Uitgaan & opvoeding. 4 e Nationaal Congres Opvoedingsondersteuning 1 juni Ninette van Hasselt Aukje Sannen
|
|
- Dirk Jonker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Uitgaan & opvoeding 4 e Nationaal Congres Opvoedingsondersteuning 1 juni 2012 Ninette van Hasselt Aukje Sannen
2 Hebben ouders vragen over uitgaan? STEFF 21 jaar oud - 34 glazen bier Volkskrant Magazine 28 Mei
3 Hebben ouders vragen over uitgaan? Tot hoe laat is verantwoord? Hoe veel drinkt mijn kind als 't uitgaat? Hoe zorg ik dat mijn kind veilig thuiskomt? Hoe help ik mijn kind seksuele grenzen te bewaken en zorg ik dat 't veilig vrijt? Wat kan ik doen: mijn kind geeft te veel geld uit aan uitgaan. Wat kan ik doen? Moet ik me zorgen maken over drugs in drankjes? 3
4 Inhoud presentatie A. Aanleiding B. Jongeren en uitgaan C. Risico's D. Ontstaan van problemen E. Hebben ouders invloed? F. Tips voor opvoedingsondersteuners G. Tips voor ouders H. Hoe verder 4
5 A. Aanleiding 2006: Nederlandse jeugd zuipschuiten van Europa: te veel te vaak te vroeg Campagnes Uw kind en alcohol en Hoe pak jij dat aan: geen alcohol onder de 16 (regio + landelijk) Resultaten: normverandering, interventies ontwikkeld, startleeftijd omhoog Maar: 16 jaar startschot om los te gaan?, bingedrinken bij 16+, vragen van ouders Hoe kun je alcoholopvoeding boven de 16 aanpakken? Is uitgaan geschikte kapstok? Literatuurstudie, expertmeeting en research voor boek 5
6 B. Jongeren en Uitgaan Waarom gaan jongeren uit relaties, vriendschap, time out, ontspanning sensation seeking Voordelen draagt bij aan identiteitsontwikkeling ontwikkelen sociale en relationele vaardigheden Alcohol en drugs waarom welke middelen gebruik hoger dan in andere settings:
7 Uitgaan & alcohol- en drugsgebruik Gebruik in afgelopen jaar Algemene bevolking jaar Clubbezoekers Partybezoekers Alcohol 74,4 96,4 96,5 Cannabis 9,5 39,0 45,6 Ecstasy 2,7 15,6 30,8 Cocaïne 1,0 10,0 18,7 Amfetamine 0,7 6,3 11,0 Feestmeter
8 C. Risico's Gevolgen drank- en drugsgebruik Acute gezondheidsproblemen Intoxicaties Agressie, vandalisme, geweld Ongewenst seksueel gedrag, spijt Rijden onder invloed Hersenschade, gezondheidsschade Grotere kans op problematisch gebruik en verslaving Gehoorschade Verwaarlozen ontwikkelingstaken 8
9 D. Ontstaan van problemen Trimbos-instituut set drug setting effect Zinberg (1987)
10 Voorbeeld: alcohol en agressie Alcohol: - Ontremmend -versterkt groepsgevoel - Sociale cues niet begrepen Profiel: - Jonge man, veelal in groep, probleem met impulsbeheersing - Timeout - Weinig regels / handhaving - Machocultuur - druk, warm, weinig ruimte agressie Trimbos-instituut 2012
11 SET: Adolescentie is kwetsbare fase 1,8% 1.6% 1.4% 1.2% 1,0% Leeftijd eerste DSM stoornis afhankelijkheid (in %) Cannabis Tabak Alcohol 0.8% 0.6% 0.4% 0.2% 0.0% leeftijd Bron: NIAA,
12 Set: Kwetsbare jongeren Sensation seekers Gebrekkige impulscontrole Positieve verwachtingen van middelengebruik: sociaal drinken niet onschuldig Jongeren in deviante en populaire subgroepen Meisjes met oudere vriendjes
13 Setting: Groeps- en omgevingsinvloed Expliciete groepsdruk Impliciete groepsinvloed Norm = veel drinken Zien drinken doet drinken Sensation seekers gevoeliger voor groepsinvloed Omgevingsinvloed Inrichting en marketing gericht op (veel) drinken Aanknopingspunten voor preventie!!! 13
14 E. Invloed ouders op uitgaansgedrag? 14
15 Ouders onderschatten hun invloed Ouders nog steeds invloedrijk door houding tav middelen communicatie 'bereikbaarheid' Niet meteen zichtbaar Andere invloeden nemen toe Grenzen opzoeken Ouders onzeker over invloed hoe aanpakken? voldoende kennis? 15
16 Ouders onderschatten middelengebruik - Kennis bij ouders van middelengebruik en risicogedrag kind belangrijk voor uitgaansopvoeding - Middelengebruik en gedrag echter vaak onderschat door ouders - Hoe groter de betrokkenheid ouderkind hoe beter de inschatting
17 Kritische perioden Oud- en nieuw Carnaval Koninginnedag Op vakantie Overgang naar middelbare school Zestien worden Beginnend uitgaan Overgang naar studeren Overgang thuis naar uit huis wonen
18 F. Tips voor opvoedingsondersteuners Vergroten probleembesef bij ouders Ouders bewuster maken van hun invloed Ouders vertrouwen en praktische handvatten geven in hoe zij hun invloed kunnen aanwenden Geen kant en klare interventie 16+ Wel tips voor opvoeders Leren van 'Geen alcohol onder de 16' 18
19 Ouder-campagne
20 Normen en regels van ouders OUDERS KIND Peil 2007 HBSC 2009 Voor het eerst een slokje acceptabel < jaar jaar * 45* Voor het eerst een heel glas acceptabel < jaar jaar * 16* Ieder weekend 1 of 2 drankjes schadelijk < jaar jaar * 69* Iedere dag 1 of 2 drankjes schadelijk < jaar jaar * Jongeren <16 mogen af en toe alcohol jaar jaar * 26* 20
21 Alcohol trends opvoedgedrag Regels (mag zeker geen alcohol) jaar jaar Peil 2007 HBSC * 46.6* Maatregelen (beslist) wel effectief jaar jaar *
22 G. Tips en adviezen voor ouders Trimbos-instituut
23 Tips en adviezen: monitoring Monitoren - vrijwel alle studies belangrijkste beschermende factor, meer dan positieve ouder-kind relatie (hangt daar wel mee samen) - negatieve effect van deviante peers en oudere broer of zus kan hierdoor worden weggenomen - monitoren: niet uithoren en afdwingen
24 Tips om beter te kunnen monitoren In het algemeen: belangstelling tonen voor activiteiten kind Contact met andere ouders Weten waar kind is en met wie Nagaan hoe toezicht is geregeld Letterlijk en figuurlijk bereikbaar zijn in onvoorziene situaties
25 Normen en regels Alcohol 16+: Ouders die permissief zijn tav alcohol stellen veelal geen of bijna geen regels tav alcohol. Ouders die alcoholgebruik afkeuren: minder alcohol, minder bingen door kinderen Ook bij roken: afkeuring bij ouders leidt tot minder roken door kinderen Regels Met oudere pubers: afspraken in overleg Na conflict: monitoren nieuw gedrag Drinkende pubers: stapsgewijs minder
26 Communicatie en voorbeeldgedrag Communicatie Blijf in gesprek, óók maar niet alleen over middelengebruik Voorbeeldgedrag Sociale contacten alcohol drinken kinderen drinken minder vaak en veel. Ook als je zelf het slechte voorbeeld geeft, heeft regels stellen zin. 26
27 Alternatieven Alternatieve vrijetijdsbestedingen stimuleren (nb de 3 e helft!) Grote verschillen per sport 27
28 Sekse verschillen Aandacht voor sekse verschillen Invloed ouder zelfde sekse groter? Mogelijk contra-productief bij jongens: afzetten tegen ouders Sportdeelname jongens: minder drinken Rol vaders minimaal 28
29 Leren uitgaan Elkaar in de gaten houden Later is linker, vooral als er minder mensen zijn Negeren van geweldzoekers Drank (en drugs) en de setting maken je kwetsbaarder en grenzelozer Nadenken over lastige momenten, bijv weerstaan van groepsinvloed Bereikbaarheid 29
30 Waar slaap je Hoe laat thuis Vervoer naar huis Bereikbaarheid Middelengebruik Afspraken 30
31 Vragen beantwoord? 31
32 H. Hoe verder volgens experts Aansluiten op bestaande communicatie- en implementatiekanalen In elk geval ingaan op drinken, roken en seksualiteit Uitgaan breed definiëren Inhoudelijk benadrukken: ouders hebben invloed; contact en interesse van wezenlijk belang 32
33 De praktijk in Nederland Weinig specifiek uitgaansopvoeding Wel alcohol en andere uitgaansgerelateerde onderwerpen Typen interventies: A. Ouderavonden in horeca settings B. Online activiteiten C. Ouders op school D. Cursussen, workshops open inschrijving E. Nazorg trajecten 33
34 Hoe verder? Opvoedcampagne 16 gestopt; werken aan borging nieuwsbrief Kennis over 16+ toegankelijk maken publicatie literatuurstudie (juni 2012) factsheet Uitgaan en opvoeding (juni 2012) Financiering interventieontwikkeling (UU) Advisering Uitgaansbeleid Centrum Veilig en Gezond Uitgaan Happy Drinks, oa in horeca Uitgaan, alcohol en drugs 34
35 Dank voor uw aandacht! VRAGEN? Literatuurstudie en factsheet Uitgaan & Opvoeding vanaf 20 juni te downloaden via trimbos.nl 35
Project X: omgaan met middelengebruik op evenementen
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Project X: omgaan met middelengebruik op evenementen Ninette van Hasselt Trimbos-instituut Rob Bovens Hogeschool Windesheim, Trimbos-instituut 2 1 Persoon omgeving
Nadere informatieHoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011
Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Zeeuwse jongeren en alcohol In 2010 is de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen! van start
Nadere informatieImproving Mental Health by Sharing Knowledge. Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten Alcohol en opvoeding 15 Ouders rond 2008 onderschatten alcoholgebruik van hun kinderen
Nadere informatieTrimbos-instituut Binge drinken bij jeugd. Prof dr. Rutger Engels. Improving Mental Health by Sharing Knowledge
Trimbos-instituut 2015 Binge drinken bij jeugd Prof dr. Rutger Engels Improving Mental Health by Sharing Knowledge 1. Verandering in maatschappelijke normen over alcohol 2. Stijging in startleeftijd 3.
Nadere informatieNuchter opvoeden Alcohol en Drugs in de Opvoeding. Floris Munneke Anita van Stralen
Nuchter opvoeden Alcohol en Drugs in de Opvoeding Floris Munneke Anita van Stralen Programma Trends Invloeden op het kind Wat vindt u? Het gesprek met uw kind Verwijsmogelijkheden Wat roept het onderwerp
Nadere informatieAlcohol, roken en opvoeding De Gezonde School en Genotmiddelen Samenwerking!
Welkom! Programma 1. Welkom 2. De Gezonde School en Genotmiddelen 3. Laatste ontwikkelingen (media en cijfers) 4. Mama saus 5. Interactief Theater 6. Aanvullende informatie 7. Afsluiting Alcohol, roken
Nadere informatieJongeren en alcohol. Ouders aan het woord. Resultaten Bewonerspanel septemberpeiling 2014. Utrecht.nl/volksgezondheid
Jongeren en alcohol Ouders aan het woord Resultaten Bewonerspanel septemberpeiling 2014 Utrecht.nl/volksgezondheid 2 Inleiding Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor het in bezit hebben van alcohol
Nadere informatieOuderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk
Ouderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk 16 september 2014 Pel van Hattum Programma 1. Middelen 2. Cijfers 3. Puberteit 4. Opvoeding 1. Middelen: Tabak Héél ongezond: de dodelijkste
Nadere informatiePreventie van middelenmisbruik onder jongeren Ninette van Hasselt Dordrecht 17 mei 2011 1 Inhoud Aard en omvang middelengebruik Risicofactoren en groepen Interventies (als daar tijd voor is) Ontwikkelingen
Nadere informatieHOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN?
HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? UW KIND EN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? U KUNT ER IETS AAN DOEN! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieHoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?
Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieMenukaart Gezonde School basisonderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Roken & Alcohol School: Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan
Nadere informatieHOE KUNNEN OUDERS TABAK-, ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ HUN KINDEREN VOORKOMEN OF UITSTELLEN?
HOE KUNNEN OUDERS TABAK-, ALCOHOL- EN DRUGGEBRUIK BIJ HUN KINDEREN VOORKOMEN OF UITSTELLEN? Deinze 4 juni 2013 www.drugpunt.be/heelwatinhuis Drugpunt Leie & Schelde Filip Claeys Sanne Foulon www.drugpunt.be
Nadere informatieDurft jouw kind zichzelf te zijn en voor zichzelf op te komen??
1 Durft jouw kind zichzelf te zijn en voor zichzelf op te komen?? Kinderen opvoeden, adviseren en ondersteunen is een hele taak dat veel ouders best lastig vinden. Als ouder wil je je kind beschermen en
Nadere informatieAlcohol FACT. Twee op de drie jongeren heeft weleens gedronken. Helft 4 e -klassers heeft recent gedronken SHEET. Gelderland-Zuid E-MOVO
Gelderland-Zuid E-MOVO 2015-2016 De resultaten in deze factsheet zijn afkomstig uit het 4 e E-MOVO jongerenonderzoek. In 2015 werd dit onderzoek uitgevoerd onder ruim 10.000 leerlingen in het voortgezet
Nadere informatieHoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?
Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieUw kind en genotmiddelen Dinsdag 7 oktober 2014. Linda van Delft Gezondheidsbevorderaar 088-3084284 lvandelft@ggdhm.nl
Uw kind en genotmiddelen Dinsdag 7 oktober 2014 Linda van Delft Gezondheidsbevorderaar 088-3084284 lvandelft@ggdhm.nl Wat zijn genotmiddelen? Dit zijn stoffen die een verandering van het bewustzijn veroorzaken
Nadere informatiePubers en verleidingen
Pubers en verleidingen Hadewig Bijsterveld Ouderavond 25 september 2018 Puberteit: een turbulente periode Pubers vinden het moeilijk om - belangrijke zaken eerst te doen - doelen te stellen - gevoelens
Nadere informatieVan kwetsbaar naar weerbaar: preventie en zorg voor kwetsbare jongeren en risicogedrag
Van kwetsbaar naar weerbaar: preventie en zorg voor kwetsbare jongeren en risicogedrag Dike van de Mheen Maart 2016 Due to the nature of the treatment, Wat is er aan de hand? Middelengebruik en risicogedrag
Nadere informatiePreventie van Alcoholgebruik. Ina Koning
Van wetenschap naar praktijk: Preventie van Alcoholgebruik Ina Koning Drinkt onze jeugd? Een impressie... i.koning@uu.nl We weten dat De feiten... Vroegtijdig drinken (Verdurmen et al., 2012): 13 jaar
Nadere informatieUw kind en genotmiddelen
Welkom! Uw kind en genotmiddelen Pel van Hattum Gezondheidsbevorderaar Programma Genotmiddelen Ontwikkeling pubers Middelen: Energydrinks Roken Alcohol Opvoeding Genotmiddelen Indeling naar werking Verdovend
Nadere informatieBert Vinken. Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg. Presentatie alcohol en opvoeding Trimbos-instituut
Nee tegen alcohol (en drugs) schade Bert Vinken Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg Programma 19.30 uur 20.30 uur 20.45 uur 21.30 uur Presentatie Pauze vraag en antwoord Einde Drugs Definities
Nadere informatieInhoud. Deel 1: Ontwikkeling jarigen. Deel 2: Wat is er anders in het Voortgezet Onderwijs? Deel 3: Wat kunt u als ouder doen?
Inhoud Deel 1: Ontwikkeling 10-24 jarigen Deel 2: Wat is er anders in het Voortgezet Onderwijs? Deel 3: Wat kunt u als ouder doen? Deel 4: Alcohol en roken Op welke leeftijd zijn de hersenen uitgegroeid?
Nadere informatieJongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013
Jongeren en alcohol Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ Dokters op dinsdag 22 januari 2013 U voelt u onrustig en krijgt het volgende voorgeschreven: Suspensie
Nadere informatieBianca Wagenaar-Swart Preventiewerker
Bianca Wagenaar-Swart Preventiewerker Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Preventie Behandeling Nazorg Alcohol, roken, drugs, medicijnen, gamen, gokken Programma
Nadere informatieTips voor Ouders van niet-drinkende pubers
Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: Kies als ouders samen regels voor het gezin. Bepaal als ouders vooraf
Nadere informatie34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie. van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016
34300 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016 34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs,
Nadere informatieLeeftijd eerste ervaring met alcohol 12-15 16-19 20-23. < 11 jaar 11-12 13-15 16-18
Feiten over het Alcohol- en Drugsgebruik van jongeren in het district Rivierenland Gelderland-Midden Gebaseerd op het onderzoek: Lekker samen van de kaart (maart 27) Inleiding Het alcoholgebruik neemt
Nadere informatiePreventieoverzicht alcohol Gezondheidswinst voor Interventie en werkwijze/producten
< 0 ar Voorlichting over de risico's van Zwangeren Voorkomen van alcoholgebruik bij STAP alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl
Nadere informatieAlcohol en Drugs een kennischeck
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Alcohol en Drugs een kennischeck Lex Lemmers Studiedag over alcohol- en drugsgebruik studenten Utrecht, 12 mei 2015 1. Wat is probleemdrinken? 1. Het drinken
Nadere informatietot 24 jaar Monitor jongeren 12
Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieK I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R
ROKEN EN ALCOHOLGEBRUIK Jeugd 2010 5 K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R Kinderenonderzoek 2010 Om inzicht te krijgen in de gezondheid van de inwoners in haar werkgebied, heeft de GGD Zuid-Holland
Nadere informatieWELKOM! MENTIMETER Ga naar Code Wat vind jij van het opvoeden van pubers?
WELKOM! MENTIMETER Ga naar www.menti.com Code 61 95 41 Wat vind jij van het opvoeden van pubers? 8 oktober 2018 Hartelijk welkom programma 19.30 Mentimeter 19.35 welkom 19.40 Scene puber opvoeden 19.50
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieIs Nix18 echt Nix18?
Is Nix18 echt Nix18? Waarom bent u vanavond gekomen? Hoe gaan andere ouders hier mee om? Tips om je kind duidelijk te maken dat het niet gezond voor je is. Hoe wordt er op school mee omgegaan? Waarom laten
Nadere informatieNieuwsbrief. Mondriaan Preventie ondersteunt! In deze editie. Mondriaan Preventie
W I N T E R / V O O R J A A R 2 0 1 6 Nieuwsbrief Mondriaan Preventie Mondriaan Preventie ondersteunt! De afdeling verslavingspreventie van Mondriaan heeft een adviserende en ondersteunende rol als het
Nadere informatieToepassen van Sociale Marketing op ontwikkeling van alcoholmatigingsinterventies
Toepassen van Sociale Marketing op ontwikkeling van alcoholmatigingsinterventies A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieTABAK ALCOHOL GAMEN. algemene sociale vaardigheden
Leerlijnen per graad : 3 de graad LO 10-12j Doelstelling: Versterken van de kennis en vaardigheden die kinderen nodig hebben om gezonde keuzes te maken en niet te roken, geen alcohol te drinken en op een
Nadere informatieOp weg naar een generatie Nix? Vandaag: HBSC-landen in de studie. Trends in middelengebruik onder scholieren. Tom ter Bogt Wilma Vollebergh
Op weg naar een generatie Nix? Trends in middelengebruik onder scholieren Tom ter Bogt Wilma Vollebergh Vandaag: HBSC: de studie Middelengebruik: trends 2001-2013 Ouders en middelengebruik Indicatoren
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieLeerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER
Leerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER kleuter 2,5-6j 1 ste graad LO 6-8j 2 de graad LO 8-10j 3 de graad LO 10-12j doelstelling doelstelling doelstelling doelstelling Versterken
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29
ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet
Nadere informatieWelkom bij Uw kind en genotmiddelen. Irene Lapajian Adviseur Gezondheidsbevordering
Welkom bij Uw kind en genotmiddelen Irene Lapajian Adviseur Gezondheidsbevordering Agenda Genotmiddelen Pubergedrag en hersenontwikkeling Energiedrank Roken: sigaret, waterpijp en shishapen Alcohol Opvoedtips
Nadere informatieTips voor Ouders van drinkende pubers
Tips voor Ouders van drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: - Kies als ouders samen regels voor het gezin. - Bepaal als ouders vooraf
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieGenotmiddelen. Genotmiddelen. Bron: http://gezondeleefstijl.slo.nl 1
zijn er altijd al geweest en zullen er ook altijd blijven. Veel jongeren experimenteren in de puberteit met roken, alcohol en drugs en een deel laat zich verleiden tot risicovol gedrag. Jongeren zijn extra
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 8 december 2011 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieUW KIND EN ALCOHOL. Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering
UW KIND EN ALCOHOL Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering PROGRAMMA Welkom in de puberteit Alcohol Opvoeding en genotmiddelen DE PUBERTEIT Dit is de periode waarin jongeren zich tot volwassene
Nadere informatie27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83. www.twitter.com/brijderjeugd
27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83 www.twitter.com/brijderjeugd Kikid Het is als ouder jouw verantwoordelijkheid, dat je kind NEE kan zeggen tegen drank!
Nadere informatieOUDERAVOND FRISSE START. Het Hooghuis 31 januari Yvon Dieks Medewerker gezondheidsbevordering
OUDERAVOND FRISSE START Het Hooghuis 31 januari 2017 Yvon Dieks Medewerker gezondheidsbevordering Programma Overgang van groep 8 naar de brugklas Het puberbrein Consequenties in gedrag (roken en alcohol)
Nadere informatieWelkom bij Uw kind en genotmiddelen. Irene Lapajian Adviseur Gezondheidsbevordering
Welkom bij Uw kind en genotmiddelen Irene Lapajian Adviseur Gezondheidsbevordering Wat zijn genotmiddelen? Stoffen die een verandering van het bewustzijn veroorzaken en om die reden worden gebruikt. Verdovend
Nadere informatieUw kind en genotmiddelen
Welkom bij Uw kind en genotmiddelen Eef Hollman Adviseur Gezondheidsbevordering Programma (hersen)ontwikkeling pubers Genotmiddelen Roken Alcohol Gamen Opvoeding en genotmiddelen De puberteit ? Aan het
Nadere informatieRijksuniversiteit Groningen
De adolescentiefase: over puberen, hersenontwikkeling, studiekeuze, risicogedrag en de relatie met ouders. Dr. Saskia Kunnen i.s.m. Dr. Anna Lichtwarck-Aschoff Afdeling Ontwikkelingspsychologie Rijksuniversiteit
Nadere informatieJongerenmonitor : Gemeente Steenwijkerland
Jongerenmonitor 2014-2015: Gemeente Voor de Jongerenmonitor 2015 zijn de data uit schooljaar 2014-2015 gebruikt die de JGZ van GGD IJsselland in klas 2 en 4 van het voortgezet onderwijs verzameld heeft.
Nadere informatieFactsheet alcohol. Think Before You Drink
Factsheet alcohol Think Before You Drink Jongeren drinken te vroeg, te veel en te vaak. Ook in West-Brabant is dit het geval. Bovendien tolereren veel ouders dat hun kinderen onder de 16 jaar alcohol drinken.
Nadere informatieAlcohol, Roken en opvoeding
Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep
Nadere informatieAlcohol? Informatie voor ouders/verzorgers
Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers Ziekenhuis Gelderse Vallei Alcohol drinken is een onderdeel van het sociale leven geworden. De Nederlandse jongeren behoren tot de grootste drinkers van Europa.
Nadere informatieProject Alcohol 2014
Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier
Nadere informatieOpinies en attitudes jeugd & alcohol in noordelijk Noord-Holland. Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord Juni 2012
Opinies en attitudes jeugd & alcohol in noordelijk Noord-Holland Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord Juni 2012 Colofon Uitgave : I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.
Nadere informatieHelp, mijn kind gaat uit!?
Help, mijn kind gaat uit!? Uit met ouders Time Out 29-11-2017 Bas Zegers, kinderarts sociale pediatrie Mathijs de Croon, preventiewerker Novadic-Kentron 5-12-2017 2 Er zijn ouders die zich helemaal geen
Nadere informatieLiska Vulperhorst Preventiewerker
Liska Vulperhorst Preventiewerker Tactus Verslavingszorg Vijf circuits Behandeling & Begeleiding Sociale Verslavingszorg Forensische Verslavingszorg Verslavingsreclassering Preventie & Consultancy Programma
Nadere informatieAlcohol in de opvoeding
Alcohol in de opvoeding >> In deze brochure leest u meer over alcohol in de opvoeding. Over het effect van alcoholgebruik op uw kind. Over regels die u kunt stellen en adviezen die u uw kind kunt geven.
Nadere informatiePUBERS EN SOCIALE MEDIA
P u b e r s e n g e n o t m i d d e l e n P R O G R A M M A PUBERS EN Eef Hollman Adviseur Gezondheidsbevordering GGD HM Puberteit Puberbrein Populaire Genotmiddelen Preventie Als er meer hulp nodig is
Nadere informatieKeuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training
Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit s.r.kruit@hr.nl 1 Huiswerkopdracht : Programma les 2 Theorie basis informatie Cannabis -presentatie Voorlichtingsmateriaal -nabespreken
Nadere informatieKeuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training
Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit s.r.kruit@hr.nl 1 Huiswerkopdracht : Programma les 2 Theorie basis informatie Cannabis -presentatie Voorlichtingsmateriaal -nabespreken
Nadere informatieOudervereniging Cambium - Buys Ballot
Verslag ouderavond 21 oktober 2015 Presentatie Pubers: alcohol en drugs De avond wordt gepresenteerd door Bernard van t Klooster, van Novadic-Kentron, netwerk voor verslavingszorg in de regio Noord-Brabant.
Nadere informatieGevolgen van alcoholgebruik
Gevolgen van alcoholgebruik Katwijk 7 februari 2008 Programma Trends in alcohol gebruik Effecten en risico s Gevolgen (bij jongeren) Mogelijke oplossingen Conclusies 1 Algemene trends bij jongeren Steeds
Nadere informatieLiska Vulperhorst 2 november 2015
Liska Vulperhorst 2 november 2015 Programma Cijfers Gamen nader toegelicht Soorten games Positieve effecten Negatieve effecten Wat maakt een game verslavend Verslaving Wat kunt u doen? Tips Adviezen Gamen
Nadere informatiePubers. En de verleidingen van nu!
Pubers En de verleidingen van nu! PUBERTEIT/FUNCTIE Lichamelijke ontwikkeling ONTWIKKELING, HORMONEN, ONZEKERHEID + Cognitieve ontwikkeling DE GROEI VAN DE HERSENEN + Sociaal-emotionele ontwikkeling HOE
Nadere informatieKindermonitor 2013. Gemeentelijke Factsheet. Raalte
[Geef tekst op] Kindermonitor 2013 Gemeentelijke Factsheet [Geef tekst op] Kindermonitor 2013: Gemeente 460 ouders van kinderen van ½- tot twaalf jaar gaven inzicht in de gezondheid, leefstijl en opvoeding
Nadere informatiePreventie. Nieuwsbrief. Voorjaar 2014. Informatie en advies over alcohol, drugs, opvoeding en puberteit. In deze nieuwsbrief
Nieuwsbrief Preventie Wij houden u graag op de hoogte Informatie en advies over alcohol, drugs, opvoeding en puberteit In deze nieuwsbrief Veel vragen over NIX18 Fabels en feiten De Buitenhof is een landelijk
Nadere informatieOuderavond Bornego jr.
Ouderavond Bornego jr. 27 oktober 2015 Thema Loslaten?! Deze avond... - - - - : hoe houd je het leuk? Met tips! Wie staat er voor u? Wie staat voor u Voorlezen Schrijfster: actuele puberonderwerpen Oud-lerares
Nadere informatieHierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Volp (PvdA) over het stijgende aantal jonge comazuipers (2016Z05066).
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieGGD Amsterdam Jeugd en genotmiddelen 2016
GGD Amsterdam Samenvatting Samenvatting Van de 16- t/m 18-jarige leerlingen uit klas 5 en 6 van de havo en het vwo in Amsterdam heeft 60% in de afgelopen maand alcohol gedronken. Dat ging vaak om aanzienlijke
Nadere informatieTactus Verslavingszorg. Programma. Tactus op De Rede. Gamen & Internet. Gamen. Bianca Swart Preventiewerker
Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Informatie, advies en hulp Alcohol, drugs, medicijnen, gamen, gokken Bianca Swart Preventiewerker Preventie basisonderwijs
Nadere informatieKindermonitor 2013. Gemeentelijke Factsheet. Kampen
[Geef tekst op] Kindermonitor 2013 Gemeentelijke Factsheet [Geef tekst op] Kindermonitor 2013: Gemeente 424 ouders van kinderen van ½- tot twaalf jaar gaven inzicht in de gezondheid, leefstijl en opvoeding
Nadere informatieGEMEENTE VAL KENSWAARD
V GEMEENTE VAL KENSWAARD de Hofnar 15 Postbus 10100 5550 GA Valkenswaard T (040) 208 34 44 F (040) 204 58 90 gemeente@valkenswaard.nl www.valkenswaard.nl Aan de leden van de raad van de gemeente Valkenswaard
Nadere informatieKindermonitor 2013. Gemeentelijke Factsheet. Ommen
[Geef tekst op] Kindermonitor 2013 Gemeentelijke Factsheet [Geef tekst op] Kindermonitor 2013: Gemeente In de gemeente gaven 478 ouders van ½- tot 12 jaar inzicht in de gezondheid, leefstijl en opvoeding
Nadere informatieOuderavond Puberwereld
Ouderavond Puberwereld bronnen : Puberbrein binnenstebuiten en Beter omgaan met pubers Van de Brugghenschool Katwijk R van der Gaag GGD Hollands Midden Gezondheidsbevorderaar Aandachtsgebieden : genotmiddelen,
Nadere informatieWacht maar tot ik groot ben!
www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen
Nadere informatieMenukaart Gezonde School voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatie14-12-2011. Programma. Problematisch middelengebruik voorkomen bij mensen met LVB. Alcohol- en drugsgebruik bij LVB. Definitie LVB
Problematisch middelengebruik voorkomen bij mensen met LVB Marijke Dijkstra Trimbos instituut Focus op onderzoek Utrecht, 2 december 2011 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Programma Middelengebruik
Nadere informatieSchadelijke effecten van alcohol
Schadelijke effecten van alcohol Jong geleerd? Saskia Wolt kinderarts Gerda de Boer GZ-psycholoog K&J Flevoziekenhuis DeKinderkliniek/DeKinderGGZ 2-11-2015 Club Cell, Almere Inhoud Alcohol en uw puber:
Nadere informatieInspiratie uit IJsland
Inspiratie uit IJsland Ninette van Hasselt & Jeroen de Greeff Allesisgezondheid 2018 330.000 inwoners Homogene bevolking Sterke civil society Scandinavische drinkcultuur IJSLAND Afname middelengebruik
Nadere informatieDat doet mijn kind toch niet?! Informatie over alcohol en drugs
Dat doet mijn kind toch niet?! Informatie over alcohol en drugs 16 oktober 2012 marion.kooij@brijder.nl 023 5307400 www.twitter.com/brijderjeugd Hoeveel alcoholspelletjes kent u? Kingsen Boeren Zap een
Nadere informatieMiddelengebruik bij mensen met een verstandelijke beperking. Arjetta Timmer Brijder Verslavingszorg
Middelengebruik bij mensen met een verstandelijke beperking Arjetta Timmer Brijder Verslavingszorg Parnassia Bavo Groep Brijder Verslavingszorg Preventie Jeugd Zorg ambulant & klinisch Bereidheidliniaal
Nadere informatieKindermonitor 2013. Gemeentelijke Factsheet. Zwolle
[Geef tekst op] Kindermonitor 2013 Gemeentelijke Factsheet [Geef tekst op] Kindermonitor 2013: Gemeente 420 ouders van kinderen van ½- tot twaalf jaar gaven inzicht in de gezondheid, leefstijl en opvoeding
Nadere informatieMet deze game check kunnen ouders en kinderen samen overwegen of een game beter wel of beter niet gespeeld kan worden. Zodat gamen leuk blijft!
GAME CHECK Er zijn ontzettend veel games die je kunt spelen. En er komen steeds weer nieuwe spellen of nieuwe versies uit; voor ouders en opvoeders is het bijna niet bij te houden. Uit enthousiasme en
Nadere informatie2016 VOORTGEZET ONDERWIJS/MBO
2016 VOORTGEZET ONDERWIJS/MBO 2017 INTERACTIEF & EDUCATIEF THEATER INTERACTIEF & EDUCATIEF THEATER VOOR, HUN EN DOCENTEN PLAYBACK MAAKT AL TIEN JAAR HERKENBAAR, INTERACTIEF EN EDUCATIEF THEATER VOOR, HUN
Nadere informatieOpen en Alert. en drugsgebruik door (delinquente) jongeren met LVG. Els Bransen, projectleider
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Open en Alert Aanpakken van alcohol en drugsgebruik door (delinquente) jongeren met LVG Els Bransen, projectleider ebransen@trimbos.nl Jeugd en middelengebruik
Nadere informatieThemarapport. Gezonde Leefstijl. Voortgezet onderwijs. april 2008. Inleiding. Roken
Themarapport Voortgezet onderwijs NR Gezonde Leefstijl april 008 De Jeugdmonitor Zeeland is een samenwerkingsverband van de Provincie Zeeland, de 13 Zeeuwse gemeenten en verschillende instellingen die
Nadere informatieInterventieoverzicht alcohol Doelgroep Doelstelling Intermediair Organisatie die (nadere informatie over) de interventie aanbiedt
en overzicht alcohol < 0 jaar Voorlichting over de risico's van alcoholgebruik rondom de zwangerschap door middel van de brochure 'Zwanger?...en Alcohol?' en website www.alcoholenzwangerschap.nl < 0 jaar
Nadere informatieIJslands preventiemodel op Texel
Factsheet IJslands preventiemodel op Texel IJslandse jongeren waren 20 jaar geleden nog de grootverbruikers in Europa van drank, sigaretten en drugs. Door een andere manier van preventie, gebruiken zij
Nadere informatieDe puberteit 9/21/2015. Programma. Indeling naar werking. Wat zijn genotmiddelen? Welkom bij Uw kind en genotmiddelen
Programma Welkom bij Uw kind en genotmiddelen (hersen)ontwikkeling pubers Genotmiddelen Energydrinks Roken Alcohol en genotmiddelen Eef Hollman Adviseur Gezondheidsbevordering Indeling naar werking Wat
Nadere informatieActieplan verslavingspreventiebeleid. Gemeente Valkenswaard
Actieplan verslavingspreventiebeleid Gemeente Valkenswaard 2014-2015 - 2 - Inhoudsopgave Inleiding p. 4 Het plan p. 5 Het actieprogramma p. 6 1. Ouder/kind avond p. 6 2. Voorlichting vierde klas p. 7 3.
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders
ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders Herkent u één van deze vragen? Hoeveel mag mijn kind eigenlijk drinken? Kunnen jongeren tegen alcohol en wat zijn de risico s? Is het verstandig mijn kind
Nadere informatieRapportage TIP MooiRooi. 31 maart 2016. Inhoud. Alcohol 1
Rapportage TIP MooiRooi 31 maart 2016 Inhoud Alcohol 1 Alcohol 6 53% 1. Drinkt u alcohol? (n=258) 37% Toelichting: Ja Soms Nee Ja In het weekend of soms een wijntje s avonds Soms is toch ook ja... Soms
Nadere informatieOUDERVOORLICHTING Riskante Gewoontes. mijn ouders mogen trots op mij zijn. Ik ben verslaafd aan twitter, en niet aan drugs.
OUDERVOORLICHTING Riskante Gewoontes mijn ouders mogen trots op mij zijn. Ik ben verslaafd aan twitter, en niet aan drugs. Vroegsignalering en geïndiceerde preventie Voormalige afdeling preventie Advies,
Nadere informatie