Schrijfstrategie, woordroos, Frans, motivatie,

Transcriptie

1 Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie Drs. C.A. Dekker-Kos Frans Paper 2 Betere voorbereiding voor minder fouten bij schrijfopdrachten Frans Door het trainen van het schrijven van korte zinnen in in lengte opbouwende teksten en daarbij vertalen vanuit het Nederlands voorkomen, zullen leerlingen minder fouten maken. Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam 4 havo Schrijfstrategie, woordroos, Frans, motivatie, feedback. Dekker-Kos, C.A. (2014). Betere voorbereiding voor minder fouten bij schrijfopdrachten Frans. Amsterdam: Interfacultaire Lerarenopleidingen UvA. Studentnummer Begeleider(s) Drs. Ch. Weststrate, drs. K. Willemsen Beoordelaar(s) E. Reffeltrath, T. Groenendijk indien bekend Datum Abstract Paper 1 In havo4 maken leerlingen veel fouten in schrijfopdrachten door een slechte voorbereiding en het gebruik van onnodig lange en ingewikkelde zinnen. Om dit probleem op te lossen heb ik de volgende ontwerphypothese voor mijn ontwerponderzoek: Als ik leerlingen in 4havo betere opdrachten geef en strategieën leer om in kleine stapjes in korte zinnen te gaan schrijven en zij dit direct in het Frans doen, geleid door woordrozen en chunks en het geven, ontvangen en verwerken van feedback, zullen ze kortere zinnen maken bij het schrijven van Franse teksten en ze zullen daarbij ook minder fouten maken. In mijn lesontwerp zal ik de volgende ontwerpregels toepassen: Motivatie met behulp van oefeningen gericht op de (digitale) wereld van jongeren zal ik de jongeren motiveren voor de schrijfopdrachten leerstrategisch repertoire - door het aanleren van strategieën, zal het schrijfproces versoepelt worden. Feedback: leerlingen leren door het geven, ontvangen en verwerken van feedback. 1

2 Focus on Form: de leerlingen krijgen enkele tips om het vertalen van ingewikkelde Nederlandse zinnen te voorkomen en in plaats daarvan korte bondige zinnen te gebruiken. 2

3 Paper 2 De Lessenserie De leerlingen zullen in de periode van het geven van het lesontwerp ten behoeve van dit onderzoek bezig zijn met een hoofdstuk over de Toekomst. Hieronder zal ik een korte weergave geven van de inhoud van de lesontwerpen. In de bijlages 1 tot en met 4 zijn de compleet uitgewerkte lesplannen te vinden volgens het Model Didactische Analyse van Westhoff (1981) waarin de instructie voor docenten staat en alle opdrachten uitgewerkt zijn. Les 1 Aan het einde van deze les zijn de leerlingen ervan op de hoogte dat ze de komende 4 lessen aan de slag gaan om hun schrijfvaardigheid te verbeteren en dat ik deze lessen serie heb gemaakt in het kader van mijn opleiding, waarbinnen ik een onderzoek doe naar schrijfvaardigheid. Ook zal ik de leerlingen zich bewust maken van het feit dat als ze elke schrijfopdracht systematisch oppakken, ze betere resultaten zullen behalen. Ik zal ze ook de ontwerphypothese uitleggen. In deze eerste les leren de leerlingen waarom en hoe ze woordrozen en woordschema s kunnen maken als voorbereiding op een schrijfopdracht. De les start met het maken van een woordroos met als thema Toekomst en daarbij behorende subthema s. De docent legt uit wat een woordroos is en geeft ook aan dat de woorden kunnen worden ingedeeld per woordtype (zelfstandig naamwoorden, werkwoorden en overige woorden). De start is klassikaal, vervolgens werken de leerlingen in groepjes aan de woordrozen, om zoveel mogelijk kennis bij elkaar te krijgen. De les wordt afgesloten met het zelfstandig schrijven van het elfje (een kort gedicht bestaande uit woorden), waarbij de leerlingen een subthema kiezen met betrekking tot het thema toekomst en ze de zojuist gemaakte woordroos gebruiken. Les 2 Na deze les zijn de leerlingen zijn in staat te bepalen in welke tijd ze een schrijfopdracht gaan schrijven en aan de hand daarvan de juiste werkwoordvorm(en) te bepalen. Hiertoe zal de docent een korte inleiding geven en de leerlingen een aantal schrijfopdrachten voorleggen, waarbij ze de werkwoordtijd bepalen. Ook kunnen de leerlingen na deze les een Franse zin in de juiste volgorde zetten en deze vaardigheid toepassen in het schrijven van een korte tekst (Twitterbericht). Na een introductie gaan de leerlingen aan de slag met een oefening waarbij ze zinnen in de juiste volgorde laten zetten, volgens de samenwerkingsvorm check in duo s. De docent legt de nadruk op het gebruik van korte zinnen. Beter vaker een punt zetten en steeds weer opnieuw een zin beginnen, dan lange ingewikkelde samengestelde zinnen proberen te maken en daardoor de draad kwijt raken. De leerlingen gaan vervolgens aan de slag met een korte schrijfopdracht: een twitterbericht van maximaal 140 tekens, maar minimaal 3 zinnen. De docent adviseert de leerlingen in de opdracht om de tot nu toe geleerde zaken zoals de woordroos, 3

4 werkwoordvorm en de woordvolgorde eerst te bepalen, alvorens te gaan schrijven. De docent wijst duo s aan die elkaars werk als huiswerk gaan controleren en beoordelen. Les 3 Het doel van deze les is in eerste instantie het leren beargumenteren en leren ontvangen van feedback en deze feedback toe te passen tijdens het herschrijven van een schrijfopdracht. In duo s krijgen de leerlingen aan het begin van de les enkele minuten de tijd om de feedback toe te lichten en te ontvangen. Vervolgens gaan de leerlingen individueel aan de slag met het herschrijven van de Tweet en leveren deze in bij de docent. Deze les gaan de leerlingen ook een nieuwe schrijfopdracht uitvoeren, iets langer dan de vorige keer, de lengte van de te schrijven tekst wordt langzaam opgevoerd. De leerlingen gaan een Facebook bericht schrijven over een foto. Ze krijgen de keuze uit 4 foto s, bij de foto s krijgen de leerlingen een rijtje Franse woorden kado. De tekst mag maximaal 50 à 60 woorden bevatten en de leerlingen moeten voor het schrijven de geleerde voorbereidingen treffen: woordroos maken en de werkwoordtijd bepalen. Daarnaast gaan ze schrijven in zo kort mogelijke zinnen. Les 4 In les 4 gaan de leerlingen een korte schrijven van ca. 100 woorden als een soort van generale repetitie voor de eindmeting (dat is het doel van deze les). In deze opdracht zal specifiek worden aangeven wat ze moeten doen om het schrijven voor te bereiden: woordroos, werkwoordtijden kiezen, het gebruik van korte zinnen adviseren en nogmaals de principes van de Franse zinsvolgorde aantippen. De leerlingen gaan deze les zelfstandig aan de slag en moeten aan het einde van de les de afhebben. Het onderwerp van de is het elfje wat ze in les 1 hebben geschreven. Het idee is dat ze het Elfje weergeven en daaronder dan beginnen met de volgende zin: Pendant les cours de français j ai écrit ce poème. Le thème de ce poème est... Ze leveren bij de docent de en de woordroos en overige aantekeningen in, waarop de leerlingen feedback krijgen. Verantwoording Ik zal de leerlingen door middel van het schrijven van in lengte opbouwende teksten, aanleren om in korte zinnen duidelijke boodschappen over te brengen. Volgens Westhoff (2009) is de gevarieerdheid van kenmerken van een opdracht belangrijk, evenals herhaling en levensechte settingen. Aan de hand hiervan zal ik mijn lesontwerp opzetten. Ik zal ervoor kiezen om de vaardigheden die ze aanleren in deze serie, het maken van woordrozen en woordschema s en het maken van korte zinnen in de juiste volgorde, toe te laten passen in verschillende opdrachten. 4

5 Alle opdrachten zal ik zoveel mogelijk in het Frans opstellen, zodat leerlingen direct in de Franse modus zitten, dit is iets wat Richters (2012) adviseert. Als de opdracht in het Nederlands moet raadt Staatsen (2011) aan om de opdracht op te maken met behulp van steekwoorden en/of illustraties om letterlijk vertalen te voorkomen. Mijn ontwerp bevat de volgende onderdelen, waarin ik de eerder aangegeven ontwerpregels worden gerespecteerd: Motivatie - Om de motivatie van de leerlingen te vergroten zal ik de leerlingen oefeningen laten maken met korte zinnen in voor hun levensechte teksten die aansluiten op hun (digitale) wereld, zoals Tweets en Facebook berichten. - de oefeningen moeten haalbaar zijn voor de leerlingen, ik reik de leerlingen ook woordjes of chunks aan die het schrijfproces zullen vergemakkelijken. - Om de motivatie te vergroten wordt af en toe een keuze opdracht gepresenteerd, volgens Staatsen (2009) verhoogt het maken van een eigen keuze de motivatie. Leren leren > Leerstrategisch repertoire - Naar een idee van Richters (2012) zal ik de leerlingen aanleren om woorden te rangschikken in een woordroos en naar woordtype. Binnen de woordroos, leer ik ze om bij elk (sub)thema de woorden te structureren per type woord: werkwoorden, zelfstandig naamwoorden en overige woorden. - de leerlingen gaan leren om met woordrozen of woordschema s te werken alvorens aan een schrijfopdracht te beginnen, door ze hier systematisch mee te laten oefenen, stimuleer ik de leerlingen Feedback: - Staatsen (2009) geeft aan dat doormiddel van evaluatie en constructieve feedback, zowel door de docent als door medeleerlingen, de leeropbrengsten groter zijn, daarom gaan de leerlingen in deze lessenserie elkaars werk bekijken en beoordelen. Focus on form: - de leerlingen leren de standaard zinsvolgorde van het Frans en passen deze toe in korte teksten. 5

6 Literatuur Bimmel, P., Canton, J., Fasoglio, D., & Rijlaarsdam, G. (Eds.). (2008).Handboek ontwerpen talen (Vol. 3). Amsterdam University Press. Bimmel, P. en Weststrate, Ch. (2014) Vakdidactiek in 50 werkbladen Amsterdam Vossiuspers. (in druk) Bosquet, M., Rennes, Y. (2011). Pourquoi pas! 2 Livre d élève. Paris, Editions des langues. Elftorp, F. (2008). How to Improve Students Writing and Speaking Skills. Paulus, T. M. (1999). The effect of peer and teacher feedback on student writing. Journal of second language writing, 8(3), Richters, J., Fiori, L., & Zuidgeest, M. (2012). Writing Box. Amersfoort: CPS, in opdracht van het ministerie van OCW. Staatsen, F., Heebing, S., & van Renselaar, E. (2009). Moderne vreemde talen in de onderbouw. Bussum, Coutinho. Til, van A., Beeker, A., Fasoglio, D., Trimbos, B. (2011) Toetsen en beoordelen met het ERK. Cito/SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Arnhem/Enschede Westhoff, G. (1981). Inleiding en model didactische analyse. Pedagogisch Instituut voor de leraarsopleiding, Universiteitscentrum Utrecht. Westhoff, G. J., & Wijnen, W. H. F. W. (2009). Leren overdragen of het geheim van de flipperkast: Elementaire leerpsychologie voor de onderwijspraktijk. MesoConsult. Westhoff, G. J. (2008). Een 'schijf van vijf'voor het vreemdetalenonderwijs (revisited). Woodall, B. R. (2002). Language-switching: Using the first language while writing in a second language. Journal of Second Language Writing, 11(1),

7 Bijlage 1 LES 1 lesplanningsformulier naam docent: C.A. Dekker-Kos datum leergang: Pourquoi Pas! 2, unité 6 L Avenir school - klas - lesuur Huizermaat 4HA BESCHRIJVING Beginsituatie De leerlingen zijn gewend om schrijfopdrachten te maken, maar hebben geen (welke voorkennis, zichtbaar standaard protocol als het gaat om het aanpakken van ervaring etc. schrijfopdrachten. veronderstel je bij de leerlingen; hoe check je die?) Leerdoelen (wat moeten leerlingen aan het einde van de les kunnen, weten of ervaren hebben?) Doel 1 leerlingen zijn ervan op de hoogte dat ze de komende 4 lessen met mij aan de slag gaan om hun schrijfvaardigheid te verbeteren en dat dit is in het kader van mijn opleiding, waarbinnen ik een onderzoek doe naar schrijfvaardigheid. Doel 2 leerlingen bewust maken van het feit dat als ze elke schrijfopdracht systematisch oppakken, ze betere resultaten zullen behalen. Doel 3. Leerlingen leren waarom en hoe ze woordrozen of woordschema s kunnen maken als voorbereiding op een schrijfopdracht. Leeractiviteiten (wat moeten leerlingen doen tijdens de les om de leerdoelen te bereiken?) Leerlingen denken actief mee bij het invullen van de woordroos. Zelfstandig werken met overleg in groepjes (10 minuten) Ik laat de leerlingen 10 minuten hieraan werken, waarbij ze de eerste 5 minuten werken zonder woordenboek en proberen zoveel mogelijk eigen kennis te gebruiken (om hun eigen voorkennis te activeren). Ze mogen deze eerste 5 minuten wel in hun groepje overleggen en betekenissen van woorden aan elkaar vragen in. Na 5 minuten deel ik woordenboeken uit en vullen ze aan met woorden die ze opzoeken in het woordenboek. Zelfstandig werken 15 minuten Leerlingen gaan nu zelfstandig aan de slag met een elfje, ze kiezen een subthema en schrijven, aan de hand van woorden uit de woordroos, het gedichtje. Ze mogen ook nog extra woorden erbij verzinnen. Ze krijgen 15 minuten de tijd. Leerlingen die klaar zijn, mogen er nog eentje schrijven over een ander subthema. Voor wie dat ook snel kan, heb ik een extra opdracht uit het boek. TIJD

8 Groeperingsvorm (werken de leerlingen alleen, in tweetallen, in groepjes, klassikaal?) Materiaal/media (wat heb je nodig om de leeractiviteiten uit te lokken (leestekst, filmpje, oefenmateriaal etc.)? Onderwijsactiviteiten (wat doe jij als docent tijdens de les?) Klassikaal samenstellen van een woordroos Zelfstandig werken met hulp uit groepje aan woordroos Zelfstandig schrijven aan schrijfopdracht Elfje Inleiding/Uitleg Ik leg de leerlingen kort uit wat we de komende 4 lessen gaan doen en waarom (doel 1). Ik leg uit welke problemen ik in de lessen heb gesignaleerd (letterlijk vertalen, schrijfopdracht eerst in het Nederlands opstellen, ingewikkelde zinsconstructies en daardoor veel fouten en onduidelijkheden). Ik laat enkele voorbeelden zien van schrijfopdrachten. Ik vertel de leerlingen dat je in korte overzichtelijke zinnen, net zoveel informatie kwijt kan, dan in lange samengestelde zinnen, maar dat die laatste een bron zijn van het maken van vele fouten, omdat dit op dit niveau gewoon nog te moeilijk is. Ik leg de leerlingen uit dat elke schrijfopdracht qua inhoud anders kan zijn, maar dat een systematische aanpak van elke schrijfopdracht zinvol is (doel 2). Ik leg uit dat er diverse niveaus zijn waarop je een tekst kunt voorbereiden: verzamelen van informatie over de inhoud, noteren van woorden die je kent met betrekking tot het onderwerp, in steekwoorden noteren waar je mee begint, middenstuk en waar je mee eindigt. Voordoen Vervolgens leg ik uit dat we deze les gaan oefenen met het structureren van informatie door het maken van woordrozen of woordschema s. Dit kan op verschillende manieren. Ik leg eerst uit wat een woordroos is en teken er 1 op het bord mbt het onderwerp toekomst (om bij het thema te komen van het onderwerp). Ik noteer in het middel het woord AVENIR, vervolgens leg ik uit dat de roos zijtakken kan hebben, van sub thema s van het woord avenir. Als er geen input komt, dan geef ik de volgende sub thema s: dromen, milieu, science fiction. Voordat de leerlingen hiermee verder aan de slag gaan, geef ik de leerlingen nog een aanvullende optie in de woordroos: 3 aftakkingen per subthema, waarin de leerlingen de woorden per woordtype rangschikken: zelfstandig naamwoorden, werkwoorden en overige woorden. Zie voorbeeld woordroos in de bijlage bij les 1. TIJD Verwerkingsopdracht Nu de leerlingen allemaal een gevulde woordroos hebben, kunnen ze aan de slag met een korte schrijfopdracht, namelijk het elfje. Aan de

9 hand van de zojuist gemaakte woordroos, maken de leerlingen een elfje. Ik leg uit wat een elfje is, een gedicht van 11 lossen woorden, die samen een heel verhaal vertellen. Ik geef ze als tip dat ze het beste 1 sub thema kunnen bedenken, waarover ze dit gedicht willen schrijven en daarvan met behulp van 11 woorden een logisch verhaal maken. Waarbij de eerste regel uit 1 woord bestaat (het thema of een afgeleide daarvan), de tweede uit 2 woorden waarin je een eigenschap, een persoon of iets dergelijks beschrijft), de derde uit 3 woorden, de vierder regel uit 4 woorden en je sluit weer af met een regel van 1 woord. Ik geef een aantal voorbeelden (zie bijlage les 1) die ik op de beamer projecteer. Klassikaal bespreken van de opdracht Ik pik er 2 leerlingen uit hun gedicht voor te dragen en neem deze klassikaal door. Ik vertel de leerlingen dat je met weinig woorden heel veel kunt zeggen en dat lange zinnen vaak helemaal niet nodig zijn om je boodschap duidelijk te maken, dit is direct het bruggetje naar de volgende les, waarin we gaan oefenen met het maken van korte zinnen en dat deze zinnen een goede communicatie niet in de weg hoeven staan. Ik vraag de leerlingen de elfjes in te leveren Evaluatie (hoe weet je straks of de leerdoelen bereikt zijn?) Afsluiten Ik sluit de les af, met daarin een vooruitblik op de volgende les, waarin we gaan kijken naar de zinsopbouw in het Frans, waarin we ons gaan focussen om in korte zinnen de juiste boodschap gaan overbrengen. Ook vraag ik de leerlingen hun mobiele telefoon mee te nemen naar de volgende les Evaluatie in de les vindt plaats door een aantal Elfjes voor te laten lezen en de leerlingen vraag of ze de boodschap snappen. Dan zal voor hun duidelijk worden dat je met weinig woorden veel kunt zeggen. Ik vraag de leerlingen bij mij de woordroos in te leveren om te kijken of iedereen het heeft gesnapt. Uiteraard loop ik ook al rond tijdens het maken van de rozen en stuur bij waar nodig. Waar nodig zal ik de volgende les algemene tips geven over het maken van de roos. De leerlingen leveren ook hun elfje in aan het einde van de les. Als voorbereiding voor de volgende les zal ik de elfjes op een grote poster plakken en in de klas hangen, zodat ze trots kunnen zijn op hun werk. De ervaring leert dat er vaak hele mooie gedichtjes uitkomen waar in weinig woorden grote boodschappen zitten en dat wil ik graag uitvergroten en stimuleren. 9

10 bijlage bij lesplan 1 voorbeeld van woordroos met woordschema Zelfst. nw werkw. Zelfst. nw werkw. Overige w. Subthema 1 thema Subthema 2 Overige w. Overige w. Subthema 3 werkw. Zelfst. nw Voorbeelden van elfjes in het Frans om te laten zien als inspiratie voor de leerlingen Over liefde/gezin Seul A deux Ou à trois Quatre et encore plus amour Over dromen: Rêve En bateau Seulement l océan Le vent, le soleil Liberté 10

11 bijlage 2 LES 2 lesplanningsformulier naam docent: C.A. Dekker-Kos datum leergang: school - klas - lesuur Beginsituatie (welke voorkennis, ervaring etc. veronderstel je bij de leerlingen; hoe check je die?) Leerdoelen (wat moeten leerlingen aan het einde van de les kunnen, weten of ervaren hebben?) Pourquoi Pas! 2, unité 6 L Avenir Huizermaat 4HA BESCHRIJVING De leerlingen zijn gewend om schrijfopdrachten te maken, maar hebben geen zichtbaar standaard protocol als het gaat om het aanpakken van schrijfopdrachten. Het maken van een woordroos is bekend. Doel 1: leerlingen zijn in staat te bepalen in welke tijd ze een schrijfopdracht gaan schrijven en aan de hand daarvan de juiste werkwoordvorm(en) te bepalen. Doel 2: de leerlingen kunnen na deze les een Franse zin in de juiste volgorde zetten en deze vaardigheid toepassen in het schrijven van een korte tekst (Twitterbericht). Leeractiviteiten (wat moeten leerlingen doen tijdens de les om de leerdoelen te bereiken?) Groeperingsvorm (werken de leerlingen alleen, in tweetallen, in groepjes, klassikaal?) De leerlingen werken aan oefening 1, waarbij ze bij 6 schrijfopdrachten bepalen welke werkwoordvorm ze zouden gebruiken. Ze mogen in alleen of in duo s werken, max. 3 minuten. Leerlingen gaan in duo s werken aan opdracht 2. Ze maken van elke kleur een goed lopende Franse zin. Eerst in duo s, zijn ze klaar, dan checken met ander duo en discussieren over eventuele verschillen. De leerlingen werken zelfstandig aan oefening 3, het schrijven van een twitterbericht. Hiervoor maken ze eerst een woordroos, denken ze na over de werkwoordvormen/tijden en schrijven korte zinnen in de juiste woordvolgorde (max 140 tekens, minimaal 3 zinnen). Uitwisselen van het werk in duo s voor het nakijken van de schrijfopdracht. Dit mag op papier, maar ook via FB, What s app, SMS, etc. Oefening 1: leerlingen werken individueel of in duo s. Oefening 2: Check in duo s, start in duo s, daarna met ander duo werk controleren en bediscuscieren Oefening 3: zelfstandig schrijven van twitterbericht in toetsopstelling TIJD Materiaal/media (wat heb je nodig om de leeractiviteiten uit te lokken (leestekst, filmpje, oefenmateriaal Opdrachten 1 en 3 op opdracht vel Opdracht 2: zinnen op gekleurde papieren uitgeprint en geknipt Leerlingen moeten telefoon bij zich hebben, voor het checken van de lengte van het twitterbericht en eventueel opzoeken woorden op mijnwoordenboek.nl 11

12 etc.)? Onderwijsactiviteiten (wat doe jij als docent tijdens de les?) Laten zien van de poster met de Elfjes en mooi plekje geven in het lokaal. Korte introductie mbt de te kiezen werkwoordvorm voor een schrijfopdracht. Docent legt het belang uit van de werkwoordvorm in een schrijfopdracht. Vervolgens instructie op oefening 1 van les 2. De leerlingen krijgen 6 schrijfopdrachten te zien en moeten daarbij kiezen welke werkwoordsvorm ze zouden kiezen. Klassikaal nakijken oefening 1, eventuele vragen behandelen Korte introductie op de standaardwoordvolgorde van het Frans en het aanstippen van de grootste verschillen met het Nederlands. Ook uitleggen dat het zetten van een punt en het beginnen van een nieuwe zin vaak beter is dan lange complexe zinnen maken, omdat de kans op fouten dan groot is. Verder uitleg geven over de oefening waarin ze zinnen in de juiste volgorde moeten leggen, oefening 2. De zinnen zijn op verschillende kleuren papier gedrukt en in stukjes geknipt. Van elke kleur kunnen ze 1 zin maken, in de juiste volgorde. Dit gaan ze doen volgens de werkvorm check in duo s. Ze maken eerst de volgorde in duo s (5 min), dan checken ze met een ander duo en eventuele verschillen bespreken ze met elkaar. Klassikaal bespreken van de juiste volgorde van de zinnen in oefening 2. Docent checkt of er ergens meningsverschillen waren en gaat in op eventuele vragen die hieruit naar voren komen. Per kleur de zinnen bepsreken. Introductie oefening 3: schrijven van een twitterbericht over je toekomstige opleiding. De leerlingen gaan aan de slag met oefening 3. Belangrijk is dat ze goed individueel werken, ze werken in toetsopstelling, ze mogen woorden opzoeken in woordenboek of op mijnwoordenboek.nl. Om tekens te tellen voeren ze de tekst in in Twitter op hun telefoon, verzenden hoeft niet (mag wel). Uitleg over het huiswerk, zoals in oefening 4 omschreven. Duo s wisselen hun werk uit en het huiswerk is het nakijken van het werk van de ander, waarbij ze leggen op woordvolgorde, werkwoordgebruik, lengte bericht en uitvoering van de opdracht. Volgende les nagekeken werk meenemen met een cijfer. TIJD Evaluatie (hoe weet je straks of de leerdoelen bereikt zijn?) Afsluiten van de les, leerlingen wederom vragen volgende les telefoons mee te nemen De leerlingen controleren elkaars werk, waardoor ze zich even boven de stof zetten en als docent optreden en daardoor verplicht zijn na te denken over de diverse stappen in het schrijfproces. Dit vergt hogere denkvaardigheden, waardoor de kennis beter zal blijven hangen. 12

13 Bijlage bij lesplan 2 Opdracht 1 Welke werkwoordvorm zou je in onderstaande gevallen kiezen. Kies uit: passé composé, imparfait, présent, futur (met behulp van futur of je vais..), conditionnel. 1. Schrijf een bericht over wat je de komende vakantie zou willen gaan doen als je de jackpot zou winnen. > présent/imparfait/futur/conditionnel* 2. Je hebt de Jackpot gewonnen, schrijf een Facebook bericht over wat je met dit geld gaat doen. > présent/imparfait/futur/conditionnel * 3. Schrijf een Twitterbericht over een moeilijke huiswerkopdracht die je nu aan het maken bent. > présent/imparfait/futur/conditionnel * 4. Schrijf een facebook bericht over wat je het afgelopen weekend hebt gedaan. > présent/imparfait/futur/conditionnel * 5. Schrijf een notitie voor je vriend/in over het huiswerk dat hij/zij moet maken voor Frans voor de volgende les. > présent/imparfait/futur/conditionnel * 6. Schrijf een bericht over wat je de komende zomervakantie gaat doen. >présent/imparfait/futur/conditionnel * *omcirkel wat van toepassing is Opdracht 2 Instructie docent: Leerlingen krijgen onderstaande zinnen aangeleverd in stukjes geknipt. Ik print op 6 verschillende kleuren papier, dezelfde kleuren horen bij elkaar. Opdracht: ga met z n vieren aan 1 tafelgroep zitten. In duo s leggen jullie de volgende zinnen in de juiste volgorde. Ben je klaar, check dan met een ander duo of jullie hetzelfde hebben. Zijn er verschillen, dan ga je met elkaar de juiste volgorde definitief bepalen. Na afloop vraag ik elk groepje 2 zinnen voor te lezen in de juiste volgorde. demain je vais acheter un vélo heureusement il ne veut pas danser tu as été malade la semaine dernière je ne veux pas aller à l école cet après-midi je vais au magasin je me lave toujours le matin Opdracht 3 Écris un Tweet imaginaire. Maintenant tu vas écrire un Tweet avec un maximum de 140 signes (espaces inclus) et un MINIMUM de 3 phrases. Tu vas écrire un Tweet sur tes futures études. Tu suis les étapes suivantes avant de commencer à écrire : - fais une rose de mots (woordroos) selon le sujet de tes prochaines études que tu veux faire après le HAVO (divisez les mots par verbes, noms et autre mots) - choissis bien le temps (des verbes) que tu vas utiliser dans le texte - pense à bien appliquer le bon ordre de mots d une phrase en français. - Commence à écrire : Le message Twitter de (nom et classe): 13

14 Un example: J ai une bonne idée. Je veux devenir prof de français. Je vais étudier le français. Je vais habiter à Amsterdam. J ai envie de commencer! Opdracht 4 (huiswerk) Je krijgt van een andere leerling een twitterbericht toegestuurd (per mail, what s app, etc.) hoeft niet via twitter. Print de tekst uit en ga bijvoorbeeld met een rode pen de tekst corrigeren en beoordelen. Hierbij moet je letten op de volgende zaken: Bij de beoordeling van het bericht geef je een cijfer van 1 tot 10 voor: - woordvolgorde, klopt deze volgens de regels van de franse taal - werkwoordsgebruik, klopt deze bij de inhoud - uitvoering opdracht (140 tekens maximaal en minimaal 3 zinnen) - algemeen taalgebruik (taalfouten, schrijffouten, interpunctie, etc) Deel deze 4 cijfers door 4 en je hebt een gemiddeld cijfer. 14

15 Bijlage 3 LES 3 lesplanningsformulier naam docent: C.A. Dekker-Kos datum leergang: Pourquoi Pas! 2, unité 6 L Avenir school - klas - lesuur Huizermaat 4HA BESCHRIJVING Beginsituatie (welke voorkennis, ervaring etc. veronderstel je bij de leerlingen; hoe check je die?) Leerdoelen (wat moeten leerlingen aan het einde van de les kunnen, weten of ervaren hebben?) Leeractiviteiten (wat moeten leerlingen doen tijdens de les om de leerdoelen te bereiken?) De leerlingen kennen enkele moeilijkheden van de Franse woordvolgorde en zijn zich bewust dat ze voor ze een tekst beginnen te schrijven eerst woorden verzamelen dmv een woordroos en nadenken over de werkwoordtijden. Na deze les zijn leeringen in staat om hun eigen feedback op een schrijfopdracht van een medeleerling toe te lichten en ontvangen feedback te verwerken. De leerlingen krijgen hun nagekeken werk terug van hun medeleerling. Ze krijgen in duo s enkele minuten de tijd om hun feedback toe te lichten. Leerlingen die klaar zijn met de toelichting op de feedback gaan hun Tweet herschrijven en weer inleveren. Leerlingen leveren eerste bericht in, de beoordeling van medeleerlingen en de herschreven tweet. TIJD De leerlingen gaan aan de slag met het maken van een woordroos en kiezen de werkwoordtijd uit De leerlingen starten met het schrijven van het Facebook bericht en krijgen hiervoor 20 minuten de tijd. Er is geen gelegenheid voor vragen, iedereen werkt zelfstandig en in stilte. De tekst mag maximaal 50 a 60 woorden bevatten. De tekst begint met: Regardes cette photo! Groeperingsvorm (werken de leerlingen alleen, in tweetallen, in groepjes, klassikaal?) Materiaal/media (wat heb je nodig om de leeractiviteiten uit te lokken (leestekst, Feedback wordt in duo s besproken Klassikaal bespreken van de woordrozen Zelfstandig schrijven aan schrijfopdracht Facebook bericht. Opdrachtvellen voor de Facebook opdracht Woordenboeken N-F als hulp bij het schrijven of eventueel mijnwoordenboek.nl op de telefoons. 15

16 filmpje, oefenmateriaal etc.)? Onderwijsactiviteiten (wat doe jij als docent tijdens de les?) Welkom en uitleg wat we deze les gaan doen: feedback verwerken en tweet herschrijven n.a.v. de feedback. Vervolgens gaan we de aangeleerde vaardigheden trainen bij het schrijven van een iets langere tekst, je gaat fictief een foto op Facebook plaastsen en schrijft daar een korte tekst bij. Uitleg bij het verwerken van de feedback. De leerlingen geven elkaars werk terug en ook de beoordeling. Ze gebruiken over en weer 3 minuten om de feedback en de beoordeling toe te lichten. Eventuele onduidelijkheden, vragen of discussiepunten kunnen worden voorgelegd aan de docent die rondloopt. Docent loopt rond, terwijl de leerlingen elkaar feedback geven. Docent staat klaar voor eventuele vragen. Docent neemt de herschreven Tweets en overig materiaal in. Dan introductie van de volgende opdracht. De leerlingen gaan nu een Facebook bericht schrijven. Docent deelt opdrachtvellen uit, zoals in de bijlage van dit lesplan. Uitleg opdracht. De leerlingen gaan nu zelfstandig een nieuwe schrijfopdracht schrijven. Ze kiezen 1 van de foto s uit de opdracht en gaan die fictief op Facebook plaatsen met een Franse tekst erbij. De leerlingen beginnen met het maken van een woodroos. Een stukje voorbereiding is al gedaan, want de leerlingen krijgen een woorden lijstje mee bij elke foto, waarvan ze minimaal 4 woorden in hun verhaal moeten gebruiken. Vervolgens denken ze na over de te gebruiken werkwoordstijd en starten dan met schrijven. De leerlingen krijgen 20 minuten de tijd om te schrijven. Na 20 minuten neem ik het werk in. Klassikaal gaan we enkele woordrozen bespreken. De docent schrijft ze op het bord en focust hierbij op wat voor soort woorden zijn gekozen: zelfstandig naamwoorden, werkwoorden, bijvoegelijk naamwoorden en overige woorden. Ook bespreken we klassikaal welke werkwoordvormen zijn gekozen en waarom. De docent geeft kris kras beurten. TIJD Evaluatie (hoe weet je straks of de leerdoelen bereikt zijn?) Afsluiten les en innemen van Facebook berichten Het schrijfwerk wordt door de docent in genomen. Zowel de herschreven Tweet als het Facebook bericht en al het overige kladwerk, zoals de woordrozen en de beoordelingen bij de Tweet. Op deze manier 16

17 Bijlage bij Les 3 Ecris un message Facebook. Tu vas partager une photo sur Facebook. Tu écris un petit message avec un maximum de 50 à 60 mots. Tu utilises au moins 4 des mots indiqués. Le message commences avec les mots: Regardes cette photo!.. Etape 1 Tu choissis une des photos en bas. Tu vas partager la photo sur Facebook. Etape 2 Prépare une rose de mots. Utilise les mots indiqués. Ajoute d autres mots pour completer la rose. Etape 3 Pense au temps de verbe que tu vas utiliser. Etape 4 Commence à écrire. Ecris des phrases courtes et dans l ordre des mots correct. Utilise au moins 4 des mots suivants les chaussures (v) (schoenen) le vélo (fiets) marcher (lopen) pédaler (trappen) le pleu (band) les baskets (de basketbal schoenen) l avenir (m) (toekomst) Utilise au moins 4 des mots suivants le jouer au golf (golfen) l ours (m)(beer) courir (rennen) tranquille (rustig) le polo (polo shirt) le drapeau (de vlag) le club de golf (de golf club/stok) 17

18 Utilise au moins 4 des mots suivants les muscles (spieren) bronzé (gebruind) le costaud (krachtpatser) le dopage (de doping) artificiel (onnatuurlijk) l homme (m) (de man) attirant (aantrekkelijk) Utilise au moins 4 des mots suivants: le moto (de motor) l escarpin (m) (de pump) la vitesse (snelheid) le tricycle (de driewieler) une dure (een stoere meid) la rue (de straat) Exercise Message Facebook Ecris un message de 50 à 60 mots sur un des photos en haut. Commence le message par les mots: Regardes cette photo! 18

19 Bijlage 4 Les 4 lesplanningsformulier naam docent: C.A. Dekker-Kos datum leergang: school - klas - lesuur Beginsituatie (welke voorkennis, ervaring etc. veronderstel je bij de leerlingen; hoe check je die?) Leerdoelen (wat moeten leerlingen aan het einde van de les kunnen, weten of ervaren hebben?) Leeractiviteiten (wat moeten leerlingen doen tijdens de les om de leerdoelen te bereiken?) Pourquoi Pas! 2, unité 6 L Avenir Huizermaat 4HA BESCHRIJVING De leerlingen kennen enkele moeilijkheden van de Franse woordvolgorde en zijn zich bewust dat ze voor ze een tekst beginnen te schrijven eerst woorden verzamelen dmv een woordroos en nadenken over de werkwoordtijden. Het doel van deze les is een generale repetitie voor de eind opdracht. In deze les gaan de leerlingen een korte laten schrijven van ca. 100 woorden als een soort van generale repetitie voor de eindtoets (dat is het doel van deze les). In deze opdracht zal ik specifiek aangeven wat ze moeten doen om het schrijven voor te bereiden: woordroos, werkwoordtijden kiezen, het gebruik van korte zinnen adviseren en nogmaals de principes van de Franse zinsvolgorde aantippen. De leerlingen gaan deze les zelfstandig aan de slag en moeten aan het einde van de les de afhebben. Het onderwerp van de is het elfje wat ze in les 1 hebben geschreven. Het idee is dat ze het Elfje weergeven en daaronder dan beginnen met de volgende zin: Pendant les cours de français j ai écrit ce poème. Le thème de ce poème est... Ze leveren bij mij de + de woordroos en overige aantekeningen in, zodat de docent hun schrijfproces kan volgen. De docent geeft de leerlingen feedback op de voorbereidings werkzaamheden en op de inhoud van de tekst, waarbij ik me zal focussen op het woordgebruik, werkwoordvorm, zinslengte en logische zinsopbouw. TIJD Groeperingsvorm (werken de leerlingen alleen, in tweetallen, in groepjes, klassikaal?) Materiaal/media (wat heb je nodig om de leeractiviteiten uit te lokken (leestekst, filmpje, oefenmateriaal Leerlingen werken zelfstandig aan een schrijfopdracht Computer lokaal reserveren Leerlingen mogen alleen als ondersteuning gebruiken. 19

20 etc.)? Onderwijsactiviteiten (wat doe jij als docent tijdens de les?) Docent legt de schrijfopdracht van deze les uit. Het is een generale repetitie voor de eindopdracht die de leerlingen binnenkort zullen schrijven en welke beoordeeld gaat worden. Ze gaan het eerder geschreven elfje nu uitleggen in en . Het begin van de tekst luidt: Pendant les cours de français j ai écrit ce poème. Le thème de ce poème est... TIJD 0.00 Evaluatie (hoe weet je straks of de leerdoelen bereikt zijn?) De docent loop tijdens het schrijven rond, om het schrijfproces in de gaten te houden en om leerlingen waar nodig bij te sturen, teruggrijpend naar alle informatie uit de vorige lessen. De docent neemt al het werk in, inclusief aantekeningen, woordrozen, etc en geeft daarop feedback nog voordat de leerlingen de eindopdracht zullen schrijven. Bijlage bij lesplan 4 Schrijfopdracht Ecris un dans lequel tu présente ton poème elfje. Tu vas écrire que tu as écris un poème pendant les cours de français et tu expliques dans le mail le thème et le sens de ton poème. L contient un maximum de 100 mots et commence par les mots: Pendant les cours de français j ai écrit un poème de 11 mots. Le thème de ce poème est.. 20