Droom van een eigen zaak

Transcriptie

1 Droom van een eigen zaak Draaiboek project SYNTRA Vlaanderen i.s.m. het Antwerps Integratiecentrum de8 vzw i.k.v. EOS project Etnisch Ondernemerschap Stimuleren November 2012

2 INHOUDSTAFEL 1. Algemene projectinfo Voornaamste resultaten EOS onderzoek Projectvoorbereiding rond zelfstandig ondernemen 12 bij etnisch-cultureel diverse vrouwen door de8 vzw 1.3. Projectdoelstelling Droom van een eigen zaak FASE 1: Voortraject voor etnisch-cultureel diverse vrouwen 14 met plannen voor een eigen zaak 2.1. Projectdoelstelling infosessies Doelstellingen (met betrekking tot deelneemsters) Doelgroep Randvoorwaarden voor deelname Stap 1: Projectvoorbereiding Keuze thema s Keuze locatie Promotie (voorbereiden) Lijst benodigdheden en opdrachtenbladen opstellen Stap 2: Toeleiding Doelstelling Methoden Instrument Resultaten Stap 3: Samenstellen groep 16 2

3 Intake Stap 4: Herinnering Stap 5: Organiseren 12 sessies rond zelfstandig ondernemen Stap 6: Nazorg en evaluatie Stap 7: Organisatie slotevent Stap 8: Doorstroom in kaart brengen Succesfactoren Valkuilen Kansen FASE 2: Netwerk uitbouwen FASE 3: Netwerktools creëren Doelstelling Methodes Het creëren van een facebookpagina Het maken van een film voor en door etnisch-cultureel diverse vrouwen Het organiseren van een slotevent 24 BIJLAGEN Bijlage 1: Persbericht 10/11/10, NSZ 25 Bijlage 2: Flyer Droom van een eigen zaak 26 Bijlage 3: Persbericht infosessies 27 Bijlage 4: Intakeleidraad 29 Bijlage 5: Engagementsverklaring 31 Bijlage 6: Inhoud sessies en specifieke doelstellingen sessies 33 Bijlage 7: Leervragen 46 Bijlage 7: Programmaoverzicht 48 Bijlage 8: Opdrachtblad eindopdracht 52 Bijlage 9: Bezoek aan een zaak opdrachtblad 54 Bijlage 10: Attest 56 Bijlage 11: Beleidsaanbevelingen 57 3

4 Met dit draaiboek willen we een overzicht geven wat we binnen het EOS project Droom van een eigen zaak hebben gerealiseerd en hoe we dit hebben aangepakt. We hopen dat het andere organisaties kan helpen bij het opzetten van infotrajecten naar etnisch- cultureel diverse starters toe. Met vragen en opmerkingen kan u steeds terecht bij: Karen De Wolf- SYNTRA Vlaanderen karen.dewolf@syntravlaanderen.be Anja Boonen- De8 vzw anja.boonen@de8.be Algemene projectinfo Het EOS project wil de noden en behoeften van etnisch-cultureel diverse ondernemers en prestarters in Vlaanderen in kaart brengen. Aan de hand van een globaal onderzoek werd de huidige ondersteuning voor etnisch-cultureel diverse ondernemers/prestarters per provincie onder de loep genomen en eventuele leemtes werden blootgelegd. Het EOS project wil uiteindelijk komen tot een betere en geïntegreerde aanpak op het vlak van: Begeleiding en opleiding van starters en jonge bedrijven. Aanzetten tot ondernemerschap bij studenten. Dienstverlening voor etnisch-cultureel diverse ondernemers. Integratie van ondernemers van vreemde origine bij autochtone ondernemers. Om de noden en behoeften van de etnisch-cultureel diverse ondernemers en prestarters in kaart te brengen, werd per doelgroep een vragenlijst ontwikkeld. Deze vragenlijst werd door iedere partnerorganisatie afgenomen bij 50 ondernemers/prestarters van etnisch-cultureel diverse origine. De verschillende partners hebben door hun werking en voorgaande projecten een netwerk opgebouwd bij één van de (of soms ook beide) doelgroepen, zijnde ondernemers en prestarters. Zo werden met de 6 partners samen in totaal 297 (toekomstige) ondernemers bereikt. De prestarters en ondernemers werden bevraagd over hun noden inzake opleiding, begeleiding en informatie. Er werd ook gepolst in welke mate deze (toekomstige) ondernemers het bestaande aanbod kennen en voldoende vinden. Dit globaal onderzoek naar de noden en behoeften van etnisch-cultureel diverse ondernemers/prestarters in Vlaanderen, werd door iedere partner gebruikt om het huidige aanbod inzake opleiding, begeleiding en informatie voor etnisch-cultureel diverse ondernemers/prestarters in hun respectievelijke provincie te evalueren en eventuele leemtes te detecteren. Iedere partner lanceerde daarop een pilootproject in zijn provincie om een antwoord te bieden aan deze leemtes. 4

5 Volgende projecten werden gerealiseerd door de partners van het EOS project. Single acces Multiple back Office- Gusto vzw: intensieve begeleiding van starters op maat West-Vlaanderen Eos lerend netwerk Voka Oost-Vlaanderen: begeleiding en ondersteuningsproject voor KMO bedrijfsleiders volgens peterschapsprincipe- Oost Vlaanderen Droom van een eigen zaak- SYNTRA Vlaanderen in samenwerking met de8 vzw: infotraject, netwerkmomenten en netwerktools voor en door vrouwen (onderneemsters en starters)- Antwerpen Nieuw ondernemerschap- NFTE- 9 opleidingsdagen voor ECM jongeren Vlaams-Brabant Boost your business- Stebo vzw- opleiding voor handelaars, goede praktijkenboek met inspirerende voorbeelden- Limburg 1.1 Voornaamste resultaten EOS-onderzoek a. De respondenten In het totaal werden 297 vragenlijsten afgenomen. Aangezien er een mooi evenwicht is in het aantal bevraagde ondernemers en prestarters, is een vergelijkende studie perfect mogelijk. De meeste prestarters werden bevraagd in Antwerpen en Limburg. In Oost-Vlaanderen werden dan weer de meeste ondernemers bereikt. Met uitzondering van Vlaams-Brabant, werden ook in de andere provincies heel wat ondernemers bevraagd. Het lagere aantal respondenten in Vlaams-Brabant is voornamelijk te wijten aan de taalbarrière. Het land van oorsprong van de respondenten is zeer divers. Bij de ondernemers konden we 17 verschillende landen onderscheiden. Bij de prestarters maar liefst 38. Het grootste deel van de prestarters en ondernemers zijn van Turkse, Marokkaanse of Russische afkomst. b. De opstart Onderstaande tabel toont aan dat de redenen om met een eigen zaak te beginnen zeer divers zijn. Over het algemeen vinden we vooral pull factoren terug zoals: vrijheid, flexibiliteit, onafhankelijkheid, winst van eigen werk kunnen genieten, logische stap na bepaalde opleiding, ervaring in de sector als werknemer, ondernemers in de familie, etc. Er zijn echter ook een aantal push factoren zoals ontsnappen uit de werkloosheid en een nood aan extra inkomen. 5

6 Motivatie om met een eigen zaak te starten Prestarters Ondernemers Gemiddelde Eigen job willen creëren 48% 24% 36,0% Vrijheid, flexibiliteit, onafhankelijkheid 37% 29% 33,0% Winst van eigen werk kunnen genieten 22% 20% 21,0% Logische stap na bepaalde opleiding/ervaring 17% 20% 18,5% Ontsnappen uit de werkloosheid 18% 17% 17,5% Ervaring in de sector als werknemer 19% 14% 16,5% Ondernemers in de familie 7% 22% 14,5% Bepaalde opportuniteit gezien in de sector 11% 17% 14,0% Zelfontwikkeling 16% 10% 13,0% Nood aan extra inkomen 10% 9% 9,5% Respondenten kunnen meer dan 1 optie kiezen, dus de percentages kunnen opgeteld meer dan 100% bedragen. De prestarters en ondernemers werden ook bevraagd over de problemen die ze ondervinden bij de opstart van hun zaak. Het meest voorkomende probleem dat de respondenten aangeven zijn financieringsproblemen. Gemiddeld 37% ondervindt problemen om financiële middelen te vinden voor zijn zaak. Een vierde vreest ook een tekort aan klanten. Daarnaast zijn er nog een aantal die regelmatig terugkeren: geen netwerk (17%), problemen met administratie/boekhouding (16,5%), taalproblemen 16%) en geen of slechte locatie (10,5%). Daarnaast verklaart 18,5% van de (toekomstige) ondernemers geen problemen te ondervinden bij de opstart van de zaak. 6

7 Welke problemen ondervinden ondernemers bij de opstart van een zaak? Prestarters Ondernemers Gemiddelde Financieringsproblemen 43% 31% 37,0% Tekort aan klanten 24% 27% 25,5% Geen 11% 26% 18,5% Geen netwerk 14% 20% 17,0% Problemen met administratie/boekhouding 15% 18% 16,5% Taalproblemen 17% 15% 16,0% Geen of slechte locatie 13% 8% 10,5% Problemen met opstartformaliteiten 6% 12% 9,0% Geen geschikt personeel 3% 13% 8,0% Geen attest bedrijfsbeheer 7% 7% 7,0% Belastingen 9% 3% 6,0% Tegenvallende verkoop 1% 10% 5,5% Moeite om vergunningen te bekomen 7% 3% 5,0% Slechte voorbereiding 1% 9% 5,0% Respondenten kunnen meer dan 1 optie kiezen, dus de percentages kunnen opgeteld meer dan 100% bedragen. Er werd ook onderzocht of ondernemers de opstart van hun zaak goed voorbereiden. De prestarters hebben goede voornemens. 91% van de respondenten zegt een business plan te willen opstellen. Uit de ondervraging bij de ondernemers blijkt echter dat slechts 34% effectief een business plan maakt. Aan de (toekomstige) zaakvoerders werd ook gevraagd welk publiek ze denken te bereiken met hun onderneming. Etnisch-cultureel diverse zaakvoerders hebben soms de reputatie zich vooral op de eigen gemeenschap te richten met typische producten. Maar dat blijkt niet te kloppen. Gemiddeld 66% van de respondenten antwoordt dat ze zowel Vlamingen als hun eigen gemeenschap (willen) bereiken. 24% geeft aan dat ze zich voornamelijk focussen op autochtone Vlaamse klanten. Gemiddeld antwoordt slechts 10% van de respondenten dat ze zich voornamelijk zullen richten op hun eigen gemeenschap. Bij de ondernemers zien we wel dat dit percentage 5% hoger ligt dan bij de prestarters. Het aantal ondernemers die zowel de eigen gemeenschap als de autochtone Vlamingen bereikt ligt dan weer een stuk lager (20%), dan wat de prestarters verwachten. 7

8 De (toekomstige) ondernemers konden tijdens het interview aangeven waar ze nood aan hebben bij de opstart van hun zaak. Bijna de helft van respondenten (49%) gaf aan dat ze voornamelijk nood hebben aan financiële middelen. Het valt ook op dat de vraag naar begeleiding (28%), informatie (28%), advies (24%), begeleiding (28%) en vooral opleiding (18%) eerder beperkt is. Bij veel starters leeft duidelijk de behoefte om de opstart volledig zelf te doen. Aan de ondernemers werd gevraagd of ze bij de opstart van hun bedrijf beroep doen op organisaties of derden. Meer dan de helft beantwoordt deze vraag negatief. Aan de ondernemers, die negatief antwoordden op voorgaande vraag, werd gevraagd wat de redenen hiervoor zijn. Het meest aangehaalde argument is: Ik wist niet waar ik terecht kon. Bijna een derde van de respondenten (31%) zegt ook dat hij zijn problemen liever zelf oplost. 20% verklaart dan weer dat hij dacht dat ze hem toch niet zouden kunnen helpen. Slechts een kleine minderheid deed geen beroep op organisaties of derden wegens taalproblemen (5%) of omdat de drempel te hoog was (11%). c. Opleidingen In dit deel werd onderzocht of ondernemers opleidingen volgen in functie van hun zaak en in welke mate ze het huidige opleidingsaanbod kennen en voldoende vinden. Het valt op dat de prestarters en ondernemers, naast de verplichte beroepsopleidingen, en taalopleidingen, maar weinig extra opleidingen volgen. 40% van de bevraagde prestarters en 51% van de ondernemers geeft zelfs aan nog geen enkele opleiding te hebben gevolgd. Welke opleidingen volgen ondernemers? Prestarters Ondernemers Gemiddelde Geen 40% 51% 45,5% Beroepsopleiding 26% 21% 23,5% Taalopleiding 28% 7% 17,5% Financiële opleiding 2% 13% 7,5% Opleiding marketing 7% 4% 5,5% Opleiding ICT 4% 6% 5,0% Managementopleiding 4% 4% 4,0% Juridische en fiscale opleiding 1% 5% 3,0% Respondenten kunnen meer dan 1 optie kiezen, dus de percentages kunnen opgeteld meer dan 100% bedragen. Aan de respondenten die nog geen opleidingen hebben gevolgd, werd gevraagd wat de redenen hiervoor zijn. Het meest aangehaalde argument is: Ik heb geen behoefte aan een opleiding (gemiddeld 30,5%). 31% van de prestarters en 28% van de ondernemers zegt ook hier geen tijd voor te hebben. Een groot aantal prestarters en ondernemers geeft ook aan dat ze geen interesse hebben, respectievelijk 15% en 24%. Slechts een kleine minderheid (gemiddeld 5%) vindt de opleidingen te duur. Ook zal een 8

9 groot deel van de prestarters en ondernemers, respectievelijk 38% en 50%, ook in de toekomst geen opleidingen volgen. Uit de bevraging blijkt ook dat het merendeel van de prestarters en ondernemers weten waar ze opleidingen kunnen volgen en het huidige aanbod ook voldoende vinden. Weten ondernemers waar ze terecht kunnen voor opleidingen? Prestarters Ondernemers Gemiddelde Ja 76% 69% 72,5% Nee 24% 31% 27,5% Zijn er voldoende opleidingen voor ondernemers? Prestarters Ondernemers Gemiddelde Ja 55% 62% 58,5% Nee 10% 13% Ik weet het niet 35% 25% 11,5% 30,0% d. Begeleiding In dit deel werd onderzocht in welke mate (en vooral voor welke zaken) de ondernemers en prestarters begeleiding nodig hebben, door wie ze zich laten begeleiden, maar ook of ze het huidige begeleidingsaanbod kennen en voldoende vinden. Uit de bevraging van de prestarters blijkt dat de overgrote meerderheid van de prestarters (95%) behoefte heeft aan begeleiding. De toekomstige ondernemers kunnen vooral hulp gebruiken bij de zoektocht naar financiële middelen (36%), de boekhouding (33%), het opstellen van een business plan (31%) en de administratieve verplichtingen bij de opstart (29%). De resultaten van de ondernemers zijn zeer gelijkaardig. Opmerkelijk is wel dat maar liefst 40% van de respondenten expliciet aangeeft geen begeleiding nodig te hebben. Bij welke problemen zoeken ondernemers hulp? Prestarters Ondernemers Gemiddelde Boekhouding 33% 33% 33,0% Zoeken naar financiële middelen 36% 22% 29,0% Opstellen business plan 31% 20% 25,5% Administratieve verplichtingen 29% 22% 25,5% Administratie 24% 24% 24,0% Ik heb geen begeleiding nodig 5% 40% 22,5% Opbouwen netwerk 16% 20% 18,0% Bekomen vergunningen 11% 10% 10,5% 9

10 Zoeken naar locatie 11% 9% 10,0% Aanvragen subsidies 11% 3% 7,0% Zoeken naar personeel 3% 11% 7,0% Voorraadbeheer 7% 4% 5,5% Respondenten kunnen meer dan 1 optie kiezen, dus de percentages kunnen opgeteld meer dan 100% bedragen. Ook in onderstaande tabel wordt bevestigd dat heel wat ondernemers geen begeleiding nodig hebben. Gemiddeld 21,5% van de respondenten verklaart bij niemand hulp te zoeken. Als (toekomstige) ondernemers zich al laten begeleiden, gebeurt dit voornamelijk door hun boekhouder (31%), familie (27,5%), collega-ondernemers (21%), vrienden (19,5%) en werkgeversorganisaties (17,5%). Door wie laten de ondernemers zich begeleiden? Prestarters Ondernemers Gemiddelde Boekhouder 22% 40% 31,0% Familie 38% 17% 27,5% Niemand 10% 33% 21,5% Collega-ondernemers 22% 20% 21,0% Vrienden 23% 16% 19,5% Werkgeversorganisaties 7% 28% 17,5% Overheid 6% 13% 9,5% Advocaat 1% 5% 3,0% Respondenten kunnen meer dan 1 optie kiezen, dus de percentages kunnen opgeteld meer dan 100% bedragen. Aan de bevraagde ondernemers die beweren dat ze nog nooit hulp hebben gezocht, werd gevraagd wat de redenen hiervoor zijn. 30% van de respondenten denkt toch niet geholpen te zullen worden. 27% verklaart niet te weten waar hij terecht kan. Een ander veel voorkomend argument is ik wil het liever zelf uitzoeken (27%). Slechts 5% antwoordt dat de drempel te hoog is. Uit de bevraging blijkt dat zowel de prestarters als de ondernemers weten waar ze terecht kunnen voor begeleiding en het begeleidingsaanbod voldoende vinden. e. Financiën Slechts een minderheid van de ondernemers (22%) heeft nood aan extra hulp of begeleiding bij het beheer van zijn financiën, terwijl 82% van de prestarters denkt dit wel nodig te zullen hebben. 10

11 Hebben ondernemers hulp nodig bij het beheer van de financiën? Ja 82% 22% Prestarters Ondernemers Gemiddelde 52,0% Nee 11% 78% Ik weet het niet 7% 0% 44,5% 3,5% Meer dan de helft van de toekomstige ondernemers (51%) zegt ook nood te hebben aan een financiële opleiding. Bij de reeds opgestarte ondernemers ligt dit percentage 21% lager. Er werd ook onderzocht waar de prestarters en ondernemers het nodige kapitaal halen voor de opstart van hun zaak. De resultaten zijn zeer gelijkaardig. De meeste prestarters (64%) zullen privékapitaal aanwenden voor de opstart. Dit wordt bevestigd door de ondernemers (65%). Daarnaast zal 61% van de prestarters ook trachten een lening te vinden. Uit de bevraging blijkt dat uiteindelijk slechts 50% van de ondernemers effectief een lening krijgt. De rest van de respondenten doet beroep op familie (gemiddeld 19,5%) en in mindere mate op vrienden (gemiddeld 2%). Tenslotte werd ook gevraagd of de prestarters en ondernemers de subsidiekanalen kennen. Minder dan de helft van de respondenten (43%) antwoordt positief op deze vraag. Slechts een kleine minderheid (gemiddeld 25%) maakt ook effectief gebruik van deze subsidies of is van plan dit te doen. f. Netwerk en informatie In dit deel werd onderzocht waar (toekomstige) ondernemers hun informatie vandaan halen en in welke mate ze deze informatie voldoende vinden om hun zaak te kunnen runnen of opstarten. Zowel prestarters als de ondernemers verkrijgen hun informatie voornamelijk via de boekhouder (gemiddeld 36,5%), het internet (36%), collega-ondernemers (26%), vrienden (20%), werkgeversorganisaties (19,5%), familie (15,5%) en de overheid (11,5%). Gemiddeld 15% van de respondenten zegt dan weer nergens informatie te halen over ondernemen. Uit het onderzoek blijkt ook dat een kleine meerderheid van de respondenten (gemiddeld 56,5%) vindt dat er voldoende informatie is. Toch geeft ongeveer een vierde expliciet aan dat er onvoldoende informatie beschikbaar is. g. Problemen door origine Ter afsluiting van dit onderzoek werd ook onderzocht of ondernemers problemen ondervinden door hun origine. We kunnen zien dat slechts 24% van de prestarters problemen verwacht. In de realiteit blijkt het echter dat 42% van de ondernemers problemen ondervindt door zijn afkomst. 1.2 Projectvoorbereiding zelfstandig ondernemen bij etnisch-cultureel diverse vrouwen door de8 vzw In 2010 startte de8 vzw met een onderzoek naar zelfstandig ondernemen bij etnisch-cultureel diverse vrouwen naar aanleiding van een vraag van Voka omtrent het bereiken van de ECM-doelgroep. Voka constateerde dat zij weinig personen van etnisch-culturele diverse origine bereikte en deed beroep op de expertise van de8 met betrekking tot kennis, bereik en toeleiding van deze doelgroep. 11

12 Vanuit deze insteek organiseerde de8 drie focusgroepen met vrouwen van verschillende afkomst (Russisch, Afrikaans, Marokkaans) die interesse hadden om een eigen zaak/bedrijf op te starten. De doelstelling van deze bijeenkomsten was meervoudig, m.n. te achterhalen: Welke diensten de vrouwen kenden. Of de vrouwen beroep deden op een dienst die startende zelfstandigen begeleidt (en indien ja: welke, en wat hun ervaring was met deze diensten). Welke knelpunten zij reeds ervaarden bij het opstarten. Welke noden en verwachtingen de vrouwen hadden rond het opstarten van een eigen zaak. Daarnaast bracht de8 tijdens de projectvoorbereiding in kaart welke diensten er naast de Kamer van Koophandel nog werkzaam zijn rond het thema zelfstandig ondernemen en welk (mogelijk) aanbod zij hebben voor etnisch-cultureel diverse starters. Uit deze contacten bleek dat alle actoren vragende partij zijn naar toeleiding van personen van etnisch-cultureel diverse origine naar hun projecten. Op basis van de projectvoorbereiding bakende de8 vrouwen van etnisch-culturele diverse afkomst af als prioritaire doelgroep. De reden hiervoor was meervoudig: Uit onderzoek van het NSZ (Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen) bleek dat armoede onder ondernemers zeer groot is en dat binnen de groep van ondernemers vrouwen zeer kwetsbaar zijn. Volgens het onderzoek uit 2010 verdiende 1 op de 3 vrouwelijke zelfstandigen maandelijks minder dan 833 euro. Bijlage 1: Persbericht 10/11/10 Belang van beeldvorming: succesvolle etnisch-cultureel diverse vrouwen inzetten als rolmodel. Het creëren van werkgelegenheid op maat van ondernemende vrouwen Projectdoelstelling Droom van een eigen zaak Het project Droom van een eigen zaak heeft als algemene doelstelling dat etnisch-cultureel diverse vrouwen met interesse in ondernemen of die ondernemen (starters en ondernemers): Beter geïnformeerd worden over ondernemen Een uitgebreider netwerk kunnen uitwerken Sterker staan in netwerken Drie pijlers waarop we inzetten om deze algemene doelstelling te realiseren zijn: Het organiseren van een voortraject: een reeks van kwalitatieve, interactieve infosessies (fase 1) Het uitbouwen van een netwerk (fase 2) 12

13 Het creëren van netwerktools (fase 3) 13

14 2. FASE 1: Voortraject voor etnisch-cultureel diverse vrouwen met plannen voor een eigen zaak 2.1. Projectdoelstelling infosessies Doelstellingen met betrekking tot deelneemsters: De deelneemsters zijn beter geïnformeerd over alle aspecten van het ondernemerschap. De deelneemsters hebben een uitgebreider netwerk. De deelneemsters zijn sterker in netwerken. De deelneemsters zien het nut en de noodzaak van een opleiding in. De deelneemsters maken een geïnformeerde en weldoordachte keuze tussen het al dan niet starten van een zaak, begeleiding en opleidingen. Een aantal deelneemsters stroomt door naar een opleiding of verdere begeleidingsmogelijkheden Doelgroep (Deeltijds)werkzoekende vrouwen van etnisch-cultureel diverse afkomst met algemene interesse in het ondernemerschap Randvoorwaarden voor deelname Voldoende kennis van de Nederlandse taal. Er werd geen bepaald niveau van Nederlands gevraagd, uit het intakegesprek evalueerden de projectbegeleiders of de kennis van de Nederlandse taal voldoende was om in te stappen in het project. Deelnemers hebben een idee (droom) over een eigen zaak, dit idee varieert van vaag tot concreet. Volledig traject kunnen volgen (bijlage 5: engagementsverklaring), (geen mogelijkheid tot volgen van losse sessies) Stap 1: Projectvoorbereiding Keuze thema s Het EOS onderzoek en het onderzoek van de8 vzw brachten de noden van etnisch-cultureel diverse starters duidelijk in kaart. De thema s voor het infotraject werden aan de hand van die onderzoeken bepaald. De sprekers-experts werden gecontacteerd en er werd gepeild naar hun ervaring met het spreken voor de gekozen doelgroep Keuze locatie We kozen er bewust voor om op verschillende locaties het infotraject te organiseren. In eerste instantie werd het georganiseerd in een buurtcentrum, om de drempel te verlagen en om in een vertrouwelijke 14

15 sfeer de eerste lessen te kunnen bijwonen. In tweede instantie gingen de lessen door bij de organisaties of begeleidingsdiensten. Dit met als doelstelling de drempel naar deze organisaties te verlagen Promotie voorbereiden Er werd een flyer ontworpen die de doelgroep aansprak, die ingezet werd bij de toeleiding en die drempelverlagend wilde werken, o.a. door te werken met een permanentiemoment Lijst benodigdheden en opdrachtenbladen per sessie opstellen Ter voorbereiding van elke sessie werd er door de projectmedewerkers een lijst met benodigdheden voor elke sessie opgesteld (materiaal dat moest voorzien worden). Bij enkele sessies hoorden (bondige) opdrachtenbladen die structuur en inhoud gaven aan de les Stap 2: Toeleiding Doelstelling Vinden van potentiële deelneemsters voor het project Droom van een eigen zaak Methoden Vindplaatsgerichte informatieverstrekking (verspreiden en toelichten flyer) in lokale handelszaken in Antwerpen (Turnhoutsebaan, Offerandestraat, Sint-Bernardsesteenweg, Abdijstraat) Informatieverstrekking aan externe organisaties en middenveld die werken rond etnischculturele minderheden en/of rond ondernemen via flyer en mailing. Anderzijds ook via informatieverstrekking aan toeleiders via korte informatiesessies (inburgering, VDAB, etc.) Sleutelfiguren binnen verschillende gemeenschappen aanspreken Lokale media contacteren (resultaat: reportage Radio 2 en ATV) (Bijlage 3: persbericht infosessies) Aanmaak van een evenement op de facebookpagina Droom van een eigen zaak Drempelverlagend werken: er werd een permanentiemoment voorzien bij de8 vzw waarop alle vrouwen die interesse hadden om deel te nemen aan het traject vrij konden binnenspringen. Voor sommigen onder de gekozen doelgroep is het gebruik van of telefoon namelijk niet evident, de permanentie moest dit gegeven opvangen Instrument Bijlage 2: Flyer Droom van een eigen zaak Resultaten 15

16 Potentiële deelneemsters worden uitgenodigd voor een intakegesprek Relevante kanalen zijn op de hoogte van het project/aanbod + uitbouwen netwerk Beeldvorming rond ECM- vrouwen + ondernemerschap 2.4. Stap 3: Samenstellen groep Intake Doelstellingen In kaart brengen van de verwachtingen en het engagement van de mogelijke deelneemster. Onderzoeken van de overeenkomst tussen het aanbod van Droom van een eigen zaak en de verwachtingen van de potentiële deelneemsters. Op maatgerichte werking mogelijk maken: aangezien het project sterk op maat gemaakt werd, was het in kaart brengen van potentiële knelpunten en vragen rond ondernemen bij mogelijke deelnemers belangrijk. Zo kon er rond deze informatie verder gewerkt worden bij de voorbereiding van de sessies, o.a. met gastsprekers (kennis van doelgroep). o V.b.: groep met veel interesse in opstart horeca-> organiseren van een bezoek aan restaurant Duidelijke afspraken maken over aanwezigheden en engagement: potentiële deelneemsters werden gevraagd om geen andere opleidingen/ werkverplichtingen op te nemen tijdens de sessies. Uitzonderingen werden steeds op voorhand bekeken met de begeleiding. Het effectief ondertekenen van de engagementsverklaring gebeurde tijdens de eerste sessie. Duur Methode Individueel en drempelverlagend: in de individuele gesprekken werd in een veilige omgeving bij een kopje thee of koffie rond verschillende thema s (motivatie, gezinssituatie, persoonlijk netwerk, werkervaring, ervaring rond ondernemen, taal, enz.) gepraat. Er werd in deze gesprekken vertrokken vanuit de expertise en ervaring van de potentiële deelneemster: hoe staat zij in het leven? Wat vindt zij belangrijk? Waarin vindt ze haar motivatie? Waar de projectverantwoordelijken drempels op gebied van taal vermoedden, gingen zij daarrond open het gesprek aan: ze duidden aan de potentiële deelneemster dat het geen eenvoudig traject zou zijn, maar dat er binnen het traject continu gezocht zou worden naar hoe informatie op maat van de deelnemers gebracht kon worden. Tijdens het traject was er dan ook een continu proces van feedback tussen projectverantwoordelijken deelneemsters sprekers om de op maatgerichte werking te realiseren. Instrument 16

17 Bijlage 4: Intakeleidraad Bijlage 5: Engagementsverklaring Resultaat Groep van vrouwen, die het traject willen doorlopen, is samengesteld. Knelpunten en vragen van de deelneemsters zijn in kaart gebracht Stap 4: Herinnering De projectverantwoordelijken namen telefonisch contact op met deelneemsters voor de start om uitval te vermijden en hen te herinneren aan hun engagement Stap 5: Organiseren 12 sessies rond zelfstandig ondernemen Wat Reeks van 12 thematische sessies rond zelfstandig ondernemen Duur Elke sessie duurde drieënhalf uur. Er wordt een pauze voorzien van 15 minuten. Groepssamenstelling Maximum 12 personen Inhoud sessies en specifieke doelstellingen per sessie Sessie 1: Kennismaking en getuigenis van etnisch-cultureel diverse zelfstandige vrouw Sessie 2: Marketing en marktonderzoek Sessie 3: Zelfstandige of werknemer en belang van attest bedrijfsbeheer Sessie 4: Ondernemerscompetentie met nadruk op netwerking Sessie 5: Boekhouding Sessie 6: Voorstelling project Ondernemen Werkt en kennismaking Unizo Sessie 7: Bezoek aan een zaak van een zelfstandige vrouw Sessie 8 Financiële informatie: ZIN, Steunpunt Participatiefonds en privé-bank Sessie 9: Begeleidingsmogelijkheden door Agentschap Ondernemen en Co-Actief Sessie 10: Reclame maken en social media 17

18 Sessie 11: Voorstelling opdracht per groep of individueel Sessie 12: Slotreceptie en praktijkoefening netwerking Bijlage 6: Overzicht sessies & bijhorende doelstellingen Timing Aangepast aan de doelgroep (werkzoekenden, moeders). Telkens op maandag- dinsdag- en donderdagvoormiddag. Locatie Afwisselend. Start in een buurtwerking (lokale inbedding), vervolgens enkele sessies op locatie van betrokken organisaties (v.b. UNIZO, Agentschap Ondernemen, ). Algemene doelstellingen Deelneemsters krijgen op een laagdrempelige en vertrouwelijke manier informatie rond alle aspecten van ondernemen. Deelneemsters zijn gestimuleerd om na te denken en uit te wisselen rond hun idee van een eigen zaak. Een aantal deelneemsters stromen door naar een opleiding of verdere begeleidingsmogelijkheden. Methoden Interactieve, praktisch bruikbare groepssessies gericht op uitwisseling, met aandacht voor persoonlijke leervragen en verhalen. Sessies werden door externe ervaringsdeskundigen (docenten SYNTRA, ervaringsdeskundigen in de ondernemerswereld, vrouwen met een eigen zaak, begeleidingsdiensten) gegeven om de link met de praktijk te verzekeren. Elke sessie werd afgerond met een evaluatiemoment Stap 6: Nazorg en evaluatie De sessies werden telkens in groep nabesproken. Tijdens deze mondelinge evaluatie kwamen steeds verschillende elementen aan bod: wat vonden deelneemsters van de inhoud van de sessie? Hoe ervaarden zij de gebruikte taal? Welke tips konden deelneemsters geven rond deze sessie? Na het beëindigen van de 12 sessies werden in individuele gesprekken (1u/persoon) aan de hand van een vragenlijst de sessies geëvalueerd. Hierdoor brachten we in kaart welke sessie het meest/minst nuttig/bruikbaar was. Op deze manier werd het traject driemaal bijgesteld en aangepast. Er werd ook met elke deelneemster afzonderlijk bekeken met welke leervragen zij nog zat. De projectleiders gaven opvolging aan deze leervragen door het verstrekken van concrete informatie en zorgden voor 18

19 doorverwijzing. Tijdens het individueel gesprek hadden de projectverantwoordelijken een computer ter beschikking zodat zij effectief snel informatie konden opzoeken (over bijvoorbeeld verdere opleidingen die konden gevolgd worden). Hierbij werd een invulformulier rond leervragen gebruikt. Bijlage 7: Leervragen 2.8. Stap 7: Organisatie slotmoment (Zie ook 4. FASE 3: Netwerktools creëren) Het voortraject voor etnisch-culturele diverse vrouwen met plannen voor een eigen zaak werd driemaal georganiseerd. Hierna werd een slotevent georganiseerd met een drieledige doelstelling: Feestelijke afsluiter van de voortrajecten, uitreiking attesten aan deelneemsters Bijlage 8: Attest Netwerkmoment bieden aan de verschillende deelneemsters en partners binnen het project. Dit netwerkmoment werd als zeer positief ervaren. Formuleren van beleidsaanbevelingen Bijlage 11: Beleidsaanbevelingen Daarnaast stelden de betrokken organisaties een film voor die in kader van het project werd opgenomen. De film toont het dagelijks leven van vier etnisch-culturele diverse zelfstandige onderneemsters en wil de uitdagingen waarmee zij geconfronteerd worden in beeld brengen. Deze film is op aanvraag te verkrijgen via Anja Boonen en Karen De Wolf. Je vindt hem ook op youtube (zoeken op: Droom van een eigen zaak ) Stap 8: Doorstroom in kaart brengen Na 6 à 12 maanden werden de deelneemsters persoonlijk gecontacteerd om in kaart te brengen in welke mate ze stappen hebben gezet richting ondernemerschap Succesfactoren Laagdrempelig: drempel naar organisaties en diensten/experts werd weggewerkt Vertrouwelijke sfeer: veel ruimte voor onderlinge contacten tussen de deelneemsters, alle vragen konden gesteld worden Grondige voorbereiding en opvolging Traject op maat Succesvolle samenwerking met experts. De projectverantwoordelijken bereidden steeds samen met de experts de sessie voor, dit met oog op het aanpassen van zowel inhoud als vorm van de sessie op de doelgroep. Dit bood de verschillende partners en deelneemsters een zekere meerwaarde Valkuilen Toeleiding 19

20 Ondanks heel grote inspanningen m.b.t. bekendmaking van het project was het moeilijk om voldoende deelneemsters te vinden. De vraag rijst dan ook via welke extra kanalen dit soort aanbod bekend gemaakt moet worden en of, door het aanboren van andere kanalen, de respons groter zou zijn. Belangrijk is ook de ruimte om dit initiatief te kunnen laten groeien in bekendheid, naarmate verder verloop merkten we een toename aan interesse, maar dit effect dooft nu helaas uit bij het beëindigen van het traject. Engagement We kozen bewust voor een laagdrempelig aanbod met nadruk op vertrouwelijkheid en een familiale sfeer. Een engagementsverklaring i.p.v. inschrijvingsgeld of een waarborg leek ons dan ook een logische keuze. Toch bleek er redelijk veel uitval te zijn en bleek het moeilijk te zijn voor deelneemsters om hun engagement waar te maken en om met de sessies te starten of op regelmatige basis de sessies bij te wonen. Bij herneming van dit traject strekt het tot aanbeveling om dit aspect goed in overweging te nemen, aangezien het noodzakelijk is voor een goed lesverloop om toch minimum 8 deelneemsters te hebben in een les. Timing en intensiteit van het traject We opteerden ervoor om 3 sessies per week te organiseren, dit om het traject te kunnen afronden op één maand. Dit maakt het traject natuurlijk intensief voor deelneemsters. Er werd heel veel informatie gegeven op (te) weinig tijd. Daarnaast zijn er ook andere opties qua timing. Wij kozen telkens voor voormiddagen. Op die manier speelden we in op de beschikbaarheid van vrouwen die hun engagement met het moederschap moesten combineren. Bij een keuze voor een andere timing en intensiteit, moet evenwel aandacht besteed worden aan een (hernieuwde) keuze voor de doelgroep. Ontstaan van verkeerde verwachtingen In een context waar een attest bedrijfsbeheer erg belangrijk is, is het opletten voor het creëren van verkeerde verwachtingen. Deelneemsters ontvingen na het voortraject enkel een attest van deelname, en werden hierover duidelijk gebrieft voor aanvang van de sessies. Duidelijke communicatie blijft een zeer belangrijk aandachtspunt bij de start van dergelijke voortrajecten. Tijdelijke middelen versus structurele werking Niettegenstaande het thema zelfstandig ondernemen bij etnisch-culturele minderheden een structurele ondersteuning verdient, gebeurt de financiering van soortgelijke projecten vaak op tijdelijke basis. Het is een element dat in overweging genomen moet worden bij het uitwerken van een voortraject: wat kan de impact van het voortraject zijn? Hoe zet je maximaal in op lange termijneffect? Welke partnerschappen ga je aan om je effect te vergroten? Kansen Aandacht voor persoonlijke kwaliteiten met link naar ondernemerscompetenties In de eerste sessie kregen deelneemsters de kans om zichzelf voor te stellen. Op basis van deze voorstelling, mochten de andere deelneemsters de persoonlijke kwaliteiten van hun mede-deelneemster 20

21 benoemen. Door tijdsgebrek namen we deze persoonlijke kwaliteiten echter slechts beperkt mee in volgende sessies. Het inzetten op deze persoonlijke kwaliteiten en de link maken naar de sessie over ondernemerscompetenties kan echter een zekere meerwaarde bieden aan de deelneemster en het traject. Netwerk organisaties verruimen Dankzij Droom van een eigen zaak breidde het netwerk van zowel SYNTRA Vlaanderen als de8 vzw uit in de vorm van partners, deelneemsters en zelfstandige onderneemsters. Het thema zelfstandig ondernemen in het algemeen en in het bijzonder voor etnisch-culturele minderheden wekt brede belangstelling en biedt erg veel kansen. De nadere kennismaking in kader van het voortraject leidde reeds tot nieuwe effectieve samenwerkingsverbanden tussen verschillende partners. Zo trachten b.v. SYNTRA Vlaanderen en de8 waar mogelijk voor concrete opdrachten (b.v. catering, vormgeving) meer beroep te doen op (ondernemers) partners uit het netwerk. Dit biedt effectieve kansen aan etnischcultureel diverse zelfstandige onderneemsters in het verder uitbouwen van hun eigen zaak. Tewerkstellingskansen verruimen Door verder in te zetten op laagdrempelige voortrajecten krijgen mensen, wiens tewerkstellingskansen op de reguliere arbeidsmarkt eerder klein zijn, kansen om voor zichzelf een job te creëren in de vorm van een eigen onderneming. 3. FASE 2: Netwerk uitbouwen Oorspronkelijke doelstelling was om vrouwen die reeds werken als zelfstandigen en prestarters te versterken zodat hun zaak meer kans op slagen heeft. Versterken door: Informatie te verstrekken Uit te wisselen met elkaar over good practices, leerpunten e.d. Elkaar een nieuw netwerk aan te reiken Het bleek heel moeilijk om vrouwen warm te krijgen voor dit concept, deels uit praktische overwegingen (het was moeilijk om een moment te vinden dat geschikt was gezien wisselende sluitingstijden e.d.), deels uit onduidelijkheid van het concept. We gooiden het over een andere boeg en concentreerden ons hoofdzakelijk op het informatieve luik. Er gingen drie infosessies door: Netwerken Goedkope vormen van promotie Info over subsidies en alternatieve financiering voor starters 21

22 Dit was veel laagdrempeliger en bleek een succesvolle formule. De infomomenten werden telkens gecombineerd met een informeel netwerkmoment met een hapje en een drankje. 4. FASE 3: Netwerktools creëren 4.1. Doelstelling Bij de netwerktools richten we ons in eerste instantie op etnisch-cultureel diverse vrouwen die geïnteresseerd zijn in het opstarten van een zaak en vrouwen die reeds een eigen zaak hebben. Maar ook op middenveldorganisaties, begeleidingsdiensten, adviesdiensten etc. Iedereen in feite met interesse of werkveld binnen de ondernemerswereld. De doelstellingen waren: Bekendmaking van het project Contacten tussen de twee groepen stimuleren (netwerking) Promotie voor het traject en het netwerk Informatiekanaal creëren voor alles wat met vrouwen en ondernemen te maken heeft 4.2. Methodes Het creëren van een facebookpagina Met deze tool werd er tussen de deelneemsters uit de voortrajecten, de reeds actief zelfstandige vrouwen en anderen (b.v. middenveld) een informeel netwerk uitgebouwd. Er worden aan het ondernemen gelinkte activiteiten gepromoot. Op die manier hopen we de netwerken én de netwerkskills van etnisch-cultureel diverse vrouwen te versterken. Het is ook de bedoeling de deelneemsters te overtuigen van het nut van een netwerk. Tijdens de infosessies (sessie over sociale media) werden de vrouwen gestimuleerd om zich hierbij aan te melden, idem voor de netwerkmomenten. De foto s van de evenementen (infosessies, slotevent,..) werden er op gepost, zodat mensen gestimuleerd werden om naar de pagina te surfen. Te bekijken via: Het maken van een film voor en door etnisch-cultureel diverse vrouwen 22

23 Er werd een film gemaakt waarbij 4 etnisch-cultureel diverse zelfstandige vrouwen werden gevolgd in hun dagelijkse activiteiten. In de film werden verschillende dames in beeld gebracht met verschillende achtergrond, afkomst en zaak, om de diversiteit te verzekeren. Deze vrouwen werden in beeld gebracht: Jenny Popova, Crumbles and beans- ontbijt en lunch café, land van oorsprong: Bulgarije Muriël Plein, Etty s schoonmaakdiensten-dienstenchequebedrijf, land van oorsprong: Suriname Fatma Hakalmaz, Wo-men-kledingzaak, land van oorsprong: Turkije Naziha Joundi, De Ster- crèche, land van oorsprong: Marokko De film is een laagdrempelige manier om vrouwen te tonen hoe het leven als zelfstandige eruit ziet, welke troeven maar ook welke valkuilen het inhoudt, bij welke diensten ze terechtkunnen enz. Op die manier spelen we in op de informatienoden van de vrouwen die tijdens de projectvoorbereiding naar boven kwamen. Deze film wordt gemaakt voor en door etnisch-cultureel diverse vrouwen en kan dus een motivatie betekenen voor andere vrouwen om een zaak op te starten. Een getuigenis op film is interessanter dan een folder en kan later als toeleidingsinstrument gebruikt worden bij andere projecten. Idealiter wordt het door de verschillende partners en door de contacten uit het netwerk ook gebruikt, wij denken hierbij aan Unizo, ondernemersloketten, AC s, VDAB, etc.. Ook kan deze gebruikt worden tijdens andere trajecten voor zelfstandigen, eventueel zelfs in het secundair onderwijs om jongeren te motiveren om op termijn de stap naar zelfstandigheid te zetten. De eerste vertoning vond plaats tijdens het slotevent, waarbij we streefden naar persaandacht, maar ook van middenveldorganisaties, begeleidings-en adviesdiensten, docenten,. Dit in functie van de beeldvorming over de doelgroep, de doelgroep wordt op deze manier positief in beeld gebracht aan de hand van succesverhalen. De film staat ook online en werd tot nu toe meer dan 500 maal bekeken op you tube Het organiseren van een slotevent (zie ook 2.8. Stap 7: organisatie slotevent) Op het einde van het project maakten we de resultaten bekend aan een ruimer publiek om de opgedane kennis te delen met partners en een goede inbedding te vinden voor het aanbod dat SYNTRA Vlaanderen en de8 vzw samen ontwikkelden. Het event werd opgevat als een netwerkevent. Iedereen die betrokken was bij het project werd uitgenodigd: deelneemsters aan de infosessies, deelneemsters netwerkmomenten, facebookleden, pers en partners uit het werkveld en andere. Het slotevent bestond uit een toelichting over het project, de premièrevoorstelling van de film en een debat tussen de dames 23

24 uit de film en het beleidsveld (VDAB, agentschap ondernemen, volksvertegenwoordigster Vlaams parlement) met als doel de aanbevelingen (zie bijlage 11: beleidsaanbevelingen) over te maken aan het beleid. Het panelgesprek werd uitgebreid voorbereid door de projectmedewerkers. 24

25 Bijlage 1: Persbericht 10/11/10, NSZ. 10 november op de 3 vrouwelijke zelfstandigen verdient maandelijks minder dan 833 euro 1 op de 3 vrouwelijke zelfstandigen verdient maandelijks minder dan 833 euro en is dus aangewezen op een partner die wel goed verdient om niet in armoede te belanden. Ter vergelijking: slechts 15 procent van de mannelijke zelfstandigen verdient minder dan 833 euro per maand. Dat _rob grotendeels te maken met het nog steeds dominante rollenpatroon, maar ook met het feit dat vrouwelijke zelfstandigen vooral in gevoelige sectoren zitten als handel, horeca en lichaamszorg, weet NSZ-voorzitter Christine Mattheeuws. NSZ pleit voor fiscale stimuli voor kinderopvang en gezinshulp, zodat vrouwelijke ondernemers meer de klemtoon kunnen leggen op hun activiteit. Op dit moment verdienen ruim vrouwelijke zelfstandigen minder dan 833 euro per maand. Indien zij niet over een partner beschikken die een degelijk tot ruim inkomen _rob, zijn _roble officieel arm. Wie in ons land minder dan 899 euro verdient, _rob officieel in armoede. Terwijl bij de mannelijke zelfstandigen slechts 15 procent minder dan 833 euro per maand verdient, gaat het bij hun vrouwelijke evenknieën om goed 30 procent. Christine Mattheeuws: Zelfstandigen worden steeds geassocieerd met luxe en weelde, maar wie bovenstaande cijfers onder ogen neemt, zal zijn mening moeten bijstellen. Voor heel wat ondernemers is het bikkelen om te overleven en rondkomen met een schamel bedrag. Vooral vrouwelijke zelfstandigen zitten in deze situatie en dat _rob voor een groot stuk met het traditionele rollenpatroon te maken dat nog steeds doorweegt. Alle vooruitgang ten spijt blijven het toch de vrouwen die de meeste gezinstaken op zich nemen. Dat gaat sowieso ten koste van hun zaak. Vrouwelijke werknemers kunnen gebruik maken van allerhande betaalde thematische verloven om job en gezin op mekaar te kunnen afstemmen, voor vrouwelijke zelfstandigen bestaat zoiets niet. Indien zij voor hun gezin willen zorgen, moeten ze minder werken en daar betalen zij een ferme prijs voor. Daarom wil NSZ dat vrouwelijke zelfstandigen beter en flexibeler gebruik kunnen maken van kinderopvang en gezinshulp. De ondernemersorganisatie pleit dan ook voor de legalisering van thuisoppas, een verhoging van de fiscale aftrekbaarheid voor kinderopvang en gezinshulp, de uitbreiding van dienstencheques tot de kinderopvang en de oprichting van opvangstructuren die een meer flexibele uurrooster hanteren die beantwoordt aan de behoeftes van de vrouwelijke ondernemers. Op die manier kunnen zij zich ten volle richten op hun zaak en hun inkomen opkrikken. Daarnaast valt ook op dat vrouwelijke zelfstandigen vooral aan de slag zijn in gevoelige sectoren die gekenmerkt worden door lage gemiddelde inkomens en een hoog aantal faillissementen. Het gaat onder meer om volgende sectoren: diensten (meerbepaald lichaamsverzorging), handel en horeca. Om zelfstandigen een sterker vangnet te geven, wil NSZ dat het statuut verder wordt verbeterd. Zo pleit de ondernemersorganisatie voor de permanente uitbreiding van de faillissementsverzekering voor ondernemers die niet in faling zijn maar in moeilijkheden verkeren. De faillissementsverzekering moet ook mogelijk zijn voor ondernemers die getroffen worden door overmacht, andere calamiteiten (ongeval, wegvallen belangrijke klanten) en openbare werken en hierdoor hun inkomsten de dieperik zien ingaan. Een andere berekening van de sociale bijdragen dringt zich eveneens op. Deze moeten niet meer op basis van inkomsten van drie jaar geleden maar op basis van huidige inkomsten worden berekend. Zo worden bijdragen betaald op basis van de net binnengekomen inkomsten en dat is realistischer en rechtvaardiger. 25

26 Bijlage 2: Flyer Droom van een eigen zaak 26

27 Bijlage 3: persbericht infosessies - PERSBERICHT - Vrouwen dromen van een eigen zaak Heel wat allochtone vrouwen dromen van een eigen zaak. De 8 vzw en het Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming SYNTRA Vlaanderen organiseren daarom voor de 3 e keer op rij een succesvol voortraject waarin deze vrouwen kennismaken met alle aspecten van het ondernemerschap: van boekhouding, over wetgeving tot marketing, inclusief intensieve begeleidingsmogelijkheden. De deelneemsters zijn afkomstig uit verschillende windstreken, en hebben zeer diverse plannen. De ene droomt van een dansstudio, de andere van een Peruaanse speciaalzaak. Maar, er is één ding dat hen bindt: Allen willen ze starten met een eigen zaak. Het Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming SYNTRA Vlaanderen en de 8 vzw geven hen dat extra duwtje. Deze vrouwen zitten met allerlei vragen: Wat is de Belgische wetgeving, hoe een zaak combineren met een gezin, wat als mijn Nederlands niet perfect is, enzovoort? Tijdens het traject worden deze vragen beantwoord. Het is de goede samenwerking tussen het agentschap (specialist in ondernemersvorming) en de 8 vzw (streven naar diversiteit en gelijke kansen voor alle etnisch-culturele minderheden), die het voortraject zo succesvol maakt. Benieuwd naar het verhaal van de Russische Oksana Mikhaylova, een ex-cursist en soon to be onderneemster? Zij heeft enkele dromen en probeert nu haar weg te bepalen. Contacteer Karen De Wolf voor meer informatie. Ben jij een ondernemende dame? Speel je met de idee om een eigen zaak op te starten, maar heb je nog twijfels? Schrijf je dan in voor de 12-delige infosessie. Deelname is gratis. 27

28 Praktisch Data: 16, 17, 19, 23, 24, 26, 30 april en 3, 7, 8, 10, 14 mei Telkens van 9.00 u. tot u. Adres: - Shelter Langstraat 102, 2140 Borgerhout of, - SYNTRA-AB Lange Leemstraat , 2018 Antwerpen Kostprijs: GRATIS Schrijf je snel in (voor 21 maart 2012), plaatsen zijn beperkt! Contact Karen De Wolf, pedagogisch adviseur E. karen.dewolf@syntravlaanderen.be T G Kaudtar Boughaba, projectmedewerker Tewerkstelling E. kaudtar.boughaba@de8.be T G

29 Bijlage 4: Intakeleidraad Intake Naam: Adres: Telefoonnummer: adres: Gezinssituatie: Nationaliteit: In België sinds: Kennis Nederlands: - Opleiding gevolgd, waar? - Niveau? - Inschatting huidige taal niveau= Werkervaring: Ondernemerservaring: Ondernemersidee: Doorverwezen door: (hoe aan de informatie geraakt): Motivatie voor ondernemerschap: Persoonlijke motivatie Zelfontplooiing en creativiteit Drang om naar eigen inzicht te kunnen handelen Specifieke beroepskennis of vaardigheden Drang naar zelfstandigheid Op eigen ritme werken Eigen baas zijn Externe factoren Ik erf een familiale onderneming Zien van opportuniteit, leemte in marktaanbod opvullen Ik vind geen werk Gezondheidsredenen Ontslag omwille van crisis Momenteel geen werk 29

30 Financieel voordeel Trots op vakkennis Samenwerken met anderen is een _roblem Hard werken voor mezelf Steun vanuit omgeving: Beschikbaarheid: ADVIES= 30

31 Bijlage 5: Engagementsverklaring ENGAGEMENTSVERKLARING : samenwerking tussen de deelneemster/ cursist en De 8 vzw en SYNTRA Vlaanderen Doel van het engagement: De deelneemsters zijn beter geïnformeerd over alle aspecten van het ondernemerschap De deelneemsters hebben een uitgebreider netwerk De deelneemsters zijn sterker in netwerken De deelneemsters zien het nut en de noodzaak van opleiding in De deelneemsters maken een geïnformeerde en weldoordachte keuze tussen het al dan niet starten van een zaak, begeleiding en opleidingen SYNTRA Vlaanderen en de 8 vzw voorzien de locatie, de gastsprekers en het lesmateriaal en de begeleiding van de lessen. Engagement - De cursist schrijft zich in en na een positieve intake kan de cursist deelnemen aan de 12- delige informatiereeks over zelfstandig ondernemen - De cursist engageert zich om alle lessen te volgen en de opdrachten te vervolmaken - De lessen zijn gratis. Enkel verplichte aanwezigheid is vereist, de cursist dient te verwittigen in geval van afwezigheid en een geldige reden te hebben Inhoud Datum Sessie 1 Kennismaking 16/4 Sessie 2 Marketing en marktonderzoek 17/4 Sessie 3 Zelfstandig of werken? 19/4 Sessie 4 Ondernemerscompetenties 23/4 Sessie 5 Boekhouding 24/4 Sessie 6 UNIZO 26/4 Sessie 7 Bezoek aan een zaak 30/4 Sessie 8 Agentschap ondernemen 3/5 Sessie 9 Begeleidingsmogelijkheden en financiën 7/5 Sessie 10 Promotie voeren 8/5 Sessie 11 Voorstelling opdracht 10/5 Sessie 12 Receptie 14/5 31

32 Handtekeningen: Cursist De 8 vzw/ SYNTRA Vlaanderen 32