Jaarverslag. District Zuidwest

Transcriptie

1 Jaarverslag 2011 District Zuidwest

2 Voorwoord 2011 was het Europees jaar van de vrijwilliger. Vrijwilligerswerk werd als cement van de (lokale) samenleving flink in de schijnwerpers gezet terecht! Humanitas is als vrijwilligersorganisatie niet alleen bezig maatschappelijke dienstverlening te realiseren maar is in toenemende mate ook vanuit de rol van samenlevingopbouw actief in lokale en regionale netwerken en WMO platforms. Voor maatschappelijke partners en voor de overheid is Humanitas een partner die haar bijdrage levert bij het vinden van antwoorden op de grote veranderingen die stelselwijzigingen en bezuinigingen vragen. Centraal staat de kwaliteit van de samenleving en de zelfredzaamheid van burgers of het verhogen van die zelfredzaamheid. De toenemende belangstelling voor de lokale samenleving vraagt om sterke bestuurders, netwerkers bij uitstek. En die heeft Humanitas. De lokale afdelingen hebben aan kracht gewonnen en nemen steeds vaker het voortouw. Hierbij lopen ze tegen het feit aan dat financiële zekerheden minder zeker zijn, nieuwe doelgroepen zich aandienen en nieuwe vraagstukken om antwoord vragen. Dat leidt intern tot nieuwe discussies en heroriëntatie op bestaande structuren en afspraken. In die zin was 2011 een roerig jaar. Tegelijkertijd maakt het helder dat vrijwilligerswerk springlevend is en volop in ontwikkeling. Humanitas heeft in dit bijzondere en roerige jaar meer mensen kunnen ondersteunen. Meer vrijwilligers hebben zich ingezet voor een medemens en de civil society. Daar zijn we trots op. We blijven ondanks onweersbuien optimistisch naar de toekomst kijken. Wil de Koning Voorzitter districtsbestuur Susanna Kos districtsmanager 2 Jaarverslag Humanitas 2011

3 Inhoud Humanitas in het kort 4 Ontwikkelingen in Elk kind telt 10 Vallen en opstaan 12 Alleen en samen 14 Oud en redzaam 16 Verwerken en verder 18 Samenlevingsopbouw 19 Werving van middelen 21 Ondersteunende processen 23 Jaarrekening 25 Bijlagen 26 3 Jaarverslag Humanitas 2011

4 Humanitas in het kort Humanitas is een grote vereniging, met een grote verscheidenheid aan activiteiten en projecten. Daarom eerst een nadere introductie. Waar staat Humanitas voor? Hoe zit de vereniging in elkaar? Hoe werkt het district? En niet het minst belangrijk: welke activiteiten en projecten voeren de vrijwilligers van Humanitas uit? Humanitas in het kort. Missie, visie en waarden Wat doet Humanitas? Humanitas geeft een steuntje in de rug aan mensen die dat tijdelijk nodig hebben. Onze doelgroep is divers. Jonge gezinnen met opvoedingsvragen, ouderen die actief oud willen worden, mensen met financiële problemen, jonge vluchtelingen, mensen in een sociaal isolement: dankzij de ondersteuning door een Humanitas-vrijwilliger kunnen al deze mensen de toekomst met meer vertrouwen tegemoet zien. Dit is waar Humanitas al vanaf mei 1945 in gelooft: dat mensen actief vorm kunnen geven aan hun eigen leven. En dat we de verantwoordelijkheid hebben om elkaar daarbij af en toe een handje te helpen. Onze missie Humanitas komt op voor een samenleving waarin mensen actief vorm geven aan hun eigen leven en verantwoordelijkheid nemen voor het samenleven met elkaar. Deze humanistische uitgangspunten vertaalt Humanitas in diensten vanmens-tot-mens op de gebieden van welzijn, wonen en zorg. Onze visie Humanitas heeft haar visie ontleend aan de uitgangspunten van het humanisme. Deze levensbeschouwing streeft naar een samenleving waarin vrijheid, gerechtigheid, verdraagzaamheid, eerbied voor de menselijke waardigheid en medemenselijkheid centraal staan. De vereniging Humanitas is in 1945 opgericht om deze belangrijke humanistische uitgangspunten tot uitdrukking te brengen in het leven van alledag.en dat komt tot uitdrukking in (1) maatschappelijke dienstverlening en (2) samenlevingsopbouw. in onze activiteiten en projecten. Niet alleen in wát we doen, maar ook in hóe we het doen. De vier Humanitas-waarden zijn: Gelijkwaardigheid Onze vrijwilligers staan niet boven de hulpvrager, maar naast hem. Verantwoordelijkheid In een samenleving ben je niet alleen verantwoordelijk voor jezelf, maar ook voor anderen. Zelfbeschikking Zo veel mogelijk mensen die een beroep doen op onze diensten, moeten hun leven weer zelf vorm zien te geven. Vraaggericht aanbod Onze vrijwilligers helpen zo snel mogelijk en bieden ondersteuning op maat binnen de doelstelling van de activiteit. De vereniging Humanitas werkt dichtbij mensen. In 86 lokale afdelingen verspreid in heel Nederland bieden bijna vrijwilligers tijdelijke ondersteuning aan meer dan deelnemers en worden met voorlichtings- en bewustwordingsbijeen-komsten nog eens mensen bereikt. De afdelingen en hun vrijwilligers worden ondersteund door een beroepsorganisatie van ruim 300 mensen, werkzaam in de vijf districten (onder andere de consulenten maatschappelijke activering) en op het Landelijk Bureau. Onze waarden Humanitas heeft de uitgangspunten van het humanisme voor haar vrijwilligerswerk samengevat in vier waarden: de Humanitas-waarden. Naast het streven naar herstel van regie over het eigen leven, is dat vraaggericht werken op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Ook gaat Humanitas ervan uit dat een ieder verantwoordelijkheid draagt voor zichzelf en voor het samenleven met anderen. Ten slotte streeft Humanitas naar een samenleving waarin gelijk-waardigheid vooropstaat en waarin plaats is voor iedereen. Deze waarden zijn zichtbaar 4 Jaarverslag Humanitas 2011

5 Humanitas in het kort Het district Humanitas Zuidwest bestaat uit 13 afdelingen, ieder met een lokaal bestuur. In Zuid-Holland zijn dat de afdelingen Delft, Drechtsteden, Gorinchem e.o., Haagland, Hoeksche Waard, Lansingerland, Midden-Holland, Nieuwe Waterweg Noord, Voorne/Putten/Rozenburg, Rijnland, Rotterdam* en Zoetermeer. In Zeeland betreft het de afdeling Zeeland. *) voor de afdeling Rotterdam zie Stichting Humanitas: De afdelingen verschillen sterk van elkaar door historie, omvang en lokale setting. De afgelopen jaren is de basis van de vereniging in de afdelingen versterkt en de dienstverlening als geheel toegenomen. Besturen zijn actief in het lokale netwerk, participeren in WMO platforms en zijn een gewaardeerde gesprekspartner voor gemeenten en maatschappelijke organisaties. Dat heeft de verhoudingen binnen Zuidwest doen veranderen. Afdelingsbesturen zoeken elkaar vaker op en vragen meer invloed en verantwoordelijkheid. In voorzittersoverleg en denktanks wordt met elkaar van gedachte gewisseld over innovatie & acquisitie en de herinrichting van de organisatie. Een andere bestuurlijke discussie betreft het zoeken naar een effectieve inrichting van een afdelingsgebied. Sluiten de grenzen van een afdelingsgebied aan bij actuele ontwikkelingen rond de WMO en de regionalisering van samenwerkingsverbanden? En hoe kan een vrijwilligersorganisatie een groot gebied zo effectief mogelijk bedienen? In 2011 hebben drie afdelingen (Drechtsteden, Hoeksche Waard en VPR) de handen in elkaar geslagen rond de voorbereidingen van een nieuw project Begeleide OmgangsRegeling (BOR). Het districtsbestuur initieerde en stelde de faciliteiten beschikbaar. De drie afdelingen gingen in een werkgroep aan de slag met behoefteonderzoek, planvorming en netwerken. Begin februari 2012 vond de officiële aftrap, de invitational meeting onder grote belangstelling plaats. De werkgroep is omgezet in een regionale stuurgroep. De afdeling Rijnland zet juist in op aansluiting op het wijkgericht werken dat steeds meer gemeenten als uitgangspunten kennen. Hoe doe je dat in een grote regio met vele gemeenten, laat staan wijken en vanuit een activiteitenaanbod dat georganiseerd is op basis van verschillende doelgroepen? Door inzet van regiocoördinatoren werkend vanuit het 1 loket principe wordt in de praktijk ervaring opgedaan. Een derde actuele discussie is de positionering en werkwijze van de Humanitas Academie. De Humanitas Academie ontwikkelt trainingen voor vrijwilligers en biedt deze aan afdelingen aan. De afdelingsbesturen zijn verantwoordelijk voor o.a. de begeleiding en deskundigheidsbevordering van de vrijwilligers. Steeds vaker klinkt vanuit afdelingen kritiek op de organisatie en de inhoud van het aanbod. Een klankbord-groep is in het leven geroepen om te komen met een vraag-gerichte aanpak die aansluit op de wensen en behoeften en die de kwaliteit en continuïteit van het opleidingsniveau waarborgt. Dit proces wordt versneld door de noodzaak om financiering te vinden voor de trainingen die tot nu toe landelijk gefinancierd konden worden dankzij een subsidie van het Ministerie van VWS. Met ingang van 2012 is deze subsidie beëindigd en dat maakt de heroriëntatie dringend nodig. Met 2012 als overgangsjaar moet de nieuwe aanpak inclusief financiering met ingang van 2013 geïmplementeerd zijn. Projecten en programmalijnen Humanitas voert door het hele land ruim 650 activiteiten en projecten uit. Deze zijn onderverdeeld in vijf thema's, ook wel programmalijnen genoemd. Elk programmalijn heeft zijn eigen specifieke doelgroep. Elk kind telt Deze activiteiten en projecten zijn bedoeld voor ouders en kinderen. Denk aan Humanitas Home-Start, Begeleide OmgangsRegeling Humanitas en Humanitas Vakantieweken. Vallen en opstaan Met deze activiteiten en projecten richt Humanitas zich op mensen die weer willen meedoen in de maatschappij. Hieronder vallen bijvoorbeeld Humanitas Thuisadministratie en Humanitas Delinkwentie en Samenleving Alleen en samen Onder deze programmalijn vallen de activiteiten en projecten voor mensen in sociaal isolement. Voorbeelden zijn Humanitas Tandem, Humanitas Taalmaatjes en Humanitas Chat. Oud en redzaam Deze activiteiten en projecten richten zich op ouderen die actief en zelfstandig willen blijven. Humanitas Vriendschappelijk Huisbezoek valt bijvoorbeeld hieronder. 5 Jaarverslag Humanitas 2011

6 Humanitas in het kort Verwerken en verder Met deze activiteiten en projecten ondersteunt Humanitas mensen die een verlies te verwerken hebben. Voorbeelden zijn Humanitas Jongeren in Rouw en Humanitas Lotgenotencontact. In de vereniging wordt naar schatting 90% van alle projecten voor deelnemers bij de afdelingen en districten aangestuurd en uitgevoerd. Daarnaast is er een aantal landelijke projecten zoals Humanitas Chat, Humanitas Delinkwentie en Samenleving en Humanitas Gezin in Balans dat in het hele land wordt uitgevoerd en landelijk geleid door beroeps-krachten. In het hoofdstuk Activiteiten en projecten is te lezen welke activiteiten en projecten onze vrijwilligers hebben uitgevoerd in 2011 en welke doelen hiermee zijn gerealiseerd. Naast deze programmalijnen zet Humanitas zich ook in het algemeen in voor een samenleving waarin mensen actief vorm geven aan hun eigen leven en verantwoordelijkheid nemen voor het samenleven met elkaar. Samenlevingsopbouw doen we niet alleen via de ondersteuning aan deelnemers maar ook door het ontwikkelen van nieuwe initiatieven daar waar mensen in de knel komen. Een ander aspect daarvan is het versterken en ondersteunen van ons eigen vrijwilligersapparaat. Met goede training en het stimuleren van het democratisch proces binnen de vereniging dragen we bij aan een maatschappij van betrokken, zelfredzame en actieve burgers. 6 Jaarverslag Humanitas 2011

7 Ontwikkelingen in 2011 Humanitas staat midden in de samenleving. Het economisch zware tij, de bezuinigingen op het gebied van zorg en welzijn, de toenemende vraag van kwetsbare mensen naar ondersteuning die de beroepszorg niet meer biedt: deze ontwikkelingen gaan niet ongemerkt aan Humanitas voorbij. Ze maken het noodzakelijk dat we regelmatig onze koers bijstellen. Ontwikkelingen binnen en buiten Humanitas In 2011 maakte de crisis rond de euro duidelijk dat economisch herstel nog lang niet in zicht is. Hoewel Nederland binnen Europa nog altijd een sterke positie heeft, worden de gevolgen van de crisis hier steeds merkbaarder. Verborgen armoede is zichtbaarder geworden, nieuwe groepen mensen krijgen het moeilijk en het sociale vangnet met zijn zekerheiden verliest aan stevigheid. Afdelingen van Humanitas merken dit. In de afgelopen jaren klopten steeds meer mensen bij Humanitas aan voor ondersteuning. Met name gezinnen met opvoedingsvragen, mensen met schulden en mensen in sociaal isolement weten ons steeds vaker te vinden. Ondanks de bezuinigingen op het gebied van zorg en welzijn slaagde Humanitas er in 2011 in aan de meeste hulpvragen tegemoet te komen. In de praktijk van zorg en welzijn komt de aandacht steeds meer te liggen bij het stimuleren van de eigen regie, zeker bij groepen mensen in kwetsbare omstandigheden. De hulpverlener neemt de zorg niet over van de hulpvrager, maar staat naast hem. Dit komt onder meer tot uiting in de professionele vernieuwing die het ministerie van VWS stimuleert in het programma Welzijn nieuwe stijl en in het Wmo-beleid van gemeenten. Humanitas is al ruim 65 jaar vertrouwd met deze werkwijze. Onze kernwaarden sluiten hier naadloos op aan. De problematiek van mensen die zich tot Humanitas wenden, is de laatste jaren zwaarder en complexer geworden. De verschuiving van beroepszorg naar vrijwilligerswerk maakt het noodzakelijk dat Humanitas continu waakt over de grenzen van de ondersteuning die haar vrijwilligers bieden. Wij zorgen ervoor dat zij zich voldoende getraind en ondersteund voelen om hun werk goed en met plezier te kunnen doen. Dankzij het vertrouwen van onze financiers in ons werk bleven onze inkomsten voor activiteiten en projecten in 2011 op peil. Door de sterke band die de meeste afdelingen hebben met gemeenten bleven de verwachte kortingen op subsidies in 2011 nog uit. Ook maakten we een begin met het aanboren van nieuwe financieringsbronnen, met name vermogensfondsen als het Oranje Fonds, VSBfonds en Stichting Kinderpostzegels Nederland. In Zuidwest konden de activiteiten rekenen op steun van o.a.het fonds 1818, het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. en de woningcorporaties 3B Wonen en RWS partner in Wonen. Bijzonder is ook de grote steun van particulieren en lokale organisaties voor het Kinderkamp Walcheren alsmede de sponsoring door de Koninklijke Landmacht. Humanitas legt aan haar belanghebbenden verantwoording af over hoe zij invulling geeft aan goed bestuur en over de doelmatigheid en effectiviteit van haar bestedingen. Deze transparante manier van verantwoorden wordt voor Humanitas steeds belangrijker. Daarom werden in 2011 de fundamenten gelegd voor verbetering van de financiële administratie en uniformering in de verslaglegging. Daarnaast startten de voorbereidingen om van enkele belangrijke projecten van Humanitas het maatschappelijk rendement in kaart te brengen. Ook vond een breed vrijwilligerstevredenheidsonderzoek plaats. Al deze ontwikkelingen zullen de komende jaren worden voortgezet binnen de kaders van ons nieuwe strategieplan. Ontwikkelingen in het district Humanitas heeft in 2011 aan meer mensen ondersteuning kunnen bieden dan in De gewenste groei is gerealiseerd ook al bleken de vooraf gestelde doelstellingen deels te ambitieus. Deze groei is vooral te herleiden tot de snelle ontwikkeling van de activiteit Thuisadministratie. De maatschappelijke vraag naar ondersteuning op dit vlak neemt enorm toe en steeds vaker wordt vrijwilligerswerk als (deel van) een oplossing gezien. Ook is Humanitas erin geslaagd meer vrijwilligers te interesseren voor het werk. Dit geldt voor alle geledingen, bestuurlijk en uitvoerend. Humanitas prijst zich gelukkig met zoveel denk- en doecapaciteit en besteedt veel aandacht en zorg aan de vrijwilligers. 7 Jaarverslag Humanitas 2011

8 De omvang van de financiën bleef min of meer gelijk aan Humanitas Zuidwest heeft ondanks dreigende bezuinigingen een klein positief resultaat geboekt. Dit heeft wel meer inzet en creativiteit van iedereen gevraagd. Humanitas maakt gebruik van een deel van haar reserves voor de innovatie die de samenleving vraagt. Dit doen we met vele partners, lokaal, regionaal, provinciaal en landelijk. Onze strategische plannen In 2011 stelde Humanitas het Strategieplan vast. Hierin wordt vooruitgekeken naar de komende jaren met als punt op de horizon het jaar 2015: een menselijker samenleving waarin Humanitas een aansprekende bijdrage levert. In de beleidsperiode die achter ons ligt, heeft Humanitas veel bereikt. De activiteiten en projecten binnen de vijf programmalijnen waren succesvol, voor zowel onze deelnemers als onze vrijwilligers. Dankzij de projectfinanciering die Humanitas wist te verwerven, kon in 2010 en 2011 de dienstverlening van Humanitas groeien. Voor de ondersteunende processen was verhoudingsgewijs echter steeds minder geld beschikbaar. Ook hebben we in de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan kennis- en ervaringsoverdracht om de kwaliteit van ons vrijwilligerswerk te verbeteren. We hebben de ondersteuning van vrijwillige coördinatoren verbeterd. Er zijn voor alle verenigingsactiviteiten instructies (handreikingen) beschikbaar en de Humanitas Academie verzorgt trainingen voor alle organiserende, coördinerende en uitvoerende vrijwilligers. Voortbouwend op het Meerjarenbeleidsplan willen we de komende jaren verder inzetten op kennisdeling binnen de organisatie. Daar waar het gaat om het versterken van diversiteit (meer jongeren, verschillende culturele achtergronden, etc.) binnen de organisatie is nog een flinke slag te maken. Ook het meten van de effecten van ons werk, bijvoorbeeld door middel van tevredenheidsonderzoek onder deelnemers en vrijwilligers, verdient meer aandacht. De continuïteit van de vereniging en haar activiteiten en projecten willen we op langere termijn waarborgen. In de afgelopen jaren heeft Humanitas haar financiële beleid aangescherpt. Dit beleid zal zij ook de komende beleidsperiode voortzetten. Een strategieplan betekent niet alleen vernieuwen. We moeten behouden waar we goed in zijn, versterken wat beter kan en daarnaast innoveren. Inspelend op maatschappelijke ontwikkelingen zetten we ook enkele nieuwe stappen. We hebben onze beleidsvoornemens samengebracht in zeven doelen op drie terreinen: onze doelbesteding (de uitvoering van onze activiteiten en projecten), het werven van middelen om dit mogelijk te maken en de ondersteunende processen binnen onze organisatie. In 2011 hebben alle geledingen van Zuidwest meegewerkt aan de totstandkoming van het nieuwe strategieplan en input geleverd voor de nieuwe koers van de vereniging in de komende jaren. In de districtsraad vond een workshop plaats, vele vrijwilligers uit het district gaven input via online consultatieronden en ook de afdelingsbesturen hebben op verschillende momenten input kunnen leveren. Deze democratische werkwijze heeft geresulteerd in het nieuwe Strategieplan , getiteld Sterker dan je denkt. Tabel 1 Ontwikkelingen binnen het district OMNN= OMNM= OMMV= M= RMM= NKMMM= NKRMM= OKMMM= OKRMM= _ìçöéí=ñ=nmmm= ^~åí~ä=îêáàïáääáöéêë= ^~åí~ä=çééäåéãéêë= 8 Jaarverslag Humanitas 2011

9 Onze zeven doelen voor Doelbesteding 1. Focus op kwetsbare groepen We blijven onze activiteiten en projecten voortdurend toetsen aan onze waarden, missie en visie. Onze voortrekkersrol willen we blijven behouden als het gaat om de aandacht voor de kwetsbare groepen met complexe maatschappelijke vraagstukken in de samenleving. Dat willen we blijven doen door de inzet van deskundige vrijwilligers. Zij ondersteunen de deelnemers zodanig dat zij het na verloop van tijd weer zelf redden. We richten ons in de komende jaren op drie programmalijnen: Elk kind telt, Vallen en opstaan en Alleen en samen. 2. Versterken van de kwaliteit van vrijwilligers We blijven investeren in het binden van vrijwilligers en in hun ontwikkeling. Vrijwilligers geven keer op keer aan dat deskundigheidsbevordering essentieel is om de activiteiten en projecten van Humanitas goed te kunnen uitvoeren. Omdat we ons inzetten voor doelgroepen met complexe problematiek is scholing en begeleiding, bijvoorbeeld door middel van intervisie en terugkombijeenkomsten, onontbeerlijk. We zullen het volgen van trainingen voor de vrijwilligers aantrekkelijker maken. E-learning maakt bijvoorbeeld mogelijk om een training vanuit huis te volgen. Door trainingen voor meerdere afdelingen tegelijk te organiseren, is de groep sneller vol en hoeven vrijwilligers die graag snel aan de slag willen niet te lang op hun voorbereiding te wachten. beleid, maar ook een krachtig middel om belanghebbenden te boeien en te binden en nieuwe donateurs aan te trekken. Denkend vanuit het merk zullen we blijven investeren in marketing en communicatie om succesvol te kunnen zijn in het over het voetlicht krijgen van onze boodschap. In de periode tot 2015 zullen we elk jaar landelijk campagne voeren voor een van de drie hierboven genoemde focusprogramma s en de onderliggende activiteiten en projecten. Om de herkenbaarheid van ons aanbod te vergroten gaan we werken aan een consistente naamvoering van projecten en activiteiten. 6. Groei en diversiteit in financiën Met het oog op de bezuinigingen bij onze belangrijke opdrachtgevers (en financiers) zullen we een evenwichtig financieel beleid moeten blijven voeren. Dit betekent onder meer dat we minder afhankelijk moeten zijn van één of een groep financiers. We gaan een impuls geven aan de groei van en diversiteit in financieringsbronnen (financiers, sponsors en donateurs). Ondersteunende processen 7. Digitalisering en inzet van nieuwe media In de periode tot 2015 zullen we investeren in de digitalisering van de werkprocessen en de inzet van nieuwe media. De digitalisering is een aanvulling op en een onderdeel van een samenhangend netwerk van ondersteuning. 3. Zichtbaar maken van resultaten We moeten de maatschappelijke relevantie van ons werk en onze activiteiten duidelijker over het voetlicht brengen. Dat is met name belangrijk voor onze financiers, maar ook onze andere belanghebbenden vragen hierom. 4. Een sterke Humanitas-community Humanitas is geworteld in de samenleving. Een steeds groter wordende community van leden, vrijwilligers, deelnemers, donateurs en andere partners vindt dat onze organisatie moet groeien. Maar willen we onze diverse doelgroepen adequaat blijven bedienen, dan moeten we als vereniging ook een zo goed mogelijke afspiegeling van de samenleving zijn. We willen de diversiteit van de organisatie vergroten door meer jonge mensen aan ons te binden, en meer mensen met diverse culturele achtergronden. We zullen meer en andere mensen moeten interesseren voor het werk van Humanitas, willen we verbonden blijven met de civil society. Werving van middelen 5. Denken vanuit het merk Humanitas Humanitas zal nog meer moeten gaan werken aan positionering, identiteit en merkwaarde. Een sterk merk zorgt voor samenhang en consistentie, is richtinggevend voor 9 Jaarverslag Humanitas 2011

10 Elk kind telt De afdelingen binnen het district voerden in 2011 activiteiten en projecten uit binnen alle vijf de programmalijnen. Naar welke activiteiten en projecten was de meeste vraag? Welke ontwikkelingen deden zich voor? Het hoofdstuk wordt afgesloten met een beschrijving van de onderwerpen die dit jaar de agenda van het bestuur bepaalden. Elk kind telt Activiteiten en projecten uit deze programmalijn zijn gericht op het versterken van de zelfredzaamheid van ouders en kinderen. Door extra aandacht van een Humanitas-vrijwilliger worden zwaardere opvoedingsproblemen voorkomen. Ontwikkelingen Humanitas voert in vele gemeenten in Zuid-Holland en Zeeland het Home-Start programma uit, een programma voor opvoedingsondersteuning. Humanitas is in steeds meer Centra voor Jeugd en Gezin een gewaardeerde partner. In Sliedrecht b.v. is het CJG feestelijk geopend, één fysieke plek voor alle partijen waaronder Home-Start. In een aantal gebieden speelt regionalisering een steeds grotere rol als antwoord op een regionale opzet van het CJG of de noodzaak van het verdelen van de kosten over meerdere gemeenten. In Spijkenisse b.v. spelen financiële problemen waarvoor regionalisering een mogelijke oplossing vormt. Home-Start ondersteunt gezinnen met jonge kinderen. In 2011 waren in totaal 1270 minderjarige kinderen in de ondersteunde gezinnen aanwezig. Dat is een grote verantwoordelijkheid. Humanitas traint en begeleidt de vrijwilligers en kent een protocol kindermishandeling & huiselijk geweld. Bij signalen wordt overlegd met het Meldpunt Kindermishandeling. In 2011 is in 13 gevallen uiteindelijk melding gedaan. Een ander programma dat Humanitas met steun van ZonMw landelijk heeft ontwikkeld is Begeleide Omgangs- Regeling (BOR). In 20 % van de scheidingen verloopt de omgang van één van de ouders met het kind problematisch. BOR biedt ondersteuning aan pas gescheiden ouders bij de uitvoering van het ouderschapsplan. Voor de kinderen levert dit een beter sociaal-emotioneel evenwicht op. Voor de ouders zorgt juist het vrijwillige karakter van de ondersteuning ervoor dat zij zich gesterkt voelen in hun zelfstandigheid. In Zuid-Holland Zuid zijn voorbereidingen getroffen voor een nieuw project. Een nieuwe activiteit is de voorleesactiviteit. Vrijwilligers lezen voor aan jonge kinderen met een taalachterstand en betrekken ook de ouders bij het lezen. In 2010 heeft de methodiek de Helemaal Humanitas prijs ontvangen en dit heeft mede geleid tot de activiteit in Gouda. Het Kindervakantiekamp Walcheren wordt al 20 jaar met succes uitgevoerd. De afdeling Zeeland zorgt er elk jaar voor dat kinderen uit achterstandsituaties op vakantie kunnen. De activiteit staat als een huis en kan rekenen op een hechte groep vrijwilligers en veel steun van de lokale samenleving. Humanitas heeft Doorstart als een logisch vervolg op Home-Start opgepakt. Doorstart is een programma voor opvoedingsondersteuning aan gezinnen met schoolgaande kinderen. Ouders en kinderen worden ondersteund om vaardigheden en zelfvertrouwen te versterken. Veelal speelt het ontbreken van een sociaal netwerk een rol en wordt ook ingezet op het verbeteren van contacten in de buurt en op school. Een landelijk expertisecentrum en de steun van ZonMw stimuleren nieuwe projecten. In Zoetermeer is een nieuw project gestart en de resultaten zijn veelbelovend. 10 Jaarverslag Humanitas 2011

11 Elk kind telt Tabel 1: Overzicht activiteiten 2011 en aantallen deelnemers en vrijwilligers Activiteit / project Aantal deelnemers Aantal vrijwilligers Home-Start Doorstart Maatjes voor Jongeren Kampweken voor kinderen Vakantie bij gastgezinnen voor kinderen Europa Kinderhulp 35 2 Voorleesactiviteiten Tabel 2: Ontwikkelingen van de resultaten in de afgelopen 3 jaar aantal activiteiten aantal deelnemers aantal vrijwilligers budget x gerealiseerd gerealiseerd ambitie gerealiseerd Toelichting op het verschil tussen ambitie en realisatie 2011 De ambitie om de dienstverlening aanzienlijk uit te breiden was te optimistisch. Wat deelnemers betreft heeft Humanitas het niveau van 2010 weten te behouden. Humanitas heeft bij het merendeel van de activiteiten de ambitie, net als in het verleden, waargemaakt. Dit zijn stabiele activiteiten waar Humanitas trots op is. Bij een beperkt aantal projecten heeft Humanitas de ambities niet volledig waar kunnen maken. De redenen zijn verschillend en mede afhankelijk van lokale ontwikkelingen en personele aspecten. Dit geldt o.a.voor Europa Kinderhulp, Home-Start Dordrecht en Goes. Humanitas analyseert de situaties en neemt in overleg met lokale partners maatregelen. Soms moesten ambities door bezuinigingen naar beneden worden bijgesteld zoals bij Home-Start Zwijndrecht en Barendrecht. De vakantieactiviteit Drechtsteden is niet doorgegaan en de voorbereiding van een nieuw project duurt langer dan voorzien. Gelukkig zijn er ook nieuwe projecten te melden zoals Home-Start Delft-Rijswijk en Doorstart Zoetermeer. Hierbij zijn veelal al vrijwilligers geworven en getraind; dat verklaart de groei van vrijwilligers. 11 Jaarverslag Humanitas 2011

12 Vallen en opstaan Activiteiten en projecten uit deze programmalijn zijn gericht op de opvang en ondersteuning van mensen die tijdelijk niet in hun primaire bestaansmogelijkheden kunnen voorzien. Ontwikkelingen Humanitas voert in vele gemeenten Thuisadministratie uit, ondersteuning bij het bereiken van zelfstandigheid in het beheer van hun financiële huishouding. Vrijwilligers ondersteunen deelnemers bij het ordenen van de administratie en bij het verkrijgen van overzicht en inzicht in hun inkomsten en uitgaven. De vraag naar ondersteuning neemt enorm toe omdat steeds meer groepen met schulden en/of schuldhulpverlening te maken krijgen, deels door het wegvallen van voorzieningen zoals de AWBZ. Daarnaast betrekken steeds meer gemeenten het vrijwilligerswerk bij de uitvoering van hun wettelijke taken op dit terrein. De druk op de dienstverlening neemt toe en Humanitas moet alle zeilen bijzetten om aan de vraag te voldoen zonder op kwaliteit in te boeten. Door eenmalige middelen van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (zogenaamde Ortegagelden) kon Humanitas in 2011 extra ondersteuning bieden aan de coördinatoren van Thuisadministratie. De ondersteuning omvatte intervisie, themabijeenkomsten en praktische hulp in de vorm van een registratiesysteem. Daarnaast is in Zoetermeer een conferentie georganiseerd met de titel op zoek naar de ideale lokale samenwerking. 95 deelnemers uit Zuid-Holland en Zeeland kwamen naar deze conferentie om te luisteren en te praten naar de optimale vorm en de ideale lokale samenwerking rond schuldpreventie en schuldhulpverlening. In workshops werden onderwerpen uitgediept zoals Grenzen aan de Thuisadministratie. Humanitas heeft in samenwerking met de Universiteit van Tilburg onderzoek gedaan naar de effecten van thuisadministratie. De resultaten bevestigen dat de ondersteuning van Humanitas een positief effect heeft op de deelnemer en dat deelnemers een grotere mate van zelfstandigheid hebben ontwikkeld. Het geheim zit in de coachende vaardigheden van de vrijwilligers in wat transfer of skills wordt genoemd. Humanitas voert ook bezoekgroepen aan gedetineerden en een nazorgproject voor ex-gedetineerden in Den Haag uit. Als een van de vier grote vrijwilligersorganisaties geeft Humanitas hiermee voetjes en handjes aan de beleidsvisie vrijwilligerswerk bij de sanctietoepassing van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Daarin staat de verdere professionalisering van het vrijwilligerswerk centraal in termen van aandacht voor adequate selectie, deskundigheidsbevordering en begeleiding van vrijwilligers. De bezoekgroepen in het Forensisch Centrum Teylingereind en de Justitiële Jeugdinrichting Hartelborgt zijn tijdelijk minder actief geweest en hebben zich opnieuw georiënteerd op wat ze kunnen betekenen en hoe ze de kwaliteit kunnen waarborgen. In Teylingereind heeft dit tot een verlegging van de focus geleid. Vrijwilligers geven nu inhoud aan educatieve en sportieve activiteiten voor jongeren. Ook voor de Hartelborgt worden meer doelgerichte contacten ontwikkeld zoals huiswerkhulp. 12 Jaarverslag Humanitas 2011

13 Tabel 1: overzicht activiteiten 2011 en aantallen deelnemers en vrijwilligers Activiteit / project Aantal deelnemers Aantal vrijwilligers Bezoekgroep gedetineerden Nazorg ex-gedetineerden Thuisadministratie Tabel 2: ontwikkeling van de resultaten in de afgelopen 3 jaar (cijfers afgerond) aantal activiteiten aantal deelnemers aantal vrijwilligers budget x gerealiseerd gerealiseerd ambitie gerealiseerd Toelichting op het verschil tussen ambitie en realisatie 2011 De groeiambitie is waargemaakt. De reden van de stijging van deelnemers is de druk op en de vraag naar de activiteit Thuisadministratie. In een aantal gemeenten zoals in Delft en Gouda is het verschil van ambitie en resultaat meer dan het dubbele en in de Drechtsteden is een nieuwe activiteit thuisadministratie opgestart. De aard van dienstverlening van Thuisadministratie is soms van korte duur waardoor vrijwilligers meerdere deelnemers kunnen ondersteunen. Hierdoor wijkt de ratio vrijwilligers en deelnemers af van andere activiteiten van Humanitas. 13 Jaarverslag Humanitas 2011

14 Alleen en samen Activiteiten en projecten uit deze programmalijn zijn gericht op het doorbreken van sociaal isolement en eenzaamheid en waar mogelijk het zelfstandig opbouwen en onderhouden van contacten. De dienstverlening van Humanitas onderscheidt zich door het veelal activerende karakter. Ontwikkelingen Humanitas voert vele Maatjesprojecten uit die als doel hebben mensen uit hun isolement te halen en weer meer aansluiting te laten vinden bij de samenleving. Ieder mens heeft behoefte aan contact met anderen. Maar sommigen kost het meer moeite om zelf die contacten te vinden of te leggen, zoals jongeren met een licht verstandelijke beperking. Humanitas zorgt voor het contact van mens tot mens. Het Maatjesproject in Delft is er voor alle langdurig opgenomen psychiatrische patiënten die niet of nauwelijks bezoek krijgen of voor wie de contacten met familie zijn verbroken. Bezoek van buitenaf is van extra grote betekenis voor hen. Juist zij hebben veel behoefte aan iemand die speciaal voor hem of haar langs komt. Iemand die ze als maatje niet met andere patiënten op de afdeling hoeven te delen. Regelmatig contact met een vertrouwd iemand die aandacht geeft is voor deze groep vergeten patiënten van grote waarde. Humanitas voert ook de activiteit Taalmaatjes uit. In het verleden was Humanitas één van de uitvoerende organisaties van het landelijke project Duizend en één Kracht. Daar zijn activiteiten uit voortgekomen in de gemeente Den Haag, Gouda en Schiedam. De activiteit in Gouda groeit en bloeit. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft Regioplan een waarderingsonderzoek gedaan m.b.t. het project Taalcoaches. Het doel van het onderzoek was zicht te krijgen op de opbrengsten van dit project voor inburgeraars en de vrijwilliger. De gemeente Gouda heeft meegewerkt aan dit onderzoek. Het rapport laat zien dat vrijwilligers als taalcoach een belangrijke aanvulling geven op de inburgeringcursussen. Door het één-op-één contact kan de taalcoach aan de slag met de specifieke taalwensen van de inburgeraar. Hierdoor neemt de taalvaardigheid en de zelfredzaamheid van de inburgeraar toe. Door het grotere zelfvertrouwen durft de inburgeraar meer Nederlands te spreken en meer naar buiten te treden. De inburgeraar raakt gemotiveerd om de taal nog beter te leren en de inburgering af te ronden. En daar zet Humanitas zich graag voor in. Humanitas zet bij de Burendag mensen in het zonnetje die zich betrokken tonen door hulp en aandacht te geven aan buren die dat nodig hebben. Burenhulp is voor deze onzichtbare vrijwilligers vanzelfsprekend maar voor de ontvanger en voor de gemeenschap zeer belangrijk. In samenwerking met de gemeente Reimerswaal werden zorgzame buren bedankt en in het zonnetje gezet als voorbeelden van een zorgzame samenleving. 14 Jaarverslag Humanitas 2011

15 Alleen en samen Tabel 1: overzicht activiteiten 2011 en aantallen deelnemers en vrijwilligers Activiteit / project Aantal deelnemers Aantal vrijwilligers Maatjes psychiatrische patiënten 12 9 Maatjes verstandelijk gehandicapte Jongeren 7 3 Taalmaatjes Burendag 30 7 Tabel 2: ontwikkeling van de resultaten in de afgelopen 3 jaar (cijfers afgerond) aantal activiteiten aantal deelnemers aantal vrijwilligers budget x gerealiseerd gerealiseerd ambitie gerealiseerd Toelichting op het verschil tussen ambitie en realisatie 2011 De ambitie is niet geheel behaald. Er was al rekening gehouden met een terugloop van activiteiten door het overdragen van het grootschalige project Buurtkamers eind 2010 aan de plaatselijke welzijnsorganisatie. De terugloop is echter groter dan verwacht. Mede door het beëindigen van subsidies is het Taalmaatjesproject in Den Haag gestopt. In de gemeente Schiedam wordt het Taalmaatjesproject in samenwerking met vele partijen uitgevoerd. Het aandeel van Humanitas is veel kleiner dan onze ambitie. 15 Jaarverslag Humanitas 2011

16 Oud en redzaam Activiteiten en projecten uit deze programmalijn zijn gericht op het bieden van ondersteuning op maat van ouderen die zelfstandig (willen) wonen. Regie houden over het eigen leven en betrokken blijven bij de sociale omgeving staan hierbij centraal. Ontwikkelingen Humanitas voert in vele gemeenten de activiteit Vriendschappelijk huisbezoek uit, een laagdrempelige en activerende ondersteuning aan ouderen. Eenzaamheid is een toenemend maatschappelijk probleem dat alle leeftijden treft maar zeer zeker ook de ouderen. Humanitas participeert in de (landelijke) Coalitie Erbij die het initiatief heeft genomen voor de week tegen eenzaamheid. Dit initiatief is o.a. door de omroep Max opgepakt. Een deelneemster en een vrijwilligster van Vriendschappelijk Huisbezoek uit Zoetermeer vertelden over de betekenis van deze activiteit voor hen. De doelgroep van Vriendschappelijk Huisbezoek is aan het veranderen. Humanitas constateert b.v. in Lansingerland een toename van deelnemers met een steeds zwaardere problematiek. De op handen zijnde afschaffing van de functies begeleiding en dagbesteding van de AWBZ werpt haar schaduwen vooruit. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van deze taken wordt overgedragen aan de gemeente.het gaat daarbij met name om mensen met een (ex)psychiatrische of een sociaal psychosomatische achtergrond, die hierdoor op zichzelf en hun directe omgeving zijn aangewezen. Humanitas onderzoekt de mogelijkheden van een breed maatjesproject, in de zin dat er ondersteuning aan alle doelgroepen kan worden gegeven. Het vertrekpunt van de ondersteuning vormt isolement. Onder de naam Humanitas Tandem lopen elders al activiteiten, en dat met succes. Humanitas Tandem is een van de groeiprogramma s van het Oranje Fonds. Humanitas voert in Delft ook recreatieve activiteiten uit, de sociëteiten voor ouderen. De sociëteiten fungeren al jaren als een ontmoetingsplek voor ouderen. In de Hoeksche Waard zet Humanitas zich al jaren in voor de realisatie van een ouderenhuisvesting volgens het concept van levensloopbestendig wonen van stichting Humanitas Rotterdam. Dit vergt veel doorzettingsvermogen en een lange adem. 16 Jaarverslag Humanitas 2011

17 Oud en redzaam Tabel 1: overzicht activiteiten 2011 en aantallen deelnemers en vrijwilligers Activiteit / project Aantal deelnemers Aantal vrijwilligers Vriendschappelijk Huisbezoek Soos voor ouderen 75 5 Levensloopbestendig Wonen nvt 7 Tabel 2: ontwikkeling van de resultaten in de afgelopen 3 jaar (cijfers afgerond) aantal activiteiten aantal deelnemers aantal vrijwilligers budget x gerealiseerd gerealiseerd ambitie gerealiseerd Toelichting op het verschil tussen ambitie en realisatie 2011 De verwachting was een stabilisatie van de omvang op het niveau van In de praktijk bleek de vraag naar ondersteuning bij Vriendschappelijk Huisbezoek veel groter. Met name in de gemeenten Zoetermeer en Delft verdubbelde de dienstverlening. Ook in de gemeente Lansingerland is sprake van een flinke stijging van de vraag. Humanitas kon in die vraag voorzien. De stijging van het budget wordt daarnaast ook verklaard door onvoorziene eenmalige kosten voor een noodzakelijke onderhoudsbeurt van de ouderensociëteit in Delft. 17 Jaarverslag Humanitas 2011

18 Verwerken en verder Activiteiten en projecten uit deze programmalijn zijn gericht op ondersteuning van mens tot mens aan nabestaanden die hun partner of een andere naaste hebben verloren. Ook bedoeld voor kinderen en jongeren die een dierbare moeten missen, of die verlies moeten verwerken na echtscheiding Ontwikkelingen Humanitas voert in zes gemeenten de activiteit Steun bij Rouw uit. Vrijwilligers ondersteunen nabestaanden individueel of in lotgenotengroepen. De vraag naar ondersteuning is na jaren van daling weer toegenomen. De activiteit in Gouda b.v. kan rekenen op veel belangstelling. In Zoetermeer voert Humanitas een lotgenotengroep uit Steun na Scheiding. Deze activiteit voorziet al jaren in een behoefte en blijft een stabiele factor in de dienstverlening. Op verzoek van de coördinatoren is een dag rond het thema De zelfgekozen dood georganiseerd. Een dag om elkaar te ontmoeten, kennis en ervaringen uit te wisselen en geïnspireerd te worden. De besproken onderwerpen waren zelfdoding en euthanasie en de verwerking daarvan. Een tweetal lezingen gaven de voorzet, "De zelf gekozen dood, met medische begeleiding." door: Mw. Dr. S.J. van t Lindenhout (huisarts en palliatief consulent) en Zelfdoding is geen keuze. door J. Tondu (creatief therapeut). In workshops werden de onderwerpen uitgediept. Toelichting op het verschil tussen ambitie en realisatie 2011 De ambitie om meer deelnemers te ondersteunen is behaald. De groei is wat minder dan verwacht maar de stijging is duidelijk aanwezig. In Gouda b.v. is meer vraag naar deze dienstverlening dan was verwacht. De groei is niet behaald bij het aantal vrijwilligers; het aantal is stabiel. Er is meer dienstverlening gerealiseerd door hetzelfde aantal vrijwilligers en projecten. De verklaring ligt deels in het feit dat er meer wordt gewerkt met lotgenotengroepen. Tabel 1: overzicht activiteiten 2011 en aantallen deelnemers en vrijwilligers Activiteit / project Aantal deelnemers Aantal vrijwilligers Steun bij Verlies Steun na Scheiding 20 5 Tabel 2: ontwikkeling van de resultaten in de afgelopen 3 jaar (cijfers afgerond) aantal activiteiten aantal deelnemers aantal vrijwilligers budget x gerealiseerd gerealiseerd ambitie gerealiseerd Jaarverslag Humanitas 2011

19 Samenlevingsopbouw Onder samenlevingsopbouw verstaan we: het versterken van de zelfwerkzaamheid en medeverantwoordelijkheid van burgers bij de invulling van hun leefomgeving. Samenlevingsopbouw is verweven in onze visie en vormt een rode draad in al ons werk. Humanitas geeft hieraan niet alleen vorm in de ondersteuning aan haar deelnemers, maar ook door het versterken en ondersteunen van het bestuurlijk en uitvoerend vrijwilligersapparaat en het stimuleren van het democratisch proces in de vereniging. Zo dragen we bij aan een samenleving van betrokken, zelfredzame en actieve burgers. Vrijwilligers zijn onbetaalbaar Vrijwilligerswerk is moeilijk in geld uit te drukken. Toch heeft Humanitas in 2011 de Erasmus Universiteit gevraagd de economische waarde van ons vrijwilligerswerk te berekenen. Er zijn drie berekeningsmethoden gebruikt: De vervangingswaarde geeft aan wat een organisatie de vrijwilliger zou hebben moeten betalen als deze een beroepskracht zou zijn geweest. De investeringswaarde is wat de vrijwilliger zou verdienen als hij in plaats van het vrijwilligerswerk zijn eigen betaalde baan zou uitoefenen. Bij de marktwaarde gaat het erom hoeveel een deelnemer bereid zou zijn te betalen voor het vrijwilligerswerk. Uit de berekeningen van de onderzoekers ligt de waarde van de uren vrijwilligerswerk die de vrijwilligers van Humanitas per jaar verrichten, tussen de 8,8 miljoen (vervangingswaarde) en maar liefst 67 miljoen (tegen de fictieve marktwaarde van het vrijwilligerswerk van Humanitas). Bestuurlijke ontwikkelingen Het districtsbestuur ondersteunt de afdelingen, houdt toezicht op de voortgang en kwaliteit in afdelingen en vormt de schakel tussen afdelingen en landelijk bestuur. In Zuidwest is het districtbestuur verantwoordelijk voor alle Home-Start projecten m.u.v. Den Haag. In voorkomende gevallen neemt het districtsbestuur tijdelijk de honneurs waar als er geen afdelingsbestuur is. Dit was in 2011 aan de orde in de afdeling Gorinchem. Het districtsbestuur vergaderde zeven keer regulier met als belangrijkste onderwerpen: - werkplannen en begrotingen van district en afdelingen - voortgang activiteiten en projecten inclusief financiën - positionering van Home-Start binnen de vereniging - bezuinigingen en effecten voor de dienstverlening en (her)verdeling van middelen - relatie met afdelingen en vernieuwen van onderlinge afspraken - inzet reserves voor stimulans en voorfinanciering innovatie Samenstelling districtsbestuur Mevr. W. de Koning Mevr. M. J. Sjardin Dhr. N. Zuurmond Mevr. M. Sabir Dhr. K. Bos Voorzitter, tevens lid hoofdbestuur Penningmeester Secretaris Algemeen lid en vice-voorzitter Algemeen lid In 2011 is afscheid genomen van dhr. R. Tombrock, mevr. I. Michon-Derkzen, mevr. I. van den Hauten-Hinnen en mevr. E. Bosman. Het districtsbestuur voert op tal van momenten overleg met de afdelingen en legt op de districtsraad verantwoording af voor het gevoerde beleid. Ook worden inhoudelijke en financiële plannen aan de afdelingen voorgelegd. De districtsraad biedt daarnaast bij uitstek de gelegenheid actuele ontwikkelingen met elkaar te bespreken. In 2011 waren dat: - Meerjarenbeleidkader Humanitas Begeleide Omgangsregeling (BOR) in Zuid-Holland Zuid - Positionering en samenwerking rond projecten Werven en ondersteunen van vrijwilligers De kwaliteit van onze ondersteuning is voor ons van groot belang. We rusten onze vrijwilligers daarom graag goed toe voor hun werk. Hierin is een belangrijke rol weggelegd voor de Humanitas Academie, die een landelijk gespreid en samenhangend pakket biedt van trainingen, cursussen en bijeenkomsten. 19 Jaarverslag Humanitas 2011

20 Samenlevingsopbouw Humanitas heeft tal van trainingen georganiseerd voor de vrijwilligers, basistrainingen voor nieuwe vrijwilligers, verdiepingsbijeenkomsten, intervisie en themabijeenkomsten. De trainingen richten zich op het werken vanuit de Humanitas waarden, het verder ontwikkelen van vaardigheden en/of kennisoverdracht. De uitvoering gebeurt per activiteit en per afdeling waar het kan en op districtsniveau waar nodig. In 2011 zijn b.v. 140 nieuwe vrijwilligers getraind in de methodiek Home-Start, uitgevoerd door de coördinator. Daarnaast zijn bijeenkomsten georganiseerd rond actuele thema s zoals omgaan met depressies of compassievol communiceren. Op districtsniveau zijn onder de paraplu van de Humanitas Academie 200 vrijwilligers getraind. Grotendeels ging het om basistrainingen voor uitvoerende vrijwilligers b.v. Thuisadministratie of Kindervakantieweken. Aan vrijwilligers die met minderjarigen werken zijn trainingen signalering kindermishandeling aangeboden. Voor coördinatoren van Thuisadministratie, werken met (ex)gedetineerden en Steun bij Rouw zijn bijeenkomsten van collegiaal overleg en intervisie georganiseerd. Specifiek voor coördinatoren Steun bij Rouw is een themabijeenkomst rond de zelfgekozen dood georganiseerd. De trainingen van de Humanitas Academie zijn mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Naast de trainingen kent Humanitas de zogenaamde terugkombijeenkomsten voor vrijwilligers. Na de basistraining kunnen de vrijwilligers aan slag. Tijdens het werken komen ze soms lastige vraagstukken tegen of worden geconfronteerd met nieuwe vragen van de deelnemers. In gezamenlijke bijeenkomsten bespreken vrijwilligers en de coördinator de vraagstukken vanuit de verschillende ervaringen en oplossingsrichtingen. Bij de meeste activiteiten worden deze terugkombijeenkomsten vier tot zes keer per jaar georganiseerd. De besproken onderwerpen kunnen ook aanleiding zijn voor een extra deskundigheidsbevordering rond een thema b.v. voorbeeld Home-start en afdeling. Hierbij kan Humanitas vaak een beroep doen op de expertise van samenwerkingspartners. Humanitas wil nog meer inzetten op de ondersteuning van de vrijwilligers met bijzondere aandacht voor de coördinatoren. Het vrijwilligerstevredenheidsonderzoek bevestigt de behoefte van vrijwilligers aan scholing. Gezien de fysieke afstanden kan e-learning uitkomst bieden. Extra aandacht kon worden gegeven aan de coördinatoren van Thuisadministratie (zie ook 3.2. Vallen en Opstaan). In zes themabijeenkomsten konden vraagstukken zoals de intakeprocedure worden besproken. Door de afdeling Financiële Hulpverlening van stichting Humanitas is het traject van schuldhulpverlening en sanering toegelicht. Gemiddeld hebben 12 coördinatoren deelgenomen. 20 Jaarverslag Humanitas 2011

21 Werving van middelen Dankzij het vertrouwen dat we kregen van overheden, de goede-doelen-loterijen, fondsen, bedrijven en particulieren hebben we in 2011 meer middelen met name projectfinanciering geworven dan het jaar daarvoor. De financiering van onze vaste kosten verliep aanzienlijk moeizamer. Als deze ontwikkeling doorzet, zullen we ons werk minder goed doen en vaker nee moeten zeggen. Subsidies Subsidies zijn onze grootste inkomstenbron. Ruim de helft van onze inkomsten verwerven we door subsidies van het rijk, de provincies en de gemeenten. Er zijn veel ontwikkelingen gaande op het terrein van overheidssteun. Vooral in de jaren 2013 en verder zal Humanitas hiermee te maken krijgen. De omvorming van de AWBZ naar Wmo, de slinkende budgetten van de provincies en de decentralisatie van de jeugdzorg naar gemeenten zijn enkele voorbeelden. Voor Humanitas blijft de gemeentelijke overheid met een bedrag van ,- de grootste financier.dit ondanks bezuinigingen in een aantal gemeenten. De middelen van de rijksoverheid zijn over het algemeen eenmalig. Humanitas is waar mogelijk nog efficiënter gaan werken, door verder kosten te besparen of door schaalvergroting. Voor 2012 en verder brengen de bezuinigingen een aantal projecten in problemen. De tot 2010 door de provincie Zuid- Holland gefinancierde ondersteuning van het programma Home-Start drukt door overheveling op budgetten van gemeenten en/of regio s en dat levert enige frictie op. Eigen fondsenwerving Om ervoor te zorgen dat Humanitas voldoende financiële veerkracht behoudt, moeten we meer financiers voor ons werk zien te interesseren. We moeten investeren in de relatie met bedrijven, particuliere fondsen, leden en donateurs om onze financiële basis te versterken. Humanitas heeft in ,- aan contributies van leden ontvangen. Aan donaties is ,- binnengekomen. Het leeuwendeel van de donaties was bestemd voor het Kindervakantiekamp in Zeeland en thuisadministratie in Delft. Overige baten waren goed voor ,-.Hieronder valt de bijdrage van b.v. woningcorporaties. Loterijen In 2011 ontving Humanitas van de Nationale Postcode Loterij en VriendenLoterij in totaal meer dan 5 miljoen. Uit de loterijopbrengsten van 2010 keerde de Nationale Postcode Loterij een bedrag van 4,5 miljoen aan Humanitas uit. Van de VriendenLoterij ontving Humanitas Tabel: belangrijkste inkomstenbronnen in 2011 Soort inkomst Bedrag (x 1000) Subsidies van overheden: * Gemeentelijke overheid * Rijksoverheid 90 Fondsenwerving: * Contributies 36 * Donaties 35 * Overig 59 Acties van derden: * Postcodeloterij 362 * Geoormerkte loten 2 Overige baten: * Bankrente 17 * Overige baten 54 Humanitas kon hiervan ,- gebruiken voor de ondersteuning van het vrijwilligersapparaat in Zuidwest. Het district is bijzonder blij met deze bijdragen. De twee loterijen zorgen ervoor dat de continuïteit van de werkzaamheden binnen het district gewaarborgd blijft en dat we onze organisatie kunnen vernieuwen. Zo kunnen we ons maatschappelijk belangrijk werk blijven doen. 21 Jaarverslag Humanitas 2011

22 Werving van middelen Grafiek: belangrijkste inkomstenbronnen in 2011 TM= PSR= NPM= NOUO= pìäëáçáéë=î~å=çîéêüéçéå= cçåçëéåïéêîáåö= ^ÅíáÉë=î~å=ÇÉêÇÉå= lîéêáöé=ä~íéå= 22 Jaarverslag Humanitas 2011

23 Ondersteunende processen De vrijwilligers van Humanitas worden inhoudelijk en facilitair ondersteund door de werkorganisatie van Humanitas. Deze beroepskrachten werken in de districten en op het Landelijk Bureau. In dit hoofdstuk wordt verslag gedaan van de doelen die zijn gerealiseerd door het district. In 2011 werden onder andere de volgende resultaten bereikt: Communicatie Humanitas is trots op haar activiteiten en laat dat graag zien aan de buitenwereld. Dat gebeurt natuurlijk vooral lokaal, daar waar de activiteiten plaatsvinden. Door middel van nieuwsbrieven, presentaties, informatiemarkten en dergelijke. In Lansingerland heeft Humanitas b.v. in samenwerking met stichting bibliotheek Oostland en het CJG een informatiemarkt Opvoeden Zo georganiseerd. Centraal stonden de veranderingen in de jeugdzorg, de mogelijkheden van het CJG en de rol van vrijwilligers middels het programma Home- Start. Een opmerkelijke manier van communicatie en marketing heeft Humanitas in Zoetermeer gerealiseerd. Humanitas adopteerde een rotonde! Op de rotonde staat een bord met de tekst: Humanitas: leuk en zinvol vrijwilligerswerk en daaronder in samenwerking met HABO-GWW. Humanitas heeft in HABO-GWW een sponsor gevonden die de rotonde geheel kosteloos heeft aangelegd. Onder grote belangstelling is de rotonde op 1 juli geopend. : Leuk en zinvol vrijwilligerswerk. Waar nodig en wenselijk laat Humanitas zich op districtsniveau zien. Zo is b.v als het Europees jaar van vrijwilligers ingeluid met een bijeenkomst over de verandering op het terrein van vrijwilligerswerk. De heer J. Groeneveld, directeur Gevangeniswezen, Dienst Justitiële Inrichtingen benadrukte de waarde van vrijwilligers bij de sanctietoepassing en resocialisatie. De heer B.A.J.M. de Blij, directeur Fonds 1818 sprak over de rol van fondsen in tijden van bezuinigingen. Activiteiten die gedragen worden door de (lokale) samenleving kunnen blijven rekenen op de steun van fondsen. De conferentie rond Thuisadministratie met als titel op zoek naar de ideale lokale samenwerking heeft vele belangstellenden getrokken, zowel vrijwilligers van Humanitas als ook samenwerkings-partners en vertegenwoordigers van gemeenten. Op deze wijze heeft Humanitas een platform geschapen waarop de activiteiten en bevindingen gepresenteerd konden worden. Humanitas organiseert landelijk de Dichtbij Dagen. Dit jaar viel dat samen met de burendag op 23 en 24 september. Humanitas nodigt iedereen uit om een kijkje te nemen en kennis te komen maken met ons werk. In Spijkenisse werd b.v. het chatproject het luisterend oog gepresenteerd. Personeel en organisatie Humanitas Zuidwest had in medewerkers in dienst, in totaal 20,9 fte. Daarvan was 5,6 fte werkzaam in ondersteunende functies en 15,3 fte projectcoördinatie. Daarnaast waren 3 stagiaires werkzaam bij projecten. Het ziekteverzuim bedroeg gemiddeld 3,10 % en daalde daarmee licht ten opzichte van Humanitas moet een flexibele organisatie blijven om mee te kunnen bewegen met de effecten van bezuinigingen. Het organisatiebeleid is in 2011 hierop aangepast. Dit betekent een hold op vaste verplichtingen en sturen op nog meer flexibiliteit. Naast de effecten voor personeel voortkomend uit lokale bezuinigingen zorgde dit tot veel vragen en enige onrust. Humanitas investeert in scholing van haar personeel, juist in deze onzekere tijden. Het gebruik van social media stond centraal in een training die toepasselijk via e-learning is aangeboden. In een daaraan gekoppelde workshop konden medewerkers hun plannen rond de toepassing van social media uitwerken. Op verzoek is een training handiger gebruiken van Zarafa georganiseerd. Voor projectcoördinatoren is door de Humanitas Academie een training train de trainer georganiseerd om hun vaardigheden bij het trainen en begeleiden van vrijwilligers verder te ontwikkelen. De personeelsdag is in 2011 gecombineerd met de vrijwilligersdag van het district. 170 man, personeel en vrijwilligers, ontdekten op 3 september de charmes van Schiedam. 23 Jaarverslag Humanitas 2011

24 Ondersteunende processen Humanitas Zuidwest werkt al enige tijd met een eigen registratiesysteem voor activiteiten. Op deze wijze worden coördinatoren ondersteund bij hun werk en is informatie snel beschikbaar. In 2011 is Humanitas gestart met voorsbereidingen voor een verbeterd landelijk systeem, Humanitas Registratie Systeem (HRS). Bij het verbetertraject zijn vrijwilligers en beroepskrachten uit diverse geledingen betrokken. Ook bij de testfase wordt gebruik gemaakt van de expertise van alle geledingen. Een hele onderneming maar zeker de moeite waard. In het voorjaar 2012 wordt het nieuwe registratiesysteem operationeel. Financiële administratie Humanitas is begonnen de financiële administratie te vereenvoudigen en slimmer in te richten. Per 2012 zijn de tot nu toe separate administraties van afdelingen en districten in één administratie geïntegreerd. Dit kent als groot voordeel het snel kunnen genereren van financiële informatie. Daarnaast betekent dit voor Humanitas als landelijke organisatie een vereenvoudiging van de consolidatie van de cijfers. Landelijk zijn ook afspraken gemaakt over de afsluiting van de administratie per kwartaal. Hierdoor kan nog beter toezicht worden gehouden op de voortgang en de financiële situatie. 24 Jaarverslag Humanitas 2011

25 Jaarrekening Staat van baten en lasten afdelingen en district Zuidwest BATEN Rijkssubsidies Gemeentelijke subsidies Acties van derden Fondsenwerving Overige baten Totaal Baten LASTEN Publiciteitskosten Personeelskosten Huisvestingskosten Organisatiekosten Afschrijvingen Totaal lasten SALDO Balans per 31 december 2011 ACTIVA Vaste activa Vlottende activa Liquide middelen Totaal activa PASSIVA Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves Kortlopende schulden Totaal passiva Een uitgebreid financieel jaarverslag van afdelingen en van het district inclusief toelichting zijn op te vragen bij het districtsbureau. 25 Jaarverslag Humanitas 2011

26 1. Elk kind telt 731 Vakantiekampen Europese Kinderhulp 2 2 Vakantie bij gastgezinnen Maatjesproject Jongeren Home-Start Doorstart Voorleesactiviteit Begeleide omgangsregeling 0 2. Vallen en opstaan 350 Bezoekgr. Gedetineerden bezoekgroep vreemdelingen 0 nazorg ex-gedetineerden Thuisadministratie Alleen en samen 44 Maatjes psychiatrische patienten 9 9 Buurtkamers 0 Maatjes verstand.gehandicapte jongeren 7 7 Burendag 3 Taalmaatjes Oud en redzaam 163 Vriendschappelijk Huisbezoek Levensloopbestendig Wonen 7 7 Soos voor Ouderen Verwerken en verder 45 Steun bij Verlies Lotgenotengroepen 0 Steun na Scheiding 5 5 Kind/jongeren & Rouw 0 Praten over de Dood 0 Totaal programma's Overzicht aantal bestuurders en vrijwilligers Per Afdelingen District Delft Drechtsteden Gorinchem Haagland Hoeksche Waard Lansingerland Midden-Holland NWN Rijnland VPR Zeeland Zoetermeer Totaal Program. Aantal leden Bestuurlijk kader

27 Overzicht aantal deelnemers 2011 Per PROGRAMMA'S District Delft Drechtsteden Gorinchem Haagland Hoeksche Waard Lansingerland Midden-Holland NWN Rijnland VPR Zeeland Zoetermeer Totaal Program 1. Elk kind telt 784 Vakantie-activiteiten Europa Kinderhulp Vakantie bij gastgezinnen Maatjesprojecten Jongeren Home-Start Doorstart Voorleesactiviteit Begeleide Omgangsregeling 0 2. Vallen en opstaan Bezoekgroepen Gedetineerden Bezoekgroep vreemdelingenbewaring 0 Nazorg ex-gedetineerden Thuisadministratie Alleen en samen 78 Maatjes psychiatrische patienten Buurtkamers 0 Burendag Maatjes verstand.gehandicapte jongeren 7 7 Taalmaatjes Oud en redzaam Vrinedschappelijk Huisbezoek Levensloopbestendig Wonen Soos voor ouderen Verwerken en verder 156 Steun bij Verlies Lotgenotengroepen 0 Steun na Scheiding Kind/jongeren & Rouw 0 Praten over de Dood 0 Totaal

28 Colofon Concept en tekst: Vereniging Humanitas / vrijwilligers en medewerkers District Zuidwest Eindredactie: Susanna Kos Vormgeving: Artgrafica, Amsterdam Datum uitgave: mei 2012 Aan de samenstelling en inhoud van dit jaarverslag is de uiterst mogelijke zorg besteed. Vereniging Humanitas aanvaardt geen aansprakelijkheid voor de juistheid of volledigheid hiervan, dan wel voor de directe of indirecte gevolgen van handelen of nalaten op basis hiervan. Copyright 2012 Vereniging Humanitas. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk, op welke wijze dan ook, worden verveelvoudigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Rechten en wijzigingen voorbehouden. 27 Jaarverslag Humanitas 2011

29 Humanitas District Zuidwest Laan GN Den Haag Tel: KvK