Transmurale infectiepreventie: huidige initiatieven en toekomstige uitdagingen

Transcriptie

1 Transmurale infectiepreventie: huidige initiatieven en toekomstige uitdagingen Dr. H. Jansens, Arts ziekenhuishygiëne UZ Antwerpen Voorzitter BICS (Belgian Infection Control Society)

2 Inhoud Wat is transmurale zorg (TMZ)? TMZ in België? Infectiepreventie en TMZ? Voorbeelden TMZ en infectiebeheersing Mogelijkheden TMZ en infecties toekomst en problemen?

3 Transmural care is not a simple tying together of the various possibilities in health care but requires a radical change in thinking of all healthcare players involved. WHO director for Europe

4 Definitie TMZ Vormen van zorg die, op de behoefte van de patiënt, verleend worden op basis van afspraken over samenwerking, afstemming en regie tussen generalistisch en specialistische zorgverleners, waarbij sprake is van een gemeenschappelijke gedragen verantwoordelijkheid met expliciete deelverantwoordelijkheden.

5 Definitie TMZ Zowel binnen de muren van een of meer instellingen plaatsvinden als buiten de muren van deze of andere organisatie(s), in het bijzonder plaatsvindend bij zowel eerstelijns- als tweedelijnszorgverleners

6 Patiënt centraal

7 TMZ of ketenzorg

8 TMZ Samenhangend geheel van zorginspanningen Door verschillende zorgaanbieders geleverd Cliëntproces staat centraal Zorg volgens geldende richtlijnen en standaarden Juiste zorg = juiste plaats = door juiste persoon

9 TMZ Waarom? Herordening van de zorg Verkorting ligduur ziekenhuis Kleinschaligheid lokaal Meer specialisatie Meer chronisch zieken Patiënten mondiger en veeleisender

10 PC Game Theme hospital

11 TMZ en overheid TMZ = essentiële component van geïntegreerde zorgmodellen Helpen denken buiten de bestaande kaders om TMZ te stimuleren FOD contract 2011 Coördinatie van kwaliteit en patiëntveiligheid Projecten indienen m.b.t. TMZ beschrijven

12 TMZ en overheid Overheid april 2011: federale werkgroep TMZ opgericht Inhoudelijke bijdragen leveren Evalueren hoe ziekenhuis best ondersteunen bij Ontwikkeling Implementatie Conceptnota TMZ ontwikkeld

13 Conceptnota Belang van TMZ Definitie Doelen Vormen van TMZ Pathologieën waarvoor TMZ beschreven Evidentie effectiviteit Fasen model voor ontwikkeling

14 Belang TMZ Toename patiënten met chronische zieken (27.2% 2011 t.o.v. 23.8% in 2004) > Ouderen > medische vooruitgang > slechte levensstijl < tekort gezondheidswerkers Oplossingen zoeken dus!

15 Belang TMZ Suboptimale zorg bij overdrachten Transfer informatie bij overdracht belangrijk voor waarborgen van de veiligheid patiënt en kwaliteit van zorg Ineffectieve overdracht = Fouten bij behandeling Onnodig herhalen onderzoeken (> uitgaven) Vertraging diagnose en verlenging verblijfsduur Klachten patiënt

16 Belang TMZ Meer patiëntgerichte zorg Zelfbepaling en empowerment patiënt en niet one size fits all Reeds invoering lokale multidisciplinaire netwerken (diabetes, chronische nierinsufficiëntie) en samenwerking verder uitbouwen tussen ziekenhuizen eerste lijn

17

18 Belang TMZ Informatie- en communicatietechnologie Uitwisseling gegevens Beheer gezamenlijk patiëntendossier Gepersonaliseerd gezondheidsdossier invoeren

19 Initiatieven? Break down the wall

20 Euprevent euprevent heeft als doel het verbeteren van de levenskwaliteit van de burgers in de Euregio Maas-Rijn (EMR). De programmadoelstelling wordt nagestreefd middels gezondheidspreventie in de breedste zin van het woord en wordt gerealiseerd door grensoverschrijdende samenwerking tussen vele gezondheidsorganisaties in de EMR.

21 Doel euprevent Patiëntenveiligheid & infectiebestrijding Doel van het project is om patiënten en de algemene bevolking te beschermen tegen infectiegevaar, en dan met name voor verwerkers met antibioticaresistent gedrag (zoals MRSA).

22 Doel euprevent Gezondheidsbeleid in de Euregio Maas- Rijn (EMR) versterken Competentie van GZW verhogen in EMR via: Informatie-uitwisseling Kennisoverdracht tussen GZW en beleidsmensen uit de regio Verzamelen en verspreiden van wetenschappelijke gegevens

23 Economische meerwaarde euprevent < Menselijk leed patiënt en gezin < Meerkost MRSA specifieke behandeling en langere ligduur Kost MRSA 371 in gewone kamer of 1600 op IZ Infecties MRSA 6000 tot meerkost

24 Economische meerwaarde euprevent Preventief onderzoek naar MRSAdragerschap bij patiënten voor opname Besparing van voor chirurgische afdeling (Diller et al, 2007) Test met goede gevoeligheid (vals+, vals -) Afhankelijk van prevalentie Kwaliteit zorg verbeteren door lagere graad van gezondheidsrisico s Vermindering extra zorg voor GZW bij MRSA

25 Kwalitietsdoelstellingen euprevent MRSA 10 kwaliteitsdoelen (KD) met elk 3 tot 6 kwaliteitspunten (KP) Kwaliteitskeurmerk voor ziekenhuizen bekomen na behalen van 50% van de KP en in elk KD een punt behalen

26 Behalen kwaliteitskeurmerk KD Beschrijving KP 1 Deelname aan bijeenkomsten euprevent MRSA 3 2 Registratie epidemiologische gegevens 6 3 Deelname lokaal netwerk MRSA 3 4 Patiënt- en risicogerichte screening 3 5 Registratie van risicofactoren/ spa-typering 3 6 Uitvoeren van nationale hygiënerichtlijnen 3 7 Transmissie informatie bij ontslag of overplaatsing 3 8 Preventiemaatregelen handhygiëne 6 9 Implementatie antibioticabeleidssysteem 6 10 Waarborgen van structuurkwaliteit 6

27 KD 1: deelname bijeenkomsten Bijscholen of scholing lokaal geven over hygiëne of antibioticabeleid KD 2: epidemiologie opvolgen Permanent systeem voor surveillance van nosocomiale infecties Benchmarking van centrum mogelijk

28 KD 3: deelname netwerk Netwerken rond de instelling verbeteren KD 4: screenen Uitvoeren screening bij opname naar MRSA via wisser neus bij alle patiënten gedurende min 5 dagen Inschatten prevalentie MRSA

29 KD 5: registratie risicofactoren Bijkomende registratie van alle MRSArisicofactoren bij opgenomen patiënten tijdens de prevalentiestudie Typering van alle MRSA s uit steriele vochten (bloed, CSV)

30 KD 6 Via toezicht nagaan hoe nationale richtlijnen hygiëne worden uitgevoerd (isolatie, voorzorgsmaatregelen, afval,..) Toetsing aan de praktijk = audit KD 7 Informatieoverdracht bij ontslag/overplaatsing met standaard rapport

31 KD 8: preventiemaatregelen HH Verbeteren compliantie handhygiëne Faciliteiten aanwezig Verbruikcijfers desinfectiemiddelen opvolgen en evalueren Soort handhygiëne campagne organiseren

32 KD 9: Antibiotica Antibioticabeleid verbeteren Resistentiecijfers bijhouden Verbruikcijfers bijhouden Therapierichtlijnen opstellen Communicatie hierover met betrokken partijen

33 KD 10 Hygiëne waarborgen via Voldoende personeel (arts en verpleegkundigen) Commissie voor hygiëne oprichten Kwalificaties, taken en voorwaarden beschrijven

34 Andere initiatieven Klinische paden met transmurale zorgpaden voor patiënten Transmuraal zorgpad chronisch hartfalen Witgeel kruis Limburg samen met Jessa ziekenhuis Doel: Heropname voorkomen Levenskwaliteit verbeteren

35 Overdracht patiënt vergemakkelijken

36 Transferdocument

37

38

39 Richtlijnen voor buiten het ziekenhuis opstellen

40 Home hygiëne This is the website of the International Scientific Forum on Home Hygiene (IFH). The IFH is a global, professional, not-for-profit, nongovernment organisation which was established in 1997 with the mission to promote health and wellbeing through improved hygiene in the domestic home and community, and high standard of infection prevention and control in home healthcare. The primary objectives of IFH are to: Raise awareness of the role of home and community hygiene in preventing infectious disease Promote understanding of hygiene (infection control) practice in the home Ensure that home hygiene practices are based on the available scientific evidence

41 Wat is home hygiene? IFH addresses hygiene holistically from the point of view of the family, and the range of actions which they need to undertake in order to protect themselves from infectious disease including food and water hygiene, handwashing, safe disposal of human and other waste. It also includes infection prevention and control in home healthcare (caring for family members who are infected, or at greater risk of infection). IFH has developed a risk-based approach to home hygiene which has been used for developing hygiene practice guidance.

42

43 Uitdagingen toekomst Zorg voor patiënt met Multidrug resistent organisme (MDRO) MRSA, ESBL, VRE, CPE,. Zorg rond Transfer Opvolging en beleid (dekolonisatie, extra screeningen, correcte voorzorgsmaatregelen, )

44 Uitdagingen toekomst Multi-resistente organismen Voornamelijk ziekenhuizen Meer en meer buiten het ziekenhuis terug te vinden CA-MRSA ESBL TBC Belang transmurale zorg dus toenemen

45 Infectiepreventie = Spel Zonder Grenzen geworden

46 Probleem buiten het ziekenhuis Hoog antibiotica gebruik buiten het ziekenhuis 52% human 35% animal 15% growth promoting Uitselecteren van resistente bacteriën

47 % of total consumption Proportion of Outpatient and Hospital Antibiotic Use on Total Use in % 90% 80% 70% Outpatient Use 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% LV FI FR BE HR LU GR EE SI PL DK SK HU SE NO

48 Data IMS Cars, Lancet 357,1851-3,2001.

49 1994/2 1995/1 1995/2 1996/1 1996/2 1997/1 1997/2 1998/1 1998/2 1999/1 1999/2 2000/1 2000/2 2001/1 2001/2 2002/1 2002/2 2003/1 2003/2 2004/1 2004/2 2005/1 2005/2 2006/1 2006/2 2007/1 2007/2 2008/1 2008/2 2009/1 2009/2 2010/1 2010/2 Taux de résistance et incidence de MRSA acquis à l hôpital: MRSA/ S. aureus (%) ,1 25 4,3 31,1 n-mrsa/1000 adm 5 4,5 4 21,1 3, ,4 14,4 2 1,5 3 2,5 2 1,5 1 0, Surveillance periods Resistance proportion n-mrsa incidence Moyenne des taux, hôpitaux ayant participé au moins 5 fois à la surveillance

50 Problems with Resistance 100 HIG H LO W 50 0 Penicillin Chloramphenicol Tetracycline Gram positives Erythromycin Β-lactamase +ve S. aureus Vancomycin Gentamicin MRSA VRE Daptomycin Tigecycline Linezolid Synercid CA- MRSA CoNS infectio ns VRSA VISA

51 Resistance to Carbapenems among K. pneumoniae, EARS-net % 43.5%

52 Problems with Resistance 100 HIG H LO W 50 0 The Gram-Negatives Are Back! Ampicillin 1st Gen Ceph Gentamicin TEM 2nd Gen Ceph TEM mutations Carbapenem 3rdGen Ceph FQs Tigecyclin Plasmid AmpC Acinetobacter P. aeruginosa Carbapenemases CTX-M ESBLs FQ resistance

53 Multiple Mechanisms of Resistance in Gram-Negative Bacteria Peleg AY & Hooper DC, N Engl J Med 2010; 362 (19):

54 Why Are the Gram-negatives Worse? Because They Have More Sex in the gut...

55 NDM-1 among Outpatients Objective: to study the prevalence of carbapenemaseproducing Enterobacteriaceae in Pakistan Stool samples from 200 distinct patients in Rawalpindi, Pakistan 64 carbapenemase-positive isolates; only NDM-1 found Species: E. coli: 30/64 isolates Enterobacter cloacae: 21/64 isolates Prevalence: Inpatients: 19/70 (27.1%) Outpatients: 18/130 (13.8%) Perry et al, J Antimicrob Chemother epub July 2011

56 Leverstein et al, Clin Microbiol Infect 2011; 17:

57 Voorkomen nosocomiale ESBL s UZA

58 In september 2008 werden de eerste multiresistente carbapenemase producerende enterobacteriën (CPE) gesignaleerd in België die in sommige gevallen tot een lokale epidemie geleid hebben in deze ziekenhuizen. Ondertussen worden er steeds meer gemeld in België en ook in de rest van de wereld. CPE in België

59 Betrokken micro-organismen (Belgische stammen):

60 Enzymen (carbapenemases) bij Belgische stammen:

61 Spread of MDR Gram-Negatives Households Animals Travel Food

62

63

64