Op 28 januari 2016 was de enquête door 939 zelfstandigen ingevuld, waaronder 324 mannen en 615 vrouwen. ROFIEL VAN DE RESPONDENTEN

Transcriptie

1 Juli % van de zelfstandigen besteedt meer dan 50 uur per week aan de eigen zaak. Er is een groot verschil tussen mannen en vrouwen. 55% van de mannelijke zelfstandigen geeft aan dat zijn partner bijna alles doet in het huishouden, terwijl 39% antwoordt dat de huishoudelijke en gezinstaken onderling worden verdeeld. Bij de vrouwen spreekt 55% van een onderlinge verdeling, terwijl 31% aangeeft dat de partner bijna niets doet in het huishouden. 75,5% van de zelfstandigen ondervindt moeilijkheden om tijdens piekmomenten een evenwichtige combinatie tussen werk en gezin te behouden. Stress op het werk leidt dan ook voor 44% van de zelfstandigen tot conflicten op het thuisfront. 73% van de zelfstandigen geeft aan onvoldoende tijd over te houden voor ontspanning. Ondanks het moeilijke evenwicht is 61,4% van mening dat ze zonder hun zaak minder gelukkig zouden zijn UNIZO lanceerde in januari 2016 in samenwerking met sociaal verzekeringsfonds Zenito, kinderbijslagfonds ADMB en Markant, het Netwerk van en voor Ondernemende Vrouwen een enquête over de combinatie tussen arbeid en gezin bij zelfstandige ouders met jonge kinderen (max. 12 jaar). Op 28 januari 2016 was de enquête door 939 zelfstandigen ingevuld, waaronder 324 mannen en 615 vrouwen. Hieronder worden de resultaten van de enquête weergegeven. ROFIEL VAN DE RESPONDENTEN Algemene verdeling 35% van de respondenten waren mannen. De vrouwen waren met 65% dus in de meerderheid. 1

2 VERDELING MAN/VROUW Man Vrouw De respondenten kwamen uit verschillende sectoren, met een sterke vertegenwoordiging van de vrije en intellectuele beroepen VERDELING SECTOREN 0 Bouw Kleinhandel Diensten Vrije en intellectuele beroepen Industrie Andere 49% van de respondenten heeft geen werknemers in dienst. 33% stelt 1 tot 4 werknemers te werk. 10% 5 tot 9 werknemers. Een klein aantal respondenten heeft een groter personeelsbestand. 2

3 AANTAL WERKNEMERS IN DIENST Geen 1 tot 4 5 tot 9 10 tot tot of meer Het valt op dat vooral respondenten met zeer jonge kinderen de enquête hebben ingevuld. Waarschijnlijk omdat de combinatie tussen arbeid en gezin vooral door deze doelgroep als problematisch wordt aangevoeld. Gezinssituatie 300 LEEFTIJD JONGSTE KIND jaar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 5 jaar 6 jaar 7 jaar 8 jaar 9 jaar 10 jaar 11 jaar 12 jaar 3

4 94% van de respondenten woont samen met een partner (echtgeno(o)t(e), wettelijk samenwonende partner of feitelijk samenwonende partner). 6% is alleenstaand. 1 respondent gaf aan bij familie in te wonen. SAMENWONEND MET EEN PARTNER Inwonend bij familie Samenwonend met een partner Alleenstaand Beroepsactiviteit van de partner Bij de respondenten met partner, blijkt deze vaak ook een zelfstandige beroepsactiviteit uit te oefenen (44%, terwijl de zelfstandigen slechts 11% van de algemene beroepsbevolking uitmaken). 43% heeft een werknemer als partner. In 10% van de gevallen gaat het om een ambtenaar. De huisvrouw of man komt bij de doelgroep zeer weinig voor (2%). 4

5 BEROEPSACTIVITEIT PARTNER Zelfstandige Werknemer Ambtenaar Huisvrouw of - man Andere 5

6 Een ruime meerderheid van de partners werkt voltijds (79%) of 4/5 de (12%). Slechts 5% werkt halftijds ARBEIDSREGIME PARTNER 0 Voltijds Halftijds 4/5de Ander stelsel ING VAN DE ZELFSTANDIGE TIJDSBESTEDING VAN DE ZELFSTANDIGE Een meerderheid van de ondervraagde zelfstandigen (56%) verklaart meer dan 50 uur per week te besteden aan de eigen zaak. Hieronder wordt begrepen: de openingsuren, de administratie verbonden aan de zaak, de facturatie enzovoort. 29% werkt tussen 40 uur en 50 uur per week. Daarbij is het belangrijk om aan te stippen dat een voltijdse werkweek voor een werknemer in principe 38 uren bedraagt. De meeste zelfstandigen spenderen dus meer tijd aan hun eigen zaak dan een voltijdse werknemer gemiddeld per uur werkt. 6

7 GEMIDDELDE WERKWEEK Meer dan 70u per week Tussen 60u en 70u per week Tussen 50u en 60u per week Tussen 40u en 50u per week Tussen 30u en 40u per week Tussen 20u en 30u per week Minder dan 20u per week 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Op dit vlak is wel een groot verschil tussen mannen en vrouwen merkbaar. GEMIDDELDE WERKWEEK - ONDERSCHEID MAN/VROUW Meer dan 70u per week Tussen 60u en 70u per week Tussen 50u en 60u per week Tussen 40u en 50u per week Tussen 30u en 40u per week Tussen 20u en 30u per week Minder dan 20u per week 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% Vrouw Man We gingen ook de tijdsbesteding aan het huishouden na. Ook hier valt het verschil tussen mannen en vrouwen op. 7

8 HUISHOUDEN Meer dan 25u per week Tussen 20u en 25u per week Tussen 15u en 20u per week Tussen 10u en 15u per week Tussen 5u en 10u per week Minder dan 5u per week 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Vrouw Man 55% van de mannelijke zelfstandigen geeft aan dat zijn partner bijna alles doet in het huishouden, terwijl 39% antwoordt dat de huishoudelijke en gezinstaken onderling worden verdeeld. Bij de vrouwen spreekt 55% van een onderlinge verdeling, terwijl 31% aangeeft dat de partner bijna niets doet in het huishouden. NEEMT PARTNER HUISHOUDELIJKE EN GEZINSTAKEN OP? Geen van beiden doet iets Onderlinge verdeling Mijn partner doet bijna alles Mijn partner doet bijna niets Ik heb geen partner 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Vrouw Man 8

9 Bovenstaande grafieken leiden op het eerste zicht tot de conclusie dat het rollenpatroon bij de zelfstandige gezinnen nog sterk aanwezig is. Een andere verklaring kan ook zijn dat mannen en vrouwen dit soort enquêtes vanuit een ander gezichtspunt invullen. ERVARING MET DE COMBINATIE ARBEID-GEZIN 75,5% van de zelfstandigen verklaart moeilijkheden te ondervinden om tijdens piekmomenten een evenwichtige combinatie tussen werk en gezin te behouden. Stress op het werk leidt dan ook voor 44% van de zelfstandigen tot conflicten op het thuisfront. 65% van de zelfstandigen stelt dat de eisen van klanten soms tot gevolg hebben dat ze minder tijd kunnen vrijmaken voor hun gezin. 70% is akkoord met de stelling dat de werkdruk ertoe leidt dat ze niet rond geraken met het huishouden. 63,5% zelfstandigen geeft aan dat ze door het werk moeilijk tijd kunnen vrijmaken voor de opvoeding van de kinderen (vb. het opvolgen van schooltaken, het begeleiden van buitenschoolse activiteiten, enz.). Uit deze gegevens kan worden geconcludeerd dat de combinatie van werk en gezin voor zelfstandigen niet altijd evident is. Zorg voor gezin en kinderen en de huishoudelijke taken dreigen soms op de achtergrond te worden geplaatst. Deze combinatie wordt uiteraard nog moeilijker bij piekmomenten, wat vaak aanleiding geeft tot conflicten thuis. 73% van de zelfstandigen geeft aan onvoldoende tijd over te houden voor ontspanning. Belangrijk is echter wel het volgende: Ondanks het moeilijke evenwicht is 61,4% van mening dat ze zonder hun zaak minder gelukkig zouden zijn en 45,4% stelt zelfs dat ze dankzij hun zaak een gelukkige mama of papa kunnen zijn. Ook al vergt de combinatie van de eigen zaak met het privéleven soms grote inspanningen, toch draagt het runnen ervan voor meer dan de helft van de zelfstandigen bij tot hun geluk. 9

10 STELLINGEN OVER WORK-LIFE BALANCE Ik besteed zoveel tijd aan professionele verplaatsingen dat mijn gezinstijd er onder lijdt Door conflicten thuis functioneer ik niet goed in mijn onderneming Door stress op het werk krijg ik thuis conflicten Dankzij mijn flexibiliteit is het voor mij gemakkelijk om tijd te besteden aan mijn gezin wanneer dat nodig is Ik vind dat ik naast mijn onderneming genoeg tijd overhoud voor ontspanning De pieken in werkdruk maken het moeilijk om een evenwichtig gezinsleven te hebben De eisen van de klanten (snelheid, beschikbaarheid, enz.) maken het moeilijk om genoeg tijd over te houden voor De opvang van mijn kinderen (uren, bereikbaarheid van de opvang) is perfect combineerbaar met mijn onderneming Ik kan mijn zelfstandige activiteit makkelijk combineren met zorg voor hulpbehoevend familieleden Ik kan mijn zelfstandige activiteit makkelijk combineren met zorg voor de kinderen Door het werk kan ik moeilijk tijd vrijmaken voor de opvoeding van de kinderen (vb. het opvolgen van Omwille van de werkdruk, geraak ik niet rond met mijn huishouden Dankzij mijn onderneming ben ik een gelukkige mama of papa Zonder mijn onderneming zou ik minder gelukkig zijn Akkoord Niet akkoord Geen mening Niet van toepassing 10

11 ONDERSTEUNING IN DE COMBINATIE ARBEID-GEZIN 58% van de ondervraagde zelfstandigen doet beroep op externe kinderopvang. 54% doet (ook) beroep op familieleden om op de kinderen te passen. Ook babysits worden veel gevraagd (26%). BEROEP OP KINDEROPVANG Ik doe een beroep op een au-pair of een nanny Ik doe een beroep op babysits Ik doe een beroep op familieleden Ik wil geen beroep doen op externe kinderopvang en zoek Ik doe een beroep op externe kinderopvang Ik wil wel beroep doen op externe kinderopvang, maar Ik wil beroep doen op externe kinderopvang, maar vind De evaluatie van de kinderopvang is de volgende: EVALUATIE KINDEROPVANG Andere 13% Ik wens geen beroep te doen op externe kinderopvang. Kinderen moeten niet uitbesteed worden 17% Er zijn niet voldoende plaatsen in de externe kinderopvang 14% Er zijn voldoende plaatsen in de externe kinderopvang, maar niet steeds op uren dat ik het nodig heb Er zijn voldoende plaatsen in de externe kinderopvang, steeds op de uren dat ik het nodig heb 27% 28% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 11

12 De zelfstandigen doen veel beroep op huishoudelijke hulp: BEROEP OP HUISHOUDELIJKE OF POETSHULP Nee, om andere redenen Nee, wegens niet beschikbaar Nee, wegens te duur Ja, op een andere manier Ja, via PWA cheques Ja, via dienstencheques PRIORITEITEN INZAKE SOCIALE BESCHERMING Hoewel de combinatie tussen arbeid en gezin voor de doelgroep belangrijk is, blijkt uit de enquête dat een verhoging van het minimumpensioen nog steeds topprioriteit is: PRIORITEIT NR. 1 BINNEN HET SOCIAAL STATUUT Vakantiegeld voor gepensioneerde Preventie en gezondheid Zwaar beroep (pensioenregeling) Re-integratie arbeidsongeschikten Hoger proportioneel pensioen Overbruggingsverzekering Vrijstelling bijdragen tijdens moederschaprust Verlenging moederschapsrust Hogere uitkering langdurig arbeidsongeschikten Ondersteuner Hoger minimumpensioen 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 12

13 13