Taart van Lambert. Integrale aanpak vroegsignalering alcohol: communicerende vaten

Transcriptie

1 Integrale aanpak vroegsignalering alcohol: communicerende vaten Rob Bovens Lector Verslavingspreventie Taart van Lambert Algemene therapie effecten 30% Placebo effecten 15% Verandering door factoren buiten de therapie 40% Techniek 15% Chr. Hogeschool Windesheim, Zwolle en Flevoland 10 basisprincipes voor geloofwaardigheid (Marketingliteratuur: Van Marwijk, 2009) wees consistent wees congruent wees consequent wees authentiek wees transparant laat jezelf veel zien bouw een vlekkeloze reputatie op wees eerlijk heb vertrouwen in anderen toon geloofwaardige lichaamstaal Persoonlijkheidskenmerken (1) Drive, persoonlijke ervaringen, overtuiging, motivatie, enthousiasme Authenticiteit Zelfonthulling Kwetsbaarheid Doelgroepgericht, sensitiviteit (verdiepen in leefwereld, beweegredenen doelgroep, verbaal en non-verbaal, menselijk inzicht, de juiste conclusies trekken hierbij).. Geloofwaardigheid (10 kenmerken zoals consistentie, consequentie, congruentie etc.) Empathie, begrip Zelfreflectie, je eigen kracht kennen Ervaringskennis Openheid Persoonlijkheidskenmerken (2) Humor Flexibiliteit Maatschappijvisie Kennis is leidend Timing, in stapjes kunnen denken, reële doelstellingen formuleren Voorbeelden laten aansluiten Overtuigingskracht Geloof in eigen effectiviteit Daadkracht Ondernemend Creativiteit Initiatiefrijk Attractiviteit, uitstraling, charisma Van belang zijn: - Ervaringskennis - Visie op gebruik Overtuiging en drive 1

2 Ervaringskennis Maandblad Geestelijke Volksgezondheid Mei 2011: Eenderde (31%) studenten GGZ-richting Windesheim heeft Psychische stoornis/verslavingsproblematiek (gehad). Gecombineerd met dergelijke problematiek in de omgeving is sprake van ervaringskennis bij 57%. Must voor de preventiewerker, maar verder iedere stakeholder in (alcohol)preventie Bewustzijn van eigen normen en waarden ten aanzien van het gebruik van alcohol Alie Weerman Verklaringsmodel (overmatig) alcoholgebruik Community Normen 0 e lijn 1 e lijn 2 e lijn IV.Vroegsignalering Alcoholgebruik ouders, familie n vrienden II. Aanbod paracommercie supermarkt Horeca Ouders en opvoeders Partner en vrienden III. Toezicht en monitoring Politie BOA's I.Persoonlijke motivatie en intentiegroepsdruk, hersenontwikkeling opvoeding, sociaal niveau Fysiek milieu, Genen, Persoonlijkheid, Fysieke Gezondheid, Alcoholervaringen Campagne, voorlichting, onderzoek Beleid, bestuur wet en regelgeving kostprijs Ervaringen Reclame Maatschappelijke normen alcoholgebruik Socialisatie (Ervaringen) Reclame Kostprijs Wetgeving, beleid Voorlichting, Campagnes e.d. Socialisatie Associaties Opvoeding Voorlichting (positieve en negatieve) ervaringen Associaties Peergroup Uit nog niet gepubliceerd onderzoek op Windesheim blijken negatievere associaties onder studenten Social Work t.a.v. verslaving dan t.a.v. psychische stoornissen. (associaties als stinkt, vies, zwerver e.d. komen veel voor, terwijl men iemand die stoornissen heeft voornamelijk zielig vindt) 2

3 Opvoeding Invulling van opvoeding is tijdgebonden en hangt mede af van urgentie 19 e eeuw Biergebruik minder probleem, sterke drank wel Alcoholconsumptie 8 liter per hoofd van de bevolking Emancipatorische idealen Industriële revolutie Drankbestrijding Voorlichting Activiteiten Wetgeving Opvang : Alcoholconsumptie 2,3 liter per hoofd van de bevolking Vanaf 60-er jaren een aantal ontwikkelingen Nieuwe drank- en horecawet: uitbreiding verstrekkingspunten (o.a. komst supermarkten) Welvaart stijgt Positie kerk verandert, invloed wordt gestaag minder Vrije tijd neemt toe Verbraderisering Babyboomers ontdekken de wijn en dagelijks drinken Drugs worden het probleem, leiden af Belang sponsoring en reclame neemt toe Marketing: nieuwe drankjes (mix) consumptie per hoofd van drinkende bevolking 9,25 l. Ledermann doet nog steeds opgeld 3

4 Overall 7.6 liter pure alcohol per hoofd van de bevolking (2009) 1,1 miljoen probleemdrinkers alcoholafhankelijken 2001: in de verslavingszorg 2010: (+ 63%) Jongeren 1 op de 4 jongeren 15/16 jaar drinkt vaker dan 10 keer in de maand (rest Europa: 1 op de 10): ESPAD 2007 Laatste maand gedronken (HBSC 2009): 12 jaar: 10% 13 jaar: 20% 14 jaar: 40% 15 jaar: 60% Meer en de helft hiervan bingt Alcoholvergiftigingen 2009: : 684 Alcoholcliënten % absolute stijging, 94% gecorrigeerd < >=65 Urgentiebesef komt pas laat op gang Voorbeelden: Aanvankelijke houding preventiewerkers Onderschatting door ouders Onderschatting door politiek Scapegoatdenken Twijfels aan waarde Richtlijnen Aanvaardbaar Alcoholgebruik Noodzaak: cultuurverandering Wat leren we hieruit: eigen drinkgedrag is vertrekpunt! (en niet dus kennis die evidence based is) 4

5 Integrale preventie benadering Integrale preventie benadering Regelgeving Handhaving Regelgeving Handhaving Preventie Preventie Publiek draagvlak Vroegsignalering Publiekdraagvlak Huidige middelen en boodschappen RICHT ZICH VRIJWEL UITSLUITEND OP JEUGD TOT 16/18 JR Agendasetting (Media + Postbus 51 + Regionale campagnes) Opvoedingsondersteuning (kennis en handvatten) door voorlichtingsmateriaal, interventie-aanbod Jongerencampagne (weerbaarheid) Nieuwe regelgeving (o.a. strafbaarheid bezit < 16 JR) Of zoals de alcoholindustrie ons telkens wil doen geloven: Het is altijd dat beperkt aantal mensen, dat niet verantwoord kan omgaan met alcohol, dat het bederft voor de rest.. SINDS WANNEER ZIJN 1,1 MILJOEN PROBLEEMDRINKERS EEN BEPERKT AANTAL MENSEN? M.a.w.: Scapegoat: jongeren zijn het probleem, net als dé rijder onder invloed, dé pleger van huiselijk geweld Eigenlijk nodig CULTUURVERANDERING ONDER HELE BEVOLKING te beginnen bij professionals (eigen visie op gebruik) ter discussie stellen eigen normen vergelijking vroeger-nu bewust maken van menselijke valkuilen (inconsistentie, incongruentie) vergroten weerbaarheid tegen reclame en groepsdruk positieve benadering 5