Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas)
|
|
- Linda Verstraeten
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Bij deze activiteit wordt een enquête gehouden bij mensen in de omgeving in verband met: het gaan stemmen bij verkiezingen, de deelname van burgers aan de politieke besluitvorming. Behandelende onderwerpen het recht om deel te nemen in het regeren van het land het recht om deel te nemen in democratische verkiezingen vrijheid van meningsuiting Doelstellingen De redenen afwegen om gebruik te maken van zijn stemrecht. Vaardigheden ontwikkelen om informatie te vergaren en kritisch te analyseren. De persoonlijke bijdrage van elke burger in een democratie inschatten. Tijd Totale duur 270 minuten (in 3 delen) Groepsgrootte om het even Materiaal enquêteformulier met luik 1 en luik 2, één set per paar kopieën van 'Opmerkingen over het uitvoeren van een enquête', één exemplaar per paar balpennen of potloden voor iedereen grote bladen papier (A3) of fl appen en stiften plakband Voorbereiding Kopieer 'Voorbeelden voor het invullen van een enquêteblad', op een groot blad papier als hulp om de instructies te geven. Op grote fl appenneem je de enquêteformulieren 1 en 2 over om de resultaten samen te stellen. Plan een uurrooster voor de activiteit. Je hebt 1 uur nodig voor deel 1 (de enquête voorstellen), minimum 2 uur voor deel 2 (de enquête) en 1,5 uur voor deel 3 (analyse van de resultaten, de nabespreking en de evaluatie). 1 Gaan stemmen of niet gaan stemmen?
2 Instructies Deel 1: De enquête voorstellen 1. Leg uit dat de belangrijkste doelstelling van deze eerste sessie is de groep voor te bereiden om in de gemeente een enquête te gaan houden bij de mensen om er achter te komen waarom ze stemmen of niet stemmen. 2. Vraag de deelnemers of ze zelf de eerstvolgende keer al dan niet van plan zijn bij nationale of plaatselijke verkiezingen te gaan stemmen als ze hiertoe de gelegenheid hebben. Vraag ze de hand op te steken en verdeel hen dan op basis daarvan onder in een groep die van plan is te gaan stemmen (A), en een groep die niet zal gaan stemmen (B). De twijfelaars kunnen willekeurig aan een van beide groepen worden toegevoegd, zodat de aantallen zo goed mogelijk gelijk zijn. 3. Vraag elke groep een lijst op te stellen met redenen waarom ze wel of niet van plan zijn om te gaan stemmen en deze op een groot blad papier op te schrijven. Geef hen hiervoor een kwartier de tijd. 4. Breng de groepen weer samen en vraag een vertegenwoordiger van groep A en groep B om hun lijst door te nemen. Maak tijd voor een korte discussie op het einde. Voeg aan de lijsten andere suggesties toe. 5. Deel de kopieën van de enquêteformulieren uit. Verwijs naar de vergrote versie die je gemaakt hebt. Zorg ervoor dat de mensen zien dat luik 1 nodig is om de antwoorden van de niet-stemmers te registreren, en luik 2 voor de antwoorden van de stemmers. Leg uit dat de vragen gelijkaardig zijn. Neem de vragen door en verduidelijk waar nodig. 6. Leg nu de manier uit om de antwoorden te registreren. Toon de groep het voorbeeld (zie verder) en leg uit hoe je met streepjes in groepjes van vijf een score kan bijhouden. 7. Deel kopieën uit van de nota s over hoe je een enquête moet voeren, één kopie per twee. Neem ze door en leg volgende punten voor: Hoe kan ik ervoor zorgen dat de geïnterviewden willekeurig geselecteerd worden? Hoeveel mensen zal elk paar interviewen? (Hoe meer hoe beter!) Wanneer en waar zal de enquête uitgevoerd worden? Op welk moment zal de enquête gebeuren? Wanneer komen we terug samen om de resultaten te bespreken? 8. Als iedereen zijn/haar taken duidelijk kent, ga dan verder met deel 2 de enquête! Deel 2: De resultaten analyseren De enquête is nu volledig. De groepen komen samen om de resultaten te verzamelen, te analyseren en erover te discussiëren. Trek hiervoor 60 minuten uit. 1. Vraag de paren om het totaal in elk vakje te berekenen en dit over te brengen op de twee grote schema s. Op deze manier wordt de informatie van alle groepen verzameld en kan het totaal berekend worden. Ze moeten ook de redenen opgeven die de geïnterviewden hen gaven. Als dezelfde reden verschillende keren terugkomt, noteer dan hoe vaak door opnieuw streepjes in groepjes van vijf te gebruiken. 2. Als al de informatie verzameld is, vraag de deelnemers dan om de volgende statistieken te berekenen: het aantal bevraagde personen het aandeel stemmers in het geheel, en dat van de niet-stemmers het aandeel van mannelijke en vrouwelijke respondenten het aandeel bevraagde mensen per leeftijdsgroep de leeftijdsgroep met het kleinste aantal stemmers 2 Gaan stemmen of niet gaan stemmen?
3 de leeftijdsgroep met het grootste aantal stemmers de redenen die het meest opgegeven werden om niet te gaan stemmen de redenen die het meest opgegeven werden om wel te gaan stemmen of mensen eerder redenen opgaven (van welke soort ook) die verband houden met mensen dan wel met partijen 3. Ga nu verder met een discussie of de mensen het leuk vonden de enquête te houden, over hun ervaringen en wat ze eruit geleerd hebben. Nabespreking en evaluatie In de algemene discussie zijn er misschien een aantal onderwerpen die je wil bespreken, zoals: Hoe voelde het om de enquête uit te voeren? Waren de mensen in het algemeen bereid om te antwoorden? Was het moeilijk om de enquête te houden? Deden ze het graag? Is de groep erin geslaagd een doorsnede van de hele bevolking te bevragen? Wat waren de moeilijkheden om dit te bereiken? Wat zijn de problemen om conclusies te trekken uit de resultaten van de groepen? Hoe zouden deze problemen kunnen vermeden worden? Waren er statistieken die de groep in het bijzonder hebben verrast? Waren de resultaten van de enquête op de één of andere manier onverwacht? Zijn de antwoorden van de mensen vergelijkbaar met wat leeft binnen de groep? Denk je dat je groep representatief is voor de bevolking als geheel? Zouden ze iets op een andere manier aanpakken als ze de enquête opnieuw zouden uitvoeren? Geven de resultaten van je enquête een realistisch beeld van het stemgedrag in je gemeente? Waarom? Waarom niet? Statistieken worden dikwijls gepresenteerd als feiten om een argument te ondersteunen. Hoe argwanend zouden mensen moeten zijn ten opzichte van statistieken? Hoe ziet de groep ne de noodzaak, of wat dan ook, van te gaan stemmen? Is er iemand van mening veranderd (in eender welke richting?) Indien ja, wat waren de doorslaggevende argumenten? Tips voor de begeleider Deel 1, het plannen van de enquête, is bedoeld om de basis te leggen voor de eigenlijke enquête in deel 2. In het begin kan je expliciet zeggen dat de bedoeling van de activiteit is jonge mensen een idee te geven van de betekenis van hun deelname aan het democratische proces. Het is raadzaam om dit aspect te benadrukken eerder dan te proberen hen te overtuigen om hun stemrecht te gebruiken. Leg uit dat je wilt dat elk lid van de groep aan het einde van de sessies zijn/haar eigen beslissing neemt, maar dat om dit te doen het belangrijk is de vele verschillende redenen die er zijn om te stemmen, te leren afwegen. Probeer de discussie over het al dan niet stemmen van mensen (punt 4) zo objectief mogelijk te houden eerder dan de stemmers aan te moedigen de niet-stemmers te beïnvloeden. Rek de discussie niet te lang; ze is enkel bedoeld om de enquête in te leiden. Als er gediscussieerd wordt over hoe de enquête moet worden uitgevoerd (punt 7), zal je met de moeilijkheden rekening moeten houden die de groep kan tegenkomen bij het uitvoeren van een dergelijke enquête. Op sommige plaatsen kunnen de mensen het lastig vinden om op straat ondervraagd te worden door mensen die ze niet kennen. In dat geval is het beter dat de groepsleden hun vrienden en kennissen bevragen. 3 Gaan stemmen of niet gaan stemmen?
4 Het is uiterst belangrijk dat je inschat hoeveel informatie de groep in de analyse kan verwerken. Verzamel niet te veel informatie waardoor ze overstelpt worden met berekeningen. Als je een grote groep hebt, kunnen de paren beter wat minder mensen ondervragen dan in het geval van een kleine groep. Suggesties voor follow-up Bekijk de informatie in het achtergrondmateriaal over democratie en zoek uit wanneer vrouwen in jouw land voor het eerst mochten stemmen. Je kan ook uitzoeken welke groepen in jouw maatschappij vandaag niet mogen stemmen (zoals kinderen, migranten, gevangenen, enz.). Discussieer over de redenen achter deze feiten, en of jij denkt dat het eerlijk is. In een democratische maatschappij zijn er veel gelegenheden voor mensen om actie te voeren voor thema s die hen aangaan. De activiteit Elektriciteitscentrale geeft de deelnemers de kans om na te denken over manieren om sociale verandering te promoten. Ideeën voor actie Organiseer een feest op de dag waarop vrouwen in jouw land het recht kregen om te stemmen. Als je in jouw samenleving groepen vindt die niet het recht hebben om te stemmen en als je vindt dat dit onrechtvaardig is, schrijf dan een brief naar je parlementsleden waarin je de bezorgdheid van je groep uit. Probeer dan ook andere handtekeningen te vinden. Opmerkingen over het uitvoeren van een enquête Respondenten vinden 1. Benader mogelijke respondenten willekeurig: met andere woorden, je mag geen mensen selecteren om op te nemen of uit te sluiten van de enquête omdat ze er jong, oud, goed, vrouwelijk, enz., uitzien. Probeer vooroordelen te vermijden. 2. Vraag de mensen die je wilt interviewen, of ze het niet erg vinden om enkele vragen te beantwoorden voor een enquête, leg uit wie je bent en zeg dat de antwoorden anoniem zijn en dat de resultaten van de enquête niet publiek gemaakt zullen worden; ze zijn enkel voor gebruik in jullie groep. Het interview registreren 1. Als de persoon, die je aanspreekt, aan de enquête wil deelnemen, vraag dan of deze tijdens de laatste verkiezingen gestemd heeft of niet. Als het antwoord nee is, vul dan luik 1 in, voor niet-stemmers. Als het antwoord ja is, vul dan luik 2 in, voor stemmers. 2. Vraag 1: Mensen hoeven enkel hun leeftijd te geven als ze dat willen. Zet anders een kruisje in de laatste kolom. 3. Vraag 2: Toon de respondenten de opties en vraag hen er één van te kiezen. Als ze een andere reden hebben, noteer die dan in kolom E. Noot: het verschil tussen B en C is dat B over een persoon gaat en C over een partij. 4. De punten moeten duidelijk zijn, zodat ze later geteld kunnen worden. Zoveel mogelijk mensen moeten op één blad geregistreerd worden. Je mag per vraag per persoon slechts in één vak een streepje zetten. 4 Gaan stemmen of niet gaan stemmen?
5 Bijlage 1: Enquêteblad Luik 1: niet-stemmers Vraag 1. In welke leeftijdsgroep zit jij? (Optioneel) Vraag 2. Wat was voor u de belangrijkste reden waarom u tijdens de laatste verkiezingen niet ging stemmen? A. Ik dacht dat ik geen verschil zou maken voor het resultaat. B. Er was niemand voor wie ik wilde stemmen. C. Ik ging met geen enkele voorgestelde beleidsoptie akkoord. D. Ik interesseerde me er niet voor. E. Andere reden (geef details): Luik 2: stemmers Vraag 1. In welke leeftijdsgroep zit jij? (Optioneel) Vraag 2. Wat was voor u de belangrijkste reden om te gaan stemmen de laatste keer dat u ging stemmen? A. Ik vond dat het mijn democratische plicht was. B. Ik wilde stemmen voor [een persoon]. C. Ik wilde stemmen voor [een partij]. D. Ik wilde niet dat [een andere persoon / partij] zou winnen. E. Andere reden (geef details): 5 Gaan stemmen of niet gaan stemmen?
6 Bijlage 1: Voorbeeld van het invullen van een enquêteblad Luik 1: Niet-stemmers Vraag 1. In welke leeftijdsgroep zit jij? (Optioneel) Vraag 2. Wat was voor jou de belangrijkste reden om te gaan stemmen de laatste keer dat je ging stemmen? A. Ik vond dat het mijn democratische plicht was. B. Ik wilde stemmen voor [een persoon]. C. Ik wilde stemmen voor [een partij]. D. Ik wilde niet dat [een andere persoon / partij] zou winnen. E. Andere reden (geef details): 6 Gaan stemmen of niet gaan stemmen?
HET GEVECHT OM GELD EN MACHT VOOR WIE BESTEMD? DOEL DUUR
HET GEVECHT OM GELD EN MACHT Als je op het einde van de maand geen geld meer hebt om je gsm terug op te laden of om een festivalticket te kopen, ben je dan arm? Neen! Want de maand nadien krijg je opnieuw
Nadere informatieGevecht om geld en macht
Gevecht om geld en macht (Uit: Kompas) (Uit: Mensenrechteneducatie in NCZ 2 de graad) Doelstellingen: Inzicht hebben in de onrechtvaardige verdeling van rijkdom in de wereld. Inzicht hebben in de onrechtvaardigheden
Nadere informatiehet recht op bescherming tegen schadelijke vormen van werk en uitbuiting het recht op onderwijs het recht op spelen en ontspanning
Ashique s verhaal (Uit: Kompas) Kinderarbeid genereert noodzakelijk inkomen voor families en gemeenschappen. Door het af te schaffen zullen kinderen de grootste slachtoffers worden. Klopt dat? Bij deze
Nadere informatieMaak je keuze (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)
Maak je keuze (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) De deelnemers beslissen in kleine groepjes of ze akkoord gaan met stellingen over armoede in het Noorden. Onenigheid over bepaalde stellingen moet opgelost
Nadere informatieWaar sta jij? (Uit: Kompas)
Waar sta jij? (Uit: Kompas) Dit is een discussieactiviteit over: de basisvoorwaarden van menselijke waardigheid, het respectievelijke belang van burgerlijke en politieke rechten en van sociale en economische
Nadere informatieDit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten.
Kan het anders? (Uit: Kompas) Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten. Behandelende onderwerpen het recht veilig in vrijheid te leven het recht op respect
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieRecht op identiteit, recht op gelijke behandeling Respect voor elke mens, iedereen is gelijkwaardig
Helden en Heldinnen Naar: Kompas Leeftijd: 9-12 jaar Duur: 60 minuten Doelen Nadenken over het geschiedenisonderwijs en begrijpen dat historische gebeurtenissen en de helden en heldinnen die met hen geassocieerd
Nadere informatieWat weet je al? Je gaat bekijken wat je al over de overheid weet.
TAAK Wat heb je aan de overheid? In de taak van hoofdstuk 12 ga je ontdekken wat je aan de overheid hebt. Dat doe je in vier deeltaken: 1 Mijn sofi-nummer is 2 Moet de overheid voor werk zorgen? 3 Geen
Nadere informatieIn onze flat (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk)
In onze flat (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk) Racistische houdingen leiden niet alleen tot gewelddadige aanvallen op vreemdelingen of vluchtelingen maar ook tot discriminatie op gebied van huisvesting,
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieSTAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE
STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave
Nadere informatieIk heb geen idee wat het betekent. Ik heb dit woord wel eens gezien of gehoord.
Tekst lezen en moeilijke woorden bespreken 1. Hoe goed ken je de woorden in het schema? Je hoeft alleen een kruisje te zetten bij hoe goed je het woord kent. 2. Lees de tekst met het stappenplan. Onderstreep
Nadere informatieWat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken
Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden
Nadere informatieStudiekeuzedag CMD voorbereidingswerkboek
Studiekeuzedag CMD voorbereidingswerkboek Hallo! Je hebt je aangemeld voor de opleiding CMD en je bent uitgenodigd voor een studiekeuzedag om te kijken of jij bij de opleiding past en of de opleiding bij
Nadere informatieLoon naar werk? (Uit: Kompas)
Loon naar werk? (Uit: Kompas) In deze simulatie worden mensen geconfronteerd met de realiteit van de arbeidsmarkt. De volgende thema s komen aan bod: verschillend loon voor dezelfde job, discriminatie
Nadere informatieDocentenhandleiding Rollenspel Politiek
Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie
Nadere informatieSectorwerkstuk 2012-2013
Sectorwerkstuk 2012-2013 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------
Nadere informatieInstructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.
VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieStap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?
Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan
Nadere informatieVerschillende manieren van registreren
Sessie 1 Vaak ben je je niet bewust van je schema s en/of op welk moment ze getriggerd worden. Je voelt een pijnlijke emotie en/of reageert op een manier die jij of je omgeving als niet-prettig ervaart.
Nadere informatieWERKBLADEN Seksuele intimidatie
WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker
Nadere informatieDe lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden.
De lamp Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Met lampen is het als met schoenen; ze zijn vanzelfsprekend en je ziet ze overal. Pas als de stroom een keer uitvalt, merk
Nadere informatieWorkshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze?
Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Korte omschrijving workshop In deze workshop ontdekken de deelnemers
Nadere informatieVoorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.
& OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatieCommuniceren is teamwork
Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.
Nadere informatieOnderzoek Stemmen vanaf je 16e?
Onderzoek Stemmen vanaf je 16e? 07-06-2012 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 29 mei tot 7 juni 2012, deden 2452 jongeren mee. Hiervan zijn 520 jongeren 16 of 17 jaar. De uitslag
Nadere informatieEen deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B.
In jouw stad of dorp zijn er vast wel wijken waar mensen met wat hogere inkomens wonen en wijken waar mensen met wat lagere inkomens wonen. Er wordt beweerd dat mensen met een hoger inkomen meer en verder
Nadere informatieWERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo
WERKVORMEN MAGAZIJN Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo Voorwoord Voor u heeft u Thema boekje 1 Wat is netwerken? Dit themaboekje is een onderdeel van de lessenserie Netwerken.
Nadere informatieGefeliciteerd!! Wat gaan jullie doen?
UNESCO project 3A1A 2012 Gefeliciteerd!! Jullie zijn de trotse winnaars van de UNESCO scholengame 2012! Door het spel te spelen hebben jullie kennis verzameld over het werk en de doelen van UNESCO. Jullie
Nadere informatieSectorwerkstuk 2010-2011
Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------
Nadere informatieInge Test 07.05.2014
Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij
Nadere informatiePRAKTISCHE HANDLEIDING. voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN
PRAKTISCHE HANDLEIDING voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN TWEEDE KAMER 2012 1 INHOUDSOPGAVE Praktische voorbereiding pag. 3 De datum Schriftelijk stemmen Wie is stemgerechtigd? Hoeveel tijd
Nadere informatieFit in je Hoofd, Goed in je Vel.
Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Goed in je vel zitten Vandaag: 1) Wat is geestelijk gezond? 2) Fit in je Hoofd en 10 positieve stappen 3) Slot en doel 1) Wat is geestelijk gezond? Wie zich mentaal goed
Nadere informatieVerdeel de leerlingen in groepjes. Laat elk groepje 3 stellingen bekijken.
Activiteit Vreemd of gewoon 1 In deze activiteit gaan we op zoek naar dingen die we vreemd of gewoon vinden. We ontdekken dat niet iedereen hetzelfde vreemd of hetzelfde gewoon vindt. We vertrekken bij
Nadere informatiePerspectief 3e editie 2 vmbo Anders dan anderen krant. 1. Voorpagina
Perspectief 3e editie 2 vmbo Anders dan anderen krant 1. Voorpagina Geen mens is hetzelfde, want iedereen is weer anders. Elk mens heeft iets unieks. Dat maakt het soms lastig om elkaar te begrijpen. Of
Nadere informatieDE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS
DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf
Nadere informatieInhoudstafel Luistermoment Centrum-West Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding...
Inhoudstafel Luistermoment Centrum-West Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding... 2 Voorbereiding... 2 Locatie... 2 Materiaal... 2 Veel voorkomende
Nadere informatieMeten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid
Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel
Nadere informatieDe focusgroepen gaven ons in het verleden al een antwoord op volgende kernvragen:
Focusgroepen basisonderwijs: Wat denken ouders uit verschillende doelgroepen over wat de school of het schoolteam kan doen om ouders meer te betrekken bij de school (geïnspireerd op de draaiboeken van
Nadere informatieColofon: Inge Bramsen, Kees Willemse, Chris Kuiper & Mieke Cardol, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam, 2015.
Colofon: Mijn Pad is gemaakt door Inge Bramsen, Kees Willemse, Chris Kuiper & Mieke Cardol (2015), Lectoraat Disability Studies; Diversiteit in Participatie, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool
Nadere informatieHAND L E ID IN G. behorende bij de website. hoeradicaalbenjij.nl
HAND L E ID IN G behorende bij de website hoeradicaalbenjij.nl Beste gespreksleider, Dank voor het downloaden van deze handleiding, behorende bij de quiz Hoe Radicaal Ben jij?. Deze quiz werd ontwikkeld
Nadere informatieNiet Normaal. Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer.
LEIDRAAD VOOR BEGELEIDERS Niet Normaal Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer. Het project Niet Normaal wil seksuele diversiteit bespreekbaar maken bij (Gentse) jongeren van 14 tot 18 jaar.
Nadere informatieDe kinderrechtenprijswinnaar
De kinderrechtenprijswinnaar Gebaseerd op De Mensenrechtenprijswinnaar http://www.vormen.org Leeftijd: 9-12 jaar Duur: min. 60 min. Doelen Kinderrechten Kennismaken met kinderrechten. Kennismaken met kinderen
Nadere informatiestageboekje STAGE sector economie administratief 3 e klas Handel en Administratie Naam: Klas: (administratief)
3 e klas Handel en Administratie stageboekje (administratief) Naam: Klas: stage klas 3 HA (administratief) herzien 2011 1 VOORWOORD Wanneer je net begonnen bent op een nieuwe werkplek zul je aan veel dingen
Nadere informatieDE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A
DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.
Nadere informatieLoon naar werk of Antonio en Ali (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk) (Uit: Mensenrechteneducatie in NCZ)
Loon naar werk of Antonio en Ali (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk) (Uit: Mensenrechteneducatie in NCZ) Op onderstaande link vind je een leuk filmpje waarmee je deze methodiek over genderongelijkheid
Nadere informatietaal portfolio Taalportfolio 9+
taal portfolio Taalportfolio 9+ Inhoud bladzijde 3 bladzijde 4 bladzijde 5 bladzijde 8 bladzijde 11 bladzijde 12 bladzijde 13 Jouw naam en school Welke taal of dialect spreek je met wie Wat kun je in de
Nadere informatiePresenteren. Oriëntatie
Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk
Nadere informatiemaandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING...
maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... 1 Gegevens leerling Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Afdeling/leerweg Gegevens school Naam Schoolbegeleider Adres Plaats Telefoon
Nadere informatieH.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI
H.A.N.G. PLEKKEN Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI Binnenkort ga je met je klas op bezoek bij het Nederlands Architectuur instituut (NAi). Daar zal je het programma H.A.N.G. plekken volgen.
Nadere informatieStudenten ervaren de manier waarop in de Europese Unie vergaderd wordt en hoe de verschillende bestuurslagen zich tot elkaar verhouden.
ROLLENSPEL EUROPESE BESLUITVORMING KORTE OMSCHRIJVING De studenten gaan in verschillende groepjes de weg van Europese besluitvorming naspelen. Ze gaan met elkaar in debat en moeten lobbyen. Als(gast)docent
Nadere informatie8a. Wat en hoe? Het stappenplan, tips en ideeën
8a. Wat en hoe? Het stappenplan, tips en ideeën Ga je een sectorwerkstuk maken? Dan is orgaan- en weefseldonatie een goed onderwerp! Hier vind je allerlei tips, bronnen en ideeën om een sectorwerkstuk
Nadere informatieLesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol
Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief Thema s in het boek Lesopzet Doel van de les Uitwerking Bijlage: opdrachtenblad Thema s in het boek
Nadere informatieDraaiboek vorming oudercontact
Draaiboek vorming oudercontact Doel van de avond: - De juiste informatie over uw kind uit het oudercontact kunnen halen en zelf de juiste informatie aan de leerkracht tijdens het oudercontact kunnen geven
Nadere informatiein ZICHT CHIRO IN 2020
in ZICHT CHIRO IN 2020 Dag Chiroleiding Chirojeugd Vlaanderen telt maar liefst 960 Chirogroepen, van Adinkerke tot Zutendaal. Allemaal met hun eigen gewoontes en tradities, afdelingen en leiding. En wat
Nadere informatieDe examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?
TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op
Nadere informatieDe kinderen ontdekken het proces van onderhandeling en vrede. De kinderen bespreken gelijke rechten. De kinderen onderzoeken systemen van armoede.
Koekiemonster Uit: Compasito (Raad van Europa) Leeftijd: 9-12 jaar Duur: 45 tot 60 min. Doelen Kinderrechten De kinderen ontdekken het proces van onderhandeling en vrede. De kinderen bespreken gelijke
Nadere informatieHet keukentafelgesprek
Het keukentafelgesprek Informatie over het keukentafelgesprek Waarom een keukentafelgesprek? De Wmo heeft andere uitgangspunten dan de AWBZ. De AWBZ kent een recht op zorg. Er zijn landelijke richtlijnen
Nadere informatieWerkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min.
Les 6: Gezocht: een vriend Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten wat ze belangrijk vinden in een vriendschap; Kinderen kunnen een aantal kenmerken en voorwaarden benoemen waar een vriendschap aan moet
Nadere informatieSPEELWIJZE WERKPLEZIER SPEL - Bladzijde 1 / 11
SPEELWIJZE WERKPLEZIER SPEL - Bladzijde 1 / 11 SPEELWIJZE Werkplezier Spel Heb je plezier in je werk? Dat is een vraag die regelmatig wordt gesteld. Is je antwoord ja, dan is de kunst dit zo te houden.
Nadere informatieLESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.
Vrijdag 27 maart 2015 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: - De leerlingen leren artikelen analyseren. - De leerlingen leren hoe een interview eruit ziet. - De leerlingen leren zelf interviewen.
Nadere informatieTaak Wie ben ik? Groep Zwaarte Vakgebied Voorbereiding Rol leerkracht Kerndoelen Code ariq,
Taak Wie ben ik? Groep 7 Zwaarte Vakgebied - Sociaal emotionele ontwikkeling - Creatieve ontwikkeling - Taalvaardigheid Voorbereiding - Computer met internet - Papier, verf en kwasten Rol leerkracht -
Nadere informatieVaardigheidsmeter Communicatie
Vaardigheidsmeter Communicatie Persoonlijke effectiviteit Teamvaardigheden Een goede eerste indruk Zelfempowerment Communiceren binnen een team Teambuilding Assertiviteit Vergaderingen leiden Anderen beïnvloeden
Nadere informatieSectorwerkstuk. Theoretische Leerweg. Klas 4 TL/M 2015-2016
Sectorwerkstuk Theoretische Leerweg Klas 4 TL/M 2015-2016 Naam leerling Naam mentor/begeleider Inleiding Met het maken van dit sectorwerkstuk oefen je vaardigheden die je als leerling van het VMBO nodig
Nadere informatieontwikkeling Sociale en emotionele III Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Kinderboek: Les 8: Mannen en vrouwen (in de media) Lesoverzicht
III Sociale en emotionele ontwikkeling Les 8: Mannen en vrouwen (in de media) Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen hebben inzicht in het ontstaan van seksetypisch gedrag en hoe dit wordt aangeleerd. Kinderen
Nadere informatieSTAGE sector economiedetailhandel/bedrijven/instellingen. Stageboekje detailhandel/bedrijven/instellingen 3 E KLAS HA/MC. Sector economie.
Stageboekje detailhandel/bedrijven/instellingen 3 E KLAS HA/MC Sector economie Naam: Klas: DETAILHANDEL/BEDRIJVEN/INSTELLINGEN klas 3 MC/HA herzien 2010 1 Voorwoord Wanneer je net begonnen bent op een
Nadere informatieDocentenhandleiding Rollenspel Politiek
Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie
Nadere informatieEnquete resultaten Normen en Waarden 2014
Enquete resultaten Normen en Waarden 214 Deze enquête is afgenomen in de derde en vierde klas op de middelbare school de Guido de Bres in Amersfoort. Dit zijn de statistieken van de anwoorden die de leerlingen
Nadere informatieSTELLINGENSPEL. Tijd 10 minuten. Nodig Aanwijzingen voor de docent Stellingen Gekleurde kaartjes (1 per leerling) Flap en stift of bord en krijt
STELLINGENSPEL Tijd 40 minuten Opdracht geven Argumenten bedenken Klassikaal bespreken 5 minuten 10 minuten 25 minuten Nodig Aanwijzingen voor de docent Stellingen Gekleurde kaartjes (1 per leerling) Flap
Nadere informatieVind je eigen geld uit
Geld graad 2 Vind je eigen geld uit Lesvoorbereiding Print verhaal Meneertje Yamada en de drukbezette zakenman uit en steek hem in een envelop. Print, schrijf zelf (of laat overschrijven) brief 1 van meter
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieResultaten stadspanelmeting Stadsinitiatief
Resultaten stadspanelmeting Stadsinitiatief Ruim 950 respondenten hebben de vragenlijst ingevuld, respons 53 procent. Figuur 1: Aandeel stemmers Ja Nee Weet niet, wil niet zeggen Het aandeel stemmers is
Nadere informatie10 tips over besluitvorming
10 tips over besluitvorming Meer weten? www.vergaderendoejezo.nl Bel of mail Carla: 06-20809676 of info@vergaderendoejezo.nl. 10 tips over besluitvorming Besluitvorming is noodzakelijk bij vergaderingen.
Nadere informatieEen overtuigende tekst schrijven
Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen
Nadere informatieCOACHFRIEND. Werkboek. (voeg hier je profielfoto toe)
COACHFRIEND Werkboek (voeg hier je profielfoto toe) Van : Email : Mobiel : Skype/Lync : Leeftijd : Beroep : Opleiding: (Kruis je keuze aan) Universitair/ HBO/ MBO Dit document is vertrouwelijk en mag niet
Nadere informatieDe werking van de democratie
De werking van de democratie Naar: Kompas Leeftijd: 9-12 jaar Duur: 45 minuten Doelen Samenwerking aanmoedigen Nadenken over omstreden aspecten binnen een democratische samenleving Luistervaardigheid,
Nadere informatieLOOPBAAN-ANKERTEST. Wat zijn loopbaan-ankers? Welke baan past bij je?
LOOPBAAN-ANKERTEST Welke baan past bij je? Waarom werk je? Welke aspecten motiveren je in jouw werk? Welke inhoudelijke zaken moet je werk bevatten zodat je het naar je zin hebt en met plezier en resultaat
Nadere informatieBeslissingen nemen (niveau 1 en 2)
Beslissingen nemen (niveau 1 en 2) Korte omschrijving In deze opdracht bespreekt u met studenten verschillende manieren om een beslissing te nemen. U doet dit aan de hand van een voorbeeld. De studenten
Nadere informatieLesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?
Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zonder dat we het door hebben worden we steeds asocialer. Dit
Nadere informatieInhoudstafel Luistermoment La J Kinderen Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding...
Inhoudstafel Luistermoment La J Kinderen Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding... 2 Voorbereiding... 2 Locatie... 2 Materiaal... 2 Veel
Nadere informatie6.2.1 Dealen met afleiding onderweg
Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatieSTADSBOERDERIJ BEZOEKERS
STADSBOERDERIJ BEZOEKERS Rekenen voor vmbo-groen en mbo-groen Colofon RekenGroen. Rekenen voor vmbo- groen en mbo- groen Module Stadsboerderij Bezoekers Leerlingtekst Versie 1.0. November 2012 Auteurs:
Nadere informatieDe leerkracht voorziet papier, enveloppes en eventueel materiaal om de enveloppes te versieren.
LESFICHE - Brief van de getuige Lesonderwerp De leerlingen schrijven een brief aan zichzelf om te openen op het moment dat ze hun rijbewijs behalen. Ze houden de brief zelf bij of geven hem aan hun ouders
Nadere informatieT W E E D E W E R E L D O O R L O G i n p e r s p e c t i e f
1 Tijdens de lessen over de Tweede Wereldoorlog heb je geleerd over Anne Frank. Een joods meisje dat met haar familie ondergedoken zat in het Achterhuis op de Prinsengracht in Amsterdam. Anne hield een
Nadere informatieDocentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 8 Feedbackformulier bij het onderzoeksinstrument
Docentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 8 Feedbackformulier bij het onderzoeksinstrument Het doel van deze opdracht is nagaan of je instrument geschikt is voor je onderzoek. Het is altijd verstandig
Nadere informatieStoeien met Statistiek
Stoeien met Statistiek Havo 4: Statistiek op grote datasets 2 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie... 4 Docentenhandleiding... 5 Inleiding voor leerlingen... 6 Opdracht 1... 7 Opdracht 2... 8 Opdracht 3...
Nadere informatieUitkomsten vragenlijst nulmeting Statenverkiezingen 2015
Uitkomsten vragenlijst nulmeting Statenverkiezingen 2015 Respons Eind augustus 2014 zijn 3500 vragenlijsten naar willekeurige adressen gestuurd met het verzoek mee te werken aan het onderzoek. In totaal
Nadere informatieDag van Respect & Twinning
Dag van Respect & Twinning In contact met een klas aan de andere kant van de wereld De Dag van Respect heeft in samenwerking met Cordaid Kinderstem, een lesprogramma ontwikkeld om vorm en inhoud te geven
Nadere informatieDwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig.
Les 1: Een Wikitekst schrijven Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje over koningin Beatrix op www.nieuwsbegrip.nl 1. Schrijf tijdens het
Nadere informatieLESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.
Vrijdag 24 april 2015 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: Leerlingen leren om kritisch te kijken naar de actuele artikelen in 7Days. Leerlingen leren vragen te stellen over een bepaald onderwerp.
Nadere informatieAflevering 6: Eigen bedrijf
Aflevering 6: Eigen bedrijf Vragen vooraf: Heb je wel eens een eigen bedrijf gehad? Als je een eigen bedrijf zou beginnen, wat voor soort bedrijf zou dat dan zijn? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Khalid
Nadere informatieDraaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1
Draaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1 Je hebt als groep ouders een idee van wat je rond cultuur, ouderbetrokkenheid en taalstimulering zou willen doen op de school van je kind(eren)? Dit doe
Nadere informatieAssertiviteitstest: kom jij op voor jezelf?
1 Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? Zet een kruisje bij het antwoord dat voor jou passend is - eerder juist indien je meestal op die manier handelt - eerder onjuist indien je slechts zelden op
Nadere informatieAnita Willemsen & Leander Westerbeek van Eerten
Anita Willemsen & Leander Westerbeek van Eerten Programma Solliciteren Zoeken en benaderen Het gesprek Wat als het niet lukt? Hoe zorg je ervoor dat wat er in de motor zit ook uit de wielen komt? Alles
Nadere informatiebehorende bij de website hoeextreembenjij.nl
HAN D L E ID IN G behorende bij de website hoeextreembenjij.nl Beste gespreksleider, Dank voor het downloaden van deze handleiding, behorende bij de website Hoe Extreem Ben jij?. Deze website is bedoeld
Nadere informatie