardige voeding dan in dierlijke voeding, vanwege fytaat. De remmende werking van fytaat kan geminimaliseerd worden door weken, verhitten, ontspruiten en fermenteren. De opname van zink kan ook verbeterd worden door het eten van brood op basis van gist en zuurdesembrood, spruiten en geweekte peulvruchten. Handige informatie Waarom we het nodig hebben De effecten van een tekort Waar vinden we het Het wordt verspreid door de hersenen, nieren, spieren en ogen en bij mannen, de prostaat. Het is direct betrokken bij celdeling, het maken van nieuwe cellen, het actief houden van het immuunsysteem en het optimaal laten werken van enzymen. Verminderde groei, huid- en oogschade en verminderde immuunfunctie Oesters, rundvlees, volkoren graan, peulvruchten, pompoenpitten, noten, eieren, en zuivelproducten 40

25 NUTRIËNTBEHOEFTE 41

26 OOK ONGEZONDE EETGEWOONTEN KUNNEN ERFELIJK ZIJN Onze gezondheid is direct gerelateerd aan onze eetgewoonten. Het overslaan van maaltijden zoals het ontbijt, teveel snoepen, het eten van te grote maaltijden en buitensporige zoetigheid in voedingsmiddelen zijn veel voorkomende verschijnselen in onze hedendaagse maatschappij. Enerzijds is er een overmatige calorie-inname, wat resulteert in een gewichtstoename en anderzijds zien we ongezonde diëten en crashdiëten die niet het gewenste effect opleveren. Zonder twijfel zijn onze eetgewoonten sterk beïnvloed door de omgeving waarin wij leven. Vol stress en haast verhindert een dergelijke omgeving onze ontwikkeling van gezonde eetgewoonten. Echter, onze eetgewoonten zijn niet enkel het gevolg van het milieu, noch zijn zij volkomen iemands vrije keuze. De waarheid is dat, afgezien van het milieu, het ook onze genen zijn die onze eetgewoonten beïnvloeden. Consumptie van zoetigheid Onverzadigbaarheid en honger Zoete smaakbeleving Bittere smaak waarneming Inhoud hoofdstuk

27 EETGEWOONTEN Consumptie van zoetigheid Is het u opgevallen dat sommige mensen vaker kiezen voor zoetigheid dan anderen? Of misschien vraagt u zich af waarom juist u het moeilijk vindt om zoetigheid te weerstaan gedurende de dag? Misschien is het niet alleen uw keuze die hier schuldig aan is. In een recente studie heeft men ontdekt dat ook één van uw genen hiervoor verantwoordelijk is. Wetenschappers hebben ontdekt dat de neiging naar zoetigheid kan worden voorspeld op basis van de genetische opmaak van een individu. Het is bewezen dat het ADRA2A gen verantwoordelijk is voor deze eigenschap. Dit gen is betrokken bij de overdracht van berichten naar de hersenen, waar de informatie uit de omgeving correct verwerkt en geïnterpreteerd wordt. Meer dan 1000 mensen hebben deelgenomen aan het onderzoek. Hiervoor moesten zij over een langere periode van tijd alles wat ze aten noteren. Het is bewezen dat mensen met een ongunstige ADRA2A gen variant veel eerder voor zoete producten kozen dan degenen die niet over deze variant beschikten. Uw resultaat: KLEINERE NEIGING U heeft gunstige kopieën van de ADRA2A gen aanwezig op beide chromosomen, wat een kleinere neiging naar zoete lekkernijen bepaalt. Ongeveer 48 procent van de mensen hebben dergelijke genen. Aanbevelingen U kunt een eenvoudige test uitvoeren door een klein beetje suiker op uw tong te plaatsen. Eerst zult u merken dat u de zoete smaak van suiker ervaart. Voer deze test enkele keren achter elkaar uit en u zult merken dat de smaak steeds minder intensief wordt. Dit is het bewijs dat u kunt wennen aan de smaak en dus ook uw suikerinname kunt verminderen. Uw genotype is positief, omdat het u beschermt tegen een te sterke aandrang voor zoete lekkernijen. Wanneer u thuis bent en de drang naar zoetigheden groot is, ga uw tanden poetsen. Dit zal het eten van zoetigheden ontmoedigen. Zoet voedsel zal een onaangename smaak hebben. Kies in plaats van zoetigheid voor vruchten. Vruchten bevatten ook veel suikers, maar uw lichaam verbrandt deze langzamer. Goede vervanging voor zoetigheid zijn ook rijstwafels met honing of yoghurt. Wanneer u een paar keer succesvol vecht tegen de drang naar zoetigheid, zal deze drang gaan afnemen. Hypothalamus - Is een klein gebied (ter grootte van een kers) in het midden van de hersenen. De hypothalamus is het centrum van alle informatie over de endocriene hormonen. 44

28 EETGEWOONTEN Onverzadigbaarheid en honger Verzadiging is als het gevoel van een volle maag na een maaltijd, honger is het gevoel van de vraag naar voedsel. Wetenschappers hebben ontdekt dat er een verband bestaat tussen het gevoel van verzadiging en het FTO gen. Dat is een gen waarvan bekend is dat het invloed uitoefent op het lichaamsgewicht, waarschijnlijk via het detecteren van verzadiging. Wetenschappelijk onderzoek heeft bewezen dat bij de dragers van een ongunstige kopie van het FTO gen het gevoel van verzadiging twee keer kleiner is. Bij dragers van twee ongunstige kopieën van het gen is het gevoel van verzadiging weer vier keer kleiner in vergelijking met mensen met twee gunstige kopieën. Mensen die moeilijker het gevoel van verzadiging bereiken, eten doorgaans meer zonder het gewenste gevoel te bereiken, dan degenen met een normaal gevoel van verzadiging. Honger is een ingewikkeld mechanisme dat tot stand komt door een gebrek aan voedsel in het lichaam. Het wordt geregeld door een deel van de hersenen, genaamd hypothalamus. Naast lichaamsgewicht, hoeveelheid slaap, eten en andere milieufactoren zijn ook de genen van invloed op gevoel van honger. Er is in een studie ontdekt, dat mensen met een ongunstig NMB gen variant bijna twee keer meer vatbaar voor het hongergevoel dan mensen die deze variant van het gen niet hebben. Een onbedwingbare behoefte aan voeding ondanks dat u een volle maag hebt, geeft aan dat er geen sprake is van echte honger. Voor veel mensen is eten een sociale en emotionele aangelegenheid. Stress en verveling zijn vaak triggers om naar eten te verlangen. Het is mogelijk dat u geen honger heeft maar dat uw lichaam vochttekort heeft. Veel mensen verwisselen dorst met hongergevoel. Ze zouden dan ook het hongergevoel kunnen verhelpen door een glas water te drinken. Uw HOGERE AANLEG VOOR Uw resultaat: resultaat: ONVERZADIGING U bent drager van een gunstige en een ongunstige kopie van het FTO gen. Dit bepaalt dat bij u het gevoel van verzadiging 2 keer kleiner is. Echter, uw gevoel van honger is normaal, want u heeft een gunstige en een ongunstige kopie van het NMB gen. Aanbevelingen Uw genen bepalen dat u het gevoel van verzadiging veel moeilijker bereikt. Volg de aanbevelingen, die zullen u helpen om het gevoel van verzadiging te verhogen na het eten van een maaltijd. Wij adviseren u voedsel te eten zoals linzen, erwten, bruine rijst, haver, zemelen, wortelen, pruimen, grapefruits, amandelen en pinda s. Deze voedingsmiddelen bevatten veel vezels die u het gevoel van verzadiging geven. Lees bij de aankoop van tarweproducten, groenten en gedroogde vruchten de etiketten van de producten en controleer hoeveel vezels een bepaald product bevat. Drink water vóór de maaltijd, want dat vermindert de vrije ruimte in uw maag voor voedsel. Dit zorgt ervoor dat u zich sneller verzadigd voelt. Zorg dat het hoofdgerecht soep bevat, dit zorgt ervoor dat u sneller verzadigd bent. Gebruik in plaats van een groot bord een kleiner bord. Hierdoor lijkt uw hoeveelheid voedsel meer. 45

29 EIGENSCHAPPEN VAN DE STOFWISSELING DE EFFECTIVITEIT VAN UW STOFWISSELING

30 GENEN BEPALEN MEDE DE WERKING VAN UW STOFWISSELING Ons lichaam verwerkt lactose, cafeïne en alcohol of breekt het af met behulp van specifieke enzymen. Als een bepaald enzym niet optimaal werkt, kan een niet-aangepaste levensstijl leiden tot gezondheidsproblemen. Lactose-intolerantie is een bekend fenomeen. Hier wordt lactase, een enzym dat verantwoordelijk is voor het afbreken van melksuikerlactose, niet voldoende aangemaakt waardoor mensen lactose-intolerant zijn. Mensen met lactose-intolerantie hebben veel problemen met het eten van zuivelproducten en krijgen last van diarree, een opgeblazen gevoel en braken. Een langzame en inefficiënte stofwisseling is problematisch. Ook voor alcohol en cafeïne geldt dat een trage stofwisseling problematisch kan zijn. In dit hoofdstuk vindt u informatie over uw reactie op deze stoffen op basis van uw genen en krijgt u passende aanbevelingen. Alcohol stofwisseling Cafeïne stofwisseling Lactose stofwisseling Gluten intolerantie Inhoud hoofdstuk

31 EIGENSCHAPPEN VAN DE STOFWISSELING Cafeïne stofwisseling Cafeïne is een natuurlijk alkaloïde, bekend als een belangrijk ingrediënt van koffie. Cafeïne wordt gemetaboliseerd in de lever door het CYP1A2 enzym. Dit enzym is verantwoordelijk voor maar liefst 95 procent van de gehele cafeïne stofwisseling. Het is dan ook niet verwonderlijk dat een mutatie in het CYP1A2 gen een grote invloed heeft op de enzymactiviteit en daarom ook op de cafeïne stofwisseling. Bij mensen met één of twee gemuteerde kopieën van het CYP1A2 gen, wordt cafeïne langzamer verwerkt en is daardoor het effect van koffie groter. Maar dit is niet zo gunstig als het lijkt, want deze mensen hebben een hogere bloeddruk na het drinken van koffie dan degenen met een snelle cafeïnestofwisseling. Onderzoekers hebben in vele studies bewezen dat mensen met een langzamere verwerking van cafeïne gevoeliger zijn voor een verhoogde bloeddruk. We raden u dan aan om uw dagelijkse hoeveelheid cafeïne te doseren. Een plant afkomstig uit de Amazone genaamd guarana bevat een stof die guaranine heet. Dit stofje is bijna gelijk aan cafeïne. Er zit twee keer zoveel guaranine in guarana dan dat er cafeïne in koffiebonen zitten. Guaranine is een alternatief voor cafeïne en zit soms in energie- of koolhydraatrijke drankjes. Uw resultaat: SNELLE CAFËINE STOFWISSELING Uit de genetische analyse is gebleken dat u drager bent van twee gunstige kopieën van het CYP1A2 gen. Uw cafeïne stofwisseling is daardoor snel. 52 procent van de mensen heeft dergelijke genen. Aanbevelingen U bent drager van een genotype dat een snelle cafeïne stofwisseling bepaalt, wat betekent dat cafeïne snel wordt verwijderd uit uw lichaam. Vanwege uw genotype bent u minder vatbaar voor de risico s op een verhoogde bloeddruk. Wij raden u echter aan om niet meer dan twee kopjes koffie per dag te drinken. Als u een fanatieke koffiedrinker bent, raden wij u het drinken van een kopje zwarte thee of een kopje cafeïnevrije koffie aan. Cafeïne is een vochtafdrijvend middel en daarom adviseren wij u om voldoende water te drinken om het mogelijke tekort weer op te heffen. Alkaloïde - Een natuurlijke stof die in planten voorkomt en bitter smaakt. 51

32 EIGENSCHAPPEN VAN DE STOFWISSELING Lactose stofwisseling Moedermelk is de eerste en belangrijkste nutritionele voeding voor iedere baby. Later geeft dierlijke melk haar voedingswaarde in het dieet van volwassenen, met uitzondering van mensen met een lactose-intolerantie. Mensen met lactose-intolerantie missen het enzym lactase, dat verantwoordelijk is voor het afbreken van melksuikerlactose. Daarom moeten deze mensen de consumptie van dierlijke melkproducten zoveel mogelijk beperken. De reden voor de afwezigheid van het lactase-enzym is het MCM6 gen, dat eigenlijk niet functioneel gerelateerd is aan de lactose stofwisseling. Het regelt wel de activiteit van het LCT gen (het gen dat voor het enzym lactase codeert) en bepaalt of we het lactase enzym wel of niet hebben. Lactose-intolerante mensen ondervinden de opeenhoping van lactose in de dikke darm, waar het afgebroken wordt door darmbacteriën. Verschillende vetten, gassen en andere moleculen worden gevormd. De gevolgen zijn diarree, een opgeblazen buik en maag- en darmkrampen. Ook kan er misselijkheid of braken optreden. Deze symptomen treden binnen 15 minuten tot 2 uur na de consumptie van melk of melkproducten op en de ernst ervan hangt af van de hoeveelheid lactose die gebruikt is, leeftijd en gezondheidstoestand. Uw resultaat: EFFECTIEVE LACTOSE STOFWISSELING U bent drager van een gunstige en een ongunstige kopie van het MCM6 gen. Uw genen bepalen een iets lagere hoeveelheid van het lactase-enzym, maar toch voldoende voor een effectieve stofwisseling van lactose. Ongeveer 37 procent van de bevolking heeft dergelijke genen. Aanbevelingen Gezien de resultaten van de analyse zult u geen hinder ondervinden van het eten en drinken van voedselmiddelen met lactose. Uw genen bepalen dat u genoeg van het lactase-enzym bezit en het is daarom onwaarschijnlijk dat u een lactose-intolerantie zult ontwikkelen. Het eten van zuivelproducten is, uit het oogpunt van de melksuiker stofwisseling, aan te bevelen. Wij raden het eten en drinken van melk, yoghurt of kefir aan. Deze producten zijn van nature gezond. Volgens schattingen zijn er ongeveer 30 tot 50 miljoen Amerikanen die last hebben van lactose- intolerantie. De meeste mensen in Azië hebben last van lactose- intolerantie, % van de Afrikaanse Amerikanen en 50-80% van de Latino s kunnen niet goed tegen lactose. De minste lactose- intolerante mensen leven in Noord-Europa, daar is gemiddeld 2% van de bevolking lactose- intolerant. Lactose - Ook wel melksuiker genoemd, is een suiker die voorkomt in de melk van alle zoogdieren. Lactose zit dus ook in de meeste zuivelproducten. 52

33 ONTGIFTEN VAN UW LICHAAM UW GENEN, ONTGIFTEN EN ANTI-OXIDANTEN

34 GENEN KUNNEN OOK UW UITELIJK BEÏNVLOEDEN In dit hoofdstuk zult u leren over uw selenium, vitamine C en vitamine E waarden, die bepaald worden door uw genetische bepaling en hoe effectief de ontgiftende mechanismes van uw lichaam werken. Schadelijke stoffen komen dagelijks ons lichaam binnen via voedsel, water en lucht. Mechanismen die verantwoordelijk zijn voor het ontgiften van deze stoffen zijn hard nodig voor het verwijderen van deze schadelijke stoffen uit onze systemen. Deze mechanismen omvatten specifieke enzymen voor het ontgiften van het lichaam en anti-oxidanten die de vrije radicalen neutraliseren. De vorming van vrije radicalen wordt veroorzaakt door straling, sigarettenrook, verschillende verontreinigende stoffen en talloze andere stoffen. Ons lichaam kan deze stoffen ontgiften met behulp van geschikte enzymen. Een mutatie kan echter optreden in de genetische blauwdruk van enzymen, wat vervolgens een ineffectieve ontgiftiging van bovengenoemde potentieel schadelijke en toxische stoffen tot gevolg heeft. In geval van een ineffectief enzym of bij het ontbreken van bepaalde enzymen, zijn wij extra gevoelig voor giftige stoffen uit het milieu. Hierop moet ons lichaam zich aanpassen. Oxidatieve stress Vitamine E Selenium Vitamine C Inhoud hoofdstuk

35 Oxidatieve stress ONTGIFTEN VAN UW LICHAAM Oxidatieve stress treedt op als gevolg van een onbalans tussen de vorming van vrije radicalen en het vermogen van ons lichaam om deze op tijd te neutraliseren. Ons lichaam heeft veel enzymen beschikbaar voor het voorkomen van oxidatieve stress. Deze enzymen zijn verantwoordelijk voor de bescherming tegen schadelijke milieu-invloeden zoals sigarettenrook, uitlaatgassen, smog, straling, damp van industriële oplosmiddelen, medicatie etc. Twee van die belangrijkste enzymen zijn quinone oxidoreductase en catalase. Een mutatie van DNA kan optreden in beide genen en dit beïnvloedt hun werking en daarmee onze gevoeligheid voor oxidatieve stress. Wij hebben een analyse gemaakt van de gegevens van de twee genoemde genen en op basis van uw resultaten bepaald in hoeverre u gevoelig bent voor oxidatieve stress. Uw resultaat: LAGERE GEVOELIGHEID Uw genen bepalen een normale werking van het quinone oxidoreductase enzym en een normale werking van het catalase enzym, wat een lagere gevoeligheid voor oxidatieve stress tot gevolg heeft. Wist u dat door het bewaren van vers fruit, de hoeveelheid vitamin C daalt? In de koeling daalt het niveau met 50%. Ook is de hoeveelheid vitamine C in het voorjaar 75% lager dan net na de oogst. Eet groenten en fruit dus zo vers mogelijk om optimaal gebruik te maken van de antioxidanten. Aanbevelingen Uw organisme houdt oxidatieve stress optimaal tegen, maar toch adviseren wij u onze aanbevelingen op te volgen voor een nog beter resultaat. Wij adviseren u om minimaal 100 mg vitamine C per dag te consumeren. Eet voedsel zoals paprika, broccoli, kiwi, appelen en sinaasappelen. Deze bevatten voldoende vitamine C. Eet veel groenten die het co-enzym Q10 bevatten. Ons lichaam produceert dit zelf ook, maar in de loop der jaren neemt de productie ervan af. Co-enzym Q10 kan worden gevonden in broccoli, spinazie en noten. Houd er rekening mee dat de combinatie van alcohol en roken de vorming van vrije radicalen sterk vergroot. U kunt door de beperking van alcohol en roken zelf het meest bijdragen aan een lagere blootstelling aan oxidatieve stress. Probeer vooral vast te houden aan de dagelijkse aanbevelingen van selenium, zink en vitamine E, omdat zij allen behoren tot de groep van anti-oxidanten. Vrije radicalen - Instabiele chemische stoffen. Ze bezitten vaak ongepaarde elektronen en bestaan meestal maar enkele milliseconden. Ze brengen schade toe aan cellen. 56

36 ONTGIFTEN VAN UW LICHAAM Vitamine C Vitamine C, ook bekend als ascorbinezuur, is een water-oplosbare vitamine en is te vinden in verschillende soorten fruit en groente. Ons lichaam is niet in staat om vitamine C te synthetiseren, wat betekent dat voldoende inname van vitamine C erg belangrijk is voor onze gezondheid. Het beschermt cellen en houdt ze gezond, voorkomt scheurbuik en helpt bij het genezen van wonden. Het is ook belangrijk voor de productie van collageen en het is bekend dat het helpt om de bloeddruk te verlagen. De vitamine C die via de voeding in het lichaam komt, wordt vervoerd door twee transporteiwitten en een daarvan is gecodeerd door het SLC23A1 gen. Een variant van dit gen vermindert de opname van vitamine C en wordt geassocieerd met een lagere waarde van plasma vitamine C. Het SLC23A1 gen werd geïdentificeerd en kan gelinkt worden aan lagere concentraties van L-ascorbiczuur binnen de gemiddelde populatie. Dit geeft aan dat mensen die een genmutatie hebben hun vitamine C inname zouden moeten verhogen. Engelse zeelui werden limeys genoemd, omdat ze op limoenen zogen om scheurbuik te voorkomen. Scheurbuik wordt vaak geassocieerd met zeelui in de 16e tot 18e eeuw die lange reizen maakten zonder voldoende vitamine C tot hun beschikking. De symptomen zijn meestal algehele zwakheid, anemie, tandvleesontsteking en huidbloedingen. Uw resultaat: HOOG NIVEAU U bent drager van een gewenste genetische samenstelling, wat inhoudt dat u geen problemen zou moeten ondervinden met de opname van vitamine C. Aanbevelingen Uw genetische samenstelling beschermt u tegen een tekort aan vitamine C. Om dit te onderhouden raden we u aan om onze aanbevelingen op te volgen en uw vitamine C niveau op peil te houden. We raden u aan om ongeveer 100 mg vitamine C per dag via uw voeding te consumeren. Deze inname zou uw vitamine C waarden op een gelijk niveau moeten houden. Om een goede vitamine C waarde te behouden, raden we u aan om een gemiddelde hoeveelheid groenten zoals pastinaak, kool, erwten, spruitjes en aardappels te eten, samen met fruit, zoals aardbeien, ananas, guave en abrikozen. Om variatie in uw voedingspatroon aan te brengen en een gezonde vitamine C waarde te behouden kunt u bijvoorbeeld denken aan stervruchten, lychees, kumquats, zongedroogde tomaten en saffraan. Handige informatie Waarom we het nodig hebben De effecten van een tekort Waar is het te vinden Voor het aanmaken van huid, pezen, gewrichtsbanden, genezen van wonden, het vormen van littekenweefsel en het onderhouden van kraakbeen, botten en tanden Scheurbuik, droog en gespleten haar, tandvleesontsteking en bloedend tandvlees, droge huid, verminderde genezing van wonden, sneller blauwe plekken, bloedneuzen Paprika, donkere bladgroenten, kiwi, broccoli, bessen, citrusvruchten, tomaten, erwten, papaya. Antioxidanten - Stoffen die ons beschermen tegen oxidatieve stress (vrije radicalen). 59

37 SPORT EN RECREATIE SPORT EN RECREATIE IN HARMONIE MET UW GENEN

38 ONTDEK DE TRAINING DIE HET MEEST GESCHIKT VOOR U IS In dit hoofdstuk onthullen we u de sportactiviteiten die goed voor u zijn op basis van uw spierstructuur. U zult leren in welke hoedanigheid u vatbaar bent voor blessures aan spieren en pezen. U zult ook inzicht krijgen in uw uithoudingsvermogen en uw benodigde herstel na het trainen. U zult zien hoe gunstig een bepaald soort training voor u kan zijn. Fysieke activiteit beinvloedt onze gezondheid over het algemeen op een goede manier, maar sommige sporten zijn gunstiger voor de een dan voor de ander. Wetenschappers hebben ontdekt dat een bepaald soort training goed is voor sommige mensen, terwijl de invloed ervan op anderen minder optimaal is of zelf resulteert in opstapeling van vetweefsel. Genen spelen hierin een grote rol. Genetica heeft bijvoorbeeld grote invloed op onderdelen van atletische prestaties zoals kracht, sterkte, uithoudingsvermogen, spiervezelomvang en -samenstelling, flexibiliteit, neuromusculaire coördinatie, temperament en andere eigenschappen. En precies daarom kunnen we met behulp van de DNAanalyse u aanbevelingen geven om uw lifestyle optimaal te ondersteunen. Spierstructuur Krachttraining Blessure gevoeligheid Uithoudingsvermogen Hersteltijd na training Hartcapaciteit Spieromvang gen Vechter of vluchter Vetvrije massa Spierpijn Inhoud hoofdstuk

39 Spierstructuur SPORT EN RECREATIE De spierstructuur analyse bevat antwoorden op vragen over uw spiertype en geeft inzicht in uw prestatiepotentieel op het gebied van kracht en uithoudingsvermogen. We testen de genetische varianten van het ACTN3 gen en het PPAR-alpha gen. Deze genen hebben invloed op onze lichamelijke conditie en kracht. Deze genen hebben dus grote invloed op het feit dat sommige mensen beter zijn in sport waar kracht en vermogen is vereist, terwijl anderen van nature marathonlopers zijn. In een van de vele studies die er tot dusver zijn gedaan, hebben Australische wetenschappers meer dan 400 topsporters onderzocht. De topsporters werden in twee groepen verdeeld. De eerste groep bestond uit atleten van disciplines waarbij overwegend kracht en snelheid nodig zijn, de sprinter-groep. De andere groep bestond uit topsporters van een uithoudingsvermogen-sport, de marathon-groep. Wetenschappers ontdekten dat er in de sprinter-groep, mensen met twee functionele kopieën van het ACTN3 gen overheersten. In de marathon-groep overheersten mensen met twee niet functionele kopieën van het ACTN3 gen. Ook het PPAR-alpha gen bepaalt mede een specifieke spierstructuur in ons lichaam. Omdat we zowel het PPAR-alpha gen als het ACTN3 gen analyseren, kunnen we een inschatting maken van uw kracht- en uithoudingspotentieel. Zo kunnen we voorspellen welke trainingen het meest succesvol voor u zullen zijn. SPIEREN DIE MEER GESCHIKT ZIJN Uw resultaat: VOOR DUURSPORT De varianten van het ACTN3 gen en het PPAR-alpha gen geven u een voordeel in lange afstand rennen, joggen en andere sporten waarbij duurvermogen noodzakelijk is. Aanbevelingen Uw genotype bepaalt dat uw spieren minder explosief en krachtig zijn en meer geschikt zijn voor duursporten. Lichamelijke activiteiten die het meest geschikt voor u zijn, zijn lange afstand rennen, aerobics, fietsen, zwemmen, skeeleren en wandelen. Als u niet gewend bent aan duurtraining, begin dan met een lage intensiteit (50-75% van uw maximale hartslag) en werk langzaam toe naar een hogere intensiteit (70-90% van uw maximale hartslag) tijdens interval trainingen. Duurtrainingen tussen de 30 en 50 minuten zijn het meest efficiënt voor u. We raden u 2-4 duurtrainingen in de week aan. Als u een gevorderde duursporter bent, kunt u duurtrainingen afwisselen met hoge intensiteit interval trainingen. Omdat u genetisch gezien voordeel heeft bij duursport, betekent dit niet dat u uw kracht en flexibiliteit geen aandacht moet geven. Vergeet niet uw minder sterke punten te trainen. omgeving 55 % Genen vs. lifestyle genen 45 % Spiervezels - Spiervezels worden geen cellen genoemd omdat ze meerkernig zijn, het zijn samensmeltingen van meerdere cellen. Dit heet een syncytium. Spiervezels reageren snel op impulsen, maar raken ook snel vermoeid. Het aantal spiervezels is genetisch bepaald. 62

40 Blessure gevoeligheid Blessure gevoeligheid in dit hoofdstuk heeft betrekking op pezen en spieren en dus niet op botten, hart- en vaatziekten enz. Het gaat om blessures van pezen en spieren die kunnen ontstaan door wandelen, hardlopen, voetballen, tennis, etc. Pezen en spieren zijn verantwoordelijk voor het verbinden en ondersteunen van botten en organen. Daardoor zijn ze gevoelig voor blessures, zeker bij snelle, zware bewegingen. Er zijn twee verschillende soorten blessures: acute en sluimerende blessures. Acute blessures ontstaan door een incident, waarbij de symptomen vrijwel direct zichtbaar zijn, zoals een verstuikte enkel waarbij de enkel opzwelt. Sluimerende blessures vloeien voort uit langdurige, constante frictie, waardoor er langzaam een blessure ontstaat. Vaak zonder direct zichtbare symptomen. Onze genen dragen voor een groot deel bij aan onze blessure gevoeligheid. Als we een hoge blessure gevoeligheid hebben, kunnen we de training, met name de warming up, cooling down en stretching, hier op aanpassen. En daarmee het risico op blessures verkleinen. Veel professionele sporters krijgen last van hun achillispees. Er ontstaan problemen als iemand zwaar en vaak traint. De achillispees heeft dan weinig tijd om te herstellen. Naast verkeerd of te intensief trainen zijn onze genen mede oorzaak van deze problemen. De genen bepalen de flexibiliteit van de achillispees. Wanneer onze achillispees niet flexibel genoeg is, hebben we meer kans op blessures. SPORT EN RECREATIE Uw resultaat: HOGERE GEVOELIGHEID VOOR BLESSURES Onze DNA-Analyse geeft aan dat u over het algemeen een hoger risico heeft op blessures aan pezen en spieren. Dit is ongunstig. U genen bepalen dat u een hogere ontstekingsgevoeligheid heeft. Dit is belangrijke informatie. Als u een blessure oploopt, zal er een intensievere ontsteking ontstaan. Dit zal uw herstel serieus beïnvloeden en u moet rekening houden met een langere herstelperiode. Aanbevelingen Vanwege uw genetische bepaling raden we u aan om de duur van uw warming up te verlengen en te intensiveren. Zeker als u in een koude omgeving sport. Voeg aanvullende streching en krachttraining toe aan uw trainingsprogramma. Tijdens uw warming up dient u sprintjes en sprongen zeer geleidelijk op te bouwen. Afhankelijk van de structuur van uw voet en uw enkelstabiliteit kan het rennen op zacht zand nadelig voor u zijn. Hardlopen op een gras ondergrond heeft de voorkeur boven hardlopen op asfalt/tegels. Kies de juiste schoenen. De schoenen moeten goed passen en de juiste ondersteuning bieden, rekening houdend met het type sport dat u uitoefent. We raden u aan om naar een specialist te gaan. Vaak hebben specialisten een video analyse om de goede schoenen voor u te selecteren. Laat u niet verleiden om uw favoriete merkschoenen te kopen, maar kies een schoen op basis van ondersteuning. We raden u aan om geen sprintjes bergopwaarts te nemen. Extreme sprongtraining of sprinttraining worden ook afgeraden. Na een intensieve training of wedstrijd raden we aan om uw benen te laten masseren, met name de kuiten en achillespees. De dag na een zware training of wedstrijd raden we aan om de druk op uw pezen te minimaliseren en bijvoorbeeld te zwemmen of rustig te fietsen. Vraag een expert om uw pezen te controleren op oneffenheden, zoals harde stukken, harde plekken, zwelling en pijnlijke plekken. 65

41 SPORT EN RECREATIE Hersteltijd na training Wist je dat een training oxidatieve stress in je lichaam kan veroorzaken in de vorm van vrije radicalen? Ook kunnen, tijdens een training, complexe immuunsysteem processen beïnvloed worden, wat effect heeft op ontstekingen en kunnen leiden tot chronische ontstekingen. Vrije radicalen komen continu vrij in ons lichaam tijdens cel-stofwisselingsprocessen. Vrije radicalen op zichzelf zijn niet zo slecht, maar kunnen bij verhoging leiden tot oxidatieve stress. Dit kan ervoor zorgen dat het immuunsysteem geactiveerd wordt. Dit kan voorkomen tijdens en na trainingen. Met name tijdens intensieve training is de opname van zuurstof in de spieren tot 20 keer verhoogd. Dit kan zelfs oplopen tot 100 keer in zeer actieve spiergroepen. Hierdoor worden er grote hoeveelheden vrije radicalen gevormd. Daarnaast worden er ook vrije radicalen geproduceerd bij skeletspier blessures. Als er meer vrije radicalen gevormd worden dan ons lichaam kan bestrijden met anti-oxidanten (zoals vitamine C, vitamine E, selenium, en co-enzym Q10), kan er oxidatieve stress ontstaan in het lichaam. Hierdoor zou er een chronische ontsteking kunnen ontstaan en daarmee het risico op blessures verhogen. Uw resultaat: SNELLE HERSTELTIJD Uit onze analyse is gebleken dat de acht genen die verband houden met de aanmaak van vrije radicalen en ontstekingsprocessen bij u in een positieve notatie aanwezig zijn. Daardoor zult u snel herstellen na een training. Dit is gunstig. Aanbevelingen Stress zorgt er voor dat ons lichaam tijdelijk niet optimaal functioneert. Maar na de stressvolle periode past ons lichaam zich aan om zich daardoor te verbeteren. Om onze gezondheid, fitheid en atletisch vermogen te verbeteren is het nodig om ons lichaam tot een vermoeidheidslevel te trainen zodat ons lichaam zich daar later op aanpast. Dan kunnen we herstellen en verbeteren. Snelle hersteltijd na een training is goed. Dit bepaalt namelijk dat uw lichaam minder tijd nodig heeft na een training om te herstellen. As u na een zware training de behoefte voelt om langer te herstellen, dan raden we een zware training de dag erna af. Meet uw hartslag in rust, s ochtends meteen na het ontwaken. Als uw hartslag hoger is dan normaal, dan heeft u een extra rustdag nodig. U kunt ook overwegen om een zink supplement te gebruiken. Zink bestrijdt het ontstekingsproces en kan helpen om spieromvang te vergroten. Uw nachtrust is erg belangrijk voor herstel. We raden u aan om genoeg te slapen, ongeveer 8 uur, zeker na een intensieve training. Probeer zo min mogelijk transvetzuren te eten om ontstekingsprocessen te vermijden. Ondanks uw gunstige genen is het goed om uw conditie te monitoren om de symptomen van overtraining op tijd in kaart te brengen. Ongeacht uw sportniveau, het bijhouden van een trainingsdagboek inclusief hartritme in rust is een goede tool om de optimale hersteltijd in kaart te brengen. 68

42 Vechter of vluchter SPORT EN RECREATIE Zelf met jaren voorbereiding en training bezwijken sommige mensen toch onder hoge druk, terwijl sommige mensen gedreven worden door hoge druk en adrenaline. Dit heeft voor een groot gedeelte met het COMT gen te maken. Het COMT gen houdt verband met de afbraak van adrenaline. Door een bepaalde variant van dit gen zijn sommige mensen vechters, terwijl anderen van nature vluchters zijn onder hoge druk. De dragers van een GG gen notatie (de vechters), hebben een zeer actief COMT enzym. Daardoor breken zij adrenaline snel af, dit zorgt voor een laag basaal adrenaline level. De dragers van een AA gen notatie (de vluchters), maken een COMT enzym aan met een lage activiteit. Dit zorgt voor een hoog basaal adrenaline level. De mensen met een AG gen notatie hebben een gemiddelde COMT enzym functie. Iedereen heeft een eigen optimaal adrenaline level. De vluchter is waarschijnlijk al op het ideale adrenaline level, zonder dat er hoge druk heerst. Op het moment dat er een uitdagende situatie ontstaat, stijgt het adrenaline level tot boven een functioneel niveau. Dit resulteert in zwetende handen, spiertrillingen, verslechterde coördinatie en het brein werkt te hard, waardoor onzuiver denken ontstaat en tunnelvisie optreedt. De vechters hebben normaal gesproken een laag adrenaline level. Daardoor kan dezelfde uitdagende situatie het adrenaline level verhogen tot een optimaal level, waardoor zij scherper, alerter zijn en helder kunnen blijven denken. COMT wordt verlaagd door oestrogeen. De COMT activiteit is zowel in de prefrontale cortex als in sommige andere weefsels bij vrouwen gemiddeld 30% lager dan bij mannen. Een verlaagde COMT activiteit zorgt er voor dat vrouwen een gemiddeld 30 % hoger basaal adrenaline niveau hebben dan mannen. Uw resultaat: TUSSEN VECHTER TYPE EN VLUCHTER TYPE IN Onze analyse geeft aan dat u een specifieke variant van het COMT gen heeft, de AG variant. U zult waarschijnlijk redelijk presteren onder hoge druk. Aanbevelingen In normale dagelijkse situaties is uw adrenaline level gemiddeld. Het basale adrenaline level is, in vergelijking met mensen met een AA COMT gen variant, lager. In vergelijking met mensen met een GG COMT gen variant is uw basale adrenaline level hoger. In uitdagende situaties zal uw adrenaline level stijgen tot een iets te hoog level. Dit zorgt ervoor dat uw basale adrenaline level in stressvolle situaties aan de hoge kant is, waardoor u tussen het profiel van een vechter en een vluchter valt. In vergelijking met mensen met een AA gen variant heeft u een voordeel in stressvolle situaties, omdat u waarschijnlijk iets helderder kunt blijven denken. Omdat u een A variant van het COMT gen bezit, heeft u waarschijnlijk ook enkele voordelen van de AA variant (de vluchters). AA types hebben doorgaans meer plezier in het leven, maar ervaren ook tegenslagen intenser (hoge pieken, diepe dalen). Ook zijn ze over het algemeen creatiever dan GG types. 73

43 SPORT EN RECREATIE Spierpijn Spierpijn kan een van de grootste obstakels voor atleten zijn om hun maximale mogelijkheden te benutten. Tijdens het trainen produceren samentrekkende spieren melkzuur en waterstofionen door middel van een proces wat glycolyse genoemd wordt. Kleine hoeveelheden melkzuur werken als een tijdelijke energiebron. De ophoping van dit melkzuur tijdens intensief sporten kan een brandende sensatie in spieren veroorzaken en vermindert de samentrekking van spieren, wat resulteert in spierpijn. Ons lichaam heeft daarom een systeem om het melkzuur uit de spiercellen te transporteren. Een molecuul genaamd monocarboxylate transporter 1 (MCT1) is verantwoordelijk voor het exporteren van melkzuur door het membraan van de spiercel. Een specifieke mutatie binnen het MCT1 gen beïnvloedt de hoeveelheid MCT1 transporter en beïnvloedt op die manier de mate waarin melkzuur uit onze spiercellen wordt verwijderd. Dit kan verder beïnvloeden hoe snel iemand zich vermoeid voelt en kan ook de hersteltijd na een training beïnvloeden. Onderzoekers hebben aangetoond dat naast spiercellen ook hersencellen melkzuur als brandstof kunnen gebruiken. Het is zelfs melkzuur dat uw brein aan het werk houdt tijdens langdurige aerobe oefening, zoals marathons, als de energiebron bloedsuiker verbruikt is. Uw resultaat: SNELLE MELKZUUR AFBRAAK U bent drager van twee gunstige kopieën van het MCT1 gen, wat bepaalt dat melkzuur sneller uit de spiercellen wordt afgevoerd. Ongeveer 13% van de bevolking heeft deze variant van het MCT1 gen. Aanbevelingen U valt in de groep van AA-dragers, die de grootste hoeveelheden van MCT1-transporter produceren, wat gelinkt wordt aan een lagere graad van spierpijn en spiervermoeidheid. Een snellere afbraak van melkzuur en daardoor een snellere hersteltijd is voordelig voor atleten met een intens trainingsprogramma. Het uitvoeren van een actieve cooling-down na een training zal u helpen om het melkzuur sneller af te breken. Dit werkt beter dan het direct nemen van rust. We raden u aan om niet te vergeten voldoende magnesium te consumeren. Magnesium is nodig voor de productie van hoge energie moleculen (ATP) en het is cruciaal in het verminderen van de hoeveelheid melkzuur. Daarnaast is magnesium ook een van de elektrolyten die u zullen helpen om de vochtbalans in uw lichaam te onderhouden tijdens en na uw training. Magnesiumrijke voedingsstoffen zijn onder andere groenten (pastinaak, boerenkool en spinazie), peulvruchten (bruine bonen), en zaden (sesamzaad en zonnebloempitten). 75

44 LEEFSTIJL GENETISCH BEPAALDE VERSLAVINGEN EN VEROUDERING

45 U KUNT VERSLAVING EN VEROUDERING BEINVLOEDEN In dit hoofdstuk zult u lezen over hoe vatbaar u bent voor een nicotine en alcohol verslaving. We zullen ook uw slaapritme en de mate van veroudering onthullen en vergelijken met de gemiddelde bevolking. En u zult leren hoe belangrijk het voor u is om uw levensstijl te veranderen. Wat is een levensstijl eigenlijk? Levensstijl is een concept dat al in 1929 door de Oostenrijkse psycholoog Alfred Adler werd beschreven. Met dit concept beschrijven we onze manier van leven en onze gewoontes. Het is algemeen bekend dat roken, alcoholconsumptie, verkeerde dingen eten en een gebrek aan lichaamsbeweging de grootste problemen van een ongezonde levensstijl zijn en veel gezondheidsproblemen veroorzaken. Indien we gevoelig zijn voor nicotine of alcohol verslaving, wordt het ten zeerste aangeraden om deze gewoonten te voorkomen, omdat de mogelijkheid van verslaving hoog is. Overmatige alcoholconsumptie en sigarettenrook beïnvloeden daarnaast ook ons verouderingsproces. In het geval dat u ongunstige genen heeft die een hoger percentage van veroudering bepalen, raden wij u aan de alcoholconsumptie te beperken en te stoppen met roken. Nicotine verslaving Alcohol verslaving Biologisch verouderingsproces Gevoeligheid voor ontstekingen Slaapritme Inhoud hoofdstuk

46 LEEFSTIJL Biologisch verouderingsproces We onderscheiden twee soorten veroudering, chronologische en biologische. Chronologisch gezien zijn we zo oud als onze leeftijd in jaren, terwijl biologische veroudering de veroudering van ons lichaam is. Het gaat erom te bepalen of ons lichaam lijkt op onze chronologische leeftijd of niet. Bijvoorbeeld wanneer we tegen een 70-jarige zouden zeggen dat we nooit zouden hebben gedacht dat hij/zij zo oud is. Dat komt dan vanuit een biologisch oogpunt, deze persoon ziet er veel jonger uit. De moleculaire oorzaak van veroudering ligt aan de lengte van de telomeren. Dit zijn de uiteinden van onze chromosomen en zij bestaan uit een zich herhalende DNA volgorde (TTAGGG). In de loop van ons leven worden deze telomeren korter en dat zorgt ervoor dat we verouderen. De snelheid waarmee de telomeren korter worden, hangt van vele omgevingsfactoren af, evenals van de variant van het TERC gen. Er is gebleken dat er een mutatie in de DNA-sequentie kan optreden. Dit manifesteert zich in kortere telomeren en gemiddeld een 3 tot 4 jaar hogere biologische leeftijd bij een individu met een gemuteerde kopie van het gen. Uw resultaat: LANGZAME VEROUDERING Twee gunstige kopieën van het TERC gen bepalen bij u een tragere biologische veroudering. Ongeveer 53 procent van de mensen heeft dergelijke genen. Aanbevelingen Uw verouderingsproces is langzamer vergeleken met andere mensen. Het is echter ook belangrijk te weten dat het verouderingsproces niet alleen bepaald wordt door de genen, maar ook afhankelijk is van diverse milieufactoren en gewoonten. De snelheid van uw verouderingsproces is, afgezien van uw genen, afhankelijk van uw levensstijl, gewoonten en eetpatronen. Bij het volgen van onze aanbevelingen zult u ongetwijfeld uw gunstige genen ondersteunen en een gezonde uitstraling van uw lichaam behouden. Wij adviseren activiteiten in de frisse lucht, het vermijden van stress, een positieve houding tegenover jezelf en de omgeving. Probeer ook onze overige adviezen in uw DNA-boekwerk op te volgen. Wist u dat mannen gemiddeld korter leven dan vrouwen? Dit komt vanwege het vrouwelijke hormoon estradiol. Estradiol werkt als een natuurlijke antioxidant en beschermt daarmee het lichaam. Het mannelijke hormoon testosteron heeft deze eigenschap niet. Daardoor zijn mannen gevoeliger voor schadelijke stoffen uit de omgeving. Genen vs. lifestyle omgeving 37 % genen 63 % Chromosoom - Een x-achtige vorm van een DNA-molecuul die honderden of duizenden genen versleutelt. In de celkern zijn er 22 autosomale chromosoom paren en 2 geslachtbepalende chromosomen. Naast het DNA-molecuul zijn er ook eiwitten (meestal histonen) aanwezig waar het DNA omheen gewikkeld is. Deze structuur resulteert in een strak gevormd chromosoom dat minder ruimte in neemt dan een niet opgerold DNA-molecuul. 80

47 LEEFSTIJL Gevoeligheid voor ontstekingen Reacties op onstekingen zijn een vitaal onderdeel van het immuunsysteem. We onderscheiden acute en sluimerende ontstekingen. Een acute ontsteking is een normaal proces in ons lichaam om te herstellen na een verwonding of een ziekte. Het komt ook voor tijdens herstel na inspanning en beïnvloedt de ontwikkeling van spieren. Langdurige acute ontstekingen kunnen leiden tot chronische ontstekingen. Dit kan verder resulteren in cardiovasculaire complicaties en sommige chronische ziekten van deze tijd, zoals hartziekten, atherosclerose, diabetes, hoge bloeddruk en astma. Omgevingsfactoren die kunnen bijdragen aan de mate van ontstekingen zijn gebrek aan slaap, extreme stress en slechte voedingskeuzes. Daarnaast speelt genetica ook een belangrijke rol in de mate van ontsteking. De meest bestudeerde genen in deze context zijn de IL6, TNF, CRP en IL6R genen, die allemaal coderen voor de ontstekingsmoleculen en daarom sterk betrokken zijn bij de regulatie van ontstekingen. Uw resultaat: HOGE GEVOELIGHEID Uw genetische samenstelling bepaalt een hoge gevoeligheid voor ontsteking. Dit betekent dat uw genen bepalen dat uw reactie op ontstekingsaanleidingen sterk is. Aanbevelingen Een van de basale maatregelen om te vechten tegen ontstekingen is om voldoende hoeveelheden voeding te eten die rijk zijn aan antiontsteking voedingsstoffen. Eet bijvoorbeeld groene bladgroenten, avocado, bietjes, broccoli, ananas, boerenkool, olijfolie, walnoten, kurkuma en makreel. Overweeg om een handvol bosbessen of aardbeien te eten als dagelijkse snack of verwerk ze in smoothies. Vooral bessen bevatten grote hoeveelheden anthocyaninen, waarvan aangetoond is dat ze helpen ontstekingen en het risico op chronische ziekten te verminderen. Om ervoor te zorgen dat u een lage ontstekingswaarde heeft raden we u aan om goed voor uw darmen te zorgen. Kies voor gefermenteerde voeding die rijk is aan probiotica, zoals yoghurt, kefir, zuurkool of kombucha. 81

48 LEEFSTIJL Slaapritme Staat u graag vroeg op s ochtends? Werkt u het beste s avonds? Of is het precies andersom? Dit komt gedeeltelijk door uw biologische klok. Het is de natuurlijke klok in uw hersenen die uw lichaam vertelt wanneer u moet slapen, opstaan en eten. Het regelt ook uw lichaamstemperatuur en hormoonspiegel. Het begrijpen van uw biologische klok is de eerste stap naar beter slapen en een beter algeheel welzijn. De voorkeur om een ochtendmens te zijn, die houdt van vroeg opstaan, of een avondmens, die graag laat opblijft, is gedeeltelijk bepaald door uw genen. De CLOCK en SPAS2 genen hebben volgens onderzoek invloed op uw slaapritme en kunnen u meer vertellen over uw natuurlijke slaappatroon. We onderscheiden ochtendtype, gemiddeld type en avondtype. Uw resultaat: GEMIDDELDE TYPE Uw genen geven aan dat u tussen een ochtend- en een avondmens in zit. Wetenschappers schatten dat slechts 5% van de bevolking van nature korte slapers zijn, die zich uitgerust voelen na zes uur of minder slaap. Bent u één van hen? Aanbevelingen Volgens uw genen zit u tussen een ochtendmens en een avondmens in. Het aanhouden van een routine op ongeveer dezelfde tijd, elke dag, heeft een positief effect op de kwaliteit van uw slaap, verterering en uw humeur. Een onderzoek heeft uitgewezen dat gemiddelde types hun piek bereiken rond 6,3 uur na het wakker worden. Op dit tijdstip zou u de meest moeilijke mentale of fysieke activiteiten uit moeten voeren. Als u moeite heeft om in slaap te vallen, raden we u aan om streng te zijn voor uzelf door het uitzetten van de televisie, computer, telefoon of andere elektrische apparaten, 1 tot 2 uur voor u naar bed gaat. 82

49 MET GESCHIKTE VOEDING KUNT U COMPLICATIES VOORKOMEN In dit hoofdstuk zult u leren wat uw genetische bepaling is op het gebied van HDL en LDL cholesterol, triglyceriden en bloedsuiker. U zult ook ontekken hoe effectief uw opname van omega-3 vetzuren is en hoe effectief uw lichaam het niveau van insuline reguleert. Zeker wanneer u ongunstige genen heeft, kunt u veel baat hebben bij onze aanbevelingen. Omega-3 vetzuren zijn een type onverzadigd vet dat essentieel voor ons lichaam is om normaal te functioneren. We produceren niet van nature omega-3 en het is belangrijk dat we via onze voeding hiervan voldoende binnenkrijgen. Er is bewezen dat een goede dagelijkse inname van omega-3 kan helpen bij het verlagen van onze bloeddruk en triglyceridenwaarden en ook helpt bij het goed functioneren van het hart en onze hersenen. HDL (goed) cholesterol LDL (slecht) cholesterol Triglyceriden Bloedsuiker Omega-3 stofwisseling Omega-3 en triglyceriden Gevoeligheid voor insuline Adinopectine C-reactief proteïne Inhoud hoofdstuk

50 CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID HDL (goed) cholesterol HDL-cholesterol staat ook bekend als het goede cholesterol, omdat het de niveaus van LDL-cholesterol vermindert en het beschermt tegen hart- en vaatziekten. De cholesterolsynthese gebeurt voornamelijk in de lever. Een hoog niveau van HDL-cholesterol speelt een belangrijke rol binnen uw gezondheid. Het risico van hart- en vaatziekten verhoogt als ons HDL-cholesterolniveau zakt onder 1 mmol/l. Het HDL-niveau tussen 1 en 1,5 mmol/l wordt als gemiddeld (normaal) beschouwd. Echter, een hoger niveau dan 1,5 mmol/l beschermt ons tegen hart -en vaatziekten. Dus, hoe meer HDL-cholesterol we hebben, hoe beter het is voor onze gezondheid. Naast voeding en levensstijl wordt het HDL-cholesterolniveau beïnvloed door onze genen. We analyseerden de genen met de grootste impact op het HDLcholesterol. Op deze manier kunnen we effectief het HDL-cholesterol vaststellen, dat wordt bepaald door uw genen. Uw resultaat: GEMIDDELD NIVEAU Uw genen bepalen dat u een gemiddeld HDL-cholesterolniveau heeft. Dit komt omdat u ongeveer hetzelfde aantal gunstige als ongunstige varianten van genen heeft. Uw resultaten t.o.v. het gemiddelde Uw resultaat: 0% Aanbevelingen Uw genetische blauwdruk bevat evenveel goede als slechte genen. Door onze aanbevelingen op te volgen, kunt u uw HDL-cholesterolniveau verhogen zodat u wellicht boven de kritieke waarde van 1 mmol/l blijft. We adviseren u iets vaker dan gemiddeld zeevruchten te consumeren, met name gamba s, inktvis, garnalen en mosselen. Deze voedingsmiddelen bevatten veel onverzadigde vetten die een aangetoond positief effect hebben op het HDL-cholesterol. Een goed alternatief is ui dat aan uw maaltijden kan worden toegevoegd. Uw HDL-cholesterolwaarde wordt mede beïnvloed door het lichaamsgewicht. In het geval dat u te zwaar bent, kunt u de strijd tegen overgewicht aangaan door te bewegen. Als u niet zeker weet welke activiteit u het beste kunt kiezen kunt u een keuze maken uit de aangeboden activiteiten in de 'spier structuur' analyse. Stoppen met roken draagt bij aan de stijging van het HDLcholesterolniveau. Als u niet rookt of meerookt, verhoogt u uw HDLcholesterolniveau. omgeving 40 % Gemiddeld (1,45 mmol/l) Genen vs. lifestyle genes 60 % Handige informatie Ook bekend als Goed of gunstig cholesterol Optimale status Waarom het afneemt Waarom het nuttig is Zo hoog mogelijk (boven 1 mmol/l) Erfelijke factor, consumptie van transvetten, onvoldoende lichaamsbeweging, stress, roken Schakelt de oxidatie van LDL uit en elimineert het uit de slagaders HDL-cholesterol - Goed cholesterol. Het niveau zou zo hoog mogelijk moeten zijn, de ondergrens voor een goed HDL-cholesterol niveau is 1 mmol/l. 86

51 Triglyceriden CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID Triglyceriden zijn een type vet waarin ons lichaam energie opslaat. Ze zijn de meest voorkomende vetten in ons lichaam en hun niveau kan snel te hoog worden. Een aanvaardbaar niveau van triglyceriden in het bloed is lager dan 1,7 mmol/l, maar het wordt vaak overschreden. De meest voorkomende oorzaak hiervan is een combinatie van ongunstige genen, een ongezond dieet en een ongezonde levensstijl. Mensen met een hoog triglyceriden niveau (dit heet hypertriglyceridemie) hebben een verhoogd risico op een hartaanval en daarom is het noodzakelijk voor onze gezondheid om het triglyceriden niveau zo laag mogelijk te houden. In de volgende analyse leert u welk niveau van triglyceriden bepaald is door uw genen. De meest gunstige genen coderen een 70 procent lager triglyceriden niveau, terwijl de minst gunstige genen een 60 procent hoger triglyceriden niveau bepalen. Het is van cruciaal belang voor dragers van minder gunstige genen om te proberen onze aanbevelingen op te volgen. Uw resultaat: HOOG NIVEAU Uw resultaten t.o.v. het gemiddelde De analyse heeft de aanwezigheid van genen aangetoond die bepalend zijn voor een hoog triglyceriden niveau, hetgeen ongunstig is. Uw resultaat: +27% Aanbevelingen Uw genen bepalen een hoog triglyceriden niveau en wij adviseren u dan ook om onze aanbevelingen op te volgen. Dit om ervoor te zorgen dat het niveau van triglyceriden in uw bloed onder de 1,7 mmol/l is en blijft. We raden het gebruik af van smeerbeleg zoals boter, smeerkaas en patés. Ze bevatten verzadigde vetten, waardoor het triglyceriden niveau verhoogt. Probeer de inname van suiker, desserts en kunstmatig gezoete dranken te beperken. Voeding die de bloedsuikerspiegel verhoogt geeft eveneens kans op verhoging van het triglyceriden niveau. We adviseren ook niet een hongerig gevoel te hebben, omdat dit de toename van het triglyceriden niveau vergemakkelijkt. Vermijd stressvolle situaties, omdat stress één van de belangrijkste factoren is die de toename van triglyceriden niveau veroorzaakt. Het is aan te raden ongeraffineerde volkorenmeel te gebruiken. Het bevat vezels die overtollig vet binden. We adviseren het gebruik van sojaproducten. Deze producten verlagen mogelijk het triglyceriden niveau en verlagen tegelijkertijd het LDLcholesterolniveau. Handige informatie Optimale status Waarom het niveau stijgt Waarom ze gevaarlijk zijn Waarin ze zich bevinden Zo laag mogelijk Genetische aanleg, diabetes, vet voedsel, gebrek aan lichaamsbeweging, stress, roken, alcohol, toegevoegde suikers Atherosclerose, hartaanval, beroerte Margarine, boter, reuzel, vlees, salami, volle melk en vette kaas omgeving 35 % Gemiddeld (1,50 mmol/l) Genen vs. lifestyle genes 65 % Waarom is het lastiger om vetvoorraad te verbranden dan om spiervolume te verliezen? De proteïne waar onze spieren uit bestaan, hebben een 50% lager energieniveau dan triglyceriden. Dit betekent dat er meer moeite gedaan moet worden om triglyceriden te verbranden dan gewicht te verliezen ten koste van vetweefsel. Triglyceriden - Vetten in het bloed die door het lichaam als energiebron gebruikt worden. Als uw triglyceriden verhoogd zijn, kan dit het proces van aderverkalking versnellen en uiteindelijk zelfs hart- en vaatziekten veroorzaken. Het is daarom belangrijk om uw triglyceriden waarden laag te houden. 88

52 CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID Omega-3 stofwisseling Omega-3 vetzuren zijn een bekende vetsoort. Het hoort bij de groep meervoudige onverzadigde vetzuren en is belangrijk voor het goed functioneren van ons hart en onze hersenen. Onderzoek heeft aangetoond dat dagelijks voldoende inname van omega-3 ervoor kan zorgen dat de bloeddruk en de triglyceridenwaarde daalt. Er zijn verschillende soorten omega-3, waaronder EPA (eicosapentaeenzuur), DHA (docosahexaeenzuur) en ALA (α-linoleenzuur). Voldoende inname van ALA is meestal geen problem, omdat ALA in veel zaden van planten en de olie daarvan zit. Maar voldoende inname van EPA en DHA is lastiger, omdat ze alleen in zeevruchten aanwezig zijn, zoals in vette vis en algen. Ons lichaam kan ALA omzetten in het schaarsere EPA en DHA. Het FADS1 enzym zorgt voor deze omzetting. Bij sommige mensen werkt de omzetting beter dan bij anderen. Dit komt door de genetische bepaling van het FADS1 gen. Recent onderzoek heeft aangetoond dat een specifieke mutatie in het FADS1 gen invloed heeft op de activiteit van enzymen, die zorgen voor een slechtere omzetting van ALA naar EPA en DHA. Mensen die drager zijn van de ongunstige variant van het FADS1 gen, lopen daarom een groter risico op een EPA en DHA tekort. Uw resultaat: LICHT MINDER EFFECTIEF De analyse van uw DNA heeft uitgewezen dat u drager bent van een gunstige en een ongunstige kopie van het FADS1 gen. Dit geeft een licht minder effectieve omega-3 vetzuren stofwisseling. Ongeveer 43% van de bevolking wereldwijd heeft dit gentype. Wist u dat omega-3 vetzuren niet alleen goed zijn voor onze gezondheid, maar ook een geheim wapen voor spiergroei zijn? Ze verminderen de afbraak van eiwitten en ontsteking, wat ervoor zorgt dat u beter herstelt na een training. Aanbevelingen Uw FADS1 gen bepaalt een licht minder effectieve omega-3 stofwisseling. U kunt hoe dan ook, met juiste voeding en lifestyle, genoeg van alle type omega-3 vetzuren binnenkrijgen. Vanwege uw genetische bepaling is het belangrijk dat uw voeding rijk is aan EPA en DHA omega-3 vetzuren. Eet voldoende olierijke vis. Makreel, haring, ansjovis, zalm en tonijn zijn de beste bronnen van EPA en DHA. Als u niet van vis houdt, kunt u ook een supplement met zuivere visolie nemen. Als u vegetarisch bent, kunt u algen eten. U kunt het gedroogd en in poedervorm kopen en het toevoegen een soep of salade. Onthoud dat slechte gewoonten, zoals roken, een hoge alcoholconsumptie, stress en het eten van veel verzadigd vet, de natuurlijke omzetting van ALA naar EPA en DHA kunnen beïnvloeden. Handige informatie Waarom we omega-3 vetzuren nodig hebben Het effect van een tekort Waarin zit ALA Waarin zit EPA & DHA Ze ondersteunen het functioneren van ons hart en hersenen Groter risico op hart- en vaatziekten, pijn in de gewrichten, gewichtstoename, gebrek aan concentratie, ongezonde huid, vermoeidheid en oogproblemen Lijnzaad, hennepzaad, koolzaad en de olie daarvan, noten (walnoten, hazelnoten), sojabonen en tofu Vette vis (zalm, tonijn, sardines) en algen 90

53 CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID Gevoeligheid voor insuline Insuline is een hormoon dat verantwoordelijk is voor het verlagen van onze bloedsuiker na iedere maaltijd. Mensen met een lage insuline gevoeligheid hebben meer insuline nodig om hun bloedsuikerspiegel te verlagen, omdat hun systeem minder effectief is. Hun lichaam compenseert dit door meer insuline aan te maken om de bloedsuiker stabiel te houden. Maar een te hoge insulineproductie is niet gewenst en wordt geassocieerd met gezondheidsproblemen, zoals schade aan bloedvaten, diabetes type 2, hoge bloeddruk en hartziekten. Daarom is de gevoeligheid voor insuline en de insuline waarde in het bloed een belangrijke indicatie voor onze gezondheid. Uw resultaat: GEMIDDELDE GEVOELIGHEID De analyse van uw genen heeft uitgewezen dat u een gemiddelde gevoeligheid voor insuline heeft. Ongeveer 85% van de bevolking heeft deze genetische aanleg. Vroeger kregen diabetespatiënten insuline, onttrokken aan de alvleesklier van varkens. De ontwikkeling van nieuwe technologie heeft ervoor gezorgd dat we menselijke insuline kunnen produceren in een laboratorium.. Aanbevelingen Naast uw genetische aanleg is de gevoeligheid voor insuline ook afhankelijk an uw lifestyle. Overmatig lichaamsgewicht vermindert de gevoeligheid voor insuline en verhoogt het risico op diabetes. Als uw BMI hoger is dan 25, zou u kilo s kwijt kunnen raken. Vezelrijke voeding met oplosbare vezels, zoals peulvruchten, havermout, lijnzaad, spruitjes en sinaasappels zijn aan te bevelen. Het verlaagt het cholesterol, vermindert de eetlust en verhoogt de insulinegevoeligheid. Voeg kaneel toe aan uw thee, melk of yoghurt. Het is bewezen dat ½ tot 3 theelepels kaneel per dag korte en lange termijn bloedsuikerspiegels verlagen. Om te kijken of de aanbevelingen effect hebben op uw bloedsuikerspiegel kunt u ervoor kiezen om met enige regelmaat uw bloedglucose te meten via een vingerprik bloedtest. Een nog beter beeld geeft een HbA1c bloedtest (dit geeft de gemiddelde bloedsuikerwaarde van de afgelopen maand weer). Insulin resistance - the state of our body being irresponsive to insulin, the hormone that regulates blood sugar level. 92

54 C-reactief proteïne CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID Het C-reactief proteïne (CRP) is een eiwit, dat meer wordt aangemaakt als reactie op ontstekingsprocessen. Een infectie veroorzaakt ontstekingsprocessen in ons lichaam, wat de productie van CRP verder op gang brengt. CRP is ook een goede voorspeller voor onze cardiovasculaire gezondheid, omdat hart- en vaatziekten meestal worden veroorzaakt door ontstekingen. Onderzoek heeft uitgewezen dat kleine en constante verhogingen van CRP geassocieerd worden met het risico op hart- en vaatziekten, inclusief een hartaanval. Bij een kleine, constante verhoging van CRP, kun u zich prima voelen, maar een lichte ontsteking kan tot problemen leiden die pas jaren later duidelijk worden. Tegenwoordig zijn lichte ontstekingen, ook wel laaggradige ontstekingen genoemd, goed te meten met een hs-crp (high sensitivity C-reactief proteïne) vingerprik bloedtest. Andere factoren die invloed hebben op het CRP zijn bijvoorbeeld obesitas, het niveau van lichaamsbeweging, stress, voldoende inname van sommige voedingsstoffen en onze genen. Eén van de meest bestudeerde genen in deze context is het CRP gen, waarvan bewezen is dat iedere kopie van het T allel het bloedniveau van CRP gemiddeld met 20% verlaagt. Uw resultaat: GEMIDDELD CRP NIVEAU De analyse van uw DNA heeft aangetoond dat u genetische gezien een gemiddeld CRP niveau heeft. Aanbevelingen Uw CRP waarde hangt behalve van uw genetische aanleg ook af van uw lifestyle. Zorg dat u uw aanbevelingen goed volgt om uw CRP niveau zo laag als mogelijk te houden. Probeer meer laag-glycemische index voedingsstoffen te eten, omdat ze minder effect hebben op insuline en bloedsuiker. Een hogere insulinewaarde kan misschien ontsteking veroorzaken. Kies in plaats van koekjes, witbrood en gepofte rijstgranen voor rauwe noten, biologische muesli en volgranen producten. Zorg ervoor dat u genoeg magnesium binnen krijgt. Onderzoek heeft uitgewezen dat het niveau van magnesium in het bloed gerelateerd is aan het CRP niveau. Magnesiumrijke voedingsmiddelen zijn avocado, zwarte bonen, bruine rijst, pompoen, spinazie en volkoren brood. Zorg ervoor dat u regelmatig fysiek actief bent. Training zorgt voor een vermindering van ontstekingen en verlaagt het CRP niveau. Eet walnoten als snack tussen de maaltijden door en eet regelmatig vis als hoofdgerecht. Deze voedingsmiddelen zijn rijk aan omega-3 vetzuren, die het CRP niveau verlagen. Het kan verstandig zijn om met enige regelmaat uw hs-crp bloedwaarden te controleren. Dit kan middels een vingerprik bloedtest en kan in een vroeg stadium een verhoogd risico op hart- en vaatziekten aantonen. Het meten van onze CRP waarde helpt om een onderscheid te maken tussen virale en bacteriële infecties. Een virale infectie heeft over het algemeen weinig effect op het CRP niveau, concentraties van 10-60mg/L zijn normaal. In het geval van bacteriële infecties blijkt het CRP niveau hoger dan 100mg/L. De reden hiervoor is dat ons lichaam op verschillende manieren vecht tegen virale en bacteriële infecties. Virussen worden herkend door zogenaamde killercellen die geïnfecteerde cellen doden, terwijl in het geval van een bacteriële infectie, ons lichaam neutrofielen en macrofagen activeert; stoffen die afgescheiden worden door geactiveerde macrofagen, die de ontsteking veroorzaken en de productie van CRP verhogen. 94

55 CARDIOVASCULAIRE GEZONDHEID 95

56 HUIDVERJONGING HUIDVERJONGING

57 HUIDVERJONGING De huid is ons grootste orgaan. Het dient o.a. als bescherming, om ons te isoleren van de omgeving en het dient ook als communicatiesysteem met de omgeving. Omdat de huid het meest in direct contact komt met de buitenwereld, is het het orgaan waarbij het verouderingsproces het duidelijkst zichbaar is. Huidveranderingen zijn complexe processen, beïnvloed door genen en omgevingsfactoren. Recent onderzoek heeft aangetoond dat wel 60% van de huidveroudering genetisch is bepaald. U zult meer leren over uw huid, uw antioxidant aanleg, elasticiteit, collageen aanmaak en de mogelijkheid van de huid om te hydrateren. Dit zijn allemaal onderdelen die een grote rol spelen in de gezondheid van uw huid. Alhoewel het uiterlijk van onze huid voor een groot deel gerelateerd is aan genetische factoren, dragen ook omgevings- en voedingsfactoren hieraan bij. UV-straling, luchtvervuiling, verandering in temperatuur, roken en stressvolle situaties kunnen het verouderingsproces van uw huid versnellen. Daarom is het belangrijk om kennis te hebben van de genetische en omgevingsfactoren die de conditie van uw huid beïnvloeden, zodat het u kan helpen om te zorgen voor een gezonde levensstijl en te weten welke aanbevelingen er zijn op het gebied van het hebben en houden van een gezonde en jonge uitstraling. Anti-oxidatieve eigenschappen van de huid Bescherming tegen glycatie Cellulitus Huidhydratatie Elasticiteit van de huid Striae Inhoud hoofdstuk

58 HUIDVERJONGING Bescherming tegen glycatie Glycatie is een proces waarin overmatige glucose moleculen zich hechten aan het collageen en aan elastinevezels. Samen met de eindproducten AGEs (Advanced Glycation End Products) vormt glycatie een van de grootste bedreigingen van onze huid. Het beïnvloedt de structurele integriteit van de huid en is de grootste oorzaak van huidveroudering. Geglycateerde huidvezels worden minder elastisch en verliezen de mogelijkheid tot zelfherstel. Dit kan leiden tot een droge huid, losheid van de huid en zorgt voor rimpelvorming. Onze cellen worden beschermd tegen AGEs door het glyoxalase 1 enzym, wat AGEs omzet in minder giftige moleculen. Een mutatie in het GLO1 gen, wat codeert voor het glyoxalase 1 enzym, kan ervoor zorgen dat het enzym minder effectief is. De juiste voeding en lifestyle is daarom extra belangrijk en de sleutel tot een gezonde huid. De verknoping van suiker en eiwitmoleculen veroorzaakt fluorescentie. Als u een fluorescerende foto maakt van jonge mensen, zal hun huid daar erg donker uitkomen, maar met het ouder worden zullen de AGEs zich ophopen en de helderheid zal toenemen. Uw Uw resultaat: MINDER EFFECTIEVE BESCHERMING resultaat: De analyse van uw DNA heeft uitgewezen dat uw GLO1 gen codeert voor een minder actief glyoxalase 1 enzym. Aanbevelingen Uw GLO1gen codeert voor een minder actief glyoxalase 1 enzym tegen huid glycatie. Probeer uw inname van voeding rijk aan suiker en fructose siroop te beperken. Dit zijn populaire ingrediënten in frisdrank, fruitdrank, voorverpakt brood en crackers. Als u boodschappen doet, lees dan de etiketten en controleer het suikergehalte. We raden u aan om tijdens het koken kruiden zoals gember, kaneel, kruidnagel, rozemarijn, nootmuskaat, kurkuma en ginseng te gebruiken. Deze kruiden staan erom bekend dat ze glycatie verhinderen vanwege hun hoge concentratie fenolen. Vitamine A, C en E kunnen helpen om de collageenwaarden aan te vullen en op deze manier het verouderingsproces te vertragen. We raden u aan om de voedingstabel te gebruiken en voedingsmiddelen te kiezen die rijk zijn aan deze vitamines. 99

59 HUIDVERJONGING Cellulitus Cellulitus is een term voor een typische ophoping van onderhuidse vetten, dat resulteert in een huid die er bobbelig en ingedeukt uitziet en vaak sinaasappelhuid wordt genoemd. Cellulitus verschijnt meestal op de dijen, heupen en billen. Cellulitus heeft geen invloed op uw gezondheid. Het zit echter in onze natuur om een voorkeur te hebben voor een gladde huid. Gemiddeld genomen manifesteert cellulitus zich bij 90% van de vrouwen en 10% van de mannen en komt vaker voor bij Kaukasische dan Aziatische mensen. De ontwikkeling van cellulitus hangt van veel factoren af, onder meer hormonale veranderingen, geslacht, etniciteit, leeftijd, overgewicht, slechte voeding, gebrek aan fysieke activiteit, uitdroging en onze genen. Onderzoek heeft de genen ACE en HIF1A geïdentificeerd als grote genetische bijdragers aan de ontwikkeling van cellulitus. Wetenschappers hebben bewezen dat dragers van een mutatie binnen het HIF1A gen een 50% kleinere kans hebben op het ontwikkelen van cellulitus voor het dertigste levensjaar, in vergelijking met mensen zonder deze mutatie. Uw resultaat: VERHOOGD RISICO Op basis van uw genetica is uw risico op het ontwikkelen van cellulitus verhoogd. Aanbevelingen Zelfs filmsterren hebben last van cellulitus! Veel mensen hebben waarschijnlijk liever een gladde huid, maar als u cellulitus heeft, bent u niet de enige. Het belangrijkste is, dat het geen effect heeft op uw gezondheid. Zelfs als uw genen bepalen dat u een verhoogd risico heeft op het ontwikkelen van cellulitus, moet u zich niet teveel zorgen maken, een groot gedeelte wordt bepaald door uw levensstijl. Om de waarschijnlijkheid van cellulitus te minimaliseren, raden we u aan om een divers, gezond te eten. Vermijd voedingsmiddelen met een hoog suikergehalte. Dit soort voedingsmiddelen dragen bij aan het uitzetten van vetcellen en dragen ook bij aan de ontwikkeling van cellulitus. Zorg dat u genoeg water drinkt. Hoe meer u uw lichaam hydrateert, hoe beter uw bloedsomloop zal zijn, wat weer betekent dat u een kleinere kans heeft op het verliezen van de elasticiteit van de huid. Sport regelmatig! Fysieke activiteit zorgt ervoor dat uw bloedsomloop sneller gaat. Het verbetert dus de mogelijkheid van uw lichaam om vetophopingen vrij te geven en het vet te gebruiken als bron van energie. Met regelmatig sporten maakt u uw spieren ook sterker, wat de zichtbaarheid van cellulitus, als u die al heeft, zal verminderen. Schoonheidssalons bieden diverse technieken aan, zoals laser of massage, om cellulitus te laten verdwijnen. De waarheid is echter dat cellulitus niet volledig kan verdwijnen. Na een aantal sessies zouden deze technieken echter wel het aangezicht van de cellulitus moeten hebben verbeterd. Helaas is het effect niet langdurig en het onderhouden van de behandeling zou maandelijks moeten gebeuren om dat aangezicht te behouden. 100

60 HUIDVERJONGING Huidhydratatie De huid is een beschermende barrière die voldoende gehydrateerd moet worden. Hydratatie is essentieel voor de elasticiteit van de huid, vooral de buitenste laag van de huid, stratum corneum genaamd, die 10-20% water bevat. Droge huid kan zijn zachte, flexibele eigenschappen verliezen en gaan scheuren of zelfs bloeden, wat een groter risico op infecties geeft. Uitgedroogde huid draagt ook bij aan de ontwikkeling van zichtbare rimpels. Verlies van vocht uit de huid moet daarom met zorg gereguleerd worden. Aquaporin-3 (AQP3) is een eiwit, gecodeerd door het AQP3 gen, dat poriën vormt in het membraan van huidcellen waardoor water sneller de cel in kan worden vervoerd. AQP3 reguleert de beweging van water en glycerol moleculen door de celmembranen, terwijl het de doorgang van ionen en andere oplossingen voorkomt. AQP3 is daarom een essentieel hydratatie onderdeel van onze huid en is fundamenteel voor algehele huidhydratatie, elasticiteit van de huid, het genezen van wonden en epidermische biosynthese. Onderzoek heeft uitgewezen dat tot wel 60% van de huidverouderingsvariatie bij mensen genetisch is bepaald, terwijl de resterende 40% toe te schrijven is aan niet-genetische factoren zoals plotselinge temperatuurswisselingen, langdurige blootstelling aan zonne-radioactiviteit, ruwe zeep en slechte voeding. Uw resultaat: VERMINDERDE MOGELIJKHEID Bent u liefhebber van een lange, hete douche? Hoe plezierig het ook mag zijn, de hitte van het warme water in combinatie met zeep maakt uw huid zacht en het weekt langzaam de natuurlijke, olieachtige beschermende laag los. Dit leidt tot een droog gevoel en jeuk. Hoe langer en heter u doucht, hoe meer vocht u kunt verliezen. De genetische analyse heeft uitgewezen dat u drager bent van twee ongunstige kopieën van het AQP3 gen. Dit geeft aan dat uw huid een verminderde mogelijkheid tot natuurlijke hydratatie heeft. Aanbevelingen Uw genetische samenstelling bepaalt dat u, vergeleken met mensen die een of twee gunstige kopieën hebben van het AQP3 gen, een verminderde mogelijkheid tot hydratatie heeft. U bent daarom gevoeliger voor een droge huid. U kunt echter veel doen om uw huid te hydrateren, als u actief onze aanbevelingen volgen. Gebruik regelmatig moisturizers en nachtcrème die bevochtigend, verzachtend, en occlusief (afsluitend) zijn. Een van de beste bevochtigers is hyaluronzuur. Het houdt watermoleculen op de oppervlakte van uw huid om gehydrateerd te blijven. U kunt ook zelf een gezichtsmasker op basis van honing maken. Honing is verzachtend, wat uw huid helpt om vocht op te nemen. Probeer moisturizers, zoals jojobaolie of rozenbottelzaad olie aan uw gewone crème toe te voegen. Gebruik geen zeep en water om uw gezicht te wassen. Zeep bevat van nature alkaline en verandert de zuurgraad van uw huid, waardoor de huid droog wordt. Probeer geparfumeerde lotions en crème te vermijden. Uw voedingspatroon heeft een belangrijke invloed op de gezondheid van uw huid. Een tekort aan voedingsstoffen leidt tot een gebrek aan vocht. Het eten van zalm, avocado, papaya, olijfolie en noten zullen u helpen om uw droge huid te hydrateren en verjongen. 101

61 HUIDVERJONGING Striae Striae manifesteert zich meestal als linten van parallele lijnen op onze huid. De lijnen zijn meestal paars of felroze en hebben een andere textuur dan de rest van uw huid. Ze verschijnen meestal op de buik, borsten, dijen, billen en bovenarmen. Striae vervaagt vaak in de loop van de tijd en wordt minder zichtbaar. Maar als ze eenmaal gevormd zijn, verdwijnen ze nooit volledig. Meer dan 50% van de vrouwen en 20% van de mannen heeft striae. Striae wordt vaak gevormd tijdens extreme uitzetting van de huid. Het komt voor als een gevolg van snelle gewichtstoename of bodybuilding (zeker in combinatie met steroïden), tijdens de zwangerschap en bij snelle groei zoals bij tieners. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat sommige mensen meer gevoelig zijn voor het ontwikkelen van striae dan anderen vanwege hun genetische achtergrond. Volgens recent onderzoek ontwikkelt meer dan 75% van de vrouwen striae tijdens de zwangerschap. Dit is vanwege de enorme rek in de huid in het gebied van de onderbuik, waar de baby groeit en steeds meer ruimte nodig heeft. Het gebruik van crèmes of andere producten die de aanmaak van collageen stimuleren en de elasticiteit van de huid verbeteren, kunnen in lichte mate het risico op striae tijdens de zwangerschap verkleinen. Uw resultaat: VERHOOGD RISICO Uit uw genetica blijkt dat u een verhoogd risico op het ontwikkelen van striae heeft. Aanbevelingen Uw genetische samenstelling bepaalt dat u een hogere kans heeft op het ontwikkelen van striae. We raden u daarom aan om aandacht te besteden aan leefstijlfactoren, die u kunnen helpen om het risico op het verschijnen van striae te voorkomen. Het beste wat u kunt doen is het behouden van een gezond gewicht, omdat een snelle gewichtstoename één van de grootste oorzaken is van het ontwikkelen van striae. Voeding rijk aan vitamine C is goed voor uw huid. Vitamine C is een belangrijke voedingsstof in het aanmaken van collageen. Collageen houdt uw huid elastisch en sterk, vermindert het verschijnen van rimpels en kan ook helpen bij het voorkomen van striae. Als u toch striae ontwikkelt, kunt u crèmes die retinol bevatten gebruiken. Deze crèmes helpen bij het vervagen van de striemen. Zorg ervoor dat u de instructies goed opvolgt, omdat het teveel aanbrengen ervoor kan zorgen dat uw huid rood, geïrriteerd of schilferig wordt. 103

62 AANVULLENDE INFORMATIE OVER DE ANALYSES Meer over spierstructuur We kennen snelle en langzame spiervezels. Deze twee typen spiervezels verschillen zowel in structuur als in hun functioneren. Langzame spiervezels produceren energie meestal met celademhaling en hun belangrijkste energiebronnen zijn vetten. Ze zijn niet snel vermoeid en ze zijn rood gekleurd vanwege de stof myoglobine. Snelle spiervezels zijn rijk aan glycogeen en hun energiebron is niet vet, maar glucose en creatine. Door een gebrek aan zuurstof in de spiervezels begint zich melkzuur te vormen en worden de spieren moe. Tijdens het bestuderen van neuromusculaire ziekten begonnen Australische wetenschappers aandacht te schenken aan het alfaactinin (ACTN3) gen, het gen dat belangrijk is voor het samentrekken van spiercellen. Ze hebben ontdekt dat dit gen alleen aanwezig is in snelle spiervezels. Ze hebben een mutatie geïdentificeerd die ervoor zorgt dat de werking van dit gen inactief is. Het ACTN3 gen is bij deze mensen afwezig. In het onderzoek, ook met topsporters, hebben zij ontdekt dat sprinters meestal twee actieve exemplaren van de ACTN3 gen hebben, terwijl lange afstandslopers twee inactieve varianten van het gen hebben. Ze hebben daarmee de hypothese bewezen, dat een actief ACTN3 gen nodig is voor de explosiviteit van de spieren. In een tweede onderzoek hebben de wetenschappers bewezen dat snelle spiervezels, waarin het ACTN3 gen inactief is, meer zuurstof gebruiken wanneer er ten minste één actieve kopie van het gen aanwezig is. Een grotere behoefte aan zuurstof vertraagt de spieren. Spiervezels met een inactieve ACTN3 gen zijn vermoedelijk zwakker en kleiner, maar raken ook pas veel later vermoeid. PPAR-alfa is ook een bekend gen, waarvan wetenschappers beweren dat het meer actief is in langzame spiervezels, wat logisch is, gezien haar functie. PPAR-alfa reguleert namelijk de activiteit van genen die verantwoordelijk zijn voor de oxidatie van vetten. Duurtraining verhoogt het verbruik van vetten en door activiteit van het PPAR-alfa gen verhoogt de oxidatieve capaciteit van de spieren. Het PPAR-alfa gen is waarschijnlijk een belangrijk onderdeel van de adaptieve respons op conditietraining. In het PPAR-alfa gen is een mutatie bekend dat de genactiviteit beïnvloedt en zelfs de verhouding van snelle en langzame spiervezels in ons lichaam beïnvloedt. Een veranderde volgorde van het gen beïnvloedt een lagere activiteit van het PPAR-alfa gen in langzame spiervezels en zorgt ervoor dat het percentage langzame spiervezels in ons lichaam afneemt terwijl het percentage snelle spiervezels toeneemt. Een gemuteerde variant van het gen is meestal aanwezig bij atleten die voor hun disciplines veel kracht en explosiviteit nodig hebben. 108

Uw persoonlijke DNA profiel. Mevr.Voorbeeldrapport

Uw persoonlijke DNA profiel. Mevr.Voorbeeldrapport Uw persoonlijke DNA profiel Mevr.Voorbeeldrapport Geachte mevrouw Voorbeeldrapport, Bij deze willen wij u feliciteren met de belangrijke stap die u zojuist genomen heeft op de weg naar meer kennis over

Nadere informatie

Uw persoonlijke DNA profiel. Dhr. Voorbeeldrapport

Uw persoonlijke DNA profiel. Dhr. Voorbeeldrapport Uw persoonlijke DNA profiel Dhr. Voorbeeldrapport Geachte heer Voorbeeldrapport, Bij deze willen wij u feliciteren met de belangrijke stap die u zojuist genomen heeft op de weg naar meer kennis over uw

Nadere informatie

Analyse & Rapportage. Mevr. Test Subject

Analyse & Rapportage. Mevr. Test Subject Analyse & Rapportage Mevr. Test Subject Geachte mevrouw Subject, Bij deze willen wij u feliciteren met de belangrijke stap die u zojuist genomen heeft op de weg naar meer kennis over uw eigen lichaam.

Nadere informatie

Voeding in de Sport. 1. Het belang van voeding in sport. 2. De basis. a Macro-nutriënten. b Micro-nutriënten. 4. Drinken

Voeding in de Sport. 1. Het belang van voeding in sport. 2. De basis. a Macro-nutriënten. b Micro-nutriënten. 4. Drinken Voeding in de Sport 1. Het belang van voeding in sport 2. De basis a Macro-nutriënten Koolhydraten Eiwitten Vetten b Micro-nutriënten Vitamines en Mineralen 4. Drinken 5. Tijdstip inname voedingsmiddelen

Nadere informatie

lyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid

lyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Verander je keuzes, verander je leven Deze presentatie heeft als doel om u betere beslissingen te laten nemen m.b.t. voeding om zo uw gezondheid te verbeteren. Belangrijke

Nadere informatie

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2. Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding

Nadere informatie

BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN

BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN BELANG VAN BEWEGEN Lichamelijk inactief, gevolgen? Actieve geest Wat gebeurt er als je beweegt? HERSENEN INDELING HERSENEN GEHEUGEN EN EMOTIONELE LADING HERSENCELLEN WAT

Nadere informatie

Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon

Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten, rozijnen, gedroogde pruimen en andere gedroogde zuidvruchten bevatten veel gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen. Uit

Nadere informatie

DNA analyse. Mevr. Test Subject

DNA analyse. Mevr. Test Subject DNA analyse Mevr. Test Subject INHOUD SAMENVATTING VAN DE RESULTATEN 6 INSTRUCTIES VOOR HET LEZEN VAN UW PERSOONLIJKE DNA-ANALYSE 10 UITLEG OVER GENETICA 12 UITLEG OVER VOEDING 13 OP WEG NAAR UW IDEALE

Nadere informatie

Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum

Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes diabetes gravidarum 2 Deze brochure is bedoeld voor vrouwen met diabetes gravidarum. In deze brochure wordt informatie gegeven over o.a. de richtlijnen voor de

Nadere informatie

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën

Nadere informatie

S C H I J F V A N V I J F

S C H I J F V A N V I J F SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn

Nadere informatie

10 KEER GEZOND EET GROENTEN

10 KEER GEZOND EET GROENTEN 10 KEER GEZOND 10 KEER GEZOND Er zijn volgens ons tien regels waar het voedingspatroon van elke sporter of niet-sporter dagelijks aan zou moeten voldoen. Deze richtlijnen zijn grotendeels gebaseerd op

Nadere informatie

DNA ONDERZOEK BLOEDONDERZOEK VITALITEIT APP.

DNA ONDERZOEK BLOEDONDERZOEK VITALITEIT APP. DNA ONDERZOEK Genetische aanleg m.b.t. voeding, sport, energie en vatbaarheid voor stress BLOEDONDERZOEK Actuele status inzichtelijk d.m.v. een eenvoudige vingerprik VITALITEIT APP Persoonlijk en praktisch

Nadere informatie

ALLES OVER VOEDINGS- STOFFEN

ALLES OVER VOEDINGS- STOFFEN ALLES OVER VOEDINGS- STOFFEN VOORWOORD Lieve Fitsoluter, Wij hopen dat je veel plezier hebt met het lezen van ons E-book en er veel inspiratie uit kunt halen voor jouw gezonde lifestyle! We zijn ons er

Nadere informatie

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook

Nadere informatie

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips Vetten 1 Onderwerpen Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips 2 Wat zijn vetten? Vetten zijn naast eiwitten en koolhydraten, een van de drie

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition BMI Body Mass Index = gewicht in kg lengte x lengte in m BMI < 18,5 ondergewicht 18,5 24,9 normaal 25 29,9 overgewicht 30 34,9 zwaar

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition BMI Body Mass Index = gewicht in kg lengte x lengte in m BMI < 18,5 ondergewicht 18,5 24,9 normaal 25 29,9 overgewicht 30 34,9 zwaar

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition % LICHAAMSVET Wie wil je worden? Waar ben je nu? % LICHAAMSVET Vrouw 20-39 Leeftijd 40-59 60-79 Man 20-39 Leeftijd 40-59 60-79 Te laag

Nadere informatie

CrossCamp Amsterdam. Voedingsleer

CrossCamp Amsterdam. Voedingsleer CrossCamp Amsterdam Voedingsleer CrossCamp Amsterdam Voel je Fit, voel je Sterk,, Gemotiveerd trainen met stimulerende begeleiding. Voedinsleer Wat halen we uit voeding? Koolhydraten Vetten Eiwitten Voedingsmiddelen

Nadere informatie

Afdeling Diëtetiek. Voedingsadvies bij jicht

Afdeling Diëtetiek. Voedingsadvies bij jicht Afdeling Diëtetiek Algemeen U heeft jicht. In deze folder vindt u een aantal algemene adviezen die eventuele klachten kunnen voorkomen of verminderen. Wat is jicht? Jicht is een aandoening die behoort

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten

Dia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten Dia 1 Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema Dia 2 Wat is voeding: Voeding = alle organische stoffen die je als mens of organisme nodig hebt om energie op te wekken in je

Nadere informatie

Meloen Abrikozen. Blauwe bessen Bramen. Perziken Cranberries. Nectarines Zwarte bessen. Frambozen

Meloen Abrikozen. Blauwe bessen Bramen. Perziken Cranberries. Nectarines Zwarte bessen. Frambozen LEEF PUUR NATUUR 1 Hieronder vind je de hele lijst van alle koolhydraatarme producten die je mag eten. Print de lijst uit en hang hem op je koelkast. Zo kun je altijd even snel kijken of dat wat je wilt

Nadere informatie

Voeding en gezondheid

Voeding en gezondheid Voeding en gezondheid Diëtistenpraktijk Meierijstad Stephan van Rooij 31 jaar Diëtist bij - Dietistenpraktijk Meijerijstad - Schijndel (Avantilaan 7) - Sint Oedenrode (Ollandseweg 86) Aandachtsvelden:

Nadere informatie

Evenwichtige voeding is net zo belangrijk als sporten

Evenwichtige voeding is net zo belangrijk als sporten 1 voedingsrichtlijnen Evenwichtige voeding is net zo belangrijk als sporten Prijs NL/BE 4,95 2 Proficiat Je hebt de eerste stap gezet!. Je hebt waarschijnlijk het voornemen om gezonder en fitter te worden.

Nadere informatie

Uw persoonlijke DNA profiel. Dhr. Voorbeeldrapport

Uw persoonlijke DNA profiel. Dhr. Voorbeeldrapport Uw persoonlijke DNA profiel Dhr. Voorbeeldrapport Geachte heer Voorbeeldrapport, Bij deze willen wij u feliciteren met de belangrijke stap die u zojuist genomen heeft op de weg naar meer kennis over uw

Nadere informatie

HAVER APPELVEZEL VEZELS UIT 6 NATUURLIJKE BRONNEN CITRUS WITLOF MAIS HAVER SOJA

HAVER APPELVEZEL VEZELS UIT 6 NATUURLIJKE BRONNEN CITRUS WITLOF MAIS HAVER SOJA HAVER APPELVEZEL CITRUS VEZELS UIT 6 NATUURLIJKE BRONNEN APPEL HAVER WITLOF SOJA MAIS WAT ZIJN VEZELS? Als essentieel onderdeel van een evenwichtig dieet helpen vezels uw spijsverteringssysteem in goede

Nadere informatie

Koolhydraten. Voeding en Welzijn

Koolhydraten. Voeding en Welzijn Koolhydraten Voeding en Welzijn Koolhydraten Welke koolhydraten kennen jullie al? Verschillende koolhydraten Op te delen in 3 groepen Monosachariden Disachariden Polysachariden Op te delen in deze groepen

Nadere informatie

VOEDINGSRICHTLIJNEN EET 5-6 MAALTIJDEN PER DAG!

VOEDINGSRICHTLIJNEN EET 5-6 MAALTIJDEN PER DAG! VOEDINGSRICHTLIJNEN Proficiat, je hebt er goed aan gedaan om te kiezen voor extra lichaamsbeweging en dus voor een betere gezondheid. Wil je echter graag overbodig gewicht verliezen dan is het essentieel

Nadere informatie

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven GEWICHT, VOEDING, BEWEGEN EN ALCOHOL INFOBLAD Ongeveer 30% van kanker zou voorkomen kunnen worden. Een garantie om kanker te voorkomen is er niet. Je kan wel het risico op kanker verkleinen door een gezonde

Nadere informatie

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd

Nadere informatie

Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie.

Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie. Voeding bij COPD Inleiding Een gezond, afwisselend eetpatroon is voor iedereen goed. Voedsel is immers de brandstof van ons lichaam. Klachten als kortademigheid, vermoeidheid en hoesten kunnen uw lichamelijke

Nadere informatie

"Als je weet wat je eet kan je bewuster keuzes gaan maken en een gezondere lifestyle ontwikkelen."

Als je weet wat je eet kan je bewuster keuzes gaan maken en een gezondere lifestyle ontwikkelen. Dagelijkse voeding Als je wat meer op je voeding wilt gaan letten, dan sta je vast stil bij wat je allemaal op een dag eet. En je vraagt je vast af wat heb je nu direct nodig en wat niet? Wat voor effect

Nadere informatie

Voeding bij borstkanker. Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012

Voeding bij borstkanker. Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012 Voeding bij borstkanker Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012 Voeding en borstkanker Antioxidanten, het wondermiddel tegen kanker? Anti-oxidanten helpen kanker

Nadere informatie

De 27 onmisbare vitaminen en mineralen

De 27 onmisbare vitaminen en mineralen Page 1 of 5 De 27 onmisbare vitaminen en mineralen zaterdag 05 september 2009 Wist je dat een kiwi in verhouding veel meer vitamine C bevat dan een sinaasappel? Week&nd start het nieuwe schooljaar gezond,

Nadere informatie

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer Plaats: Eindhoven Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Workshop voeding Doel Basisvoeding Van theorie naar praktijk Sportspecifieke

Nadere informatie

U hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden

U hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden U hoeft geen acrobaat te zijn om uw cholesterol in evenwicht te houden MorEPA cholesterol Behoud van een gezonde cholesterolspiegel* *Monacolin K uit rood gefermenteerde rijst draagt bij tot de instandhouding

Nadere informatie

Mini-symposium. Diëtisten

Mini-symposium. Diëtisten Mini-symposium Diëtisten Inhoud Voedingsstoffen Koolhydraten Vetten Eiwitten Hoe gezond eten? Fabels en feiten 2 Voedingsstoffen Koolhydraten Vetten Eiwitten Water Vitaminen en mineralen Voedingsvezels

Nadere informatie

Super Gezondheid Masterclass Module 2: Week 9. OptimaleGezondheid.com. Verantwoord aankomen & op gewicht blijven

Super Gezondheid Masterclass Module 2: Week 9. OptimaleGezondheid.com. Verantwoord aankomen & op gewicht blijven Super Gezondheid Masterclass Module 2: Week 9 OptimaleGezondheid.com Verantwoord aankomen & op gewicht blijven Dislaimer Dit is geen medisch advies en zal ook niet zo moeten worden opgevat. Ik deel alleen

Nadere informatie

Moeten mensen er echt mee leren leven of... zou het ook aan onze voeding kunnen liggen?

Moeten mensen er echt mee leren leven of... zou het ook aan onze voeding kunnen liggen? Darmklachten zijn een steeds vaker voorkomend probleem. Ondanks de toename van het aantal klachten is er nog steeds geen passende oplossing gevonden voor het probleem. In mijn praktijk Detoxenzo kloppen

Nadere informatie

Gezonde voeding (voor ouderen)

Gezonde voeding (voor ouderen) Gezonde voeding (voor ouderen) We worden steeds ouder Europe 29% North America 25% Eastern Asia 21% LA & Caribbean 14% 1953 Schijf van vijf 2004 1981 voorjaar van 2016 1965 1991 Algemene voedingsadviezen

Nadere informatie

Cholesterol. Alles wat je ooit wilde weten

Cholesterol. Alles wat je ooit wilde weten Cholesterol Alles wat je ooit wilde weten Waar komt cholesterol vandaan? Het overgrote deel van de cholesterol in ons lichaam maakt ons lichaam zélf aan. Eén derde nemen we op via onze voeding. Cholesterol

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Het Bloedgroepdieet bloedgroepen en hun belangrijkste eigenschappen Het bloedgroepdieet is een eenvoudige en overzichtelijke eetwijze die rekening houdt met je bloedgroep. Er wordt uitgegaan van belangrijkste

Nadere informatie

Altijd al gedacht dat zware botten een verklaring voor overgewicht zijn?

Altijd al gedacht dat zware botten een verklaring voor overgewicht zijn? 1 Altijd al gedacht dat zware botten een verklaring voor overgewicht zijn? De 20 fabels en feiten over afslanken Be-Slank Copyright 2011 Be-Slank.nl Alle rechten voorbehouden. 2 Feiten en Fabels: Frisdrank

Nadere informatie

Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding

Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt

Nadere informatie

VEILIGHEID. 5. TBM Maart 2014

VEILIGHEID. 5. TBM Maart 2014 VEILIGHEID 5. TBM Maart 2014 TBM: Gezond op het werk * Aan de hand van een Quiz * Verdeel de Quiz kaart de dag voor de TBM * Verzamel voor de start van de TBM de kaarten en steek deze in een omslag met

Nadere informatie

Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding?

Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding? Vegetarisme Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding? Vegetarisme is een voedingsgewoonte die meer en meer

Nadere informatie

De darmen als basis van een goede gezondheid

De darmen als basis van een goede gezondheid De darmen als basis van een goede gezondheid www.enerki.be ADRES CONTACT SOCIAL MEDIA Sint-Alenalaan 15 1700 Dilbeek Lange Haagstraat 62 1700 Dilbeek osteopathie@enerki.be 0477 28 79 44 Laat voedsel uw

Nadere informatie

Ontzuren en ontgiften

Ontzuren en ontgiften BODY & MIND M A S S A G E P R A K T I J K Ontzuren en ontgiften Verzuring Verzuring betekent letterlijk het zuurder worden van iets. Ons lichaam is verzuurd als het zuurgehalte, ph-waarde, van ons lichaam

Nadere informatie

DIEET PRO WEEKMENU + ADVIEZEN EN TIPS VOOR EEN NÒG SNELLER EN EFFECTIEVER RESULTAAT

DIEET PRO WEEKMENU + ADVIEZEN EN TIPS VOOR EEN NÒG SNELLER EN EFFECTIEVER RESULTAAT WEEKMENU + ADVIEZEN EN TIPS VOOR EEN NÒG SNELLER EN EFFECTIEVER RESULTAAT WAAROM EIWITTEN OM AF TE SLANKEN? Koolhydraten en de oorzaak van obesitas Koolhydraten zijn een energiebron voor het lichaam. Als

Nadere informatie

Health Products. Slank Shake gebruikers handleiding

Health Products. Slank Shake gebruikers handleiding Health Products Slank Shake gebruikers handleiding WERKING. Insuline & Glucagon Aankomen of afvallen heeft te maken met het hormoon insuline en glucagon. Door het eten van verkeerde koolhydraten(snelle

Nadere informatie

Gezonde Voeding Tips

Gezonde Voeding Tips Gezonde Voeding Tips Waarom is een gezond dieet zo belangrijk? A) Voorkom risico s op aandoeningen Weet je dat de meeste aandoeningen kunnen worden voorkomen? Voorbeelden hiervan zijn:» Hartaandoeningen»

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Vetten zijn gezond en noodzakelijk laat je niets wijsmaken Vet heeft een slecht imago en dat is vreemd omdat vet noodzakelijk is en zeker niet alleen maar slecht is en het het is niet iets wat je zoveel

Nadere informatie

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

Diabetes mellitus. Victoza en voeding Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Welke noten zijn gezond, onderzoek gezonde vetten Noten zijn gezond en rijk aan gezonde, onverzadigde vetten die je helpen om af te vallen! Eet 20 gram noten per dag voor je gezondheid en krijg daardoor

Nadere informatie

Voeding voor goed herstel na operatie

Voeding voor goed herstel na operatie Voeding voor goed herstel na operatie Inhoud 1. Vermijd snel gewichtsverlies, eet gezond 3 2. Nuchter voor de operatie? 3 3. Voeding na de operatie 4 4. Neem voldoende melkproducten, groenten en fruit!

Nadere informatie

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist

Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Inhoud 1 Vakantiebestemmingen 2 Wat is gezonde voeding? 3 Energieleveranciers en functies 4 Energiebalans op vakantie 5 Weet

Nadere informatie

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:

Naam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten: Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Vetverbranding en afvallen wat is de beste training, Tabata, kracht of cardiotraining? Wat is de beste en snelste manier om af te vallen? Is dat door kracht of door cardiotraining of een combinatie van

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Metabolisme verhogen door minder koolhydraten te gebruiken Metabolisme is een ander woord voor stofwisseling. Het Metabolisme verhogen is eigenlijk een hogere/snellere stofwisseling. Metabolisme is de

Nadere informatie

gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen

gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen

Nadere informatie

Afslank Programma voor Dames

Afslank Programma voor Dames Afslank Programma voor Dames Afslank Programma voor dames 1 Afslank Programma voor dames 2 Afslank Programma voor dames 3 Afslank Programma voor dames 4 Afslank Programma voor dames 5 Afslank Programma

Nadere informatie

30 dagen een commitment met jezelf aangaan!

30 dagen een commitment met jezelf aangaan! 30 dagen een commitment met jezelf aangaan! 1. Training 2. Voeding 3. Rust 1. Training - Grote spieren trainen benen, borst en rug - Cardio training - Dagelijks middelmatig bewegen Grote spieren trainen:

Nadere informatie

DE MAAND ZONDER SUIKER

DE MAAND ZONDER SUIKER DE MAAND ZONDER SUIKER Spelregels Hoe werkt het experiment? De maand november is voor Kassa de Maand Zonder Suiker. Helemaal suikervrij is niet gezond: in fruit zit bijvoorbeeld van nature suiker, maar

Nadere informatie

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap We omringen jou en je kind met de beste zorg Wat is bloedarmoede (anemie)? Bloedarmoede betekent dat er een te laag gehalte aan hemoglobine (Hb) in het bloed

Nadere informatie

Een handvol pompoenzaden per dag: goed op bijten. Pompoenpitten zijn lekker in yoghurt, slaatjes, brood of gebak, pastagerechten,...

Een handvol pompoenzaden per dag: goed op bijten. Pompoenpitten zijn lekker in yoghurt, slaatjes, brood of gebak, pastagerechten,... Toepassingen van pompoenpitten Werkt mee aan de instandhouding van normale testosterongehalten in het bloed door zink Dragen bij tot een normale vruchtbaarheid en voortplanting door zink Goed voor je blaas

Nadere informatie

Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking

Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht Graag in samenwerking Voor zowel kinderen als volwassenen zijn overgewicht en obesitas de belangrijkste risicofactoren voor de ontwikkeling van

Nadere informatie

DIABETES TYPE 2. De ziekte van de toekomst?!

DIABETES TYPE 2. De ziekte van de toekomst?! DIABETES TYPE 2 De ziekte van de toekomst?! Inleiding 1. Wat is diabetes 2. Wat loopt er mis 3. Wie loopt er risico 4. Wat zijn de mogelijke gevolgen 5. Meest voorkomende klachten 6. Behandelen en/of voorkomen

Nadere informatie

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit

Nadere informatie

TOP 10 GEZONDE GEFERMENTEERDE GROENTE

TOP 10 GEZONDE GEFERMENTEERDE GROENTE TOP 10 GEZONDE GEFERMENTEERDE GROENTE Hoewel u gefermenteerde levensmiddelen in de supermarkt kunt kopen, zijn deze meestal gepasteuriseerd op hoge temperatuur waardoor de nodige vriendelijke bacteriën

Nadere informatie

Health Products. Slank Shake gebruikers handleiding

Health Products. Slank Shake gebruikers handleiding Health Products Slank Shake gebruikers handleiding WERKING. Insuline & Glucagon Aankomen en afvallen gaan beide terug op de hormonen insuline en glucagon. Door het eten van verkeerde koolhydraten (snelle

Nadere informatie

Workshop kernpunten van de presentatie Voeding en sport van Erik te Velthuis

Workshop kernpunten van de presentatie Voeding en sport van Erik te Velthuis Workshop kernpunten van de presentatie Voeding en sport van Erik te Velthuis Definitie van (Top)sportvoeding: Gedurende 24/7, dus altijd, iedere dag maar weer. Alle inname van voeding relateren aan het

Nadere informatie

AFVALLEN ZONDER ZWETEN

AFVALLEN ZONDER ZWETEN AFVALLEN ZONDER ZWETEN 8:00 DAG 21 Vetten Er zijn veel misverstanden over vet. Feit is dat je niet zonder kunt. Maar net als bij suiker, is het goed om ook hier onderscheid te maken tussen natuurlijke

Nadere informatie

De nieuwe voedingsdriehoek: kompas voor een gezond leven. Nina Van Den Broecke 30/09/2018

De nieuwe voedingsdriehoek: kompas voor een gezond leven. Nina Van Den Broecke 30/09/2018 De nieuwe voedingsdriehoek: kompas voor een gezond leven Nina Van Den Broecke 30/09/2018 Inhoud 1. Nieuwe voedingsdriehoek: waarom en hoe? 2. De voedingsdriehoek Inhoudelijke visie Gezond Leven tips 3.

Nadere informatie

Versnellen melkproducten de ziekte van Huntington? Je bent wat je eet

Versnellen melkproducten de ziekte van Huntington? Je bent wat je eet Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Versnellen melkproducten de ziekte van Huntington? Is er een verband

Nadere informatie

Rapport Gezondheids-APK

Rapport Gezondheids-APK Rapport Gezondheids-APK Glucose Cholesterol Bloeddruk BMI Uw Gezondheids-APK We zijn steeds meer bezig met onze gezondheid, maar wat is het effect van onze leefstijl? Door bewust om te gaan met ons lichaam

Nadere informatie

Dienstverlenende werkzaamheden Les 3

Dienstverlenende werkzaamheden Les 3 Dienstverlenende werkzaamheden Les 3 Wat moet je nu wel eten en wat niet? Waarom wel en waarom niet? Hoe kun je er achter komen wat gezonde keuzes zijn? Eten is voor ons het zelfde als brandstof voor

Nadere informatie

Vitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Vitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Vitaminen en mineralen Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Vitaminen 3 Mineralen 4 Voeding 4 Dagelijkse behoefte 4 Wanneer extra vitaminen gebruiken

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding kokosolie voor minder vet in de taille Kokosolie staat bekend als een van de gezondste vetten in de wereld. Ondanks dat vele, waar onder het Voedingscentrum, roepen dat verzadigd vet ongezond is, maar

Nadere informatie

De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero.

De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero. De zuur-base tabel van Dr. Alex Guerrero De volgende tabel komt uit het boek In Balance for Life van Dr. Alex Guerrero. GROENTES Aardappelen Aardappelen, zoete Andijvie Artisjokken Asperge Bieten en bieten

Nadere informatie

De Top 10 Dieet Mythen

De Top 10 Dieet Mythen - 1 - De Top 10 Dieet Mythen Een dieet volhouden is nooit makkelijk, zeker niet met de overvloed aan dieet mythen. Het is het vaak moeilijk een onderscheid te maken tussen effectieve afval technieken/strategieën

Nadere informatie

Workshop Turn4u & Miracle Performance. De juiste voeding voor turners. Bob ter Haak Danique Stoop

Workshop Turn4u & Miracle Performance. De juiste voeding voor turners. Bob ter Haak Danique Stoop Workshop Turn4u & Miracle Performance De juiste voeding voor turners Bob ter Haak Danique Stoop Stellingen (1 / 4) Goede voeding kan blessures helpen voorkomen. Waar Door gezond te eten krijg je een mooiere

Nadere informatie

Nieuwe Richtlijnen Goede Voeding

Nieuwe Richtlijnen Goede Voeding Nieuwe Richtlijnen Goede Voeding Wat zijn de nieuwe voedingsaanbevelingen vanuit de wetenschap? Prof. Edith Feskens, edith.feskens@wur.nl Inhoud Voedingsonderzoek is moeilijk! Hoe komen Richtlijnen tot

Nadere informatie

Pure Whey Eiwit - Kennismakingsset

Pure Whey Eiwit - Kennismakingsset Zo ondersteunt Pure Whey Eiwit uw gezondheid Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen voor het lichaam. Ze zijn nodig voor groei, herstel en instandhouding van lichaamscellen en weefsels. Niet voor niets

Nadere informatie

1 gram verteerbare koolhydraten levert 4 kcal (afkorting verteerbare koolhydraten =

1 gram verteerbare koolhydraten levert 4 kcal (afkorting verteerbare koolhydraten = Voedingsanalyse van 2 typische fastfoodmaaltijden : cijfers en feiten Doelstelling : Vanuit de voedingswaarde en met behulp van de cursus, de effecten van fastfood op de gezondheid kunnen afleiden. De

Nadere informatie

Leefstijladviezen bij darmklachten

Leefstijladviezen bij darmklachten Leefstijladviezen bij darmklachten Inleiding Deze folder geeft informatie over darmklachten, de oorzaak ervan en wat ertegen te doen is. Het is belangrijk om de informatie aandachtig door te lezen want

Nadere informatie

De Voedingswijzer. Calorie wijzer Product wijzer Groente en fruit wijzer Drinkwijzer

De Voedingswijzer. Calorie wijzer Product wijzer Groente en fruit wijzer Drinkwijzer De Voedingswijzer De Voedingswijzer is een gebaseerd om algemene richtlijnen. Probeer balans te vinden in je voedingspatroon. Onderstaand de opstartgids. Gebruik bij voorkeur samen met de Voedingswijzer

Nadere informatie

123-12-2011 SPORTVOEDING. Zwat

123-12-2011 SPORTVOEDING. Zwat 1 SPORTVOEDING Zwat Inhoud: Wat is sportvoeding? Energiebehoefte Belang van Koolhydraten Praktisch Supplementen Atleet 1-2 2 WAAROM Voeding en sport Gezonde voeding: optimaal functioneren lichaam Extra

Nadere informatie

Dieetadviezen bij wondgenezing

Dieetadviezen bij wondgenezing Dieetadviezen bij wondgenezing Diëtetiek Bereikbaarheid afdeling Diëtetiek Amphia Ziekenhuis: Locatie Langendijk, Molengracht, Pasteurlaan: (076) 595 30 75 Algemeen telefoonnummer Amphia Ziekenhuis: (076)

Nadere informatie

Gezond aankomen: De 10 beste tips op een rijtje!

Gezond aankomen: De 10 beste tips op een rijtje! 2019 Gezond aankomen: De 10 beste tips op een rijtje! Gezond Aankomen: De 10 Beste Tips Op Een Rijtje Een vraag die ik wel regelmatig krijg is hoe kan ik succesvol aankomen. Als je de media bekijkt valt

Nadere informatie

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies.

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies. Gezond gewicht Wat kunt u er zelf aan doen? Vraag ons gerust om advies altijd dichtbij www.alphega-apotheek.nl Gezond gewicht De meeste mensen willen graag een aantal kilo s afvallen. Maar is dat wel nodig?

Nadere informatie

Verhoogd cholesterolgehalte. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Verhoogd cholesterolgehalte. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Verhoogd cholesterolgehalte Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Cholesterolgehalte 3 Cholesterol 3 Cholesterol in voeding 4 Verhoogd cholesterolgehalte

Nadere informatie

gezond zwanger met vitamines en mineralen

gezond zwanger met vitamines en mineralen gezond zwanger met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen

Nadere informatie

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen:

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen: Samenvatting door B. 739 woorden 29 november 2016 6,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 7.1 Eten Eet iedereen hetzelfde? Eetgewoontes hangen van verschillende dingen af: je voorkeur voor eten

Nadere informatie