Openbaar Lichaam Sociale Werkvoorziening Drechtsteden

Transcriptie

1 Openbaar Lichaam Sociale Werkvoorziening Drechtsteden Algemeen en Dagelijks Bestuur Modernisering Wsw 2008 Inleiding Per l januari 2008 wordt de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) gewijzigd. Om deze modernisering van de Wsw op een goede manier te kunnen invoeren is door het bestuur van de gemeenschappelijke regeling Drechtwerk een regiegroep ingesteld. Deze regiegroep Drechtwerk heeft de opdracht gekregen de maatregelen die noodzakelijk zijn in het kader van de wetswijziging voor te bereiden en te implementeren. In de regiegroep hebben betrokken gemeenten, de uitvoeringsorganisatie Drechtwerk en de Sociale Dienst Drechtsteden zitting. In dit document wordt uiteengezet wat de inhoud van de wetswijziging is, wat dit betekent voor de gemeentelijke verantwoordelijkheid en welke voorstellen de regiegroep doet om te komen tot een zorgvuldige invoering van de wijzigingen binnen de betrokken gemeenten. 1. Wat verandert er? De modernisering van de Wsw is voor gemeenten een impuls om de regieverantwoordelijkheid concreet vorm en inhoud te geven. Dat betekent dat gemeenten per l januari 2008 een aantal praktische zaken moeten invullen. De modernisering vormt daarnaast ook het aanknopingspunt voor een strategische discussie over de toekomst van de sociale werkvoorziening. In de plannen van het kabinet staan de volgende doelstellingen centraal: meer mensen met een Wsw-indicatie aan het werk in een reguliere werkomgeving, buiten de beschutte werkomgeving van de sw-organisatie; behoud van de Wsw voor de doelgroep en meer rechten voor Wsw-geïndiceerden. Om dit te bereiken voorziet de modernisering in de volgende maatregelen: meer sturing en regie door gemeenten; vereenvoudiging van de uitvoering; andere wijze van financiering (lumpsumbudget direct naar gemeenten); meer rechten voor Wsw-geïndiceerden (Persoonsgebonden budget en cliëntenparticipatie); maatregelen om werkgevers te stimuleren Wsw-geïndiceerden in dienst te nemen. De voorgenomen verandering in de financiering leidt ertoe dat er voortaan een post op de gemeentebegroting komt, die er nu niet is. De huidige budgetten gaan op dit moment rechtstreeks naar de uitvoeringsorganisatie Drechtwerk. De beoogde andere wijze van financiering vormt met andere ontwikkelingen (arbeidsmarktbeleid, Wmo, marktontwikkelingen, ontwikkelingen aan de onderkant van de arbeidsmarkt) aanleiding een Regiegroep Drechtwerk Pagina l 3 oktober 2007

2 gemeentelijke visie te formuleren op de sociale werkvoorziening en aanpalende doelgroepen. Bij visievorming gaat het primair om de beleidsvraag wat de gemeente wil bereiken voor haar burgers met een Wsw-indicatie. Met de modernisering van de Wsw ligt de bal bij de gemeenten. Zij zijn immers verantwoordelijk voor en aanspreekbaar op de resultaten die worden bereikt. Wat is in essentie de wettelijke opdracht aan gemeenten? De sociale werkvoorziening is een voorziening voor mensen die vanwege een arbeidshandicap niet in staat zijn om zelfstandig regulier werk te verrichten. De modernisering verandert niets aan de essentie van die doelstelling, maar verlegt een aantal accenten. In het wetvoorstel wordt de opdracht van de Wsw - het aanbieden van een passende arbeidsplek - als volgt geformuleerd: "Het college draagt er zorg voor dat aan zoveel mogelijk ingezetenen die geïndiceerd zijn, een dienstbetrekking wordt aangeboden voor het verrichten van arbeid onder aangepaste omstandigheden" De dienstbetrekkingen zijn er ook op gericht de arbeidsvaardigheden te ontwikkelen. Art. 3 van de (huidige) wet zegt hierover het volgende: "De arbeid, bedoeld in artikel 2, eerste lid, is gericht op het behouden dan wel bevorderen van de arbeidsbekwaamheid van de werknemer, mede met het oog op het kunnen gaan verrichten van arbeid onder normale omstandigheden ". De wettelijke opdracht is duidelijk: het bieden van een passende arbeidsplek en een ontwikkelperspectief, indien mogelijk buiten de beschutte omgeving van de sw-organisatie. Om deze doelen beter te realiseren zijn de moderniseringsvoorstellen er op gericht de regieverantwoordelijkheid van gemeenten te versterken. Regiegroep Drechtwerk Pagina 2 3 oktober 2007

3 2. Wat betekent dat voor de taken van de gemeenten? De sociale opgave De sociale opgave betreft de kerndoelstelling van de Wsw: zorgen voor positieverbetering en arbeidsontwikkeling van mensen met een arbeidshandicap door het aanbieden van passende arbeid. De kernvraag daarbij is wat gemeenten de sw-doelgroep willen bieden en op welke wijze de wettelijke doelstelling kan worden ingericht. Wat moet/kan worden bereikt? De regie- of sturingsopgave De regie- of sturingsopgave is een middel om de sociale opgave te realiseren, te volgen en te beïnvloeden. Er kunnen daarbij drie niveaus van regie worden onderscheiden: beleidsregie, uitvoeringsregie en operationele sturing op individueel niveau. Regie op beleid is gericht op de realisatie van de beleidsdoelen in de Wsw. De financiële opgave Bij de financiële opgave gaat het om het zodanig inzetten van het lumpsumbudget dat het de effectiviteit en de efficiëntie van de sociale werkvoorziening verhoogt. Ook speelt bij de financiële opgave de vraag hoe door inzet van het budget en door andere maatregelen het financiële risico voor gemeenten beter beheersbaar kan worden. Deze opgaven worden door de regiegroep Drechtwerk in twee fasen opgepakt. De eerste fase wordt ingegeven door de praktische aanpassing aan de wetgeving per l januari In dit document wordt aangegeven hoe we zorg dragen dat gemeenten per l januari kunnen voldoen aan de nieuwe wetgeving. In de tweede fase zal de visievorming worden opgepakt. De regiegroep Drechtwerk zal voor 31 maart 2008 apart voorstellen doen voor de discussie over de toekomst van de Wsw. Hierbij worden de ontwikkeling rond arbeidsmarktbeleid, Wmo, marktontwikkelingen, ontwikkelingen aan de onderkant van de arbeidsmarkt betrokken en komt de rol van de keten (UWV, CWI, sociale dienst) aan bod. In de begeleidende oplegbrief wordt de richting van de voorstellen geschetst. Regiegroep Drechtwerk Pagina 3 3 oktober 2007

4 3. Hoe pakken we dat samen op? Modernisering l januari 2008 Inleiding Vanuit de regiegroep Drechtwerk wordt een aantal voorstellen gedaan zodat de betrokken gemeenten per l januari 2008 klaar zijn om de eerder genoemde opgaven op een goede manier in te vullen. Het gaat hierbij om: Het versterken van de gemeentelijke aansturing en regie; Wijziging van de gemeenschappelijke regeling; Een handreiking voor verordeningen; De financiële verantwoording; De relatie tussen regiegroep, regiebureau en regiecommissie. Versterken gemeentelijke aansturing en regie Het Radar-rapport Modernisering van de Wsw voor de in Drechtwerk samenwerkende gemeenten en de opmerkingen hierop vanuit de diverse gemeenten zijn de uitgangspunten voor de regiegroep. Het bestuur van de gemeenschappelijke regeling Drechtwerk heeft besloten tot het inrichten van een regiebureau om de gemeentelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van de Wsw invulling te kunnen geven. De modernisering van de Wsw geeft gemeenten meer bevoegdheden en verantwoordelijkheid. Gemeenten ontvangen per l januari 2008 zelf het budget voor de in hun gemeente woonachtige sw-geïndiceerden. Om te zorgen voor het versterken van de gemeentelijke aansturing en regie zal het regiebureau de volgende taken voor de gemeenten uitvoeren, waarbij er mogelijkheden voor maatwerk aanwezig zijn: De inrichting van het wachtlijstbeheer, de plaatsingsfunctie, de coördinatie begeleid werken en de herindicatie; Coördinatie van het Persoonsgebonden budget; Het inrichten van de cliëntenparticipatie; Coördinatie convenanten en monitoring. De regie en het beleid rond de Wsw zal met de modernisering nog meer dan in het verleden de taak van gemeenten worden. Daarom vindt vanuit het regiebureau ondersteuning plaats op het gebied van beleidsontwikkeling en regie. In het document Regiebureau_Wsw wordt nader ingegaan op de doelen en taken van het regiebureau. Wijzigingsvoorstel gemeenschappelijke regeling De regiegroep Drechtwerk zal de gemeenschappelijke regeling aanpassen om te voldoen aan de eisen van de nieuwe situatie per l januari De wijziging omvat vier onderdelen: De verdeling van taken en bevoegdheden als gevolg van de nieuwe Wsw zullen hierin worden meegenomen; De positie van het regiebureau wordt uiteengezet; De afspraken met betrekking tot de convenanten van gemeenten en Drechtwerk worden in de regeling ingepast; Er wordt enig achterstallig juridisch onderhoud gepleegd. Het wijzigingsvoorstel voor de gemeenschappelijke regeling wordt in oktober gepresenteerd aan het bestuur zodat het besluitvormingsproces vóór l januari 2008 kan worden doorlopen. Regiegroep Drechtwerk Pagina 4 3 oktober 2007

5 Handreiking voor verplichte verordeningen ET zullen door de gemeenten een aantal verordeningen moeten worden vastgesteld. Deze zullen per l juli 2008 gereed moeten zijn. Het regiebureau zal hiervoor naar aanleiding van de concept-verordeningen van VNG een handreiking doen. Het betreft verordeningen over: Cliëntenparticipatie; Subsidiering van werkgevers en andere instellingen; Wachtlijstbeheer. Verantwoording Individuele gemeenten zullen zelf verantwoording over de besteding van de rijksmiddelen moeten afleggen. Hiermee wordt gewaarborgd dat de gemeenteraden in alle gevallen nauw betrokken zijn bij en op de hoogte zijn van de prestaties die worden geleverd voor de Wswgeïndiceerden die ingezetenen zijn van de eigen gemeente. Gemeenten hoeven daarvoor niet langer een apart verantwoordingsverslag in te dienen, maar kunnen de benodigde gegevens opnemen in de gemeentelijke jaarrekening. De jaarrekening met daarin de benodigde gegevens is voldoende voor het Rijk om het Wsw-budget per gemeente te kunnen vaststellen. De verantwoording over de Wsw wordt hierdoor voor gemeenten vereenvoudigd, hetgeen gepaard gaat met een aanzienlijke vermindering van administratieve- en verantwoord!ngslasten. Gezien de inwerkingtreding van de wet op l januari 2008 zal de subsidieverstrekking voor het uitvoeringsjaar 2008, die plaatsvindt in 2007, conform de in het wetsvoorstel en in het voorstel tot wijziging van het Besluit uitvoering sociale werkvoorziening en begeleid werken opgenomen systematiek plaatsvinden. Gemeenten zullen voor l oktober 2007 een subsidietoekenning ontvangen volgens de nieuwe systematiek, onder het voorbehoud van inwerkingtreding van de wet op l januari Relatie regiegroep, regiebureau en regiecommissie In de voorbereiding en de invoering van de nieuwe wet is er een rol voor de regiegroep, het regiebureau en de regiecommissie. Hieronder wordt kort aangegeven wat de taken van deze gremia zijn en hoe ze zich tot elkaar verhouden. Regiegroep Drechtwerk De regiegroep is een projectgroep die met ingang van de nieuwe wetgeving klaar zal zijn met haar taak. Deze eindigt dus per l januari De taak die de regiegroep opgelegd heeft gekregen is tweeledig. Ten eerste moet de regiegroep zorgen voor een correcte invoering van de nieuwe Wsw. Onderdeel hiervan is het organiseren van een regiebureau waardoor de gemeentelijke verantwoordelijkheid gewaarborgd is. Het tweede gedeelte betreft de Wsw op langere termijn. De regiegroep zorgt voor een gedegen onderzoek en maakt een heldere analyse van de situatie van de Wsw na l januari Er zal een voorstel worden gedaan over de rol van de gemeenten ten opzichte van de veranderde Wsw. Hierin wordt ook de rol van de gemeenschappelijke regeling meegenomen. De regiegroep heeft dus de volgende taken: Gemeenten voorbereiden op wetswijziging per l januari 2008, inclusief organisatie regiebureau; Voorbereiden discussie toekomstvisie sw-banen, inclusief bestuurlijke aansturing en gemeenschappelijke regeling. De regiegroep bestaat uit deelnemers van de: Betrokken gemeenten; Regiegroep Drechtwerk Pagina 5 3 oktober 2007

6 Uitvoeringsorganisatie Drechtwerk; Sociale Dienst Drechtsteden. Regiebureau Vanaf l januari 2008 zal het regiebureau ingericht zijn. Het regiebureau is vanaf dat moment verantwoordelijk voor de verschillende taken die vanuit de wet aan de gemeenten zijn toebedacht. Daarnaast is het regiebureau verantwoordelijk voor de beleids- en regieondersteuning van de gemeenten. Het regiebureau kent daarom de volgende taken: Voor gemeenten uitvoering geven aan de in de nieuwe wetgeving benoemde taken (wachtlijstbeheer, plaatsingsfunctie, Persoonsgebonden budget etc); Coördinatie convenanten; Ontwikkelen beleid en regie voor gemeenten over de toekomst Wsw, inclusief begeleiden discussie toekomstvisie. Het regiebureau bestaat uit: Hoofd regiebureau; Beleidsadviseur; Wachtlij stbeheerder/plaatsingsfunctionaris; Coördinator PGB en convenanten; Administratief medewerker/secretariaat. Regiecommissie Tot l januari 2008 zal er vanuit de regiegroep initiatief worden genomen om contact te houden met het ambtelijk overleg over Drechtwerk. Dit overleg zal opgaan in een regiecommissie die geleid wordt door het hoofd van het regiebureau. Deze regiecommissie zal per l januari 2008 worden ingevoerd. De regiecommissie heeft als taak: Voorbereiding advisering bestuur van de GR; Ambtelijke afstemming. De regiecommissie bestaat uit: Ambtenaren uit de betrokken gemeenten; Hoofd regiebureau. Regiegroep Drechtwerk Pagina 6 3 oktober 2007