verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Ede

Transcriptie

1 verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Ede Basis voor duurzaam & doelmatig waterbeheer

2

3 verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Ede dossier : BA registratienummer : LW-AF versie : definitief Gemeente Ede Augustus 2012 Definitief eindrapport DHV B.V. Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van DHV B.V., noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem van DHV B.V. is gecertificeerd volgens ISO 9001.

4

5 INHOUD BLAD 1 INLEIDING Aanleiding Wettelijk kader Doel Geldigheidsduur Procedure Opbouw van het vgrp 5 2 EVALUATIE GRP Doelen en functionele eisen Doelen Functionele eisen Evaluatie maatregelenpakket Aansprekende uitgevoerde projecten Leerpunten voor de komende planperiode 11 3 BESCHRIJVING HUIDIGE SITUATIE EDE Vrijvervalriolering Riooluitlaten gemengde rioolstelsels Hemelwatervoorzieningen Drukriolering Grondwater Beheersystemen 17 4 DOELEN VOOR DE KOMENDE PLANPERIODE 19 5 UITVOERINGSPROGRAMMA Algemeen Beheer en onderhoud Geplande maatregelen Vervangingsopgave Afkoppelambitie Vervanging bijzondere constructies Voorzieningen bij nieuwe bebouwing 24 6 MIDDELEN Personele capaciteit Financiële middelen Algemeen Lastenontwikkeling product Riolering Lastenontwikkeling product Water 31 7 COLOFON 33 vgrp Ede - 1 -

6 DHV B.V. Bijlagen: 1 Relevantie documenten 2 Begrippen en afkortingen 3 Uitgevoerde werkzaamheden 4 Stelseltypen 5 Rioolvoorzieningen 6 (Grond)waterkaart 7 Doelen, Functionele eisen, Maatstaven, Meetmethoden 8 Geplande werkzaamheden vgrp Ede

7 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding Het Gemeentelijk Rioleringplan (GRP) is het document waarin de gemeente Ede een aantal zaken vastlegt omtrent het beheer van de riolering. Artikel 4.22 van de Wet Milieubeheer stelt het hebben van een actueel GRP verplicht voor alle Nederlandse gemeenten. Het GRP gaat van oorsprong in op de zorgplicht voor inzameling en transport van afvalwater. Sinds de invoering van de Wet gemeentelijke watertaken (opgegaan in de Waterwet) moet het GRP ook ingaan op het beheer van grondwater en hemelwater. Daarom wordt voorliggend plan een verbreed GRP (vgrp) genoemd. In het vgrp is opgenomen welke voorzieningen op het gebied van riolering de gemeente bezit, hoe deze voorzieningen functioneren, hoe het rioolstelsel beheerd wordt en hoe dit gefinancierd wordt. Gemeente Ede heeft in de afgelopen planperiode al gewerkt volgens deze verbrede systematiek. Het voorliggende vgrp verschilt daarin dus nauwelijks van het voorgaande GRP. Het vgrp is onderdeel van het waterplan Ede dat DHV in opdracht van de gemeente Ede heeft opgesteld. In het Waterplan Ede zijn de visie en de doelstellingen voor de planperiode beschreven. Het vgrp vormt de operationele uitwerking van de in het waterplan opgenomen beleidslijnen. 1.2 Wettelijk kader Het huidige waterbeleid is opgenomen in het Waterplan. Het creëren van een gezond en veerkrachtig watersysteem en een duurzame waterketen is daarbij de rode draad. Belangrijk uitgangspunt is dat vuil en schoon water zoveel mogelijk gescheiden worden of blijven en dat de voorkeursvolgorde vasthoudenbergen-afvoeren van water wordt toegepast. De drie zorgplichten en plicht tot opstellen vgrp In 2008 is de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken (Wgw) ingevoerd. Daarmee is een aantal wetten gewijzigd of aangevuld, waaronder de wet Milieubeheer, de Gemeentewet en de Wet op de Waterhuishouding. De zorgplichten van de gemeente zijn daardoor verbreed en uitgewerkt. Met de inwerkingtreding van de Waterwet in 2009 zijn de nieuwe watertaken in de Waterwet verankerd. De overgangswet Wgw is daarmee vervallen. De vernieuwde zorgtaken zijn: 1. Afvalwater Op grond van artikel Wet milieubeheer hebben Gemeenten de zorgplicht ten aanzien van de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater (zijnde huishoudelijk afvalwater, bedrijfsafvalwater, eventueel gemengd met hemelwater en/of grondwater), dat vrijkomt bij de binnen het grondgebied van de gemeente gelegen percelen. 2. Hemelwater Op grond van artikel 3.5 van de Waterwet dragen de gemeenteraad en het college van B&W zorg voor: 1. de inzameling van het afvloeiende hemelwater (art. 3.5 lid 1); 2. verwerking van het ingezamelde hemelwater (art. 3.5 lid 2). vgrp Ede - 3 -

8 DHV B.V. 3. Grondwater Op grond van artikel 3.6 van de Waterwet dragen de gemeenteraad en het college van B&W zorg voor het treffen van maatregelen voor het openbaar gemeentelijk gebied ter voorkoming van structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand (art. 3.6 lid 1). 1.3 Doel De Waterwet voorziet tevens in een gewijzigd bekostigingssysteem: de verbrede rioolheffing. Onder de verbrede rioolheffing kunnen naast kosten gemoeid met de aanleg en het beheer van voorzieningen voor stedelijk afvalwater, ook kosten worden ondergebracht die gemoeid zijn met de aanleg en het beheer van voorzieningen voor hemelwater en grondwater. Gemeenten dienen, op grond van de Wet Milieubeheer, de invulling van de verbrede zorgtaken en de bekostiging ervan vast te leggen in een verbreed gemeentelijk rioleringsplan. Overeenkomstig de Wet Milieubeheer (artikel 4.22) geeft de gemeente Ede met dit verbrede gemeentelijk rioleringsplan (vgrp) aan hoe zij invulling geeft aan de drie zorgplichten (stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater) voor de periode van Artikel 4.22 Wet Milieubeheer 1. De gemeenteraad stelt telkens voor een daarbij vast te stellen periode een gemeentelijk rioleringsplan vast. 2. Het plan bevat tenminste: a. een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor het inzamelen en transport van afvalwater en een aanduiding van het tijdstip waarop die voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn; b. een overzicht van de in de door het plan bestreken periode aan te leggen of te vervangen voorzieningen als bedoeld onder a; c. een overzicht van de wijze waarop de voorzieningen, bedoeld onder a en b, worden of zullen worden beheerd; d. de gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen als bedoeld onder a en van de in het plan aangekondigde activiteiten; e. een overzicht van de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten. 1.4 Geldigheidsduur Dit vgrp heeft een looptijd van 5 jaar en is geldig voor de periode 2013 tot en met Gedurende de looptijd van dit plan wordt ingespeeld op nieuwe beleidsontwikkelingen. Mocht dit leiden tot maatregelen die zowel financieel als beleidsmatig niet passen binnen de kaders van dit vgrp, dan kan besloten worden het vgrp tussentijds te herzien vgrp Ede

9 1.5 Procedure Wettelijk is vastgelegd dat gemeenten ten aanzien van het vgrp een informatieplicht naar het waterschap en de provincie hebben (artikel 4.23 Wet Milieubeheer, zie kader). Bij de totstandkoming van dit vgrp is waterschap Vallei & Eem betrokken in de projectgroep 1. Met de provincie Gelderland is het concept kostendekkingsplan schriftelijk gecommuniceerd, zodanig dat het plan voldoet aan de hoofdlijnen van het provinciale rioleringsbeleid. Hiermee is de inhoud van het vgrp afgestemd op het beleid van het waterschap en de provincie Gelderland. Het vgrp is in 2012 vastgesteld door de gemeenteraad. Na vaststelling is een exemplaar van het definitieve vgrp naar de genoemde instanties verzonden. Daarnaast is de vaststelling van het vgrp bekend gemaakt op de internetsite en in een plaatselijk nieuwsblad zodat de bewoners van de gemeente Ede kennis hebben kunnen nemen van het vastgestelde beleid. Artikel 4.23 Wet Milieubeheer 1. Het gemeentelijk rioleringsplan wordt voorbereid door burgemeester en wethouders. Zij betrekken bij de voorbereiding van het plan in elk geval: a. gedeputeerde staten; b. de beheerders van zuiveringstechnische werken waarnaar het ingezamelde afvalwater wordt getransporteerd; c. de beheerder van oppervlaktewater waarop het ingezamelde water wordt geloosd. 2. Zodra het plan is vastgesteld, doen burgemeester en wethouders hiervan mededeling door toezending van het plan aan de in het eerste lid, onder a tot en met c genoemde organen. 3. Burgemeester en wethouders maken de vaststelling bekend in één of meer dag- en nieuwsbladen die in de gemeente verspreid worden. Hierbij geven zij aan op welke wijze kennis kan worden verkregen van de inhoud van het plan. 1.6 Opbouw van het vgrp Hoofdstuk 2 beschrijft de evaluatie van het vorige vgrp en in hoofdstuk 3 zijn de doelen voor de komende planperiode vastgesteld. Hoofdstuk 4 beschrijft het huidige rioleringssysteem. In hoofdstuk 5 wordt getoetst in hoeverre nu al voldaan wordt aan de doelen en wat er nog moet gebeuren de komende planperiode. Tot slot is in hoofdstuk 6 weergegeven welke personele capaciteit en financiële middelen benodigd zijn om de rioleringszorg de komende planperiode te bekostigen en welke middelen beschikbaar zijn. 1 Op het moment van actualisatie van het vgrp zijn de waterschappen Vallei & Eem en Veluwe ambtelijk gefuseerd. In 2012 werken beide waterschappen aan harmonisatie van hun het beleid. In januari 2013 zullen de waterschappen bestuurlijk fuseren en gaat het nieuwe waterschap Vallei en Veluwe heten.. Omdat tijdens het opstellen van dit GRP het beleid van het nieuwe waterschap nog niet is vastgesteld, is uitgegaan van het bestaande beleid van Waterschap Vallei & Eem. vgrp Ede - 5 -

10 DHV B.V vgrp Ede

11 2 EVALUATIE GRP In dit hoofdstuk is de evaluatie van het GRP opgenomen. Daarbij is gekeken in hoeverre de doelen uit het GRP zijn gerealiseerd. De evaluatie resulteert in leerpunten en nog te realiseren doelen voor de komende planperiode. De gemeente geeft met doelen, functionele eisen en maatstaven aan hoe zij de zorg voor de riolering gestalte heeft gegeven en/of gaat geven. Daarbij is ook rekening gehouden met doelen van andere overheden voor zover die van invloed zijn op het gemeentelijke rioleringsbeleid. 2.1 Doelen en functionele eisen Doelen Het hoofddoel van riolering is het doelmatig inzamelen en transporteren van afvalwater binnen het gemeentelijke gebied. Deze doelstelling is vertaald naar een zevental subdoelen. In het GRP waren deze subdoelen als volgt geformuleerd: 1 Doelmatige inzameling en transport afvalwater binnen het gemeentelijk gebied: Deze doelstelling beoogt het verhogen van het rioleringspercentage en een goede conditie van het rioolstelsel. Op basis hiervan moet de afvoer van afvalwater gewaarborgd zijn. 2 Transport van het ingezamelde afvalwater naar de RWZI: Deze doelstelling beoogt een voldoende afstroming van de droogweer afvoer en waarborging van de afstroming. 3 Verminderen van vuiluitworp naar oppervlaktewater en waterbodem: Deze doelstelling beoogt het voorkomen van ongewenste lozing van afvalstoffen, om enerzijds het oppervlaktewater niet te belasten en anderzijds om aantasting van het rioolstelsel te voorkomen en de berging van afvalwater te waarborgen. 4 Voorkomen en verminderen van vervuiling van bodem en grondwater: Deze doelstelling beoogt het voorkomen van vervuiling door uittredend afvalwater, door een lekkend rioolstelsel te voorkomen. 5 Voorkomen en verminderen van wateroverlast bij regenval: Deze doelstelling beoogt voldoende capaciteit, binnen de gebruikelijke normen van het rioolstelsel om het hemelwater te kunnen afvoeren. 6 Het voorkomen en verminderen van overlast voor de gemeenschap (anders dan acceptabele wateroverlast): Deze doelstelling beoogt een gegarandeerde werking van het rioolstelsel als geheel, waarbij alle vormen van overlast, anders dan wateroverlast, worden vermeden. 7 Doelmatig beheer en een goed gebruik van de riolering: Deze doelstelling beoogt een goede kennis van het rioolstelsel, waardoor het stelsel op een juiste wijze beheerd kan worden en juiste voorlichting aan de burgers kan worden gegeven. vgrp Ede - 7 -

12 DHV B.V Functionele eisen De doelen zijn in het voorgaande GRP uitgewerkt naar functionele eisen en zijn nagestreefd gedurende de tijdsperiode van De evaluatie van de functionele eisen is weergeven in tabel 2-1. Tabel 2-1 Functionele eisen GRP NR. Beschrijving behaald deels behaald niet behaald 1 Doelmatige inzameling en transport afvalwater. 1a Alle percelen voorzien zijn van een aansluiting op de riolering of een individuele afvalwaterbehandeling. 1b De objecten moeten in goede toestand verkeren. 1c Het voorkomen van de afvoer van schadelijke stoffen in het water die schade toebrengen aan de riolering of RWZI. 2 Transport van het ingezamelde afvalwater naar de RWZI. 2a De droogweer afvoercapaciteit moet op alle plaatsen voldoende zijn. 2b Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de RWZI te bereiken. 2c De afstroming dient gewaarborgd te zijn. 2d Riolen en andere objecten dienen in hoge mate waterdicht te zijn ter voorkoming van overmatig intredend grondwater. 2e De vervuilingtoestand van het stelsel dient acceptabel te zijn. 3 Verminderen van vuiluitworp naar oppervlaktewater en waterbodem. 3a De vuilemissie door overstortingen op oppervlaktewater dient gereduceerd te worden volgens het emissiespoor, mogelijk volgens het waterkwaliteitsspoor. 3b Idem met betrekking tot regenwaterriolen. 4 Voorkomen en verminderen van vervuiling van bodem en grondwater. 4a Riolen en andere objecten dienen in hoge mate waterdicht te zijn ter voorkoming van overmatig uittredend rioolwater. 5 Voorkomen en verminderen van wateroverlast bij regenval. 5a De afvoercapaciteit moet voldoende zijn ter voorkoming van wateroverlast, uitgezonderd buitengewone omstandigheden doch te allen tijde zonder schade toe te brengen aan bebouwing. 5b De instroming in riolen via kolken dient ongehinderd plaats te vinden. 6 Voorkomen van overlast (anders dan wateroverlast). 6a 6b 6c 6d De bedrijfszekerheid van gemalen en overige objecten dient in voldoende mate gewaarborgd te zijn. De stabiliteit van de riolen dient gewaarborgd te zijn. De riolering dient zodanig te worden ont- en belucht dat stankoverlast wordt voorkomen. Overlast tijdens werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn vgrp Ede

13 7 Doelmatig beheer en een goed gebruik van de riolering. 7a Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk afgestemd te zijn met andere gemeentelijke taken. 7b De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen voorkomen te worden. 7c Er dient inzicht te bestaan in de toestand van het functioneren van de riolering. 7d Er dient zoveel mogelijk gebruik gemaakt te worden van duurzame en milieuvriendelijke materialen. 7e Er dient gestreefd te worden naar een aanvaardbaar klachtenpatroon met een optimale en klantvriendelijke klachtenverwerking. 7f Er dient inzicht te bestaan in de kosten op de korte en langere termijn. Uit de bovenstaande tabel blijkt dat niet alle doelen uit het GRP volledig zijn gerealiseerd binnen de planperiode. De grote gemene deler is dat dit doelen zijn die nooit volledig behaald kunnen worden en voortdurend aandacht en inzet vragen van gemeente en waterschap. In tabel 2-2 is meer specifiek verantwoordt waarom een bepaald doel niet is of kan worden behaald. Tabel 2-2 Verklaring niet behaalde doelen 1c Het voorkomen van de afvoer van schadelijke stoffen in het water die schade toebrengen aan de riolering of RWZI. Het voorkomen van de instroom en afvoer van schadelijke stoffen is niet te voorkomen. Incidenten (bij bedrijven) kunnen immers altijd gebeuren. Door middel van voorlichting, regelgeving, controle & handhaving aan bewoners en bedrijven wordt voortdurend bijgedragen om dit doel te bereiken. 2b Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de RWZI te bereiken. Het stelsel van de gemeente bevat lange persleidingen en een uitgestrekt drukrioolstelsel. Daardoor zijn de verblijftijden lang en is zuurstofloos afvalwater een hardnekkig probleem. Door zuurstofinjectie wordt dit fenomeen bestreden. 2d Riolen en andere objecten dienen in hoge mate waterdicht te zijn ter voorkoming van overmatig intredend grondwater. 100% waterdichte leidingen is niet te garanderen. De verbindingen tussen oude riolen blijven kwetsbare punten. Door vervanging en reparatie van oude riolering wordt dit zoveel mogelijk voorkomen. 4a Riolen en andere objecten dienen in hoge mate waterdicht te zijn ter voorkoming van overmatig uittredend rioolwater. Uittredend rioolwater is moeilijker op te sporen dan intredend grondwater (zie 2d). Aangezien geen garantie kan worden gegeven dat oude riolen waterdicht zijn is er altijd een risico op lekke riolering. 5b De instroming in riolen via kolken dient ongehinderd plaats te vinden. Bepaalde wijken van de gemeente Ede zijn rijk aan grote loofbomen met als gevolg veel bladval in de herfst. Ondanks de grote inspanning van de gemeente om dit blad te verwijderen is het niet te voorkomen dat tijdelijk kolken verstopt raken en er op beperkte schaal water op straat blijft staan. 7b De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen voorkomen te worden. De gemeente besteedt jaarlijks aandacht aan voorlichting aan de gebruikers van de riolering over goed vgrp Ede - 9 -

14 DHV B.V. rioolgebruik. Het vergt voortdurend aandacht om de burgers daarvan bewust te maken en te houden. Ondanks de inspanningen op het gebied van voorlichting is niet met zekerheid te zeggen dat alle gebruikers daadwerkelijk bekend zijn met wat wel en niet mag en zich daaraan ook houden. 2.2 Evaluatie maatregelenpakket De gemeente Ede heeft de afgelopen planperiode een groot aantal maatregelen uitgevoerd. Een overzicht van de status van de verschillende maatregelen uit het vorige GRP is weergegeven in bijlage 3. Niet alle maatregelen uit het GRP zijn uitgevoerd. Een aantal van de niet uitgevoerde maatregelen uit de voorgaande planperiode zijn daarom opgenomen in dit nieuwe vgrp In paragraaf is ingegaan op een aantal aansprekende projecten die de afgelopen planperiode wel zijn uitgevoerd Aansprekende uitgevoerde projecten Optimalisatie Verbeterd Gescheiden Systemen Gemeente Ede heeft op een aantal industrieterreinen Verbeterd Gescheiden rioolsystemen (VGS). In 2005 is een pilot uitgevoerd om het VGS-systeem in het industrieterrein de Heestereng te optimaliseren, met als doel om minder schoon regenwater onnodig naar de RWZI af te voeren. Het project hield in dat bij twee koppelpunten van het vuilwaterstelsel met het regenwaterstelsel, twee pompen zijn geplaatst. Deze pompen zorgen ervoor dat bij een regenbui alleen het meest verontreinigde regenwater aan het begin van de bui (ook wel de first-flush genoemd) wordt afgevoerd naar de RWZI. Duurt de bui langer dan wordt verondersteld dat het stelsel schoon is en het overige regenwater wordt geloosd op het nabijgelegen oppervlaktewater. Op het moment dat een tweede bui direct volgt, wordt het schone regenwater direct verpompt naar oppervlaktewater. De uitkomst van deze pilot was dermate positief, dat het gebruikte VGS-systeem de nieuwe standaard is geworden binnen de gemeente Ede. Daarom zijn, in navolging op de pilot, in de afgelopen planperiode bij nog drie koppelpunten op industrieterrein Heestereng deze pompen geplaatst. Het systeem wordt nu ook toegepast op het bedrijventerrein BT-A12, dat volop in ontwikkeling is. Afkoppelen Door de uitvoering van gemeentelijke afkoppelprojecten (GAP) is de afgelopen jaren invulling gegeven aan de afkoppelopgave. De focus lag hierbij op de hoge droge delen van de kern Ede. Inmiddels zijn de afkoppelprojecten "Componistenwijk" en "Op den Berg" afgerond. Gemeentelijke afkoppelprojecten "Burgemeesterbuurt" en "Stationsweg e.o." zijn in uitvoering en worden in 2013 afgerond. De afkoppelprojecten hebben een hoog integraal karakter, waarbij zoveel mogelijk samen wordt opgetrokken met andere disciplines (bv. rioolvervanging, verkeer, weg- en groenonderhoud). Vervangingsopgave en de inzet van relining In de planperiode lag de nadruk op de instandhouding van het rioolstelsel. Naast rioolvervanging is ervaring opgedaan met relining, zo is in 2010 is een project uitgevoerd van ca. 5,5 kilometer relining. Relining is een relatief jonge techniek waarbij de riolering door middel van een kunststof kous wordt gerenoveerd. Met deze kousmethode is het niet nodig om de straat open te breken. Deze techniek bespaart veel kosten en levert aanzienlijk minder overlast op voor burgers vgrp Ede

15 Renovatie van drukriolering In het buitengebied van Ede zijn circa woningen aangesloten op drukriolering of minizuivering (IBA). De eerste gerioleerde gebieden dateren uit het begin van de jaren '80. In de planperiode lag, na de sanering uit de voorgaande periode, de focus op de renovatie van de pompunits uit de "oude gebieden". Bij deze renovatie is de elektromechanische installatie vervangen samen met het leidingwerk in de put van circa 800 pompunits. Ook is de automatisering ten behoeve van het onderhoud aan de drukriolering geoptimaliseerd. De centrale hoofdpost waar storingstypen en oorzaken voor nadere analyse worden gemeld is volledig stand-alone ingericht en daarmee onafhankelijk van de onderhoudsaannemer. Samenwerking Platform Water Vallei en Eem De gemeente Ede heeft al enkele jaren een actieve en prominente rol in het Platform Water Vallei en Eem. Het platform is een samenwerkingsverband van de gemeenten en het waterschap gelegen in het beheersgebied van het waterschap Vallei & Eem. In het voorjaar van 2008 sloegen de partners zowel op bestuurlijk als op ambtelijk niveau de handen ineen. Een betere afstemming in beleid en uitvoering in de afvalwaterketen en het delen van kennis en ervaring moet leiden tot kostenbesparingen, kwaliteitsverbetering en het terugdringen van de kwetsbaarheid. De afgelopen jaren zijn binnen het samenwerkingsverband diverse projecten opgepakt. De meest concrete projecten zijn Meten & Monitoren en de optimalisatie van het Grondwatermeetnet. Samenwerking Afvalwaterkring Ede-Barneveld Afvalwaterkring Ede-Barneveld is een samenwerking van de gemeenten Ede en Barneveld en het waterschap Vallei & Eem. In dit samenwerkingsverband is verkennend onderzoek uitgevoerd naar mogelijkheden om de gezamenlijke afvalwaterketen, aangesloten op de RWZI Ede, verder te optimaliseren. Daarnaast vind in de afvalwaterkring overleg plaats over de optimalisatie van operationele onderdelen, zoals het beheer van de drukriolering en reinigingswerkzaamheden. Het uitwisselen van kennis leidt tot optimalisatie van de operationele processen op maat. Een concreet resultaat is de bijstelling van de reinigings- en inspectiefrequentie op basis van gedeelde kennis. De volgende reinigingen inspectiecyclus wordt in plaats van 7 jaar, uitgevoerd in een periode van 12 jaar. Binnen de afvalwaterkring is ook aandacht voor de discrepantie-problematiek. Uit meetcijfers bij het waterschap blijkt dat er meer afvalwater naar de RWZI wordt afgevoerd dan op grond van belastinginkomsten mag worden verwacht. Het waterschap wil deze discrepantie gezamenlijk met Gemeente Ede en het belastingkantoor terugbrengen tot acceptabele waarden. In de gemeente Barneveld is hiermee reeds gestart, in 2013 wordt in de gemeente Ede ook begonnen met het onderzoek. 2.3 Leerpunten voor de komende planperiode Kennis van het systeem is noodzakelijk voor effectgericht beheer Vanuit de historie heeft de gemeente Ede al veel aandacht voor het werkelijk functioneren. Nieuwe technieken maken het mogelijk om meer inzicht te verkrijgen in het werkelijke systeemgedrag. Zo is de riolering geïnspecteerd, worden storingtypen en -oorzaak aan de drukriolering geregistreerd, is in het samenwerkingsverband Platform Water Vallei en Eem een gezamenlijk meetsysteem riolering ingericht en is het grondwatermeetnet geoptimaliseerd. Door gerichte informatie te analyseren komt meer informatie beschikbaar over het feitelijk functioneren en de effecten op de omgeving van de betreffende systemen. Deze kennis maakt het mogelijk om strategische keuzes te maken in beheer & onderhoud, voor zowel de korte als lange termijn. De komende planperiode zullen gegevens beschikbaar blijven komen, zodat op basis van werkelijk systeemgedrag onderbouwde beslissingen genomen kunnen worden. vgrp Ede

16 DHV B.V. Goede ontsluiting van gegevens De gemeente Ede beschikt over een geautomatiseerd rioleringbeheersysteem. Het beheersysteem heeft als doel om algemene gegevens (geometrie, kwaliteit en onderhoudstoestand) goed vast te leggen. Daarnaast is het systeem erop gericht dat informatie gemakkelijk ontsloten kan worden en toegankelijk is voor intern gebruik en afstemming met verschillende disciplines. Er is een achterstand ontstaan in opslag van vaste gegevens. Daarnaast zijn bepaalde aspecten op het gebied van kwaliteit en onderhoudstoestand nog niet opgenomen in het systeem. Het is van belang dat het rioleringsbeheer op orde wordt gebracht. Voor de komende planperiode is dit daarom een belangrijk aandachtpunt. Aandacht voor planning in afkoppel- en vervangingsprojecten De nadruk van de vervangingsopgave lag in de afkoppelgebieden. Daarnaast is waar mogelijk ook werk gecombineerd met andere disciplines, zoals de vervanging en/of herinrichting van wegen, stadsrenovaties en/of uitbreidingen. Dit om werken zo integraal en efficiënt mogelijk uit te voeren. Belangrijk aandachtpunt bij de gebiedsgerichte benadering is de complexiteit en de voorbereidingstijd van de projecten. Vanwege de integrale benadering is de afstemming van de planningen en ambities een belangrijk onderdeel in de voorbereiding van projecten. Hiervoor moet voldoende ruimte ingepland worden. Een goede afstemming aan het begin van projecten zorgt dat eventuele knelpunten vroegtijdig getackeld kunnen worden, waardoor de projecten voorspoediger en succesvoller verlopen. Relining als alternatief voor rioolvervanging De komst van relining maakt dat de vervangingsopgave op een alternatieve wijze ingevuld kan worden. Deze techniek is goedkoper dan rioolvervanging. Neveneffect is dat door het niet openbreken van de weg, het herstel of de vervanging van het wegdek geheel ten laste komt van het product wegen (gevoed uit de algemene middelen). In het vgrp is de vervangingsopgave voor een deel ingevuld door het relinen van de riolering. De effecten van relining op wegrenovatie worden de komende periode verder in beeld gebracht vgrp Ede

17 3 BESCHRIJVING HUIDIGE SITUATIE EDE Voor het uitvoeren van de gemeentelijke watertaken heeft de gemeente Ede verschillende voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater in beheer. In dit hoofdstuk is een overzicht van de belangrijkste voorzieningen opgenomen. Ten aanzien van de verwerking van het stedelijk afvalwater en hemelwater heeft de gemeente Ede verschillende rioolstelsels in beheer. Het grootste deel van het rioolstelsel van de gemeente Ede bestaat uit een gemengd stelsel. Daarnaast zijn een aantal gebieden voorzien van een (verbeterd) gescheiden stelsel. Zo zijn de industrieterreinen Heestereng en Kievitsmeent voorzien van een verbeterd gescheiden stelsel en in het nieuwe industriegebied BTA-12 is een nog verder verbeterd gescheiden stelsel aangelegd. In dit gebied wordt het schone dakwater apart van het regenwater afkomstig van straten en terreinen ingezameld. Een overzichtstekening van de stelseltypen is opgenomen in bijlage 4. Bij het rioolstelsel horen ook de randvoorzieningen zoals riooluitlaten (overstorten), bergbezinkbakken en lamellenfilters. 3.1 Vrijvervalriolering De kenmerken van de rioolstelsels in het stedelijk gebied van de gemeente Ede zijn in tabel 3-1 weergegeven. Tabel 3-1 Overzicht aanwezige voorzieningen stedelijk gebied. Onderdeel Hoofdriool Type object Kenmerk Gemengd stelsel (GM) Lengte riolering 340 km Riooluitlaten (direct naar opp. water) Riooluitlaten met randvoorziening 19 st 12 st Randvoorzieningen BergBezinkBassins (BBB) 8 st BergBezinkLeidingen (BBL) ParallelBergBezinkRiool (PBBR) + Groene vijver 3 st 1 st Interne Bezinkvoorziening ParallelBergBezinkRiool (PBBR) 1 St Interne Retentievoorzieningen Retentie-Bassin (RB) 2 st Retentie-Kelder (RK) 3 st Gescheiden stelsel (GS) Lengte riolering (regenwater naar opp. water) 10 km Lengte riolering (regenwater infiltreert in bodem) Riooluitlaten (regenwater naar open water) Riooluitlaten (idem uit infiltratie-systemen) Lamellenfilter 10 km 14 st 7 st 9 st Verbeterd gescheiden stelsel (VGS) Lengte riolering 86 km Riooluitlaten First-flush riooluitlaat pompen 13 st 5 st vgrp Ede

18 DHV B.V. Tabel 3 1 (vervolg) Overzicht aanwezige voorzieningen stedelijk gebied. Onderdeel Hoofdriool Type object Kenmerk Verbeterd gescheiden stelsel PLUS Lengte vuilwaterriolen 5 km (VGS+) Lengte regenwaterriolen (terrein en wegen) 7,7 km Lengte regenwaterriolen (daken) First-flush riooluitlaat pompen 3,6 km 6 st Algemene voorzieningen Inspectieputten st (GM, GS, VGS, VGS+) Kolken st Huis aansluitingen (vrij-verval/drukriolering) Rioolgemalen (gemengd/dwa/rwa) st 33 st GS = Gescheiden Stelsel GM = Gemengd Stelsel VGS = Verbeterd Gescheiden Stelsel VGS+ = Verbeterd Gescheiden Stelsel Plus (vuilwater, regenwater daken, regenwater terrein & wegen gescheiden) Riooluitlaten gemengde rioolstelsels De riooluitlaten uit het gemende rioolstelsel in de gemeente Ede kunnen worden opgedeeld in twee categorieën: De riooluitlaten die, bij extreme neerslag, direct op het open water lozen, en riooluitlaten waarbij een randvoorziening is aangelegd, zodat bij extreme neerslag het huisvuil en straatvuil in het water eerst kan bezinken voordat het wordt geloosd op het open water. In onderstaande tabellen zijn de verschillende randvoorzieningen weergegeven. Een overzichtstekening van de rioolvoorzieningen in de gemeente Ede is weergeven in bijlage 5. De riooluitlaten zonder randvoorziening zijn weergegeven in tabel 3-2. Tabel 3-2 Kern Ede-Noord Bennekom Lunteren De Klomp Harskamp Wekerom Otterlo Riooluitlaten zonder randvoorziening Locatie riooluitlaat Heyendaal/Kastelenlaan Hulsbeek Hofbeeklaan/Munikkenhof Arendshorst Hoekenburg Hofbeeklaan/Zypendaal Jachtlaan AchterstraatMolenstraat Achterstraat Vijver Kierkamperweg Haldebrink NO Gemaal Haldebrink/Kaardebol De Stroet I Veenendaalseweg Dorpstraat A.G. Wijerweg Evekinkweg noord Evekinkweg zuid Edeseweg vgrp Ede

19 De riooluitlaten met randvoorzieningen zijn opgenomen in tabel 3-3. Van de acht riooluitlaten met open bergbezinkbassins bevinden zich er vijf in Ede en drie in de buitendorpen (Bennekom, Lunteren en Otterlo). De overige randvoorzieningen bevinden zich ondergronds. Tabel 3-3 Riooluitlaten met randvoorziening. Kern Locatie Type Mat. Stelsel Inhoud (m³) Ede-Noord Molenstraat BBB-open beton GM 2300 Veenderweg BBB-open beton GM 4800 Jachtlaan BBB-open beton GM 1900 Keesomstraat BBB-open beton GM 2300 RWZI Ede BBB-open beton GM 4800 Ede-Zuid PBBR (2e Vallei) + PBBR buis GM 953 "Groene" Berging vijver GM 3000 BBL (Frans Halslaan) BBL buis GM 620 Bennekom RWZI B'kom (hoofdgemaal) BBB-open beton GM 7500 Lunteren vm RWZI L'ren (hoofdgemaal) BBB-open asfalt GM 7500 Ederveen De Schras BBL BBL buis GM 200 Harskamp vm RWZI (Laarweg) BBL buis GM 150 Otterlo vm RWZI (Mosselseweg) BBB-open beton GM 560 BBB = BergBezinkBassin BBL = BergBezinkLeiding PBBR = ParallelBergBezinkRiool RWZI = RioolWater Zuiverings Installatie GM = Gemengd Stelsel In Ede zijn in totaal 5 interne retentie bassins, die het rioolsysteem ontlasten bij hevige neerslag (tabel 3-4). De drie ondergrondse retentiebassins (RB) bevinden zich in het centrum van Ede. Het parallel bergbezinkriool scheidt door middel van schotten de vuilere onderstroom van de schonere bovenstroom. Het vuilere water wordt rechtstreeks doorgepompt naar het gemaal Ede-Zuid. Tabel 3-4 Interne voorzieningen van het gemengde stelsel. Kern Locatie Type Mat. Stelsel (M³) Ede-Noord Kreelseweg RB-open asfalt GM 2000 Ceelman v. Ommerenwg RB-open asfalt GM 4400 Molenstraat RB-kelder beton GM 1300 Bospark RB-kelder beton GM 2000 Achterdoelen RB-kelder beton >GM 550 Ede-Zuid PBBR (1e Rietkampen) PBBR buis GM 738 RB = RetentieBassin PBBR = Parallel BergBezinkRiool vgrp Ede

20 DHV B.V Hemelwatervoorzieningen Meer en meer krijgt de gemeente Ede hemelwatervoorzieningen in het beheer. In het verleden was het gemengde rioolstelsel het uitgangspunt, tegenwoordig worden het hemelwater en vuilwater gescheiden van elkaar verwerkt. In de vorm van afkoppelprojecten wordt het bestaande verhard oppervlak afgekoppeld van de gemengde riolering. Daarnaast bestaat nieuwe riolering, aangelegd bij inbreidings- en uitbreidingswijken uit een gescheiden of verbeterd gescheiden stelsel. Met de komst van hemelwatervoorzieningen raakt het beheer en onderhoud steeds meer verweven met andere werkvelden, maar beïnvloedt het ook het gebruik van de openbare en particuliere ruimte. Zo beïnvloed het beheer van waterpasserende bestrating het wegbeheer en is het beheer van wadi s verweven met het groenbeheer. In tabel 3-5 is een overzicht van de belangrijkste infiltratievoorzieningen die in de gemeente aanwezig zijn. Tabel 3-5 Overzicht aanwezige hemelwatervoorzieningen. Voorziening Waterdoorlatende/ passerende bestrating Zakputten Infiltratieriool Infiltratiekratten Wadi s Verticale drains 3.2 Drukriolering De percelen in het buitengebied zijn grotendeels aangesloten op de drukriolering. Een enkel perceel heeft een individuele voorziening (IBA). Tabel 3-6 geeft een overzicht van de aanwezige rioolvoorzieningen in het buitengebied van de gemeente Ede. Tabel 3-6 Overzicht aanwezige voorzieningen in het buitengebied. Voorziening Kenmerk Drukleiding 420 km Vrij-verval leiding 115 km Pompunits 1985 st Eind/tussengemalen 29 st Electra aansluitpunten (CVE-kasten) 500 st Gemeentelijke elektrakabel 315 km Signaalkabel 450 km Veld-meldstations 45 st Aansluitingen drukriolering 3745 st Minizuiveringen (IBA II) 96 st vgrp Ede

21 3.3 Grondwater In het kader van de grondwaterzorgplicht heeft de gemeente Ede in de lagere delen (de vallei) ont- en afwateringsystemen aangelegd zoals watergangen en drainage, zodat de grondwaterstand op een acceptabel niveau wordt gehouden. De watergangen worden gezamenlijk met het waterschap onderhouden. De drainagesystemen worden door de gemeente beheerd en onderhouden. Daarnaast beschikt de gemeente Ede over een structureel grondwatermeetnet van ca. 100 peilbuizen. Het grondwatermeetnet wordt periodiek bemeten zodat de grondwaterfluctuaties in de tijd inzichtelijk zijn. In bijlage 6 is een overzicht van de ont- en afwateringsystemen en het grondwatermeetnet opgenomen. 3.4 Beheersystemen De gemeente Ede maakt gebruik van verschillende beheersystemen voor de opslag van vaste gegevens en operationele data. In tabel 3-7 is een overzicht van de belangrijkste beheerpakketten opgenomen. Het databeheer is gericht op een zo betrouwbaar mogelijke database die eenvoudig te ontsluiten is. Dit zodanig dat op basis van juiste informatie keuzes gemaakt kunnen worden en dat informatie met andere beleidsvelden eenvoudig is af te stemmen. Hierdoor kunnen maatregelen kostenefficiënt en al dan niet gecombineerd met andere beleidsvelden uitgevoerd worden. Tabel 3-7 Beheerpakketten gemeente Ede Beheeraspect Beheerpakket Vrijverval riolering Kikker Drukriolering Telecontrolnet (operationeel beheer) Grondwatermeetnet H2gO Overstorten & Gemalen H2gO vgrp Ede

22 DHV B.V vgrp Ede

23 4 DOELEN VOOR DE KOMENDE PLANPERIODE De hoofddoelstellingen vnauit de zorgplichten zijn als volgt geformuleerd: 1. Het inzamelen en het transporten van afvalwater, waarbij overlast voor de gemeenschap en vuilemissie naar andere deelsystemen van het (stedelijke) watersysteem tot een minimum worden beperkt. 2. Het doelmatig inzamelen en transporteren van afvloeiend hemelwater, waarbij hemelwater zoveel mogelijk lokaal wordt vastgehouden, geborgen en afgevoerd naar de bodem of oppervlaktewater. 3. Het voorkomen dat de grondwaterstand structureel nadelige gevolgen heeft voor de bestemming van een perceel. De hoofddoelstelling is vertaald in de doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden. De in dit hoofdstuk aangegeven doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden zijn, voor zover van toepassing, ontleend aan de Leidraad Riolering en zijn aangepast aan de specifieke situatie van de gemeente Ede. Tabel 4-1 geeft de doelen en functionele eisen weer. De maatstaven en meetmethoden zijn opgenomen in bijlage 7. Genoemde doelen zijn in principe tijdloos en geldig voor alle (Nederlandse) rioolsystemen. Tabel 4-1 Nr. Doelen (in vet 1 t/m 7) met bijbehorende functionele eisen Beschrijving 1 Doelmatige inzameling van afvalwater binnen het gemeentelijk gebied 1.1 Alle percelen binnen het gemeentelijk gebied, waar afvalwater vrijkomt, moeten van een rioolaansluiting zijn voorzien, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale behandeling doelmatiger is. 1.2 De objecten moeten in goede staat verkeren. 1.3 Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden, waardoor schade kan ontstaan aan de riolering of de RWZI. 2 Doelmatige inzameling en verwerking van hemelwater 2.1 Behandeling van hemelwater op alle percelen in overeenstemming met aanwezige stelseltype. Primaire verwerking van hemelwater op eigen terrein, voor overtollig hemelwater bestaat afvoermogelijkheid naar openbaar gebied. 2.2 De instroming in riolen via kolken moet ongehinderd plaatsvinden. 2.3 De berging en afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om het aanbod neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd bij buitengewone omstandigheden, maar ten allen tijde zonder schade toe te brengen aan bebouwing. 3 Doelmatig transport van het stedelijk afvalwater 3.1 De afvoercapaciteit moet op alle plaatsen voldoende zijn om bij droog weer het aanbod van stedelijk afvalwater te kunnen verwerken. 3.2 De afstroming dient gewaarborgd te zijn. 3.3 Het afvalwater bereikt zonder overmatige aanrotting de RWZI. 4 Voorkomen en verminderen van vuiluitworp naar bodem, grond- en oppervlaktewater 4.1 Riolen en andere objecten dienen in voldoende mate waterdicht te zijn, zodanig dat de hoeveelheid instromend grondwater en uittredend rioolwater beperkt blijven. 4.2 De vervuilingstoestand van de riolering dient acceptabel te zijn. 4.3 De vuilemissie door overstortingen op bodem, grond- en oppervlaktewater dient beperkt te zijn. vgrp Ede

24 DHV B.V. Nr. Beschrijving 5 Invulling geven aan de grondwaterzorgplicht 5.1 Langjarige ontwikkelingen van het grondwatersysteem zijn bekend. 5.2 Adequate ontwatering van overtollig grondwater (niet te droog, niet te nat). 5.3 Bij nieuwbouw wordt rekening gehouden met grondwatersysteem. 6 Minimale overlast voor de omgeving 6.1 De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient in hoge mate gewaarborgd te zijn. 6.2 De stabiliteit van de riolen dient gewaarborgd te zijn. 6.3 Overmatige stankoverlast bij riolering moet voorkomen worden. 6.4 Overlast tijdens werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. 7 Effectief rioleringsbeheer 7.1 Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk te worden afgestemd op andere gemeentelijke taken. 7.2 De gebruikers van de riolering dienen bij de gemeente bekend te zijn en ongewenste lozingen op de riolering moeten voorkomen en/of opgeheven worden. 7.3 Er dient voldoende inzicht te bestaan in de toestand en het functioneren van de riolering en de kwaliteit van de objecten. 7.4 Er dient zo veel mogelijk gebruik te worden gemaakt van duurzame en milieuvriendelijke materialen. Tevens dient gelet te worden op ruimtebeslag en energiegebruik. 7.5 Inzicht in kosten op korte en langere termijn. 7.6 Gestreefd wordt naar een klantgerichte benadering en een aanvaardbaar klachtenpatroon vgrp Ede

25 5 UITVOERINGSPROGRAMMA 5.1 Algemeen De doelstellingen in het waterplan zijn vertaald naar concrete maatregelen voor de periode Deze maatregelen zijn uitgewerkt in dit vgrp en verschillen van beleidsmatige tot operationele projecten. De beleidsmatige projecten hebben betrekking op de totale breedte van het waterbeheer. Belangrijke aandachtspunten zijn de herijking van het hemelwaterbeleid en het inzichtelijk maken van het lange termijn effect dat relining heeft op de vervangingsopgave. De operationele maatregelen bestaan voornamelijk uit vervangingsmaatregelen. 5.2 Beheer en onderhoud Om aan de gemeentelijke zorgplichten te voldoen (het goed functioneren) is een goede onderhouds- en beheersstrategie nodig. Op basis van inzicht in het functioneren van de systemen, de toestand van de objecten, gegevens over meldingen en storingen en hydraulische berekeningen wordt deze strategie bepaald. De gemeentelijke watertaken voor wat betreft beheer en onderhoud zijn onder te verdelen in: dagelijks beheer; uit te voeren onderzoek; geplande maatregelen (verder uitgewerkt in paragraaf 5.3). Onder het dagelijks beheer wordt verstaan de reguliere activiteiten die noodzakelijk zijn om het goed functioneren te garanderen. Zoals bijvoorbeeld het reinigen van straatkolken en riolen in het stedelijk gebied en het periodiek reinigen van de pompinstallaties van de drukriolering in het buitengebied. Dit onderhoud wordt planmatig uitgevoerd. Tabel 5-1 geeft inzicht in een aantal onderhoudfrequenties. Tabel 5-1 Frequentie bij maatregelen Maatregel Uitvoering Reinigen riolen gecombineerd met inspectie Reinigen kolken Onderhoud, reparatie van gemalen, pompinstallaties en pompunits Onderhoud, reparatie aan persleidingen en drukrioleringen Renovatie c.q. vervanging riolering Renovatie c.q. relining riolering Renovatie c.q. vervanging gemalen, persleidingen en randvoorzieningen (a.h.v. actieplannen) Renovatie c.q. vervanging pompinstallaties Voorlichtingsplan Jaarlijks 1/12 deel 1,5 keer per jaar 1 à 2 keer per jaar 1 keer per jaar (ingeschatte levensduur jaar) (ingeschatte levensduur 50 jaar) (ingeschatte levensduur 45 jaar) (ingeschatte levensduur 15 jaar) Per project Naast het dagelijks onderhoud wordt met enige regelmaat onderzoek uitgevoerd naar de staat van de voorzieningen, zodat op basis van werkelijk functioneren maatregelen genomen kunnen worden. Tabel 5-2 geeft een overzicht van de structurele onderzoeksinspanning. Zo wordt bijvoorbeeld in 12 jaar tijd het gehele vrijverval stelsel geïnspecteerd om te bepalen waar maatregelen genomen moeten worden. vgrp Ede

26 DHV B.V. Tabel 5-2 Onderzoeksinspanningen Activiteit Omschrijving Frequentie Inventarisatie Actualisatie rioolbeheer(systeem) Structureel Inspectie Tv-inspectie in combinatie met reinigen van strengen 1/12 deel van het stelsel per jaar Controle Vergunningverlening Structureel Overige onderzoeksinspanningen Opstellen actieplannen ten behoeve van operationeel maatregelenprogramma Structureel 5.3 Geplande maatregelen Onder de geplande maatregelen worden de activiteiten verstaan die een minder structureel karakter kennen, zoals de vervanging van riolering en afkoppelactiviteiten maar ook projecten met een meer beleidsmatig karakter. De maatregelen worden ieder waterplan opnieuw gedefinieerd. De maatregelen komen voort uit levensduur, voortschrijdend inzicht, nieuw beleid, onderzoek, signalen uit het veld en beoordeling door deskundigen. Naast rioleringswerken met betrekking tot de zorgplicht voor afvalwater zijn projecten opgenomen die uitgevoerd worden in het kader van de zorgplichten voor hemelwater en grondwater. Bij alle maatregelen wordt steeds geanalyseerd of deze te combineren zijn met maatregelen uit andere werkvelden. Zo biedt het opnieuw bestraten van een weg mogelijkheden om de riolering gelijktijdig te vervangen en andersom kan een rioolvervanging aanleiding geven voor een bredere renovatie van de openbare ruimte. Het combineren van verschillende werken leidt tot grotere efficiëntie, kostenbesparing en minder overlast voor de burgers. De geplande maatregelen voor de komende planperiode zijn opgenomen in de maatregelentabel en kaart met uit te voeren maatregelen (bijlage 8). Een aantal (clusters van) maatregelen zijn in onderstaande paragrafen nader toegelicht Vervangingsopgave Na de oorlog zijn veel nieuwe riolen aangelegd. De leeftijd en daarmee ook slijtage van de riolen leidt tot een vervangingspiek. Op basis van uitgevoerde restlevensduurberekeningen is geschat dat vervanging van de riolering tussen 2010 en 2050 plaats zal moeten vinden. In 1991 is een strategie opgesteld om de vervangingsopgave te kunnen realiseren. Deze strategie voorziet de grootste opgave tussen Om de vervangingsopgave het hoofd te kunnen bieden is deze uitgesmeerd over een langere periode. Vanaf 2014 is rekening gehouden met een vervangingsopgave die vier maal zo groot is als de vervangingsopgave in voorgaande periode. (zie Figuur 5.1). Het actuele kwaliteitbeeld van de riolering dat verkregen is door inspecties laat zien dat het volgen van de reeds ingezette strategie wenselijk is vgrp Ede

27 Vervangingsopgave Riolering (km) theoretische vervangingsopgave (1992) vervangingsstrategie Figuur 5.1: theoretische vervangingsopgave en vervangingstrategie De technologische ontwikkeling van relining maakt dat de vervangingsopgave deels op een alternatieve en goedkopere wijze ingevuld kan worden. In dit vgrp is voor het eerst op grote schaal ingezet op relinen. In plaats van algehele vervanging is op basis van rioolinspecties vastgesteld dat de komende planperiode ( ) 67% van de vervangingsopgave kan worden uitgevoerd door middel van relining. De overige 33% van de opgave wordt ingevuld door rioolvervanging. Voor de lange termijn ( ) wordt vooralsnog rekening gehouden met de verhouding 67% vervanging en 33% relining. Relining heeft een neveneffect voor het product wegen. Doordat bij relining het wegdek niet opengebroken wordt op kosten van het product riolering vindt er een verschuiving van lasten plaats. Komende periode wordt onderzocht welke invloed relining precies heeft en hoe werkzaamheden afgestemd kunnen worden zodat ze tegen de laagst maatschappelijke kosten uitgevoerd kunnen worden Afkoppelambitie In de komende planperiode wordt de focus van afkoppelprojecten verlegd naar het oostelijk deel van de kern Bennekom. Voor een gestructureerde, integrale en projectmatige aanpak van dit gebied wordt voorafgaand aan de afkoppelprojecten gestart met een integrale verkenning naar de totaal opgaven voor het gebied. De verkenning heeft als doel de gezamenlijke opgaven van alle disciplines vooraf in beeld te hebben. Door deze verkenning kunnen de verschillende activiteiten op doelmatige wijze integraal uitgevoerd worden. Uit de verkenning komen één of meerdere afkoppelprojecten naar voren die vervolgens planmatig uitgevoerd worden. Daarnaast zullen de uitgevoerde afkoppelwerkzaamheden die tot nu toe zijn uitgevoerd worden geëvalueerd, zodat duidelijk wordt of het gewenste effect is bereikt. vgrp Ede

28 DHV B.V Vervanging bijzondere constructies Het beheer en onderhoud van bijzondere constructies vindt plaats op basis van de theoretische levensduur, aangevuld met onderzoek naar de werkelijke kwaliteit van de objecten. In tabel 5-3 en tabel 5-4 is de theoretische levensduur weergegeven van de bijzondere voorzieningen. Tabel 5-3 Vervanging bijzondere voorzieningen stedelijk gebied op basis van theoretische levensduur. Voorzieningen Vervanging Retentie kelders e.d. Bouwkundig 1x / 50 jaar Elektromechanisch 1x / 25 jaar Elektronica 1x / 10 jaar Stedelijke gemalen Bouwkundig 1x / 40 jaar Elektromechanisch 1x / 20 jaar Onderhoud bouwkundig 1x / 10 jaar Elektronica 1x / 10 jaar Tabel 5-4 Vervanging bijzondere voorzieningen landelijk gebied op basis van theoretische levensduur. Voorziening Vervanging Drukriolering Elektronica v.d. signalering 1x / 10 jaar Elektromechanische onderdelen Signalerings- en voedingssysteem Algehele vervanging 1x / 15 jaar 1x / 22,5 jaar 1x / 45 jaar Onderzoek naar de kwaliteit van de bergbezinkbassins heeft ertoe geleidt dat de planning ten opzichte van het vorige GRP is bijgesteld. Op basis van het onderzoek zal in de komende planperiode grootonderhoud aan de constructie van de bergbezinkbassins plaats vinden. De vervanging van 7 bergbezinkbassins is naar aanleiding van het onderzoek gepland in de periode 2040 tot De vervanging van de retentiebassins Kreelseweg en Ceelman van Ommerenweg blijven ingepland voor 2020 en Voorzieningen bij nieuwe bebouwing Bij het ontwikkelen van nieuwe bebouwing of renovatie van bestaande bebouwing, ontstaan er mogelijkheden voor het verbeteren van het rioolsysteem ter plaatse. Bij nieuwe bebouwing in het stedelijk gebied wordt uitgegaan van de aanleg van tenminste een Gescheiden Stelsels al dan niet Verbeterd (GS/VGS). Voor nieuwe bouwwerken is dit in de bouwverordening vastgelegd (het regenwater mag niet aangekoppeld worden). Het regenwater mag dus niet meer via het gemengde riool worden afgevoerd en dient op een andere manier ter plekke verwerkt te worden. Voor nieuwbouw en renovatie van bestaande bebouwing geldt verder het afkoppelbeleid van de gemeente Ede dat is vastgelegd in het rapport Hemelwaterbeleid: In de weer met water vgrp Ede

29 Het buitengebied is grotendeels voorzien van drukriolering, dat in principe uitsluitend ontworpen en bedoeld is voor de afvoer van huishoudelijk afvalwater. Slechts bij uitzondering is beperkt bedrijfsafvalwater aangesloten. In het buitengebied mag onder geen enkel beding regenwater van bestaande en nieuwe bebouwing worden aangekoppeld, dit leidt tot disfunctioneren van het systeem. Nieuwe individuele bebouwing zal, indien binnen de wettelijke afstandscriteria gelegen en mits de capaciteit van het stelsel dit redelijkerwijs toelaat, op de drukriolering moeten aansluiten.is dit niet het geval, dan kan de gemeente faciliteren door het plaatsen van een gemeentelijke minizuivering op kosten van de aanvrager. Het aansluiten van uitbreidingen van bijvoorbeeld bedrijven of recreatie-objecten is zonder grootschalige ingrepen in het drukrioleringsstelsel, voor rekening van de aanvrager, veelal onmogelijk. vgrp Ede