SCENARIOBESCHRIJVINGEN;

Transcriptie

1 SCENARIOBESCHRIJVINGEN; Scenario 9. Stroomuitval Werkversie voor het scoren door de zorgaanbieders/instellingen 8 mei 2017

2 Notatiewijze tijden Afkortingen: T Tijdstip of Tijdsduur min minuten u uur/uren Dg dag Wk week Mnd maand Notatie: T: 0 min/u T 0 oftewel meteen bij de start van het incident; T: 0 x min Binnen een periode van T 0 t/m x minuten (uren, dagen, weken, maanden) daarna; T: x min + Vanaf x minuten (uren, dagen, weken, maanden) na het incident en daarna; T: Dg 0 Gedurende de dag (week, maand) van het incident zelf; T: Dg -1 Eén dag (week, maand) voor het incident; T: Dg +1 Eén dag (week, maand) na het incident ; Verdeelsleutel letselslachtoffers Bij diverse scenario s moeten letselslachtoffers over de individuele zorgaanbieders/instellingen worden verdeeld. Hiervoor is een verdeelsleutel opgesteld: Ambulancedienst, MKA en GGD: Het incident vindt plaats in uw regio. U bent primair aan zet voor de uitvoering en organisatie; Huisartsenpost: Het incident vindt plaats bij u in de buurt, 70% van de t3 s komt naar uw HAP; Ziekenhuis: Het incident vindt plaats bij u in de buurt, maar u bent geen aanloopziekenhuis. Het onderstaand percentage van het totaal aantal letselslachtoffers (zie tabel) komt bij u op de SEH. Dit percentage is in het tekstblok Operationele bijzonderheden zo nodig vertaald naar concrete aantallen voor uw organisatie. Naam % letselslachtoffers/patiënten Albert Schweitzer 7,5 Erasmus Medisch Centrum 20 Maasstad 20 Havenziekenhuis 2,5 Ikazia 7,5 IJsselland 5 Franciscus, locatie Vlietland 5 Franciscus, locatie Gasthuis 10 Beatrix 5 Van Weel Bethesda 7,5 Admiraal de Ruyter 5 Zorgsaam 5 TOTAAL %

3 Incident Regiobeeld en waarschijnlijkheid Scenariokeuze 9. Stroomuitval Stroomuitval kan intern of extern van aard zijn. Hier wordt bedrijfsoverstijgend - uitgegaan van een extern scenario; De schaalgrootte van stroomuitval varieert van lokaal t/m internationaal. Hier wordt uitgegaan van stroomuitval in een groot deel van de regio; Stroomuitval kan met of zonder vooraankondiging plaatsvinden. Een dreigende stroomstoring, bijvoorbeeld door overbelasting, kan dagen tevoren al bekend zijn. Hiervoor is een alerteringsysteem beschikbaar, vergelijkbaar met dat voor terrorisme. Voorbeelden van een stroomstoring zonder vooraankondiging zijn b.v. door blikseminslag, graafwerkzaamheden of opzet. Hier wordt uitgegaan van storing zonder vooraankondiging; De duur van stroomuitval varieert in Nederland van enkele uren tot maximaal enkele dagen. Stroomuitval als (secundair) cascade-effect van een ander soort incident kan echter langer duren, bijvoorbeeld na een overstroming. Hier wordt uitgegaan van een primaire uitval van ruim 1d. Stroomstoringen van > 1d hebben zich in het verleden voorgedaan in het Overijsselse Haaksbergen (november 2005, 3d) en in de Tieler- en Bommelerwaard (december 2007, 2d). De impacts zijn enigszins tijd- en seizoengebonden: Zonder licht is het lastig zorg te verlenen; een stroomstoring in de spitsuren vergroot de verkeerschaos; bij warm weer treedt gauw voedselbederf op (uitval koeling); bij koud weer is onderkoeling een risico (elektrische ontsteking van de verwarming). Hier wordt stroomuitval generiek beschouwd: voor alle tijden en seizoenen. Er zijn 2 regionale netbeheerders in ZWN: Stedin voor Rotterdam Rijnmond en Zuid Holland Zuid; Enduria voor Zeeland; Er zijn enkele kwetsbare gebieden in ZWN, met bovengrondse leidingen, oudere schakel- of hoofdverdeelstations of aan een eindtak van het distributienet (geen ringvoorziening); In het zorgrisicoprofiel ZWN is gekozen voor een waarschijnlijk scenario (score D: 1 10% p.j.) en ernstige totaalimpact (score C). De totaalimpact wordt vooral bepaald door gewonden (score C: 4-40); gebrek aan basisbehoeften (score C: < p gedurende 2-6 d); verstoring van het dagelijks leven (C: > p gedurende 1-2 d) en angst en woede onder de bevolking (D: verwijtbaarheid incident en geen mogelijkheden van eigen ingrijpen). Hier wordt aangesloten op het zorgrisicoprofiel, maar wordt een iets lichter scenario met hogere waarschijnlijkheid van eens in de 2 10 jr gekozen. T: 0-2u De verkeerschaos domineert (uitval verkeerslichten, OV), alsmede de toe/uitgankelijkheid van gebouwen (vast in lift; elektrische [draai]deuren); Uitval van vaste telefonie en ICT beperkt de mogelijkheden om afspraken te maken en wijzigen; T: 2 8u De voedselbereiding (koken) en maaltijdverstrekking (magnetron) komen in de knel; Uitval van mobiele telecommunicatie beperkt het maatschappelijk verkeer, waaronder de hulpverlening; In de winter worden vooral verwarming en warm water problematisch en in de zomer voedselbederf; T: 8 24u Aggregaten voor noodstroom van verkeerskunstwerken lopen droog: Tunnels lopen onder water (uitval pompen) en bruggen vallen uit. Aggregaten van ziekenhuizen kunnen al eerder uitvallen (brandstofvoorraad, 4-6u); Het maatschappelijk verkeer komt langzaamaan tot stilstand: Afspraken, verkeer en vervoer nemen steeds meer af; Zorgbehoevenden in de thuissituatie komen in de problemen; T: Dg +1 Communicatiesystemen van de hulpdiensten kunnen uitvallen. 38

4 Impacts Stroomuitval gaat gepaard met veel cascade-effecten, zoals uitval van: verkeer: Vooral tijdens spitsuren is verkeerschaos te verwachten door uitval van verkeerslichten en een toename van verkeersongevallen; Pompstations vallen uit; T: 2 8u Het verkeer raakt gewend aan de situatie en rijdt voorzichtig. De vertragingen blijven; T 8u + Mensen passen hun reisplannen aan op de situatie; Voertuigen komen in toenemende zonder brandstof te staan. OV: o Trein, tram en metro vallen uit; o Busvervoer blijft mogelijk, maar met vertraging door de verkeerschaos; T: 2 8u o Er is veel behoefte aan vervangend busvervoer; T 8u + o Bussen komen in toenemende zonder brandstof te staan. publieksgebouwen: Mensen kunnen niet meer in of uit elektrische (draai)deuren en tourniquets, of komen vast te zitten in een lift. Kunstlicht en ventilatie vallen uit; hoogbouw: Leidingwater kan niet meer worden opgepompt naar hogere verdiepingen (hydrofoor); huishoudens: kunstlicht, mechanische ventilatie, warm water, elektrische apparatuur vallen uit; De uitval van elektrische boilers, combiketels en CV-pomp begint bij koud weer problematisch te worden; huishoudelijke apparatuur: De maaltijdbereiding wordt problematisch; Bevroren goederen beginnen te ontdooien (professionele vriezers: 6u) crisiscommunicatie en ICT: Radio, TV en ICT vallen uit. Men kan alleen nog berichten via auto- of batterijradio s ontvangen; telefonie: Vaste telefonie valt uit; De mobiele telefonie raakt overbelast doordat veel mensen gaan bellen. Zendmasten vallen uit (uitval afhankelijk van de toestand van de noodstroomvoorzieningen <½ 6u). 39

5 MKA: Het meldkamersysteem blijft in werking, maar wordt praktisch gezien wel steeds slechter bereikbaar. In eerste instantie door een toename van vragen.. en in tweede instantie door uitval van zendmasten; Hulpvoertuigen: In het begin werkt de verkeerschaos vertragend; In het donker is het gebrek aan openbare verlichting beperkend; Ritformulieren kunnen mogelijk niet meer worden opgemaakt; Garagedeuren moeten handmatig worden geopend; T 8u + Brandstof van hulpvoertuigen raakt op en bijtanken kan niet meer Pagers, portofoons, gsm, AID s e.d. kunnen niet meer worden op/bijgeladen; Zorginstellingen: Alles dat niet op de noodstroom staat, valt uit, zoals: verlichting, ventilatie, elektrische apparatuur, liften, elektrische deuren, ICT (waaronder EPD), drinkwater (hoger gelegen etages), verwarming; Het is de vraag hoe lang de noodstroom intact blijft, want bijvullen van aggregaten lukt niet meer; Telecommunicatie valt na enige tijd uit; Uitval van sterilisatie en van voedselbereiding of catering wordt na enige uren kritiek (4-6u); Uitval van koeling wordt kritiek voor de koude keten (4-6u). Logistieke ketens: Verkeerschaos en uitval van ICT en betalingsverkeer belemmeren de logistiek vrijwel direct;.. en uitval van telecommunicatie enige uren later versterkt dit nog; Thuiszorg en verpleging en verzorging: De verkeerschaos zorgt voor vertraging bij huisbezoeken; Er is geen kunstlicht, ventilatie of verwarming meer bij de cliënten thuis; Elektrische zorgapparatuur van cliënten valt uit (b.v. elektrisch doorligmatras); Telefonische contacten worden al snel onmogelijk; Accu s van rollators en elektrische rolstoelen kunnen leeg raken; T: 8u + Accu s van thuisdialyse of -beademing en thuismedicatie via infuuspompen kunnen leeg raken; HAP s: Triagisten vallen uit (vaste telefonie en toegang tot triage protocol); Patiëntinformatie is niet beschikbaar (LSP) en kan niet digitaal worden geregistreerd en betaalinformatie evenmin; De werkomstandigheden in de post zijn verder beperkt door uitval van kunstlicht, ventilatie en elektrische apparatuur; HAP s in ziekenhuizen kunnen mogelijk gebruik maken van de noodstroom; Uitval van mobiele telefonie beperkt de mogelijkheden toto overleg en afspraken nog verder; De koude keten komt in gevaar. 40

6 Operationele bijzonderheden Respons Personeel wordt vastgehouden tot aflossing beschikbaar is; De MKA communiceert via het noodnet met de hulpdiensten; HAP s zonder noodstroom kunnen nauwelijks meer functioneren en moeten mogelijk collega s inschakelen; Onderdelen van de verpleging en verzorging hebben noodverlichting gedurende het 1 e uur. In die tijd zal men maatregelen moeten treffen voor een eventuele langdurige uitval; Veel zorgaanbieders/instellingen zullen het continuïteitsplan in werking stellen; Ziekenhuizen schakelen direct over op noodstroom, maar het is de vraag welke voorzieningen daarmee worden gevoed en voor hoe lang er brandstof beschikbaar is voor de noodstroomaggregaat; Zodra duidelijk is dat de stroomuitval een dag of langer gaat duren, valt te overwegen om patiënten over te plaatsen, zowel in ziekenhuizen als in de verpleging en verzorging; Thuiszorginstellingen en de verpleging en verzorging zullen mogelijk extra personeel oproepen en handelen conform het veiligheidsmanagementsysteem (VMS), maar kunnen weinig concrete maatregelen nemen; T: 8u + Ambulances blijven cf. afspraak posten op de standplaatsen om acute hulpvragen van bewoners te kunnen aannemen; Het wordt in toenemende mate de vraag in hoeverre de patiëntveiligheid nog is geborgd in zowel de acute zorg, als de verpleging en verzorging en thuiszorg. Bovenregionale bijstand kan zijn aangewezen. Stroomuitval gaat gepaard met secundaire risico s. Met name kunnen industriële processen ontregeld raken, waardoor men kan moeten affakkelen en er mogelijk zeer grote (en zwarte) rookpluimen kunnen ontstaan; Aanschaf van aggregaten tijdens stroomuitval heeft weinig kans van slagen; Herstel van de stroomlevering duurt (mede ivm de industrie) enige dagen (2 3 d). Na ongeveer vier dagen zal er weer volledige levering van stroom zijn. Het netwerk is dan echter nog erg kwetsbaar. In het verdere herstel van de situatie kan het netwerk nog een aantal keer uitvallen. Volledig herstel van de infrastructuur kan enkele weken duren. 41