BESLUIT. Zaaknummer 1060: Van Wieringen tegen Zorg en Zekerheid

Transcriptie

1 BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot afwijzing van een aanvraag tot het nemen van een besluit op grond van artikel 56, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer 1060: Van Wieringen tegen Zorg en Zekerheid 1. Op 8 september 1998 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit een aanvraag ontvangen om toepassing van de Mededingingswet. De aanvraag is gedaan door de heer J. van Wieringen. Naar aanleiding van deze aanvraag is onderzocht of er mogelijk sprake is van overtreding van artikel 24 van de Mededingingswet door Onderlinge waarborgmaatschappij Zorg en Zekerheid Verzekeringen u.a. I Betrokken partijen Klager 2. De heer J. van Wieringen heeft bovengenoemde aanvraag ingediend namens mevrouw M.H.S. van Wieringen-Maaskant (hierna: Van Wieringen). Van Wieringen heeft een praktijk voor voettherapie, gevestigd te Hazerswoude. Van Wieringen is lid van de Vereniging van Voetverzorgers en de Nederlandse Vereniging van Podokinesiologen. Beklaagde 3. De klacht van Van Wieringen is gericht tegen Onderlinge waarborgmaatschappij Zorg en Zekerheid Verzekeringen u.a. (hierna: Zorg en Zekerheid). Zorg en Zekerheid is uitvoerder van particuliere en aanvullende ziektekostenverzekeringen. Zorg en Zekerheid maakt deel uit van de Zorg en Zekerheid Groep. Daarvan maakt tevens deel uit O.W.M. Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid u.a., die de Ziekenfondswet en de AWBZ uitvoert. II Inhoud klacht 4. Aanvullend verzekerden van Zorg en Zekerheid hebben onder voorwaarden bij ernstige voetklachten aanspraak op vergoeding van de kosten voor de behandeling door een podotherapeut. 5. De klacht van Van Wieringen richt zich tegen het feit dat Zorg en Zekerheid diensten en producten die Van Wieringen aan aanvullend verzekerden van Zorg en Zekerheid heeft geleverd, niet of anders vergoedt dan in het geval die diensten of producten zijn geleverd door een podotherapeut. Van Wieringen stelt dat Zorg en Zekerheid door deze gedraging misbruik maakt van haar economische machtspositie.

2 III Verloop van de procedure 6. In de periode voordat bovengenoemde aanvraag bij de NMa werd ingediend heeft Van Wieringen bij brief van 25 juli 1998 aan Zorg en Zekerheid haar grieven (zie punt 5) aan de verzekeraar kenbaar gemaakt. 7. Bij brief van 21 augustus 1998 van Zorg en Zekerheid aan Van Wieringen heeft Zorg en Zekerheid gesteld dat zij geen aanleiding ziet haar gedrag ten aanzien van de gemelde grieven te wijzigen. Als redenen daarvoor geeft zij aan dat de titel "podotherapeut" een beschermde titel is op grond van artikel 34 van de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG)[1]. Podotherapeuten krijgen deze titel nadat zij met succes een voltijdse 3-jarige HBOopleiding hebben afgerond. Zorg en Zekerheid heeft vervolgens aangegeven dat Van Wieringen niet de titel podotherapeut heeft maar een podokinesioloog is, en dat Zorg en Zekerheid de door Van Wieringen uitgevoerde "podotherapeutische" behandelingen ten behoeve van aanvullend verzekerden van Zorg en Zekerheid daarom niet vergoedt. [1] Staatsblad 655 van 11 november 1993, voor het laatst gewijzigd op 12 maart 1998, Staatsblad Naar aanleiding van bovengenoemde reactie van Zorg en Zekerheid heeft Van Wieringen bij brief van 5 september 1998 een klacht ingediend bij de NMa. IV Argumenten Van Wieringen 9. Van Wieringen heeft aangegeven dat zij geen recht heeft op het voeren van de titel "podotherapeut". Zij ambieert de titel ook niet, aangezien zij reeds een bevoegd voettherapeut is. 10. Van Wieringen stelt dat zij een gediplomeerd pedicure, podoloog (A, B, C, kinder- en sportpodologie), chiropodist en podokinesioloog is. Daarnaast heeft Van Wieringen de aanvullende diploma's voor de diabetische voet, het plaatsen van orthesen en nagelbeugels en het diploma mobiliteit en hulpmiddelen behaald. 11. Van Wieringen stelt dat zij dezelfde werkzaamheden uitvoert en dezelfde bevoegdheden heeft als een podotherapeut. Derhalve is Van Wieringen van mening dat de door haar uitgevoerde werkzaamheden ten behoeve van aanvullend verzekerden van Zorg en Zekerheid, door Zorg en Zekerheid moeten worden vergoed. 12. Voorts stelt Van Wieringen dat zij aan dezelfde wettelijke verplichtingen voldoet als een podotherapeut, zoals bijvoorbeeld inschrijving bij de Kamer van Koophandel en het betalen van diverse soorten van belastingen en heffingen van diverse instanties en overheden. 13. De gelijkheid van diensten en producten blijkt volgens Van Wieringen uit het feit dat zij podotherapeutische zooltjes maakt en de meeste verzekeraars aan hun patinten een vergoeding verstrekken voor zooltjes gemaakt door Van Wieringen. 14. Ten slotte stelt Van Wieringen dat alle handelingen die

3 podotherapeuten uitvoeren niet uitsluitend aan podotherapeuten zijn voorbehouden. Het maken van bepaalde zolen en het behandelen van voetklachten is volgens Van Wieringen geen handeling die verboden is aan andere daarvoor gediplomeerde beroepsgroepen. V Argumenten Zorg en Zekerheid 15. Zorg en Zekerheid heeft naar aanleiding van de grieven van Van Wieringen, naast de argumenten die reeds zijn opgenomen in punt 7, aangegeven dat er geen sprake is van misbruik van een economische machtspositie. Zorg en Zekerheid stelt ten eerste dat zij - als n van de circa 80 particuliere en ziekenfondsverzekeraars - geen machtspositie heeft. Ten tweede geeft zij aan dat het door haar gevoerde beleid ten opzichte van vergoedingen van declaraties van podotherapeuten geen misbruik vormt. VI Beoordeling 16. Krachtens artikel 24 van de Mededingingswet is het ondernemingen verboden misbruik te maken van een economische machtspositie. 17. Artikel 1, sub f van de Mededingingswet verwijst voor een uitleg van het begrip onderneming naar het ondernemingsbegrip van artikel 85, eerste lid, van het EG-Verdrag. Het EG-Verdrag zelf bevat geen definitie van het begrip onderneming. Blijkens jurisprudentie van het Hof van Justitie valt onder het begrip onderneming iedere entiteit die aan het economisch proces, gericht op het produceren van goederen of het verlenen van diensten, deelneemt, ongeacht haar rechtsvorm en ongeacht de wijze waarop zij wordt gefinancierd[2]. [2] Zie bijvoorbeeld zaak C-41/90, Hfner, Jurispr. 1991, I-1979, r.o Zorg en Zekerheid biedt aan particulieren aanvullende verzekeringen aan. De verzekering zelf en de plicht tot premiebetaling ontstaan door het afsluiten van een privaatrechtelijke overeenkomst tussen verzekerde en verzekeraar. De inhoud van het door de verzekeraar aangeboden pakket is vrij en de premie wordt vastgesteld en gend door de verzekeraar. Aanvullende verzekeringen moeten derhalve worden beschouwd als particuliere schadeverzekeringen. Op dergelijke verzekeringen is het mededingingsrecht in volle omvang van toepassing [3]. Zorg en Zekerheid voert met het aanbieden van aanvullende verzekeringen onmiskenbaar een economische activiteit uit en moet derhalve worden aangemerkt als onderneming in de zin van de Mededingingswet. [3] Zie MvT op de Wet stelselwijziging ziektekostenverzekering tweede fase, Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 3, blz. 15, 19, en In het onderhavige geval kan de vraag of Zorg en Zekerheid een economische machtspositie heeft onbeantwoord blijven. Mocht Zorg en Zekerheid al een economische machtspositie innemen, dan maakt zij daarvan in het onderhavige geval om de hierna volgende redenen geen misbruik. 20. Aanvullend verzekerden bij Zorg en Zekerheid hebben recht op vergoeding van kosten gemaakt in verband met behandeling door een

4 podotherapeut, mits de behandeling is verricht door een podotherapeut in de zin van het Besluit van 24 oktober 1997, houdende regels inzake de opleiding tot en de deskundigheid van o.a. de podotherapeut (hierna: "Besluit podotherapeut e.a.")[4]. Dit besluit is genomen op grond van artikel 34 van de Wet BIG. Artikel 34 bepaalt dat de opleiding tot bepaalde beroepen, ter bevordering van een goede uitoefening van individuele gezondheidszorg, bij algemene maatregel van bestuur kan worden geregeld of aangewezen. [4] Besluit ditist, ergotherapeut, logopedist, mondhyginist, oefentherapeut, orthopist en podotherapeut, Staatsblad 1997, nr Artikel 26 van het Besluit podotherapeut e.a. stelt dat het recht tot het voeren van de titel van podotherapeut is voorbehouden aan degene aan wie een getuigschrift is uitgereikt waaruit blijkt dat betrokkene met goed gevolg het afsluitende examen heeft afgelegd van een opleiding voor podotherapie die is opgenomen in het Centraal register opleidingen hoger onderwijs. Van Wieringen heeft een dergelijk examen niet afgelegd en heeft bijgevolg geen recht op het voeren van de titel 'podotherapeut'. 22. Zorg en Zekerheid mag, indien zij werkzaamheden van bepaalde zorgaanbieders middels haar aanvullende verzekering vergoedt, objectieve kwaliteitseisen stellen aan die zorgaanbieders. Zorg en Zekerheid stelt als voorwaarde voor het vergoeden van podotherapeutische werkzaamheden dat deze werkzaamheden zijn uitgevoerd door een podotherapeut in de zin van de Wet BIG. Dit is een kwalitatieve, objectieve eis. Niet is gebleken dat deze eis in het onderhavige geval op discriminatoire wijze wordt toegepast[5]. Indien er sprake is van een behandeling door een podotherapeut in de zin van het Besluit Podotherapeut e.a. dan worden de door die podotherapeut uitgevoerde werkzaamheden ten behoeve van aanvullend verzekerden door Zorg en Zekerheid immers altijd vergoed. Van Wieringen is geen podotherapeut in de zin van de Wet BIG. Zij voldoet derhalve niet aan de objectieve kwaliteitseis die Zorg en Zekerheid stelt. Het niet, dan wel niet geheel, vergoeden van door Van Wieringen uitgevoerde "podotherapeutische" werkzaamheden ten behoeve van aanvullend verzekerden van Zorg en Zekerheid, kan dan ook geen misbruik opleveren in de zin van artikel 24 van de Mededingingswet. [5] Zie ook Zaak 104, Tandprothesespecialist tegen Zorgverzekeraars, besluit d-g NMa van 18 juni VII Besluit 23. Gezien het bovenstaande is de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat er onvoldoende aanwijzingen zijn dat de handelwijze van Zorg en Zekerheid met betrekking tot het niet, dan wel niet geheel vergoeden van de door Van Wieringen uitgevoerde "podotherapeutische" werkzaamheden in strijd is met de Mededingingswet. De klacht wordt derhalve afgewezen. Datum: 1 februari 1999

5 De directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit voor deze: w.g. Drs. R.J.P. Jansen Hoofd Concentratiecontrole Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit, Sectie Beschikkingen, Bezwaar en Beroep, Postbus 16326, 2500 BH Den Haag. Aan de inhoud van deze pagina's kunt u geen rechten ontlenen.