Kadernotitie. Preventiebeleid genotmiddelen Houten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kadernotitie. Preventiebeleid genotmiddelen Houten"

Transcriptie

1 Kadernotitie Preventiebeleid genotmiddelen Houten

2 1. Inleiding In de kadernota van de Gemeente Houten Verleiden tot gezond gedrag is op basis van de gezondheidssituatie van de inwoners van Houten, de gezondheidsrapportages van de GGD en landelijke geprioriteerde thema s, gekozen voor de inzet op een aantal onderwerpen. Eén van deze thema s is gericht op overmatig alcoholgebruik. De speerpunten hierbij zijn: 1. Het tegengaan van alcoholgebruik onder de 16 jaar; 2. Het zo lang mogelijk uitstellen van alcoholgebruik onder jongeren (de hersenen ontwikkelen zich door tot 25 jaar); 3. Het bevorderen van aanvaardbaar 1 alcoholgebruik; 4. Het tegengaan van bingedrinken jarigen; 5. Het tegengaan van onverantwoord alcoholgebruik onder volwassen mannen en senioren; 6. Het bevorderen van voorbeeldgedrag naar jeugd. Voor de uitwerking van deze speerpunten is de werkgroep preventiebeleid genotmiddelen gevraagd te participeren. De evaluatie van het preventiebeleid genotmiddelen van is hierbij als vertrekpunt genomen. Deze evaluatie geeft een aantal conclusies en aanbevelingen voor het preventiebeleid in Houten voor de komende jaren. Bij de uitwerking hiervan wordt rekening gehouden met de ontwikkelingen als gevolg van de ombuigingen. Vanaf 2012 is er minder budget beschikbaar! 2. Ontwikkelingen Het gebruik van grote hoeveelheden alcohol heeft ernstige gevolgen voor de gezondheid van jongeren en voor het sociaal functioneren en het presteren op school. Het jong beginnen met drinken van alcohol kan ertoe leiden dat al op jonge leeftijd veel alcohol wordt gedronken. De inspanningen van de laatste jaren om jongeren en hun ouders te doen inzien dat alcoholgebruik vóór het 16de levensjaar 1 Er is geen veilige norm te communiceren over verantwoord alcoholgebruik. Beter is dan ook te spreken van richtlijnen over aanvaardbaar alcoholgebruik. 2 In korte tijd (2 uur) zeer veel alcohol (6 glazen voor mannen en 4 glazen voor vrouwen) drinken. 2

3 schadelijk is, lijken vruchten af te werpen. De regionale cijfers laten zien dat er een gunstige trend is voor alcohol gebruik en thuis alcohol mogen drinken bij 9-12 jarigen. Reden tot tevredenheid is er echter nog niet: nog steeds drinken jongeren onder de 16 alcohol en als jongeren alcohol drinken, drinken zij nog steeds te veel. In Houten heeft bijna de helft van de basisschoolleerlingen al kennisgemaakt met alcohol. Dit percentage is hoger dan gemiddeld in de regio. Van de middelbare scholieren heeft 36% de afgelopen maand alcohol gedronken en 21% dronk in die periode vijf of meer glazen alcohol bij één gelegenheid. 48% van de jongeren van jonger dan 16 jaar gaf aan zelf wel eens alcohol te kopen in een supermarkt, café of slijterij. Hier ligt een taak voor de gemeente in de handhaving van de wettelijke regels. Daarnaast zijn ouders een belangrijke doelgroep bij de aanpak van alcoholgebruik bij de jeugd. De meerderheid van de ouders in Houten keurt het alcoholgebruik van hun kind goed, zegt er niets van, of weet niet dat hun kind alcohol gebruikt. Uit landelijk onderzoek blijkt dat ouders een belangrijke rol spelen bij het alcoholgebruik van jongeren. Volwassenen Jaarlijks worden ruim mensen met alcoholgerelateerde problemen opgenomen in het ziekenhuis. Onverantwoord alcoholgebruik veroorzaakt sociale problemen door ontremd gedrag. Bovendien neemt de kans toe op ongelukken en, op langere termijn, op leveraandoeningen en kanker. Daarnaast vindt aantasting van het korte termijn geheugen plaats. Van alle gezondheidsproblemen neemt alcoholverslaving een positie binnen de top-10 in. De ontwikkelingen, feiten en cijfers op het gebied van alcohol- en drugsgebruik, geven voldoende aanleiding om ook de komende periode aandacht te geven aan preventiebeleid genotmiddelen. 3. Proces De werkgroep Preventiebeleid Genotmiddelen heeft, met beleidsondersteuning van de GGD Midden Nederland (GGD MN), een inventarisatie gemaakt van de lopende interventies. Daarnaast is het Uitvoeringsprogramma Preventiebeleid Genotmiddelen geëvalueerd. Hierbij zijn de programma s van de GGD MN en de Stichting Voorkom, Opvoedingsondersteuning van het CJG, het 3

4 spreekuur van het Centrum Maliebaan, activiteiten van het jeugd-en jongerenwerk en handhaving van regelgeving gericht op alcoholverkoop in supermarkten, horeca, sportverenigingen, scholen en andere verkooppunten in kaart gebracht. De conclusies en aanbevelingen van de evaluatie van het Uitvoeringsprogramma Preventiebeleid Genotmiddelen spelen een belangrijke rol bij de het te ontwikkelen preventiebeleid voor de komende periode ( ). Deze punten worden verwerkt in een plan van aanpak, waarvan de bouwstenen opgenomen zijn in hoofdstuk 4. De volledige uitgewerkte plannen volgen later. Evaluatie Preventiebeleid Genotmiddelen De Evaluatie Preventiebeleid Genotmiddelen dient als basis om het programma preventiebeleid genotmiddelen door te ontwikkelen. Vanaf 2007 is de gemeente Houten bezig het preventiebeleid genotmiddelen uit te voeren. De gemeente wil dit beleid graag verder vorm geven de komende jaren. Het budget voor de uitvoering van dit beleid is echter door de financieel economische situatie, naar beneden bijgesteld. Er zal dus nog kritischer gekeken worden naar de middelen die voor de activiteiten kunnen worden ingezet. Met de evaluatie is een belangrijke basis gelegd voor het in kaart brengen van de huidige situatie en het richting geven aan toekomstig beleid. Een groot aantal acties is de afgelopen jaren gerealiseerd of in gang gezet. Preventiebeleid Genotmiddelen blijft echter een terrein dat in ontwikkeling is, waar nieuwe inzichten en regelgeving een rol spelen en waar de spelers in het veld regelmatig wisselen van positie. Een belangrijke vraag die actueel blijft is: Hoe kan de gemeente samen met partnerorganisaties alcohol- en drugsproblemen terugdringen? Op basis van de conclusies van het Houtense preventiebeleid van de afgelopen jaren en landelijke aanbevelingen ( Handreiking de Gezonde Gemeente ), is een aantal aanbevelingen geformuleerd. Zo kan de gemeente de alcoholproblemen terugdringen door normen te beïnvloeden, de beschikbaarheid van alcohol te beperken en (sociale) controle en toezicht te intensiveren. Deze aanbevelingen zullen zeker een rol spelen in het beleid voor de komende jaren. 4

5 Naar aanleiding van de evaluatie worden de volgende aanbevelingen gedaan: 1. Goede lokale probleemanalyse; 2. Inrichting van de omgeving; 3. Regelgeving en handhaving; 4. Voorlichting en Educatie; 5. Signalering, Advies en Ondersteuning. Ad. 1. Goede lokale probleemanalyse inzetten Om preventiebeleid genotmiddelen voor de komende jaren te formuleren en deze te vertalen in een uitvoeringsprogramma zijn onder andere cijfers en feiten nodig. Er is veel bekend over de omvang en de (maatschappelijke)gevolgen.daarnaast is een regionale- of lokale probleemanalyse nodig op grond waarvan prioriteiten en doelgroepen gekozen kunnen worden. Naast demografische gegevens zijn culturele achtergronden, mate van welvaart en bijvoorbeeld de omvang en aard van drinklocaties belangrijke factoren die de mate van schadelijk alcohol- en drugsgebruik bepalen. Voor de ontwikkeling van een integraal alcohol- en drugsbeleid is een probleemanalyse dan ook onontbeerlijk. Wat is de omvang van het probleem lokaal? Wat is de ernst, niet alleen in termen van gezondheidsschade maar bijvoorbeeld ook van veiligheidsschade? Wat zijn de specifieke locaties, risicosituaties en doelgroepen waarbij het probleem zich manifesteert? Veel gegevens worden al verzameld en hoeven niet door middel van nieuw onderzoek verkregen te worden. Goede informatiebronnen zijn bijvoorbeeld periodieke gezondheidsmonitoren of jeugdmonitoren van de GGD en de gemeente, en de regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Daarnaast leveren de volgende bronnen regionale of lokale gegevens op over alcoholgebruik en -problemen:verslavingszorg, politieregister, De Voedsel en Warenautoriteit, IRIS (incidenten registratie in school). Ad 2. Inrichting van de omgeving Alcohol is in onze maatschappij alom aanwezig. Het beperken van reclame-uitingen en de beschikbaarheid van alcohol zijn belangrijke maatregelen om (schadelijk) gebruik te beperken. Daarbij kan regelgeving en handhaving worden ingezet. Gemeenten kunnen reclame-uitingen voor alcohol op gemeentelijke reclamedragers tegengaan. Daarnaast kunnen gemeenten andere partijen, zoals sportverenigingen, stimuleren om dergelijke reclame-uitingen niet te voeren en bijvoorbeeld andere sponsors dan de drankenindustrie te benaderen. 5

6 Onderwijs- en arbeidsorganisaties kunnen een beleid voeren om een alcoholvrije omgeving te creëren. Enerzijds beperken ze daarmee de beschikbaarheid van alcohol, anderzijds geven ze daarmee uiting aan het streven om onderwijs- en arbeidsactiviteiten in een gezond klimaat uit te voeren, waarin alcoholgebruik niet vanzelfsprekend is. Gemeenten kunnen deze ontwikkeling stimuleren in hun reguliere overleggen met het onderwijs en zo nodig afspraken vastleggen in de vorm van convenanten (bijvoorbeeld een alcoholvrije school creëren). Op basis van de Drank- en horecawet (DHW) zijn paracommerciële rechtspersonen, zoals sportverenigingen met een kantine in eigen beheer, verplicht om een bestuursreglement te hebben. Op basis van dit reglement worden onder meer schenktijden bepaald, die voor het publiek duidelijk moeten zijn. Daarmee wordt bijvoorbeeld voorkomen dat er wordt geschonken op uren dat er veel jeugd op de locatie aanwezig is (tijdens trainingen, wedstrijden of toernooien). Gemeenten worden verondersteld de aanwezigheid en inhoud van bestuursreglementen te toetsen. Een duidelijk signaal wordt ook afgegeven door artikel 18 lid 3 van de DHW, dat een winkelier verplicht om op het schap een duidelijke scheiding aan te brengen tussen frisdranken en zwakalcoholhoudende dranken. Ad. 3. Regelgeving en handhaving Gemeenten kunnen op grond van de DHW en de Gemeentewet verordeningen vaststellen die gebruikt kunnen worden bij de vormgeving van het lokale alcoholbeleid. De kracht van goede regelgeving zit niet zozeer in het stellen van regels, als wel in de naleving en de handhaving ervan. Hier valt nog een wereld te winnen: een regel als artikel 20 van de DHW, op grond waarvan het verboden is om zwakalcoholhoudende dranken te verkopen aan jongeren als er niet gecontroleerd is of zij 16 jaar of ouder zijn, wordt massaal overtreden. Uit onderzoek blijkt dat jongeren van 15 jaar in drie van de vier pogingen slagen als ze proberen alcohol te kopen. De verkoop van alcohol aan jongeren onder de leeftijdsgrens kan al met 35% tot 40% afnemen door een kleine intensivering van de handhaving. Het effect wordt nog groter als deze intensivering gepaard gaat met extra communicatie over deze handhaving. Dat zorgt er namelijk voor dat de subjectieve pakkans toeneemt (de individuele inschatting van de kans dat iemand na overtreding van een regel bij een controle wordt gepakt). De subjectieve pakkans is medebepalend voor het uiteindelijke nalevingsgedrag. 6

7 Ad 4. Voorlichting en Educatie Het gedrag van mensen en de normen die daaraan ten grondslag liggen, zijn vaak moeilijk te veranderen. Alleen voorlichting is onvoldoende om verantwoord alcoholgebruik te bereiken. Toch is het belangrijk om de risico's van alcoholgebruik over te brengen op de verschillende doelgroepen en hen vaardigheden aan te reiken om tot een gedragsverandering te komen. Met voorlichting en educatie creëren gemeenten draagvlak voor beleid. Als mensen zien waarom bepaalde maatregelen nodig zijn, zijn zij eerder geneigd om regels na te leven. Op het gebied van voorlichting en educatie kan de gemeente de volgende doelen nastreven: - voortdurende aandacht voor dit onderwerp in de media; - het terugkoppelen van inventarisaties en onderzoeken over de omvang en gevolgen van de problemen; - inzetten van de landelijke campagne Meer lol met selfcontrol ; - voorlichtingsprogramma s : o op PO en VO scholen (gezien gemeentelijke bezuinigingen wel nadenken over andere vormen van financiering om dit te realiseren). Bij deze voorlichtingsprogramma s aanpak op maat maken om ouderbetrokkenheid te stimuleren, o mogelijkheden vanuit CJG om voorlichting vorm te geven (o.a ook door opvoedondersteuning aan ouders); - het aanbieden van schriftelijk informatiemateriaal op locaties waar potentiële risicogroepen komen, zoals in de eerste- en tweedelijns gezondheidszorg. Ad 5. Signalering, Advies en Ondersteuning Alcohol- en drugsproblemen ontstaan vaak via een sluipend proces. Als het probleem in een vroeg stadium wordt ontdekt en er ondersteuning wordt geboden, is de kans op herstel het grootst en kan veel ernstiger schade worden voorkomen. Hoe eerder er hulp wordt geboden, hoe groter het effect en hoe lager de kosten. Doelen van vroege signalering, advisering en ondersteuning: - het voorkomen van alcohol- en drugsverslaving; - het voorkomen van ernstige gezondheidsproblemen; - het stimuleren van alcoholgebruik met een laag risico (matig drinken voor mensen zonder verslavingskenmerken, stoppen met drinken voor mensen die verslaafd zijn of daar aanleg voor hebben). 7

8 Voor het toekomstig beleid is het goed te inventariseren wat er in Houten op dit gebied al plaatsvindt. Het is van belang dat er een basisaanbod is op het gebied van vroegsignalering en kortdurende interventies. Daarnaast kan de gemeente stimuleren dat er verbinding wordt gelegd tussen preventieinterventies in de eerste en de tweede lijn. Ook zou de gemeente zorg kunnen dragen voor activiteiten die het mogelijk maken om mensen met een hoog risico op te sporen en de toeleiding naar effectieve interventies of zorg mogelijk maken (zodat het aantal probleemdrinkers afneemt). 4. Preventiebeleid Bij het uitwerken van het beleid voor de komende jaren, wordt voortgebouwd op de ervaringen en de successen uit het verleden. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de landelijke en lokale ontwikkelingen. De 5 aanbevelingen die in hoofdstuk 3 zijn genoemd, zullen in de loop van 2011 en begin 2012 in een plan van aanpak worden uitgewerkt. De basis en randvoorwaarden worden hierna kort besproken. 4.1 Welke doelstellingen willen we realiseren? Alcoholgebruik onder jongeren vergt een cultuuromslag en meerjarenbeleid. Het beleid dat de gemeente voor ogen heeft, gaat verder dan 2014, en richt zich eerder op Op basis van de speerpunten bij het thema overmatig alcholholgebruik (zie hoofdstuk 1), is een aantal concrete doelstellingen 3 en resultaten geformuleerd. Bij de uitwerking van het preventiebeleid voor de komende jaren, zullen deze punten leidend zijn. De volgende doelstellingen moeten de komende jaren worden gerealiseerd 4 : 1. Alcoholgebruik onder de 16 jaar neemt niet toe in vergelijking met 2008 (in 2008 was dit 24%); 2. Het alcoholgebruik van jeugdigen tussen 16 en 18 jaar neemt niet verder toe in vergelijking met Het alcoholgebruik onder jongeren wordt zoveel mogelijk 3 Het speerpunt tegengaan van onverantwoord alcoholgebruik onder volwassen mannen en senioren, wordt nader uitwerkt binnen het thema Eenzaamheid en niet in deze notitie. 4 Doelstellingen kunnen worden bijgesteld worden als recente cijfers daar aanleiding toe geven. 8

9 uitgesteld. (in 2008 was dit bij leerlingen uit klas 5 en 6 van het po 70%); 3. Het percentage bingedrinkers onder jarigen neemt niet verder toe. (in 2008 was dit 21%). De resultaten die gekoppeld zijn aan de doelstellingen, zijn de volgende: a. Alcoholpreventie t.b.v. jeugd en volwassenen staat op de agenda; b. Geen verdere toename van het aantal jeugdigen van 16 jaar en jonger dat alcohol drinkt; c. Alcoholgebruik onder jongeren van 16 jaar en ouder wordt zo lang mogelijk uitgesteld; d. Geen verdere toename overmatig alcoholgebruik onder volwassenen / senioren; e. Geen verdere toename bingedrinken; f. Toename van bewustwording en draagvlak bij de doelgroepen, in het bijzonder de ouders wanneer het gaat om jeugd. 4.2 Wat gaan we doen? De evaluatie van het genotmiddelen beleid biedt voldoende aanknopingspunten om het beleid voor de komende jaren vorm te geven. Dit wordt in een vijftal subthema s worden uitgewerkt. Per onderdeel wordt kort aangegeven welke acties nodig zijn en op welke manier dit verder uitgewerkt wordt. 1. Goede lokale probleemanalyse Wat? De gemeente zal i.s.m. de GGD MN jaarlijks zorgen voor een factsheet over de (maatschappelijke)gevolgen van genotmiddelengebruik. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van bestaande informatiebronnen, zoals periodieke gezondheidsmonitoren of jeugdmonitoren van de GGD en de gemeente en de regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Daarnaast leveren de volgende bronnen regionale of lokale gegevens op over alcoholgebruik en -problemen: Verslavingszorg, politieregister, De Voedsel en Warenautoriteit, IRIS (incidenten registratie in school) zal ge Daarnaast wordt een regionale- of lokale probleemanalyse nodig op grond waarvan prioriteiten en doelgroepen gekozen worden. We moeten informatie in kaart brengen over: - de omvang van het probleem; - de gezondheidsschade; 9

10 - de veiligheidsschade; - de specifieke locaties; - risicosituaties; - doelgroepen (demografische gegevens, culturele achtergronden, mate van welvaart, omvang en aard van drinklocaties). Wanneer? Met het verzamelen van de gegevens wordt met de eerste analyse in het najaar 2011 gestart. In februari 2012 moeten de feiten en cijfers beschikbaar zijn. De analyse zal ook in 2013 en 2014 worden uitgevoerd. Wie?: Gemeente en GGD Midden Nederland Kosten? De kosten voor het uitvoeren van deze analyse, passen binnen het huidige budget van de afdeling Welzijn en de afspraken die zijn gemaakt met de GGD MN over ondersteuning m.b.t. het gezondheidsbeleid. 2. Inrichting van de omgeving Wat? Het beperken van reclame-uitingen en de beschikbaarheid van alcohol zijn belangrijke maatregelen om (schadelijk) gebruik te beperken. Daarbij kan regelgeving en handhaving worden ingezet. In overleg met de werkgroep Preventiebeleid Genotmiddelen, wordt in kaart gebracht welke acties ondernomen moeten worden en welke partijen daarbij betrokken moeten worden. - het tegengaan van reclame-uitingen voor alcohol op gemeentelijke reclamedragers; - het stimuleren om reclame-uitingen voor alcohol niet te voeren; - Onderwijs- en arbeidsorganisaties stimuleren om beleid te voeren om een alcoholvrije omgeving te creëren; - De aanwezigheid en inhoud van bestuursreglementen te toetsen bij paracommerciële rechtspersonen (bijvoorbeeld sportverenigingen met een kantine in eigen beheer). 10

11 Wanneer? Start najaar 2011, daarna moet het structureel deel uitmaken van de verschillende werkgroepen. Wie? - Werkgroep preventiebeleid genotmiddelen - Werkgroep jeugd- en veiligheid - Gemeente Houten (adviseur Veiligheid / IVP en gezonheidsbeleid - GGD Midden Nederland - Provincie Kosten? De werkzaamheden sluiten aan bij de huidige taken en verantwoordelijkheden van de verschillende partijen. Het inventariseren van deze maatregelen, uitvoeren en handhaven hiervan, moet passen binnen de bestaande budgetten. 3. Regelgeving en handhaving Wat? Gemeenten kunnen op grond van de DHW en de Gemeentewet verordeningen vaststellen die gebruikt kunnen worden bij de vormgeving van het lokale alcoholbeleid. De kracht van goede regelgeving zit niet zozeer in het stellen van regels als wel in de naleving en de handhaving ervan. Artikel 20 van de DHW zal moeten worden toegepast. Op grond van dit artikel is het namelijk verboden om zwakalcoholhoudende dranken te verkopen aan jongeren, wanneer er niet gecontroleerd is of zij 16 jaar of ouder zijn. De verkoop van alcohol aan jongeren onder de leeftijdsgrens kan al met 35% tot 40% afnemen door een kleine intensivering van deze handhaving. Het effect wordt nog groter als deze intensivering gepaard gaat met extra communicatie over deze handhaving. Daarnaast zal worden gewerkt aan het verbeteren van de overdracht van jongeren vanuit het jongerenwerk en politie. Met name de ouderbetrokkenheid zal hierbij kunnen worden versterkt. Wanneer? Start najaar

12 Wie? Handhaving Communicatie i.s.m. welzijn / gezondheid Jongerenwerk Politie Kosten? De kosten moeten binnen de bestaande budgettenpassen. Het gaat hier gaat om een nieuwe wet, waarvan gevolgen voor o.a. de gemeentelijke inzet op dit moment nog niet duidelijk is. In het nog op te stellen plan van aanpak zal dit in beeld worden gebracht. 4. Voorlichting en Educatie Wat? Op het gebied van voorlichting en educatie kan veel worden ondernomen. Binnen de huidige begroting gaat een groot deel van het budget naar voorlichtingsactiviteiten. De gemeentelijke bezuinigingen zijn aanleiding om na te denken over andere vormen van financiering, waarmee toch delen van de voorlichtingsprogramma s kunnen worden uitgevoerd. Activiteiten op het gebied van voorlichting en educatie zijn: - voortdurende aandacht voor dit onderwerp in de media; - het terugkoppelen van inventarisaties en onderzoeken over de omvang en gevolgen van de problemen; - inzetten van landelijke campagne Meer lol met selfcontrol ; - voorlichtingsprogramma s voor het primair en voortgezet onderwijs aanbieden; - de mogelijkheden inventariseren om vanuit het CJG voorlichting vorm te geven (o.a ook door opvoedondersteuning aan ouders; - het aanbieden van schriftelijk informatiemateriaal op locaties waar potentiële risicogroepen komen, zoals in de eerste- en tweedelijns gezondheidszorg. De werkgroep preventiebeleid genotmiddelen zal een plan van aanpak maken gericht op voorlichting en educatie. De werkgroep heeft al uitspraken gedaan m.b.t. de keuzes die gemaakt moeten worden vanwege de bezuinigingen. Vanaf het schooljaar 2012/2013 zal dit voor het eerst te merken zijn. Vanaf dat jaar worden vooraf strengere voorwaarden gesteld aan de 12

13 scholen die preventielessen afnemen (zoals het vooraf intekenen door scholen en het verplicht stellen van een ouderavond). Het effect van de voorlichting kan hiermee worden vergroot. Wanneer? In het najaar 2011 wordt het plan van aanpak door de Wie? Werkgroep preventiebeleid genotmiddelen Kosten? In het eerste jaar (2012) wordt het budget met een kwart verminderd. Dit betekent dat er ,48,- beschikbaar is voor het geven van preventielessen en voorlichting. Vanaf 2013 is er jaarlijks ,33,- te besteden. 5. Signalering, Advies en Ondersteuning Wat? Voor het toekomstig beleid is het goed te inventariseren wat er in Houten op dit gebied al plaatsvindt. Het is van belang dat er een basisaanbod is op het gebied van vroegsignalering en kortdurende interventies. Daarnaast kan de gemeente stimuleren dat er verbinding wordt gelegd tussen preventieinterventies in de eerste en de tweede lijn. Ook zou de gemeente zorg kunnen dragen voor activiteiten die het mogelijk maken om mensen met een hoog risico op te sporen en de toeleiding naar effectieve interventies of zorg mogelijk maken (zodat het aantal probleemdrinkers afneemt). Wanneer? Najaar 2011 Wie? Centrum Maliebaan Huisartsen Gemeente Kosten? In 2012 is hiervoor 3412,87 beschikbaar en vanaf ,02,- 13

14 5. Integraal Bij de uitwerking van het Preventiebeleid Genotmiddelen voor de komende jaren worden het Verkeersveiligheidsplan Houten en het Integraal Veiligheidsplan Houten (IVP) nauw betrokken. In het Verkeersplan is het project alcohol en drugs in het verkeer opgenomen. In het IVP is het speerpunt genotmiddelen niet meer apart genoemd, maar dit betekent niet dat er niet wordt bijgedragen aan het beleid t.a.v. genotmiddelen. Met name de invoering van de nieuwe Drank en Horeca Wet, zal de nodige acties met zich meebrengen. Op het gebied van regelgeving en handhaving is alleen maar winst te behalen, wanneer er sprake is van goede afstemming tussen de verschillende afdelingen. In de afgelopen jaren was dit het geval en het is de intentie om ook in de toekomst op deze wijze samen te werken. 6. Risico s De ombuigingen waar de gemeente Houten mee te maken heeft, is ook van invloed op het uitvoeren van het Preventiebeleid genotmiddelen voor de komende jaren. Zo is er vanaf 2013 sprake van een sterke reductie (meer dan een halvering) van het preventie budget voor lokale activiteiten. Er wordt (nog) meer een beroep gedaan op de rol en verantwoordelijkheid van ouders en onderwijs. Het rijk gaat echter ook op landelijke voorlichtingscampagnes bezuinigen. Dit leidt dan tot een cumulatief effect, waarvan de gevolgen merkbaar zullen zijn. De werkgroep Preventiebeleid Genotmiddelen zal zich met de aanbieders van de preventielessen buigen over de vraag welke doelgroepen prioriteit moeten krijgen en wat hen geboden kan worden. Wanneer er een keus gemaakt moet worden tussen basis en voortgezet onderwijs, dan is er een sterke voorkeur voor het basisonderwijs. De partijen vragen echter om niet vooraf al vast te leggen waar het budget naar toe moet gaan. De stichting Voorkom ziet bijvoorbeeld moegelijkheden om via sponsoring geld te genereren voor preventie projecten. Hun ervaring is dat dit voor projecten in het primair onderwijs makkelijker is te verkrijgen, dan voor het voortgezet onderwijs. De werkgroep wil dan ook ruimte om de juiste afwegingen en keuzes te kunnen maken. Dat het ten goede komt aan het onderwijs, staat daarbij natuurlijk centraal. 14

15 7. Financiën In het kader van de ombuigingen is er minder budget beschikbaar. Er zal kritisch worden gekeken naar de inzet van deze middelen. Het budget is als volgt opgebouwd: e.v. Voorlichting en Preventie , , ,33 Spreekuur 4.549, , ,55 alcohol en drugs Totaal , , ,35 Zowel in het Integraal Veiligheidsplan als in het Verkeersveiligheidsplan, zijn projecten opgenomen die bijdragen aan het vorm geven van het Preventiebeleid Genotmiddelen voor de komende jaren. Bij de verdere uitwerking van het Preventiebeleid, wordt samenwerking en afstemming gezocht met de verschillende afdelingen. 15

Raadsvoorstel (gewijzigd)

Raadsvoorstel (gewijzigd) Raadsvoorstel (gewijzigd) BARCODE STICKER Nr. 2009-064 Houten, 17 november 2009 Onderwerp: Tweede kadernota Lokaal Gezondheidsbeleid 2010-2013 Beslispunten: 1. In te stemmen met de volgende in de tweede

Nadere informatie

Preventie- en handhavingplan alcohol

Preventie- en handhavingplan alcohol Preventie- en handhavingplan alcohol Achtergrond Sinds 2014 zijn gemeenten de belangrijkste uitvoerders van de Drank- en Horecawet geworden. Zowel op juridisch, handhaving en educatief vlak is de gemeente

Nadere informatie

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?!

Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! Bestuurssamenvatting strategie Verzuip jij je Toekomst?! 2013-2015 Algemeen De evaluatie van Verzuip jij je Toekomst?! over de periode 2009-2012 heeft laten zien dat in de afgelopen vier jaar de eerste

Nadere informatie

Gemeente Hillegom. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016

Gemeente Hillegom. Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016 Gemeente Hillegom Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Hillegom 2015-2016 Inleiding Per 1 januari 2013 is de Drank- en Horecawet (DHW) gewijzigd. Door deze wijziging zijn gemeenten de belangrijkste uitvoerders

Nadere informatie

UITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL

UITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL UITVOERINGSPLAN INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL 2013-2014 Juni 2013 Voor u ligt het uitvoeringsplan 2013 2014. Het plan is opgesteld door de werkgroep Alcohol- en drugspreventie

Nadere informatie

PROGRAMMABEGROTING 2015-2018

PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van

Nadere informatie

PROGRAMMABEGROTING

PROGRAMMABEGROTING PROGRAMMABEGROTING 2016-2019 Programma 1 : Zorg, Welzijn, Jeugd en Onderwijs 1A Lokale gezondheidszorg Inleiding Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) heeft de gemeente de taak door middel van

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief

Raadsinformatiebrief Raadsinformatiebrief Van: J. Ragetlie Aan: de leden van de Gemeenteraad Onderwerp: Uitvoeringsprogramma Alcohol- en Drugsbeleid 2012 Steller: S. van Schijndel Datum: 18 januari 2012 Nr.: RIB-JR-1202 Geachte

Nadere informatie

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma

Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans. Behandeld door: E.L.C. Boschma RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1463853 Datum: 5 februari 2019 Domein/ Team: Ruimtelijk / VBA Portefeuillehouders: D. Bijl, H.H.M. Rotgans Behandeld door: E.L.C. Boschma Onderwerp:

Nadere informatie

MEMO. Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling :

MEMO. Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling : MEMO Aan : Gemeenteraad Afdeling : Van : Het college van B&W Afdeling : Datum : 9 november Onderwerp : Preventie- en Handhaving alcoholgebruik onder jongeren Geachte raad, In deze memo ontvangt u ter kennisname

Nadere informatie

Commissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08

Commissienotitie Reg. nr : 0810110 Comm. : MZ Datum : 07-04-08 Comm. : MZ Onderwerp Alcoholpreventie jongeren in Noord Brabant Status oordeelvormend Voorstel 1. Deel te nemen aan het project alcoholpreventie Jongeren Veiligheidsregio Brabant-Noord 2. Vanaf 2009 voor

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan

Preventie- en handhavingsplan 08OKT.2014 Gemeente Delft Preventie- en handhavingsplan Voor de uitvoering van de Drank en Horecawet - 2014 Astrid Lensink & Irma Lauwers 14-04-2014 Inleiding Op I januari 2014 is de Drank- en Horecawet

Nadere informatie

Actieplan alcohol en jeugd gemeente Teylingen 2008-2011 Definitieve versie: 10 juli 2008

Actieplan alcohol en jeugd gemeente Teylingen 2008-2011 Definitieve versie: 10 juli 2008 Bijlage II : Actieplan Alcohol en jeugd Teylingen Actieplan alcohol en jeugd gemeente Teylingen 20082011 Definitieve versie: 10 juli 2008 1. Inleiding Jongeren in ons land drinken te jong, te vaak en te

Nadere informatie

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen

Inhoud. Alcoholpreventie Jeugd 2012-2015. Gemeente Dalfsen Inhoud Alcoholpreventie Jeugd Gemeente Dalfsen 1 Alcoholpreventie Jeugd 1. Inleiding Het alcoholgebruik onder de jongeren is de laatste jaren een landelijk probleem waar steeds meer aandacht voor is, zowel

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING 15 MAART 2011

VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING 15 MAART 2011 VOORSTEL AAN DE RAAD: VERGADERING 15 MAART 2011 Onderwerp: Het nieuwe alcohol- en drugsbeleid voor jongeren in de gemeenten Leudal, Nederweert en Weert 2011-2014. Agendapunt 15. Raadsvoorstelnummer 2011-17

Nadere informatie

Rook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens

Rook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens Rook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens Vastgesteld in de MR-vergadering van 8 juni 2015. 1 Inleiding Per 1 januari 2014 is wettelijk vastgelegd dat geen alcohol verkocht mag worden aan jongeren jonger

Nadere informatie

Alcoholgebruik onder Jongeren in Limburg-Noord

Alcoholgebruik onder Jongeren in Limburg-Noord Alcoholgebruik onder Jonger in Resultat uit de Jongermonitor 2013 Inhoud Achtergrond... 3 Alcoholgebruik Leeftijd... 3 Alcoholgebruik Onderwijstype... 4 Verkrijgbaarheid alcohol... 5 Nationaal Regionaal

Nadere informatie

Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen

Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen Opzet alcoholbeleid voor werknemers binnen een instelling of bedrijf in de gemeente Raalte Alcoholpreventie volwassenen Tactus Verslavingszorg Preventie & Consultancy Brink 40 7411 BT Deventer 088 3822

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk Uitvoeringsprogramma 2016 Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016 Inleiding Voor u ligt het uitvoeringsprogramma voor 2016 van het regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016. Het

Nadere informatie

Beantwoording rondvragen 18R.00833

Beantwoording rondvragen 18R.00833 Beantwoording rondvragen 18R.00833 Van : Wethouder W.J.P. Kok Portefeuille(s) : Volksgezondheid Datum : 11-12-2018 Contactpersoon : E. van den Born Tel.nr. : 8245 E-mailadres : born.e@woerden.nl Onderwerp:

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014

Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Preventie en handhavingsplan alcohol 2014 Datum: 12 mei 2014 Directie Openbare Orde en Veiligheid en GGD Amsterdam Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Alcoholbeleid in Amsterdam 4 3. Doelstellingen Preventie-

Nadere informatie

COLLEGEVOORSTEL. ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen

COLLEGEVOORSTEL. ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen Lijst Agendapunten nummer: Kenmerk: 30525 Afdeling: Samenleving Portefeuillehouder: C.L. Liefting COLLEGEVOORSTEL 6a DATUM: 2 november 2010 ONDERWERP: Projectplan Jeugd en Alcohol Zeeuws-Vlaanderen 2011-2015

Nadere informatie

Inleiding. Bestaand beleid

Inleiding. Bestaand beleid Inhoud Inleiding... 2 Bestaand beleid... 2 Stand van zaken alcoholgebruik onder jongeren in Deurne... 3 Doelstellingen en resultaten... 3 Doelstelling... 3 Resultaten... 4 Gezondheidsbeleid en Veiligheidsbeleid

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 september 2014 gemeente roerdalen 2014-2018 1 Hoofstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding De Nederlandse jongeren drinken veel, vaak en op jonge leeftijd. Daarnaast

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Rijssen-Holten

Preventie- en Handhavingsplan Drank- en Horecawet Rijssen-Holten Preventie- en Handhavingsplan 2014-2018 Drank- en Horecawet Rijssen-Holten Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding en achtergrond... 3 1.2 Recente ontwikkelingen... 3 2. Doelen...

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet. Aan de raad, Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet

RAADSVOORSTEL. Raadsvergadering. Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet. Aan de raad, Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 19 december 2013 13-118 Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet Aan de raad, Onderwerp Implementatie Drank- en Horecawet Gevraagde beslissing 1. Het Beleidsplan

Nadere informatie

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 27565 Alcoholbeleid Nr. 133 Herdruk 1 Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 6 mei 2015 Vanuit de Drank-

Nadere informatie

Voor de helderheid Actieplan voorkomen en bestrijden alcohol-/drugsgebruik

Voor de helderheid Actieplan voorkomen en bestrijden alcohol-/drugsgebruik Voor de helderheid Actieplan voorkomen en bestrijden alcohol-/drugsgebruik 2016-2019 gemeente Ridderkerk INLEIDING Het preventie- en handhavingsplan alcohol In dit actieplan wordt ingegaan op de activiteiten

Nadere informatie

Alcohol en jongeren in de gemeente Noordoostpolder Wat is er al en waar liggen kansen?

Alcohol en jongeren in de gemeente Noordoostpolder Wat is er al en waar liggen kansen? Alcohol en jongeren in de gemeente Noordoostpolder Wat is er al en waar liggen kansen? Door: GGD Flevoland Aanleiding Alcoholgebruik onder jongeren is al enige jaren een belangrijk thema binnen de gemeente

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Oss 2014-2017 1 1. Preventie- en Handhavingsplan alcohol gemeente Oss 1.1. Inleiding In de gewijzigde Drank- en Horecawet (DHW) van 1 januari 2014 is de verplichting

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015

Preventie- en handhavingsplan alcohol. Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015 Preventie- en handhavingsplan alcohol Gemeente Sint-Michielsgestel 2014-2015 1 Inhoudsopgave 1. Preventie- en handhavingsplan alcohol 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Link tussen preventie en handhaving 4 2. Alcoholgebruik

Nadere informatie

FRIS IJSSELSTEIN. Afdeling Beleid en Strategie Volksgezondheid Openbare Orde en Veiligheid

FRIS IJSSELSTEIN. Afdeling Beleid en Strategie Volksgezondheid Openbare Orde en Veiligheid Afdeling Beleid en Strategie Volksgezondheid Openbare Orde en Veiligheid FRIS in IJSSELSTEIN - 1 - INHOUD INHOUD... - 2 - AANPAKSTRATEGIE ALCOHOLPREVENTIEBELEID JONGEREN... - 3 - Aanleiding... - 3 - Inleiding...

Nadere informatie

Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014

Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014 Kenmerk : 14.0003569 *14.0003569* Agendapunt nr. : 2014-BD-072 Raadsvergadering d.d. : 15 december 2014 Vaals, 27 oktober 2014 Aan de Raad der gemeente Vaals Onderwerp Preventie- en Handhavingsplan Jeugd,

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma NHN 2016 en 2017 (inclusief begroting)

Uitvoeringsprogramma NHN 2016 en 2017 (inclusief begroting) Uitvoeringsprogramma NHN 2016 en 2017 (inclusief begroting) In control of Alcohol&Drugs 2016 en 2017 Noord-Holland Noord 1 Programmateam In Control of Alcohol&Drugs Stuurgroepen mei 2016 Inhoud Inleiding...

Nadere informatie

Preventieoverzicht alcohol Gezondheidswinst voor Interventie en werkwijze/producten

Preventieoverzicht alcohol Gezondheidswinst voor Interventie en werkwijze/producten < 0 ar Voorlichting over de risico's van Zwangeren Voorkomen van alcoholgebruik bij STAP alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl

Nadere informatie

Onderwerp : Vaststelling van het Preventie- en handhavingsplan Alcohol

Onderwerp : Vaststelling van het Preventie- en handhavingsplan Alcohol Raadsvoorstel *Z00F5332ACC* Aan de raad Documentnummer : INT-14-10255 Afdeling : Ruimte Onderwerp : Vaststelling van het Preventie- en handhavingsplan Alcohol 2014-2016 Inleiding Op 1 januari 2014 is de

Nadere informatie

Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen.

Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen. Toelichting / voorstel van het college aan de gemeenteraad zaaknummer 72173 Gevraagd besluit De raad van de gemeente Molenwaard besluit de Drank- en Horecaverordening 2014 Gemeente Molenwaard vast te stellen.

Nadere informatie

2 Te veel, te vaak en te jong

2 Te veel, te vaak en te jong Zat van t zuipen Jongeren drinken te veel en te vaak. Ook beginnen ze op steeds jongere leeftijd met drinken. De ChristenUnie heeft hierover, evenals vele anderen, grote zorgen. De komende tijd zal in

Nadere informatie

Drank- en horecawet. Wijzigingen 2013 en 2014 Tijd voor integraal beleid?

Drank- en horecawet. Wijzigingen 2013 en 2014 Tijd voor integraal beleid? Drank- en horecawet Wijzigingen 2013 en 2014 Tijd voor integraal beleid? Inhoud presentatie Landelijke doelstellingen Wetswijzigingen Raakvlakken alcoholbeleid Wat is er al geregeld Alcoholverkooppunten

Nadere informatie

Jaarplan 2014 Uitwerking actieprogramma Nuchter Verstand Rijn en Venen

Jaarplan 2014 Uitwerking actieprogramma Nuchter Verstand Rijn en Venen Jaarplan 2014 Uitwerking actieprogramma Nuchter Verstand Rijn en Venen Voorwoord Voor u ligt het jaarplan 2014, een uitwerking van het actieprogramma Nuchter Verstand Rijn en Venen. Eind 2011 is het actieprogramma

Nadere informatie

Commissienotitie. Onderwerp Alcohol 16 min geen goed begin. Status Informerend

Commissienotitie. Onderwerp Alcohol 16 min geen goed begin. Status Informerend Onderwerp Alcohol 16 min geen goed begin Status Informerend Voorstel 1. Kennis te nemen van de activiteiten die in Boxtel en Veghel worden ondernomen in het kader van het project Alcohol 16 min geen goed

Nadere informatie

INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL 2013-2016

INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL 2013-2016 INTEGRAAL ALCOHOL- EN DRUGSBELEID VOOR JONGEREN IN BEESEL 2013-2016 Juni 2013 Voorwoord Nederlandse jongeren drinken veel, vaak en al op jonge leeftijd. In de gemeente Beesel wonen ongeveer 2.100 jongeren

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen

Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen Preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Gilze en Rijen Hoofdstuk 1: Aanleiding en leeswijzer De aanleiding: de nieuwe Drank- en Horecawet Op 1 januari 2013 is de nieuwe Drank- en Horecawet (verder:

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2015

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2015 www.utrecht.nl Volksgezondheid Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2015 10 februari 2014 Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2015 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Wettelijk en beleidsmatig

Nadere informatie

Bestuursovereenkomst Jeugd en alcohol Zeeland

Bestuursovereenkomst Jeugd en alcohol Zeeland Bestuursovereenkomst Jeugd en alcohol Zeeland Partijen: De minister van Veiligheid en Justitie (VenJ); De Vereniging van Zeeuwse Gemeenten, namens de 13 gemeenten in Zeeland, hierna te noemen de gemeenten;

Nadere informatie

gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer

gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer éĺ gemeente Preventie- en Handhavingsplan alcohol Loon op Zand 2014-2018 ttmo i Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer i 2 Inhoud 1. Inleiding 2. Waarom is de link lussen preventie en handhaving zo belangrijk.'

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017 PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 2015-2017 1 1. PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL GEMEENTE HAAREN 1.1. INLEIDING In de gewijzigde Drank- en Horecawet (DHW) van 1 januari 2014 is

Nadere informatie

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A.

PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A. CVDR Officiële uitgave van, Gerwen en Nederwetten. Nr. CVDR376587_1 3 januari 2017 PREVENTIE- EN HANDHAVINGSPLAN GEMEENTE NUENEN C.A. Voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet Periode 2015-2018 Inleiding

Nadere informatie

Voorstel Kennis nemen van het rapport Constateringen zomerseizoen Alcohol en Jeugd 2014 Terschelling.

Voorstel Kennis nemen van het rapport Constateringen zomerseizoen Alcohol en Jeugd 2014 Terschelling. Gemeenteblad Onderwerp: Constateringen zomerseizoen Alcohol en Jeugd 2014 Jaar/nummer: 2014/ In behandeling bij: College van B&W Voorstel Kennis nemen van het rapport Constateringen zomerseizoen Alcohol

Nadere informatie

Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden

Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden Bijlage 1: Concept Bestuurlijk Overleg Alcoholmisbruik Hollands Midden De regionale aanpak van alcoholmatigingsbeleid: Beleidsvisie en opdracht Inhoudsopgave 1. Urgentie... 1 2. Een complexe opdracht voor

Nadere informatie

NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID DEURNE 2012-2015

NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID DEURNE 2012-2015 NOTA LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID DEURNE 2012-2015 Deurne, december 2011 Colofon: Portefeuillehouder: Samenstellers: J.P. Ragetlie R. Horbach, GGD Brabant-Zuidoost W. Evers, beleidsmedewerker zorg en volksgezondheid

Nadere informatie

Convenant Alcohol&Jongeren

Convenant Alcohol&Jongeren Convenant Alcohol&Jongeren Provincie Groningen 2012-2016 Gemeenten Openbaar Ministerie Regiopolitie Groningen GGD Groningen 1 Convenant Alcohol en Jongeren provincie Groningen Inleiding Dat de combinatie

Nadere informatie

Behandelend ambtenaar Gardien de Jongh, 0595-447776 gemeente@winsum.nl (t.a.v. Gardien de Jongh)

Behandelend ambtenaar Gardien de Jongh, 0595-447776 gemeente@winsum.nl (t.a.v. Gardien de Jongh) Vergadering: 17 april 2008 Agendanummer: 11 Status: bespreekstuk Behandelend ambtenaar Gardien de Jongh, 0595-447776 E-mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. Gardien de Jongh) Aan de gemeenteraad, Onderwerp:

Nadere informatie

GEMEENTE OLDEBROEK. Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 18 december 2014

GEMEENTE OLDEBROEK. Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 18 december 2014 GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 18 december 2014 Voorstel van het college aan de raad Onderwerp: Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2016. Agendapunt Portefeuillehouder: mr. A. Hoogendoorn

Nadere informatie

(Verdere) Acties om het overmatige gebruik van alcohol en/of drugs onder Velsense jongeren te verminderen.

(Verdere) Acties om het overmatige gebruik van alcohol en/of drugs onder Velsense jongeren te verminderen. (Verdere) Acties om het overmatige gebruik van alcohol en/of drugs onder Velsense jongeren te verminderen. 1 Inleiding Drinken van alcohol is voor velen een onderdeel van het leven. We gebruiken het om

Nadere informatie

Bestuursopdracht Raad

Bestuursopdracht Raad Bestuursopdracht Raad Natuurlijk: gezond! Uitgangspunten notitie lokaal gezondheidsbeleid Naam ambtenaar: P.M. Veldkamp Datum: 18 april 2008 1. Aanleiding. Gemeenten zijn verplicht om iedere vier jaar

Nadere informatie

Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Gemeente Bergen

Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Gemeente Bergen Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Bergen Bergen NH 2 Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Bergen 1. Inleiding In het beleidsplan Naar een nuchter Bergen 2012 2015 zijn de volgende ambities

Nadere informatie

Om deze doelstelling te halen zijn in het preventie- en handhavingsplan alcohol de volgende subdoelstellingen benoemd:

Om deze doelstelling te halen zijn in het preventie- en handhavingsplan alcohol de volgende subdoelstellingen benoemd: Raadsvoordracht Onderwerp: Preventie- en handhavingsplan alcohol 2019 2022 Datum: 8 januari 2019 Portefeuillehouder: E. Boog Afdeling: Ruimtelijke Ontwikkeling Steller: S. van Dongen Gevraagde beslissing

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk

Uitvoeringsprogramma Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk Uitvoeringsprogramma 2014 Regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016 Inleiding Voor u ligt het uitvoeringsprogramma voor 2014 van het regionaal gezondheidsbeleid Land van Cuijk 2013-2016. Het

Nadere informatie

Uitvoeringsplan alcoholpreventie en handhaving, gemeente Zwartewaterland 2016

Uitvoeringsplan alcoholpreventie en handhaving, gemeente Zwartewaterland 2016 Uitvoeringsplan alcoholpreventie en handhaving, gemeente Zwartewaterland 2016 1 1. Aanleiding uitvoeringsplan preventie- en handhavingsplan alcohol 2016 1.1. Inleiding Op 15 januari 2015 heeft de raad

Nadere informatie

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER

BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER BEHOREND BIJ COLLEGENOTA VAN DATUM CORRESPONDENTIENUMMER 7-10-14 A. Deze nota is in overleg met de volgende disciplines geconcipieerd: Veiligheid & Leefbaarheid, Communicatie B. Er is wel overeenstemming

Nadere informatie

Interventieoverzicht alcohol Doelgroep Doelstelling Intermediair Organisatie die (nadere informatie over) de interventie aanbiedt

Interventieoverzicht alcohol Doelgroep Doelstelling Intermediair Organisatie die (nadere informatie over) de interventie aanbiedt en overzicht alcohol < 0 jaar Voorlichting over de risico's van alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl < 0 jaar

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255)

Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255) Preventie- en handhavingsplan in het kader van de nieuwe Drank- en Horecawet Gemeente Den Haag (BOW.2014. 255) 1. Inleiding Gemeenten zijn sinds 2013 de belangrijkste uitvoerder van de Drank- en Horecawet

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Houten

GEMEENTEBLAD Officiële publicatie van Gemeente Houten Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Houten -2018 Gemeenteblad nr. 9 1 Inhoud Inleiding 3 Alcohol en jongeren: probleemanalyse 4 Preventie- en handhavingsplan alcohol: wettelijke verplichtingen

Nadere informatie

Plan van aanpak NIEUWE DRANK- EN HORECAWET

Plan van aanpak NIEUWE DRANK- EN HORECAWET Plan van aanpak NIEUWE DRANK- EN HORECAWET 1 1. Inleiding Per 1 januari 2013 treedt de nieuwe Drank- en Horecawet (DHW) in werking. De Eerste en de Tweede kamer hebben ingestemd met het wetsvoorstel. De

Nadere informatie

Bijlage 1: keuzemenu preventie- en handhavingsplan alcohol

Bijlage 1: keuzemenu preventie- en handhavingsplan alcohol Bijlage 1: keuzemenu preventie- en handhavingsplan De keuze voor preventie- en handhavingsactiviteiten hangen idealiter samen met het risicoprofiel. De activiteiten die De Ronde Venen gaat inzetten om

Nadere informatie

ACTIEPLAN 'ALCOHOL EN JEUGD' GEMEENTE SMALLINGERLAND 7 januari 2008

ACTIEPLAN 'ALCOHOL EN JEUGD' GEMEENTE SMALLINGERLAND 7 januari 2008 ACTIEPLAN 'ALCOHOL EN JEUGD' GEMEENTE SMALLINGERLAND 7 januari 2008 Alcoholproblemen manifesteren zich vooral op lokaal niveau. Bijna dagelijks wordt de gemeente geconfronteerd met alcoholschade in de

Nadere informatie

Voorbeeldadvies Cijfers

Voorbeeldadvies Cijfers Voorbeeldadvies GGD Twente heeft de taak de gezondheid van de Twentse jeugd, volwassenen en ouderen in kaart te brengen. In dit kader worden diverse gezondheidsmonitoren afgenomen om inzicht te verkrijgen

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Boxmeer 2014 2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Boxmeer 2014 2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol Gemeente Boxmeer 2014 2017 Juni 2014 I-WL/2014/1380 1 2 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Waarom is de link tussen preventie en handhaving zo

Nadere informatie

Nota Lokaal Gezondheidsbeleid

Nota Lokaal Gezondheidsbeleid Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2012-2015 Wettelijk kader Gewijzigde Wet Publieke Gezondheid (januari 2012) Wijzigingen betreffen drie thema s, te weten: 1. Betere voorbereiding op infectieziektecrisis 2.

Nadere informatie

Aan de raad. No. 11. Wissenkerke, 4 november 2013

Aan de raad. No. 11. Wissenkerke, 4 november 2013 Raadsvergadering d.d. 19 december 2013 Aan de raad Voorstraat 31, 4491 EV Wissenkerke Postbus 3, 4490 AA Wissenkerke Tel 14 0113 Fax (0113) 377300 No. 11. Wissenkerke, 4 november 2013 Onderwerp: Algemene

Nadere informatie

Nuchter Verstand: Gemeenten in actie bij alcoholpreventie jongeren. Alcoholpreventie. Maatregelen voor evenementenorganisaties

Nuchter Verstand: Gemeenten in actie bij alcoholpreventie jongeren. Alcoholpreventie. Maatregelen voor evenementenorganisaties Nuchter Verstand: Gemeenten in actie bij alcoholpreventie jongeren Alcoholpreventie Maatregelen voor evenementenorganisaties Waarom deze brochure? Overmatig alcoholgebruik en alcoholgebruik op jonge leeftijd

Nadere informatie

Alcoholpreventiebeleid Drentse gemeenten

Alcoholpreventiebeleid Drentse gemeenten Alcoholpreventiebeleid Drentse gemeenten Inventarisatie alcoholpreventie jeugd, als zodanig door de gemeenten aangegeven. Afdeling Drenthe van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten Gestelde vragen: -

Nadere informatie

Actieplan verslavingspreventiebeleid. Gemeente Valkenswaard

Actieplan verslavingspreventiebeleid. Gemeente Valkenswaard Actieplan verslavingspreventiebeleid Gemeente Valkenswaard 2014-2015 - 2 - Inhoudsopgave Inleiding p. 4 Het plan p. 5 Het actieprogramma p. 6 1. Ouder/kind avond p. 6 2. Voorlichting vierde klas p. 7 3.

Nadere informatie

Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet.

Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering van de Drank- en Horecawet. Titel: Preventie en handhavingsplan voor de uitvoering

Nadere informatie

Convenant leeftijdsgrenzen Dranken Horecawet gemeente Noordwijk. "Samen de schouders eronder" Pagina 1 van 10

Convenant leeftijdsgrenzen Dranken Horecawet gemeente Noordwijk. Samen de schouders eronder Pagina 1 van 10 Convenant leeftijdsgrenzen Dranken Horecawet gemeente Noordwijk "Samen de schouders eronder" Pagina 1 van 10 Colofon Stellers Eigenaar Herziening Zaaknummer P.A.C. van Ham OOV Inleiding: doel van het convenant

Nadere informatie

Regelgeving & Handhaving alcoholbeleid. December 2013

Regelgeving & Handhaving alcoholbeleid. December 2013 Regelgeving & Handhaving alcoholbeleid December 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 De veranderingen en de mogelijkheden 4 3 Het beleid 5 Bijlage 1 Concept Algemene Plaatselijke Verordening, DHW 7 Bijlage 2 Toezicht

Nadere informatie

Zoals afgesproken hierbij de reactie vanuit GGD Fryslân op jullie concept preventie- en handhavingsplan.

Zoals afgesproken hierbij de reactie vanuit GGD Fryslân op jullie concept preventie- en handhavingsplan. From: Marijke Hagedoorn Sent: zaterdag 16 mei 2015 16:36:34 To: Marye Klazema Cc: Karin de Ruijsscher; Erna Jellesma Subject: RE: preventie- en handhavingsplan Dag Marye, Heb je een lekkere vakantie gehad?

Nadere informatie

Vroegsignalering alcoholgebruik op de Spoedeisende hulp

Vroegsignalering alcoholgebruik op de Spoedeisende hulp Vroegsignalering alcoholgebruik op de Spoedeisende hulp Samenwerking tussen algemeen ziekenhuis en GGZ Roxanne Izendooren Projectleider Vroegsignalering alcoholgebruik 23 april 2012 Opdracht: Vragenlijst

Nadere informatie

Beleidsnota Alcoholmatiging. gemeente Nunspeet 2010-2013

Beleidsnota Alcoholmatiging. gemeente Nunspeet 2010-2013 Beleidsnota Alcoholmatiging gemeente 2010-2013 Gemeente Februari 2010 - 2 - Inhoudsopgave Bladzijde Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 1.1 Context alcoholmatigingsbeleid... 3 1.2 Rol en verantwoordelijkheid gemeente...

Nadere informatie

RAADSINFORMATIEBRIEF Oudewater 18R.00822

RAADSINFORMATIEBRIEF Oudewater 18R.00822 TjjSŕÛ Gemeente Çf^C5 Oudewater RAADSINFORMATIEBRIEF Oudewater 18R.00822 Van : College van burgemeester en wethouders Datum : 18 december 2018 Portefeuillehouder(s) : Wethouder W.J.P. Kok Portefeuille(s)

Nadere informatie

1. Inleiding... 3. Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4

1. Inleiding... 3. Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4 Inhoud 1. Inleiding... 3 Looptijd... 3 Integrale benadering is een cruciaal kenmerk van effectief alcoholbeleid... 3 Doelgroep... 4 2. Huidige situatie in de gemeente Heerde... 6 Alcoholgebruik... 6 Veiligheid...

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Officiële publicatie van Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 2017

GEMEENTEBLAD. Officiële publicatie van Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2014 2017 14/008 BOB PREVENTIE EN HANDHAVINGSPLAN ALCOHOL 2017 De raad van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 21 mei Besluit: I. Vast te stellen het

Nadere informatie

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018

Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 W044733 / 47272 Beleid opstelling Preventie- en handhavingsplan alcohol 2014-2018 Inhoud 1. Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Juridisch kader 1.3 Flankerend beleid 1.4 Leeswijzer 2. Huidige situatie 2.1 Cijfers

Nadere informatie

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011

Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Raadsvergadering, 31 januari 2012 Voorstel aan de Raad Onderwerp: Verlengen nota Lokaal gezondheidsbeleid Wijk bij Duurstede 2008-2011 Nr.: 483 Agendapunt: 11 Datum: 31 januari 2012 Onderdeel raadsprogramma:

Nadere informatie

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 In beweging komen Ontwikkelen Meedoen Met lef! Oktober, 2016 1. Inleiding In 2015 en 2016 gingen wij Meiinoar op reis en die reis gaat verder. De reis wordt intensiever

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. Gemeente s-hertogenbosch

Jongeren en alcohol. Gemeente s-hertogenbosch Jongeren en alcohol Gemeente s-hertogenbosch Onderzoek & Statistiek Oktober 2013 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 1.1 Achtergrond... 5 1.2 Jongerenpanel alcohol... 5 1.3 Leeswijzer... 5 2. Alcoholgebruik

Nadere informatie

Startnotitie ketenbeleid Menameradiel. Inhoud. 1. Inleiding 2. Situatie Menameradiel 3. Uitgangspunten 4. De gekozen aanpak 5. Partners en omgeving

Startnotitie ketenbeleid Menameradiel. Inhoud. 1. Inleiding 2. Situatie Menameradiel 3. Uitgangspunten 4. De gekozen aanpak 5. Partners en omgeving Startnotitie ketenbeleid Menameradiel Inhoud 1. Inleiding 2. Situatie Menameradiel 3. Uitgangspunten 4. De gekozen aanpak 5. Partners en omgeving bijlagen bijlage 1. bijlage 2. bijlage 3. bijlage 4. bijlage

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017

Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Preventie- en Handhavingsplan Alcohol 2014-2017 Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude Juli 2014 Inhoudsopgave Inleiding 1. Probleemanalyse 2. Beleidsfocus 2.1. Uitgangspunten en onderbouwing van beleid

Nadere informatie

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Zeeuwse jongeren en alcohol In 2010 is de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen! van start

Nadere informatie

> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Samenvatting. 1. Inleiding 05 1.1 Doel van deze kadernota en werkwijze 05 1.2 Ketenpartners 05 1.3 Leeswijzer 07

Inhoudsopgave. Samenvatting. 1. Inleiding 05 1.1 Doel van deze kadernota en werkwijze 05 1.2 Ketenpartners 05 1.3 Leeswijzer 07 Kadernota alcohol, preventie en handhaving 2013-2017 1 2 Inhoudsopgave Samenvatting 1. Inleiding 05 1.1 Doel van deze kadernota en werkwijze 05 1.2 Ketenpartners 05 1.3 Leeswijzer 07 2. De lokale situatie

Nadere informatie

Presentatie DHW voor studenten. Dinsdag 12 mei 2015

Presentatie DHW voor studenten. Dinsdag 12 mei 2015 Presentatie DHW voor studenten Dinsdag 12 mei 2015 Vergunningen (paracommercie) 1. DHW-Vergunning voor schenken alcohol op grond van de Drank- en Horecawet. Schenkt uw vereniging alcohol in eigen beheer?

Nadere informatie

Preventie- en Handhavingsplan alcohol. Gemeente Mill en Sint Hubert 2014-2015-2016

Preventie- en Handhavingsplan alcohol. Gemeente Mill en Sint Hubert 2014-2015-2016 Preventie- en Handhavingsplan alcohol Gemeente Mill en Sint Hubert 2014-2015-2016 Gemeente Mill en Sint Hubert, augustus 2014 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Waarom dit plan? 3 1.2 Think Before You

Nadere informatie

Gezonde School. Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer

Gezonde School. Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer Gezonde School Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer Programma Workshop Wat is Gezonde School? Gezonde School Fryslân Handleiding Centrum Gezond Leven Gezonde School in het

Nadere informatie

CONCEPT 0.2. DEEL 1: Samen aan de slag tegen riskant alcoholgebruik jeugd Paraplunotitie integrale aanpak: preventie/educatie en handhaving

CONCEPT 0.2. DEEL 1: Samen aan de slag tegen riskant alcoholgebruik jeugd Paraplunotitie integrale aanpak: preventie/educatie en handhaving CONCEPT 0.2 DEEL 1: Samen aan de slag tegen riskant alcoholgebruik jeugd Paraplunotitie integrale aanpak: preventie/educatie en handhaving Inleiding Per 1 januari 2013 hebben de gemeenten nieuwe wettelijke

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Alcohol

Uitvoeringsprogramma Alcohol *Z02D2A8E7D0* Uitvoeringsprogramma Alcohol 2017-2019 Documentnummer: INT-16-27069 Inleiding De gemeenteraad van Beverwijk heeft het Preventie- en handhavingsplan 2017-2027 vastgesteld. In het Preventie-

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Document openbaar: Ja Zaaknummer: 1894/2015/636193 Besluitnummer: 20 5.2 Onderwerp: Integraal Beleidskader Preventie en Handhaving DHW met preventief drugsbeleid

Nadere informatie

Raadsvergadering d.d.: 15 december 2014 Agenda nr: Onderwerp: vaststelling Preventie- en Handhavingsplan Jeugd, Alcohol & Omgeving

Raadsvergadering d.d.: 15 december 2014 Agenda nr: Onderwerp: vaststelling Preventie- en Handhavingsplan Jeugd, Alcohol & Omgeving Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 15 december 2014 Agenda nr: Onderwerp: vaststelling Preventie- en Handhavingsplan Jeugd, Alcohol & Omgeving 2015-2019 Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies

Nadere informatie

Adviesraad Oirschot www.wmoadviesraadoirschot.nl e-mail: info@wmoadviesraadoirschot.nl

Adviesraad Oirschot www.wmoadviesraadoirschot.nl e-mail: info@wmoadviesraadoirschot.nl Commentaar op het preventie- en handhavingsplan alcohol gemeente Oirschot. Het commentaar is via e-mail correspondentie verzameld en door ondergetekende in deze tabel verwerkt. Als zodanig betreft het

Nadere informatie