Samenwerken aan een lokale bibliotheek

Transcriptie

1 Samenwerken aan een lokale bibliotheek De rol van Bibnet U bekijkt het jaaroverzicht in pdf formaat. Voor een optimale ervaring leest u dit verslag beter online op bibnet.be

2 Inhoudstafel Voorwoord 4 In dialoog 6 Overleg met bibliotheken 6 Partnerschappen 8 De collectie online toegankelijk maken 10 Van Open Vlacc, langs Bibliotheekportalen of bibliotheek.be, tot Mijn Bibliotheek 10 Bibliografisch Centrum & Open VLACC 10 Bibliotheekportalen & Zoeken.bibliotheek.be 13 Doorstroom naar de lokale catalogus 14 Mijn Bibliotheek 16 Processen innoveren 18 Bestelsuggesties 18 Eenvoudig labelen 20 Kenniskantoor Een digitaal aanbod ontwikkelen 22 Mediargus 22 Een digitaal aanbod voor scholen 23 E-boeken 25 Fundels 27 Muziek 28 2

3 Vaardigheden versterken 30 Digiscan 30 Mediacoach 31 Dlit 32 Het team 34 3

4 Voorwoord Communicatie inspanningen Geachte bibliotheekprofessional, Het nauwgezet opvolgen van wat er speelt in de sector kan heel wat waardevolle tijd in beslag nemen voor bibliotheken. De uitdagingen zijn divers, en de aangeboden instrumenten zijn dat ook. U wil daarom graag duidelijk en tijdig op de hoogte worden gehouden van alle ontwikkelingen. Bibnet wil hierin alvast haar inzet verhogen door te investeren in meer en betere communicatie over haar werkzaamheden. Met projectspecifieke communicatie en contactmomenten zoals de denk- en discussiedag in 2012, de projectrevues en onze aanwezigheid op Informatie Aan Zee in 2013, willen we actief de dialoog aangaan. Een jaarverslag is doorgaans niet het eerste wat u in de hand neemt als u meer wil weten over Bibnet. We hopen dat het deze keer anders is. Want we investeerden in een nieuwe vorm voor het jaarverslag, en in een gebalde presentatie van wat we doen, met één enkel doel voor ogen: relevant zijn voor de bibliotheekprofessional. We streven geen volledigheid na maar leggen klemtonen. We gaan voorbij aan het fragmentarische van een nieuwsbrief en benadrukken de realisaties van het laatste jaar mét een blik op de toekomst. Ook de komende jaren willen we werk maken van een goede com- 4

5 municatie. In snel veranderende tijden is het immers van belang om voldoende te communiceren, in een vorm die is aangepast aan het doelpubliek: de bibliotheekprofessional. Dit vernieuwde jaarverslag is een stap in die richting. Zeg ons wat u er van vindt. Reacties kan u kwijt bij sebastiaan.de.coninck@ bibnet.be of jan.braeckman@bibnet.be. Ik ben bereikbaar via rik.vandewalle@ugent.be. Vriendelijke groeten Rik Van de Walle Voorzitter Raad van Bestuur Bibnet vzw 5

6 In dialoog Overleg met bibliotheken We proberen waar mogelijk lokale bibliotheken te betrekken bij de ontwikkeling van onze projecten. Omdat ieder project anders is, hebben we geen gouden formule. Maar via werkgroepen, stuurgroepen, roadshows, feedbackpanels, divers overleg en op de Denk- en Discussiedag hadden we in 2012 toch samen meer dan 600 contact momenten met bibliotheken, of meer dan 1000 contactmomenten met bibliotheekprofessionals. In 2013 organiseren we Bibnet Projectrevues: op drie locaties in Vlaanderen kan je dan meer te weten komen over onze projecten. Op 26 maart in de bib van Genk, 30 april in Boeverbos in Brugge (samen met de provincie) en op 28 maart bij Bibnet in Brussel. Meer info op onze website. Pilootprojecten Piloten helpen ons bij de lancering van nieuwe of vernieuwde producten en diensten. Op deze manier krijgen we de meest relevante feedback: die van bibliotheken en hun eindgebruikers. We organiseerden in 2012 pilootprojecten voor De Bib op School, Mijn Bibliotheek, Aquabrowser Liquid, de Digiscan en het Digiscan natraject. 6

7 Deze bibliotheken namen deel aan een pilootproject: Beersel, Leuven, Geraardsbergen, Zottegem, Herzele, Oosterzele, Sint- Lievens-Houtem, Brasschaat, Turnhout, Londerzeel, Sint-Niklaas, Niel, Hoogstraten, Vorst, Mechelen, Kortrijk, Bornem, Jette, Etterbeek, Brussel Muntpunt, Lommel, Beringen, Hasselt, Sint-Truiden en Maaseik. In 2013 investeren we verder in pilootprojecten. Voor de implementatie van de Aquabrowser Liquid In 2013 investeren we verder in pilootprojecten. We plannen nog piloten voor onder meer de Aquabrowser Liquid, Mijn Bibliotheek, het nieuwe Gopress systeem en het Vlaams e-boekplatform. Helpdesk Met heel veel van je vragen kan je beroep doen op onze Helpdesk via Helpdesk cijfers 2012 Open VLACC C invoer Vragen nv van publiek 410 Eigen werking 358 Mailbeheer eerer 306 Aquabrowser 145 zoeken.bibliotheek.be en.bib blioth eek. k.be 145 totaal 5305 Covers 69 Bibliotheek ek ktechnisch h 61 Fundels 40 ZIZO ZO 43 Aleph 22 2 Bibliotheekabonnement eka bonn nem ent 21 bibliotheek.be blio ek. be 16 Kenniskantoor 6 7

8 Overleg met bibliotheken Bibnet en LOCUS werken aan een permanente afstemming tussen beide organisaties en zijn elkaars partners in onder meer het transitietraject bibliotheek 2020, geletterheid, Kenniskantoor, communicatie met bibliotheken, de lokale Digiscan, de Bib op School en het visietraject Mediawijsheid. SA&S: Bibnet maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Auteursrecht en Samenleving. SA&S wil de positie versterken van instellingen die opkomen voor de gebruiker en voor het publieke domein als het gaat over auteursrechten. Ook met de Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie (VVBAD) heeft Bibnet nauwe relaties. Afhankelijk van de noden en afspraken worden projecten samen opgezet en er is regelmatig afstemming en overleg. Medewerkers van Bibnet worden regelmatig uitgenodigd om hun projecten toe te lichten aan toekomstige bibliotheekmedewerkers bij VSPW Gent de Bibliotheekschool. Diezelfde partner waar we ook 23 dingen mee opzetten. Voor de invoer van Open VLACC doet Bibnet beroep op de zes grootste bibliotheken (de G6) in Vlaanderen, al sinds 1987 vaste invoerpartners van hun eigen collecties. Vlabin-VBC is een tweede pijler voor de Vlacc-invoer. Zij richten zich op een snelle invoer van boekaankondigingen en recente publicaties van hoofdzakelijk Nederlandstalige boeken en nieuwe Daisy-collecties. Bibnet werkt intensief samen met de teams van de verschillende provinciale bibliotheeksystemen om Bibliotheekportalen draaiende te houden en verder te optimaliseren. DLit2.0 is een Europees samenwerkingsverband dat de digitale geletterdheid van verschillende kansengroepen wil stimuleren. Bibnet werkt samen met LINC vzw, KHLeuven en Jeugdwerknet vzw om mediawijsheidstraining op te zetten voor bibliotheken, onderwijs en de jeugdsector. 8

9 Met de Luisterpuntbibliotheek wordt regelmatig overleg gepleegd in functie van de nodige aanpassingen van de Daisyen braillecatalogus. Het Vlaams Fonds voor de Letteren organiseert het Boekenoverleg, waarin relevante partijen inzake boek, literatuur en lezen samenkomen. Bibnet maakt hier deel van uit. In het kader van De Bib op School ontwikkelde Bibnet een bibliotheek zoekmodule voor de digitale leeromgevingen samen met twee leveranciers: Smartschool en elov. Op 5 en 6 november 2012 was Bibnet voor de vierde maal organiserende partner voor de Europese Conferentie over E-inclusie. Bibnet investeert mee in ECEI om internationaal de vinger aan de pols te houden over de rol van openbare bibliotheken in e-inclusie. De Bill en Melinda Gates Foundation organiseert een grootschalig Europees onderzoek naar de impact van ICTvoor zieningen van bibliotheken. Bibnet treedt hier op als bemiddelaar tussen de onderzoeksfirma en de Belgische bibliotheken. Bibnet stemt geregeld af met haar Nederlandse zusterorganisatie Bibliotheek.nl en werkt op gebied van digitale muziek en muziekmetadata nauw samen met de Centrale Discotheek van Rotterdam. Bibnet deelt expertise over digitale muziek binnen het IAMLnetwerk (International Association of Music Libraries) met lezingen in Stockholm en Frankfurt. Bibnet werkt samen met Boek.be aan het Vlaams E-boekplatform en wisselt metadata uit met diens dochterorganisatie Meta4Books. 9

10 De collectie online toegankelijk maken Van Open Vlacc, langs Bibliotheekportalen of bibliotheek.be, tot Mijn Bibliotheek De weg naar de fysieke bibliotheek verloopt tegenwoordig grotendeels online. Zo gaat een lid van de bibliotheek op zoek in de catalogus van de lokale bibliotheek. Deze catalogus wordt veelal aangedreven door Bibliotheekportalen en verrijkt met metacontent. Via Mijn Bibliotheek kan dat lid zijn of haar uit leningen (en die van het gezin) beheren. Maar evengoed kan iemand die geen lid (meer) is, online in contact komen met de lokale bibliotheek. In de zoekmachines (lees: Google) zorgen zoeken.bibliotheek.be en bibliotheek.be ervoor dat een zoektocht naar een werk kan eindigen in (de catalogus van) de lokale bibliotheek. Dat is in ieder geval de ambitieuze opzet die wordt mogelijk gemaakt door de uitmuntende data die Open Vlacc rijk is. Hieronder gaan we dieper in op ieder aspect. Bibliografisch Centrum & Open VLACC Open Vlacc is het bibliografisch bestand dat de basis vormt voor de catalogi in de provinciale en lokale bibliotheeksystemen. Het Bibliografisch Centrum coördineert de invoer, het beheer en de uitbreiding van de databank. Samen met de Open Vlacc Werkgroepen streven we naar een optimalistatie van de catalografische werkprocessen. 10

11 Invoer in 2012 per materiaaltype Artikel Fundel 12 Bladmuziek 260 Game 201 Blu-ray muziek 1 Grote letter 253 Blu-ray niet-muziek 197 Kaart 84 Boek Kit 6 Cd muziek Krant 2 Cd niet-muziek 262 Mu 756 Cd-rom 45 Strip Daisy Tijdschrift 262 Dvd-rom 5 Track Dvd-video muziek 827 Vertelplaten 41 Dvd-video niet-muziek Website 177 Totaal Samengevat In 2012 zijn nieuwe materialen (boeken, cd s, dvd s, artikelen...) toegevoegd aan de Open Vlacc databank. Eind 2012 bevatte de databank beschrijvingen: boeken, cd s, dvd s, artikelen, websites... en tracks bij muziekbeschrijvingen. 11

12 Activiteiten in 2012 De regelgeving is uitgebreid met invoerafspraken Makkelijk lezen en Spelmaterialen De verschillende classifiactieschema s zijn bijgewerkt ZIZO-volwassenen: de documentatie en afspraken rond een aantal rubrieken zijn geoptimaliseerd SISO: in februari 2012 verscheen de 10de lijst van wijzigings bladen op de Vlaamse SISO, de beslissingen van de SISO-commissie zijn opgevolgd en bijgewerkt in Open Vlacc Vlaams muziekschema Open Vlacc: de rubriek J3 Folk is opgegaan in de rubrieken Wereldmuziek of Popmuziek De lijsten voor genres, trefwoorden en thema s zijn bijgewerkt De inhoudelijke ontsluiting bij de regelgeving Bladmuziek is vereenvoudigd De lijst van te excerperen tijdschriften is geüpdatet De leeftijdsaanduidingen voor de jeugd zijn uitgebreid en de jongvolwassenen worden als aparte doelgroep weergegeven. De Open Vlacc metadata zijn verrijkt met samenvattingen. Korte samenvattingen zijn aantrekkelijke en interessante aanvullingen bij de formele en inhoudelijke ontsluiting. Samenvattingen vinden we bij nieuwe jeugdcollecties, een selectie van volwassenen fictie- en non-fictiewerken, daisy en filmcollecties van Open Doek en Cinebib. In functie van goede koppelingen met de lokale catalogi in bibliotheek portalen is er extra aandacht geweest voor catalogusonderhoud: dubbel gebruikte identificatienummers zoals EANcodes en ISBN zijn geweerd, relaties zijn bijgesteld, enz. In voorbereiding van een nieuwe interface voor de daisy- en braillecatalogus is de Open Vlaccdatabank uitgebreid met de volledige daisy-catalogus van de Luisterpuntbibliotheek. Op basis van de beschrijvingen van de gedrukte publicaties 12

13 in Open Vlacc zijn nieuwe daisy-beschrijvingen gegenereerd. Bibnet heeft een samenwerkingsovereenkomst gesloten met VIAF (Virtual International Authority File). Wat het ISBN is voor een boek, is het VIAF-id voor een auteur. VIAF is een project dat oplossingen voorziet voor het wereldwijd linken van auteurs door ze een internationaal uniek nummer toe te kennen. Bibliotheekportalen & Zoeken.bibliotheek.be Bibliotheekportalen staat in voor de bouw en het onderhoud van één transparante publieksvriendelijke zoekomgeving voor bibliotheek collecties en bijbehorende diensten op het web. Bibliotheek portalen is een samenwerkingsproject van het Agentschap voor Sociaal-Cultureel Werk van de Vlaamse Overheid, de provincies en de Vlaamse Gemeenschapscommissie van Brussel, samen met Bibnet. Zoeken.bibliotheek.be dient als beta voor ontwikkelingen en bevat een groot deel van de collecties en bezitsgegevens van Vlaamse bibliotheken binnen bibliotheekportalen. 13

14 Doorstroom naar de lokale catalogus Zoeken.bibliotheek.be Met de nieuwe versie van zoeken.bibliotheek.be en Bibliotheekportalen zetten bibliotheken een grote stap vooruit in de strategie om bibliotheekcollecties zichtbaar te maken op zoekmachines (bv. Google.be). Wanneer alle Bibliotheekportalen op Liquid zitten en de detailpagina s van auteurs zijn geïntegreerd, zal Google worden toe gelaten op Zoeken.bibliotheek.be. Zo kan Google gaan door- 14

15 verwijzen naar de detailpagina s van de collecties op Zoeken. bibliotheek.be. Zoeken.bibliotheek.be verwijst dan op haar beurt naadloos door naar de lokale catalogus. Bibnet heeft in 2012 een grote stap vooruit gezet in de strategie om bibliotheekcollecties zichtbaar te maken op Google.be Bibliotheek.be De vernieuwde (begin 2013) ondersteunt deze evolutie. De website werd geoptimaliseerd voor mobiel gebruik (responsive design) en maakt etalages uit de data van zoeken.bibliotheek.be. Zo is er de etalage van bekroningen uit literatuur, muziek en film die verwijzen naar materialen in de bibliotheek. Bovendien bevat bibliotheek.be alle contactgegevens van lokale bibliotheken. 15

16 Mijn bibliotheek Mijn bibliotheek (ook wel eens Open Bib ID ) biedt leden van lokale openbare bibliotheken een gebruiksvriendelijke toegang tot de online diensten van hun bibliotheek. Een lener kan zich een enkele keer registreren om dan de online diensten (verlengen, reserveren...) van al zijn bibliotheken te gebruiken. Hij kan dan niet alleen lidmaatschappen van verschillende bibliotheken gelijktijdig beheren, maar ook vanuit dit profiel het lidmaatschap van gezinsleden beheren. Om lid te worden van een bibliotheek moet hij natuurlijk wel nog steeds naar de bibliotheek te gaan. In 2013 kan een lid met een Mijn bibliotheek profiel ook het Gopress Persarchief raadplegen van thuis uit Voor alle bibliotheken in 2013 (zij het in beperkte mate) In het voorjaar van 2013 gaan de bibliotheken van het PBS Vlaams-Brabant en Antwerpen alvast live met Mijn bibliotheek. De rest volgt van zodra de technische koppelingen gerealiseerd zijn. In tussentijd kunnen alle bibliotheken die nog niet aangesloten zijn, voor hun digitale collecties gebruik maken van Mijn bibliotheek tickets. Met zo een ticket (zelf aan te maken en op naam van die bibliotheek) kunnen leners een Mijn bibliotheek profiel aanmaken en toegang krijgen tot de digitale collecties van hun bibliotheek, bijvoorbeeld voor het Gopress Persarchief. 16

17 17 Jaaroverzicht 2012

18 Processen innoveren Bestelsuggesties De selectie van de collectie gebeurt in Vlaamse openbare bibliotheken bijna volledig lokaal. We onderzoeken of het mogelijk is om centraal een instrument te ontwikkelen dat lokaal aangewend kan worden voor collectievorming. Deze tool zou het mogelijk maken voor de lokale bib om uit het totaalaanbod een (voor)selectie te filteren, aangepast aan de eigen wensen van de bibliotheek. Wij onderzoeken of titels met gelijkaardige eigenschappen zich op eenzelfde manier gedragen in de uitleen Hoe gaat dat in zijn werk? Kan je op titelniveau voorspellen hoe goed nieuwe publicaties het zullen doen in de uitleen in de bibliotheek? Daarbij gebruik makend van uitleengegevens van bestaande materialen? Elke nieuwe titel heeft een aantal eigenschappen (een auteur, een onderwerp, genre, uitgever ) die hij deelt met andere titels. Wij onderzoeken of titels met gelijkaardige eigenschappen zich op eenzelfde manier gedragen in de uitleen. Door te kijken naar de eigenschappen en vooral ook de combinatie van eigenschappen van exemplaren die in circulatie zijn, maken we een ordening van de gevraagdheid. 18

19 Samen met Reservoir Lab zijn we een onderzoek gestart. Dit labo is een onderzoeksgroep van de vakgroep Elektronica en informatiesystemen aan de Universiteit Gent, die aan de hand van predictieve analysetechnieken de haalbaarheid van dit project onderzoekt en een prototype uitwerkt. Resultaten verwachten we in het voorjaar van In overleg met een werkgroep zetten we de eerste stappen naar standaardetiketten voor kastklare verwerking en als referentie voor bibliotheken. Tot nu toe heeft dit team de volwassenen fictie en non-fictie (SISO en ZIZO) en een voorstel voor de fictie jeugd 6-14jr afgewerkt. Veel inspanningen gaan naar de afstemming tussen de vele verschillen tussen bibliotheken onderling. Naast de ontwikkeling van een standaard, willen we ook het proces om etiketten aan te maken vereenvoudigen. De eerste stap hierbij is een nieuw etiketveld in de bibliografische beschrijving van werken in OpenVlacc. Hier verzamelen we de informatie die op het etiket moet komen, zoals die is afgesproken in de werkgroep. 19

20 En daarna Eenmaal het etiketveld is uitgerold (in 2013), kan men op een eenduidige manier materialen (laten) verwerken, enkel door alleen nog naar dit veld te kijken bij de aanmaak, en de invulling van de verschillende subvelden over te nemen in de subvelden van de etiketten. En we willen nog een stap verder gaan. Binnen een nieuwe ontwikkeling van Biblioprint zal het mogelijk worden etiketten aan te maken zonder zelf nog iets te moeten intypen. Via het ingeven van een identificerend nummer (vb. ISBN) kan Biblioprint het etiket veld oproepen en de informatie in de juiste velden automatisch invullen. Dit rollen we in 2013 uit voor de boekencollecties voor volwassenen. Bestelsuggesties Kenniskantoor is het platform voor het uitwisselen van informatie tussen bibliotheekprofessionals. Kenniskantoor telt 1581 leden en 90% van alle Vlaamse openbare bibliotheken zijn er vertegenwoordigd Maandelijks verschijnt een overzicht van de meest opgemerkte bijdrages aan Kenniskantoor. De redactie van dit overzicht wordt verdeeld tussen twee medewerkers van Bibnet, twee van LOCUS en twee enthousiaste bibliotheekmedewerkers. 20

21 Dat leverde alle leden een verdiende gouden Bib Web Award 2012 op. 21

22 Een digitaal aanbod ontwikkelen Mediargus Mediargus wordt Gopress voor bibliotheken Een nieuw, maar toch herkenbaar aanbod van dagbladen en tijdschriften voor in de bibliotheek. Mediargus zoals je dat nu kent verdwijnt op 1 januari Twee formules Het Gopress Persarchief verzamelt, zoals ook Mediargus dat deed, een breed archief van krantenartikelen doorzoekbaar binnen de muren van de bibliotheek. Een krantencatalogus, die we voorzien op basis van de gekende AquaBrowser, moet het zoeken vergemakkelijken. Daarnaast zullen bibliotheekleden nu ook van thuis uit dit archief kunnen raadplegen. Via De bib op school kan een bibliotheek dit aanbod ook beschikbaar maken voor scholen op haar grondgebied. 22

23 Bibliotheekleden zullen nu ook van thuis uit dit persarchief kunnen raadplegen. De tweede formule combineert het persarchief met de Gopress Kiosk. Binnen de Gopress Kiosk zullen bibliotheken hun bezoekers in de bib op een zeer aantrekkelijke manier een selectie van actuele kranten (van de laatste zeven dagen) en tijdschriften kunnen aanbieden die ze zowel op de publiekscomputers en tablets als op hun eigen toestel (via de wifi van de bib) kunnen lezen. Mediargus In het voorjaar van 2012 evalueerden we de in 2011 gestarte pilootprojecten van De Bib op School. Het resultaat was positief en alle Vlaamse bibliotheken krijgen dan ook toegang tot de instrumenten die voor het project werden ontwikkeld om zo met een rijk aanbod naar de lokale secundaire scholen te stappen en een blijvende samenwerking op te bouwen of verder uit te bouwen. Belangrijke troeven zijn een link met het de digitale leeromgeving 23

24 van de school, maar vooral ook Mediargus (Gopress). Scholen kunnen zo gratis meegenieten van het Mediargusabonnement van de bib. In het najaar werd samen met de pilootbibliotheek Beersel een inspiratiegids gemaakt met praktijkvoorbeelden en tips terug te vinden Bibliotheken die meedoen aan De Bib op School kunnen verder rekenen op uiteenlopende ondersteuning: In het najaar werd samen met de pilootbibliotheek Beersel een inspiratiegids gemaakt met praktijkvoorbeelden en tips. Bibliotheken kunnen ook een generieke powerpoint-presentatie over het project aanvragen bij ons. Die kunnen ze aanvullen met eigen slides om het project voor te stellen in de eigen bib of aan de lokale scholen. Voor de evaluatie of de inhoudelijke invulling van een mediawijsheidsaanbod kan een bib beroep doen op onze ervaringen. LOCUS neemt eenzelfde rol op als het gaat over de inhoudelijke invulling van lezen, leesbevordering en leesplezier. 24

25 E-boeken Een lang verhaal Bibnet timmert al even aan de weg om e-boeken in bibliotheken binnen te brengen. Dat ons dit niet van vandaag op morgen lukt, heeft alles te maken met een wereldwijde afwachtende houding van uitgevers. Omdat we geen beroep kunnen doen op het leenrecht, moeten we ons rechtstreeks richten tot uitgevers om e- boeken te verwerven. Naast de schrik voor marktverstoring door een te aantrekkelijk aanbod vanuit de bib, kampen de uitgevers in Vlaanderen ook met een achterstand in het digitaliseren van hun fondsen. Samen met boek.be bouwen we dan ook eerst een Vlaams E-boekPlatform (VEP): een grote e-boekcontainer waar zowel uitgevers als bibliotheken voordeel mee doen. Einde 2013 moet dit platform diensten beginnen ondersteunen. Vanaf 2014 willen we starten met (piloten van) beperkte publieksdiensten. Daarvoor zoeken we naar een model waar zowel uitgevers (de boeken), als bibliotheken (de lezer/lener) zich kunnen in vinden. Een uitdaging: want de modellen die tot nu toe in verschillende andere landen werden opgezet, lijken (zeker voor bibliotheken) niet goed te werken. Toch willen we begin 2014 actuele e-boeken in de bibliotheek brengen. Daarna moet het project zich verder zetten als er meer en meer uitgevers en bibliotheken zich engageren met het e-boeken aanbod. 25

26 26 Jaaroverzicht 2012

27 Fundels Fundels is een product van Playlane en staat voor bundels vol fun : prentenboeken, aangevuld met een interactieve online variant, met als doel het taalgevoel van jonge kinderen te stimuleren. Bibliotheken kunnen via Bibnet genieten van een samenaankoopmodel voor Fundels. Samen beschikken bibliotheken over 1291 licenties en 4620 boekjes 27

28 Muziek De uitleningen van muziek-cd s dalen in de meeste bibliotheken. Hebben openbare bibliotheken nog een rol te spelen in een muziek wereld die voor een groot deel digitaal aan het worden is? We volgen de evoluties en discussies op de voet, maar we kunnen het niet met zekerheid zeggen. Geleerde lessen worden op een rijtje gezet tijdens de studiedag Oor en oog op de toekomst van VVBAD en Bibnet op 30 mei 2013 Met het pilootproject Bib.fm onderzochten we tussen 2009 en 2012 de mogelijkheid van een streaming muziekdienst in de bib van Lanaken. Die piloot werd jammer genoeg stopgezet om technische en juridische redenen. De geleerde lessen plaatsen we op een rijtje gezet tijdens de studiedag Digitale muziek van VVBAD en Bibnet op 30 mei Bibliotheken zullen daar ook kennismaken met een nieuwe streaming dienst van de Centrale Discotheek Rotterdam (CDR), Emuziek.nl. In de aanloop naar dat nieuwe product, heeft de CDR ook besloten om te stoppen met DigiLeen in december De streamingdienst met vooral klassieke muziek en jazz, kende maand na 28

29 maand minder gebruikers. In de plaats biedt CDR nu muziekfragmenten aan die bibliotheken kunnen integreren in hun catalogus. Sinds 1 februari 2013 kan je muziekfragmenten beluisteren in zoeken.bibliotheek.be en op de nieuwe versie van Bibliotheekportalen AquaBrowser Liquid. Muziekfragmenten zijn onderdeel van het basispakket Metacontent. 29

30 Vaardigheden versterken Digiscan Met de lokale digiscan voert een lokale bibliotheek een kwalitatieve analyse uit van haar digitale werking. Samen met ons als begeleider geeft ze haar digitale beleid vorm, en werkt ze acties en realisaties verder uit. In META van maart 2013 staat een uitgebreide omschrijving van het verloop van de digiscan, de achterliggende visie en de bevindingen uit de piloot In 2012 werd de lokale digiscan en het visieschema herwerkt. Met deze herwerkte versie gingen we dan aan de slag in zes pilootbibliotheken, en kreeg zo ook een opvolgtraject vorm. In 2013 krijgt iedere bibliotheek de kans om na een introductiesessie in te tekenen op de digiscan, met een maximum haalbaarheid van 20 bibliotheken dit jaar. In META van maart 2013 staat een uitgebreide omschrijving van het verloop van de digiscan, de achterliggende visie en de bevindingen uit de piloot. Je vindt het artikel op de website van VVBAD ( 30

31 Mediacoach Bibnet, LINC vzw, Jeugdwerknet en de KHLeuven organiseren sinds het najaar de eerste opleiding Mediacoach in Vlaanderen. Doel van de opleiding is het versterken van de mediawijsheidsexpertise in het professionele veld. De opleidingen in Gent en Leuven bereiken in totaal 60 professionelen uit bibliotheken, scholen en jeugdwerk. De deelnemers werken met jongeren en willen mediawijsheid integreren in de eigen praktijk. Een mediacoach moet getraind zijn om binnen het eigen werkveld aanspreekpunt te worden over het gebruik van media. De reële praktijk van de cursist vormt dan ook een belangrijk onderdeel van de training. Een mediacoach heeft geleerd om de eigen kennis over te dragen aan collega s, waarmee ze een hefboomeffect creëren binnen de eigen organisatie. 31

32 Een mediacoach moet getraind zijn om binnen het eigen werkveld aanspreekpunt te worden over het gebruik van media. De opleiding bestaat uit 2 inleidende sessies en 6 inhoudelijke sessies over media-identiteit en privacy, informatievaardigheden, mediaproductie, media en spel, media en relaties, en media, burger en samenleving. Op basis van het aangereikte materiaal zetten de deelnemers binnen de eigen organisatie een project op dat gepresenteerd en geëvalueerd wordt tijdens de laatste sessie van het traject. Dlit Wij nemen deel aan DLit2.0, of Digital Literacy 2.0, een Europees project in het kader van het Lifelong Learning Programme. Het project wil kijken hoe openbare bibliotheken een rol kunnen spelen in het versterken van digitale geletterdheid bij kansengroepen via informeel en niet-formeel leren. Het einddoel is de versterking van de leerkansen, sociale status en burgerschap van de kansengroepen. Het project wordt geleid door Stiftung Digitale Chancen (D) en verzamelt partners uit 7 landen. Drie organisaties met specifieke expertise: NIACE (GB), Aga Khan Foundation (P) en Bibnet. En ook 4 bibliotheken: Keulen (D), Ursus, Warshau (PL), Varna (BUL), La Bibliothèque Publique d Information Parijs (FR). 32

33 In de zomer van 2013 organiseren we een Dlit2.0 Summer School waar ongeveer 100 bibliotheekmedewerkers kunnen leren hoe ze digitale geletterdheid bij kansengroepen overbrengen in de informele context van een openbare bibliotheek. In 2012 verzamelden en analyseerden we eerdere e-inclusie-initiatieven. Op basis hiervan ontwikkelden enkele andere partners een generieke opleiding voor bibliotheekmedewerkers. In 2013 verrijken en verwerken we dit materiaal tot een opleiding voor de Vlaamse bibliotheken. 33

34 Het team Maak kennis met het team achter Bibnet Met Bibnet wil de Vlaamse Overheid lokale bibliotheken ondersteunen om Vlamingen vrije toegang te geven tot een rijk en heden daags aanbod van digitale informatie en diensten. Bibnet helpt hierbij door een aantal concrete instrumenten te ontwikkelen die de lokale bibliotheken ondersteunen om ook in de digitale ruimte een betekenisvolle plek te zijn voor het publiek. Jan Braeckman, directeur van Bibnet. Vertegenwoordigt Bibnet en streeft ernaar om de digitale ontwikkelingen van Vlaamse openbare bibliotheken op de agenda te plaatsen in Vlaamse en inter nationale context. Zorgt ervoor dat Bibnet efficiënt en op volle toeren draait. +32 (0) Johan Delauré plant en rapporteert over de financiën van Bibnet, overziet de contracten met leveranciers en partners en is bovendien bouwmeester van het Vlaams E-boeken Platform. T +32 (0)

35 Johan Mijs coördineert de publiekstoepassingen van Bibnet. Hij is de drijvende kracht achter Bibliotheekportalen en ontfermt zich over metacontent en over digitale collecties die die geen e-boeken zijn. +32 (0) Peter De Keyser leidt de ontwikkeling van onze webtoepassingen zoals Mijn Bibliotheek, Bibliotheek.be, de Bibnet website en Kennis kantoor. Andere trefwoorden: SEO, Google Analytics en dataanalyse. +32 (0) Elly Van Acoleyen realiseert samen met bibliotheken de Digiscan en bouwt bruggen tussen Bibnet en bibliotheken enerzijds, en tussen bibliotheken onderling anderzijds. +32 (0)

36 Sebastiaan De Coninck staat in voor de coördinatie van de Bibnet communicatie, beheert de kanalen en ondersteunt het team hierin. +32 (0) Theo Gielen zorgt ervoor dat alle praktische zaken snel en betrouwbaar worden afgehandeld en is eerste contactpunt voor lokale bibliotheken. +32 (0) Rosa Matthys coördineert het Bibliografisch Centrum (de Gentse uitvalsbasis van Bibnet) met een focus op de optimalisatie van Open VLACC. +32 (0)

37 Klaar Leroy is de andere drijvende kracht achter bibliotheekportalen en legt een tweede focus op een aantal projecten binnen het bibliografisch Centrum. +32 (0) M +32 (0) Machteld Sohier maakt ook deel uit van het Bibliografisch Centrum en zorgt voor meer en betere data in Open VLACC. machteld.sohier@bibnet.be +32 (0) Gwenny Vlaemynck verzorgt eveneens de kwaliteit van Open VLACC en legt zich verder toe op inhoudelijke ontsluiting en plaatsingssystemen. Ook zij maakt deel uit van het Bibliografisch Centrum. gwenny.vlaemynck@bibnet.be +32 (0)

38 Lisbeth Vandoorne werkt aan oplossingen die het leven van de bibliothecaris eenvoudiger maken door collectiemanagement te optimaliseren en waar mogelijk processen te automatiseren. +32 (0) (0) Koen Vandendriessche werkt aan mediawijsheid en de digitale kloof met partners uit verschillende sectoren (en landen) en rolt bovendien het project De Bib op School uit. +32 (0)

39 2013 Made with love by De Barbaren