Economie en Bedrijfskunde Faculteit Economie en Bedrijfskunde, opleidingen bedrijfskunde Universiteit van Amsterdam

Transcriptie

1 Economie en Bedrijfskunde Faculteit Economie en Bedrijfskunde, opleidingen bedrijfskunde Universiteit van Amsterdam Februari 2007

2 Uitgave: Quality Assurance Netherlands Universities (QANU) Catharijnesingel 56 Postbus RA Utrecht Telefoon: Fax: Internet: QANU Tekst en cijfermateriaal uit deze uitgave mogen, na toestemming van QANU en voorzien van bronvermelding, door middel van druk, fotokopie, of op welke andere wijze dan ook, worden overgenomen. QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

3 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Voorwoord commissievoorzitter 7 Deel I Algemeen deel 9 1. Inleiding Taak en samenstelling commissie Werkwijze commissie Algemene inhoudelijke bevindingen 19 Deel II Opleidingsdeel De bacheloropleiding Economie en Bedrijfskunde, studierichting Bedrijfskunde en de masteropleidingen Business Studies (voltijd) en Business Studies (deeltijd) aan de Universiteit van Amsterdam 3 Bijlagen 91 Bijlage A: Curricula vitae van de leden van de visitatiecommissie 93 Bijlage B: Domeinspecifiek referentiekader 95 Bijlage C: Programma van de bezoeken van de visitatiecommissie 105 Bijlage D: Lijst met afkortingen 107 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 3

4 4 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

5 VOORWOORD Dit rapport is onderdeel van de kwaliteitsbeoordeling van universitaire bachelor- en masteropleidingen in Nederland. Het doel van het rapport is om een betrouwbaar beeld te geven van de resultaten van de voor beoordeling voorgelegde opleidingen, alsmede een terugkoppeling te geven naar de interne kwaliteitszorg van de betrokken organisaties en als basis te dienen voor de ac creditatie van de betrokken opleidingen door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO). De stichting Quality Assurance Netherlands Universities (QANU) beoogt onafhankelijke, objectieve en kritische beoordelingen te laten plaatsvinden en opbouwende kritiek te leveren, zo veel mogelijk uitgaande van een gestandaardiseerde set van kwaliteitscriteria met oog voor specifieke omstandigheden. De Visitatiecommissie Economie van QANU heeft haar taken met gro te toewijding uitgevoerd in een periode die wordt gekenmerkt door de overgang naar de bachelor-masterstructuur. De opleidingen zijn beoordeeld op een grondige en zorgvuldige manier en binnen een duidelijk beoordelingskader. Wij verwachten dat de oordelen en de aanbevelingen in zorgvuldige overweging zullen worden genomen door de betrokken oplei dingen, faculteitsbesturen en Colleges van Bestuur. Wij zeggen dank aan de voorzitter en de leden van de visitatiecommissie voor hun bereidheid deel te nemen aan deze beoordeling en voor de toewijding waarmee ze hun taak hebben uitgevoerd. Ook gaat onze dank uit naar de staf van de betrokken afdelingen aan de universiteiten voor hun inspanningen en hun medewerking aan deze beoordeling. Quality Assurance Netherlands Universities mr. C.J. Peels directeur drs. J.G.F. Veldhuis voorzitter bestuur QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 5

6 6 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

7 VOORWOORD commissievoorzitter Tussen augustus 2006 en maart 2007 heeft onze commissie elf bachelor- en masteropleidingen beoordeeld, die georganiseerd worden door vier universiteiten: Radboud Universiteit Nijmegen, Universiteit van Amsterdam, Universiteit Maastricht, en Universiteit Utrecht. Om tot het oordeel te komen heeft de commissie de zelfstudies bestudeerd, scripties gelezen en ter plaatse gesprekken gevoerd met een groot aantal stafleden, studenten en alumni. Op basis van deze informatie kon de commissie tot een afgewogen oordeel komen, met name omdat de zelfstudies een goed inzicht gaven, de gesprekken in grote openheid werden gevoerd en de gevraagde informatie (handboeken, tentamens, reglementen et cetera) steeds in de vergaderkamer aanwezig was of op aanvraag onmiddellijk ter beschikking werd gesteld. Bij de beoordeling heeft de commissie als uitgangspunt gekozen, dat een oordeel werd gevraagd over de wo-bachelor en wo-master, dus over een BSc en MSc, dus over een science opleiding. In deze opleidingen moet de student dus beoordeeld worden op zijn wetenschappelijke analyses, het duidelijkst tot uitdrukking komend in de BSc-scriptie en de MSc-scriptie. Daarom heeft de commissie zeer veel aandacht geschonken aan de beoordeling van deze scripties. Daarbij werd niet alleen gekeken naar de inhoudelijke kwaliteit van de scripties maar ook naar de evaluaties door de docenten evenals de beoordelingsprocedure. De commissie beveelt aan om in de instroomprogramma s voor de hbo-afgestudeerden de bachelorscriptie verplicht te stellen om zo tijdig te toetsen of de student aan de eisen van de masteropleiding zal kunnen voldoen. Namens de commissie wil ik het bestuur van de opleidingen, alle gesprekspartners en vooral de personen die de visitatie hebben voorbereid en begeleid, hartelijk danken voor hun inzet. Deze dankwoorden gelden zeker ook voor de begeleiding van de QANU. De commissie heeft in grote harmonie en een goede sfeer gewerkt en het oordeel kunnen baseren op heldere discussies en goed geformuleerde opinies. Daarvoor ben ik de medecommissieleden bijzonder erkentelijk. Dat dit mogelijk was dankt de commissie aan de zeer professionele ondersteuning van de secretaris, mevrouw dr. J.J. Roeleveld. Ter voorbereiding op de bezoeken van de opleidingen legde zij aan de commissie vele helder geformuleerde vragen voor, bewaakte zij systematisch de voortgang en legde de oordelen van de commissie vast in een helder eindrapport. Hartelijk dank ook voor steun aan mijzelf, als voorzitter van de commissie. Piet Verheijen, voorzitter Visitatiecommissie Economie QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 7

8 8 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

9 DEEL I: ALGEMEEN DEEL QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 9

10 10 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

11 1. Inleiding In dit rapport brengt de Visitatiecommissie Economie (hierna de commissie) verslag uit van haar bevindingen. Het rapport bestaat uit twee delen: Een algemeen deel (I). Dit deel gaat in op de taak, samenstelling en werkwijze van de commissie. Hierin komen ook enkele algemene bevindingen van inhoudelijke aard ter sprake. Een opleidingsdeel (II). Per bachelor- en masteropleiding behandelt de commissie de 21 facetten uit het beoordelingskader. In dit deel spreekt zij oordelen uit op facet- en onderwerpniveau. Dit algemene deel geeft, conform de richtlijnen in het QANU-kader, een beschrijving van de uitgangspunten van de commissie. QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 11

12 12 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

13 2. Taak en samenstelling commissie 2.1. Taak van de commissie De taak van de commissie was het verrichten van een visitatie conform het beoordelingskader (versie 3.1) van QANU. De commissie kreeg de taak om op basis van de door de faculteiten aan te leveren informatie en door middel van ter plaatse te voeren gesprekken een oordeel te geven over de verschillende aspecten van de kwaliteit van de betrokken opleidingen, zoals beschreven in het bovengenoemde kader. De beoordeling bevat impliciete aanbevelingen; echter de nadruk ligt op het beoordelen en verantwoorden van de basiskwaliteit. De commissie beoordeelde de volgende opleidingen: Universiteit Utrecht: Economie (bachelor) (56401) Economics and Geography (master) (60727) Economics and History (master) (60387) Economics and Law (master) (60388) Economics and Social Sciences (master) (60389) International Economics and Business (master) (60648) Universiteit Maastricht: Infonomics (master) (60018) Universiteit van Amsterdam: Economie en Bedrijfskunde, studierichting Bedrijfskunde (bachelor) ( 50905) Business Studies (master) (60902) voltijd en deeltijd Radboud Universiteit Nijmegen: Economie (bachelor) (56401) Economics (master) (66401) 2.2. Samenstelling commissie Tot leden van de commissie werden benoemd: prof. dr. P.A. Verheijen, emeritus hoogleraar Bedrijfseconometrie en oud-voorzitter College van Bestuur Universiteit van Tilburg, tevens voorzitter; prof. dr. ir. J. Bots, hoogleraar Controlling bij de Business Universiteit Nyenrode, alleen voor de visitatie van Maastricht; prof. dr. D.G.A.E. Van Den Bulcke, emeritus hoogleraar internationaal management en ontwikkeling en oud-voorzitter van het College voor Ontwikkelingslanden ( ) van de Universiteit Antwerpen; QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 13

14 drs. V.I. Goedvolk, voormalig lid van de Hoofddirectie van Fortis ASR Verzekeringsgroep N.V.; en oud plaatsvervangend secretaris-generaal van het Ministerie van Financiën; prof. dr. J.P.M. Groenewegen, hoogleraar Economie van Infrastructuren aan de TU Delft, bijzonder hoogleraar Institutionele Economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Utrecht; drs. J.H.L. de Vries, voormalig lid College van Bestuur Universiteit Utrecht ( ), voormalig voorzitter van het College van Bestuur van de Hogeschool Enschede en toegevoegd Inspecteur wetenschappelijk onderwijs; mw. S.R. Zwinkels B.Sc., student aan de Vrije Universiteit Amsterdam bij de masteropleiding Business Administration; tevens adviserend student-lid in het bestuur van de Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde. Tijdens de installatievergadering van de commissie werd prof. dr. J.P.M. Groenewegen gekozen tot vicevoorzitter. Projectleider/secretaris van de commissie was mw dr. J.J. Roeleveld, als senior consultant deel uitmakend van het netwerk van TriasNet Consultants, hiertoe geëngageerd door QANU. De heer Bots heeft alleen deelgenomen aan het bezoek aan de Universiteit Maastricht. De heren Goedvolk en Groenewegen hebben niet deelgenomen aan het bezoek aan de Universiteit Maastricht. Bij het bezoek aan de Universiteit van Amsterdam is de heer Groenewegen op 31 oktober 2006 als voorzitter opgetreden. De leden van de commissie hebben allen de onafhankelijkheidsverklaring die is opgenomen in het QANU-kader, ondertekend. Een overzicht van de curricula vitae van de leden van de commissie is opgenomen in bijlage A. 14 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

15 3. Werkwijze commissie 3.1. Inleiding De commissie hield op 3 oktober 2006 haar startvergadering. Tijdens deze vergadering werd de commissie geïnstalleerd, werd de taakstelling en werkwijze van de commissie besproken en werd tevens de taakverdeling binnen de commissie vastgesteld. Ook werd het document Vakspecifieke richtlijnen WO bachelor economie van het Disciplineoverlegorgaan Economie (DEC 02.03) besproken (zie bijlage B). De commissie besloot dat aan de betrokken opleidingen zal worden gevraagd hoe het referentiekader een rol heeft gespeeld bij de vormgeving van de bacheloropleiding, bij het schakelprogramma en bij de masteropleiding. Het QANU-kader is leidraad geweest voor de werkwijze van de commissie De voorbereidingsfase Allereerst heeft de secretaris de zelfevaluatierapporten gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid van de informatie. Nadat de zelfevaluatierapporten in orde waren bevonden, zijn de commissieleden en de secretaris zich inhoudelijk gaan voorbereiden op de bezoeken. De commissieleden lazen het zelfevaluatierapport en vulden voor iedere opleiding een checklist in die is gebaseerd op het QANU-kader, en formuleerden vragen die werden doorgegeven aan de secretaris. De secretaris compileerde de ingevulde checklisten tot een samengestelde checklist en de vragen tot een samengestelde vragenlijst per gespreksgremium. Deze zijn door de commissie gebruikt tijdens de visitatie. Bij de voorbereiding heeft ieder commissielid alle rapporten gelezen met uitzondering van de heer Bots die alleen voor de opleiding MSc Infonomics in de commissie zitting had. Ook lazen de commissieleden ter voorbereiding ieder ten minste twee scripties per opleiding conform het QANU-kader inclusief de bijbehorende beoordelingsformulieren. Indien dit niet mogelijk was, wordt dit bij de betreffende opleiding vermeld. Deze scripties werden door de secretaris in overleg met de voorzitter geselecteerd. Aangezien de commissie opleidingen dient te beoordelen die leiden tot een wetenschappelijke titel (BSc of MSc) heeft zij zeer veel aandacht besteed aan het beoordelen van het wetenschappelijke niveau van de scripties, de zorgvuldigheid in de inhoudelijke beoordeling daarvan door de staf blijkende uit de bijbehorende beoordelingsformulieren en de beoordelingsprocedure zelf. In de scriptie dient de student immers aan te tonen over de vereiste kwalificaties te beschikken. Opmerkingen naar aanleiding van de scripties zullen bij verschillende facetten worden gemaakt. Binnen de commissie zijn er afspraken gemaakt over een interne taakverdeling op grond van inhoudelijke expertise. De commissie wenst te benadrukken dat zij in haar geheel verantwoordelijk is voor de oordeelsvorming en het eindrapport. Tijdens een voorbereidende vergadering aan het begin van het bezoek werd elke visitatie concreet voorbereid. QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 15

16 3.3. Het visitatiebezoek De secretaris maakte een conceptprogramma voor de (dag-)indeling van het visitatiebezoek. Dat programma werd in samenspraak tussen de voorzitter, de secretaris en de contactpersoon van de betreffende faculteit/universiteit aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (zie bijlage C). Tijdens het bezoek is gesproken met de samenstellers van het zelfevaluatierapport, met een (representatieve) vertegenwoordiging van het faculteitsbestuur, het opleidingsbestuur, de afgestudeerden, de opleidingscommissies, de examencommissies, de studievoorlichting en -begeleiding en overige ondersteunende medewerkers. Daarnaast werd er steeds afzonderlijk gesproken met student- en docentvertegenwoordigers van de bachelor- en masteropleidingen (en van de opleidingscommissies) en de schakelprogramma s. Tijdens ieder bezoek bestudeerde de commissie het ter inzage gevraagde materiaal en gaf zij gelegenheid tot een spreekuur ten behoeve van studenten en docenten die zich voorafgaand aan het bezoek hadden aangemeld. Van dit spreekuur is geen gebruikgemaakt. Ook heeft de commissie bij elke instelling een presentatie van de elektronische leeromgeving ontvangen. De commissie gebruikte een groot deel van de laatste middag van het bezoek voor de voorbereiding van de mondelinge rapportage en een discussie over de beoordeling van de opleidingen. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter, respectievelijk de vicevoorzitter bij de Universiteit van Amsterdam, een mondelinge rapportage gegeven van de eerste bevindingen van de commissie. Daarbij ging het steeds om een aantal algemene waarnemingen en een aantal eerste indrukken per opleiding. De oordelen werden pas na afloop van de bezoeken in twee vergaderingen definitief vastgesteld op basis van het conceptrapport van de commissie over de opleidingen en de commentaren daarop van de commissieleden. Tevens heeft een additioneel bezoek aan de Universiteit van Amsterdam plaatsgehad voordat de commissie tot een definitief oordeel kwam Beslisregels In het accreditatiestelsel is voor de beoordeling op facetniveau een vierpuntsschaal voorgeschreven (onvoldoende, voldoende, goed of excellent) en op onderwerpniveau een tweepuntsschaal (voldoende of onvoldoende). De commissie heeft de standaard beslisregels van QANU gevolgd. Deze zijn: De beoordeling onvoldoende wijst erop dat het facet beneden de gestelde verwachting ligt en dat beleidsaandacht op dit punt nodig is. De beoordeling voldoende houdt in dat het facet beantwoordt aan de basisstandaard of basisnorm. De beoordeling goed houdt in dat het niveau van het facet uitstijgt boven de basiskwaliteit. De beoordeling excellent houdt in dat voor het facet een niveau wordt gerealiseerd waardoor de beoordeelde opleiding zowel nationaal als internationaal als een voorbeeld van goede praktijk kan functioneren. 16 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

17 In de ogen van de commissie kan zij het oordeel voldoende toekennen, ook wanneer zij kritische opmerkingen heeft gemaakt. Het is dan wel noodzakelijk dat er tegenover die kritische opmerkingen ook positieve observaties staan Omdat de meeste masteropleidingen pas recent van start zijn gegaan dan wel recent een gewijzigd programma hebben ingevoerd, kon de commissie niet in alle gevallen varen op ervaringen met de programma s van die opleidingen of oordelen van studenten daarover. Zij koos er in die gevallen voor om plannen te beoordelen. Plannen kunnen niet zomaar een goed krijgen, met het nadeel dat het moeilijk is het oordeel goed uit te spreken. Wanneer de commissie een good practice heeft aangetroffen, luidt het oordeel in principe: goed. Wanneer er binnen een facet zowel een aantekening wordt gemaakt als een good practice wordt uitgesproken, wordt voor het oordeel een gemiddelde genomen: voldoende Rapportage De secretaris heeft, op basis van de bevindingen van de commissie, per instelling conceptrapporten opgesteld. Deze zijn aan de voorzitter en de leden van de commissie voorgelegd. Tijdens de vergaderingen op 29 november en 20 december zijn deze conceptrapporten besproken Slotbijeenkomst De aangepaste conceptrapporten zijn aan de opleidingen toegezonden ter toetsing van feitelijke onjuistheden. De commissie heeft het commentaar van de opleidingen besproken en de definitieve tekst op 13 februari 2007 vastgesteld. QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 17

18 18 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

19 4. Algemene inhoudelijke bevindingen 4.1. Inleiding De commissie heeft haar bevindingen van de visitatie gerapporteerd in vier rapporten met een algemeen deel en een specifiek opleidingsdeel per instelling. De commissie wil daarenboven de volgende algemene bevindingen rapporteren, welke met name betrekking hebben op de procedure en de rapportage van de beoordeling. Voorafgaande aan de algemene bevindingen wil de commissie nog een specifieke opmerking maken en wel betreffende de opleidingen Economie en Bedrijfskunde, Business Studies en Infonomics. Het feit dat over deze opleidingen het oordeel van deze commissie wordt gevraagd impliceert dat de opleidingen worden beoordeeld vanuit een economisch kader. Natuurlijk worden daarbij de specifieke aspecten betrokken Algemene bevindingen De commissie is van mening dat in het beoordelingskader te veel aandacht wordt geschonken aan de beroepsoriëntatie van de bacheloropleidingen. De bevindingen van de commissie tijdens de gesprekken leiden tot de conclusie dat het merendeel van de afgestudeerden van een bacheloropleiding in het wetenschappelijk onderwijs doorgaan met een masteropleiding. Dientengevolge besteden de opleidingen weinig aandacht aan de beroepsoriëntatie, wat bij strikte toepassing van de regels leidt tot een onvoldoende! Naar de mening van de commissie wordt in het beoordelingskader te weinig aandacht besteed aan de instroom. Naar verwachting zal er een toenemend aantal bachelorafgestudeerden vanuit het hbo zich aanmelden voor een masteropleiding in het wetenschappelijk onderwijs. Het aantal is zelfs zo groot dat deze instroom ook gevolgen heeft voor de samenstelling van de groep masterstudenten. De opleiding staat dan voor de keuze om deze groep als groep bijeen te houden in de masteropleiding of te mengen met de eigen BSc-afgestudeerden. Het zou nuttig zijn om hierover de mening van de opleiding te kennen en te beoordelen. Diverse zogenaamde schakelprogramma s worden door de opleidingen aangeboden. Deze programma s worden niet expliciet meegenomen in het beoordelingskader. De commissie heeft zich wel op de hoogte laten stellen van de inhoud van deze schakelprogramma s tijdens de visitatie. Het verdient aanbeveling dat het kader van Facet 8 (instroom) wordt uitgebreid of dat in de Facetten 4, 5 en 6 expliciet een oordeel wordt gevraagd over de schakelprogramma s Tot slot wil de commissie een opmerking maken over de rapportage. Deze rapportage is nu zeer omvangrijk en verwarrend. Het rapport moet namelijk de feitelijke situatie weergeven en het oordeel van de commissie daarover. Dientengevolge worden grote delen van de door de opleiding samengestelde zelfstudie overgenomen. Het is dan niet duidelijk of de commissie deze passages slechts weergeeft of met instemming weergeeft of deze situatie negatief beoordeelt. Wil de commissie volstrekt duidelijk zijn, dan moet ze over elke passage aangeven hoe het oordeel is. Dit leidt tot vele herhalingen. QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 19

20 De commissie is van mening dat het de voorkeur verdient een kort rapport met de oordelen van de commissie per onderwerp en facet op te stellen met de zelfstudie als bijlage. Publicatie van de zelfstudie dwingt de opleidingen naar verwachting van de commissie ook tot een compactere tekst. 20 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

21 DEEL II: OPLEIDINGSDEEL QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 21

22 22 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

23 1. De bacheloropleiding Economie en Bedrijfskunde, studierichting Bedrijfskunde en de masteropleidingen Business Studies (voltijd) en Business Studies (deeltijd) aan de Universiteit van Amsterdam Administratieve gegevens Bacheloropleiding Economie en Bedrijfskunde, studierichting Bedrijfskunde: Naam opleiding: Economie en Bedrijfskunde, studierichting Bedrijfskunde CROHO-nummer: Niveau: bachelor Oriëntatie: WO Studielast: 180 ECTS-studiepunten Graad: Bachelor Variant(en): Voltijd Locatie(s): Amsterdam Einddatum accreditatie: 31 december 2007 Masteropleiding Business Studies (voltijd): Naam opleiding: Business Studies (voltijd) CROHO-nummer: Niveau: master Oriëntatie: WO Studielast: 60 ECTS-studiepunten Graad: Master Variant(en): Voltijd Locatie(s): Amsterdam Einddatum accreditatie: 31 december 2007 Masteropleiding Business Studies (deeltijd): Naam opleiding: Business Studies (deeltijd) CROHO-nummer: Niveau: master Oriëntatie: WO Studielast: 60 ECTS-studiepunten Graad: Master Variant(en): Deeltijd Locatie(s): Amsterdam Einddatum accreditatie: 31 december 2007 Het bezoek van de commissie aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Universiteit van Amsterdam vond plaats op 30 en 31 oktober 2006 en op 11 januari QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 23

24 1.0. Structuur en organisatie van de faculteit De Faculteit Economie en Bedrijfskunde (FEB) wordt geleid door een decaan (positie is vacant sinds 1 september 2006), die eindverantwoordelijk is voor het bestuur en het beheer van de faculteit. De decaan wordt ondersteund door respectievelijk de vice-decanen van de Amsterdam School of Economics (ASE) en de Amsterdam Business School (ABS), door de directeuren van de onderwijs- en onderzoeksinstituten, de afdelingsvoorzitters en de directeur Bedrijfsvoering. Het wetenschappelijke personeel is verdeeld over drie afdelingen: Algemene Economie (AE), Business Studies (BS), en Kwantitatieve Economie (KE). In het voorjaar van 2005 is de FEB opgedeeld in een Amsterdam School of Economics (ASE) en de Amsterdam Business School (ABS). In de ASE zijn alle economische en kwantitatiefeconomische opleidingen en onderzoeksprogramma s ondergebracht. In de ABS zijn alle bedrijfseconomische en bedrijfskundige bachelor- en masteropleidingen en de onderzoeksprogramma s ondergebracht. Qua onderzoek scoort de FEB bijzonder goed: in de Europese rankings met betrekking tot onderzoek staat de FEB regelmatig in de top 10. Het Onderwijsinstituut (OWI) is verantwoordelijk voor de inhoud en organisatie van de reguliere opleidingen, waaronder de BSc in Economie en Bedrijfskunde, van de Amsterdam Business School en de Amsterdam School of Economics. De BSc in Economie en Bedrijfskunde, studierichting Bedrijfskunde, maakt onderdeel uit van beide scholen. De MSc in Business Studies valt onder de ABS. Het OWI treedt op als vrager van onderwijscapaciteit, terwijl de afdelingen de aanbieders zijn. Voor het onderwijs ontwikkelen de opleidingsdirecteuren en studierichtingcoördinatoren in overleg met de directeur van het OWI de onderwijsprogramma s. De directeur treedt vervolgens in overleg met de afdelingsvoorzitters met het verzoek onderwijscapaciteit voor deze programma s te leveren. Dit leidt tot een contract, waarin een financiële vergoeding voor de te leveren onderwijscapaciteit is geregeld. Het OWI koopt op deze wijze onderwijscapaciteit van de afdelingen. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het onderwijs ligt daarbij bij de afdeling, terwijl het OWI controlerend optreedt. Hoewel er in de praktijk veel overleg is tussen opleidingsdirecteuren en docenten over de programmering en de uitvoering, zijn de verantwoordelijkheden door de MUB helder gescheiden. Het OWI biedt onderwijsprogramma s aan en draagt zorg voor een goede begeleiding van en advisering en voorlichting aan studenten. De directeur OWI heeft de dagelijkse leiding van de medewerkers van het OWI die bij het onderwijsbeleid zijn betrokken (de zogenoemde ondersteunende eenheid van het OWI). De OWI-organisatie bestaat dus in zijn geheel uit de ondersteunende eenheid en uit de groep opleidingsdirecteuren en studierichting coördinatoren Invoering bachelor-masterstructuur en afbouw ongedeelde opleidingen: stand van zaken De BSc in Economie en Bedrijfskunde is een brede opleiding met een groot aantal studierichtingen en varianten. De volgende studierichtingen en varianten worden onderscheiden: de studierichting Algemene economie met de varianten Algemene economie, Industrial Economics, International Economics en International Economics & Finance, de studierichting Bedrijfseconomie met de varianten Accountancy & Control, Financiering en Organisatie economie en de studierichting Bedrijfskunde. In de BSc in Economie en Bedrijfskunde is bewust ervoor 24 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

25 gekozen het studieprogramma van het eerste jaar voor alle studierichtingen gelijk te houden. De propedeuse is dus zeer breed georiënteerd en daarmee uitermate geschikt om zijn oriënterende functie te vervullen. Het biedt de studenten de mogelijkheid een verantwoorde keuze te maken tussen de aangeboden studierichtingen en varianten. De BSc in Economie en Bedrijfskunde is voortgekomen uit de ongedeelde doctoraalopleiding Economie. Het totaal aantal studenten dat op 1 mei 2006 stond ingeschreven in de BSc Economie en Bedrijfskunde is Dit is inclusief 188 studenten in de Engelstalige varianten. Het totaal aantal studenten bedraagt in januari De Faculteit Economie en Bedrijfskunde heeft bij de introductie van de bachelor- en masteropleidingen in het studiejaar ervoor gekozen in één keer over te stappen van de oude naar de nieuwe structuur. Studenten kregen de keuze volgens de doctoraalstructuur af te studeren (in dat geval dienden zij hun doctoraal af te ronden vóór 1 september 2006) of volgens de nieuwe bachelor-masterstructuur. Er zijn overgangsregelingen gemaakt om deze overstap te accommoderen van de in totaal circa studenten ingeschreven studenten van alle opleidingen van de FEB hebben ervoor gekozen af te studeren in de oude stijl. De opleiding Economie is in 2003 gevisiteerd. De visitatiecommissie kwam daarbij tot een positief oordeel over de opleiding. Tijdens de additionele beoordelingsronde in 2004 zijn de studierichtingen Algemene economie en Bedrijfseconomie door de toenmalige visitatiecommissie (onder dezelfde voorzitter als die van de huidige commissie) positief beoordeeld ten behoeve van vervroegde accreditatie. Over de studierichting Bedrijfskunde kon de commissie toen geen oordeel uitspreken, aangezien deze studierichting niet aansloot op de ongedeelde opleidingen. Deze commissie neemt de oordelen van de commissie uit 2004 over en beperkt zicht tot de studierichting Bedrijfskunde. De commissie uit 2004 kwam tot een voldoende beoordeling voor de studierichtingen Algemene Economie en Bedrijfseconomie op alle onderwerpen en facetten van het QANU-kader met uitzondering van een onvoldoende op Facet 4 Algemene eisen van het wetenschappelijk onderwijs voor Algemene economie in verband met een te geringe omvang van de bachelorscriptie (5 ECTS-studiepunten in plaats van de minimaal gewenste omvang van 6 ECTS-studiepunten). De MSc in Business Studies is voortgekomen uit de varianten Organisatie, Strategie & Management en Informatiemanagement binnen de doctoraalopleiding Economie. Het aantal studenten dat op dit moment (januari 2007) staat ingeschreven in de MSc in Business Studies is 146. Ten gevolge van de eerder genoemde keuze van de faculteit om in één keer over te stappen van de oude op de nieuwe structuur was het aantal studenten van de MSc in Business Studies in eerste instantie klein. Het aantal studenten is de laatste jaren echter sterk gegroeid. QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 25

26 1.2. Het beoordelingskader Doelstellingen opleiding F1: Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Beschrijving Algemene opmerking: de zelfstudies beschrijven de situatie per 1 september Bacheloropleiding: De zelfstudie geeft het volgende overzicht: De BSc in Economie en Bedrijfskunde is een brede opleiding die studenten in staat stelt om hun intellectuele en academische kwaliteiten zodanig te ontwikkelen dat zij, afhankelijk van de door hen gekozen studierichting, algemeen-economische, bedrijfseconomische of bedrijfskundige vraagstukken kunnen analyseren en er oplossingen voor kunnen aandragen. Bovendien dient de student voldoende (academische) vaardigheden te ontwikkelen om deze analyse en oplossingen op een duidelijke en correcte wijze, schriftelijk en mondeling, onder de aandacht te brengen. Daarnaast worden studenten ook voorbereid op de interdisciplinaire werkelijkheid van een niet altijd academische werkomgeving en het samenwerken in multidisciplinaire teams. Er wordt verder beoogd een wetenschappelijke opleiding te bieden die een goede basis vormt voor een masteropleiding van de FEB of daarbuiten. Afgestudeerden van de FEB dienen probleemloos door te kunnen stromen naar gerelateerde masteropleidingen van topniveau (Europese top 20). De eindtermen van de opleiding zijn dusdanig geformuleerd dat de kerndoelstelling, het aanbieden van hoogwaardig academisch onderwijs, wordt gegarandeerd. Via vergelijking en overleg met vergelijkbare universitaire bacheloropleidingen in Nederland (Universiteit van Tilburg, Erasmus Universiteit en Universiteit Maastricht) en elders in de wereld (Norwegian School of Management, Universitat Pompeu Fabre Barcelona, Katholieke Universiteit Leuven, Bocconi Business School en University of Warwick) wordt gewaarborgd dat de eindtermen aansluiten bij de internationaal gangbare domeinspecifieke maatstaven. Dit wordt verder gewaarborgd door de internationale staf en contacten met diverse buitenlandse universiteiten. De literatuur die in de BSc in Economie en Bedrijfskunde wordt gebruikt, volgt de internationale standaard van de discipline. In het vervolg wordt verder ingegaan op de domeinspecifieke eisen voor de studierichting Bedrijfskunde van de BSc in Economie en Bedrijfskunde. De Bedrijfskunde houdt zich bezig met de bedrijfsvoering in de markt- en publieke sector, en streeft een integrale en interdisciplinaire aanpak na bij de benadering van complexe bedrijfsproblemen. Studenten moeten na afronding bedrijfsmatige problemen kunnen analyseren en suggesties kunnen doen voor de oplossing van die problemen vanuit een theoretische achtergrond die gebaseerd is op verschillende disciplines, met name de economie, de sociologie en de psychologie. Een kritische kijk op de analyse en oplossing is daarbij vanzelfsprekend. Naast het opdoen van grondige kennis op verschillende bedrijfskundige terreinen en de integratie daarvan, wordt ook veel aandacht besteed aan het analyseren en het doen van bedrijfskundig onderzoek en aan de ontwikkeling van (academische) vaardigheden. 26 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

27 In de Onderwijs- en Examenregeling van de FEB (studiejaar ) zijn de eindtermen voor de studierichting Bedrijfskunde geformuleerd: Eindtermen qua kennis De opleiding biedt kennis en inzicht gericht op zowel nationale als internationale economische vraagstukken. Kennis en inzicht in vraagstukken houdt in dat de afgestudeerde in staat is deze vanuit theoretische inzichten te analyseren, in staat is kritisch te zijn ten opzichte van de in de theorie en praktijk gekozen oplossingen voor problemen alsmede scholing heeft gehad in het zelf aandragen van oplossingen. Qua inhoudelijke kennis wordt onderscheid gemaakt tussen drie niveaus: Niveau A: inleidende kennis. Dit betreft kennis van de basisbegrippen, standaardtheorieën en algemene inzichten van de economische wetenschap. Tevens gaat het hierbij om de oriëntatie op de betreffende studierichtingen en de ertoe behorende vakgebieden. Niveau B: basiskennis. Hierbij gaat het om het verwerven van de kernkennis van de verschillende vakgebieden van een studierichting en van de belangrijkste stromingen binnen een vakgebied. Veelal zal dit gepaard gaan met een nadere bestudering van praktijkvoorbeelden. Niveau C: uitgebreide kennis. Op dit niveau wordt de kernkennis verdiept en uitgebreid met kennis van alternatieve stromingen binnen een vakgebied. Ook wordt de student geleerd deze kennis op academisch niveau toe te passen. Studenten van de drie studierichtingen hebben na het voltooien van de opleiding de volgende kennis: kennis op niveau A van: consumenten- en producententheorie, de werking van markten, macro-economische processen en verbanden, economie van de publieke sector, internationale economische betrekkingen, geld-, krediet- en bankwezen, financial accounting, management accounting, economische organisatietheorie, interne organisatie, marketing, informatiemanagement en financiering; kennis van de beginselen van wiskunde en statistiek, benodigd voor elk onderscheiden studierichting; kennis op niveau A van: algemeen wetenschapsfilosofische beginselen en van methodologische beoordelingscriteria binnen de economische wetenschap. Na afronding van hun studieprogramma dienen studenten van de BSc in Economie en Bedrijfskunde, studierichting Bedrijfskunde te beschikken over: basiskennis (niveau B) over het inrichten en management van organisaties, alsmede de wijze waarop organisaties hun strategie bepalen en ten uitvoer brengen; basiskennis (niveau B) op het gebied van de psychologie van organisaties; basiskennis (niveau B) van de aard, doelstellingen en effecten van marketingactiviteiten in organisaties; basiskennis (niveau B) van de wijze waarop investerings- en financieringsbeslissingen in organisaties worden genomen; basiskennis (niveau B) van de bijdrage van informatie en ICT aan het functioneren en innoveren van organisaties, alsmede de wijze waarop het management van deze bijdrage plaatsvindt; QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 27

28 basiskennis (niveau B) over de wijze waarop het management van organisaties kan worden ondersteund door middel van financiële inzichten en rapportages; kennis van algemeen-wetenschapsfilosofische beginselen en van de methodologische beoordelingscriteria binnen de bedrijfskunde; uitgebreide kennis (niveau C) op ten minste drie hiervoor genoemde bedrijfskundige vakgebieden, in relatie tot het richten ( strategie ), inrichten ( ontwerpen ) en het verrichten ( uitvoeren ) van activiteiten van organisaties; uitgebreide kennis (niveau C) op het gebied van de externe verslaggeving; kennis van inzichten uit andere vakgebieden die de student in staat stelt zijn kennis over organisaties te verbreden, situaties beter te begrijpen en hierover vanuit meerdere gezichtspunten te communiceren; kennis van de meest gangbare onderzoeks- en organisatieveranderingsmethoden binnen de Bedrijfskunde. Eindtermen qua vaardigheden: het kritisch kunnen beoordelen van theorieën uit diverse subdisciplinaire achtergronden en deze kunnen combineren voor het oplossen van economische of bedrijfskundige vraagstukken; het kritisch kunnen beoordelen van wetenschappelijk onderzoek op deugdelijkheid en relevantie; het kunnen uitvoeren van toegepast of theoretisch wetenschappelijk onderzoek, waarbij vraagstukken worden geanalyseerd en oplossingsrichtingen worden ontwikkeld; het gebruik kunnen maken van moderne ICT voor bronnenonderzoek, dataverwerking, monde linge en schriftelijke verslaggeving; het kunnen construeren en beheren van nieuwe informatie op wetenschappelijk niveau; het op adequate wijze kunnen communiceren met andere personen in de organisatie en met personen die in een andere discipline werkzaam zijn; het in teamverband kunnen ontwikkelen van nieuwe kennis; het helder en bondig zowel mondeling als schriftelijk kunnen rapporteren. Algemene eindtermen op het gebied van attitude: een interdisciplinaire c.q. multidisciplinaire instelling; het vermogen om zowel zelfstandig te functioneren als in teamverband constructief samen te werken; een besef van de cruciale rol die mensen spelen in het functioneren en veranderen van organisaties; een besef van de maatschappelijke context waarbinnen de economie en de bedrijfskunde wordt beoefend. Masteropleidingen: Voortbouwend op de brede inhoudelijke kennis van het multidisciplinaire terrein van de bedrijfskunde, en op de kennis over de bijbehorende onderzoeksmethoden opgedaan in de studierichting Bedrijfskunde binnen de BSc in Economie en Bedrijfskunde of een equivalente vooropleiding, biedt de MSc in Business Studies een verdere verdieping van kennis, inzicht en (onderzoeks)vaardigheden met betrekking tot bedrijfskundige vraagstukken. Dit houdt in dat de afgestudeerde in staat is deze vraagstukken vanuit meerdere invalshoeken 28 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

29 te bestuderen, waarbij inzichten uit diverse disciplines, zoals de economie, de sociologie, de psychologie, de politicologie, de rechtsgeleerdheid, en de bestuurskunde een rol spelen. Ook moet de afgestudeerde in staat zijn kritisch te zijn ten opzichte van de in de theorie en praktijk gekozen oplossingen en zelf alternatieven te ontwikkelen waarvoor een deugdelijke grondslag bestaat. In de mastervakken wordt nauw aangesloten bij recent wetenschappelijk onderzoek en nieuwe inzichten op de verschillende deelterreinen van de Bedrijfskunde en wordt de ontwikkeling van gedetailleerde kennis op academisch niveau gecombineerd met empirisch onderzoek en toepassingen. Via vergelijking en overleg met vergelijkbare universitaire masteropleidingen in Nederland (Universiteit van Tilburg, Erasmus Universiteit en Universiteit Maastricht) en elders in de wereld (Norwegian School of Management, Universitat Pompeu Fabre Barcelona, Katholieke Universiteit Leuven, Bocconi Business School en University of Warwick) wordt gewaarborgd dat de eindtermen aansluiten bij de internationaal gangbare domeinspecifieke maatstaven. Dit wordt verder gewaarborgd door de internationale staf en contacten met diverse buitenlandse universiteiten. De literatuur die in de MSc in Business Studies wordt gebruikt, volgt de internationale standaard van de discipline. Het Onderwijs- en Examenreglement geeft een specificatie van de eindtermen van een opleiding: deze geven aan wat de student aan het einde van de studie zich eigen dient te hebben gemaakt op het gebied van kennis, vaardigheden en attituden. De eindtermen qua kennis zijn aan de FEB opgedeeld in vier niveaus: inleidende kennis (niveau A), basiskennis (niveau B), uitgebreide kennis (niveau C) en specialistische kennis (niveau D). Specialistische kennis wordt opgedaan in de masteropleiding. De eindtermen vinden hun weerslag in de samenstelling van het studieprogramma. Het ingangsniveau van de specialistische kennis wordt in de OER gespecificeerd door vakken op C-niveau. Studenten van de MSc in Business Studies kunnen binnen de opleiding een studieprogramma samenstellen uit verschillende specialisatiegebieden of accenten en hebben na het voltooien van de opleiding kennis van minimaal twee van deze accenten. De eindtermen qua kennis zijn daarom gedeeltelijk gedifferentieerd naar specialisatie. De volgende zes accenten worden onderscheiden: Strategie, arbeid & organisatie ( SAO ); Marketing ( M ); Informatiemanagement ( IM ); Governance and Valuation( GV ); Entrepreneurship ( E ); Cultural Industries ( CI ). De opleiding biedt kennis van en inzicht in bedrijfskundige vraagstukken. Dit houdt in dat de afgestudeerde in staat is bedrijfskundige vraagstukken vanuit meerdere invalshoeken te analyseren, in staat is kritisch te zijn ten opzichte van de in de theorie en praktijk gekozen oplossingen en in staat is zelf alternatieven te ontwikkelen waarvoor een deugdelijke grondslag bestaat. Gedetailleerde kennis op hoog academisch niveau wordt gecombineerd met empirisch onderzoek en toepassingen. Studenten hebben na het voltooien van de opleiding specialistische kennis van minimaal twee accenten. QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 29

30 De eindtermen qua kennis zijn: gespecialiseerde kennis van de essenties van strategische vraagstukken, in samenhang met de (markt-, bedrijfstak- en internationale) omgeving van organisaties, en met de interne structurele, culturele, financieel-economische, informatie-technische en proceskenmerken (SAO-accent); gespecialiseerde kennis van theorieën en benaderingen van human resource management en leiderschap, en hun samenhang met de culturele en maatschappelijke context (SAOaccent); gespecialiseerde kennis van en inzicht in de functie, doelstellingen, onderzoeks- en analysetechnieken van marketing binnen verschillende soorten ondernemingen (profit en notfor-profit), en de samenhang hiervan met de maatschappelijke, strategische, economische en organisatorische context (M-accent); gespecialiseerde kennis van en inzicht in de doelstellingen, functie en effecten van de typische marketinginstrumenten (marketing-mix, customer relationship management), en hoe deze kunnen verschillen in verschillende markten (consumentenmarkt, zakelijke markt) en op specifieke toepassingsgebieden (detailhandelmarkt, dienstverlening) (M-accent); gespecialiseerde kennis van de eisen die op strategisch en operationeel niveau van een organisatie, in samenhang met de financieel-economische, organisatorische en marketinguitgangspunten, aan de kennis- en informatievoorziening worden gesteld en de wijze waarop hieraan kan worden voldaan met behulp van informatie- en communicatietechnologie (IM-accent); gespecialiseerde kennis van het analyseren van informatiestromen binnen organisaties, en het vormgeven en het managen van complexe informatie-infrastructuren (IM-accent); gespecialiseerde kennis van financieringsinstrumenten en treasurymanagement, in relatie tot het doel en de strategie van de onderneming (GV-accent); gespecialiseerde kennis van instrumenten die kunnen worden gebruikt voor de financiële en niet-financiële aansturing van organisatieonderdelen, alsmede van de contextuele effectiviteit van deze instrumenten (GV-accent); gespecialiseerde kennis van vraagstukken rond de externe verslaggeving van complexe ondernemingen (GV-accent); gespecialiseerde kennis van theorieën en benaderingen van entrepreneurship, en hun samenhang met de culturele en maatschappelijke context (E-accent); gespecialiseerde kennis van de economische en financiële theoretische benaderingen met betrekking tot het ondernemerschap (E-accent); gespecialiseerde kennis van theorieën met betrekking tot de culturele bedrijfstak en hun samenhang met de culturele en maatschappelijke context (CI-accent); gespecialiseerde kennis van theorieën over strategie en ondernemerschap en hoe deze vorm krijgen specifiek binnen de culturele bedrijfstak (CI-accent); gespecialiseerde kennis van theorieën en benaderingen van (strategische) verandering, entre- en intrapreneurship en innovatie, de interne en externe sociaal-politieke krachtenvelden waarbinnen deze plaatsvinden, en de rollen die financieel management, ICT en marketing hierin spelen (alle accenten); gespecialiseerde kennis van het structureren van organisaties en het ontwerp van marktgerichte primaire processen, coördinatie- en controlmechanismen, alsmede van het structureren van ketenverbanden en samenwerkingsrelaties met andere organisaties (alle accenten). 30 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde

31 De eindtermen qua vaardigheden zijn: het kritisch kunnen beoordelen en analyseren van bedrijfskundige vraagstukken; afgestudeerden zijn in staat de belangrijkste in de praktijk levende vraagstukken te analyseren en voor daarmee samenhangende problemen creatieve oplossingsrichtingen aan te dragen; het kritisch kunnen beoordelen en analyseren van concrete bedrijfskundige vraagstukken van individuele organisaties; afgestudeerden zijn in staat deze organisaties en hun complexe relaties met klanten en andere stakeholders te lezen en te interpreteren, en voor praktische vraagstukken een passende oplossingsrichting aan te dragen; het zelfstandig kunnen ontwerpen en uitvoeren van onderzoek met een wetenschappelijk karakter, inclusief het formuleren van een probleemstelling, het vinden en verwerken van de benodigde onderzoeksbronnen, en het systematisch verzamelen, interpreteren en analyseren van relevante praktijkinformatie; dit onderzoek kan zowel een theorievormend of -toetsend karakter hebben, als een toegepast karakter; het helder en bondig kunnen rapporteren, zowel schriftelijk als mondeling, over onderzoek van wetenschappelijk niveau, en op basis van dit onderzoek organisaties adviseren; op adequate wijze kunnen communiceren met personen die binnen organisaties in andere disciplines werkzaam zijn. De eindtermen qua attitude zijn: een houding waarmee constructief in (multidisciplinair) teamverband kan worden samengewerkt; een actieve leer- en onderzoekshouding, die voortkomt uit een besef dat men nooit is uitgeleerd, ook niet wanneer het gaat om bedrijfskundige vraagstukken; het besef dat voor het succesvol functioneren van (bedrijfs)organisaties de mens, en de wijze waarop deze in een sociaal-economisch-politieke context acteert, een cruciale rol speelt; het besef dat de werkelijkheid van het functioneren van organisaties niet enkelvoudig is, omdat, afhankelijk van de invalshoek die wordt gekozen, het begrip van problemen en oorzaken kan verschuiven; dit vereist een open houding naar verschillende (disciplinaire) visies; besef van de internationale, maatschappelijke, culturele en ethische context waarin de bedrijfskunde wordt beoefend. De eindtermen van het voltijd- en het deeltijdprogramma zijn identiek. Oordeel Bacheloropleiding: In de zelfstudie stelde de FEB dat nog te weinig aandacht was besteed aan een kritiekpunt uit het Visitatierapport Economie 2003, namelijk dat de formalisering en operationalisering van de eindtermen van de opleiding (en de studierichtingen daarbinnen) voor verbetering vatbaar zijn. De visitatiecommissie heeft tijdens de gesprekken met het opleidingsbestuur nagevraagd wat de status hiervan is. De faculteit heeft moeite met het nader definiëren van de eindtermen van de bachelor mede in relatie tot de bachelor hbo en tot de ingangseisen van de masteropleiding. De FEB zal op korte termijn een commissie instellen om deze situatie te verbeteren. Deze commissie zal ook worden gevraagd aanbevelingen te doen over hoe de eindtermen explicieter kunnen worden getoetst. De visitatiecommissie heeft kennisgenomen van de eindtermen zoals deze thans in het OER zijn geformuleerd en stelt vast dat de eindtermen volgen uit een oriëntatie van de opleiding QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde 31

32 op de actuele ontwikkelingen en state of the art in de betreffende wetenschapsgebieden op nationaal en internationaal niveau. De FEB is zich bewust dat de doelstellingen en eindtermen van de bacheloropleiding op dit moment vooral gericht zijn op de doorstroom naar een masteropleiding. Masteropleiding (voltijd): De MSc in Business Studies is gestart op 1 september 2002 vanuit de economische faculteit. Dat heeft er in eerste instantie toe geleid dat het programma geënt was op enkele bedrijfseconomische vakken. De FEB heeft het programma in de laatste jaren verbreed naar andere disciplines (zoals human resource management, strategy, marketing, industrial psychology naast finance en accounting). Ook is additioneel wetenschappelijke staf op het gebied van de bedrijfskunde aangesteld. In de gesprekken met het opleidingsbestuur heeft de visitatiecommissie gesproken over de breedte van het programma. De FEB heeft in het najaar een Adviesraad samengesteld en is voornemens de breedte en diepte van het programma met deze raad te bespreken. De beoogde verbreding van het programma is in de ogen van een deel van de faculteit nog onvoldoende, terwijl de geïnterviewde studenten aangaven de economische focus juist te waarderen. De commissie adviseert dit dilemma snel op te lossen met het oog op de positionering van de faculteit. Hoewel de zelfstudie weinig aandacht besteed aan de arbeidsmarktoriëntatie van de opleidingen, is de commissie hierop in de gesprekken dieper ingegaan. De FEB heeft een beperkt onderzoek onder alumni verricht; dit heeft nog niet tot concrete maatregelen geleid. De commissie is van mening dat de Adviesraad hier een belangrijke rol kan spelen. Samenvattend stelt de commissie vast dat de eindtermen volgen uit een oriëntatie van de opleiding aan de (inter)nationale ontwikkelingen op het gebied van de bedrijfskunde. De eindtermen sluiten aan bij de internationaal gangbare domeinspecifieke maatstaven. Wel kunnen zij verder worden gespecificeerd tot meetbare grootheden. Masteropleiding (deeltijd): De commissie gaat ervan uit dat de domeinspecifieke eisen voor de voltijd- en de deeltijdopleiding Business Studies identiek zijn op basis van de zelfstudie en op verklaringen van de betrokkenen (management, wetenschappelijke staf, studenten en ondersteunend personeel) in de gesprekken tijdens het visitatiebezoek. Bacheloropleiding Economie en Bedrijfskunde, studierichting Bedrijfskunde: Het oordeel van de commissie is voldoende. Masteropleiding Business Studies (voltijd): Het oordeel van de commissie is voldoende. Masteropleiding Business Studies (deeltijd): Het oordeel van de commissie is voldoende F2: Niveau: Bachelor en Master De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor of een Master. Beschrijving Bacheloropleiding: De zelfstudie stelt de relatie van de eindtermen met de Dublin-descriptoren als volgt: 32 QANU / Universiteit van Amsterdam, opleidingen Bedrijfskunde