BESLUIT. Openbaar. Nederlandse Mededingingsautoriteit

Transcriptie

1 Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer Betreft zaak: Van Winkel/KNGF Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit op het bezwaar gericht tegen zijn besluit van 18 december 2003, met kenmerk 3779/6.b381. I. VERLOOP VAN DE PROCEDURE 1. Bij brief van 3 november heeft de heer A. van Winkel (hierna: Van Winkel) zich gewend tot de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: NMa) met een klacht over het Koninklijk Genootschap van Fysiotherapeuten (hierna: KNGF), inhoudende dat het KNGF door instelling van een kwaliteitsregister met bijbehorende criteria voor deelnemerschap inbreuk maakt op artikel 6, eerste lid, van de Mededingingswet (hierna: Mw), dan wel misbruik maakt van haar machtspositie als bedoeld in artikel 24 Mw. 2. Bij besluit van 18 december (hierna: het bestreden besluit) heeft de directeurgeneraal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: d-g NMa) de klacht van Van Winkel afgewezen. 3. Bij brief van 5 januari heeft Van Winkel bezwaar gemaakt tegen het bestreden besluit. 4. Op 26 augustus 2004 heeft ten kantore van de NMa een hoorzitting plaatsgevonden waarbij een toelichting is gegeven op het bezwaarschrift. Ook heeft het KNGF haar zienswijze op de zaak gegeven. Van de hoorzitting is een verslag gemaakt dat aan partijen is toegezonden. II. DE KLACHT 1 Document 3779/1. 2 Document 3779/5. 3 Document 3779/12, gevolgd door brieven van brieven van 11 januari 2004 (Document 3779/13), 28 januari 2004 (Document 3779/8) en 23 juli 2004 (Document 3779/18). 1 Openbaar

2 5. De klacht van Van Winkel komt, kort weergegeven, op het volgende neer. 6. Het KNGF behartigt de belangen van fysiotherapeuten die lid zijn van haar vereniging. Het KNGF heeft het Centraal Kwaliteitsregister Fysiotherapie (hierna: Kwaliteitsregister) ingesteld, waarin fysiotherapeuten die voldoen aan de door het KNGF gestelde kwaliteitscriteria zich kunnen laten registreren. Het Kwaliteitsregister staat ook open voor fysiotherapeuten die geen lid zijn van het KNGF. Van Winkel stelt dat KNGF misbruik maakt van haar machtspositie, doordat zij het Kwaliteitsregister in stand houdt en inzichtelijk maakt voor derden. Hierdoor zullen de fysiotherapeuten die zijn ingeschreven in het Kwaliteitsregister op de markt een streepje voor hebben omdat de indruk wordt gewekt dat zij meer kwaliteit leveren dan fysiotherapeuten die niet in het kwaliteitsregister zijn ingeschreven. 7. In dit verband voert Van Winkel onder meer het volgende aan. Van Winkel stelt dat het Kwaliteitsregister geen maatstaf vormt voor kwaliteit. Van Winkel stelt voorts dat het KNGF deelname aan het Kwaliteitregister tracht te koppelen aan haar lidmaatschap, aangezien de kosten voor inschrijving in het Kwaliteitsregister voor KNGF leden lager zijn dan voor niet KNGF-leden. Ook stelt Van Winkel dat het KNGF met zorgverzekeraar Achmea heeft onderhandeld over een contract voor bij haar aangesloten fysiotherapeuten. Aangezien deelname aan het Kwaliteitsregister integraal deel uitmaakt van de Overeenkomst Fysiotherapie 2004 zoals die wordt afgesloten tussen zorgverzekeraar Achmea en fysiotherapeuten, kan een fysiotherapeut dus zonder inschrijving in het Kwaliteitsregister geen zorg kan verlenen aan een Achmea verzekerde. III. HET BESTREDEN BESLUIT 8. In het bestreden besluit overweegt de d-g NMa, kort weergegeven, het volgende. 9. Over de rol van het Kwaliteitsregister overweegt de d-g NMa dat kwaliteitsregisters door het zichtbaar en herkenbaar maken van kwaliteit kunnen bijdragen aan een vergroting van de keuzemogelijkheden voor de afnemer en de kwaliteit van de productie, dienstverlening en distributie bevorderen. Van uitsluiting van deelname aan een dergelijk register op oneigenlijke gronden kan geen sprake zijn wanneer de kwaliteitseisen objectief zijn, het kwaliteitsregister toegankelijk is voor iedereen die aan de toelatingseisen voldoet, de besluitvorming over toelating op onafhankelijke wijze geschiedt, en de toelatingseisen vooraf duidelijk en transparant zijn. 10. Aangezien het Kwaliteitsregister ook open staat voor niet KNGF-leden indien zij aan dezelfde criteria voldoen als KNGF-leden en de uitvoering van het register is uitbesteed 2 Openbaar

3 aan een onafhankelijke instantie is niet aannemelijk dat de toelatingscriteria niet objectief en transparant zouden zijn. Over het openstellen van het Kwaliteitsregister voor derden overweegt de d-g NMa dat het zichtbaar en herkenbaar maken van kwaliteit in het belang is van zowel patiënten als zorgverzekeraars. Het is niet prima facie aannemelijk dat dit de concurrentie beperkt, nu het register openstaat voor eenieder die aan de kwaliteitscriteria voldoet. Onder verwijzing naar zijn beleidsvrijheid ziet de d-g NMa af van het doen van nader onderzoek. IV. DE GRONDEN VAN HET BEZWAAR 11. Tegen het bestreden besluit voert Van Winkel, kort weergegeven, de volgende bezwaren aan. 12. Van Winkel stelt dat de NMa in het bestreden besluit onvoldoende is ingegaan op de informatie die Van Winkel bij brieven van 6 november en 9 december in aanvulling op de klacht aan de NMa heeft gezonden. Van Winkel stelt voorts dat het Kwaliteitsregister niet onafhankelijk is, en dat niet blijkt dat sprake is van een onafhankelijke beroepscommissie. Ten slotte meldt Van Winkel dat het KNGF werkt aan een nieuwe toepassing van het Kwaliteitsregister, inhoudende dat consumenten direct, zonder dat verwijzing door een arts noodzakelijk is, toegang krijgen tot behandeling door fysiotherapeuten, die zijn ingeschreven in het Kwaliteitsregister en een tweedaagse cursus hebben gevolgd. Van Winkel meent dat hierdoor ingeschreven fysiotherapeuten ten onrechte worden bevoordeeld ten opzichte van niet-ingeschreven fysiotherapeuten. V. BEOORDELING BEZWAAR 13. Alvorens inhoudelijk in te kunnen gaan op de gronden van het bezwaar dient eerst te worden vastgesteld of Van Winkel belanghebbende is in de zin van artikel 1:2 Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb ). Ingevolge artikel 8:1, eerste lid, Awb juncto artikel 7:1 eerste lid, Awb, kan slechts een belanghebbende tegen een besluit bezwaar maken. 14. In artikel 1:2, eerste lid, Awb is bepaald dat onder belanghebbende wordt verstaan: degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. Daarnaast moet blijkens de rechtspraak aan de volgende cumulatieve voorwaarden zijn voldaan. Er moet sprake zijn van een eigen belang, dat objectief bepaalbaar, actueel en persoonlijk is. 4 Document 3779/3. 5 Document 3779/4. 3 Openbaar

4 15. Persoonlijk belang houdt in dat het bij het besluit betrokken belang zodanig moet zijn dat men zich daarmee onderscheidt van anderen. Het vereiste van een persoonlijk belang is daarbij in de rechtspraak van zowel de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State als het College van Beroep voor het bedrijfsleven (hierna: CBb) aldus ingevuld, dat het bij het besluit betrokken belang zodanig moet zijn dat de betrokkene zich daarmee in rechtens relevante mate onderscheidt van (al dan niet tot een - grote - groep behorende) andere betrokkenen. 6 Aan het criterium van voldoende persoonlijk belang is door het CBb als volgt nadere invulling gegeven: 7 Met het stellen van het vereiste van het zijn van belanghebbende is door de wetgever een begrenzing beoogd van de kring van degenen die tegen een besluit beroep kunnen instellen. ( ) Het is niet de bedoeling van de wetgever geweest beroep open te stellen voor een ieder. Er zal dan ook sprake moeten zijn van een specifiek, individueel belang van betrokkene, dat door het besluit wordt geraakt en waardoor de positie van de betrokkene zich onderscheidt van die van willekeurig iedere andere elektriciteitsafnemer. 16. Tijdens de hoorzitting is de vraag aan de orde gesteld of Van Winkel kan worden aangemerkt als belanghebbende in de zin van artikel 1:2, eerste lid, Awb. Hierbij is met name ingegaan op de vraag of sprake is van een persoonlijk belang. In dit verband heeft Van Winkel een toelichting gegeven. Onder meer stelt Van Winkel dat hij voor het krijgen van een contract met een ziekenfonds moet kunnen aantonen dat hij in het Kwaliteitsregister staat geregistreerd. Hij onderscheidt zich ten opzichte van andere fysiotherapeuten door ervaring. 17. Hetgeen Van Winkel in zijn bezwaarschrift en ter hoorzitting heeft aangevoerd kan niet tot het oordeel leiden dat een kenmerkend individualiseerbaar belang aanwezig is. De ervaring waarop Van Winkel zich beroept doet hem in zijn belang niet onderscheiden van andere fysiotherapeuten. Hetgeen Van Winkel in aanvulling hierop bij brief van 1 september heeft gesteld leidt overigens ook niet tot een ander oordeel. 18. Aangezien in het onderhavige geval een kenmerkend individualiseerbaar belang niet aanwezig wordt geacht, kan Van Winkel niet als belanghebbende worden aangemerkt. 19. Gelet op het bovenstaande dient het bezwaar van Van Winkel tegen het oordeel van de d-g NMa zoals weergegeven in het bestreden besluit niet-ontvankelijk te worden verklaard. Van een inhoudelijke beoordeling van het bezwaar wordt derhalve afgezien. 6 Rechtbank Rotterdam, 9 augustus 2001, zaak MEDED 99/1783 SIMO, LJN AB 6588, en Rechtbank Rotterdam, 9 augustus 2001, zaak MEDED 99/1836-SIMO, LJN AB 6591 (Postbussenzaken). 7 CBb, 4 november 1999, nrs. Awb 97/681, 97/682 en 97/ Document 3779/22. 4 Openbaar

5 BESLUIT De directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit: Verklaart het bezwaar van Van Winkel tegen zijn besluit van 18 december 2003, met kenmerk 3779/6.b381, niet ontvankelijk. Datum: 26 oktober 2004 De directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, voor deze: w.g. drs. R.J.P. Jansen Plv. directeur-generaal Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na de dag van bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50591, 3007 BM Rotterdam. 5 Openbaar