Inspiratiedag Gezond Budget

Transcriptie

1 04/12/2018 Inspiratiedag Gezond Budget Workshop 'soorten budget- en schuldhulpverlening' in Vlaanderen

2 OVERZICHT HULPVERLENINGSVORMEN = BUDGETHULPVERLENING: hulp bij het vinden van een evenwicht tussen inkomsten en uitgaven zodat geen (nieuwe) schulden ontstaan = SCHULDHULPVERLENING: hulp door een regeling te treffen voor iemands (bestaande) schuldenlast = SCHULDHULPVERLENING & BUDGETHULPVERLENING: een regeling vinden voor iemand schuldenlast gecombineerd met budgethulpverlening gericht op een evenwicht tussen inkomsten en uitgaven (waardoor geen nieuwe schulden gemaakt worden) én op het maximaliseren van de ruimte voor schuldaflossing 04/12/2018 2

3 BUDGETHULPVERLENING STAP 1: OPMAAK FINANCIËLE INVENTARIS = zorgen voor overzicht (en rust ) = wanneer het budget krap zit of als er reeds schulden zijn = verzamelen en sorteren allerhande contracten, facturen en rekeninguittreksels (van het afgelopen kalenderjaar) = hulpmiddelen gebruiken: bv. budgetplanner of de agenda van CEBUD Opm: zelfredzaamheid bevorderen / empowerend werken! 4/12/2018 3

4 BUDGETHULPVERLENING STAP 2: OPMAAK BUDGETPLAN = beschikbaar inkomen verhogen door eigen (extra) inspanningen (bv. studentenjob) en/of door uitputten van (sociale) rechten (bv. sociaal tarief elektriciteit) = o.a. nakijken en/of doorverwijzen naar het OCMW, mutualiteit enz. = overbodige uitgaven schrappen of verminderen (bv. (telecom) of de V-test via (energie)) = ook nadenken op langere termijn (bv. hospitalisatieverzekering) = geen louter rekenkundige oefening heeft implicaties op gedragspatronen Opm: zelfredzaamheid bevorderen / empowerend werken! 4/12/2018 4

5 BUDGETHULPVERLENING STAP 2: OPMAAK BUDGETPLAN = minimaal zorgen voor een evenwicht tussen inkomsten en uitgaven (op jaarbasis) wat ook onheus sparen omvat voor niet-maandelijkse kosten en voor de voorzienbare vervanging in de toekomst van gebruiksgoederen (bv. auto, wasmachine ) zodat geen (nieuwe) schulden ontstaan = indien er al bestaande schulden zijn, gaat dit ook over het maximaliseren van de schuldaflossingscapaciteit om deze schulden terug te betalen = indien mogelijk maakt een budgetplan ook mogelijk dat er echt gespaard wordt zijnde het opbouwen van een financiële reserve die onbestemd is en dus vrij kan gebruikt worden (of die men bv. voor langere tijd zou kunnen beleggen ) 4/12/2018 5

6 BUDGETHULPVERLENING STAP 3A: BUDGETBEGELEIDING: na opmaak financiële inventaris en budgetplan, wordt de hulpvrager opgevolgd en bijgestaan bij de realisatie van het budgetplan = de hulpvrager voert zelf alle voorziene betalingen uit 4/12/2018 6

7 BUDGETHULPVERLENING STAP 3B: BUDGETBEHEER: na opmaak financiële inventaris en budgetplan, wordt de hulpvrager opgevolgd en bijgestaan bij de realisatie van het budgetplan = de hulpverlener voert een deel van de voorziene betalingen uit, met gelden van de hulpvrager, die daartoe een som stort = in meest extreme geval krijgt hulpvrager enkel een wekelijks leefgeld voor cash-aankopen 4/12/2018 7

8 BUDGETHULPVERLENING KIEZEN TUSSEN BUDGETBEGELEIDING vs BUDGETBEHEER? > De graad van zelfredzaamheid? >Nood aan rust? > Keuzes langs aanbodzijde? >Keuzes langs de vraagzijde? >? 4/12/2018 8

9 SCHULDHULPVERLENING - SCHULDBEMIDDELING = SCHULDBEMIDDELING: een buitengerechtelijke regeling zoeken voor iemands schuldenlast (die geheel of ten delen uit een consumentenkrediet bestaat) 4/12/2018 9

10 SCHULDHULPVERLENING - SCHULDBEMIDDELING = 1991: Verbod op schuldbemiddeling in de Wet op het Consumentenkrediet (ondertussen BOEK VII WER): SCHULDBEMIDDELING: de dienstverlening, met uitsluiting van het sluiten van een kredietovereenkomst, met het oog op het totstandbrengen van een regeling omtrent de wijze van betaling van de schuldenlast die geheel of ten dele uit een of meer kredietovereenkomsten voortvloeit VERBOD OP SCHULDBEMIDDELING EN UITZONDERINGEN: De schuldbemiddeling is verboden, behalve : 1 wanneer zij wordt verricht door een advocaat, een ministerieel ambtenaar of een gerechtelijk mandataris in de uitoefening van zijn beroep of zijn ambt; 2 wanneer zij wordt verricht door overheidsinstellingen of door particuliere instellingen die daartoe door de bevoegde overheid zijn erkend. 4/12/

11 SCHULDHULPVERLENING SCHULDBEMIDDELING = mag in Vlaanderen binnen de sociale sector enkel door OCMW s en CAW s aangeboden worden, als ze hiervoor een aparte erkenning hebben bekomen die o.a. impliceert dat ze voor deze dienstverlening een beroep moeten kunnen doen op een maatschappelijk werker én een (interne of externe) jurist, dat ze een modelovereenkomst schuldbemiddeling met de cliënt moeten ondertekenen enz. = zonder enige wettelijk gevolg naar schuldeisers toe alles gebeurt in principe op basis van vrijwilligheid/toestemming van alle betrokken partijen = dit veronderstelt dat na opmaak van een financiële inventaris er een budgetplan wordt opgesteld met maximale ruimte voor schuldaflossing waarbij er in de regel gestreefd wordt naar volledige terugbetaling van de schuld = kan maar moet niet gecombineerd worden met budgetbegeleiding of beheer 4/12/

12 SCHULDHULPVERLENING COLLECTIEVE SCHULDENREGELING = COLLECTIEVE SCHULDENREGELING: een gerechtelijke regeling opmaken/opleggen voor de niet-handelaar die een duurzaam/niettijdelijk/niet-gering probleem heeft met het betalen van zijn schuldenlast, en die niet kennelijk zijn onvermogen heeft bewerkstelligd 4/12/

13 SCHULDHULPVERLENING COLLECTIEVE SCHULDENREGELING = 1998: de collectieve schuldenregeling in het Gerechtelijk Wetboek COLLECTIEVE SCHULDENREGLING: Bij wege van een collectieve schuldenregeling stelt de schuldenaar, onder toezicht van de rechter, aan zijn schuldeisers voor een minnelijke aanzuiveringsregeling te treffen. Indien over deze minnelijke aanzuiveringsregeling geen akkoord wordt bereikt, kan de rechter een gerechtelijke aanzuiveringsregeling opleggen. De aanzuiveringsregeling strekt ertoe de financiële toestand van de schuldenaar te herstellen, met name hem in staat te stellen in de mate van het mogelijke zijn schulden te betalen en tegelijkertijd te waarborgen dat hij zelf en zijn gezin een menswaardig leven kunnen leiden. WIE MAG SCHULDBEMIDDELAAR ZIJN: Dezelfde beroepsgroepen/instellingen die aan schuldbemiddeling mogen doen (zie eerder) 4/12/

14 SCHULDHULPVERLENING COLLECTIEVE SCHULDENREGELING = aanvraag door een verzoekschrift in te dienen bij de arbeidsrechtbank = wettelijke bescherming tegen schuldeisers eenmaal men toegelaten is: geen beslag voor de bestaande schulden is nog mogelijk en de intresten worden geschorst: schuldeisers moeten aangifte van schuldvordering doen en wachten op een voorstel van de schuldbemiddelaar (binnen 6 maanden of 1 jaar) = bedoeling is een minnelijke aanzuiveringsregeling tot stand te brengen met akkoord van alle partijen, dewelke in principe maximaal 7 jaar mag duren. Komt er geen akkoord dan kan de rechter een gerechtelijke aanzuiveringsregeling van in principe maximaal 5 jaar opleggen. In bijzondere gevallen is totale kwijtschelding van de schulden mogelijk. 4/12/

15 SCHULDHULPVERLENING COLLECTIEVE SCHULDENREGELING = een regeling die meestal voorziet in een gedeeltelijke kwijtschelding van schulden (uitzondering: onderhoudsgeld, penale boeten en schadevergoeding voor lichamelijke schade die slachtoffers van een misdrijf hebben geleden) = tijdens de procedure moeten alle inkomsten moeten op de rekening van de schuldbemiddelaar worden gestort die hiervan een deel als leefgeld doorstort om alle vaste kosten en cash-uitgaven mee te betalen. De schuldbemiddelaar heeft geen taak budgetbegeleiding of beheer te voorzien in de zin van opvolging van de dagdagelijkse uitgaven maar hij kan dit wel als voorwaarde opleggen. In de praktijk nemen sommige schuldbemiddelaars op zich om bepaalde vaste kosten rechtstreeks te betalen (bv. huur, energie en verzekeringen) en storten dan slechts het saldo van het voorziene leefgeld door = wettelijk bepaald minimum leefgeld : de sommen die door de zgn. beslaggrenzen beschermd worden, en tijdelijk het leefloon verhoogd met de kinderbijslag. 4/12/

16 SCHULDHULPVERLENING = SCHULDBEMIDDELING vs COLLECTIEVE SCHULDENREGELING? Afbetaalmogelijkheden binnen de 5 à 7 jaar? Nood aan kwijtschelding om een fresh start te beginnen? Aanwezigheid gerechtelijke invordering? Geen herroeping laatste 5 jaar? Keuzes langs vraagzijde?? 4/12/

17 AANBOD OCMW S EN CAW S = deze bieden alles aan of wijzen gericht door = OCMW = budgetbegeleiding, budgetbeheer, schuldbemiddeling, opmaken verzoekschrift collectieve schuldenregeling, aanstelling als schuldbemiddelaar voor een collectieve schuldenregeling = CAW = budgetbegeleiding, budgetbeheer, schuldbemiddeling, opmaken verzoekschrift collectieve schuldenregeling = alles is gratis behalve werkzaamheden als schuldbemiddelaar voor een collectieve schuldenregeling 4/12/

18 AANBOD OCMW S EN CAW S Zie >> CONTACT 4/12/

19 AANBOD ADVOCATEN, GERECHTSDEURWAARDERS EN NOTARISSEN = deze mogen aan schuldbemiddeling doen, maar doen dit vaak niet (en verwijzen hiervoor door naar een OCMW of CAW) (Uitzondering: MyTrustO en Modero+) = (pro deo) opmaken verzoekschrift collectieve schuldenregeling = aanstelling als schuldbemiddelaar voor een collectieve schuldenregeling = zie voor meer informatie over (pro deo) advocaten 4/12/

20 VRAGEN? 4/12/

21 Inspiratiedag Gezond Budget Workshop 'soorten budget- en schuldhulpverlening' in Vlaanderen *** EINDE