PRATEN MET JE KIND: HOE DOE JE DAT?

Transcriptie

1 Lezingen ronde 3: Taalontwikkeling PRATEN MET JE KIND: HOE DOE JE DAT? Wat ouders van late talkers leren tijdens het Hanen ouderprogramma Target Word Congres Jeugd In Onderzoek Astrid Kruythoff-Broekman Karin Wiefferink Noëlle Uilenburg

2 LATE TALKERS 24 maanden minder dan 50 woorden of nog geen woordcombinaties Prevalentie ca. 13% (Prathanee et al., 2009; Taylor, Zubrick, & Rice, 2013) Risicogroep voor taalontwikkelingsstoornis (TOS) 3

3 HANEN OUDERPROGRAMMA TARGET WORD Target Word: interventie voor ouders van late talkersmet alleen een achterstand in de taalproductie Doel: vroegtijdige interventie om taalproblemen op latere leeftijd (deels) te voorkomen Programma nog niet beschikbaar in Nederland. In kader effectonderzoek aangeboden in Samenwerking NSDSK en JGZ Kennemerland. Programma zou mooi kunnen passen in periode tussen signalering met 2;0 jaar en herbeoordeling met 2;6 jaar. (Zie handreiking uniforme signalering van taalachterstanden bij jonge kinderen, 4

4 TARGET WORD 5 groepsbijeenkomsten met ouders 2 individuele film- en feedbacksessies ouder + kind Ouders leren onder andere : kijken naar de non-verbale communicatiesignalen van hun kind wachten op initiatief van het kind en daarop reageren het kind laten leiden in de interactie, de ouder volgt het kind het kind imiteren en zijn non-verbale signalen interpreteren uitingen van het kind uitbreiden doelwoorden kiezen en gebruiken in betekenisvolle interacties communicatieve druk vermijden, testvragen vermijden 8

5 EFFECTONDERZOEK NAAR TARGET WORD Samenwerking NSDSK - JGZ Kennemerland 60 peuters en hun ouders 30 experimentele groep: Target Word 30 controle groep: Controle groep Inclusie: Kinderen met VTO-score2 of 3 bij het 2-jarigen consult en voldoende taalbegrip op Schlichting test voor Taalbegrip Meetmomenten: Voormeting rond 2;0 jaar 1e nameting rond 3;0 jaar 2e nameting rond 4;0 jaar

6 15 RESULTATEN

7 VERANDERDEN OUDERS HUN MANIER VAN COMMUNICEREN DOOR TARGET WORD? Veranderingen in de Target Word groep t.o.v. de Controle groep: Ouders in de Target Word groep veranderden de interactiewijze met hun kind: ze lieten hun kind meer zelf kiezen hoe er gespeeld werd ze wachtten langer op een initiatief van hun kind legden minder communicatieve druk op hun kind: ze stelden minder testvragen 16

8 SAMENHANG VERANDERING BIJ OUDER EN VOORUITGANG KIND Veranderingin interactiewijze Veranderingin communicatieve druk Groeiin woordenschat Groeiin zinsontwikkeling * -.36* *p<.05 17

9 TAALBEGRIP ;0 jaar 3;0 jaar 4;0 jaar Target Word Controle

10 ZINSONTWIKKELING ;0 jaar 3;0 jaar 4;0 jaar Target Word Controle

11 WOORDONTWIKKELING ;0 jaar 3;0 jaar 4;0 jaar Target Word Controle

12 PERCENTRAGE KINDEREN VOLDOENDE TAALPRODUCTIE (WQEN ZQ> 85) Target Word Controle 2;0 jaar 0% 0% 3;0 jaar 63% 43% 4;0 jaar 78% 64% 21

13 PERCENTAGE KINDEREN LOGOPEDIE Target Word Controle 3;0 jaar 10% 31% 4;0 jaar 37% 40% Geen verschil in taalscores tussen kinderen die wel en geen logopedie kregen. Van de kinderen die op vierjarige leeftijd nog niet voldoende scoorden kreeg 40% logopedie. 22

14 CONCLUSIE Target Word heeft een positief effect op de woordontwikkeling van late talkers, bekeken op driejarige leeftijd. Op vierjarige leeftijd geen verschil meer tussen Target Word groep en controle groep. 25% van de geïncludeerde kinderen heeft nog een achterstand op vierjarige leeftijd. Deze kinderen hebben even veel/weinig hulp gekregen als de kinderen die voldoende scoorden op vierjarige leeftijd. 23

15 MEER INFORMATIE Tijdschrift JGZ december 2016: Kruythoff-Broekman, A., Wiefferink, K. & Uilenburg, N. Effectiviteit van Target Word bij late talkers : Een onderzoek naar het effect van het Hanen-ouderprogramma Target Word op de taalontwikkeling van late talkers. Tijdschrift Jeugdgezondheidszorg (2016) 48: 134. Kruythoff-Broekman, A., Wiefferink, C. Schoelen, S., Rieffe, C., Uilenburg, N. The efficacy of the Hanenprogram Target Word for late talkers: parental behavior change and child language outcomes at age 3. Submitted. Contact: Astrid Kruythoff: akruythoff@nsdsk.nl 26

16 VEEL DANK AAN Alle ouders en kinderen die hebben deelgenomen Annemarieke Melman, adviseur en cursusleider Target Word Jacobien van Kooten, adviseur en cursusleider Target Word Carolien Rieffe, Professor Social and Emotional Development at Leiden University Stagiairs: Sabine Schoelen, Jana v.d. Zwart, Marieke Blom, Neri Kamphuis, Floor Banning en Carmen de Lange Staf, jeugdartsen en JGZ-verpleegkundigen van JGZ Kennemerland Nuts-Ohra, subsidieverstrekker 27