Workshop consumentenkredieten

Transcriptie

1 Workshop consumentenkredieten Inspiratiedag financiële vorming Maandag 26 oktober 2015

2 Inhoud van de workshop I. Korte toelichting II. Concrete voorbeelden III. (Overmatige) schuldenlast IV. Vragen en (hopelijk) antwoorden

3 I. Korte toelichting 1. Consumentenkredieten? 2. Welke soorten? 3. Geen hypothecair krediet! 4. Toepasselijke wetgeving?

4 I. Korte toelichting: soorten krediet 1. Lening op afbetaling Voordelen Looptijd van het krediet en het maandelijks terug te betalen bedrag zijn bekend. Totale prijs (kapitaal + kost) is op voohand gekend. Lagere maximale rente dan kredietopening boven 5000 Nadelen Weinig flexibiliteit in betalingstermijn Weinig flexibiliteit in bedrag (vast kapitaal en rente) Overwegend duurder beneden 1250

5 I. Korte toelichting: soorten krediet 2. Verkoop op afbetaling Voordelen Looptijd van het krediet en het maandelijks terug te betalen bedrag zijn bekend. Totale prijs (kapitaal + kost) is op voohand gekend. Kredietgever kan over een eigendomsvoorbehoud beschikken waardoor hij een lager tarief kan voorstellen. KN wordt pas eigenaar op het einde van het krediet Nadelen Weinig flexibiliteit in betalingstermijn Weinig flexibiliteit in bedrag (vast kapitaal en rente) Goed onder eigendomsvoorbehoud. Mag niet doorverkocht worden, maakt juridisch geen deel uit van het vermogen

6 I. Korte toelichting: soorten krediet 3. Financieringshuur Voordelen Hybridecontract op maat dat toestaat het goed uitgebreid te testen alvorens te kopen. Huurtermijnen worden in rekening gebracht bij uitoefenen van de koopoptie. Prijs en termijn zijn op voorhand gekend. Goedkoper dan een ander krediet omwille van ingebouwd eigendomsvoorbehoud Nadelen Weinig flexibiliteit in termijn en bedrag Duurder dan eenvoudige aankoop of eenvoudige huur Goed onder eigendomsvoorbehoud. Mag niet doorverkocht worden, maakt juridisch geen deel uit van het vermogen

7 I. Korte toelichting: soorten krediet 4. Kredietopening Voordelen Eén contract, één kredietgever (schuldeiser) voor verschillende producten. Grote flexibiliteit wat betreft terugbetalingstermijnen en looptijd van het contract. Gebruiksgemak Nadelen Moeilijk te bepalen totale kost Hogere kost dan van een gewone bankkaart Consument is geneigd sneller te lenen aangezien het krediet vrij gebruikt kan worden en de maandelijks terug te betalen bedragen lager zijn dan bij een lening/ verkoop op afbetaling.

8 I. Korte toelichting: Structuur kredietcontracten De drie belangrijke fases van elk (krediet-) contract 1. Vóór contractsluiting 2. Na contractsluiting 3. Na (slechte) afloop van het contract

9 I.1. Vóór contractsluiting (onderhandelingsfase) 1. Verplichtingen kredietgever - Informatieplicht: Belangrijke standaard informatie verschaffen (SECCI) - Onderzoeksplicht: Raadplegen CKP en aanbieden van gepast krediet Leeftijd nagaan! (handelingsonbekwaamheid minderjarige) - Contract: Het contract is duidelijk en bevat alle rechten van de kredietnemer 2. Verplichtingen kredietnemer - Informatieplicht: Waarheidsgetrouw verschaffen van relevante informatie Passief (op vraag van KG) Geen ongeoorloofde vragen (afkomst, geloof, )

10 I.1. Vóór contractsluiting (onderhandelingsfase) Wettelijk kredietcontract? - Moet duidelijk en ondubbelzinnig zijn opgesteld - Bevat alle essentiële informatie van het krediet Te weten het soort krediet, het bedrag en de voorwaarden, de debetrentevoet, het jaarlijks kostenpercentage (JKP), het totaal te betalen bedrag en de nalatigheidsinterest - Bevat alle essentiële rechten van de kredietnemer Te weten het herroepingsrecht, beëindiging van de overeenkomst, vervroegde terugbetaling, klachtenprocedure, zekerheden (eigendomsvoorbehoud, loonbeslag, )

11 I.2. Na contractsluiting (contractuele fase) 1. Verplichtingen kredietgever - Uitvoeren volgens de wet - Registratie in de CKP Hoe? maximale debetrente, beperkt doorrekenen van kosten, maximale nalatigheidsinterest en boetebedingen, minimale opzegtermijn, stricte procedure in geval van wanbetaling, beperkte verwerking van persoonsgegevens,

12 I.2. Na contractsluiting (contractuele fase) 1. Verplichtingen kredietgever - Rekening houdend met de rechten van de kredietnemer Zoals? Ter beschikking stellen van geld, eventueel herroepingsrecht van de kredietnemer (14 dagen), de mogelijkheid en modaliteiten voor de consument om het contract op te zeggen, buitengerechtelijke klachtenprocedures, voorzien of verbeteren van informatie op vraag van de kredietnemer,

13 I.3. Na (slechte) afloop van het contract 1. Betalingsproblemen kredietnemer - Aangifte KG van wanbetaling bij de Centrale voor Kredieten aan Particulieren - Opzegprocedure en boetebepalingen conform de wet - Aanvragen betalingsfaciliteiten aan de kredietgever en in tweede instantie aan de vrederechter - Invordering kan worden overgelaten aan incassobureau, waar specifieke wetgeving op van toepassing is - Executie door loonbeslag, revindicatie of roerend beslag

14 I.3. Na (slechte) afloop van het contract 2. Moeilijkheden met de kredietgever - Opzegprocedure conform het contract (en de wet) - Klachtenprocedure bij de kredietgever zelf - Klacht bij bemiddelingsdienst Banken Kredieten - Beleggingen - Klacht bij de FOD Economie, Economische Inspectie - Gerechtelijke procedure voor de vrederechter van de woonplaats van de kredietnemer

15 Inhoud van de workshop I. Korte toelichting II. Concrete voorbeelden III. (Overmatige) schuldenlast IV. Vragen en (hopelijk) antwoorden

16 II. Concrete voorbeelden Voorbeeld 1 - Toepassing wetgeving consumentenkrediet? - Type krediet? - Wettelijk contract? - Duidelijk en ondubbelzinnig? - Essentiële elementen krediet? - Essentiële rechten kredietnemer?

17 II. Concrete voorbeelden Voorbeeld 2 - Toepassing wetgeving consumentenkrediet? - Type krediet? - Wettelijk contract? - Duidelijk en ondubbelzinnig? - Essentiële elementen krediet? - Essentiële rechten kredietnemer?

18 Inhoud van de workshop I. Korte toelichting II. Concrete voorbeelden III. (Overmatige) schuldenlast IV. Vragen en (hopelijk) antwoorden

19 III. Overmatige schuldenlast Centrale voor Kredieten aan Particulieren Centraal gegevensbestand waar (alle professioneel, particulier, hypothecair, -) kredieten, eventuele wanbetalingen en een opname in de collectieve schuldenregeling worden geregistreerd Middel in de strijd tegen overmatige schuldenlast Verplichte raadpleging voor toekennen van een nieuw krediet

20 III. Overmatige schuldenlast Collectieve schuldenregeling Faillissement voor natuurlijke personen Verlies van beheer eigen middelen in ruil voor schorsing van de rechten van schuldeisers en mogelijkheid om met een «schone lei» te herbeginnen Doel = verzoenen recht op menswaardig bestaan met financiële verplichtingen tegenover schuldeiser Procedure over verschillende jaren

21 III. Overmatige schuldenlast Groot belang van preventie en sensibilisering! Problemen die vermeden kunnen worden op voorhand Problemen die exponentieel verergeren door verloop van tijd - Nalatigheidsintersten en boetebedingen - Kosten van invordering en ingebrekestelling - Kosten van budgetbeheer en schuldbemiddeling Hoge maatschappelijke impact, sociaal en financieel

22 Inhoud van de workshop I. Korte toelichting II. Concrete voorbeelden III. (Overmatige) schuldenlast IV. Vragen en (hopelijk) antwoorden

23 Vragen? Nuttige informatie online: - Wetboek Economisch Recht, Boek VII, Titel 4, Hoofdstuk 1 (Consumentenkrediet) en Hoofdstuk 3 (Centrale voor Kredieten aan Particulieren) ( 9&table_name=wet) - Gerechtelijk Wetboek artikel 1675/1 ev., Collectieve Schuldenregeling - Website FOD Economie, onderdeel consumentenkrediet en de verschillende verwijzingen daar aanwezig, waaronder de brochure en het geannoteerd wetboek consumentenkrediet ( - Website «eerste hulp bij schulden» voor duidelijke uitleg over de verschillende mogelijkheden bij schuldenlast (

24 Vragen? Karel Mangeleer Algemene Directie Economische Reglementering Krediet en schuldenlast City Atrium C Vooruitgangstraat Brussel Tel. +32 (0) Fax +32 (0) sfin@economie.fgov.be