Datum 4 april 2012 GEGEVENSANALYSE AWBZ BEGELEIDING BERGEIJK

Transcriptie

1 Datum 4 april 212 GEGEVENSANALYSE AWBZ BEGELEIDING BERGEIJK Inleiding Mensen moeten zoveel mogelijk kunnen meedoen in de samenleving. Daarbij staat de eigen verantwoordelijkheid van burgers en hun sociaal netwerk voorop. Tegelijk is het belangrijk dat mensen, als dit noodzakelijk is, ondersteund worden om zolang mogelijk zelfstandig te participeren. Daarvoor is maatwerk, liefst op lokaal niveau, noodzakelijk door beleidsterreinen met elkaar te verbinden. (bron: Begrippenboek BG in de AWBZ, HHM) De functie extramurale begeleiding gaat over van de AWBZ naar de Wmo. Hieronder de invoering voor gemeenten: - Vanaf 1 januari 213 verantwoordelijk voor de nieuwe aanvragers, - Vanaf 1 januari 213 verantwoordelijk voor cliënten van wie de indicatie afloopt en voor cliënten waarbij de situatie verandert en daarom een nieuwe indicatie nodig hebben. - Vanaf 214 worden gemeenten verantwoordelijk voor alle cliënten die op dit moment al extramurale begeleiding ontvangen in de AWBZ. De decentralisatie van extramurale begeleiding geldt ook voor het vervoer en voor de groep licht verstandelijk gehandicapten (LVG) jongeren en voor kinderen met Jeugd-GGZ zorg (vanaf 213). Als er sprake is van een verblijfsindicatie (ZZP of VPT) dan blijft de begeleiding vanuit de AWBZ geregeld. (bron: invoeringwmo.nl/begeleiding) Deze gegevensanalyse is tot stand gekomen op verzoek van de gemeente Bergeijk. De gegevensanalyse is gebaseerd op de gegevensbestanden van het CIZ en het Zorgkantoor. AWBZ. De analyse beperkt zich tot het beschikbare cijfermateriaal. Naast de gegevensanalyse wordt op verzoek van de gemeente Bergeijk ook een onderzoek gedaan naar het aanbod van Zorgaanbieders en Welzijnsorganisaties met betrekking tot Begeleiding. Het verslag van dat onderzoek inclusief de mogelijkheden tot vernieuwingen wordt in een aparte rapportage aan de gemeente Bergeijk aangeboden. AWBZ De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) is een volksverzekering bedoeld voor mensen die langdurige en complexe zorg nodig hebben vanwege een ziekte of een beperkingen, bijvoorbeeld als gevolg van ouderdom. Het betreft hier onverzekerbare zorg, zoals opname in een instelling. Iedereen die in Nederland woont en/of werkt is verzekerd voor AWBZ-zorg. (bron: Begrippenboek BG in de AWBZ, HHM) Het kabinet heeft het voornemen ingaande 1 januari 212 de AWBZ over te hevelen naar de Zorgverzekeraars. Naar het zich laat aanzien wordt daarbij in eerste instantie gekozen voor een zogenaamd Representatiemodel, waarbij de grootste verzekeraar in een regio voorlopig de rol van Zorgkantoor overneemt. Het declaratiesysteem wordt gewijzigd naar betaling achteraf. Pagina 1 van 33

2 Begeleiding binnen de AWBZ De functie begeleiding is gericht op het bevorderen, het behoud of het compenseren van zelfredzaamheid van de verzekerde. De Begeleiding is bedoeld voor cliënten die zonder deze Begeleiding zouden moeten verblijven in een instelling of zouden verwaarlozen. Kort gezegd, komt het op dit moment neer op het volgende: Wat is begeleiding? Doel van begeleiding? Begeleiding omvat door een instelling of natuurlijk persoon te verlenen activiteiten die de zelfredzaamheid van cliënten bevorderen, behouden of compenseren. Het doel van begeleiding is het voorkomen van opname in een instelling of verwaarlozing. Begeleiding is bedoeld voor mensen met een AWBZ-grondslag die Doelgroep begeleiding? matige tot ernstige beperkingen hebben op het gebied van sociale redzaamheid, bewegen en verplaatsen, het psychisch functioneren, het geheugen en de oriëntatie, of die matig of zwaar probleemgedrag vertonen. (Bron: Begrippenboek BG in de AWBZ, HHM) Bij zelfredzaamheid in relatie tot de functie Begeleiding gaat het om de lichamelijke, cognitieve en psychische mogelijkheden die de verzekerde in staat stellen om binnen de persoonlijke levenssfeer te functioneren: 1. Compenseren van het regelvermogen waardoor hij onvoldoende of geen regie over het eigen leven kan voeren. Het gaat dan om zaken als: - Helpen activiteiten plannen - Regelen van dagelijkse zaken - Het nemen van besluiten - Structureren van de dag De grens tussen de persoonsgebonden sociale omgeving en participatie is niet altijd scherp te trekken. Begeleiding wordt daarom indien sprake van matige en zware beperkingen geboden in de vorm van stimuleren tot en het voorbereiden van gesprekken met instanties op het terrein van wonen, school, werk enzovoorts. 2. Praktische hulp en ondersteuning bij het uitvoeren of het eventueel ondersteunen bij het oefenen van handelingen/vaardigheden die zelfredzaamheid tot doel hebben. Voor een nadere specificering van activiteiten welke vallen onder de functie van Begeleiding wordt verwezen naar Bijlage 1. Cliëntgroepen Binnen de populatie van AWBZ-cliënten zijn verschillende subgroepen te onderscheiden, op basis van leeftijd en dominante grondslag van de cliënt. Vaak richten zorgaanbieders zich in het bijzonder op één of enkele van deze subgroepen. De indeling die hiervoor wordt gebruikt, staat in tabel 1. In de tabel worden eventuele bijzonderheden over iedere cliëntgroep apart vermeld. Pagina 2 van 33

3 Tabel 1: Onderscheiding cliëntgroepen op dominante grondslag en leeftijd Cliëntgroep Dominante grondslag Leeftijd Kanttekening SOM -64 jaar Somatische ziekte/aandoening -65 jaar Omvat ook cliënten met PG aandoening. Die grondslagleeftijdcombinatie is zo zeldzaam, dat deze niet is uitgesplitst. SOM jaar SOM 75 jaar en ouder Somatische ziekte/aandoening Somatische 65 tot 75 jaar 75 jaar en ouder Ouderen in twee groepen opgesplitst met oog op verschillende ziekte/aandoening cliëntkenmerken PG 65 jaar en ouder Psychogeriatrische ziekte/aandoening 65 jaar en ouder Leeftijdsonderscheid minder relevant PSY 18 jaar en ouder VG -17 jaar Psychiatrische ziekte/aandoening Verstandelijke handicap Vanaf 18 jaar Tot en met 17 jaar Onderscheid tussen kinderen en volwassen relevant in verband met Jeugdzorg (zie tekst) VG 18 jaar en ouder Verstandelijke Vanaf 18 jaar handicap ZG Zintuiglijke handicap Alle leeftijden Leeftijdsonderscheid minder relevant LG Lichamelijke handicap Alle leeftijden Leeftijdsonderscheid minder relevant In de tabel wordt bij de grondslagen Psychiatrische aandoening (PSY) en Verstandelijk handicap (VG) onderscheid gemaakt tussen kinderen en volwassenen. Dit omdat het CIZ en de Bureaus Jeugdzorg afspraken hebben gemaakt, over wie welke cliënten voorziet van AWBZ-indicaties. Bureaus Jeugdzorg indiceren uitsluitend jeugdigen met een grondslag PSY. Daarnaast geldt, dat cliënten die vóór hun 18 e door een Bureau Jeugdzorg zijn geïndiceerd, zo nodig tot hun 23 ste indicatie van Bureau Jeugdzorg krijgen. Alle andere mensen onder de 18 jaar worden door het CIZ geïndiceerd. In de presentatie van CIZ gegevens zijn dus de cliënten met een psychiatrische grondslag jonger dan 18 jaar niet opgenomen. Dit is wel het geval bij de gegevens van het zorgkantoor. Deze worden geanalyseerd in tabel 18. Doelgroepen uit rapport CIZ Wie is de cliënt Het CIZ heeft in het rapport Wie is de cliënt? een tiental cliëntprofielen gemaakt op basis van leeftijd en dominante grondslag: welke mensen doen precies een beroep op Begeleiding via de AWBZ en waarom? Op basis van deze cliëntprofielen is de gegevensaanlevering van het CIZ georganiseerd. Hieronder worden deze cliëntprofielen toegelicht. (Bron: Wie is de cliënt) Pagina 3 van 33

4 Cliëntgroep Somatiek van 64 jaar Bij deze groep cliënten wordt begeleiding ingezet om de gevolgen van een ernstige ziekte op het dagelijks leven zoveel mogelijk te beperken. Deze personen zijn meestal in staat om zelf de regie over hun leven te voeren. Begeleiding individueel richt zich op het ondersteunen van de zelfredzaamheid op alle levensgebieden, meestal bij praktische zaken en gerelateerd aan het dagelijks leven, persoonlijke verzorging en soms- verpleging. Begeleiding Groep wordt gebruikt als iemand door een somatische aandoening (vaak in combinatie met andere grondslagen) niet in staat is te werken. Doel is om voor de betrokkene cliënt een zo normaal mogelijk dagritme aan te houden en activiteiten te bieden die passen bij de belangstelling van de persoon. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het activeren en oefenen van nog aanwezig functies. Het dagprogramma vervangt school of werk. Begeleiding Groep kan ook worden ingezet om overbelasting van mantelzorgers te voorkomen. Cliëntgroep Somatiek van jaar Deze groep heeft problemen die vergelijkbaar zijn met die van cliëntgroep somatiek van 64 jaar. Het grootste verschil is dat bij deze groep inmiddels het werkzame leven is afgesloten en de begeleiding zich vooral richt op het persoonlijk leven. Doel van de Begeleiding Groep is: voorkomen van verwaarlozing bij alleenwonende personen, behoud van vaardigheden en het voorkomen van overbelasting bij de mantelzorg bij personen die met een partner samenleven. Cliëntgroep Somatiek van 75 jaar en ouder Bij deze groep zien we een toename van gebruik van Begeleiding Groep. Door somatische problemen in combinatie met toenemende ouderdomsproblematiek wordt het beroep dat op zorg wordt gedaan, steeds groter. Doel van de Begeleiding groep: voorkomen van verwaarlozing bij alleenwonende personen, behoud van vaardigheden en het voorkomen van overbelasting bij mantelzorg bij personen die met een partner samenleven. Cliëntgroep Psychogeriatrische problematiek Deze groep betreft cliënten met psychogeriatrische problematiek die gebruik maken van Begeleiding. In eerste instantie wordt uitgegaan van Begeleiding Groep. Afhankelijk van de mogelijkheden om in een groep te functioneren kan ook Begeleiding Individueel worden geïndiceerd. Begeleiding kent hier twee argumenten: 1. Ontlasting van de mantelzorg, waardoor cliënt langer thuis kan blijven wonen; 2. Activeren van nog aanwezig functies om daarmee zolang mogelijk een door de cliënt als zinvol ervaren bestaan te bieden. Bij Begeleiding voor deze groep is altijd sprake van een multidisciplinaire aanpak. Cliëntgroep Kinderen met een psychiatrische stoornis Deze zorg valt onder Jeugdzorg die ook de indicatiestelling verzorgt. Deze groep is niet opgenomen in de publicaties van het CIZ. Pagina 4 van 33

5 Cliëntgroep Mensen met een psychiatrische stoornis Door een psychiatrische stoornis hebben de mensen in deze groep matige tot ernstige problemen met de sociale redzaamheid en psychisch functioneren. Zij worden door hun omgeving snel als raar bestempeld. Naast hun psychische problemen hebben zij daardoor ook vaak moeite met het opbouwen en onderhouden van een sociaal netwerk. Begeleiding individueel richt zich vooral op: - Structureren en ondersteunen van de eigen regie; - Ondersteunen bij het aangaan en onderhouden van sociale contacten; - Inzicht geven in gevolgen van eigen optreden; - Terugvalpreventie en toezicht op medicatiegebruik. Begeleiding groep is bedoeld voor: - Opbouw van een normaal werkritme en werkervaring; - Bevorderen van samenwerking met anderen. Cliëntgroep Kinderen met een verstandelijke handicap 17 jaar Begeleiding Individueel voor kinderen met een verstandelijke handicap kan worden ingezet bij het aanleren van structuur, het ondersteunen bij praktische vaardigheden en het bieden van toezicht. Dagbesteding voor kinderen met een verstandelijke handicapt is in 21 voor een deel omgezet naar Behandeling Groep. Het betreft het dagprogramma waarin behandeling een wezenlijk onderdeel van het programma is. Deze zorg zal naar verwachting niet naar de gemeente worden overgeheveld. Begeleiding Groep omvat de overige vormen van dagbesteding. Cliëntgroep Mensen met een verstandelijke handicap Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep voor mensen met een verstandelijke handicap, zijn ingebed in de zorg voor mensen met een verstandelijke handicap. Deze doelgroep vraagt om een aangepaste benadering. De noodzakelijk zorg kan niet worden geboden in algemene opvangmogelijkheden van gemeenten. Begeleiding Individueel richt zich op het ondersteunen bij dagelijkse problemen in het zo zelfstandig mogelijk leven, wonen en werken. Een groot deel van deze groep maakt gebruik van Begeleiding Groep in de vorm van dagbesteding. Dagbesteding voor verstandelijk gehandicapten vanaf twintig jaar heeft zich in de laatste vijftien jaar ontwikkeld tot bij de persoon passende vaardigheden. Voor hen zelf is het belangrijk om te werken, net als broers en zussen. Zelfstandig werken bij een baas is voor hen echter onmogelijk. Er is voortdurend begeleiding en toezicht nodig. Cliëntgroep Mensen met een zintuiglijke handicap Het betreft hier altijd gespecialiseerde begeleiding afgestemd op de handicap. Begeleiding wordt geboden vanuit gespecialiseerde zorgorganisaties, soms in combinatie met andere vormen van AWBZzorg. Cliëntgroep Mensen met een lichamelijke handicap Begeleiding voor mensen met een lichamelijke handicap heeft grote overeenkomsten met die bij cliëntgroep somatiek van 64 jaar. Ook hier is Begeleiding Individueel vooral gericht op het ondersteunen bij praktische zaken, om de zelfredzaamheid zo optimaal mogelijk te maken. De zorg wordt meestal gegeven in combinatie met persoonlijke Verzorging en Verpleging. Pagina 5 van 33

6 Begeleiding Groep kan worden ingezet als de persoon door zijn handicap niet in staat is te werken in een normaal dienstverband. Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep Er zijn twee vormen van begeleiding, namelijk individuele (BGI) en groepsbegeleiding (BGG). Begeleiding Individueel wordt bijvoorbeeld ingezet voor woonbegeleiding of thuisbegeleiding. Onder Begeleiding Groep vallen bijvoorbeeld dagbesteding voor mensen met een verstandelijke beperking en dagopvang voor ouderen. Voor welke vorm een cliënt in aanmerking komt, wordt bepaald door de afweging wat zorginhoudelijk het meest doelmatig is. Begeleiding in groepsverband is voorliggend op Begeleiding Individueel als hetzelfde doel wordt beoogd, behalve als er medische contra-indicaties zijn voor Begeleiding in groepsverband. (bron: analyse BG AWBZ/JL) Medische contra-indicaties kunnen zijn: infectiegevaar, vooral bij (met name jonge) kinderen met meervoudige handicap, energetische beperkingen, binnen de GGZ specifiek gedragsproblemen die cliënt verhinderen in een groep te functioneren. Onderdeel van de begeleiding in groepsverband kan ook zijn het vervoer naar en van een instelling als dit medisch noodzakelijk is. Uitgangspunt bij het beoordelen van medisch noodzakelijk is het gebrek aan zelfredzaamheid van de cliënt. Begeleiding in groepsverband kan bestaan uit een integraal pakket en bevat dan ook alle persoonlijke verzorging, verpleging, Begeleiding Individueel en behandeling die tijdens begeleiding in groepsverband worden gegeven. Hiermee is ook rekening gehouden in de tarieven. (Bron: HHM) Welke gegevens beschikbaar Inzake gebruikmaking van de AWBZ functie Begeleiding zijn gegevens beschikbaar van het CIZ, Zorgkantoor (CZ) en CAK. CIZ Het CIZ levert geen gegevens over de indicatiestelling Begeleiding van Jeugd jonger dan 18 jaar met een psychiatrische grondslag. Het Bureau Jeugdzorg is voor deze indicatiestelling verantwoordelijk. Verder gaat het bij CIZ gegevens over informatie met betrekking tot indicatiebesluiten. Niet alle indicatiebesluiten zijn verzilverd in genoten Begeleiding. Uit vergelijking met gegevens van het Zorgkantoor (CZ) blijkt dat de CIZ gegevens het aantal feitelijke cliënten behoorlijk benadert. Bij de gegevensanalyse is van CIZ gegevens gebruik gemaakt zodat de gegevens van de gemeente Bergeijk kunnen worden vergeleken met het landelijk gemiddelde en een referentiegemeente. Bij een referentiegemeente gaat het om een gemeente met een vergelijkbare omvang. CIZ: cijferafronding in de tabellen Om de privacy van de cliënten te waarborgen zijn de volgende maatregelen genomen binnen de rapportage Begeleiding in Beeld : 1. In een tabel worden per cel aantallen vanaf de waarde vijf getoond. Bij de waardes nul tot en met vier staat nul of een kruisje genoteerd. Als in een tabel over zorgomvang het aantal cliënten is weggekruist of met nul wordt genoemd, wordt het gemiddelde aantal uren of dagdelen zorg voor die categorie ook niet getoond; 2. Alle aantallen in de rapportage Begeleiding in Beeld worden afgerond op vijftallen. Pagina 6 van 33

7 Deze twee maatregelen kunnen ertoe leiden dat de optelling van het aantal cliënten in een tabel, niet overeenkomt met de randtotalen in deze tabel. (Bron: CIZ in Beeld) CAK Het CAK levert geen gegevens over cliënten jonger dan 18 jaar in verband met het ontbreken van de Eigen Bijdrage. Als gevolg hiervan wordt een aanzienlijk deel van de AWBZ clientèle Begeleiding gemist en is afgezien van gebruikmaking van deze gegevens. Pagina 7 van 33

8 Zorgkantoor (CZ) De gegevens van een gemeente kunnen bij het zorgkantoor worden opgevraagd. Deze gegevens betreft het daadwerkelijk aantal cliënten en het aantal bij het zorgkantoor geregistreerde indicatiebesluiten. Tevens kunnen met de gegevens van het Zorgkantoor de aflopende indicatiestellingen en de geldigheidsduur voor 212 en 213 in beeld worden gebracht (zie tabel 18). De cliënten met een ZZP-indicatie zijn niet opgenomen in de gebruikte informatie van het zorgkantoor omdat deze groep niet binnen de decentralisatie begeleiding valt. Verschillen tussen gegevens Zorgkantoor (CZ) en CIZ Bron Aantallen Gegevens CIZ Indicatiebesluiten 19 Gegevens Zorgkantoor Indicatiebesluiten Begeleiding 181 Verzilverde Begeleiding 191 Totaal in database zorgkantoor 219 Verschillen kunnen als volgt worden verklaard: 1. Peildatum CIZ is 1 juli 211, peildatum Zorgkantoor is 1 september Cliënten wonen in een andere gemeente dan waar zij zorg consumeren. CIZ gaat uit van het woonadres, het zorgkantoor van de plaats waarop de zorg ontvangen wordt. 3. Binnen de zorgkantoorgegevens zijn de cliënten met een ZZP-indicatie niet opgenomen. Deze cliënten vallen namelijk niet onder de decentralisatie Begeleiding. Deze Begeleiding wordt gefinancierd vanuit de AWBZ. 4. Zorgkantoorgegevens: verschil tussen indicatiebesluiten en verzilverde zorg. Niet alle geïndiceerde zorg wordt verzilverd door cliënten. Tevens verzilveren 34 cliënten Begeleiding zonder dat er een indicatiebesluit voor is afgegeven. De reden hiervoor is niet duidelijk. Het betreft onderstaande groepen en aantallen: a. 27 cliënten met een grondslag PSY <18 jaar b. 1 cliënt met een grondslag VG < 18 jaar (secundaire grondslag is PSY) c. 1 cliënt met een grondslag ZG < 18 jaar d. 5 cliënten met de grondslag PSY > 18 jaar (leeftijdscategorie jaar) 5. Het totaal in de database van het zorgkantoor is groter dan het aantal indicatiebesluiten, namelijk 38 cliënten met als verklaring: a. 34 cliënten genieten begeleiding zonder dat hiervoor een indicatiebesluit is afgegeven (zie punt 4) b. 3 cliënten hebben enkel een indicatie voor kortdurend verblijf, waarvan 2 cliënten deze verzilveren c. 1 cliënt heeft geen indicatiebesluit voor kortdurend verblijf maar verzilvert deze wel. De reden hiervan is niet bekend. 6. In de gegevens van het Zorgkantoor zijn onderstaande groepen ook opgenomen, in tegenstelling tot de gegevens van het CIZ: a. Cliënten onder de 65 jaar met een psychogeriatrische grondslag (1 cliënt). b. Cliënten onder de 18 jaar met een psychiatrische grondslag (27 cliënten). Pagina 8 van 33

9 Gegevensanalyse Bij de analyse van de CIZ gegevens Begeleiding in beeld is steeds uitgegaan van de meest recent beschikbare gegevens, namelijk van 1 juli 211. Bij ontwikkeling door de tijd is dat steeds aangegeven. De gemeente Bergeijk wordt vergeleken met het landelijk gemiddelde en met een referentiegemeente. Dit is een gemeente van vergelijkbare omvang. Door deze vergelijking ontstaat een referentiekader waarbinnen de cijfers en percentages voor Bergeijk meer betekenis krijgen. In de presentatie van CIZ gegevens treden verschillen op in totalen bij de verschillende tabellen. Tevens kloppen soms de aantallen tezamen in een tabel niet met totaal. Vooral bij kleine aantallen levert dit relatief onbetrouwbare informatie op. Voor het opbouwen van een referentiekader door vergelijking met het landelijk gemiddelde en een referentiegemeente is er voor gekozen de presentatie van Begeleiding in Beeld feitelijk weer te geven. Ditzelfde geldt voor de percentagewijze vergelijking. De gepresenteerde percentages zijn veelal afgerond op 5 tallen. Tabel 2 : Het aantal personen met Begeleiding in Bergeijk, Nederland en de referentiegemeente (CIZ: Begeleiding in beeld) Gemeente Bergeijk Nederland Referentiegemeente aantal % aantal % aantal % Extramuraal met Begeleiding Inwoneraantal Gemiddelde aantal per 1 inwoners 1,51% (85%) 12,36 (1%) 11,88% (96%) Grootte doelgroep In tabel 2 is het aantal indicatiebesluiten weergegeven per 1 juli 211 voor de gemeente Bergeijk, Nederland en de referentiegemeente. Dit betreft niet alle AWBZ Begeleiding. Voor de Jeugd met een psychiatrische grondslag vindt de indicatiestelling plaats door het Bureau Jeugdzorg. Dat aantal is op dit moment (1 november 211) 27. Het aantal cliënten dat volgens CIZ gegevens Begeleiding ontvangt in de gemeente Bergeijk wijkt af van het landelijk gemiddelde. De reden voor deze afwijking is niet duidelijk. Het kan te maken hebben met: - Sociaal economische situatie en gezondheidstoestand van de bevolking. Dit leidt tot variatie in begeleidingsbehoefte. - Concentratie van begeleidingsbehoeftigen in stedelijke omgeving vanwege beschikbare voorzieningen. - Geen of beperkte extramuralisering. - Plattelandskarakter waar nabuurschap nog een betekenis heeft. In verband met deze ondervertegenwoordiging van cliënten Begeleiding in Bergeijk is de ratio van de verdeelsleutel voor beschikbaarstelling van het budget voor de gemeente van belang. Indien deze gebaseerd is op inwoneraantallen zonder rekening te houden met onder- of oververtegenwoordiging heeft Bergeijk een voordeel. Pagina 9 van 33

10 Tabel 3: Verdeling cliënten met Begeleiding over de verschillende leeftijdscategorieën (CIZ: Begeleiding in beeld en gegevens Zorgkantoor) Leeftijd in jaren Bergeijk Nederland Referentiegem. CIZ Zorgkantoor Indicatiebesluit Verzilverd 11 1 (5%) 11 (6%) 2 (1%) (1%) 2 (1%) (1%) 21 (12%) 41 (21%) (5%) 1 (5%) (4%) 67 (37%) 65 (34%) 83.2 (4%) 85 (4%) (15%) 28 (15%) 22 (12%) (2%) 45 (2%) (1%) 19 (1%) 16 (8%) 17.4 (1%) 2 (1%) (15%) 25 (14%) 19 (1%) (1%) 25 (1%) >85 jaar 1 (5%) 1 (6%) 8 (4%) (5%) 1 (5%) De verdeling van het aantal cliënten met Begeleiding in de gemeente Bergeijk over de verschillende leeftijdscategorieën wijkt niet substantieel af van het landelijk gemiddelde en de verdeling bij de referentiegemeente. Het verschil tussen degenen die over een indicatiebesluit beschikken en degenen die Begeleiding genieten is opvallend groot in de leeftijdscategorieën - 11 jaar en jaar bij de gegevens van het Zorgkantoor. Volgens tabel 4 kan dit blijkbaar voor een groot deel worden herleid tot de cliëntgroep PSY < 18 jaar. Tabel 4: Clientgroepen met leeftijdscategorie (CIZ: Begeleiding in beeld en Zorgkantoor gegevens) Cliëntgroepen Bergeijk Nederland Referentiegem. grondslagen CIZ Zorgkantoor Indicatiebesluit Verzilverd SOM (5%) 1 (6%) 7 (4%) 9.76 (5%) 15 (7%) SOM (5%) 9 (5%) 7 (4%) (3%) 1 (5%) SOM (5%) 13 (7%) 8 (4%) (9%) 15 (7%) PG <65 1 (1%) 1 (1%) n.v.t.* PG (15%) 26 (14%) 23 (12%) (7%) 15 (7%) PSY <18 (%) 27 (14%) n.v.t.* PSY (3%) 49 (27%) 52 (27%) (34%) 55 (25%) VG (15%) 26 (14%) 27 (14%) (13%) 25 (12%) VG (15%) 29 (16%) 23 (12%) (18%) 55 (25%) ZG (%) 4 (2%) 5 (3%) 5.11 (2%) 5 (2%) LG 15 (1%) 14 (8%) 11 (6%) (9%) 2 (1%) *Gegevens niet bekend in CIZ gegevens (CIZ in beeld). Bij verschillende cliëntgroepen komt het voor dat soms indicatiebesluiten niet worden verzilverd. Daartegenover komt het ook voor dat cliënten Begeleiding genieten zonder een indicatiebesluit. Pagina 1 van 33

11 Zoals eerder aangegeven zijn binnen de populatie van AWBZ cliënten verschillende subgroepen te onderscheiden op basis van dominante grondslag en leeftijd van de cliënt. Vaak richten zorgaanbieders zich in het bijzonder op één of enkele van deze subgroepen. De grootste cliëntgroep betreft de cliënten met een psychiatrische problematiek ouder dan 18 jaar. De cliëntgroep met een psycho-geriatrische grondslag ouder dan 65 jaar en de cliëntgroep met een verstandelijk handicap ouder dan 18 jaar zijn daarnaast het meest voorkomend. Uit de tabel blijkt een oververtegenwoordiging van cliënten met een psychogeriatrische grondslag ouder zijn dan 65 jaar. Ten opzichte van de referentiegemeente is er sprake van verdubbeling in absolute aantallen. De reden hiervoor is niet duidelijk. Een verklaring zou kunnen zijn dat inwoners van de gemeente Bergeijk zich veel moeite getroosten om deze cliënten zo lang mogelijk in de thuissituatie te handhaven. Het is echter ook goed mogelijk dat er weinig mogelijkheden zijn voor intramurale opname. Wanneer gekeken wordt naar de ontwikkeling door de tijd heen is het beeld als volgt: Tabel 5: Aantal cliënten in gemeente Bergeijk met Begeleiding voor de verschillende grondslagen met leeftijdscategorie door de tijd heen (CIZ: Begeleiding in beeld) Clientgroepen 1 juli 21 1 januari juli 211 grondslagen Som Som Som PG PSY VG VG ZG 5 5 LG Totaal Nederland Referentiegemeente De toename voor de gemeente Bergeijk van 1 juli 21 naar 1 juli 211 bedraagt 6%. Dat komt overeen met de landelijke toename namelijk 5,5%. De toename in de referentiegemeente bedraagt 8%. De toename is geconcentreerd in de cliëntgroepen PG 65+, PSY 18+ en VG 18+. Inzake de cliëntgroep PSY 18+ moet rekening gehouden worden met het feit dat jeugd met een psychiatrische grondslag hier nog ontbreekt. Pagina 11 van 33

12 Tabel 6: Aantal cliënten met Begeleiding en het gemiddelde aantal uren Begeleiding Individueel en Groep per week op 1 juli 211 in gemeente Bergeijk (Begeleiding in Beeld en Zorgkantoorgegevens). Begeleiding Individueel Begeleiding Groep Cliëntgroep CIZ Zorgkantoor CIZ CIZ Zorgkantoor CIZ Aantal cliënten Cliënten Indicatie Cliënten verzilver d Gem aant uren Aantal cliënten Cliënten indicatie Cliënten verzilverd Gem aant dagdele n SOM -64 jaar SOM jaar SOM >75 jaar ,9 PG <65* , ,4 PG > 65 jaar PSY <18 jaar* , ,2 PSY > 18 jaar VG -17 jaar ,3 VG >18 jaar ,5 ZG LG , ,2 Totaal *Deze cliënten zijn niet opgenomen in CIZ gegevens, wel in de zorgkantoorgegevens. Opvallend is het aantal cliënten met een psychiatrische grondslag ouder dan 18 jaar dat Begeleiding Individueel geniet. Ditzelfde geldt voor de cliënten met een psycho-geriatrische grondslag ouder dan 65 jaar inzake Begeleiding Groep. Bij de groep VG 18 jaar en ouder wordt gemiddeld 6.5 dagdelen Begeleiding Groep geïndiceerd. Hierbij dient genoemd te worden dat indien WSW niet tot de mogelijkheden behoort, er Begeleiding Groep wordt geïndiceerd ter vervanging van betaalde werk. Hierbij dient gedacht te worden aan dagactiviteiten centra. Pagina 12 van 33

13 Tabel 7: Aantal inwoners Bergeijk met functiecategorie Begeleiding Individueel vergeleken met het Nederlands gemiddelde en de referentiegemeente. Cliëntgroepen met uren per week per data 1 jan 21 1 jan juli 211 (CIZ: Begeleiding in beeld) 1 juli 21 1 januari juli 211 Gebied Clientgroep Aant.cl. met BGI Gemidd aantal Uren BGI Aant.cl. met BGI Gemidd aantal Uren BGI Aant.cl. met BGI Gemidd aantal Uren BGI Bergeijk Nederland referentiegemeente SOM ,8 9,9 2, , 9, 2,8 5 (4%) 7.15 (4,6%) 1 (8%) 18 7,9 7 Bergeijk Nederland referentiegemeente SOM , ,1 (%) (1,9%) (%) 15,2 Bergeijk Nederland referentiegemeente SOM , ,8 (%) (4,3%) (%) 14,9 Bergeijk Nederland referentiegemeente PG ,5 3, 1, ,6 2,9 1 (8%) 5.74 (3,8%) (%) 2,3 2,8 Bergeijk Nederland referentiegemeente PSY ,7 3, 2, ,7 3, 2,8 5 (4%) (39,8%) 3,6 3, 2,5 5 (36%) Bergeijk Nederland referentiegemeente VG ,3 3,7 3, , 3,7 4,2 2 (16%) 19.2 (12,6%) 3, 3,6 4,3 1 (8%) Bergeijk Nederland referentiegemeente VG ,4 4 3, ,1 3,9 3,3 3 (24%) ,2%) 5 (36%) 3, 3,9 3,4 Bergeijk Nederland referentiegemeente ZG ,9 2, ,8 2,2 (%) 3.99 (2,6%) 5 (4%) 2,8 1,3 Bergeijk Nederland referentiegemeente LG ,2 3,6 4, ,8 3,5 3,6 1 (8%) (8,1%) 1 (8%) 3,6 3,5 3,6 Bij de cliëntgroepen op somatische grondslag, behalve bij SOM -64 jaar, is er sprake van geen gebruik Begeleiding Individueel. Het aantal uren Begeleiding Individueel bij de cliëntgroep SOM 64 jaar is meer dan twee keer het landelijk gemiddelde. Gezien de geringe aantallen kan dit al gauw het geval zijn bij enkele cliënten met een ernstige aandoening. Bij de cliëntgroep PG 65+ is sprake van oververtegenwoordiging ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Pagina 13 van 33

14 Het aantal uren Begeleiding Individueel onderschrijdt echter het landelijk gemiddelde met zo n 2%. Dit kan duiden op een groter gebruik van Begeleiding Groep, een forse inzet van mantelzorg en vrijwilligerswerk of een strakke indicatiestelling. Bij de cliëntgroep mensen met een psychiatrische grondslag ouder dan 18 jaar komt het aantal cliënten overeen met het landelijk gemiddelde. Bij het aantal uren genoten Begeleiding Individueel is er sprake van een 2% hoger urenaantal. Ten opzichte van de referentiegemeente is het verschil aanzienlijk, namelijk 44%. Gezien de forse aantallen cliënten die gebruikmaken van Begeleiding Individueel zowel in Bergeijk als in de referentiegemeente heeft dit betekenis. Bij de cliëntgroep met een verstandelijke handicap ouder dan 18 jaar is het aantal cliënten ongeveer overeenkomstig het landelijk gemiddelde. Inzake de genoten uren Begeleiding Individueel is er sprake van een gemiddeld lager uren gebruik, namelijk 23%. Toename van het aantal cliënten met Begeleiding Individueel is merkbaar bij de cliëntgroepen PSY 18+ en VG 18+. Het ontbreken van Begeleiding Individueel bij de cliëntgroepen somatiek, behalve ten aanzien van de cliëntgroep 64 jaar, kan meerdere redenen hebben, namelijk: - Er is sprake van een relatief gezonde populatie. - Er is sprake van een omvangrijke mantelzorg en zorg door vrijwilligersorganisaties. - Inwoners van Bergeijk hebben de drive langer dingen zelfstandig te doen. Tabel 8: Aantal inwoners gemeente Bergeijk die Begeleiding Groep ontvangen met aantal dagdelen (CIZ: Begeleiding in beeld) Som -64 Som Som 75 + PG 65+ Psy 18+ VG 17 VG 18+ ZG LG Bergeijk Aantal cl. Gem.Aant. dagd. 5 (5%) 5, (%) 1(9%) 5,9 3(28%) 6,4 15(15%) 4,2 2(19%) 3,3 15(15%) 6,5 (%) 1(9%) 5,2 Nederland Aantal cl Gem.Aant. 4% 4% 13% 12% 23% 19% 12% 2% 11% dagd. 4,9 4,8 4,7 5,6 4,4 3,5 7,1 3,7 4,9 Referentiegemeente Aantal cl. 1(9%) 5(4%) 15(13%) 1(9%) 25(22%) 25(22%) 1(9%) 15(13%) Gem.Aant. 5,6 4,3 4,5 4,7 4,2 4 6,1 4,7 dagd. Pagina 14 van 33

15 Bij de cliëntgroepen op somatische grondslag wordt in vergelijking met het landelijk gemiddelde en de referentiegemeente aanzienlijk minder gebruik gemaakt van Begeleiding Groep. Bij VG 18+ is er sprake van meer gebruik. Dit geldt des temeer bij de cliënt groep PG 65+. Tevens is hier sprake van een 15% hoger aantal dagdelen per week. Bij de overige cliëntgroepen, behalve bij de Zintuigelijk Gehandicapten komen de verbruikscijfers nagenoeg overeen. In de gemeente Bergeijk is er sprake van een relatief gering gebruik van Begeleiding Groep-sec, zie tabel 9. Dit leidt echter niet tot een substantieel hoger aantal dagdelen dat aan de groepsbegeleiding wordt besteed. Het aantal cliënten dat Begeleiding Groep geniet door de tijd heen verandert slechts gering. Het aantal in Bergeijk per 1 juli 21, 1 januari 211 en 1 juli 211 bedraagt respectievelijk 15, 15 en 11. Toename is er bij de cliëntgroepen PG 65+ (1) en VG 18+ (5). Onderstaand is weergegeven hoe de Begeleiding wordt afgenomen. Indicatiebesluiten kunnen meerdere AWBZ zorgfuncties omvatten. De AWBZ zorg is ingedeeld in 7 zorgfuncties: - Persoonlijke Verzorging (PV) - Verpleging (VP) - Begeleiding (BG) - Behandeling (BH) - Kortdurend Verblijf (KVB) - Verblijf (VB) - Voortgezet Verblijf op Psychiatrische Grondslag Verblijf en Voortgezet Verblijf op Psychiatrische Grondslag zijn intramurale zorgfuncties en worden hier niet weergegeven. De functie Begeleiding twee verschijningsvormen, namelijk individueel en groep. Cliënten met een eenvoudige en eenduidige zorgbehoefte kunnen een indicatie krijgen voor een enkele functie. Vaak echter hebben cliënten een zorgbehoefte waarvoor meerdere zorgfuncties worden geïndiceerd. Bepaalde combinaties van functies komen veel voor als gevolg waarvan verschillende functiecategorieën zijn geformuleerd. Deze lopen min of meer op in zorgzwaarte en sluiten elkaar uit. Het gaat hierbij altijd om combinaties waarin in ieder geval de functie Begeleiding is betrokken. Pagina 15 van 33

16 Tabel 9: Aantal inwoners Bergeijk in functiecategorie cliëntgroepen in aantallen en procenten in vergelijking met Nederland en de referentiegemeente (CIZ: Begeleiding in beeld). Functiecategorie Bergeijk Nederland Referentiegemeent e BGI -sec 6 (31%) (35%) 8 (37%) BGI + PV/VP/BH 15 (8%) (14%) 15 (7%) BGG sec 15 (8%) (12%) 25 (12%) BGG + PV/VP/BH 35 (18%) (12%) 35 (17%) BGI + BGG 2 (1%) 2.27 (1%) 2 (9%) BGI + BGG 2 (1%) (7%) 2 (9%) +PV/VP/BH KVB + BG +PV/VP/BH 3 (15%) 2.46 (1%) 2 (9%) Bij analyse is het gebruik van de functie Begeleiding Individueel gecombineerd met overige AWBZ functies in de gemeente Bergeijk opvallend ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Er is overeenkomst met de referentiegemeente. De lage score van de referentiegemeente en de gemeente Bergeijk ten opzichte van het landelijk gemiddelde duidt op een grote betrokkenheid van gebruikelijke zorg, mantelzorg en vrijwilligerswerk. Verder is er sprake van een relatief wat grotere aantal cliënten dat gebruik maakt van Kortdurend Verblijf gecombineerd met Begeleiding en overige AWBZ functies. Het gebruik van Begeleiding Groep sec blijft in de gemeente Bergeijk wat achter. Dit is enigszins opvallend. Indicatiestelling voor BG Groep gaat voor op BG Individueel. Wanneer het gaat om dagstructurering en dagritme is BG Groep gewoonlijk mogelijk. Contra-indicaties voor BG Groep zijn: - Infectiegevaar, vooral bij (met name jonge) kinderen met meervoudige handicap - energetische beperking - ondersteuning buiten kantooruren Tegenover het mindere gebruik van Begeleiding Groep sec. staat een wat groter gebruik van Begeleiding Groep gecombineerd met AWBZ functies ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Het aantal komt echter overeen met dat van de referentiegemeente. Dit duidt erop dat bij de gemeente Bergeijk cliënten met een behoorlijke zorgbehoefte in de thuissituatie worden verzorgd en begeleid. De grens inzake opname in het verzorgingshuis wordt blijkbaar wat opgeschoven. Pagina 16 van 33

17 Tabel 1: Aantal cliënten in Bergeijk met functiecategorieën en combi-functies naar leeftijdscategorie. (CIZ: Begeleiding in beeld). Functie Totaal jaar jaar jaar jaar jaar BGI -sec BGI + PV/VP/BH 5 15 BGG sec 15 BGG + PV/VP/BH BGI + BGG 1 2 BGI + BGG PV/VP/BH KVB + BG (PV/VP/BH) Totaal De doelgroep die de meeste Begeleiding Individueel sec afneemt betreft de leeftijdscategorie jaar. Dit betreft 38% van het totale aantal cliënten met een indicatiestelling voor Begeleiding. Begeleiding Individueel in combinatie met Begeleiding Groep komt ook in deze leeftijdscategorie het meest voor. Het gebruik van Begeleiding Groep gecombineerd met AWBZ functies komt het meest voor in de leeftijdscategorie jaar. Tabel 11 : Functiecategorieën naar cliëntgroepen in de gemeente Bergeijk. (CIZ: Begeleiding in beeld) Functie SOM SOM SOM PG PSY VG VG ZG LG BGI-sec 4 15 BGI + PV/VP/BH BGG sec BGG PV/VP/BH BGI + BGG 1 5 BGI + BGG + 5 PV/VP/BH KVB + BG + (PV/VP/BH) 15 5 Begeleiding individueel wordt vooral afgenomen door cliënten met een Psychiatrische grondslag ouder 18+. Goede tweede vormt de cliëntcategorie VG 18+. Datzelfde geldt voor de combinatie Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep. Begeleiding Groep gecombineerd met AWBZ functies komt het meest voor bij de cliëntgroep met een psychogeriatrische grondslag ouder dan 65 jaar. Kortdurend Verblijf gecombineerd met Begeleiding en AWBZ functies wordt voornamelijk afgenomen door de cliëntgroep met een verstandelijke handicap jonger dan 17 jaar. Pagina 17 van 33

18 Tabel 12: Clientgroepen Begeleiding met kortdurend verblijf in aantallen en gemiddeld aantal etmalen (CIZ: Begeleiding in beeld) Som -64 Som Som 75 + PG 65+ PSY 18+ VG 17 VG 18+ ZG LG Bergeijk Aantal cl. Gem.Aant. etmalen 15 1,2 5 1,5 Nederland Aantal cl. Gem.Aant. etmalen 59 1,3 21 1, ,6 58 1,5 81 1, , , , , Referentiegemeente Aantal cl. 1 Gem.Aant. etmalen 1,1 Bij Kortdurend Verblijf is er sprake van logeren in een AWBZ erkende instelling, bijvoorbeeld een verzorgingshuis, gedurende maximaal 3 etmalen per week. Kortdurend Verblijf is alleen aan de orde wanneer iemand is aangewezen op permanent toezicht dat buiten ouderlijk toezicht valt. De indicatie wordt afgegeven om degene die de Gebruikelijke Zorg of de Mantelzorg levert te ontlasten. Er is sprake van Kortdurend verblijf in de cliëntgroepen VG 17 en VG 18+. Gezien de geringe aantallen is het verschil in uren gebruik bij VG 18+ ten opzichte van het landelijk gemiddelde niet interessant. Tabel 13: Aantal cliënten met dominante en secundaire grondslag Begeleiding in de gemeente Bergeijk. (CIZ: Begeleiding in beeld) Grondslag Geen SOM PG PSY LG VG ZG Totaal SOM PG PSY 5 55 LG VG ZG Totaal Het aantal cliënten met een enkelvoudige grondslag in de gemeente Bergeijk bedraagt 11. Dit is 58% van het totaal. Voor Nederland is het percentage enkelvoudig ten opzichte van het totaal 7%. De combinatie van grondslagen die het meest voorkomt betreft PG en SOM en VG en PSY. Pagina 18 van 33

19 Tabel 14: Voorkeur leveringsvorm per cliëntgroep voor begeleiding groep en individueel. (CIZ: Begeleiding in beeld) ZIN PGB ZIN en PGB Bergeijk 5% 45% 5% Nederland 7% 3% 5% Referentiegemeente 7% 25% 5% In Bergeijk gebruikt 5% van de inwoners met een indicatiestelling voor Begeleiding Zorg in Natura. Dat is wat minder dan het landelijk gemiddelde en het gebruik bij de referentiegemeente, namelijk 7%. De voorkeursleveringsvorm voor Begeleiding Individueel of Begeleiding Groep is in de aanlevering van gegevens voor de gemeente Bergeijk onderstaand uitgesplitst. Tabel 15: Clientgroepen met indicatie Begeleiding naar voorkeursvorm Begeleiding Groep en Begeleiding Individueel. (CIZ: Begeleiding in beeld) Clientgroep ZIN PGB ZIN+PGB SOM SOM SOM PG PSY VG VG ZG LG 5 1 Totaal Uit de tabel blijkt dat vooral in de hogere leeftijdscategorieën weinig belangstelling bestaat voor afname PGB. PGB komt het meeste voor bij de cliëntgroepen VG 17, VG 18+, LG en PSY 18+. Omdat in deze gegevens de clientèle van Jeugdzorg niet is opgenomen is de beeldvorming inzake voorkeursleveringsvorm incompleet. Vooral bij Jeugdzorg zal de voorkeursleveringsvorm van PGB veel voorkomen omdat de jongeren veelal thuiswonend zijn. Pagina 19 van 33

20 Tabel 16: Clientgroepen met of zonder geldige extramurale indicatie voor vervoer voor de functie Begeleiding groep. (CIZ: Begeleiding in beeld) Som -64 Som Som 75 + PG 65+ PSY 18+ VG 17 VG 18+ ZG LG Totaal Bergeijk Geen vervoer Wel vervoer Nederland Geen vervoer Wel vervoer Referentiegemeente Geen vervoer Wel vervoer Opvallend is dat bij de cliëntgroepen PSY 18+ over het algemeen ten opzichte van de referentiegemeente substantieel meer geen vervoer aan de orde is. Het percentage dat gebruik maakt van vervoer bedraagt in de gemeente Bergeijk 82%. Landelijk is dit percentage eveneens 78%. Het meest wordt van vervoer gebruik gemaakt bij de cliëntgroepen met een verstandelijke handicap, bij cliënten met een somatische grondslag ouder dan 75 jaar en bij psychogeriatrische cliënten. In de cliëntgroep PSY 18+ komt geen indicatie voor vervoer voor. Dit valt op ten opzichte van het landelijk gemiddelde en de referentiegemeente. Gezien de beperkte aantallen moet hier echter geen waarde aan worden gehecht. Tabel 17 Vervoerstabel Gemeente Bergeijk Cliëntgroepen BGG met vervoer BGG zonder vervoer grondslagen IB verzilverd ZIN PGB IB verzilverd ZIN PGB SOM SOM SOM PG < PG PSY < PSY VG VG ZG LG Totaal Pagina 2 van 33

21 Doelgroep PSY onder de 18 jaar In onderstaande tabel worden middels de gegevens van het zorgkantoor de doelgroep PSY <18 verder geanalyseerd. Tabel 18: Aantal cliënten met een psychiatrische grondslag onder de 18 jaar op basis van zorgkantoorgegevens. Zorgkantoor Indicatiebesluit Verzilverd BGI (+ evt. PV/VP) 13 BGG (+ evt. PV/VP) 3 BGI+BGG 11 Totaal: Totaal: 27 KV + BG + evt. BH/PV/VP) 7 Totaal Alle cliënten met een psychiatrische grondslag onder de 18 jaar (27 cliënten) hebben zorg in de vorm van een PGB. In de zorgkantoorgegevens is van géén van deze groep een indicatiebesluit bekend. De verwachting is dat de indicatiebesluiten van Bureau Jeugdzorg bij het zorgkantoor op een andere wijze worden geregistreerd dan bij het CIZ (CIZ: via AZR). Van deze groep ontvangen 7 cliënten KV (kortdurend verblijf) in de vorm van een PGB (1 etmaal per week). Wijkcijfers: zie bijlage 3. Prognose Tabel 19: Aflopende indicatiebesluiten van daadwerkelijke zorg (Zorgkantoorgegevens) BGI BGG BGI+BGG Niet verzilverd Totaal aantal IB IB stopt voor IB stopt in IB stopt na Totaal Het aantal indicatiebesluiten aflopend in 213 bedraagt 31. Dit is 14% van het totaal aantal cliënten in de database van het Zorgkantoor. Tabel 2: Aflopende indicatiebesluiten van daadwerkelijk verzilverde zorg met AWBZ-functies (PV/VP/BH). IB stopt voor 213 IB stopt in 213 IB stopt na 213 Met AWBZ Zonder AWBZ Met AWBZ Zonder AWBZ Met AWBZ Zonder AWBZ BGI BGG BGI+BGG Totaal Pagina 21 van 33

22 Het aantal aflopende indicaties in 213 is in tabel 2 opgesplitst in besluiten Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep met of zonder AWBZ. Samenvatting De geboden gegevensanalyse heeft voornamelijk plaatsgevonden op basis van CIZ gegevens. Het aantal cliënten CIZ benadert de werkelijkheid. Tevens kan bij deze bron een vergelijking worden gemaakt met het landelijk gemiddelde en een referentiegemeente. Aan de hand van de CIZ gegevens zijn bijzonderheden en ontwikkelingen zichtbaar gemaakt met betrekking tot de ondersteuningsproblematiek van de verschillende doelgroepen. Samengevat: 1. Het gaat in Bergeijk om 19 cliënten Begeleiding volgens de CIZ gegevens. Volgens het Zorgkantoor betreft dit 191 extramurale cliënten met of zonder indicatiebesluit. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde is er sprake van 15% onderschrijding. 2. Bij vergelijking van de cliëntgroepen op grondslagen met leeftijdscategorie van de gemeente Bergeijk ten opzichte ven het Nederlands gemiddelde en de referentiegemeente blijkt dat de cliëntgroepen PSY 18+, VG 18+ en PG 65 het grootst zijn in absolute zin. In vergelijking met het landelijk gemiddelde en de referentiegemeente valt het aantal cliënten in de cliëntgroep PG 65+ op. 3. Inzake Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep wijkt de clientèle In Bergeijk niet substantieel af van het landelijk gemiddelde en het gebruik in de referentiegemeente. Het aantal cliënten van de cliëntgroep PG 65+ dat Begeleiding Groep ontvangt wijkt substantieel af van het landelijk gemiddelde en het gebruik in de referentiegemeente. Ook het aantal dagdelen hiermee gemoeid is aanzienlijk hoger. 4. Het aantal uren per week voor de cliëntgroep PG 65+ is inzake Begeleiding Individueel is daarentegen 18% lager. 5. Het aantal cliënten in de cliëntgroepen VG 18+ en PSY 18+ komt ongeveer overeen met het landelijk gemiddelde. In de cliëntgroep PSY 18+ is er bij Begeleiding Individueel sprake van 2% meer gebruik in aantal uren per week. In de cliëntgroep VG 18+ is het aantal uren per week 23% lager. Bij Begeleiding Groep is er voor de cliëntgroep VG 18+ ook een minder gebruik in de vorm van het aantal dagdelen. Bij de cliëntgroep PSY 18+ komt het aantal dagdelen nagenoeg overeen met het landelijk gemiddelde. 6. Begeleiding Individueel-sec beslaat 31% van de totale populatie die Begeleiding geniet. Dit komt redelijk overeen met het Nederlands gemiddelde (35%). 7. Kortdurend Verblijf (binnen de CIZ cijfers) komt alleen voor bij de cliëntgroepen VG -17 en VG 18+. Het gemiddelde aantal etmalen hiermee gemoeid wijkt niet af van het landelijk gemiddelde dan wel het aantal cliënten. Aandachtspunten Aangegeven is dat deze gegevensanalyse zich beperkt tot een directe analyse van het voorliggende cijfermateriaal. In deze rapportage wordt niet ingegaan op mogelijke vernieuwingen van het aanbod ten aanzien Begeleiding binnen de Wmo. Pagina 22 van 33

23 Bijlage 1 : Activiteiten Begeleiding Onder de functie Begeleiding vallen de volgende activiteiten: 1. Het ondersteunen bij het aanbrengen van structuur, c.q. het voeren van regie: - Hulp bij initiëren of compenseren van eenvoudige of complexe zaken, besluiten nemen en gevolgen daarvan wegen. - Regelen van randvoorwaarden op het gebied van wonen, onderwijs, werk, inkomen, iets kopen/betalen, het stimuleren tot en voorbereiden van een gesprek met dit soort type instanties (dit betreft niet het meegaan naar/aanwezig zijn bij het gesprek). Van instanties als gemeenten, woningbouwverenigingen, UWV, onderwijsinstellingen maar ook bijvoorbeeld banken mag deskundigheid in communicatie met diverse doelgroepen worden verwacht. Hulp bij het meegaan naar winkels en dergelijke behoort tot de eigen verantwoordelijkheid of kan worden ingevuld door vrijwilligers. - Hulp bij plannen, stimuleren en voorbereiden van activiteiten. - Hulp bij initiëren of compenseren van op/bijstellen van dag/weekplanning; dagelijkse routine. Hierbij moeten worden gedacht aan opstaan, wassen, aankleden, eten en op tijd klaar staan. - Inzicht geven in (mogelijke) gevolgen van besluiten. - Hulp bij zich aan regels/afspraken houden, corrigeren van besluiten of gedrag. 2. Het ondersteunen bij praktische vaardigheden/handelingen ten behoeve van de zelfredzaamheid: - Hulp bij uitvoeren of overnemen van eenvoudige of complexe taken/activiteiten, of bij oplossen van praktische problemen die buiten de dagelijkse routine vallen. - Hulp bij uitvoeren van vaardigheden die geleerd zijn tijdens AWBZ-of GGZ-behandeling, zoals sociale vaardigheden. Hierbij moet worden gedacht aan het maken van afspraak voor bezoek en sturen van een (verjaardags)kaart. - Hulp bij het beheren van (huishoud)geld. - Hulp bij administratie (alleen in de zin van oefenen). - Hulp bij gebruik openbaar vervoer (alleen in de zin van oefenen). - Hulp bij of overnemen van post openmaken, voorlezen en regelen, afhandeling praktische zaken. - Hulp bij of overnemen van oppakken, aanreiken, verplaatsen van dagelijks noodzakelijke dingen zoals het oppakken van dingen die op de grond zijn gevallen als een leesbril, het aanreiken van dingen die buiten bereik zijn geraakt zoals een kussen, het verplaatsen van een boek, telefoon en dergelijke. - Hulp bij plannen en stimuleren van contact in persoonsgebonden sociale omgeving. - Hulp bij communicatie in de persoonsgebonden omgeving bij bijvoorbeeld afasie. 3. Het bieden van toezicht: - Toezicht op- en aansturen van gedrag ten gevolge van een stoornis, thuis of elders (bijvoorbeeld tijdens onderwijs). - Toezicht gericht op het bieden van fysieke zorg, zodat tijdig in kan worden gegrepen bij bijvoorbeeld valgevaar of complicaties bij een ziekte. Pagina 23 van 33

24 4. Oefenen met het aanbrengen van structuur, c.q. het voeren van regie en/of het uitvoeren van handelingen die zelfredzaamheid tot doel hebben. - Oefenen door de verzekerde zelf: oefenen met vaardigheden (al dan niet aangeleerd tijdens AWBZ- of GGZ-behandeling) zoals gebruik geleidestok en gebruik hulpmiddelen voor communicatie (oefenen in het gebruik van de apparatuur telefoon/computer zelf), stimuleren van wenselijk gedrag, inslijpen van gedrag. - Oefenen van de mantelzorger/gebruikelijke verzorger hoe om te gaan met de gevolgen van de aandoening, stoornis of beperking van de verzekerde. Pagina 24 van 33

25 Bijlage 2: Zorgpad (bron HHM) Toegangsbepaling AWBZ De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) is een volksverzekering bedoeld voor mensen die langdurige en complexe zorg nodig hebben vanwege een ziekte of een beperkingen, bijvoorbeeld als gevolg van ouderdom. Het betreft hier onverzekerbare zorg, zoals opname in een instelling. Iedereen die in Nederland woont en/of werkt is verzekerd voor AWBZ-zorg. Hieronder wordt de AWBZ toegelicht aan de hand van het zorgpad dat een cliënt doorloopt. Stap in het proces Wie is betrokken Zorgbehoefte Cliënt (systeem) Verwijzers (MEE, zorgaanbieders, huisarts etc Indicatiestelling Ministerie van VWS CIZ/BJZ, CVZ Zorginkoop-en toewijzing Zorgkantoor* Zorglevering Zorgaanbieder Zorgregistratie Zorgaanbieder Zorgkantoor Zorgdeclaratie/verantwoording Zorgaanbieder, Zorgkantoor CAK, Nza, Cliënt *Vanaf 1 januari 213 wordt de AWBZ uitgevoerd door Zorgverzekeraars. Zorgkantoren worden opgeheven en de zorgverzekeraars worden voor cliënten het centrale aanspreekpunt voor zowel zorg op grond van de AWBZ als de ZvW (ZorgverzekeringsWet). (bron: Begrippenboek BG in de AWBZ, HHM) Zorgbehoefte Een zorgpad in de AWBZ begint met een zorgbehoefte. Een cliënt ervaart beperkingen in zijn dagelijks functioneren. Ook mensen in de omgeving van een cliënt kunnen dit ervaren en hierin aanleiding zien om met of namens de cliënt een AWBZ-aanvraag te doen. Bij mensen uit de omgeving kan het gaan om huisgenoten of familieleden, maar ook om professionele verwijzers als MEE, de huisarts of een zorgaanbieder waar de cliënt al zorg van ontvangt. In het laatste geval kan het bijvoorbeeld gaan om een instelling voor verstandelijk gehandicapten die signaleert dat het huidige zorgaanbod niet meer toereikend is omdat de zorgbehoefte van een cliënt groter is geworden. Pagina 25 van 33