Hoe maken we het een beetje leuk op ons werk?

Transcriptie

1 Hoe maken we het een beetje leuk op ons werk? Over bevlogenheid en job crafting Prof. dr. Wilmar Schaufeli KU Leuven & Universiteit Utrecht

2 2

3 De Januskop van werk Animal laborans Moeite Inspanning Opoffering Bloed, zweet & tranen Homo faber Creativiteit Productiviteit Uitdaging Ontwikkeling Traditionele visie Disease Disorder Damage Disability Positieve visie Energizing Enriching Exciting Engaging 3

4 De Januskop van werk Animal laborans Moeite Inspanning Opoffering Bloed, zweet & tranen Homo faber Creativiteit Productiviteit Uitdaging Ontwikkeling Traditionele visie Disease Disorder Damage Disability Positieve visie Energizing Enriching Exciting Engaging 4

5 Tijd voor verandering.. Positive psychologie is de wetenschappelijke studie van optimaal menselijk functioneren met als doel om de factoren die individuen en organizaties doen gedijen te ondekken en te bevorderen Seligman (1999) 5

6 Tijd voor verandering.. Positive psychologie is de wetenschappelijke studie van optimaal menselijk functioneren met als doel om de factoren die individuen en organizaties doen gedijen te ondekken en te bevorderen Seligman (1999) 6

7 Bevlogenheid Bevlogenheid is een positieve, affectief-motivationele toestand van opperste voldoening die wordt gekarakteriseerd door vitaliteit, toewijding en absorptie (Schaufeli et al., 2002; p. 74) 7

8 Flight attendent 8

9 Bevlogenheid in Europa (1-5) Bron: 6 e EWCS

10 Waar komt bevlogenheid voor? Veel Ondernemers Managers Boeren Artiesten Leerkrachten Weinig Productiemedewerkers ICT-medewerkers Verpleeghuispersoneel Winkelpersoneel Smulders (2006) 10

11 GEACATIVEERD WERK- VERSLAAFD BEVLOGEN ONPLEZIERIG PLEZIERIG BURNED-OUT TEVREDEN GEDEACTIVEERD Naar Russell (2003) 11

12 The proof of the pudding. Putting the typology to the test Salanova et al. (2014) 12

13 Bevlogenheid vs. workaholisme BEVLOGENHEID WORKAHOLISME Niet geobsedeerd door werk Dwangmatige impuls Approach motivation Avoidance motivation Intrinsieke motivatie Geintojecteerde motivatie Veilige hechting Onveilige hechting Van Beek et al. (2011, 2012); Schaufeli et al. (2008); Shimazu et al. (2012, 2015); Taris et al. (2010) 13

14 Bevlogenheid is goed voor werknemers Lichamelijke gezondheid Stress-reactiviteit (Langelaan et al., 2006) Autonome hart activiteit (Seppälä et al., 2012) Verminderd risico op cardiovasculaire aandoeningen (Ugucji et al., 2015) Geestelijke gezondheid Depressie, angst, burn-out (Hakanen & Schaufeli, 2012) Psychosomatische klachten (Schaufeli et al., 2008) Slaapkwaliteit (Kubota et al., 20l1) Positieve attitudes en organisatiegedrag Workability (Airila et al., 2012) Persoonlijk initiatief (Salanova & Schaufeli, 2008) Innovatief werkgedrag (Hakanen et al., 2007) 14

15 Bevlogenheid is goed voor organisaties Lage gezondheids- en vervangingskosten Ziekteverzuim (Schaufeli et al., 2009) Verloopintentie (Schaufeli et al., 2006) Bedrijfsongevallen en -letsel (Nahrgang, 2011) Goede prestatie Klanttevredenheid (Salanova et al., 2005) Werkprestatie (Halbesleben & Wheeler, 2008) Goede bedrijfsresultaten Omzet (Xanthopoulou et al., 2008) Productiviteit (Harter et al., 2006) Winst (Harter et al., 2006) 15

16 Bevlogenheid is goed voor organisaties Lage gezondheids- en vervangingskosten Ziekteverzuim (Schaufeli et al., 2009) Verloopintentie (Schaufeli et al., 2006) Bedrijfsongevallen en -letsel (Nahrgang, 2011) Goede prestatie Klanttevredenheid (Salanova et al., 2005) Werkprestatie (Halbesleben & Wheeler, 2008) Goede bedrijfsresultaten Omzet (Xanthopoulou et al., 2008) Productiviteit (Harter et al., 2006) Winst (Harter et al., 2006) 16

17 Het Job Demands-Resources model Schaufeli & Bakker (2004; 2009); Hakanen et.al. (2006, 2008); Korunka et al. (2009); Llorens et al. (2006); Salmela-Aro & Upadyaya (2013); Crawford et al. (2010) 17

18 Bevlogenheidsinterventies (evidence based) Individu Team Dankbaarheid en vriendelijkheid (Ouweneel, Le Blanc & Schaufeli, 2014) Mindfulness (Leroy, Anseel, Dimitrova & Sels, 2013) Job crafting (Van den Heuvel, Demerouti & Peeters, 2012) Loopbaanmanagement training (Vuori, Toppinen-Tanner & Mutanan, 2011) Team meetings (Allen & Rogeslberg, 2013) Sociaal leiderschap (Bishop, 2013) Team redesign (Cifre, Salanova & Rodriguez, 2010) Team crafting (McClelland, 2014) Organisatie Performance management (Mone et al., 2011) Kwaliteitsverbetering (White, Wells & Butterworth, 2014) Leiderschapsontwikkeling (Biggs, Brough & Bardour, 2014) Voor case studies zie: MacLeod, Clarke & Simpson (2010) 18

19 Job crafting Zelfsturing, gericht op het beter laten aansluiten van het werk op wat men kan en wil Oftewel, het op eigen initiatief veranderen van de stressoren en energiebronnen op het werk Verhogen sociale- energiebronnen Job crafting Energiebronnen Stressoren Verhogen structurele werk energiebronnen Verhogen uitdagende taakeisen Verlagen belemmerende taakeisen 19

20 Meta-analyse van job crafting (k = 122; N = ) Sterkste realties met: Proactive persooonlijkheid ( r=.54) Promotie-focus (r =.51) Bevlogenheid ( r=.45) Rudolph et al. (in press)

21 Job crafting interventies Inhoud 1. Reflectie 2. Crafting: van intentie naar actie 3. Follow-up, reflectie en bijstelling Vorm 1. Individueel online (GRIP) 2. Workshop 3. Team Job crafting leidt tot betere prestaties, via bevlogenheid (Demerouti et al. 2015) Job crafting is besmettelijk (Bakker et al., 2015) Team crafting hangt met team bevlogenheid en teamprestatie samen (Tims et al, 2013; Makkikanga et al, 2016) Job crafting (verminderen belemmeringen) heeft negatief effect op collega s (Tims et al, 2015) Job crafting leidt tot meer self-efficacy (Van den Heuvel et al. 2015) Verbindend leiderschap en innovatief klimaat bevordert team crafting (Makkikanga et al, 2017) Job crafting vermindert verveling (Harju et al., 2016) 21

22 Tien tips voor crafting for engagement 1. Neem initiatief, benut de mogelijkheden die het werk biedt 2. Benut zoveel mogelijk je eigen talenten en volg je dromen en passies 3. Zorg voor een goede balans tussen werk en privé 4. Focus niet alleen op resultaat maar ook op je persoonlijke ontwikkeling 5. Vraag regelmatig feedback van anderen; blijf in gesprek met je baas 6. Wees optimistisch; denk in mogelijkheden in plaats van problemen 7. Stel jezelf uitdagende, maar wel realistische doelen 8. Help en steun anderen op het werk, wees coöperatief 9. Zorg goed voor je lijf; bewegen, slapen en ontspannen 10. Houdt het werk uitdagend, ook voor de toekomst 22

23 Hartelijk dank voor de aandacht Meer informatie Academisch: Consultancy: 23