Communicatie op school

Transcriptie

1 Cassette Ouderparticipatie, deel 27 Bestelcode: 827 U kunt deze uitgave bestellen door 1,75 over te maken op Giro , ten name van VOO te Almere onder vermelding van bestelcode 827, verzendadres en uw lidmaatschapsnummer. Als u minder dan drie exemplaren (willekeurige titels) uit de Cassette Ouderparticipatie bestelt, dient u 1,50 extra over te maken voor administratiekosten. Bij drie of meer exemplaren vervallen deze kosten. Communicatie op school Horen en gehoord worden

2 VOO-cassette Toelating, verwijdering en verwijzing 2

3 Colofon De VOO-Cassette Ouderparticipatie is een uitgave van de Vereniging voor Openbaar Onderwijs. De VOO-Cassette Ouderparticipatie bevat diverse brochures en zal regelmatig worden aangevuld met actuele onderwerpen. De VOO-Cassette Ouderparticipatie bevat nu 26 handzame brochures met informatie die voor ouders op school zeer bruikbaar is: 1. Ouderparticipatie; wat doen ouders in de school 2. Meer ouders in school; mogelijkheden en aanpak 3. De ouderraad; (hoe) werkt het? 4. Overblijven: organiseren en omgaan met kinderen - geactualiseerd en vervangen door deel Organiseren van grote activiteiten; de ouderraad presenteert 6. Ouders in en buiten de klas; waar je op moet letten 7. Op school wordt gepest; wat doe je als ouder? 8. Het project Verkeersouders ; verkeersveiligheid en basisschool 9. Toelating, verwijdering en verwijzing; rechten en plichten 10. De klachtenregeling; hoe gaat het in zijn werk 11. Een multiculturele kalender; feest- en gedenkdagen in de openbare school 12. Ouderparticipatie in het openbaar primair onderwijs 13. Een spiegel voor onze school; ouders spreken over kwaliteit 14. Aansprakelijkheid en verzekeringen van ouders die actief zijn op school 15. Een schoolplein in de buurt; over voorwaarden en inrichting 16. Sponsoring in het onderwijs; er is veel op tegen (met convenant 2002) 17. Veilig internetgebruik; gevaren en oplossingen 18. ABC van onderwijsbegrippen; een verklarende woordenlijst 19. Ongelukken op school voorkomen; de ouderraad en veiligheid 20. Geur en kleur voor school; onderzoek naar ouderparticipatie 21. Gedragscode vrijwillige ouderbijdrage; afspraken voorkomen misverstanden 22. Wat actieve ouders doen; voorbeelden die navolging verdienen 23. Een schone school; vele handen maken licht werk 24. Als praten niet helpt; hulp bij het indienen van een klacht 25. Overblijven op school; organiseren en omgaan met kinderen 26. Ouderraad en medezeggenschap; meepraten en meebeslissen 27. Communicatie in de school; horen en gehoord worden U kunt de brochures eenvoudig bijbestellen in het gewenste aantal. Als u minder dan drie exemplaren bestelt (willekeurige titels), vraagt de VOO een bijdrage in de administratiekosten. Meer informatie: vindt u op Auteur: Eindredactie: Ontwerp omslag: DTP: Printwerk Uitgever: Drs H. Jansen, geactualiseerd door Ton Gelmers Jeroen van Til, Monique Stam Hoofdzaken, grafisch ontwerp en advies, Deventer Michiel Jongewaard TED Gigaprint, Almere Vereniging voor Openbaar Onderwijs, Almere Postbus AE Almere Tel. (036) voo@voo.nl website: VOO-Almere, 2006.

4 VOO Cassette Communicatie op school Inhoud 1 Inleiding Wat is communicatie? Ouders in de school Relatie ouders kind school Dynamische driehoek Elkaar informeren School informeert de ouders Ouders informeren school Soorten gesprekken Gespreksvaardigheden Luisteren Spreken Omgaan met gevoelens Omgaan met kritiek Complimenten geven / positieve dingen noemen Het gesprek Tips Wat kan een ouder doen met een klacht? De Ouderraad Communicatie met ouders (de achterban)

5 Horen en gehoord worden 5

6 VOO Cassette Communicatie op school 1 Inleiding In een school wordt veel gecommuniceerd; met leerlingen, met leerkrachten, met de directie, met ouders, met de medezeggenschapsraad, met de ouderraad. Dat communiceren niet altijd even makkelijk is, blijkt vaak in de praktijk. We begrijpen elkaar niet, praten langs elkaar heen, weten niet wat we van de ander kunnen verwachten, etc. Deze uitgave in de VOO-Cassette gaat over de communicatie tussen school en ouders: Wat is communicatie; Ouders in de school; Elkaar informeren; Soorten gesprekken; Gespreksvaardigheden; Het gesprek; Tips. 6

7 Horen en gehoord worden 2 Wat is communicatie? Communicatie is volgens Van Dale : informatie uitwisselen. Communicatie vereist minstens twee partijen. En bovendien twee partijen die zich van elkaars directe aanwezigheid bewust zijn. Het is tweerichtingsverkeer: informatie geven informatie ontvangen. Elkaar informeren, dus. Er zijn twee vormen van communicatie: non-verbaal (lichaamstaal) en verbaal (mondeling, schriftelijk). Communicatie is er altijd. Alles is communicatie. Bijvoorbeeld: aan welke ouder geeft een leerkracht de meeste aandacht? Zijn ouders aanwezig tijdens ouderavonden? Helpen ouders mee in school? Worden kinderen door hun ouders naar school gebracht en gehaald? Spreken ouder en leerkracht elkaar aan met de voornaam? Allemaal communicatie! 7

8 VOO Cassette Communicatie op school 3 Ouders in de school Peter en Herma de Velde kozen voor hun zoon Mike voor basisschool De Wereld. Zij kozen vooral voor De Wereld omdat zij in gesprekken met andere ouders in hun buurt hadden gehoord dat deze school veel moeite doet om de ouders te betrekken bij de school. Na twee jaar zijn zij nog steeds heel tevreden over hun keuze. De open houding en de actieve wijze waarop het contact met de ouders wordt gezocht spreekt Peter en Herma zeer aan. Ze bevelen de school dan ook graag aan andere ouders aan. Ouders willen in principe betrokken worden bij datgene wat de school met hun kinderen doet en voorheeft. Zij staan hun kinderen jarenlang voor een groot deel van de dag af aan een onderwijsinstituut, dat een grote invloed uitoefent op de vorming en ontwikkeling van hun kind. Als de school de ouders dan uitnodigt om over het wel en wee van hun kind te komen praten, dan doen ze dat over het algemeen graag. In de contacten met school vormen ouders zich een beeld van de school. Maar ook andere elementen leveren een bijdrage aan de beeldvorming. Bijvoorbeeld datgene wat anderen over de school vertellen, de berichten die over de school in de pers verschijnen en datgene wat de school over zichzelf naar buiten brengt via schoolkrant en brieven aan de ouders. Het is voor de school erg belangrijk om te weten hoe dat beeld eruit ziet, wat het imago van de school is bij de ouders. Ouders letten bij de beeldvorming op twee aspecten onderverdeeld in negen componenten: 1. Goede relatie met de school van hun kind Begrip Respect Tegemoetkomendheid Communicatie 8

9 Horen en gehoord worden 2. Oordeel over de school zelf Betrouwbaarheid Competent zijn (goed kunnen lesgeven, goed met kinderen om kunnen gaan). Toegankelijkheid Veiligheid Herkenbaarheid Belangrijk is dus relatie met de school van hun kind. Een goede communicatie is daar een wezenlijk onderdeel van. 3.1 Relatie ouders kind school De enige reden dat ouders in de school rond lopen, is het feit dat hun kind op die school zit. Het kind vormt dus de schakel tussen de school en de ouders. Bij alles wat in de school gebeurt, zijn die drie partijen betrokken: ouders kind leerkracht. De relatie tussen deze drie kan worden weergegeven in de dynamische driehoek. 3.2 Dynamische driehoek Hikmet Ugurlu helpt regelmatig bij meester Wim in de klas. Het is een fijne leerkracht die duidelijk laat merken dat hij de hulp van ouders bijzonder op prijs stelt. Hikmet helpt de leerlingen uit zijn klas in de mediatheek, bij het niveaulezen en bij het fietsen naar de gymles. Als haar dochter vertelt dat zij op school regelmatig wordt gepest door jongens uit de klas van meester Wim, is het voor haar dan ook niet moeilijk om dit bij hem aan te kaarten. Meester Wim is blij met haar signaal en belooft het probleem aan te zullen pakken 9

10 VOO Cassette Communicatie op school kind / leerling In alle gesprekken staan deze drie partijen met elkaar in verbinding. Je kunt de relatie tussen ouder(s), leerkracht en kind Ouder(s) Leerkracht daarom weergeven in een driehoek. Een driehoek die aangeeft dat alles wat er gebeurt tussen deze partijen met elkaar te maken heeft. Je kunt het een niet los zien van het ander. Ouders en school hebben het zelfde belang: dat het kind goed presteert. Ze zijn dus partners in opvoeden en onderwijzen. Wel heeft ieder daar zijn eigen verantwoordelijkheid in. Wanneer je samen deze taak op je neemt, is het goed om tijd te steken in de relatie. Om een goede relatie op te bouwen is het belangrijk dat je regelmatig contact hebt. (vergelijk het maar met een vriendschap: als je elkaar weinig ziet, weet je minder van elkaar en zijn de gesprekken oppervlakkiger. School èn ouders moeten dus beiden werken aan de goede relatie. Hierbij is een wederzijdse interesse van belang. Ouders die regelmatig eens binnenlopen in de klas, aanwezig zijn bij activiteiten, ouderavonden en tien-minutengesprekken én interesse tonen voor hetgeen in de klas en school gebeurt, laten zien dat ze een goede relatie met de school belangrijk vinden. Kinderen varen wel bij een positieve relatie tussen hun ouders en de leerkracht. Het is goed als iedereen zich realiseert dat als je eerst tijd steekt in de relatie, de communicatie ook beter verloopt. 10

11 Horen en gehoord worden 4 Elkaar informeren In de relatie tussen school en ouders speelt informatie en de manier waarop deze gegeven wordt, een grote rol. Een school heeft vaak een aantal communicatievormen. Hierbij kun je denken aan: Schriftelijke communicatie: Schoolgids Nieuwsbrief Schoolkrant Rapport Mondelinge communicatie: Intakegesprek Informatieavond 10-minutengesprek / rapportavond Huisbezoek Informeel / Formeel gesprek met leerkracht, IB er of directeur Allereerst komt de mondelinge communicatie aan de orde, dat wil zeggen: de gesprekken. Bij alle gesprekken in de school zijn de partijen uit de dynamische driehoek (ouders-kind-leerkracht) betrokken. In deze uitgave gaat het om de communicatie tussen de ouders en de school, en specifiek op gesprekken tussen de ouders en de leerkracht. Wat dus niet aan de orde komt, zijn leerling-leerkracht, ouder-ouder, kind-ouder). 11

12 VOO Cassette Communicatie op school 4.1 School informeert de ouders Eerst kijken we naar de communicatie van de school naar de ouders. Elke school heeft een vast aantal gespreksmomenten. Dit zijn groepsgewijze of individuele contactmomenten waarin de school de ouders wil informeren. 1. Groepsgewijze contactmomenten (over school of groep) voorbeelden: Startavond / informatieavond (begin van jaar info over dit jaar) Kijkavond (begin november en begin april: kinderen laten ouders hun klas, werk en boeken zien) Oudermorgens (4x per jaar van 8:45 10:15, waarvan elke ouder 1x aanwezig mag zijn om in de groep van zijn/haar kind te kijken. 2. Individuele contactmomenten (over het kind) voorbeelden: Rapportbespreking / 10-minutengesprek (bespreken van het rapport) Inloopspreekuur (aantal middagen per week dat ouders de klas binnen kunnen lopen 15:15 16:15 uur om de leerkracht te spreken) Spreekavond (avond waarop ouders of leerkracht kunnen aangeven elkaar te willen spreken.) Huisbezoek (als leerling in groep 1 zit, als leerling bijzondere zorg nodig heeft, als ouders of leerkracht bezoek zinvol achten) 12

13 Horen en gehoord worden 4.2 Ouders informeren school De moeder van Marieke spreekt s ochtends als ze Marieke naar school brengt juf Nathalie aan. Zij maakt zich zorgen over Marieke. Marieke slaapt slecht en heeft last van buikpijn. Moeder is pas met Marieke naar de dokter geweest, maar volgens hem komt het omdat Marieke niet lekker in haar vel zit. Juf Nathalie laat moeder even kort haar verhaal doen, maar stelt dan voor om een afspraak voor die middag na schooltijd te maken. Ze kunnen er dan in alle rust over praten. Op dit moment moet ze de klas begeleiden. Bovendien geeft ze aan dat ze graag de tijd wil nemen om het probleem goed te kunnen bespreken. Ouders mogen altijd van de school verwachten, dat zij goed op de hoogte worden gehouden van de vorderingen van hun kind(eren), zeker als er problemen zijn. Daarnaast verwacht de school van de ouders, dat informatie die de ontwikkeling van het kind kunnen beïnvloeden,(eventueel in vertrouwen) gemeld wordt. Dit kan uiteraard tijdens de door de school geregelde individuele contactmomenten, maar het kan ook op een ander moment. Een moment dat de ouder bepaalt, omdat er iets dringends is, iets onverwachts of gewoon omdat de ouder behoefte heeft aan een gesprek met de leerkracht. Wanneer de ouder even snel wat kwijt wil aan de leerkracht gebeurt dit vaak op het schoolplein / in de gang / voor de aanvang van de les in de klas. Het lastige is dan echter dat de leerkracht ondertussen ook op de kinderen moet letten en hierdoor misschien weinig tijd / aandacht voor de ouder heeft. Heeft de ouder meer tijd van de leerkracht nodig of wil hij iets ingewikkelds bespreken dan is het beter een afspraak te maken met de leerkracht. 13

14 VOO Cassette Communicatie op school 5 Soorten gesprekken In de gesprekken tussen ouders en leerkracht zijn er drie typen gesprekken te onderscheiden: 1. informatiegesprek (informeel / formeel) : informatie geven of krijgen 2. adviesgesprek : ouder vraagt advies óf leerkracht geeft (ongevraagd) advies 3. probleemgesprek : er wordt een probleem besproken en samen gezocht naar oplossingen Een probleem en een adviesgesprek lopen nogal eens in elkaar over. 14

15 Horen en gehoord worden 6 Gespreksvaardigheden Communicatie is een gecompliceerd proces. Wanneer het goed wordt gedaan, dan is een groot aantal vaardigheden nodig. Onderstaande vaardigheden zijn gerelateerd aan de verschillende aspecten van communicatie. Je helder kunnen uitdrukken, zodat de ander kan begrijpen wat je bedoelt (referentiële aspect). Uiting kunnen geven aan wat je bezielt en bezig houdt (expressieve aspect). Sturing kunnen geven aan de relatie die je met de ander onderhoudt (relationele aspect). In staat zijn om wensen duidelijk te verwoorden, zodat deze bij de ander overkomen. Voor het voeren van gesprekken is een aantal vaardigheden onontbeerlijk: 6.1 Luisteren Bij een gesprek is het belangrijk dat er goed naar elkaar wordt geluisterd. Anders is het niet ondenkbaar dat er langs elkaar heen wordt gepraat. Bovendien wordt de zender gestimuleerd tot vertellen als de ontvanger goed en aandachtig luistert. Bij de ontvangst van de boodschap (het luisteren) bestaan enkele gevaren: Je hoort vaak dingen die je graag wilt horen. Bijvoorbeeld omdat het in je eigen straatje van pas komt. Of omdat bepaalde uitspraken het beste passen in het beeld dat jij hebt van de andere persoon. Je selecteert signalen die het meest in het oog springen. Bijvoorbeeld beladen termen of concrete voorbeelden. Daardoor let je nauwelijks meer op het overige. 15

16 VOO Cassette Communicatie op school Tips bij luisteren: Geef niet meteen je eigen mening. Luister actief Non-verbaal via lichaamstaal Samenvatten Als ik u goed begrijp vindt u dat Gevolgen terug geven Wilt u daarmee zeggen dat. Gevoelens terug geven Ik kan me voorstellen dat Doorvragen Kunt u me zeggen hoe. Aanvaard de gevoelens van de ander, ook al zijn ze anders dan je wilt. Vul stiltes niet meteen in (pauzes mogen) 6.2 Spreken Tips bij spreken: Spreek duidelijk Let op je spreektempo (niet te snel) Praat niet te eentonig Bouw je verhaal goed op Zorg dat je non-verbale communicatie overeenkomt met hetgeen je vertelt. Ik-boodschap: Gedrag Objectieve beschrijving van de situatie Ik zie Gevoel Concrete effect op mij Ik denk Gevolg Verzoek tot verandering / Reden waarom je het zegt. 16

17 Horen en gehoord worden 6.3 Omgaan met gevoelens De ouders van Kees worden tijdens het 10-minuten gesprek door de leerkracht verrast met de mededeling dat het helemaal niet goed gaat met Kees. Hij presteert zelfs zo slecht dat de school hem wil aanmelden bij het zorgplatform. De moeder van Kees is door deze mededeling helemaal van slag en begint te huilen. De vader van Kees wordt ontzettend boos en zegt dat het niet aan Kees maar aan de leerkrachten op school ligt. Het is voor de leerkracht duidelijk dat een voortzetting van het gesprek op dit moment niets zal opleveren. Hij geeft aan dat hij de emoties van de ouders begrijpt en stelt voor om over een paar dagen het gesprek voort te zetten. De emoties kunnen dan even wat afnemen en iedereen kan nog even goed nadenken hoe het nu verder moet. Niet alle gesprekken tussen ouders en leerkracht zullen even gemakkelijk zijn. Soms worden er dingen besproken, die voor de ouder of leerkracht als verrassing komen, die teleurstellend zijn, die hem een machteloos gevoel geven. Wees je daarvan bewust. Toon begrip voor de uiting van die gevoelens en houd er rekening mee. Mochten de emoties de overhand nemen, dan is het goed het gesprek tijdelijk op te schorten. Zo kan de boodschap even bezinken en krijgen de gevoelens een plek in het geheel. Bij een vervolgafspraak zal het dan makkelijker zijn om er nog eens rustig over te praten. 6.4 Omgaan met kritiek Dat de ouder en leerkracht partners zijn in opvoeding en onderwijs, betekent niet dat ze het ook altijd eens zijn. Als de ouder het niet eens is met de manier waarop de leerkracht iets aanpakt of heeft gezegd, moet hij dit vooral aangeven aan de desbetreffende leerkracht. Op deze manier kan het besproken worden en is de lucht geklaard. Wacht ook niet te lang met het bespreken van ongenoegen, anders stapelt het zich op en wordt de lading veel groter dan nodig. Het is goed als gesprekspartners zich realiseren dat kritiek altijd het gedrag van iemand betreft en nooit de persoon zelf. Op het moment dat er 17

18 VOO Cassette Communicatie op school alleen maar kritiek geuit wordt en op een agressieve manier gesproken wordt, is het logisch dat gesprekken niet tot samenwerking leiden, maar tot vijandigheid. Dat is niet in het belang van de relatie. Kortom, het helpt om in goede harmonie met elkaar zaken te bespreken. 6.5 Complimenten geven / positieve dingen noemen Ieder mens vindt het prettig om eens te horen wat hij goed doet. Dit geldt voor een kind, maar zeker ook voor de ouder en de leerkracht. Iemand die met regelmaat op deze manier waardering krijgt, is veel makkelijker aanspreekbaar. Immers, door een compliment weet je je gesteund, je zet je in voor het kind en het wordt gewaardeerd. Daar doe je het toch voor! 18

19 Horen en gehoord worden 7 Het gesprek De ouders van Simone hebben al een tijd lang problemen met de leerkrachten en de directeur van de school. Ze voelen zich altijd in een hoek gedrukt en hebben het idee dat de school hun kritiek niet serieus neemt. Als de directeur de hulp in roept van een schoolbegeleider krijgt hij het advies om het gesprek eens aan te gaan bij de ouders thuis. Door een duidelijke gesprekspunten te benoemen en afspraken te maken over wat je met het gesprek wilt bereiken kan het zijn dat er deze keer wel een positief resultaat komt. De directeur neemt een en ander ter harte en vraagt de ouders of hij een keer bij hen thuis over de problematiek mag komen spreken. De ouders zijn aangenaam verrast en zijn tijdens het gesprek veel meer ontspannen dan tijdens de gesprekken op school. Het probleem wordt nog niet direct opgelost, maar de relatie is wel verbeterd. Het gesprek tussen ouders en de leerkracht bestaat uit diverse onderdelen. Wie beslagen ten ijs wil komen, doet er goed aan de onderdelen langs te lopen en bewust te worden van de eigen invloed op deze onderdelen. Een goede voorbereiding is het halve werk. 1. De voorbereiding: aanleiding / onderwerp gesprek, soort gesprek, wiens initiatief, doel gesprek, urgentie gesprek 2. Afspraak maken: geef aan een afspraak te willen maken, hoeveel tijd zal gesprek kosten, onderwerp van gesprek, aanwezigen gesprek, iets voorbereiden? 3. Het gesprek: op rustig moment (geen stoorzenders: telefoon, kinderen, andere verplichtingen), goede zitplek (hoge stoelen, gelijke hoogte, tafel), locatie (klaslokaal / thuis), etc. 4. Het vervolg: afspraken maken, verslag maken gesprek, datum vervolgafspraak prikken 19

20 VOO Cassette Communicatie op school 8 Tips Goede communicatie ontstaat als ouders weten wanneer, waar en hoe ze de leerkrachten of directeur kunnen bereiken. Bereid het gesprek goed voor. Wie boos is, kan niet beheerst praten. Ga open het gesprek in. Vraag om uitleg bij dingen die onduidelijk zijn. De leerkracht is deskundig in het onderwijzen (op school) en de ouder is deskundig in het opvoeden (thuis). Ze zijn dus gelijkwaardige partners. Een gesprek kan nooit alleen uit problemen bestaan. Er zijn ook altijd positieve dingen te melden. Bij problemen is het beter te zoeken naar de oplossing dan naar de schuldige. 20

21 Horen en gehoord worden 9 Wat kan een ouder doen met een klacht? Een goed gesprek voorkomt erger. Hieronder staan acht punten voor een goed gesprek genoemd, die kunnen bijdragen aan een vroegtijdige oplossing van een probleem. 1. Spreek de juiste persoon aan: het personeelslid dat het meest direct betrokken is. In de meeste gevallen is dit de leerkracht. 2. Wacht niet te lang met het signaleren van het probleem. Hoe eerder er aan de bel wordt getrokken, hoe beter het is. Ook als de leerkracht nog weinig weet van het probleem, is het verstandig om actie te ondernemen. Wie kennis heeft van een probleem zal er in ieder geval over na gaan denken. Dat is het begin van de oplossing. 3. Maak snel een afspraak. Doe dat niet al te formeel. Schiet degene(n) met wie u wilt praten bijvoorbeeld voor of na de les even aan om een afspraak te maken. 4. Geef duidelijk aan wat het probleem is. Geef de hoofdzaken aan en geef de andere partij de mogelijkheid om zijn/haar kant van het verhaal te vertellen. 5. Voorkom machtsongelijkheid. De leerkracht is een deskundige op onderwijsgebied. De ouder is deskundige op het gebied van de opvoeding van zijn kind. Leerkracht en ouder zijn daarmee gelijkwaardig aan elkaar. Zij zijn daarmee niet gelijk aan elkaar! 6. Bedenk mogelijke oplossingen. Het probleem stellen is één, een oplossing aandragen is twee. Voorstellen voor oplossingen kunnen het gesprek in de goede richting duwen. 7. Maak eventueel gebruik van een onafhankelijke persoon. Soms kunnen de emoties tijdens een gesprek hoog oplopen. Dan kan het verstandig zijn om samen een neutraal, onafhankelijke persoon aanwezig te laten zijn. 21

22 VOO Cassette Communicatie op school 8. Houd bij wat er is afgesproken. Een kort verslag van elk gesprek dat door beide partijen voor gezien wordt getekend is wel zo handig. Vooral als een van beide partijen zich naderhand iets niet meer kan herinneren. 9. Maar wat kan een ouder nu doen als de voorgaande tips niet hebben geholpen? En wat staat hem/haar te wachten? Waar moet je je klacht indienen? Wat doet de vertrouwenspersoon of de contactpersoon? Wat moet er in de klacht staan? Wie zitten er in de klachtencommissie? Het antwoord op deze vragen is te vinden in het cassettedeel Als praten niet helpt. 22

23 Horen en gehoord worden 10 De Ouderraad Rachida Debdoubi, voorzitter van de ouderraad, vertelt dat het informeren van en communiceren met de ouders sinds kort veel beter gaat. Vroeger probeerde de ouderraad de ouders op de hoogte te houden door zo af en toe iets in de schoolkrant te schrijven, via de jaarlijks ouderavond en de eigen pagina op de website van de school. Heel veel ouders werden op die manier niet bereikt. Tegenwoordig is er veel meer gekozen voor de persoonlijke benadering. De ouderraadsleden zijn aanwezig bij de klassenavonden aan het begin van het schooljaar, schenken koffie tijdens de rapportavonden en organiseren een paar keer per jaar koffieochtenden en themabijeenkomsten voor de ouders. Niet alleen zijn er nu veel meer ouders op de hoogte van hetgeen de ouderraad doet, maar ook is het een stuk eenvoudiger geworden om nieuwe leden te vinden Een ouderraad is een uit en door de ouders gekozen groep die allerlei activiteiten organiseert ten behoeve van de leerlingen op de school en hun ouders. De ouderraad verricht allerlei ondersteunende werkzaamheden voor de school, zoals het organiseren van feesten, het coördineren van ouderparticipatie, het organiseren van het overblijven, het bespreken van schoolproblemen met individuele ouders, het maken van een schoolkrant, en niet in de laatste plaats het organiseren van ouderavonden. De ouderraad int en beheert in bijna alle gevallen de vrijwillige ouderbijdrage. Daarnaast kan de ouderraad ongevraagd een voorstel doen aan het schoolbestuur via de medezeggenschapsraad. Het schoolbestuur is verplicht te reageren op dit voorstel. Door de medezeggenschapsraad kan de ouderraad worden geraadpleegd over specifieke ouderzaken. 23

24 VOO Cassette Communicatie op school 10.1 Communicatie met ouders (de achterban) Een ouderraad kan niet zonder goede contacten met ouders. Contact is wederkerig. Zo moeten de contacten met de ouders ook worden gezien. Enerzijds zijn de activiteiten van de ouderraad erop gericht om van de ouders iets te horen, zoals hoe zij denken over opvoeding en onderwijs, welke ideeën en meningen zij hebben over (de oplossing van) knelpunten in de school. Anderzijds kan de ouderraad de school als het ware vertalen naar de ouders. Om de betrokkenheid van alle ouders bij de ouderraad te vergroten, maar ook om de ouderraad zo democratisch mogelijk te laten functioneren, is het belangrijk dat ouders zich op een gemakkelijke manier op de hoogte kunnen stellen van het reilen en zeilen van de ouderraad. Dat kan bijvoorbeeld door de notulen van de vergaderingen op het mededelingenbord in de school te hangen en regelmatig in het mededelingen- of informatieblad aan de ouders verslag te doen van vergaderingen en activiteiten. Daarnaast is het gebruikelijk dat de ouderraad minimaal één maal per jaar een ouderavond organiseert waarop verslag wordt gedaan van de werkzaamheden. Andere manieren om met ouders contact te onderhouden: Leden van de ouderraad zijn aanwezig op alle ouderavonden die door het team worden georganiseerd. Zij praten met en luisteren naar wat ouders over opvoeding en onderwijs thuis en in de school hebben te zeggen. De ouderraad organiseert zelf een ouderavond over een onderwerp dat de opvoeding en het onderwijs raakt. De ouderraad organiseert klassenouderavonden. De ouderraad geeft een schoolkrant uit waarin onder andere nieuws van de ouderraad, de medezeggenschapsraad en met berichtgeving over schoolactiviteiten, ouderavonden, etc. Veel ouderraden houden via de klassenouders contact met de ouders van kinderen uit de groepen. Zij vormen het eerste aanspreekpunt voor ouders en vaak ook de spreekbuis van de ouderraad naar ouders. 24

25 Horen en gehoord worden Een beperkt aantal ouders wordt gekozen om zitting te nemen in de medezeggenschapsraad. Voor hen bestaan andere VOO-uitgaven en de website Leden van ouderraden vinden veel informatie op 25