Begeleiding in beeld. Nederland. 1 januari Feiten en cijfers over cliënten met een indicatie van het CIZ. 1 juli 2012

Transcriptie

1 Begeleiding in beeld Feiten en cijfers over met een indicatie van het CIZ. Nederland 1 januari juli januari 2012

2

3 Inhoud 1. Introductie Doel Publicatiedatum, verschijningsfrequentie en peildatum Cijfers op verschillende geografische niveaus Cijferafronding in de tabellen Waar te verkrijgen? Informatie Belangrijke wijzigingen ten opzicht van de vorige uitgave Begripsbepaling De CIZ-database, indicaties en Definities van kernbegrippen: cliëntkenmerken Definities van kernbegrippen: besluitkenmerken Aanspraak op AWBZ-zorg Algemene kenmerken van met Begeleiding Leeftijd Dominante grondslag Cliëntgroepen Functiecategorieën Functiecategorieën totaal Functiecategorieën naar leeftijd op peildatum 1 januari Functiecategorieën naar dominante grondslag op peildatum 1 januari Functiecategorieën naar cliëntgroep op peildatum 1 januari e zorgomvang BGI, BGG en KVB Voorkeursleveringsvorm: Pgb en ZIN Ontwikkeling voorkeursleveringsvorm Voorkeursleveringsvorm per cliëntgroep Leveringsvorm van voorkeur per functie en zorgomvang Vervoer bij Begeleiding Groep indicaties per cliënt...26 Bijlage A. Lijst van afkortingen

4 1. Introductie Het kabinet Rutte-I (oktober 2010 tot met april 2012) heeft de decentralisatie van de functie Begeleiding van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) naar de gemeenten ingezet. Dit betekent dat via de AWBZ geen aanspraak meer gemaakt kan worden op Begeleiding. Dit houdt ook in, dat de met de begeleiding te bereiken resultaten onder de compensatieplicht van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) worden gebracht. Het betreft hier de zogenaamde extramurale begeleiding. Het kabinet Rutte-II zet de lijn van decentralisatie voort. In het regeerakkoord van oktober 2012 is afgesproken dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor alle mensen die op of na 1 januari 2015 een beroep willen doen op Begeleiding of Kortdurend Verblijf. De decentralisatie wordt voorbereid door het Transitiebureau, een samenwerkngsverband tussen het ministerie van VWS en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Het Transitiebureau heeft het CIZ gevraagd gegevens over de AWBZindicaties beschikbaar te stellen. Zo kunnen onder andere gemeenten inzicht krijgen in het aantal inwoners binnen hun gemeentegrenzen dat een indicatie heeft voor de functie Begeleiding. Informatie hierover vindt u in deze rapportage. In het regeerakkoord van oktober 2012 zijn ook aanvullende decentralisaties opgenomen. De rapportage die nu voor u ligt bevat daar nog geen informatie over. Het CIZ is bezig met het ontwikkelen van een meer uitgebreide rapportage, die in de loop van 2013 beschikbaar zal worden. Houdt u daarvoor de website van het CIZ in de gaten. Meer informatie over de decentralisatie staat op Doel De rapportage Begeleiding in beeld is primair bedoeld voor gemeenten. De rapportage geeft informatie over de AWBZ- met aanspraak op de functie Begeleiding in iedere gemeente in Nederland. Met deze informatie kunnen gemeenten zich voorbereiden op hun nieuwe taak. De rapportage bevat informatie die eenvoudig en eenduidig is weergegeven. 1.2 Publicatiedatum, verschijningsfrequentie en peildatum Deze rapportage wordt gepubliceerd in het tweede kwartaal De rapportage verschijnt twee keer per jaar: in het tweede en vierde kwartaal. De volgende rapportage wordt verwacht in het najaar van In iedere Begeleiding in beeld wordt gerapporteerd over de stand van zaken op drie peilmomenten. Hierbij worden 1 januari en 1 juli als vaste data aangehouden. De gegevens zijn beschikbaar vanaf 1 januari Cijfers op verschillende geografische niveaus Deze rapportage is beschikbaar voor iedere afzonderlijke gemeente, provincie, zorgkantoor en GGD in Nederland. Ook is er een exemplaar beschikbaar waarin alleen landelijke cijfers gepresenteerd worden. 1 Het laagste geografische niveau waarop de rapportage beschikbaar is, is het wijkniveau. Hierbij wordt de indeling aangehouden, zoals die door het Centraal Bureau voor de Statistiek is geformuleerd. 1 Meer informatie over de landelijke indicatiestelling staat in de Trendrapportage van het CIZ. Deze is te downloaden via Voor professionals/ Downloads/ Jaarverslagen en rapportages 2

5 Ook wat betreft de COROP-gebieden (COördinatiecommissie Regionaal OnderzoeksProgramma) houdt het CIZ de indeling aan van het CBS. Meer informatie hierover staat op de website onder Methoden, Begrippen. Voor de zorgkantoorregio s wordt de indeling gehanteerd van Zorgverzekeraars Nederland. Welke gemeenten onder de verschillende regio s vallen, is te lezen op Begeleiding in beeld wordt niet op postcodeniveau verstrekt. Dit, omdat het een publiek toegankelijke rapportage is, en gegevens op postcodeniveau mogelijk tot op de persoon herleidbaar zijn. De woonplaats van een cliënt wordt bepaald op basis van de meest actuele gegevens uit de Gemeentelijke basisadministratie (GBA). 1.4 Cijferafronding in de tabellen De inhoud van de rapportage Begeleiding in Beeld is privacygevoelig. Om de privacy van te waarborgen, zijn de volgende maatregelen genomen: 1) In een tabel worden per cel aantallen vanaf de waarde vijf getoond. Bij de waardes nul tot en met vier staan kruisjes in de cellen. Als in een tabel over zorgomvang het aantal geldige is weggekruist, wordt het gemiddelde aantal uren of dagdelen zorg voor die categorie ook niet getoond; 2) Alle aantallen in deze rapportage worden afgerond op vijftallen. Deze twee maatregelen kunnen ertoe leiden dat de optelling van het aantal in een tabel, niet overeenkomt met de randtotalen van die tabel. 1.5 Waar te verkrijgen? De rapportage Begeleiding in beeld wordt online door het CIZ gepubliceerd. Geïnteresseerden kunnen de rapportages downloaden via Dit geldt ook voor de landelijke rapportage. De rapportage wordt niet in papieren versies verstrekt. 1.6 Informatie Aanvullende informatie over de publicatie Begeleiding in beeld en de decentralisatie van de functie Begeleiding in het algemeen, staat op Onder Vraag en Antwoord vindt u direct de antwoorden op de meest gestelde vragen. 1.7 Belangrijke wijziging ten opzichte van de vorige uitgave Het CIZ verbetert doorlopend het databestand waarop deze rapportage is gebaseerd. Eind 2012 is de methode waarmee het aantal per peildatum wordt bepaald, aangepast. Dit aantal kan nu nauwkeuriger worden vastgesteld dan voorheen. Deze verbeterslag heeft gevolgen voor informatie op alle beschikbare peildata. De cijfers in deze rapportage kunnen daardoor afwijken van de cijfers die eerder zijn gepubliceerd. Wij adviseren daarom altijd de laatste versie van dit rapport te downloaden op ciz.databank.nl. Daarin zijn altijd de meest recente gegevens opgenomen. 3

6 2. Begripsbepaling In dit hoofdstuk worden alle kernbegrippen uitgelegd. Eerst wordt toegelicht op welke informatie deze rapportage is gebaseerd. 2.1 De CIZ-database, indicaties en In de database van het CIZ staan alle AWBZ-indicaties opgeslagen die door het CIZ zijn afgegeven sinds de oprichting in Deze rapportage is gebaseerd op die database. Hier wordt gerapporteerd over aantallen die op een vastgesteld moment een geldige aanspraak hebben op AWBZ-zorg. Een cliënt kan op een moment slechts één geldig besluit hebben, maar opvolgend in tijd kan een cliënt wel meerdere besluiten hebben gekregen. Belangrijk is dat ook de Bureaus Jeugdzorg indicaties afgeven voor AWBZ-zorg. Zij indiceren kinderen jonger dan 18 jaar, met een psychiatrische aandoening. Omdat het CIZ niet over de gegevens van de Bureaus Jeugdzorg beschikt, kan hierover niet worden gerapporteerd. Daarnaast is een deel van de AWBZ-zorg indicatievrij en komt daardoor ook niet voor in deze rapportage. Behandeling voor zintuiglijk gehandicapten en advies, instructie en voorlichting door de thuiszorg zijn voorbeelden van AWBZ-zorg die indicatievrij is. Tweede aandachtspunt is dat het aantal met aanspraak op AWBZ-zorg in een gemeente niet overeen hoeft te komen met het aantal dat daadwerkelijk zorg consumeert in die gemeente. Het is mogelijk dat geïndiceerde zorg niet wordt geconsumeerd. Een cliënt kan een indicatie hebben zonder die te verzilveren bij een zorgaanbieder. Daarnaast kan een verschil optreden als in een andere gemeente dan waar zij wonen, hun zorg consumeren. Voorbeeld: een kind dat in een gemeente woont wordt naar de dagopvang gebracht in een buurgemeente. Het CIZ publiceert cijfers over het aantal met een geldige indicatie van het CIZ. Dit verschilt van de cijfers waarover het CAK en de zorgkantoren beschikken. Het CAK rapporteert over het aantal huishoudens (dus niet het aantal ) dat een eigen bijdrage betaalt voor AWBZ-zorg. Kinderen en jongeren onder de achttien hoeven geen eigen bijdrage voor de AWBZ te betalen. De zorgkantoren hebben cijfers over zorginkoop. In deze rapportage wordt in de meeste hoofdstukken alleen over de met een extramurale indicatie voor Begeleiding bericht. Alleen in hoofdstuk 3 worden ook gegevens over de andere met een CIZ-indicatie voor AWBZ-zorg gepresenteerd. Meer informatie over die groepen staat in de CIZ Basisrapportage AWBZ. Deze is te downloaden via Definities van kernbegrippen: cliëntkenmerken Het bestand wordt inzichtelijk gemaakt aan de hand van de volgende kenmerken Cliënt Onder cliënt wordt hier verstaan: een persoon die op een vastgesteld moment een geldig AWBZindicatiebesluit heeft dat is afgegeven door het CIZ en op de peildatum in leven is 2. 2 Het CIZ heeft voor iedere peildatum onderzocht welke in leven waren en welke overleden in het voorafgaande halfjaar. De peildatum is echter niet de publicatiedatum van deze rapportage. Het is mogelijk dat zijn overleden in de periode tussen de peildatum en het moment van verschijnen van de rapportage. 4

7 2.2.2 Leeftijd in categorieën De leeftijd van is opgedeeld in zeven categorieën. Dit is de standaardindeling, die het CIZ in vrijwel al haar publicaties gebruikt: 0-11 jaar; jaar; jaar; jaar; jaar; jaar; 85 jaar en ouder. De leeftijd van wordt vastgesteld op de peildatum Grondslag Een cliënt kan alleen aanspraak maken op AWBZ-zorg, als voor hem een grondslag kan worden vastgesteld. Dit is een aandoening, beperking of handicap waardoor de cliënt kan zijn aangewezen op zorg. Er zijn zes grondslagen: - Somatische aandoening/beperking (SOM); - Psychogeriatrische aandoening/ beperking (PG); - Psychiatrische aandoening/ beperking (PSY); - Lichamelijke handicap (LG); - Verstandelijke handicap (VG); - Zintuiglijke handicap (ZG) Dominante grondslag Voor iedere cliënt kunnen meerdere grondslagen worden geregistreerd, bijvoorbeeld als iemand zowel een somatische als een psychiatrische aandoening heeft. Eén hiervan wordt aangewezen als de dominante grondslag. Deze wordt vastgesteld op grond van de zwaarst wegende beperkingen. Als het vooral de psychiatrische aandoening is die tot aanspraak op AWBZ-zorg leidt, dan is PSY de dominante grondslag. Somatiek ( SOM ) is in dit geval de secundaire grondslag Cliëntgroepen Binnen de populatie van AWBZ- zijn verschillende subgroepen te onderscheiden, op basis van leeftijd en dominante grondslag van de cliënt. Vaak richten zorgaanbieders zich in het bijzonder op één of enkele van deze subgroepen. De indeling die hiervoor wordt gebruikt, staat in tabel 2.1. De groep PSY jonger dan 18 jaar komt niet voor in de CIZ-cliëntgroepen. Bureau Jeugdzorg is het bevoegde orgaan om indicaties te stellen voor minderjarigen bij wie de zorgvraag voortkomt uit de grondslag PSY. Het CIZ is voor de indicatiestelling bij deze kinderen niet bevoegd. Cliënten die vóór hun 18e door een Bureau Jeugdzorg zijn geïndiceerd voor AWBZ-zorg en daarnaast jeugdhulpverlening ontvangen, krijgen zo nodig tot hun 23 ste indicaties van Bureau Jeugdzorg. Alle andere onder de 18 jaar worden door het CIZ geïndiceerd. Dit betreft dus jonger dan 18 jaar met (een) andere grondslag(en) dan PSY. In deze rapportage wordt alleen gerapporteerd over de indicaties die door het CIZ zijn afgegeven; het CIZ beschikt niet over data van de Bureaus Jeugdzorg. 5

8 Tabel 2.1 Overzicht van de negen cliëntgroepen. Cliëntgroep Dominante grondslag Leeftijd SOM 0-64 jaar* Somatische aandoening/beperking 0 tot 65 jaar SOM jaar Somatische aandoening/beperking 65 tot 75 jaar SOM 75 jaar en ouder Somatische aandoening/beperking 75 jaar en ouder PG 65 jaar en ouder Psychogeriatrische aandoening/beperking 65 jaar en ouder PSY 18 jaar en ouder Psychiatrische aandoening/beperking vanaf 18 jaar VG 0-17 jaar Verstandelijke handicap tot en met 17 jaar VG 18 jaar en ouder Verstandelijke handicap vanaf 18 jaar ZG Zintuiglijke handicap alle leeftijden LG Lichamelijke handicap alle leeftijden *Omvat ook met psychogeriatrische aandoening (PG). Die grondslag-leeftijdcombinatie is zo zeldzaam, dat deze niet is uitgesplitst. In de CIZ-publicatie Wie is de cliënt? Veranderingen in de AWBZ staan cliëntportretten. Deze geven een beeld van met verschillend AWBZ-indicaties. 'Wie is de cliënt?' is te downloaden via Definities van kernbegrippen: besluitkenmerken Cliënten kunnen niet alleen worden ingedeeld in categorieën op basis van hun persoonlijke kenmerken. Dit kan ook op basis van het type zorg dat zij geïndiceerd hebben gekregen, of hoe zij hun zorg graag willen ontvangen. Bij de zorgvorm wordt onderscheid gemaakt in extramurale (zorg zonder verblijf) en intramurale zorg (zorg met verblijf). We spreken van extramurale zorg als de cliënt maximaal drie etmalen per week in een zorginstelling verblijft. Is dat meer dan drie etmalen per week, dan spreken we van intramurale zorg. Extramurale zorg wordt geïndiceerd in functies en klassen, intramurale zorg in zorgzwaartepakketten. 'Begeleiding in beeld' gaat vooral over extramurale Extramurale zorgfuncties De extramurale AWBZ-zorg is ingedeeld in zeven zorgfuncties: Persoonlijke Verzorging (PV); Verpleging (VP); Begeleiding (BG); Behandeling (BH); Kortdurend Verblijf (KVB). De functies Begeleiding en Behandeling kennen twee vormen: Individueel en Groep. Dit leidt tot de functies Behandeling Individueel (BHI) en Behandeling Groep (BHG), Begeleiding Individueel (BGI) en Begeleiding Groep (BGG). De functie Kortdurend Verblijf is van kracht sinds 1 januari Tot die datum werden indicaties afgegeven voor de functie Verblijf Tijdelijk (VBT). Indicaties voor VBT met een looptijd tot na 1 januari 2011, behielden hun geldigheid. Nieuwe indicaties worden gesteld met Kortdurend Verblijf; de toegangsvoorwaarden voor deze functie zijn anders dan voor de oude functie VBT. In deze rapportage worden indicaties met VBT gerangschikt onder KVB. 6

9 2.3.2 Zorgomvang In een indicatiebesluit wordt niet alleen aangegeven op welke AWBZ-functie(s) een cliënt aanspraak kan maken, maar ook op hoeveel zorg binnen elke functie. Dit heet de zorgomvang, die wordt weergegeven in functieklassen. De klassen lopen op van klasse 0 tot en met maximaal klasse 9. De maximumklasse verschilt per functie. Afhankelijk van de functie, worden de klassen gedefinieerd in bandbreedtes in uren, dagdelen per week of etmalen per week. Tabel 2.2 Overzicht van de minimum- en maximumklassen van zorgomvang van de extramurale functies. Cliëntgroep Minimumklasse Maximumklasse Persoonlijke verzorging (PV) Klasse 1 0 1,9 uur per week Klasse ,9 uur per week Verpleging (VP) Klasse 0 0 0,9 uur per week Klasse ,9 uur per week Begeleiding Individueel (BGI) Klasse 1 0 1,9 uur per week Klasse ,9 uur per week Begeleiding Groep (BGG) Klasse 1 Één dagdeel per week Klasse 9 Negen dagdelen per week Behandeling (BH) en Behandeling Individueel (BHI) Het CIZ indiceert geen omvang voor de functies BH en BHI. Behandeling Groep (BHG) Klasse 1 Één dagdeel per week Klasse 9 Negen dagdelen per week Kortdurend Verblijf (KVB) Klasse 1 Één etmaal per week Klasse 3 Drie etmalen per week Als in uitzonderingsgevallen de zorgbehoefte van de cliënt uitgaat boven de hoogste klasse, kan additionele zorg in uren en/of dagdelen gemotiveerd worden geïndiceerd. Dit betreft bijvoorbeeld met een indicatie voor palliatief terminale zorg, die additionele uren Begeleiding Individueel krijgen. Voor alle extramurale functies (behalve Behandeling Individueel) kunnen additionele uren worden geïndiceerd. Bij functies die in uren per week worden geïndiceerd, wordt het gemiddelde van de klasse aangehouden bij de berekening van het aantal uren zorg per week Functiecategorieën Sommige hebben een indicatie voor een enkele functie. Vaak echter hebben meerdere functies geïndiceerd gekregen. Omdat bepaalde combinaties van functies veel voorkomen, kunnen verschillende functiecategorieën worden geformuleerd. De categorieën lopen min of meer op in zorgzwaarte. Bovendien sluiten de categorieën elkaar uit. Dit betekent dat iedere cliënt in slechts één van de categorieën kan worden ingedeeld. De functiecategorieën die hier worden gehanteerd, staan in tabel 2.2. Voor alle duidelijkheid: de functiecategorieën in deze rapportage betreffen alleen met een indicatie voor Begeleiding (extramurale zorg). 7

10 Tabel 2.3 Overzicht van functiecategorieën voor met een extramurale indicatie met Begeleiding. Functiecategorie Functies in het indicatiebesluit 1 BGI-sec Alleen Begeleiding Individueel 2 BGI + PV/VP/BH Begeleiding Individueel in combinatie met een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging, en Behandeling 3 BGG-sec Alleen Begeleiding Groep 4 BGG + PV/VP/BH 5 BGI + BGG 6 BGI + BGG + PV/VP/BH 7 KVB +BG+ (PV/VP/BH) 8 PTZ Begeleiding Groep in combinatie met een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging en Behandeling Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep, geen andere functies Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep, in combinatie met een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging en Behandeling Kortdurend Verblijf (maximaal drie etmalen per week) in combinatie met Begeleiding Individueel en/of Begeleiding Groep en evt. een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging en Behandeling Palliatief Terminale Zorg (zonder Verblijf), Begeleiding eventueel in combinatie met andere functies; meestal gekenmerkt door additionele uren BGI Bepalen van de functiecategorie Tot welke functiecategorie een cliënt op een peildatum wordt gerekend, wordt bepaald op basis van de functies die op het moment van peilen geldig zijn. Figuur 2.1 geeft hiervan een schematische weergave. Peildatum: 1 januari januari januari januari 2012 Persoonlijke verzorging Verpleging Besluit(en) van cliënt X: Begeleiding Individueel Besluit(en) van cliënt Y: Resultaat van peiling: 1 besluit geldig 1 cliënt 3 functies 2 besluiten geldig 2 3 functies 2 besluiten geldig 2 3 functies 1 besluiten geldig 1 cliënt 2 functies Figuur 2.1 Schematische weergave peilmethodiek. Cliënt X in de figuur hoorde, op basis van hetzelfde indicatiebesluit, op 1 januari 2009 tot de functiecategorie BGI + PV/VP/BH (Begeleiding Individueel met een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging en Behandeling), en op 1 januari 2011 in de categorie PV-sec (alleen Persoonlijke Verzorging). Door het wisselende aantal geldige functies, kan de totale zorgomvang van het besluit in de tijd veranderen. Daarom wordt de zorgomvang ook op ieder peilmoment opnieuw vastgesteld. 8

11 2.3.4 Voorkeursleveringsvorm Bij het aanvragen van AWBZ-zorg kiest de cliënt welke leveringsvorm zijn voorkeur heeft: zorg in natura (ZIN) of persoonsgebonden budget (Pgb). In een indicatiebesluit dat meerdere functies omvat, kan voor iedere functie een leveringsvorm gekozen worden (behalve Behandeling; deze kan alleen als ZIN worden geleverd). Hierdoor kan een indicatiebesluit zowel de voorkeursleveringsvorm ZIN als Pgb bevatten. In de tabel over leveringsvorm van voorkeur worden dus de volgende categorieën gebruikt: Zorg in natura (ZIN); Persoonsgebonden budget (Pgb); Combinatie ZIN en Pgb. Belangrijk is, dat de leveringsvorm van voorkeur die het CIZ registreert niet overeen hoeft te komen met de uiteindelijke leveringsvorm. Die wordt namelijk in afstemming tussen de cliënt en het zorgkantoor bepaald en kan afwijken van de leveringsvorm van voorkeur. 9

12 3. Aanspraak op AWBZ-zorg Op 1 januari 2013 hadden in Nederland een geldige indicatie voor AWBZ-zorg (door het CIZ geïndiceerd). Hiervan hadden een indicatie voor extramurale zorg en een indicatie voor intramurale zorg. Van de met een extramurale indicatie konden er ook aanspraak maken op de functie Begeleiding. Tabel 3.1 met een geldige indicatie voor extramurale en intramurale AWBZ-zorg op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland. 1 januari juli januari 2013 Extramuraal met Begeleiding Extramuraal zonder Begeleiding Intramuraal Totaal

13 4. Algemene kenmerken van met Begeleiding 4.1 Leeftijd In tabellen en staat een overzicht van het aantal extramurale met uitstaand recht op AWBZ-zorg inclusief Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013, verdeeld over zeven leeftijdscategorieën. In de tabel wordt duidelijk dat op 1 januari 2013 de grootste groep AWBZ met Begeleiding in Nederland in de leeftijdscategorie jaar viel. Tabel met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland naar leeftijd. Leeftijd 1 januari juli januari jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar en ouder Onbekend x x x Totaal Tabel Relatief aantal met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland naar leeftijd. Leeftijd 1 januari juli januari jaar 5% 5% 5% jaar 5% 5% 5% jaar 40% 40% 40% jaar 20% 20% 20% jaar 10% 10% 10% jaar 10% 10% 10% 85 jaar en ouder 5% 5% 5% Onbekend 0% 0% 0% Totaal 100% 100% 100% 11

14 4.2 Dominante grondslag Tabellen en geven de verdeling weer van extramurale met Begeleiding, ingedeeld naar dominante grondslag. Uit de tabel blijkt dat in Nederland de groep BG- met de dominante grondslag Psychiatrische aandoening/ziekte (PSY) op 1 januari 2013 het grootst was. Tabel met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland naar dominante grondslag. Dominante grondslag 1 januari juli januari 2013 Somatische aandoening/ziekte (SOM) Psychogeriatrische aandoening/ziekte (PG) Psychiatrische aandoening/ziekte (PSY) Lichamelijke handicap (LG) Verstandelijke handicap (VG) Zintuiglijke handicap (ZG) Onbekend 5 5 x Totaal Tabel Relatief aantal met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland naar dominante grondslag. Dominante grondslag 1 januari juli januari 2013 Somatische aandoening/ziekte (SOM) 15% 15% 15% Psychogeriatrische aandoening/ziekte (PG) 5% 5% 5% Psychiatrische aandoening/ziekte (PSY) 35% 35% 35% Lichamelijke handicap (LG) 10% 10% 10% Verstandelijke handicap (VG) 30% 30% 30% Zintuiglijke handicap (ZG) 0% 0% 0% Onbekend 0% 0% 0% Totaal 100% 100% 100% 12

15 In tabel is de dominante grondslag afgezet tegen de secundaire grondslag van alle met een extramurale indicatie voor Begeleiding op 1 januari Er waren met slechts één grondslag. De meest voorkomende combinatie van grondslagen in Nederland was VG - PSY. Dit betrof Tabel Dominante en secundaire grondslag van met een geldige indicatie voor extramurale AWBZzorg met Begeleiding op 1 januari 2013 in Nederland. Secundaire grondslag Dominante grondslag Geen SOM PG PSY LG VG ZG Totaal SOM PG PSY LG VG ZG Onbekend x x Totaal

16 4.3 Cliëntgroepen In tabellen en zijn de cliëntgroepen weergegeven die zijn gebaseerd op de leeftijd en dominante grondslag van de cliënt. Het blijkt dat op 1 januari 2013 in Nederland de cliëntgroep PSY/PS 18 jaar en ouder de grootste was. Tabel met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per cliëntgroep. Cliëntgroep 1 januari juli januari 2013 SOM 0-64 jaar SOM jaar SOM 75 jaar en ouder PG 65 jaar en ouder PSY 18 jaar en ouder VG 0-17 jaar VG 18 jaar en ouder ZG LG Onbekend 10 5 x Totaal Tabel Relatief aantal met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per cliëntgroep. Cliëntgroep 1 januari juli januari 2013 SOM 0-64 jaar 5% 5% 5% SOM jaar 5% 5% 5% SOM 75 jaar en ouder 10% 10% 10% PG 65 jaar en ouder 5% 5% 5% PSY 18 jaar en ouder 35% 35% 35% VG 0-17 jaar 10% 10% 10% VG 18 jaar en ouder 20% 20% 20% ZG 0% 0% 0% LG 10% 10% 10% Onbekend 0% 0% 0% Totaal 100% 100% 100% 14

17 5. Functiecategorieën 5.1 Functiecategorieën totaal Indicatiebesluiten kunnen verschillende (combinaties van) functies omvatten (zie tabel 2.2 in paragraaf 2.3.2). Tabellen en geven weer hoeveel in iedere functiecategorie vallen. Op 1 januari 2013 was de functiecategorie BGI-sec het grootst. Tabel met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per functiecategorie. Functiecategorie 1 januari juli januari BGI-sec BGI + PV/VP/BH BGG-sec BGG + PV/VP/BH BGI + BGG BGI + BGG + PV/VP/BH KVB + BG +(PV/VP/BH) PTZ Totaal Tabel Relatief aantal met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per functiecategorie. Functiecategorie 1 januari juli januari BGI-sec 35% 40% 40% 2 BGI + PV/VP/BH 10% 10% 10% 3 BGG-sec 10% 15% 15% 4 BGG + PV/VP/BH 10% 10% 10% 5 BGI + BGG 10% 10% 10% 6 BGI + BGG + PV/VP/BH 5% 5% 5% 7 KVB + BG +(PV/VP/BH) 10% 5% 5% 8 PTZ 0% 0% 0% Totaal 100% 100% 100% 15

18 5.2 Functiecategorieën naar leeftijd op peildatum 1 januari 2013 Tabel 5.2 toont de verdeling van de in de functiecategorieën over de leeftijdsklassen op 1 januari Zo kan uit de tabel worden afgeleid dat er op 1 januari 2013 in Nederland 780 in de leeftijdscategorie 18 tot 49 jaar waren met een indicatie voor de functie Begeleiding Groep in combinatie met Persoonlijke Verzorging, Verpleging en/of Behandeling (BGG + PV/VP/BH). Tabel 5.2 met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2013 in Nederland per functiecategorie naar leeftijd. Leeftijdscategorie Functiecategorie 0-11 jaar jaar jaar jaar jaar jaar 85+ jaar Onb. Totaal 1 BGI-sec x BGI + PV/VP/BH x BGG-sec x BGG + PV/VP/BH x BGI + BGG x BGI + BGG + PV/VP/BH x KVB + BG +(PV/VP/BH) x PTZ x Totaal x

19 5.3 Functiecategorieën naar dominante grondslag op peildatum 1 januari 2013 De verdeling van met een extramurale indicatie voor Begeleiding per functiecategorie naar dominante grondslag, staat in tabel 5.3. In de tabel wordt zichtbaar dat er op 1 januari 2013 in Nederland waren met de grondslag Somatiek en een indicatie voor alleen Begeleiding Individueel (BGIsec). Tabel 5.3 met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2013 in Nederland per functiecategorie naar dominante grondslag. Dominante grondslag Functiecategorie SOM PG PSY LG VG ZG Onb Totaal 1 BGI-sec x BGI + PV/VP/BH x BGG-sec x BGG + PV/VP/BH x BGI + BGG x BGI + BGG + PV/VP/BH x KVB + BG +(PV/VP/BH) x PTZ x x Totaal x

20 5.4 Functiecategorieën naar cliëntgroep op peildatum 1 januari 2013 In tabel 5.4 staat hoe op 1 januari 2013 de in Nederland met een geldige extramurale CIZ-indicatie voor de functie Begeleiding verdeeld waren over de functiecategorieën en cliëntgroepen. Bijvoorbeeld: er waren op 1 januari met een indicatie voor alleen Begeleiding Groep (BGG-sec) in de cliëntgroep PG 65 jaar en ouder. Tabel 5.4 met een geldige extramurale indicatie voor AWBZ-zorg met Begeleiding op 1 januari 2013 in Nederland per functiecategorie naar cliëntgroep. Cliëntgroep Functiecategorie SOM 0-64 jaar SOM jaar SOM 75 jaar en ouder PG 65 jaar en ouder PSY 18 jaar en ouder VG 0-17 jaar VG 18 jaar en ouder ZG LG Onb Totaal 1 BGI-sec x BGI + PV/VP/BH x BGG-sec x BGG + PV/VP/BH x BGI + BGG x BGI + BGG + PV/VP/BH x KVB + BG +(PV/VP/BH) x PTZ x 20 x Totaal x

21 6. e zorgomvang BGI, BGG en KVB In de tabellen tot en met en staan de functies Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep met het gemiddelde aantal uren en dagdelen zorg per week. In tabel en staat het gemiddeld aantal etmalen Kortdurend Verblijf per week. Hierbij moet worden aangetekend, dat het gemiddelde voor iedere functie is berekend op basis van de die een indicatie voor de desbetreffende functie hebben. Immers, niet iedereen in een bepaalde cliëntgroep heeft per definitie dezelfde zorg geïndiceerd gekregen. Voorbeeld: het kan dat slechts tien procent van de kinderen met een verstandelijke handicap een indicatie voor Kortdurend Verblijf heeft, tachtig procent een indicatie voor Begeleiding Groep en alle in deze cliëntgroep een indicatie voor Begeleiding Individueel. In deze hypothetische situatie zou de gemiddelde zorgomvang per functie berekend worden over respectievelijk tien, tachtig en honderd procent van de cliëntgroep. In iedere tabel wordt daarom voor elke cliëntgroep vermeld, hoeveel een indicatie voor de desbetreffende functie hadden. De zorgomvang van met een indicatie voor palliatief terminale zorg wordt in aparte tabellen gepresenteerd. Hiervoor is gekozen, omdat de bovengemiddelde grote zorgomvang van PTZ- de gemiddelde zorgomvang van alle samen sterk vertekent. De PTZ- en hun zorgomvang worden dus niet meegenomen in de tabellen waarin de zorgomvang van de cliëntgroepen wordt getoond. Tabel met Begeleiding Individueel en het gemiddelde aantal uren Begeleiding Individueel per week op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per cliëntgroep. 1 januari juli januari 2013 Cliëntgroep met BGI aantal uren BGI met BGI aantal uren BGI met BGI aantal uren BGI SOM 0-64 jaar , , ,1 SOM jaar , , ,6 SOM 75 jaar en ouder , , ,4 PG 65 jaar en ouder , , ,5 PSY 18 jaar en ouder , , ,9 VG 0-17 jaar , , ,5 VG 18 jaar en ouder , , ,8 ZG , , ,7 LG , , ,3 Onbekend 5 3,1 5 2,6 x x Totaal , , ,2 Tabel PTZ- met Begeleiding Individueel en het gemiddelde aantal uren Begeleiding Individueel per week op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland. 1 januari juli januari 2013 met BGI aantal uren BGI met BGI aantal uren BGI met BGI aantal uren BGI PTZ , , ,7 19

22 Tabel met Begeleiding Groep en het gemiddelde aantal dagdelen Begeleiding Groep per week op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per cliëntgroep. 1 januari juli januari 2013 Cliëntgroep met BGG aantal dagdelen BGG met BGG aantal dagdelen BGG met BGG aantal dagdelen BGG SOM 0-64 jaar , , ,9 SOM jaar , , ,8 SOM 75 jaar en ouder , , ,8 PG 65 jaar en ouder , , ,6 PSY 18 jaar en ouder , , ,6 VG 0-17 jaar , , ,0 VG 18 jaar en ouder , , ,2 ZG , , ,8 LG , , ,9 Onbekend x x x x x - Totaal , , ,8 Tabel PTZ- met Begeleiding Groep en het gemiddelde aantal dagdelen Begeleiding Groep per week op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland. 1 januari juli januari 2013 met BGG aantal dagdelen BGG met BGG aantal dagdelen BGG met BGG aantal dagdelen BGG PTZ- 35 5,2 30 5,4 25 5,7 20

23 Tabel met Kortdurend Verblijf in combinatie met Begeleiding en het gemiddelde aantal etmalen Kortdurend Verblijf per week op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per cliëntgroep. 1 januari juli januari 2013 Cliëntgroep met KVB aantal etmalen KVB met KVB aantal etmalen KVB met KVB aantal etmalen KVB SOM 0-64 jaar 460 1, , ,3 SOM jaar 170 1, ,5 95 1,5 SOM 75 jaar en ouder 225 1, , ,5 PG 65 jaar en ouder 430 1, , ,5 PSY 18 jaar en ouder 515 1, , ,3 VG 0-17 jaar , , ,1 VG 18 jaar en ouder , , ,1 ZG 290 1, , ,2 LG , , ,3 Onbekend x - x - x - Totaal , , ,2 Tabel PTZ- met Kortdurend Verblijf en het gemiddelde aantal etmalen Kortdurend Verblijf per week op1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland. 1 januari juli januari 2013 met KVB aantal etmalen KVB met KVB aantal etmalen KVB met KVB aantal etmalen KVB PTZ- 5 1,9 5 1,7 x x 21

24 7. Voorkeursleveringsvorm: Pgb en ZIN Bij de interpretatie van onderstaande tabellen is het van belang te weten, dat het CIZ alleen kan rapporteren over de leveringsvorm van voorkeur van de cliënt. Dit hoeft niet overeen te komen met de uiteindelijke leveringsvorm, die in afstemming met het zorgkantoor wordt bepaald. Het CIZ beschikt niet over deze informatie; zie ook Hoofdstuk 2, paragraaf Ontwikkeling voorkeursleveringsvorm In tabellen en is de verdeling van het aantal naar leveringsvorm weergegeven op de peildata 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland. Het betreft alleen de leveringsvorm van de functies Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep; de leveringsvorm van andere functies wordt buiten beschouwing gelaten. In tabel staat, dat er in Nederland op 1 januari 2013 meer waren met de leveringsvorm van voorkeur zorg in natura (ZIN) dan de leveringsvorm persoonsgebonden budget (Pgb) (respectievelijk en ). Dat betekent dat 72 procent van de met een indicatie voor Begeleiding koos voor zorg in natura, 25 procent voor een persoonsgebonden budget, en 3 procent voor een combinatie van de twee categorieën (tabel 7.1.2). Tabel met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met enige vorm van Begeleiding op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per voorkeursleveringsvorm voor de functies Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep. Voorkeursleveringsvorm 1 januari juli januari 2013 Zorg in natura (ZIN) Persoonsgebonden budget (Pgb) ZIN + Pgb Onbekend Totaal Tabel Relatieve aantal met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per voorkeursleveringsvorm voor de functies Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep. Voorkeursleveringsvorm 1 januari juli januari 2013 Zorg in natura (ZIN) 70% 70% 70% Persoonsgebonden budget (Pgb) 30% 25% 25% ZIN + Pgb 5% 5% 5% Onbekend 0% 0% 0% Totaal 100% 100% 100% 22

25 7.2 Voorkeursleveringsvorm per cliëntgroep In tabel 7.2 staat de voorkeursleveringsvorm voor de functies Begeleiding Groep en Begeleiding Individueel per cliëntgroep op 1 januari De cliëntgroep met de meeste die voorkeur hebben voor een persoonsgebonden budget, was PSY/PS 18 jaar en ouder ( ). De leveringsvorm zorg in natura werd het meest gekozen door uit de cliëntgroep PSY/PS 18 jaar en ouder ( ). Tabel 7.2 met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met enige vorm van Begeleiding op 1 januari 2013 in Nederland per cliëntgroep naar leveringsvorm van voorkeur voor de functies Begeleiding Groep en Begeleiding Individueel. Voorkeursleveringsvorm Cliëntgroep ZIN PGB ZIN + Pgb Onbekend SOM 0-64 jaar SOM jaar x SOM 75 jaar en ouder PG 65 jaar en ouder x PSY 18 jaar en ouder VG 0-17 jaar x VG 18 jaar en ouder x ZG x LG Onbekend x x x x Totaal

26 7.3 Leveringsvorm van voorkeur per functie en zorgomvang. In tabel 7.3 is per functie Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep vermeld wat de leveringsvorm van voorkeur van de met een indicatie voor deze functie is op 1 januari Ook is per combinatie van functie en leveringsvorm van voorkeur aangegeven, wat de gemiddelde zorgomvang voor de desbetreffende functie is. In de tabel wordt bijvoorbeeld duidelijk, dat van de met een indicatie voor Begeleiding Individueel er waren die deze zorg bij voorkeur in natura ontvangen met een indicatie voor Begeleiding Individueel kozen voor de leveringsvorm persoonsgebonden budget. Tabel 7.3 met een geldige indicatie voor extramurale AWBZ-zorg met Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep op 1 januari 2013 in Nederland en de zorgomvang in uren/dagdelen per week naar leveringsvorm van voorkeur. Voorkeursleveringsvorm ZIN PGB Onbekend Totaal met BGI e omvang BGI in uren per week 3,0 3,7 4,4 3,2 met BGG x e omvang BGG in dagdelen per week 5,1 3,9-4,8 met KVB e omvang KVB in etmalen per week 1,2 1,1 2,3 1,2 Noot 1: In de tabel wordt alleen getoond, welke leveringsvorm de cliënt heeft gekozen voor de desbetreffende functie. Het kan, dat de voor andere functies in hun besluit een andere leveringsvorm van voorkeur hebben aangewezen. Dit betekent dat ze in de categorie ZIN + Pgb thuishoren in tabellen 7.1.1, en 7.2. Noot 2: De PTZ- zijn buiten deze tabel gehouden, omdat hun zorgomvang de gemiddelde zorgomvang te sterk zouden vertekenen. Meestal vragen PTZ- hun zorg in natura aan. 24

27 8. Vervoer bij Begeleiding Groep In tabel 8.1 is per cliëntgroep vermeld, hoeveel een indicatie hebben voor vervoer bij de functie Begeleiding Groep. Dit waren op 1 januari Tabel 8.1 met en zonder een geldige extramurale indicatie voor vervoer in het kader van de functie Begeleiding Groep op 1 januari 2012, 1 juli 2012 en 1 januari 2013 in Nederland per cliëntgroep. met indicatie voor vervoer 1 januari juli januari 2013 Cliëntgroep Geen vervoer Wel vervoer Geen vervoer Wel vervoer Geen vervoer Wel vervoer SOM 0-64 jaar SOM jaar SOM 75 jaar en ouder PG 65 jaar en ouder PSY 18 jaar en ouder VG 0-17 jaar VG 18 jaar en ouder ZG LG Onbekend x x x x x x Totaal Noot: de PTZ zijn buiten deze tabel gehouden. 25

28 9. indicaties per cliënt Tabel 9.1 toont dat in Nederland gedurende 2012 eenmaal zijn geïndiceerd voor de functie Begeleiding. Daarnaast hebben twee keer of vaker een indicatie voor Begeleiding gekregen in 2012 De desbetreffende in Nederland kregen in 2012 gemiddeld 1,4 indicaties voor de functie Begeleiding. Tabel 9.1 met een extramurale indicatie voor de functie Begeleiding in Nederland verdeeld naar het aantal indicaties dat zij gedurende 2010, 2011 en 2012 voor deze functie hebben ontvangen. indicaties of meer Totaal

29 Bijlage A. Lijst van afkortingen Op alfabetische volgorde: AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten BG Begeleiding (overkoepelende functiegroep) BGG Begeleiding Groep (BG in groepsverband) BGI Begeleiding Individueel BH Behandeling (functie) BHG Behandeling Groep (m.i.v. 1 januari 2011) BHI Behandeling Individueel (m.i.v. 1 januari 2011) KVB Kortdurend Verblijf (m.i.v. 1 januari 2011) LG Lichamelijke handicap (grondslag) PG Psychogeriatrische aandoening/ziekte (grondslag) Pgb Persoonsgebonden budget PSY Psychiatrische aandoening/ziekte (grondslag) PV Persoonlijke Verzorging (functie) SOM Somatische aandoening/ziekte (grondslag) VB Verblijf (overkoepelende functiegroep) VBT Verblijf Tijdelijk (functie, tot 1 januari 2011)) VG Verstandelijke handicap (grondslag) VP Verpleging (functie) ZG Zintuiglijke handicap (grondslag) ZIN Zorg in natura ZZP Zorgzwaartepakket 27

30 28

31 Dit is een uitgave van het CIZ. Versie 3.0 april 2013 De verantwoordelijkheid voor de inhoud van deze publicatie berust bij het Centrum indicatiestelling zorg (CIZ). Het gebruik van cijfers en/of teksten uit deze publicatie als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. CIZ aanvaardt geen aansprakelijkheid voor drukfouten en/of andere onvolkomenheden. Voortschrijdend inzicht en informatiewensen vanuit het Ministerie van VWS en de AWBZ-ketenpartners kunnen leiden tot aanpassing van de vorm en inhoud van deze publicatie. 29