Stedelijk beeld GWI Breda In opdracht van afdeling Wonen en Samenleven Publicatienummer 1083

Transcriptie

1 Stedelijk beeld GWI Breda 2015 In opdracht van afdeling Wonen en Samenleven Publicatienummer

2 Stedelijk beeld GWI Breda Inleiding Deze analyse van het ABF-onderzoek naar vraag en aanbod van woonzorgvormen en de geschiktheid van woningen geeft inzicht in de stedelijke gegevens van Breda, die op onderdelen zijn uitgewerkt naar 15 woongebieden. Deze 15 gebieden zijn in het verleden voor beleid van Geschikt Wonen voor Iedereen, vastgesteld op basis van een gemiddelde omvang van circa bewoners. De volledige uitwerkingen van de woongebieden zijn terug te vinden in de afzonderlijke gebiedsbeschrijvingen. De rapportages zijn opgesteld met als doel om betrokkenen in de woongebieden eenduidige informatie te bieden over de diverse woonvormen, woninggeschiktheid, voorzieningen in het woongebied, de beleving van de woonomgeving en over welzijns- en zorgaspecten. De opgaven voor geschikte woningen (behoefte minus aanbod) zijn gebaseerd op de normatieve behoefte(n) van ouderen op basis van prevalentiecijfers (vitaliteit naar leeftijd) van CBS, behoeftecijfers uit het WoOn 1 en inzicht in de geschiktheid van de woningvoorraad. De behoefte van ouderen zelf kan anders zijn omdat ze, ondanks een mindere vitaliteit, veelal nog geen aanpassingen nodig vinden. Daarnaast is een inventarisatie gemaakt voor de sector wonen met zorg voor gehandicapten en mensen uit de GGZ. De cijfers van de opgaven geven een beeld van de stand van zaken die in de loop van de tijd zal toe- of afnemen. De cijfers geven niet aan dat nieuwbouw de oplossing is voor de gebieden. Per woonservicegebied zal naar gelang de samenstelling van de woningvoorraad, de mogelijkheden en kansen worden bekeken. Zo kunnen de oplossingen bestaan uit een mix van het opplussen van particuliere- en corporatiewoningen, toewijzing huurwoningen, doorstroming huurwoningen, nieuwbouw intramurale en zelfstandige woonvormen, transformatie van intramurale woonzorgvoorzieningen en/of ander vastgoed. De intramurale voorzieningen zullen deels op stedelijk niveau worden bekeken. Dit komt door de ontwikkelingen in de zorg op het gebied van extramuralisering 2 en het scheiden van wonen en zorg, plus de schaalgrootte van de functie van de instelling. De opgaven zijn een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid voor inwoners, marktpartijen en gemeente. Met het nieuwe toetsingskader Actualisering GWI Breda 2015 is het mogelijk om op het ruimtelijk vlak, tegen een stedelijke afweging, kansen en mogelijkheden voor de woongebieden te duiden. Het kan daarmee onderdeel uitmaken van Breda Doet. De vijftien GWI-woongebieden zijn samen te voegen tot de elf Wmo-gebieden, die door wijkteams en sociale teams worden gehanteerd. In de rapportage Stedelijk Beeld GWI Breda 2015 zijn figuren, kaarten en tabellen opgenomen met resultaten van alle woongebieden Breda. 1) 3 jaarlijks onderzoek naar hoe mensen wonen en willen wonen. Daarbij wordt gekeken naar onder meer samenstelling huishoudens, woning, woonlasten, woonwensen en woonomgeving. 2) Verschuiving van lichtere vormen van intramurale zorg en ondersteuning naar buiten de muren van de instelling. 2

3 De gegevens voor het woongebied zijn in onderstaande hoofdstukken als volgt uitgewerkt : 2. Kerngegevens 3. Wonen, 4. Woonomgeving en voorzieningen en 5. Welzijn en Zorg. Elk onderdeel wordt afgesloten met constateringen. In enkele figuren worden afwijkende scores ten opzichte van het Bredaas gemiddelde in kleur, als volgt weergegeven. Het resultaat van Breda is in deze notitie in een aantal gevallen uitgewerkt naar 15 woongebieden. Met deze gegevens in kunnen woongebieden onderling worden vergeleken. De gebieden worden aangeduid met de namen van de wijken uit het woongebied en via een cijfer. Het gaat om de volgende woongebieden: 1. Prinsenbeek 2. Haagse Beemden NW 3. Haagse Beemden ZO 4. Hoge Vucht/Doornbos.Linie 5. Teteringen/Waterdonken 6. Tuinzigt/Westerpark 7. Centrum/Belcrum 8. Brabantpark/Heusdenhout 9. Princenhage/Heuvel 10. Boeimeer/Ruitersbos 11. Zandberg/Sportpark 12. Ginneken/IJpelaar/Blauwe Kei/Nieuw Wolfslaar 13. Ulvenhout Figuur 1 ontwikkeling vraag woonzorgvorm en aantal 14. Bavel 15. Buitengebied 2. Kerncijfers bevolking en wonen 2.a Aantal en aandeel ouderen Op basis van de bevolkingsprognose stijgt het aantal 55+ers (preventiegroep) van in 2015 naar in Het aandeel stijgt van 29 naar 33%. Het aantal 75+ers (zorggroep) stijgt van in 2015 naar in 2030, het aandeel op de totale bevolking van 8 naar 10%. De stijging betekent een grotere vraag naar zorg en geschikte woonzorgvormen. In 2015 is de totale vraag woonzorgwoningen. Die stijgt tot 2020 met 6% naar Tot 2030 is de stijging van de vraag 17% tot woningen. 3

4 2.b Profielen woongebieden De belangrijkste verschillen tussen de woongebieden zijn: omschrijving Relatief veel woongebieden Relatief weinig corporatiewoningen Hoge Vucht/Doornbos/Linie (4) Brabantpark/Heusdenhout (8), Princenhage/Heuvel (9) meergezinswoningen Hoge Vucht/Doornbos/Linie (4), Centrum (7), Brabantpark/Heusdenhout (8) populaire woongebieden Princenhage/Heuvel (9), Boeimeer/Ruitersbos (10), Ginneken (12) leeftijd bevolking 55+ toename van Boeimeer/Ruitersbos (10) Ginneken (12) Ulvenhout (13), Bavel (14), Buitengebied (15) Prinsenbeek (1) Zandberg/Sportpark (11) Boeimeer/Ruitersbos (10) Prinsenbeek (1), Ulvenhout (13), 14 Haagse Beemden ZO(3), Ulvenhout (13), Bavel (14) Haagse Beemden NW (2), Tuinzigt/Westerpark (6) Centrum (7) In een woongebied met veel corporatiewoningen liggen meer kansen om te sturen op de woningkwaliteit en het toewijzen van woningen aan ouderen en/of mensen met een beperking. Meergezinswoningen zijn vaak gelijkvloers en eenvoudiger geschikt (te maken) voor minder vitale en mobiele mensen. De populariteit van een woongebied is veelal af te leiden uit het aantal 55+ers dat er naartoe willen verhuizen en de 55+ers die binnen het woongebied verhuizen. Er zijn vijf woongebieden waar het aandeel 55+ers nu al hoog is en waarbij dit in alle gevallen tot 2020 verder stijgt. 4

5 Woongebied 1 Woongebied 2 Woongebied 3 Woongebied 4 Woongebied 5 Woongebied 6 Woongebied 7 Woongebied 8 Woongebied 9 Woongebied 10 Woongebied 11 Woongebied 12 Woongebied 13 Woongebied 14 Woongebied 15 Tabel 1. Kerncijfers Breda AANTAL WONINGEN EIGENDOM 2014 koop huur corporaties overig huur BOUWVORM 2014 eengezins meergezins WOONDUUR EN VERHUIZEN Gemiddelde woonduur huishoudens (in jaren) 14,0 62,1 14,8 11, ,9 10, ,1 10,5 11,5 11,7 13,6 14,2 14,0 12,2 % 55+ers in 2013 verhuist binnen de buurt 71% 0% 7% 38% 36% 30% 29% 36% 39% 24% 55% 40% 34% 15% 36% Populariteit woongebied onder 55+ers 1) 10e 0 14e 6e 7e 5e 4e 2e 3e 12e 1e 13e 15e 10e LEEFTIJDSOPBOUW 2015 Totaal totaal PROGNOSE LEEFTIJDSOPBOUW 2020 Totaal totaal ) positie in ranglijst 15 woongebieden waar 55+ers in 2013 naar verhuizen 5

6 3. Wonen 3.a Woonzorgvormen Met behulp van het Fortunamodel 3 van ABF Research is op basis van vraag en aanbod onderzocht wat de opgaven zijn voor de drie woonzorgvormen: 1. Intramuraal (Beschermd, Beschut, Overig): voor mensen met indicatie ZZP 1 t/m 10, 24-uurszorg 2. Verzorgd wonen: Bewoners kunnen terugvallen op voorzieningen van een nabij gelegen zorg- of verpleegvoorziening 3. Overig geschikt wonen: de zelfstandige woning is specifiek geschikt voor de doelgroep. In figuur 2 is te zien dat het woningaanbod op Figuur 2. Aanbod, vraag en opgave woonzorgvormen voor Breda Stedelijk niveau onvoldoende is om aan de vraag van ouderen en hulpbehoevenden tot 2020 te voldoen. Intramuraal heeft nu en in de toekomst een overschot aan woonzorgvormen. Door extramuralisering van zorgvastgoed worden er 223 plaatsen overgeheveld Aanbod Verlies scheef Vraag Opgave 1) naar verzorgd wonen (paragraaf 3b). Verzorgd wonen kent een licht tekort. Dit komt mede 1) Opgave: - is te kort, + is overschot 2) alle bouwplannen zorg en overige woningen hardheid 1-5 exclusief sloop doordat 15% van de woningen niet wordt bewoond door de doelgroep 55+ers. In deze woningen wordt er scheefgewoond 4. Bij Overig geschikte wonen is er een tekort van woningen. Dit komt vooral doordat 55% van deze woningen niet wordt bewoond door de doelgroep. De geplande nieuwbouw (met planologische hardheid 1-5) 5 (zie tabel 2) is voor de Intramurale en Verzorgde woonvormen voldoende om in de vraag te voorzien. Bij de intramurale (ver)nieuwbouw wordt rekening gehouden met de sloop van ongeveer 450 verzorgingsplaatsen. Netto is er dan een daling van 120 plaatsen. Voor de Overige geschikte woningen is de nieuwbouw niet toereikend om aan de vraag in 2020 te voldoen. Bij de uitwerking van de opgave naar woongebieden (kaart 1.) blijkt dat er maar enkele woongebieden zijn waar het aanbod aan woonzorgvormen voldoet aan de vraag. Figuur 3 In 2015 woont 43% van de 55+ers in een huurwoning, waarvan 34% in een corporatiewoning. Van de 75+ers woont 55% in een huurwoning, waarvan 42% l in een corporatiewoning. Het aandeel eigenaar-bewoners is bij 55+ers 57% en bij 75+ers 45%. De komende jaren neemt het aandeel oudere eigenaar-bewoners nog gestaag toe (figuur 3). Nieuwbouw ) 2014 wonen 55-ers Intramuraal Verzorgd wonen Overig geschikt wonen Prognoses van de vraag naar voor ouderen geschikte huisvesting, rekening houdend met de bevolkingsontwikkeling en het huidige extramuraliseringsbeleid. 4 Met scheefwonen wordt in deze context bedoeld: scheefwonen op basis van woninggeschiktheid. 5 Nieuwbouwplannen met 1. een omgevingsvergunning tot 5. een positieve principe-uitspraak college / in anterieure overeenkomst (met ontbindingsclausule) 6

7 Uit het Piramidemodel 6 van ABF research is op te maken dat de vraag naar geschikte koopwoningen sterker toeneemt (41% in 2015, 53% in 2030) dan de vraag naar huurwoningen. Dit komt door het groter eigen woningbezit en het langer zelfstandig blijven wonen. De vraag naar geschikte woningen door huishoudens met mobiliteitsproblemen (rollator- en rolstoelgebruikers) neemt tot 2030 met 46% sterker toe dan de toename van 32% voor de totale vraag naar geschikte huisvesting voor minder vitale groepen. 7% van alle corporatiewoningen valt onder de categorie Verzorgd wonen. 90% van deze woningen wordt door 55+ers bewoond. 34% van alle corporatiewoningen behoort tot de categorie Overig geschikt wonen. Van deze woningen wordt 57% bewoond door 55+ers. Kaart 1 Opgave woonzorgvormen voor woongebieden exclusief scheefwonen In een aantal woongebieden (7, 10 en 12) is een overschot aan Intramurale woonzorgwoningen (zie kaart 1). De woongebieden 2, 6 en 8 hebben de grootste tekorten. Woongebieden 1 en 4 hebben te weinig aanbod aan Verzorgd wonen. De grootste overschotten zijn te vinden in 2, 9 en 12. Woongebieden 4, 8 en 12 hebben een overschot aan Overig geschikt wonen. 1, 5, 13 en 14 hebben de grootste tekorten. Het aanbod is anno 2015 nog niet voldoende afgestemd op de vraag naar woonzorgvormen. 6 Bepaalt op lokaal niveau de vraag naar en het aanbod van woningen geschikt voor mensen met mobiliteitsbeperkingen 7

8 3.b Intramurale woonzorgvormen ouderen Met behulp van het Fortunamodel van ABF-research is op basis van vraag en aanbod onderzocht wat de opgave is voor de drie soorten intramurale woonzorgvormen in Breda. 1. Beschut wonen: voor mensen met ZZP 1 t/m 4 (afbouw verzorging) 2. Beschermd wonen: voor mensen met ZZP 5 t/m 8 en 24-uurs zorg (verpleging) 3. Overig intramuraal: voor mensen met een tijdelijke verblijf (ZZP 9 en10). Kaart 2 bezetting verzorging- en verpleeghuisplaatsen 2014 Breda heeft 23 intramurale instellingen die verspreid liggen over de stad. Op kaart 2 is ook de bezetting van verzorging- en verpleeghuisplaatsen anno 2014 aangegeven. 8

9 Het ABF-rapport geef inzicht in de vraagontwikkeling voor intramurale plaatsen. Door de extramuralisering neemt de komende jaren de vraag naar intramurale plaatsen sterk af. In 2030 is deze vraag, door toename van het aantal ouderen, weer toegenomen naar bijna - het niveau van Figuur 4 Ontwikkeling intramuraal wonen, Breda, (Fortuna 2013) Beschut wonen heeft een overschot (figuur 5). Dit neemt door de extramuralisering (223 plaatsen) af. Bij beschermd wonen is er in 2015 nog een licht overschot, dat in 2020 een tekort is geworden. In deze sector zijn er in totaal 420 nieuwbouwplannen. Voor een groot deel is dit vervangende nieuwbouw. Figuur 5. Aanbod, vraag en opgaven intramurale woonzorgvormen Aanbod Vraag Vraag Opgave Opgave Nieuwbouwplannen Beschut intramuraal ZZP Beschermd intramuraal ZZP Overig intramuraal Totaal

10 In 2014 hebben de Bredase zorginstellingen een inventarisatie gedaan naar het aantal Beschutte en Beschermde plaatsen. Dit kan afwijken van het aanbod dat in 2012 bekend is bij ABF. Ten opzichte van het gemiddelde van Breda (zonder rekening te houden met de omvang van de doelgroep) is het aantal plaatsen voor Beschermd en Beschut wonen in de woongebieden 2, 3 en 4 beneden gemiddeld. Figuur 6. Capaciteiten woonvoorzieningen Intramuraal Beschut en Beschermd 2014 Verzorging Verpleging Totaal V&V Verwachte afbouw ZZP Prinsenbeek Haagse Beemden NW Haagse Beemden ZO Hoge Vucht/Doornbos/Linie Teteringen/Waterdonken Tuinzigt/Westerpark Centrum/Belcrum Brabantpark/Heusdenhout Princenhage/Heuvel Boeimeer/Ruitersbos Zandberg/Sportpark Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/ Nw. Wolfslaar Ulvenhout Bavel Buitengebied Totaal Gemiddeld 58,7 84,7 143,4-42,8 10

11 3.c Intramurale woonvoorzieningen gehandicapten en GGZ Figuur 7. Bezetting woonvoorzieningen VG, LG en GGZ 2014 ABF research heeft een inventarisatie gedaan voor de sector wonen met zorg voor gehandicapten en mensen uit de GGZ. Bezetting 2014 VG, LG Er is in 2015 behoefte aan 917 plaatsen (figuur 8) in een woonvoorziening. en GGZ per 1000 inw. De vraag naar intramurale gehandicaptenzorg neemt tot 2020, als gevolg van extramuralisering, langzaam af en blijft daarna stabiel. 01. Prinsenbeek 3,1 0,56 Figuur 86. Vraag in Breda 2015 en globaal aanbod 2014 Gehandicapten en GGZ Per 1000 inwoners Aant personen Aantal personen Vraag Gehandicapten Breda 0,39% Vraag GGZ Breda 0,15% Globaal aanbod ) Aantal personen 520 1) begeleid w onen gehandicapten en GGZ op 80 locaties (exclusief inw onenden of zelfstandig w onenden) Op 80 locaties wonen er in totaal 520 mensen met beperkingen 1) in woonvoorzieningen. De score ligt rond het gemiddelde van Breda. In de woongebieden 2, 3, 6, 8, 11, 13 en 15 is de bezetting en het aantal locaties per inwoners lager dan het Bredaas gemiddelde (zie figuur 7). De woongebieden 7, 9 en 14 scoren bovengemiddeld. Aantal locaties per 1000 inw. 02. Haagse Beemden NW 0,6 0, Haagse Beemden ZO 0,9 0, Hoge Vucht/Doornbos/Linie 2,4 0, Teteringen/Waterdonken 3,9 0, Tuinzigt/Westerpark 0,4 0, Centrum/Belcrum 6,3 0, Brabantpark/Heusdenhout 1,8 0, Princenhage/Heuvel 6,7 0, Boeimeer/Ruitersbos 3,8 0, Zandberg/Sportpark 1,0 0, Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/ Nw. Wolfslaar 2,4 0, Ulvenhout 0,9 0, Bavel 6,6 1, Buitengebied 0,4 0,21 Totaal Breda 2,9 0,44 11

12 Kaart 3. Spreiding locaties woonvoorzieningen voor mensen met beperkingen 12

13 3.d Geschiktheid woningen Het aanbod aan zelfstandige woningen moet niet alleen in aantallen, maar ook wat betreft geschiktheid voor minder mobiele mensen voldoende zijn. De hele woningvoorraad is met het Piramidemodel 7 van ABF-research op geschiktheid doorgelicht voor 1. minder vitale ouderen (één ster), 2. rollatorgebruikers (twee sterren) en 3. rolstoelgebruikers (drie sterren). Zie overzichtskaart 3 Actualisering GWI Breda De cijfers over de woninggeschiktheid kunnen die van het aanbod aan woon(zorg)vormen overlappen. Deze cijfers kunnen niet bij elkaar worden opgeteld. Figuur 9. Aanbod, vraag en opgave geschiktheid woningvoorraad voor Breda Aanbod Verlies scheef Vraag Opgave 1) Nieuwbouw 2014 wonen 55-ers ) 1 ster (nultrede) sterren (rollator geschikt) sterren (rolstoel geschikt) ) Opgave: - is te kort, + is overschot 2) alle bouwplannen zorg en overige woningen hardheid 1-5 exclusief sloop Het aanbod aan één, twee en drie sterrenwoningen is op stedelijk niveau onvoldoende (figuur 9) om aan de vraag tot 2020 te voldoen. De corporaties bezitten 26% van alle één sterrenwoningen. Bij de één sterrenwoningen is er in 2015 al een grote opgave voor woningen. Dit komt vooral doordat 58% niet wordt bewoond door de doelgroep 55+. Met de realisatie van de (geplande) nieuwbouw wordt het tekort opgelost. De twee sterrenwoningen hebben een overschot, ondanks dat 36% niet wordt bewoond door 55+ers. 71% van de twee sterrenwoningen is corporatiebezit. Aan drie sterren woningen is een groot tekort. 24% wordt niet bewoond door 55+ers. Het is hier wel mogelijk dat de woningen door jonggehandicapten (55-ers) worden bewoond. De drie sterren woningen kunnen voorzien in de behoefte om mensen extramuraal te verzorgen. 85% hiervan is corporatiebezit. Voor heel Breda is de geplande nieuwbouw voor geschikte (sterren)woningen (tabel 2b) voldoende om in de vraag te voorzien, met uitzondering van de drie sterrenwoningen. Mede door het ontbreken van nieuwbouwplannen blijft er een groot tekort aan dit soort woningen. Het aantal gebieden waar voldoende aanbod aanwezig is van één, twee en drie sterrenwoningen is echter beperkt. In de afgelopen jaren zijn in Breda ongeveer woningen (2,2% %) geschikt gemaakt. 7 Het Piramidemodel geeft op lokaal niveau vraag naar en aanbod van woningen geschikt voor mensen met mobiliteitsbeperkingen weer. 13

14 3.e Opgave per woongebied Figuur 10. Opgave woonzorgvormen en geschiktheid woningen Om de opgave die er nu en in de toekomst is, te kunnen realiseren Wonen zijn er op stedelijk en woongebiedsniveau vijf oplossingsrichtingen Woongebieden denkbaar: - (stimuleren van) aanpassen/opplussen woningen van particulieren en corporaties; - gerichte woningtoewijzing van huurwoningen aan minder vitale en mobiele mensen; - bevorderen doorstroming huurwoningen; - nieuwbouw intramurale en zelfstandige woonzorgvormen; - transformatie intramurale woonzorgvoorzieningen en/of ander vastgoed naar zelfstandige woonzorgvormen. Deze kunnen afhankelijk van de mogelijkheden en de eigenheid van het woongebied in een mix worden uitgewerkt, waarmee de vraag naar bijvoorbeeld Wmo-woonvoorzieningen kunnen worden uitgesteld. 01 Prinsenbeek 02 Haagse Beemden NW 03 Haagse Beemden ZO In overzicht figuur 10 is te zien welke woongebieden een opgave hebben voor woonzorgvormen en geschikte woningen en welke een gebieden overschot hieraan hebben. In figuur 17. paragraaf 5.5 is de opgave te zien voor de intramurale woonzorgvormen. In tabel 2 en 3 is aangegeven welke nieuwbouwplannen er zijn waarbij in de opgave rekening mee moet worden gehouden. Opgave woonzorgvorm Verzorgd wonen 2015 Opgave woonzorgvorm Overig geschikt 2015 Opgave geschiktheid woningen 2015 één ster Opgave geschiktheid woningen 2015 Opgave geschiktheid woningen 2015 drie sterren 04 Hoge Vucht Teteringen/Waterdonken Tuinzigt/Westerpark Centrum/Belcrum Brabantpark/Heusdenhout Princenhage/Heuvel Boeimeer/Ruitersbos Zandberg/Sportpark Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/ Ulvenhout Bavel Buitengebied Breda opgave exclusief 'scheef wonen'! (+ is te kort, - is overschot) Opgave inclusief scheef wonen twee sterren 14

15 Tabel 2. Woningbouwplannen woonzorg- en overige woningen hardheid 1 t/m 5 Woongebieden Intramuraal Verzorgd Overig geschikt LG_VG_GGZ intramuraal Waarvan LG_VG_GGZ Verzorgd 01. Prinsenbeek Haagse Beemden NW Haagse Beemden ZO Hoge Vucht/Doornbos/Linie Teteringen/Waterdonken Tuinzigt/Westerpark Centrum/Belcrum Brabantpark/Heusdenhout Princenhage/Heuvel Boeimeer/Ruitersbos Zandberg/Sportpark Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/ Nw. Wolfslaar Ulvenhout Bavel Buitengebied Totaal Tabel 3. Woningbouwplannen naar geschiktheid voor woonzorg- en overig woningen hardheid 1 t/m 5 Woongebieden een ster twee sterren drie sterren (mob A) (Mob B-) (mob B+C) Totaal 01. Prinsenbeek Haagse Beemden NW Haagse Beemden ZO Hoge Vucht/Doornbos/Linie Teteringen/Waterdonken Tuinzigt/Westerpark Centrum/Belcrum Brabantpark/Heusdenhout Princenhage/Heuvel Boeimeer/Ruitersbos Zandberg/Sportpark Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/ Nw. Wolfslaar Ulvenhout Bavel Buitengebied Totaal

16 4. Woonomgeving en voorzieningen 4.a Basisvoorzieningen De aanwezigheid van een aantal basisvoorzieningen (huisarts, fysiotherapie, tandarts, wijkgebouw en een zorgkruispunt) is voor de doelgroep van vitaal belang. In Breda zijn in de verschillende woongebieden voldoende basisvoorzieningen aanwezig (figuur 11). Alleen de gebieden 3 en 5 scoren beneden gemiddeld. De woongebieden 7 en 12 hebben relatief meer basisvoorzieningen. Figuur 11 Figuur 6. Aanwezigheid medische basisvoorzieningen 2014 (bron Akse Media) Medisch score Woongebied Huisarts Fysiotherapeut Tandarts Wijkgebouw Zorgkruispunt 1) medisch (max 4) 1 Prinsenbeek Haagse Beemden NW Haagse Beemden ZO Hoge Vucht/Doorbos Linie Teteringen/Waterdonken Tuinzigt/Westerpark Centrum/Belcrum Brabantpark/Heusdenhout Princenhage/Heuvel Boeimeer/Ruitersbos Zandberg/Sportpark Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/Nw. Wolfslaar Ulvenhout Bavel Buitengebied Gemiddeld Breda 6,9 9,5 0,0 1,3 0,5 Breda Totaal ) Wijkgericht multifunctioneel voorzieningencentrum in centrale zone van het woongebied 2) indien er een gezondheidscentrum is, tellen meerdere huisartsen als een. De afstand tot de voorzieningen is in de GWI-visie ook belangrijk. 16

17 4.b Voorzieningen met wijkfuncties Voor het maatschappelijk vastgoed is nagegaan waar en hoeveel voorzieningen er met een ontmoetings- of dagbestedingsfunctie zijn in het woongebied en hoe deze zich verhouden tot het gemiddelde in Breda (figuur 12). Er is daarbij geen rekening gehouden met het aantal inwoners in het woongebied. In sommige woongebieden (3, 9, 10) zijn er gemiddeld meer voorzieningen met een ontmoetingsfunctie dan in overig Breda. De locaties van de maatschappelijke voorzieningen met een wijkfunctie zijn te zien in kaart 2. In een paar woongebieden is sprake van een concentratie van specifieke ontmoetingsvoorzieningen. Figuur 12. Wijkvoorziening ontmoeting- en dagbesteding bij welzijns- en zorgorganisaties 2014 Ontmoeten en dagbesteding zorgvoorziening Ontmoeten bij welzijnsvoorziening Dagbesteding voorziening VG of LG 1 Prinsenbeek Haagse Beemden NW Haagse Beemden ZO Hoge Vucht a Belcrum b Doornbos/Linie Teteringen Tuinzigt/Westerpark Centrum Brabantpark/ Heusdenhout Princenhage/Heuvel Boeimeer/Ruitersbos Zandberg/Sportpark Ginneken/Ypelaar/ Blauwe Kei/Overakker Ulvenhout Buitengebied Totaal

18 Kaart 4. Ligging maatschappelijke voorzieningen met een wijkfunctie voor ontmoeting- en dagbesteding bij welzijns- en zorgorganisaties 18

19 Rapportcijfer woonomgeving 2013 Indicator verloedering 2013 Score publieke ruimte Ned= Leefbarometer Score niveau voorzieningen Ned= Leefbarometer 4.c Beleving woonomgeving De beleving van de woonomgeving (figuur 13) is gemeten aan de hand van rapportcijfers voor woonomgeving, indicatoren verloedering, publieke ruimte en niveau voorzieningen uit de landelijke Leefbarometer. Figuur 13. Beleving inwoners (rapportcijfer en indicator) en feiten over publieke ruimte en voorzieningen (scores) Woongebied en buurten De score van de meeste woongebieden wijken niet veel af voor de beleving van het gemiddelde van Breda. Bij de Leefbarometer zijn er wat meer negatieve scores te zien. Score publieke ruimte waarde verkochte huurwoningen, aandeel sloop, geluidsbelasting railverkeer, geluidsbelasting totaal, nabijheid groot water, groene ruimte tussen vroeg naoorlogse bouw, water in de wijk, uitzicht op binnenwater Score voorzieningenniveau nabijheid supermarkt, nabijheid bankfiliaal, nabijheid groot winkelcentrum 01 Prinsenbeek 7, Haagse Beemden ZO 7,3 4, Haagse Beemden NW 7,3 3, Hoge Vucht 6,7 4, Teteringen/Waterdonken 7,6 3, Tuinzigt/Westerpark 7,2 3, Centrum/Belcrum 7,3 4, Brabantpark/Heusdenhout 7,3 3, Princenhage/Heuvel 7,2 3, Boeimeer/Ruitersbos 8,2 2, Zandberg/Sportpark 7,9 3, Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/ Nw. Wolfslaar 7,9 2,8 2, Ulvenhout 7,8 2, Bavel 7,7 2, Breda 7,4 3,

20 4.d Woonomgeving en voorzieningen In het samenvattend overzicht hiernaast is te zien dat de woongebieden 6, 7, 8, 9, 10 en 12 bovengemiddeld scoren, ook al wijken ze niet veel af van het gemiddelde van Breda. De woongebieden 3 en 5 hebben een wat mindere score op drie van de vier aspecten. In 13 en 14 scoren de wijkvoorzieningen voor ontmoeten laag. Dit wordt deels gecompenseerd door een betere score op andere onderdelen. Figuur 14 Wijkvoorziening ontmoeting- en dagbesteding bij welzijns- en zorgorganisaties

21 Beleving van onveiligheid in de buurt 2013 Indicator sociale cohesie (omgang in buurt, thuis voelen) 2013 Rapportcijfer leefbaarheid 2013 Overlast van groepen jongeren komt vaak voor 2013 Score eenzaamheid Zorg en welzijn 5.a Welzijn Figuur 15. Belevingsaspecten inwoners over welzijn Er is onderzoek gedaan naar de beleving van de welzijnsaspecten door bewoners in het woongebied (figuur 15). Hoe bewoners welzijn Woongebied en buurten ervaren is opgemaakt uit de beleving van leefbaarheid, veiligheid, sociale cohesie, overlast van groepen jongeren en eenzaamheid in de buurt. De cijfers zijn gerelateerd aan het Bredaas gemiddelde. In de woongebieden 1, 11, en 13 scoren drie van de vijf indicatoren bovengemiddeld. De woongebieden 4 en 7 scoren lager dan gemiddeld op het gebied van welzijn. 01 Prinsenbeek 15% 6,7 7,6 2% 2,5 02 Haagse Beemden NW 26% 5,9 7,2 7% 2,6 03 Haagse Beemden ZO 25% 5,7 7,3 13% 2,6 04 Hoge Vucht 44% 5,1 6,6 28% 3,0 05 Teteringen/Waterdonken 13% 6,4 7,6 9% 2,5 06 Tuinzigt/Westerpark 27% 6,0 7,1 15% 2,5 07 Centrum/Belcrum 37% 5,4 7,1 24% 2,5 08 Brabantpark/Heusdenhout 31% 5,9 7,3 10% 2,5 9 Princenhage/Heuvel 27% 5,9 7,1 10% 2,7 10 Boeimeer/Ruitersbos 27% 6,5 8,1 2% 2,5 11 Zandberg/Sportpark 14% 6,8 7,9 6% 2,5 12 Ginneken/Ypelaar/Blauwe 13% 6,5 7,8 4% 2,5 13 Ulvenhout 13% 6,8 7,8 7% 2,5 14 Bavel 14% 6,5 7,5 3% 2,5 Breda 26% 6 7,3 12% 2,6 21

22 % WMO (naar vervoer, woning of huishoudelijke hulp) 2014 Woonvoorziening WMO 2014 Mantelzorg ontvangen 2014 Mantelzorg geven 2014 (Potentieel) aanbod vrijwilligers 2014 % kwetsbare Bredanaars 2014 Actieve culturere participatie 2014 % inwoners dat eigen gezondheid goed vind b Zorg Figuur 16. Belevingsaspecten inwoners en scores over zorg Met bewonersonderzoek is inzicht Woongebied en buurten verkregen in zorgaspecten (zie figuur 16 ) zoals mantelzorg geven en ontvangen, vrijwilligerswerk, culturele participatie en de beleefde eigen gezondheid. De woongebieden 1, 10 en 11 scoren bovengemiddeld voor de belevingsaspecten van zorg. De woongebieden 2, 4, 6 en 9 scoren op deze onderdelen beneden gemiddeld. Met name 4. Hoge Vucht scoort op diverse onderdelen slecht. 01 Prinsenbeek 6,9% 0,8% 10,2% 33,9% 52,5% 26% 52,2% 73% 02 Haagse Beemden ZO 3,9% 0,6% 10,2% 19,5% 31,4% 36% 27,1% 77% 03 Haagse Beemden NW 6,1% 0,8% 7,4% 25,9% 27,8% 40% 35,2% 71% 04 Hoge Vucht 13,3% 1,6% 11,5% 26,2% 33,5% 62% 29,6% 66% 05 Teteringen/Waterdonken 6,4% 0,7% 5,1% 23,1% 38,5% 29% 48,7% 73% 06 Tuinzigt/Westerpark 7,2% 1,1% 2,4% 17,1% 35,3% 42% 32,9% 71% 07 Centrum/Belcrum 6,0% 0,8% 9,3% 32,6% 44,2% 33% 38,4% 72% 08 Brabantpark/Heusdenhout 9,7% 1,4% 10,7% 34,2% 36,6% 41% 37,5% 73% 9 Princenhage/Heuvel 8,3% 1,2% 9,3% 29,9% 27,8% 43% 27,8% 71% 10 Boeimeer/Ruitersbos 8,3% 0,8% 3,8% 26,9% 57,7% 32% 59,6% 73% 11 Zandberg/Sportpark 4,7% 0,6% 5,6% 27,8% 38,9% 23% 52,8% 73% 12 Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/ Nw. Wolfslaar 8,4% 1,0% 5,6% 18,5% 42,6% 30% 39,8% 73% 13 Ulvenhout 7,9% 1,1% 8,0% 32,0% 44,0% 27% 44,0% 73% 14 Bavel 6,0% 0,9% 7,4% 51,9% 29,6% 29% 70,4% 73% Breda 7,3% 1,1% 6,7% 26,1% 41,9% 37% 40,6% 71% 22

23 5.c Welzijn en zorg In het overzicht zijn de belangrijkste gegevens van Zorg en Welzijn samengevoegd. Woongebieden 2 en 4 Scoren op drie van de vier aspecten negatief. Figuur 17. Bezetting woonzorgvoorzieningen en beleving zorg en welzijn 23

24 6. Totaal beeld belangrijkste scores Wonen, Woonomgeving/voorzieningen en Zorg/Welzijn (paragraven 3.e, 4.d en 5.c) In onderstaand overzicht zijn op drie hoofdthema s de score van de woongebieden verwerkt. Dit geeft een integraal beeld van de situatie in deelgebieden. De gebieden 1, 3, 5 en 14 scoren op relatief veel aspecten negatief. Om de opgaven die er nu en in de toekomst zijn, te kunnen realiseren zijn er oplossingsrichtingen op zowel stedelijk als woongebiedniveau (pagina 2). Deze kunnen afhankelijk van de mogelijkheden en de eigenheid van de woongebieden in een mix worden uitgewerkt. Woongebieden Opgave woonzorgvorm Verzorgd wonen 2015 Opgave woonzorgvorm Overig geschikt 2015 Wonen Woonomgeving en voorzieningen Zorg en welzijn Opgave geschiktheid woningen 2015 één ster Opgave geschiktheid woningen 2015 twee sterren Opgave geschiktheid woningen 2015 drie sterren 01 Prinsenbeek Haagse Beemden NW Haagse Beemden ZO Hoge Vucht Teteringen/Waterdonken Tuinzigt/Westerpark Centrum/Belcrum Brabantpark/Heusdenhout Princenhage/Heuvel Boeimeer/Ruitersbos Zandberg/Sportpark Ginneken/Ypelaar/Blauwe Kei/ Nw. Wolfslaar Ulvenhout Bavel Buitengebied Breda opgave exclusief 'scheef wonen'! (+ is te kort, - is overschot) Opgave inclusief scheef wonen Wijkvoorzieningen ontmoeten en Aanwezigheid basisvoorzieningen dagbesteding Beleving woonomgeving ruimte en Score openbare voorzieningen Opgave intramuraal 2015 Bezetting woonvoorzieningen gehandicapten Beleving Zorg Beleving Welzijn Feitelijke Bezetting Intramuraal of - 24