De Duurzaamheidbalans. Telos Brabants Centrum voor Duurzame Ontwikkeling
|
|
- Julia Sylvia van der Heijden
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De Duurzaamheidbalans Telos Brabants Centrum voor Duurzame Ontwikkeling
2 Opbouw presentatie Wat is Telos? Telos visie op duurzame ontwikkeling De duurzaamheidbalans Toepassingsgebieden Wat maakt de DB interessant? 2
3 I. Wat is Telos? Brabants Centrum voor Duurzame Ontwikkeling Aanleiding manifest Brabant 2050 Netwerkorganisatie van UvT, TUe, PNB, PON Kleine frontoffice (ca. 10 fte) met grote backoffice 3
4 Wat doet Telos: ontwikkelen integrale concepten DO (conceptualisering) evaluatie DO (monitoring; ex post - ex ante) begeleiden DO projecten (faciliteren, stimuleren) leren en debat over DO (disseminatie) 4
5 Historie Begrip Duurzame Ontwikkeling Eerste gedachten al in 17-de en 18-de eeuw in Duitsland: Nachhaltige Entwickelung Vooral sinds jaren zestig/zeventig vorige eeuw veel aandacht 1962 Rachel Carson: Silent Spring 1972 Rapport Club van Rome: Grenzen aan de groei 1980 World Conservation Strategy: living resource conservation for sustainable development 1987 World Commission on Environment and Development (Brundtland): Our common future 1992 UN-conference on environment and development (Rio de Janeiro) 2002 World Summit on Sustainable Development (Johannesburg) 5
6 II. Telos visie in vogelvlucht Definitie duurzame ontwikkeling (sluit aan bij Brundtland) Onderscheid in drie kapitalen (PPP) Houdbaar onderling (SYSTEEM) Houdbaar over generaties heen (TIJD) Houdbaar op alle schaalniveaus (RUIMTE) 6
7 De Telos driehoek Ecological capital Social and cultural capital Economic capital 7
8 3 kapitalenmodel gebaseerd op: notie aanpassende vermogen van systemen visie op langetermijnontwikkeling moderne samenleving 8
9 ad 1 aanpassende vermogen betreft notie van kapitalen en voorraden deels afgeleid van visie op voorwaarden aanpassende vermogen van ecologische systemen (belang biodiversiteit) deels afgeleid van visies op voorwaarden aanpassende vermogen economische en sociale systemen belang systeemvereisten 'efficiency', 'rechtvaardigheid', 'veerkracht' 9
10 ad 2 lange termijn proces 'modernisering' Economische modernisering 19de eeuw Duurzame Ontwikkeling: 3e meer inclusieve fase van modernisering Socio-culturele modernisering 20e eeuw Ecologische modernisering 21e eeuw 10
11 Duurzame ontwikkeling (1): betreft de mate waarin economische, sociaal-culturele en ecologische ontwikkelingen: niet op elkaar worden afgewenteld (defensieve visie) elkaar versterken (win-win situaties) (offensieve visie) zowel onderling als in tijd en ruimte is dus meer dan 'milieu plus' betreft visie op maatschappelijke (ipv economische) groei met nadruk op in elkaar grijpen van economische, sociaalculturele en ecologische innovaties 11
12 Duurzame ontwikkeling (2): betreft normatief begrip dus niet louter wetenschappelijk vaststelbaar (objectief) maar ook niet te reduceren tot individuele mening (subjectief) eerder 'maatschappelijk waardesysteem' (intersubjectief / interactief / politiek / maatschappelijk) inbreng wetenschap inbreng politiek en beleid inbreng maatschappelijke stakeholders 12
13 III. De duurzaamheidbalans: Een verhaal van kapitalen, voorraden en indicatoren 13
14 wetenschap stakeholders 14
15 Als de kapitalen groeien is er sprake van duurzame ontwikkeling 15
16 Alle kapitalen zijn even belangrijk! Kapitalen mogen niet groter worden ten koste van elkaar 16
17 wetenschap stakeholders 17
18 Kapitaal en voorraad Voorraden zijn elementen die over langere periode omvang en kwaliteit van een kapitaal beïnvloeden 18
19 Voorraden Economisch kapitaal Ecologisch Kapitaal Sociaal-cultureel kapitaal Arbeid Natuur Burgerschap Kapitaalgoederen Bodem Solidariteit Kennis Lucht Gezondheid Ruimtelijke vestigingsvoorwaarden Delfstoffen Onderwijs Economische structuur Oppervlakte-water Woonomgeving Grondstoffen Grondwater Veiligheid Landschap Identiteit en diversiteit Kunst en cultureel erfgoed 19
20 wetenschap stakeholders 20
21 Wat moeten we ons voorstellen bij eisen? DE EISEN ZIJN DE KERN VAN DE TELOS-BENADERING geven de doelen op de lange termijn weer laten zien wat relevant is c.q. wat relevant gevonden wordt weerspiegelen maatschappelijke waarden (via interactie met samenleving) zijn o.a. afkomstig uit beleidsdocumenten worden gemeten middels indicatoren 21
22 Voorbeelden van eisen (1) Lucht: Deze is schoon (zowel voor mens als dier). Er vindt geen beïnvloeding van het klimaat plaats. Landschap: Het landschap wordt mooi gevonden door burgers. Erkende natuur- en cultuurlandschappen worden beschermd en versterkt. Solidariteit: Er is sprake van sociale samenhang. Er is geen uitsluiting of armoede 22
23 Voorbeelden van eisen (2) Woonomgeving: Mensen zijn tevreden met de eigen woning en woonomgeving, met bereikbare en toegankelijke publieke en dagelijkse voorzieningen Arbeid: Er is sprake van evenwicht op de arbeidsmarkt (kwalitatief en kwantitatief). De beroepsbevolking is goed opgeleid. Werk is gezond. Ruimtelijke vestigingsvoorwaarden: De bereikbaarheid (via weg, water, spoor, lucht, rail en ICT) van bedrijven, voorzieningen en economische centra is goed. 23
24 Indicatoren (bijv. bij de eisen van de voorraad arbeid) Benutting arbeidspotentieel Verhouding werkgelegenheid-arbeidspotentieel Spanning op de arbeidsmarkt Ontgroening en vergrijzing Werkloosheid Aantal mensen dat in de WAO zit Aantal mensen dat minimaal een startkwalificatie bezit Aandeel hoogopgeleiden 24
25 Indicatoren Meten of de eisen gerealiseerd zijn Moeten eenvoudig zijn Uit betrouwbare bronnen komen Reproduceerbaar zijn Vergelijkingen met andere regio s mogelijk maken 25
26 Waardebepaling van de voorraden een voorraad wordt weergegeven als taart met indicatoren als punten indicator 5 indicator 1 het belang van een indicator is gewogen indicator 2 rand is de optimale waarde indicator4 indicator
27 Normeren en meten Bijv. Het aantal smogdagen per jaar Wenselijk Lange termijn doel Acceptabel Korte termijn doel Zorgelijk Directe aandacht Onacceptabel Directe actie norm gemeten waarde gewicht 27
28 Voorraad lucht 28
29 Voorraad Arbeid 29
30 Voorraad woonomgeving 30
31 Het ecologisch kapitaal Rode kaarten: bodem lucht oppervlaktewater 31
32 Het sociaal-cultureel kapitaal Rode kaarten: vertrouwen politiek discriminatie groen woonomgeving schoolverlaten 32
33 Het economisch kapitaal Rode kaarten: arbeidsongeschiktheid prod. duurzame energie energiebesparing bedr. veroud. bedr. terreinen 33
34 Toepassingsmogelijkheden Als basis voor monitoringinstrument op verschillende schaalniveaus: provincie, regio's, gemeenten Als basis voor ex-ante en ex- posteffectmeting Als basis voor het ontwikkelen van een MVO-monitor Als basis voor strategische beleidsontwikkeling (bijv. hergebruik oefenterreinen, bedrijventerreinontwikkeling, wijkontwikkeling, strategische projecten) 34
35 Wat maakt de duurzaamheidbalans interessant? Integrale benadering. Je leert over de grenzen van je eigen domein/sector heen kijken. Interactieve benadering. De streefdoelen ontstaan in debat met de samenleving (burgers, belangengroepen, stakeholders); daarmee ontstaat een gemeenschappelijk begrippenkader/taal Een helder monitoring-instrument: de ambities/streefdoelen worden afgezet tegen de geleverde prestaties Een heldere basis zowel voor ex-ante als ex-post effectmeting Een goed communicatiemiddel Een transparante visuele interface Mogelijkheid tot verder modelleren 35
36 Kortom: De duurzaamheidbalans: Mobiliseert Disciplineert Geeft richting Stimuleert Informeert Enthousiasmeert 36
37 Telos: Brabants Centrum voor Duurzame Ontwikkeling Postbus LE Tilburg t: f: e: w: 37
Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling. 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen
Strategieën voor ruimtelijke ontwikkeling 1) Duurzame ontwikkeling, governance, gebiedsontwikkeling, monitoring en kennisvragen Ina Horlings Lezing Waddenacademie, 2-12- Opgaven voor de Waddenregio 1.
Nadere informatieBezuinigingen in crisistijd vanuit duurzaamheid Gebruik van PPPscan voor Casus Werkplaats
Bezuinigingen in crisistijd vanuit duurzaamheid Gebruik van PPPscan voor Casus Werkplaats John Dagevos & Hans Mommaas Tilburg, 20 juni 2012 Opbouw workshop De PPPscan in vogelvlucht Hoe de PPPscan te gebruiken?
Nadere informatieDuurzaamheidbalans en RFSC Ervaringen Tilburg. Wordt Tilburg daarmee duurzamer?
Duurzaamheidbalans en RFSC Ervaringen Tilburg Wordt Tilburg daarmee duurzamer? Robert Kint Gemeente Tilburg robert.kint@tilburg.nl 013 542 83 94 Inhoud 1. Duurzame gemeente Tilburg 2. Duurzaamheidbalans
Nadere informatieWat betekenen de duurzaamheid scores van de 25 grootste steden?
Wat betekenen de duurzaamheid scores van de 25 grootste steden? Een Telos studie voor het Ministerie van BZK door Bastiaan Zoeteman en Ruben Smeets 20 juni 2012 www.telos.nl Aanleiding voor de studie -Vingeroefening
Nadere informatieDuurzaamheidsbenchmark Heerhugowaard. Bergen, 13 april 2018 Drs. J. Dagevos
Duurzaamheidsbenchmark Heerhugowaard Bergen, 13 april 2018 Drs. J. Dagevos Inhoud presentatie De opdracht Telos visie op duurzame ontwikkeling Methodologie en aanpak Overview van de resultaten per kapitaal
Nadere informatieHartslag Cafe 15 februari 2018 John Dagevos. Leefbaarheid in Tilburg Stad met verschillende gezichten
Hartslag Cafe 15 februari 2018 Leefbaarheid in Tilburg Stad met verschillende gezichten Inhoud presentatie Wat verstaan we eigenlijk onder leefbaarheid? LEMON Telos instrumenten Feiten en kaarten over
Nadere informatieHet nieuwste Brabant voor gemeenten
Het nieuwste Brabant voor gemeenten.besturen vanuit regionale samenhang Hans Mommaas VBG Tilburg, 25 juni Inhoud: even afstand nemen om beter te zien De duurzame regio als perspectief Het regionale sociale
Nadere informatieDe rol van gemeenten bij Duurzame Ontwikkeling. John Dagevos Tilburg 4 februari 2015
De rol van gemeenten bij Duurzame Ontwikkeling Tilburg 4 februari 2015 Opbouw presenta.e Wat bedoelen we met duurzame ontwikkeling? Hoe meten we duurzame ontwikkeling? Twee perspec:even: Vanuit de eigen
Nadere informatieSon & Breugel in de regio: het vervolg in 60 beelden.. Hans Mommaas John Dagevos Ruben Smeets
Son & Breugel in de regio: het vervolg in 60 beelden.. Hans Mommaas John Dagevos Ruben Smeets inhoud: 1. reprise: het toenemende belang van de regio 2. maar wat is de regio? 3. drieluik positie son & breugel
Nadere informatieMVO Prestatieladder en Duurzame IT
MVO Prestatieladder en Duurzame IT Fred Plooijer, 24 mei 2019 Faculteit Management, Science & Technology Business Process Management and IT Historie Club van Rome Grenzen aan de Groei (1972) Freer Spreckley
Nadere informatieKennisdeling: het verknopen van projecten en onderzoekslijnen Of hoe Telos toegetreden is tot de AWPG. Breda, 9 november 2018 John Dagevos (Telos)
Kennisdeling: het verknopen van projecten en onderzoekslijnen Of hoe Telos toegetreden is tot de AWPG Breda, 9 november 2018 John Dagevos (Telos) Een ode aan Isa Houd me gezonder (laat me uit), geeft ruimte
Nadere informatieNationale Monitor Duurzame Gemeenten 2015
Nationale Monitor Duurzame Gemeenten 2015 Bastiaan Zoeteman, Monique van der Zande, Ruben Smeets, Corné Wentink, John Dagevos en Hans Mommaas Telos, TSC, Tilburg University www.telos.nl Inhoud presentatie
Nadere informatieDuurzaamheid gemeenten doorgelicht
Duurzaamheid gemeenten doorgelicht Notitie n.a.v. de nationale monitor duurzame gemeenten 2015 1. Inleiding Duurzaamheid is een complex begrip. Om dit complexe begrip meetbaar te maken heeft het onderzoeksbureau
Nadere informatieDe Duurzaamheidbalans
bra ba n ts ce ntr um vo or du urz am eo nt w ikk eli De ng Du ur za va a m h n br e i d b ab a l an a n t2 s 01 0 De Duurzaamheidbalans VAN BRABANT 2010 s T 013-466 87 12 F 013-466 34 99 telos@uvt.nl
Nadere informatie'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'
'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende
Nadere informatieHet maken van een duurzaamheidsbeleid
Het maken van een duurzaamheidsbeleid Workshop Lekker Betrokken! Phyllis den Brok Projectleider Lekker Betrokken! phyllis@phliss.nl 06-22956623 hhp://www.phliss.nl/lb.html Duurzaamheid Definitie duurzaamheid:
Nadere informatie1. Duurzame ontwikkeling
Communicatie en maatschappelijk verantwoord ondernemen 1. Duurzame ontwikkeling Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een begrip dat nauw verbonden is met het begrip duurzaam ondernemen, dat in 1987
Nadere informatieDuurzaamheid in Amersfoort: kansen en inspiratie Het Amersfoorts Afwegingskader Duurzaamheid
Duurzaamheid in : kansen en inspiratie Het s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid Leefomgeving Dit project draagt bij aan een gezond woon- en werkklimaat
Nadere informatieDe Duurzaamheidbalans van Brabant 2006
De Duurzaamheidbalans van Brabant 2006 De Duurzaamheidbalans van Brabant 2006 TELOS Brabants Centrum voor Duurzaamheidvraagstukken Colofon Telos staat voor een onafhankelijke, wetenschappelijk gefundeerde
Nadere informatieBeter worden in wat we samen zijn!
Beter worden in wat we samen zijn! Wie zijn we? Wat doen we? De gemeenten in de regio Stedendriehoek werken samen. Samen staan we sterk en maken we ons sterk voor het nog verder verbeteren van het VESTIGINGSKLIMAAT.
Nadere informatieCOMMENTAAR OP METHODIEK EN (INTERPRETATIE VAN) RESULTATEN
COMMENTAAR OP METHODIEK EN (INTERPRETATIE VAN) RESULTATEN INLEIDING 2 WAT IS DUURZAAMHEID? 2 RANKING VAN DUURZAAMHEIDSPRESTATIES 3 BREDE DEFINITIE VAN DUURZAAMHEID 3 BEÏNVLOEDINGSPOTENTIEEL 4 TOT SLOT
Nadere informatieBastiaan Zoeteman, John Dagevos, Rens Mulder, Ruben Smeets, Corné Wentink, Naomi Hoven en Christine Visser 29 september 2017 #DuurzameGemeenten2017
Aanbieding Nationale Monitor Gemeentelijke Duurzaamheid 2017 aan Hugo von Meijenfeldt, coördinator Nationale Implementatie SDGs, Ministerie van Buitenlandse Zaken Bastiaan Zoeteman, John Dagevos, Rens
Nadere informatieVergelijkende duurzaamheidbeoordeling van de 25 grootste steden van Nederland. volgens de Telos duurzaamheidbalans methode
Vergelijkende duurzaamheidbeoordeling van de 25 grootste steden van Nederland volgens de Telos duurzaamheidbalans methode Documentnummer: 11.060 Warandelaan 2 5037 AB Tilburg Postbus 90153 5000 LE Tilburg
Nadere informatieInhoud. Woord vooraf 5 Inleiding 7 Inhoud 11 Lijst van afkortingen 17
Woord vooraf 5 Inleiding 7 Inhoud 11 Lijst van afkortingen 17 A. DEMOGRAFIE 19 Trefwoorden 19 Vaststellingen 19 De stand van zaken 19 1 De grenzen van Brussel 19 2 Bevolkingsverloop 22 3 Leeftijden en
Nadere informatieOp weg naar een basisinfrastructuur
Op weg naar een basisinfrastructuur voor een Staat van Utrechtse Gemeenten In opdracht van de Provincie Utrecht In het kader van het strategietraject Utrecht 2040 Drs. John Dagevos Ruben Smeets, MSc Tilburg,
Nadere informatieDuurzaam ondernemen Musea
Duurzaam ondernemen Musea Kunst voor bedrijfsvoering Rob van Tilburg Mei 2012 DHV 2012 All rights reserved Alleen voor intern gebruik Welkom en agenda Definitie en duiding duurzaam ondernemen Omgang bedrijven
Nadere informatieI. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.
MVO Beleid Inhoudsopgave I. Inleiding.. II. Opbouw van dit beleidsstuk.. 1. Motieven MVO.. People.1. Goed werkgeverschap... Maatschappelijke betrokkenheid.... Eerlijk zakendoen.. Planet.1. Duurzame mobiliteit...
Nadere informatieBent u. duurzaamheid. al de baas?
Bent u al de baas? Wat levert het je op? Inzicht in hoe u het sbereik binnen een leefgebied kunt vergroten door slimme inrichting van uw sbeleid en duurzame aanpak van infrastructurele (her)inrichtingsprojecten.
Nadere informatieDuurzame ontwikkelingen in Tilburg. Robert Kint 4 februari 2015
Duurzame ontwikkelingen in Tilburg Robert Kint 4 februari 2015 Inhoud Hoe duurzaam is gemeente Tilburg? Coalitieakkoord Bestuurlijke dilemma s Duurzaamheidbalans 5 PPP voorbeelden Conclusies NMGD '14 Tilburg
Nadere informatieNAAR EEN EUROPA VOOR ALLE LEEFTIJDEN
NL NAAR EEN EUROPA VOOR ALLE LEEFTIJDEN AGE- STANDPUNT IN HET KADER VAN HET 2007 - EUROPEES JAAR VAN GELIJKE KANSEN VOOR IEDEREEN The European Older People s Platform La Plate-forme européenne des Personnes
Nadere informatieErfgoed en de Omgevingswet
Erfgoed en de Omgevingswet TILBURG, 7 JUNI 2018 DRS. ANNÉLIEN VAN KUILENBURG Omgevingswet: de zorg voor het cultureel erfgoed biedt kader voor behoud van cultureel erfgoed breed begrip van cultureel erfgoed
Nadere informatieErfgoed en de Omgevingswet 30 mei 2018
Erfgoed en de Omgevingswet 30 mei 2018 Omgevingswet: de zorg voor het cultureel erfgoed Uitgangspunten van de Verdragen van Granada en Valletta worden benoemd in de Omgevingswet. Op Amvb niveau een combinatie
Nadere informatieErfgoed en de Omgevingswet 18 april Martin van Bleek
Erfgoed en de Omgevingswet 18 april 2018 Martin van Bleek Omgevingswet: de zorg voor het cultureel erfgoed Uitgangspunten van de Verdragen van Granada en Valletta worden benoemd in de Omgevingswet. Op
Nadere informatieKwaliteitsvol. jeugdwerk. In vogelvlucht. Startmoment traject Jeugdwerk in de Stad Brussel, 27 september 2016
Kwaliteitsvol jeugdwerk Startmoment traject Jeugdwerk in de Stad Brussel, 27 september 2016 In vogelvlucht Kwaliteitsvol jeugdwerk Toelichting bij de politieke discussie in de EU en het traject van de
Nadere informatieSamen werken aan een duurzaam Hellendoorn. Collegebesluit 14 mei 2013. Raadsbesluit 29 oktober 2013.
Samen werken aan een duurzaam Hellendoorn Collegebesluit 14 mei 2013. Raadsbesluit 29 oktober 2013. 1 Samenvatting Definitie duurzaamheid volgens Brundtland Aanmelden als Millenniumgemeente Speerpunten:
Nadere informatieSWOT Staat van Utrecht 2010
SWOT Staat van Utrecht 2010 Prof. dr. ir. Hans Mommaas Ruben Smeets, MSc Drs. John Dagevos Tilburg, 22 maart 2011 Documentnummer: 10.048 Warandelaan 2 5037 AB Tilburg Postbus 90153 5000 LE Tilburg T 013-466
Nadere informatiePostzegel. niet nodig. Antwoordnummer 60584. Universiteit van Tilburg. 5000 WB Tilburg. Telos
Telos Universiteit van Tilburg Antwoordnummer 60584 5000 WB Tilburg Postzegel niet nodig Bereikbaarheid Het Gebouw Tias herkent u als het zeven etages tellende gebouw van witte bakstenen op de campus van
Nadere informatieNut en noodzaak van (sturen op) duurzame zorg
Nut en noodzaak van (sturen op) duurzame zorg Prof.dr. Robbert Huijsman MBA, Hoogleraar Management & Organisatie Ouderenzorg Senior manager Kwaliteit & Innovatie, Achmea .... Wat bedoelen we met duurzaamheid?
Nadere informatieStrategie duurzaam inkopen
Strategie duurzaam inkopen Gemeente Franekeradeel, afdeling Bouwen en Milieu Minke Lotens - Eichhorn Augustus 2010 status: Definitief Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 Aanleiding 3 Kaders 3 Het begrip duurzaam
Nadere informatieStaat van Wijk bij Duurstede
Staat van Wijk bij Duurstede Drs. J. Dagevos R. Smeets, MSc Tilburg, 2 juli 2012 Documentnummer: 12.069 Warandelaan 2 5037 AB Tilburg Postbus 90153 5000 LE Tilburg T 013-466 87 12 F 013-466 34 99 telos@uvt.nl
Nadere informatieSustainable Tourism Duurzaam Toerisme. dr. Anja de Groene lector duurzaamheid en water Hogeschool Zeeland
Sustainable Tourism Duurzaam Toerisme dr. Anja de Groene lector duurzaamheid en water Hogeschool Zeeland Programma 15.15 uur: Inleiding duurzaam toerisme door Dr. Anja de Groene 15.35 uur: Cradle to Cradle
Nadere informatieCommissie Bestuur en Middelen
Griffie Commissie Bestuur en Middelen Datum commissievergadering : - DIS-stuknummer : 1255495 Behandelend ambtenaar : C.A.F.M. van Luxemburg Directie/afdeling : ECL/RPM Nummer commissiestuk : BM-0487 Datum
Nadere informatieDuurzaamheidbalans Tilburg 2013
Duurzaamheidbalans Tilburg 2013 Actualisering van de Duurzaamheidbalans Tilburg 2010 Opdrachtgever: Gemeente Tilburg Ambtelijk coördinator Robert Kint Afdeling Ruimte Auteurs: Prof. dr. ir. B.C.J. Zoeteman
Nadere informatieDe canon van (duurzaam) ondernemen. Duurzaamheid: van bedreiging naar kansen voor het bedrijfsleven. Waarom duurzaam? Stelling 1
De canon van (duurzaam) ondernemen Duurzaamheid: van bedreiging naar kansen voor het bedrijfsleven VNO - NCW congres Food, Feed and Fuel 9 november 2010 Herstel 2010 -? ISO 26000 Guidelines Social responsibility
Nadere informatieDashboard Omgevingskwaliteit. Dag van de Omgevingswet 10 oktober 2013
Dashboard Dag van de Omgevingswet 10 oktober 2013 Omgevingswet De overheid bepaalt via monitoring of aan Omgevingswaarden wordt voldaan en wat de staat van de leefomgeving is. Doelstelling: De Omgevingswet
Nadere informatieERFGOED, ERFBETER, ERFBEST. Cultuurhistorische waarden: inventariseren, vastleggen en ontwerpen Februari 2012
ERFGOED, ERFBETER, ERFBEST Cultuurhistorische waarden: inventariseren, vastleggen en ontwerpen Februari 2012 Cultureel Erfgoed Wat is er aan de hand De bescherming van het cultureel erfgoed koppelen aan
Nadere informatieGemeenteraad. Motie. Datum : 30 juni : ChristenUnie, CDA, Gemeentebelangen. : Duurzaamheid in Hoogeveen
Gemeenteraad Motie Datum : 30 juni 2016 Fractie Onderwerp : ChristenUnie, CDA, Gemeentebelangen : Duurzaamheid in Hoogeveen De raad van de gemeente Hoogeveen in vergadering bijeen op 30 juni 2016, Constateert
Nadere informatieProject: Duurzaamheid
: Project Wat is duurzaamheid? Vanuit dit project gaan we kijken naar wat duurzaamheid is. Het klinkt eigenlijk best wel sjiek! Het klinkt als iets dat heel lang mee gaat. Maar wat is duurzaamheid nu eigenlijk?
Nadere informatieHet bevorderen van een integrale en duurzame stedelijke en regionale ontwikkeling: beleid en instrumenten
Het bevorderen van een integrale en duurzame stedelijke en regionale ontwikkeling: beleid en instrumenten Koos van Dijken Platform31 6-2014 - Rotterdam, 17- Inleiding Beleidsontwikkeling Het Reference
Nadere informatieAgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers
AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directie Algemene Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Nadere informatieVerbinden gezondheid & ruimte
Verbinden gezondheid & ruimte Annette Duivenvoorden Projectleider Platform31 Opbouw - Stellingen - Thema gezondheid & ruimte - Inventaris- en boodschappenlijst - Drie strategieën: gezondheid een plek in
Nadere informatieVeerkracht en burgerschap Sociaal werk intransitie. Voorstelling boekproject Lerend Netwerk, 10-9-2014
Veerkracht en burgerschap Sociaal werk intransitie Voorstelling boekproject Lerend Netwerk, 10-9-2014 Uitgangspunten Kader van Een veerkrachtige samenleving: verder ontwikkeld 5 jaar publicaties Internationaal
Nadere informatieCleantech Markt Nederland 2008
Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft
Nadere informatieDuurzame obligatie bindt meer beleggers aan de corporatiesector
Duurzame obligatie bindt meer beleggers aan de corporatiesector Prof. dr. ir. Bastiaan Zoeteman en ir. René Goorden 1 Op 6 juli 2016 heeft BNG Bank haar eerste duurzame Social Bond ten behoeve van de financiering
Nadere informatieDuurzaam Dorp Overdinkel. Presentatie bij Rapport Duurzaam Dorp Overdinkel 31 mei 2010 Otto Willemsen
Duurzaam Dorp Overdinkel Presentatie bij Rapport Duurzaam Dorp Overdinkel 31 mei 2010 Otto Willemsen Waar komt Overdinkel vandaan? Agrarische achtergrond, textieldorp in 20 e eeuw. Mensen uit alle windstreken
Nadere informatieEcosysteemdiensten t in kaart brengen en waarderen
Ecosysteemdiensten t in kaart brengen en waarderen Els Martens, Agentschap voor Natuur en Bos «Stakeholders dialoog biodiversiteit», 13 juni 2013, KBIN Ecosysteemdiensten in kaart brengen en waarderen
Nadere informatieModelmatige integrale stedelijke ontwikkeling (model based city development)
Modelmatige integrale stedelijke ontwikkeling (model based city development) Plannen maken voor de ruimtelijke ontwikkeling van de stad met gebruik van modellen voor de leefomgeving Rien van Stigt Overzicht
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 298 Parlementair onderzoek Breed welvaartsbegrip Nr. 14 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatieKringloop-wandeling Duurzaamheid in de Natuurexcursie
Kringloop-wandeling Duurzaamheid in de Natuurexcursie Duurzaamheid in excursies 1. Wat is duurzaam 2. PPP 3. Componenten en dimensies 4. Ecologische voetafdruk 5. Educatie duurzame ontwikkeling 6. Hoofd,
Nadere informatieBedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid. Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot
Bedrijfskundige opbrengsten van investeren in Vitaliteit en Gezondheid Prof. Dr. Gerard I.J.M. Zwetsloot Programma Workshop Eerste deel: Presentatie Visie op Gezond Ondernemen Een paar voorbeelden van
Nadere informatieDuurzaamheidbalans Haaglanden 2014 Auteurs
Duurzaamheidbalans Haaglanden 2014 Auteurs Drs. J. Dagevos R.J. Smeets, MSc Tilburg, 1 september 2014 Documentnummer: 14.111 Warandelaan 2 5037 AB Tilburg Postbus 90153 5000 LE Tilburg T 013-466 87 12
Nadere informatiePilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB
Pilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB Aard MULDERS Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Directie natuur & biodiversiteit a.n.a.m.mulders@minez.nl Inhoud presentatie Inleiding:
Nadere informatieBoodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010
Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum
Nadere informatieHet Mobiel Erfgoed Plein
Het Mobiel Erfgoed Plein 30 april 2017 Mobiele Collectie Nederland Eén van de belangrijkste doelstellingen van de stichting Mobiele Collectie Nederland (MCN) is het verhogen van de zichtbaarheid van mobiel
Nadere informatieOnderzoeksflits. Atlas voor gemeenten 2016 Thema Water. De positie van Utrecht uitgelicht. IB Onderzoek, 29 juni Utrecht.
Onderzoeksflits Atlas voor gemeenten 2016 Thema Water De positie van Utrecht uitgelicht IB Onderzoek, 29 juni 2016 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht Postbus 16200
Nadere informatieBeleidsdoorlichting Luchtvaart. Verslag onafhankelijke deskundige
Beleidsdoorlichting Luchtvaart Verslag onafhankelijke deskundige In opdracht van: Decisio BV 17 augustus 2017 Aanleiding In de offerte-uitvraag voor het uitvoeren van de Beleidsdoorlichting Luchtvaart
Nadere informatieDuurzaamheid wat en waarom?
Duurzaamheid wat en waarom? Blok 1 de mariene omgeving Marieke Verweij (ProSea) Dag 1 de zee en mijn werk / Duurzaam werken op Zee Duurzaamheid is populair en iedereen bedoelt iets anders Waar denken jullie
Nadere informatieHandilab. 6 december Henk Van Hootegem,
Handilab 6 december 2012 Henk Van Hootegem, henk.vanhootegem@cntr.be Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting Service de lutte contre la pauvreté, la précarité
Nadere informatieProvincie Utrecht. Duurzaamheidmeting 2008
Provincie Utrecht Duurzaamheidmeting 2008 Inhoud Voorwoord Inleiding De Telosmethode 4 6 9 De Staat van Utrecht People, Sociaal-cultureel kapitaal Overzicht Planet, Ecologisch kapitaal Overzicht Profit,
Nadere informatieGeachte leden van de Vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Aan de leden van de Vaste Commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag 9 april 2015, Amsterdam Geachte leden van de Vaste commissie voor
Nadere informatieDuurzaamheid in het beroep C
Keuzedeel mbo Duurzaamheid in het beroep C gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0030 Penvoerder: Sectorkamer techniek en gebouwde omgeving Gevalideerd door: Sectorkamer techniek en gebouwde
Nadere informatieWaarden van landbouw en boeren. Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland.
Waarden van landbouw en boeren Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland.nl) Twee perspectieven Wat vinden we van waarde(n)? Boeren
Nadere informatieSustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik
Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik Organisch stof als sleutelelement? Margot de Cleen en Co Molenaar Urgentie maatschappelijke opgaven: 2030 is morgen Mondiale
Nadere informatieUNITING THE ORGANIC WORLD
International Federation of Organic Agriculture Movements Principles of Organic Agriculture 1 Beginselen van de Biologische Landbouw De Beginselen vormen de wortels, waaruit de biologische landbouw groeit
Nadere informatieUtrecht op weg. Staat van Utrecht 2010
Utrecht op weg Staat van Utrecht 2010 Utrecht op weg Inhoud Voorwoord De duurzame provincie in kaart Resultaat People, Sociaal-cultureel kapitaal Sociale samenhang en identiteit Participatie en ontwikkeling
Nadere informatieStrategisch document onderdeel milieubeleidsplan Overbetuwe MILIEUKOMPAS VOOR DE TOEKOMST
Strategisch document onderdeel milieubeleidsplan Overbetuwe MILIEUKOMPAS VOOR DE TOEKOMST 14 april 2009 INHOUD 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding 1.2 Milieukompas voor de toekomst 2 Opgave milieubeleidsplan
Nadere informatieLeve het werkmilieu. ZEE EVENT 10/11/10 Jeanet van Antwerpen Partner-bestuurder
Leve het werkmilieu ZEE EVENT 10/11/10 Jeanet van Antwerpen Partner-bestuurder Opbouw Context: zekerheden van de toekomst Duurzaamheid gebiedsontwikkeling en werkmilieus Sturingsknoppen: ruimtelijk, financieel,
Nadere informatiePerspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems
Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid Jaar van de Ruimte 2015 VvG congres 12 november 2014 Nathalie Harrems Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Wat is er aan de hand? Tijdperk van de
Nadere informatieDuurzaamheidbalans Oisterwijk 2009
Duurzaamheidbalans Oisterwijk 2009 Duurzaamheidmeting gemeente Oisterwijk Auteurs Telos: John Dagevos Ruben Smeets Met medewerking van PON: Maartje Rijkers Projectleiding Gemeente Oisterwijk Greet Mertens
Nadere informatieDAKACCENT MVO 2017 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
DAKACCENT MVO 2017 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Duurzaam vooruit Dakaccent wil op een maatschappelijk verantwoorde manier werken, in samenwerking met medewerkers, klanten, leveranciers en overige
Nadere informatieDUURZAME INFRASTRUCTUUR
DUURZAME INFRASTRUCTUUR wisselwerking van stad, spoor, snelweg en fietspad TON VENHOEVEN VENHOEVENCS architecture+urbanism Krimp werkgelegenheid Percentage 65+ Woon-werkverkeer Grondprijzen 2007, Toegevoegde
Nadere informatieOnderzoeksflits. Atlas voor gemeenten 2015 Erfgoed positie van Utrecht uitgelicht. IB Onderzoek, 29 mei 2015. Utrecht.nl/onderzoek
Onderzoeksflits Atlas voor gemeenten 015 Erfgoed positie van Utrecht uitgelicht IB Onderzoek, 9 mei 015 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 86 1350 onderzoek@utrecht.nl
Nadere informatieDuurzaamheidbenchmark 2013 van Amersfoort
Duurzaamheidbenchmark 2013 van Amersfoort met de Nederlandse 100.000+ gemeenten Opdrachtgever: Amersfoort Auteurs: Prof. dr. ir. Bastiaan Zoeteman Ruben Smeets, MSc Joost Slabbekoorn, BSc Tilburg, 3 december
Nadere informatieDuurzame Ontwikkeling Nederland Suriname Drs. Hendrik Comvalius Directeur stichting d ONS Den Haag, 12 december 2008 http://www.stdons.nl Geschiedenis 1987: Our Common Future van de World Commission on
Nadere informatieSynthese rapport. Duurzaamheidbalans Tilburg 2013 en Duurzaamheidbenchmark 2013 van Tilburg (met 23 andere steden)
Synthese rapport Duurzaamheidbalans Tilburg 2013 en Duurzaamheidbenchmark 2013 van Tilburg (met 23 andere steden) Opdrachtgever: Gemeente Tilburg Ambtelijk coördinator Robert Kint Afdeling Ruimte Auteurs:
Nadere informatieDe Duurzaamheidbalans van Tilburg 2010
De Duurzaamheidbalans van Tilburg 2010 Prof. dr. ir. Bastiaan Zoeteman Ruben Smeets, MSc Ir. Frans Hermans Tilburg, 15 juni 2011 Documentnummer: 11.055 Warandelaan 2 5037 AB Tilburg Postbus 90153 5000
Nadere informatieDuurzaamheidbalans Regio West-Brabant Auteurs
Duurzaamheidbalans Regio West-Brabant Auteurs Drs. John Dagevos Ruben Smeets, MSc Tilburg, 5 november 2013 Documentnummer: 13.087 Warandelaan 2 5037 AB Tilburg Postbus 90153 5000 LE Tilburg T 013-466 87
Nadere informatieVBG: onderzoek onder gemeenteraadsleden
VBG: onderzoek onder gemeenteraadsleden In het kader van de VBG bijeenkomst van 30 mei 208 VBG: onderzoek onder gemeenteraadsleden In het kader van de VBG bijeenkomst van 30 mei 208 Dr. Patrick Vermeulen
Nadere informatieHarry Lintsen Technische Universiteit Eindhoven in samenwerking met CBS en Universiteit Groningen. 1 Duurzame ontwikkeling van Nederland 1850-2050
Harry Lintsen Technische Universiteit Eindhoven in samenwerking met CBS en Universiteit Groningen Duurzame ontwikkeling van Nederland 1850-2050 1 Duurzame ontwikkeling van Nederland 1850-2050 IN DOLLARS
Nadere informatieKCC: : noodzaak tot samenwerking?
KCC: : noodzaak tot samenwerking? Simon Rijsdijk Concernadviseur gemeente Etten-Leur vice-voorzitter voorzitter Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB( NVVB) Opbouw presentatie Antwoord : hoe het
Nadere informatieDuurzame Ontwikkeling
Duurzame Ontwikkeling Korte toelichting op het begrip Praktische invulling - in bedrijven - technologie Invulling in het onderwijs J. Venselaar 17 november Duurzame ontwikkeling in het onderwijs 1 Duurzaam..
Nadere informatieKeurmerk: Duurzame school
Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen
Nadere informatieAfdeling I. Algemene beginselen van Unierecht en de relatie met het HGEU 11. Afdeling III. Onderzoeksvragen, onderzoeksdoelstelling en beperkingen 17
IX Onderzoeksopzet 1 Hoofdstuk 1. Achtergrond 3 Hoofdstuk 2. Probleemstelling 7 Afdeling I. Academisch debat 7 Afdeling II. Eigen bijdrage academisch debat 9 Hoofdstuk 3. Onderzoeksvragen en -methodologie
Nadere informatieCULTUREEL ERFGOED EN DE VERTALING NAAR RUIMTELIJKE PLANNEN
CULTUREEL ERFGOED EN DE VERTALING NAAR RUIMTELIJKE PLANNEN Onderzoek naar cultuurhistorische structuren, landschappen en panden Aansluitend op Belvedere- (Behoud door ontwikkeling) en het MoMo-beleid (Modernisering
Nadere informatieDuurzaamheidsportret gemeente Teylingen 2016 Telos
Duurzaamheidsportret gemeente Teylingen 2016 Telos Corné Wentink, MSc Drs. John Dagevos Ruben Smeets, MSc Sanne Paenen, MSc Tilburg, 2 februari 2017 Documentnummer: 16.161 Warandelaan 2 5037 AB Tilburg
Nadere informatieRegionaal Platform 20 april 2016
Regionaal Platform 20 april 2016 Programma Tijd Activiteit 13.00 uur Opening en welkom 13.15 uur Strategische agenda s metropoolvorming Door Staf Depla 14.00 uur Bereikbaarheidsopgave - stand van zaken
Nadere informatieLokale overheid en lokaal middenveld
Lokale overheid en lokaal middenveld Raf Pauly en Filip De Rynck UGent @CSIFlanders / #CSIFlanders www.middenveldinnovatie.be KVS 30/08/2018 Waar hebben we het over? Onderzoek op het lokale niveau: drie
Nadere informatieDuurzaamheidbenchmark 2013 van Tilburg
Duurzaamheidbenchmark 2013 van Tilburg met specifieke Nederlandse referentiesteden Opdrachtgever: Tilburg Ambtelijk coördinator Robert Kint Afdeling Ruimte Auteurs: Prof. dr. ir. Bastiaan Zoeteman Ruben
Nadere informatieBestuurskrachtonderzoek Haaren. Toelichting aanpak 22 juni 2017 Oscar Papa Yermo Wever
Bestuurskrachtonderzoek Haaren Toelichting aanpak 22 juni 2017 Oscar Papa Yermo Wever Stappen in de bestuurskrachtonderzoek 1. Voorbereiding 2. Uitvoering onderzoek: 1. Feitenonderzoek 2. Sessie gemeenschap
Nadere informatie